Jaarverslag 2013
Commissie van Toezicht bij de Penitentiaire Inrichting Almere
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
1
Inhoudsopgave
Voorwoord
1.
Inrichting
pag.
4
2.
Cijfers
pag.
6
3.
De toezichthoudende taak
pag.
7
4.
De adviestaak
pag.
7
5.
De bemiddelingstaak
pag.
7
6.
De rechtsprekende taak
pag.
8
7.
Activiteiten en gebeurtenissen 2013
pag.
10
8.
Bijlagen
pag.
11
Bijlage 1 Gebruikte afkortingen
pag.
11
Bijlage 2 Totaaloverzicht 2013
pag.
12
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
2
Voorwoord Het jaar 2013 heeft veel veranderingen met zich meegebracht. De P.I. Almere heeft te maken gehad met bezuinigingen, waardoor dezelfde hoeveelheid werk met minder mensen verzet moest worden. Voorts heeft de P.I. Almere in het jaar 2013 de eerste groep langgestraften binnengekregen. Dit heeft tot de nodige personeels- en logistieke problemen geleid met als gevolg een stroom aan klachten, voornamelijk aan het adres van het BAD. De Commissie van Toezicht blijft zich ervoor inzetten dat de rechten van gedetineerden niet lijden onder organisatorische problemen. Voor het aantal klachten, het soort klachten en de wijze van afhandeling verwijs ik u naar de inhoud van dit jaarverslag.
voorzitter Commissie van Toezicht
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
3
1. De inrichting Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen en gebeurtenissen waarmee de Penitentiaire Inrichting (hierna: P.I.) Almere in 2013 te maken had. In 2013 waren bij de commissievergaderingen de vestigingsdirecteur, de heer Th. de Groen, en/of de plaatsvervangende vestigingsdirecteur, mevrouw Koekoek en aan het eind van het jaar mevrouw Krol, namens de directie van de P.I. Almere aanwezig. In januari is de P.I. gestart met de transitie in verband met de komst van de langgestraften. In het kader hiervan hebben een aantal personeelsleden een stage bij de P.I. Lelystad gevolgd. Verder heeft de P.I. meer meerpersoonscellen (hierna MPC) in gebruik nemen. Het aantal MPC’s wordt opgerekt van 13 naar 25%. Dit alles heeft te maken met een bedrag van 183 miljoen aan bezuinigingen. Een aantal inrichtingen zullen gesloten worden, maar de P.I. Almere blijft volgens de directie gewoon open. De eerste levenslang veroordeelde is in februari bij de P.I. binnengebracht. Ook zijn er 15 langgestraften in de P.I. Almere geplaatst. Mw. H. van Roekel heeft tijdens de vergadering in maart een presentatie gegeven met betrekking tot het onderwerp ‘motiverend bejegenen’. Voorts heeft de P.I. een uitnodiging van de RSJ ontvangen ten einde van gedachten te wisselen over de groeiende klachtenstroom. Verder is de P.I. drukdoende geweest de procedure met betrekking tot UC in de huisregels op te nemen. De 3-weken-regel stond wel in de huisregels, maar niet in het lab boekje. Ook is er intensief contact geweest met de farmaceutisch adviseur in de Den Haag inzake het niet goed lopen van de medicijnverstrekking. Er bleek iets fout gegaan te zijn in de communicatie met de apotheker. Er is inmiddels een registratieformulier speciaal voor de medische klachten. De P.I. schuift, vanwege de bezuinigingen, met personeel. Ook werken er momenteel veel invallers binnen de P.I. Verder zullen gedetineerden, inclusief personeel, van de Havenstraat te Amsterdam op afdeling C geplaatst worden. De medische gang van zaken verloopt goed. In het laatste halfjaar zijn er veel klachten met betrekking tot uitval van sport en onderwijs bij de commissie binnengekomen. Deze klachtenstroom werd mede veroorzaakt door het overlijden van een van de onderwijzers. Per 1 oktober 2013 is er een vervanger aangetreden. In augustus heeft dhr. B., hoofd arbeidsbedrijf in de P.I. Lelystad, tijdens de vergadering een presentatie gehouden over de gang van zaken alsmede de procedure bij de inrichtingswinkel. De gedetineerden ontvangen hun boodschappen namelijk uit de inrichtingswinkel bij de P.I. Lelystad. De avondrecreatie was tijdelijk geschrapt voor de HvB afdeling vanwege de hoge werkdruk. De verloren recreatie uren worden in het weekend ingehaald. In september heeft dhr. Pitters een presentatie gehouden met betrekking tot de werkwijze van het BAD en de problemen die vanwege de hoge instroom zijn ontstaan. Uit deze presentatie bleek dat de achterstand bij het BAD inmiddels was weggewerkt en dat alle zeilen bij werden gezet om de inkomsten vlot af te handelen. Verder is er een nieuw digitaal systeem in gebruik genomen, ten einde dit proces te verbeteren. De directie heeft in het afgelopen jaar een tour door de inrichting afgelegd. Hierbij werden diverse vergaderingen bijgewoond. In oktober heeft er een inspectie binnen de inrichting plaatsgevonden met drugshonden. Er zijn veel verboden spullen gevonden. In november werd een presentatie door mw. Van Roekel gegeven inzake het ‘Dagprogramma, Beveiliging en Toezicht’ (DBT). Er zal in de toekomst regelmatig overleg tussen de Commissie van Toezicht en mw. Van Roekel plaatsvinden, om zodoende elkaar op de hoogte te houden van de ontwikkelingen in deze. Mw. Van Roekel zal in februari 2014 nogmaals bij de vergadering van de CvT aanschuiven.
