Comfortabel blijven wonen. nonsed eriurero od dunt delessit lor aliquat doloreet atet landreril in ver sed tat

naam

 

Geachte heer De Achternaam                                    

september 2009

ternaam

betr.: HGM 2345 ’s-Hertogenbosch, 3 september 2009

sectetum autem volor aut dolenibh essis diat nisl eu feugait vel dolor sumsandre zzriliquis eumsan ut venibh eraessi tat autat at am acilla corperat, quip elesenibh nonsed eriurero od dunt delessit lor aliquat doloreet atet landreril in ver sed tat.

194 laan s r e i ken ercip Ad dolor si tie volore te diamcom modiatummy  Valnibh reda erat. Duipit vel etue co CM B 4 3 13 48 ak.nl duisi bla coree augue magna aute del utatie tie feugue ea commolor ipisl vero 0 20 ute 6 5 em g t 6 e 7 0 .nl nenmmodo makodit la consecte o e erilis autpatum iuscil dolore dolobore con ullum Tesent lore w g t info@ onenme .w exer sequisl. feum zzrit aut aliqui te tat doluptat, velisit adignismodip X www X.XX X . X X XX. k.nr. e r k Ban Ro doloreriure do odio dolore do commy nonse magnisim vel iliquam commodol

irilisl inciliquam dolum ing eraesto eu feu feum vullut utem ilis essit lore commod magniscilla feu feuguer ciduisim ilit adiat, vercipis num enit alisi. Ud molobore facilis ad te magnibh eugiamcor delit lutat. Ut nim quis duiscin VERSLAG  Palisit ILOT   PRINSENBEEK   verostrud tat nonulla feugue ea feuip eugue vero eugiam in henisci duisi.   huisbezoeken  oudere  woningbezitters   Im dio consequisit lamet praessectem venim ip uitvoering   et laor iureW tieoonscan   deliquam, vel inisc

  erate mincilla ad etueros nonsenis diatinit adit ercipiscil ulput wisci blamcon sequ   pat, ver alis nisi et vel ut venim vullamet, con velit lorem zzril ulputpatetum atisi.   aut dolenibh   essis diat nisllandio eu feugait dolor sumsandre olorem Orercil od te,vel sequam, vel iril ip eafeum alis dipsumm el etum dunt ate faciduisci modigna   enibh eraessi tat autat at am acilla quip ex elit landre dit ad aliquat adit adipcorperat, exerit nibh exelesenibh eugait aliquis del iure min ullaeros feum ad duisi.   unt delessit lor   aliquat doloreet atet landreril in ver sed tat. Met vriendelijke groeten,     e diamcom modiatummy nibh ercip erat. Duipit vel etue commodit nibh euipsuscinis   l utatie tie feugue ea commolor ipisl ute vero duisi bla coreet nissecte dolesequat. Cil   dolore dolobore con ullum esent lore modo odit la consecte ex exercid ver iure magna   tat doluptat,   velisit ir. adignismodip H. Schrijver exer sequisl.     o dolore do commy nonse magnisim vel iliquam commodolore commodolor accum       m ing eraesto   eu feu feum vullut utem ilis essit lore commodo dunt iustionse conse er ciduisim ilit   adiat, vercipis num enit alisi. d te magnibh   eugiamcor alisit delit lutat. Ut nim quis duiscin hendre feum niam niam   eugue ea feuip   eugue vero eugiam in henisci duisi. januari  2013  

Comfortabel blijven wonen met praessectem venim ip et laor iure tie deliquam, vel iniscipit utatis aliquat, velis in   diatinit uw eigen woning ros nonsenis adit ercipiscil ulput wisci blamcon sequis nonulputpat. Ut la aut-

ut venim vullamet, con velit lorem zzril ulputpatetum atisi.   equam, vel iril ip ea alis el etum dunt ate faciduisci modigna feuisi eugait in hent nit ver

 

                     

Uitgevoerd:       in  opdracht  van  de  Stichting  Verankering  Ouderenproof  Prinsenbeek   met  financiële  steun  van  de  gemeente  Breda     door  Jobse  Advies  i.s.m.  SOAB  en  Folgerts  Ouderen  Advies       huisbezoeken  en  Woonscans  door  vrijwilligers  SVOP  

                   

 

 

                     

Wonen  met  Gemak   Nadere  informatie:                 Servicepunt  Wonen  met  Gemak:     e

website  2  kwart  2013  operationeel:  

 

[email protected]   06  389  11  670   [email protected]   06  839  66  100   www.wonenmetgemak.nl  

2  

 

  INHOUD     1. INLEIDING   1.1. Eigen  verantwoordelijkheid  oudere  woningbezitters   1.2. Uitwerking  Wonen  met  Gemak  in  Prinsenbeek   1.3. Pilot  Prinsenbeek   1.4. Rapportage     2. UITVOERING   2.1. Opdracht  en  uitvoering   2.2. Opzet  en  proces   2.3. Conclusies     3. WORKSHOPS  EN  BEHOEFTE  AAN  ONDERSTEUNING   3.1. De  bezochte  huishoudens   3.2. De  woonsituatie   3.3. Verhuisplannen   3.4. Geschiktheid  woning   3.5. Workshops   3.6. Behoefte  aan  aanvullende  ondersteuning   3.7. Interesse  Wonen  met  Gemak   3.8. Interesse  Woonscan   3.9. Samenvatting  en  conclusies     4. DE  WOONSCANS   4.1. Opzet   4.2. Veiligheid   4.3. Onderhoud   4.4. Comfort   4.5. Gelijkvloers  wonen  en  slapen   4.6. Blijven  wonen  wanneer  het  minder  gaat   4.7. Energie   4.8. Woonlasten  /  woninglasten   4.9. Tuin   4.10. Samenvatting  en  conclusies    

 

3     3   3   4   4   5   5   5   8   11   11   11   12   12   14   15   16   17   17   21   21   21   22   23   25   25   27   27   28   29  

1  

 

5. TOT  SLOT:  TOEPASBAARHEID  VOOR  ANDERE  DELEN  VAN  BREDA   5.1. Pilot  geslaagd   5.2. Verbeterpunten   5.3. Aandachtspunten   5.4. Wonen  met  Gemak  als  structurele  activiteit   5.5. Onderdeel  van  een  totaalaanpak   5.6. Onderwerpen  voor  verdere  uitwerking   5.7. Karakter  Pilot   5.8. Verbreding      

 

33   33   33   34   34   34   35   36   36  

2  

 

1. INLEIDING       1.1. Eigen  verantwoordelijkheid  oudere  woningbezitters     Bij  de  geschiktheid  van  het  eigen  woningbezit  voor  ouderen  wordt  uitgegaan  van  eigen   verantwoordelijkheid.    Van  de  Markt  wordt  verwacht  dat  zij  hierop  inspeelt  op  een  wijze,  dat   het  de  oudere  eigenaar-­‐bewoner  eenvoudiger  wordt  gemaakt  om  deze   verantwoordelijkheid  op  te  pakken.  De  gemeente  Breda  heeft  deze  eigen   verantwoordelijkheid  en  de  mogelijke  rol  van  de  Markt  als  uitgangspunt  genomen  in  haar   nota  ‘Verzilvering@Breda’.   De  gemeente  Breda  heeft  ter  uitvoering  van  haar  beleidsnota  twee  elkaar  aanvullende  en   versterkende  trajecten  in  gang  laten  zetten  om  oudere  eigenaar-­‐bewoners  te  stimuleren  tot   woningaanpassing:   § de  stedelijke  uitrol  van  de  in  Prinsenbeek  succesvol  gebleken  workshops  ‘Woon  Morgen   zonder  Zorgen’,  gecoördineerd  door  WIJ;   STEM 28-09-11 § het  in  samenwerking  met  het   Huizen voor ouderen nodig bedrijfsleven  uitwerken  van  concrete   “Het zijn vooral de eigenaren van de woningen zelf die in ondersteuning  aan  oudere  eigenaar-­‐ actie moeten komen" bewoners  (‘De  markt  aan  zet’),  als   STEM 29-09-11 logisch  vervolg  op  de  workshops,   Wethouder waarschuwt voor tekort levensloopwoningen “We hopen en verwachten dat aannemers en hetgeen  heeft  geresulteerd  in  ‘Wonen   klusbedrijven hier op inspelen. We staan pas aan het met  Gemak’.   begin en het aanbod is redelijk beperkt”     1.2. Uitwerking  Wonen  met  Gemak  in  Prinsenbeek     Met  de  workshops  ‘Woon  Morgen  zonder  Zorgen’  heeft  de  SVOP  (Stichting  Verankering   Ouderenproof  Prinsenbeek)  bijna  300  senioren  in  het  dorp  voorgelicht  over  de   mogelijkheden  om  hun  woning  geschikt  te  maken.  Eén  van  de   bevindingen  van  de  workshops  is,  dat  er  een  follow-­‐up  nodig  is   om  ouderen  ook  daadwerkelijk  te  bewegen  om  hun  woning   geschikt  te  maken.       Met  financiële  steun  van  de  gemeente  zijn  de  SVOP,  SOAB  en   Jobse  Advies  aan  de  slag  gegaan  om  dit  vervolg  vorm  te  geven.  Er   is  in  het  project  ‘De  Markt  aan  Zet’  samenwerking  gezocht  met   een  aantal  bedrijven,  om  samen  met  hen  de  werkwijze  uit  te   werken,  waarmee  het  voor  de  oudere  woningeigenaren  eenvoudiger  en  aantrekkelijker   wordt  gemaakt  om  te  investeren  in  de  geschiktheid  van  hun  woning.  Dit  heeft  geresulteerd   in  de  methode  ‘Wonen  met  Gemak’1.   1.3. Pilot  Prinsenbeek                                                                                                                     1