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
4
Sinds kort kunnen gedetineerden zelf contact opnemen met diverse instanties, zoals het UWV en de woningbouwvereniging. De P.I. Almere gaat geleidelijk aan van 360 naar 420 plekken. Ook heeft de inrichting sinds kort bezoek zonder toezicht (BZT). De invoering heeft echter een toename van drugsoverlast tot gevolg. De directie zet een drugshond in bij de fouillering van bezoekers. 1.1
De Commissie van Toezicht
Voorzitter dhr. L. was tot de maand april als voorzitter aan de CvT verbonden. Dhr. L. heeft per die datum zijn voorzitterschap/lidmaatschap neergelegd. Dhr. E. Koreman heeft het voorzitterschap vervolgens op zich genomen. Mw. mr. S., lid sinds 2003, is als plaatsvervangend voorzitter aan de CvT verbonden. De secretariële werkzaamheden worden door mw. M. verricht. De administratieve ondersteuning heeft in 2013 plaatsgevonden door mevrouw K. Zij is gedurende een deel van het jaar ondersteund door stagiaire mevrouw H. De Commissie van Toezicht heeft eenmaal per maand vergaderd op de derde dinsdag van de maand in de inrichting in aanwezigheid van de heer De Groen en/of mevrouw Koekoek, later mevrouw Krol. Na afloop van de vergaderingen was er een na-overleg, waarbij de directie niet aanwezig was. Hierbij werd gesproken over onderwerpen die voor de directie niet van belang waren of die buiten aanwezigheid van de directie besproken dienden te worden. In de maand november 2013 is gestart met het plannen van extra zittingen, waarbij rogatoire en/of eenvoudige en/of kennelijk niet ontvankelijke klachten behandeld zijn. Afgesproken is dat dit medio januari 2014 geëvalueerd wordt. In september is afscheid genomen van dhr. L. en van mw. D., respectievelijk voorzitter en lid van de CvT. De commissie heeft tijdens de vergaderingen van februari en maart de aanbevelingen van de Inspectie voor de Sanctietoepassingen met de directie besproken. De commissie heeft op regelmatige basis kennis kunnen nemen van het Jurisprudentiebulletin van de RSJ, evenals van diverse circulaires en richtlijnen van DJI en van het Ministerie van Veiligheid en Justitie welke via de daartoe bestemde websites beschikbaar werden gesteld of door de secretaris werden verstrekt. Schematisch overzicht van de voorzitter en de leden van de CvT P.I. Almere 2013 Naam Dhr. Mr. P (Voorzitter t/m 1 april)
Beroep Jurist bij de Dienst Landelijk Gebied
Dhr. K. (Voorzitter) Mw. mr. M.
Teammanager JGZ
Benoemd per 18 februari 2003 herbenoemd per 18 februari 2008 16 april 2013
Advocaat
1 januari 2012
Dhr. drs. D.
Accountant, EDP-auditor Universitair docent
Mw. Ter H.
Mediator
21 december 2004 herbenoemd per 21 december 2009 28 mei 2013
Dhr. drs. W.
Reclasseringsmedewerker
1 oktober 2012
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
5
Mw. drs. N.
Arts
1 december 2013
Dhr. De G.
Organisatieadviseur
1 september 2010
Dhr. Mr. H.
Rechter plaatsvervanger
1 augustus 2010
Dhr. Mr. de P.
Advocaat
1 maart 2010
Mw. mr. S. (Vice-voorzitter)
Juridisch beleidsmedewerker
Dhr. drs. V.