 

 Wonen  met  Gemak,  Projectplan  pilot  Prinsenbeek,  dienstverlening  aan  oudere  woningeigenaren,  maart  2012  

3  

 

Om  de  methode  uit  te  proberen  is  in  overleg  met  de  Stuurgroep  GWI  Prinsenbeek  en  met   financiële  steun  van  de  gemeente  Breda  een  pilot  gestart.   De  pilot  heeft  als  doel:   § Het  in  kaart  brengen  van  de  omvang  en  inhoud  van  de  vraag  en  de  behoefte  aan   ondersteuning,  waarbij  werkwijzen  meteen  kunnen  worden  uitgeprobeerd.  Als  afgeleide   hiervan  wordt  eveneens  de  mening  over  de  workshops  getoetst,  teneinde  mogelijke   verbeterpunten  te  inventariseren.   § Het  maken  van  een  vliegende  start,  door  alle  huishoudens  die  deel  hebben  genomen  aan   de  workshops  in  Prinsenbeek  persoonlijk  te  benaderen  voor  een  gesprek  en  hun  de   ‘Woonscan’  aan  te  bieden.  Concrete  vragen  worden  opgepakt,  voor  eigenaren  die  dit   wensen  wordt  contact  gelegd  met  de  aangesloten  bedrijven.       1.4. Rapportage     Inmiddels  is  de  pilot  afgerond.  In  deze  rapportage  wordt  verslag  gedaan  van  de  resultaten:   § in  hoofdstuk  2  wordt  de  uitvoering  beschreven:  de  opzet  en  het  proces,  afgesloten  met   conclusies;   § in  hoofdstuk  3  wordt  verslag  gedaan  van  de  huisbezoeken  aan  de  seniorenhuishoudens   die  hebben  deelgenomen  aan  de  workshops:  de  waardering  en  het  effect  van  de   workshops  en  de  behoefte  aan  aanvullende  ondersteuning,  afgesloten  met  een   samenvatting  en  conclusies;   § hoofdstuk  4  gaat  in  op  de  resultaten  van  de  Woonscans:  welke  belemmeringen  worden   gezien  en  in  hoeverre  wil  men  in  contact  komen  met  aangesloten  bedrijven,  afgesloten   met  een  samenvatting  en  conclusies;   § in  het  laatste  hoofdstuk  5  worden  conclusies  getrokken  op  basis  van  de  pilot:  wat  is  de   toepasbaarheid  voor  andere  delen  van  Breda.      

 

4  

 