Huisarts
1 mei 2003 herbenoemd per 1 mei 2008 20 januari 2004 herbenoemd per 20 januari 2009
2. Jaarcijfers 2013 In het jaar 2013 zijn er in totaal 18 beklagzittingen gehouden. Het ging hierbij om zowel reguliere als extra zittingen met een combinatie van enkelvoudige- en meervoudige zaken. Het aantal bezette detentieplaatsen binnen de P.I. Almere per 1 juli 2013 was:
HvB; 159 Gevangenis; 174 EZV; 15 Reserve; 12
Van het totaal aantal ingekomen klachten in het jaar 2013 waren 41 klachten van medische aard. De ingediende klachten betroffen veelal het niet of onjuist verstrekken van medicatie, niet adequaat reageren op verzoeken om medicatie/pijnbestrijding. In een geval betrof het een gedetineerde met het sikkelcelsyndroom. De advocaat van deze gedetineerde heeft een rechtszaak tegen de P.I. Almere aangespannen wegens de vermeende slechte verzorging van zijn cliënt. Er zijn in totaal vier medische klachten doorgezet.
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
6
3. De toezichthoudende taak De CvT heeft zich in 2013 met name bezig gehouden met de klachten als gevolg van de bezuinigingen. Het ging daarbij vooral om klachten met betrekking tot het BAD en het uitvallen van activiteiten. Gesteld zou kunnen worden dat in de loop van 2013 de eerste signalen van de bezuinigingen merkbaar zijn geworden. Zo is de P.I. Almere overgegaan tot het inzetten van meer MPC’s en is de eerste groep langgestraften binnengekomen. Verder moest wegens personeelsgebrek het avondprogramma (tijdelijk) gestopt worden. De CvT is voornemens in het komende jaar ook regelmatig bij de isoleer-/strafcellen langs te lopen. Daarbij zal gelet worden op de staat van de betreffende cel (hygiëne en overige voorzieningen), maar er zal ook een eventueel gesprek met de gedetineerde aldaar gevoerd worden. Voorts is de CvT van plan een afvaardiging regelmatig bij de Gedeco vergadering aan te laten schuiven. 4. De adviestaak De ISt lijst met verbeterpunten is met de directie besproken. Naar aanleiding van deze lijst zijn aan de directie, waar nodig adviezen/aanbevelingen uitgebracht. 5. De bemiddelingstaak Meerdere malen per maand bezochten twee leden van de Commissie van Toezicht in de functie van maandcommissaris de P.I. Almere om de binnengekomen klachten en sprekersbriefjes te bespreken. De leden konden zich hiervoor bij de vergaderingen aanmelden, waarbij zij de keuze hadden tussen Unit I (afdelingen A, B, C, D en I) en Unit II (afdelingen E, F, G en H). Bij (of soms na) het bespreken van de klacht door de maandcommissaris met de gedetineerde die de klacht had ingediend, werd de mogelijkheid onderzocht of de klacht door tussenkomst van het afdelingshoofd opgelost kon worden. Het afdelingshoofd werd erbij gehaald of werd per mail benaderd ten einde de, bemiddelbare klachten met de betreffende klagers te bespreken. Soortgelijke klachten werden veelal ingetrokken. Gedurende dit jaar werd een groot aantal klachten door de maandcommissaris met de gedetineerden besproken. De meeste klachten gingen over de volgende onderwerpen: Informatie/procedure Verzorging
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
7
6. De rechtsprekende taak De beklagcommissie bestaat uit een voorzitter en twee bijzitters (leden van de CvT) ingeval van een meervoudige zitting. Indien sprake is van een enkelvoudige zitting wordt de beklagrechter door de secretaris bijgestaan en is hij/zij in dat geval alleensprekende beklagrechter. De meervoudige zaken worden door zowel de voorzitter als de bijzitters voorbereid. De voorzitter neemt het voortouw tijdens de zitting en geeft het woord beurtelings aan de aanwezigen. De beklagcommissie gaat na de mondelinge behandeling van de zaak met elkaar in overleg. Tijdens dit overleg nemen partijen plaats buiten de zittingszaal. De voorzitter doet vervolgens namens de beklagcommissie mondeling uitspraak of bepaalt dat er schriftelijk uitspraak gedaan zal worden. Mw. S. en dhr. H. waren in het afgelopen jaar beurtelings voorzitter bij de beklagcommissie. De overige leden van de Commissie van Toezicht hebben in wisselende samenstelling zitting genomen in de meervoudige beklagcommissie. De zitting vond voorafgaand aan de vergadering, eenmaal per maand plaats. Er is sprake geweest van lange zittingslijsten door het grote aantal klachten dat na niet-succesvolle tussenkomst