2. UITVOERING         2.1. Opdracht  en  uitvoering     De  Stichting  Verankering  Ouderenproof  Prinsenbeek  (SVOP)  is  opdrachtgever  voor  het   onderzoek.  Zij  doet  dit  namens  de  Stuurgroep  GWI  Prinsenbeek  (GWI  =  Geschikt  Wonen   voor  Iedereen).  De  uitvoering  is  mogelijk  door  een  bijdrage  van  de  gemeente  Breda.   § Jobse  Advies  is  als  opdrachtnemer  verantwoordelijk  voor  de  uitvoering,  in  samenwerking   met  SOAB;   § de  deskundige  vrijwilligers  van  de  SVOP  hebben  de  huisbezoeken  en  de  Woonscans   uitgevoerd,  deze  vrijwilligers  zijn  geschoold  in  het  kader  van  ‘Woon  morgen  zonder   zorgen’;   § de  betrokken  bedrijven  hebben  in  de  voorbereidingsfase  meegedacht  over  de  opzet  van   de  pilot  en  input  geleverd  voor  de  Woonscan.     Jobse  Advies  is  verantwoordelijkheid  voor  de  invulling  en  bereikbaarheid  van  het   Servicepunt  Wonen  met  Gemak.  In  deze  pilotfase  heeft  dit  op  flexibele  wijze   plaatsgevonden,  het  Servicepunt  was  bereikbaar  met  een  eigen  telefoonnummer  en   emailadres.  De  medewerkster  was  vooral  belast  met  het  leggen  en  onderhouden  van  de   contacten  met  de  senioren,  het  verzorgen  van  de  afspraken  voor  de  huisbezoeken  en  het  op   verzoek  van  de  senioren  maken  van  afspraken  met  bedrijven.       2.2. Opzet  en  proces     Benadering  deelnemers  workshops   Alle  senioren-­‐huishoudens  die  voor  de  zomer  2012  hebben  deelgenomen  aan  een  van  de   workshops,  hebben  namens  de  SVOP  een  brief  ontvangen  met  een  korte  uiteenzetting,  een   aanbeveling  van  de  wethouder  en  de  aankondiging  dat  men  door  Wonen  met  Gemak  zou   worden  gebeld  om  een  afspraak  te  maken  voor  een  huisbezoek.       Deze  benadering  heeft  in  4  rondes  plaatsgevonden:   § een  proefronde  onder  de  contacten  van  SVOP,  aangevuld  met  een  aantal  deelnemers   aan  de  workshops;   § de  benadering  van  de  rest  van  de  170  huishoudens  die  aan  de  workshop  hebben   deelgenomen  in  drie  fasen.       De  huishoudens  zijn  vervolgens  gebeld  door  de  medewerkster  van  het  Servicepunt  Wonen   met  Gemak.  Het  Servicepunt  heeft  de  huisbezoeken  gecoördineerd  en  heeft  de  afspraken   gemaakt.   Op  basis  van  de  resultaten  van  de  proefronde  is  de  brief  aangescherpt.  De  ontvangers   voelden  zich  door  de  gewijzigde  brief  meer  aangesproken,  waardoor  in  de  volgende  ronden   een  groter  deel  aan  de  huisbezoeken  heeft  deelgenomen  dan  in  de  proefronde.    

 

5  

 

In  de  tweede  helft  van  2012  zijn  nog  twee  workshops  gehouden.  Om  de  huisbezoeken  niet   te  kort  te  laten  volgen  op  de  workshops,  zullen  deze  mensen  begin  2013  worden  benaderd.   Dit  geldt  eveneens  voor  de  paar  mensen  die  wegens  omstandigheden  het  verzoek  hebben   gedaan  het  huisbezoek  in  een  later  stadium  te  laten  plaatsvinden.     De  huishoudens  die  geen  huisbezoek  wilden   Ongeveer  de  helft  van  de  benaderde  huishoudens  is  ingegaan  op  het  aanbod  van  het   huisbezoek.   De  redenen  om  niet  in  te  gaan  op  het  aanbod  waren:   § men  vond  het  nog  niet  nodig  /  woningaanpassing  was  nog  niet  aan  de  orde  (39%);   § men  is  reeds  verhuisd  /  heeft  verhuisplannen  /  wacht  op  een  plaats  in  een   verzorgingshuis  (22%);   § de  woning  is  reeds  geschikt  /  aangepast  (17%);   § het  komt  niet  uit  wegens  vakantie  /  ziekte  /  familieomstandigheden  (16%);   § overlijden  binnen  het  huishouden  (6%).     Vaak  gaven  de  huishoudens  die  het  nog  niet  nodig  vonden  aan  dat  zij  pas  actie  zouden   ondernemen  wanneer  het  wel  nodig  werd.     Huisbezoeken   De  instructie  van  de  vrijwilligers  is  gebeurd  door  Folgerts  Ouderen  Advies.  Zij  heeft  ook  een   bijdrage  geleverd  aan  de  evaluatie  van  de  eerste  rondes  en  in  het  begin  meegedraaid  bij  de   uitvoering  van  de  huisbezoeken  en  de  Woonscans.   Voor  de  gesprekken  was  een  vragenlijst  opgesteld.  Deze  was  nadrukkelijk  niet  bedoeld  als   enquête:  de  bezoeker  gaf  zelf  vorm  aan  het  gesprek,  doordat  de  vragenlijst  uiteindelijk  wel   moest  worden  ingevuld  fungeerde  deze  eerder  als  checklist.       De  leidraad  is  tijdens  de  proefronde  uitgetest,  de  ervaringen  gaven  geen  aanleiding  voor   noemenswaardige  wijzigingen.   Er  zijn  tot  nu  toe  78  gesprekken  gevoerd  (46%  van  de  benaderde  huishoudens).     Van  de  kant  van  de  vrijwilligers  wordt  aangegeven  dat  zowel  zij  zelf  als  de  bezochte  senioren   de  gesprekken  als  zeer  prettig  en  nuttig  hebben  ervaren.   De  resultaten  van  de  huisbezoeken  zijn  opgenomen  in  hoofdstuk  3.       Woonscans   De  bezochte  senioren  kregen  het  aanbod  om  meteen,  of  indien  men  dat  wenste  in  een  later   stadium,  samen  met  de  vrijwilliger  de  Woonscan  uit  te  voeren.   Aanvankelijk  was  het  de  bedoeling  om  voor  de  uitvoering  van  de  Woonscan  een  bijdrage  te   vragen  van  25,-­‐-­‐.  Op  verzoek  van  de  vrijwilligers  is  ervoor  gekozen  de  Woonscan  kosteloos   aan  te  bieden.  Als  men  achteraf  een  rapportje  wilde  werd  hier  25,-­‐-­‐  euro  voor  in  rekening   gebracht.    