van de maandcommissaris werd doorgezet voor behandeling door de beklagcommissie. In het jaar 2013 zijn een groot aantal klachten, afkomstig van een en dezelfde klager, afgedaan. Deze klager had meer dan 100 klachten bij de commissie ingediend in vrij korte tijd. De klachten zij door middel van extra zittingen afgedaan. Een groot deel van deze klachten was niet ontvankelijk en konden gebundeld op zitting worden afgehandeld. In het verslagjaar is een totaal van 656 klachten ingediend bij de Commissie van Toezicht. De beklagcommissie uit de Commissie van Toezicht heeft in 2013 656 klachten afgedaan. Dit aantal is inclusief een aantal klachten uit 2012. De klachten die niet in het verslagjaar zijn afgehandeld, zullen in het jaarverslag van 2014 worden opgenomen. Hieronder een overzicht van de ingekomen klachten in het jaar 2013 ten op zichten van het jaar 2012, onderverdeeld naar soort uitspraak. Afdoening Ongegrond Gegrond Deels gegrond Niet-ontvankelijk Ingetrokken Ingetrokken na bemiddeling Afdoening na rogatoir verzoek Overgedragen (medisch adviseur/selectiefunctionaris e.d.) Openstaande zaken Totaal
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
2012 69 9 1 20 163 115 33
2013 57 11 1 101 185 178 42
10
61
69 420
23 656
8
Hieronder een schematische weergave van het totaal aantal ingekomen klachten in 2013 ten opzichten van 2012. 700
600
500
400
300
200 Ingekomen klachten in 2013 ten opzichten van 2012
Hieronder een overzicht van de in 2013 ingediende klachten, per onderwerp. Klachten 2013 per onderwerp Activiteiten Behandeling Bejegening Bewegingsvrijheid Compensatie Contact buitenwereld Geweld Disciplinaire straf Informatie/procedure Nog onbekend Ordemaatregel Persoonlijke voorwerpen Regime Rek.courant/zak- en kleedgeld Rogatoir verzoek Selectie/overplaatsing Transport Verlaten inrichting Verzorging
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
66 9 24 22 2 43 2 65 79 2 6 53 17 23 53 15 1 24 149
9
Ingekomen klachten per onderwerp
7. Activiteiten en gebeurtenissen in 2013 Masterplan DJI Per 1 april is bekend gemaakt dat 11 penitentiaire inrichtingen wegens bezuinigingen gesloten zullen worden. De P.I. Almere blijft open. Er was grote opluchting bij het personeel hierover. De directie is in afwachting van de penitentiaire landkaart. Verder zijn er een aantal keer verkeerde medicijnen aan gedetineerden verstrekt. Dit is in de meeste gevallen op tijd ontdekt. De medische dienst heeft twee maanden de tijd om orde op zaken te stellen. Voorts zijn er nog veel problemen met de winkel vanuit de P.I. Lelystad. Diversen Het nieuwe dagprogramma is per juni ingevoerd. Verder is een collega, de pc-onderwijzer, overleden. Dit heeft gevolgen gehad voor het onderwijsaanbod in 2013. Er was voorts sprake van onrust onder het personeel in verband met het tweede deel van het masterplan. De P.I. heeft mw. Krol onlangs als lid van de directie toegevoegd. De luchtkooien die verbouwd zijn, zijn inmiddels opgeleverd. Verder gaan er weer wat dingen mis met de medicijnverstrekking. De P.I. zit echter contractueel aan de apotheek vast vanwege de aanbesteding.
Lelystad,
2014
De voorzitter,
De secretaris,
Dhr. E. Koreman
Mw. G. Mulder
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
10
Bijlagen
Bijlage 1 Gebruikte afkortingen
BSD: CvT: DJI: HvB: N-O: P.I.: RSJ:
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
Bureau Selectie en Detentiebegeleiding Commissie van Toezicht Dienst Justitiële Inrichtingen Huis van Bewaring Niet-ontvankelijk Penitentiaire Inrichting Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming
11
Bijlage 2 Totaaloverzicht 2013 Totaaloverzicht CvT Bureau Lelystad 2013 - Beklagcommissie Inrichti Doorloop termijnen in Beslissingen ng dagen 1 3 4 5 0> Deels Niet Instr Uitstr 1- 1- 1- 1- Gegr Ongegr Overge 1 6 gegro ontvan oom oom 3 4 5 6 ond ond dragen 0 0 nd kelijk 0 0 0 0 1 2 9 4 5 3 Almere 656 636 4 6 11 57 1 61 101 6 6 4 6 4 0 Lelysta 635 619 8 1 5 6 5 2 17 86 3 59 51 d 3 2 2 0 5 4 2 7 1 Oostva 2 1 1 162 227 6 7 6 77 43 3 4 31 arders 2 8 1 3 Rentray 273 266 1 1 1 2 1 1 30 65 5 5 24 1 9 8 7 7 7 4 1 3 1 1 1 8 Totaal 1726 1748 9 0 2 5 1 4 135 251 12 129 207 6 7 3 9 9 4
Jaarverslag CvT PI Almere 2013
Ingetrok Afdoening na Ingetrok ken na rogatoir ken bemidde verzoek ling 185 178
42
163 95
145
41
15
13
59
57
21
448 345
221
12