 

6  

 

Voor  de  Woonscan  is  een  checklist  opgesteld  die  door  de  vrijwilligers  werd  ingevuld.    Ook   deze  checklist  is  tijdens  de  proefronde  getest  en  op  basis  van  de  ervaringen  slechts  beperkt   aangepast.   Er  zijn  tot  nu  toe  59  scans  uitgevoerd  (35%  van  de  benaderde  huishoudens,  76%  van  de   huisbezoeken).  De  resultaten  zijn  opgenomen  in  hoofdstuk  4.     De  vrijwilligers  geven  aan  dat  men  daarnaast  bij  een  aantal  huishoudens  aan  de  hand  van  de   scan  samen  met  de  bewoner(s)  het  huis  heeft  doorgelopen  zonder  dat  hier  verslaglegging   van  heeft  plaatsgevonden.     Verwerking  resultaten   Voor  de  verwerking  van  de  vragenlijst  en  checklist  is  een  online  invoermogelijkheid   ontwikkeld.    Dit  heeft  als  voordeel  dat  vrijwilligers  zelf  de  resultaten  kunnen  invoeren,   hetgeen  efficiënter  is  en  kostenbesparend  werkt.   In  de  pilot  Prinsenbeek  is  nog  geen  ervaring  opgedaan  met  de  invoer  door  de  vrijwilligers,   hier  is  dit  gebeurd  door  SOAB.  Het  systeem  staat  echter  klaar  om  dit  in  het  vervolg  wel  te   doen.   Op  basis  van  de  invoer  worden  eenvoudig  overzichten  gegenereerd,  deze  zijn  gebuikt  voor   de  hoofdstukken  3  en  4.         Rapportjes   Voor  25,-­‐-­‐  kon  men  achteraf  een  rapportje  met  de  resultaten  krijgen.  Hier  heeft  ruim  een   kwart  van  de  mensen  waar  een  Woonscan  is  uitgevoerd  gebruik  van  gemaakt.   Er  is  een  start  gemaakt  om  op  basis  van  het  invoersysteem  automatisch  persoonlijke   rapportjes  te  kunnen  genereren  met  adviezen  en  tips  op  maat.  Vanwege  het  relatief  geringe   aantal  te  produceren  rapportjes  is  deze  ontwikkeling  stopgezet  en  zijn  de  verzonden   rapportjes  voor  een  belangrijk  deel  handmatig  opgesteld.  Dit  heeft  een  behoorlijke   vertraging  van  de  rapportjes  opgeleverd.  Ter  compensatie  hebben  de  mensen  deze   rapportjes  kosteloos  ontvangen.       Contacten  met  bedrijven   16  huishoudens  hebben  aangegeven  dat  ze  advies  of  een  offerte  willen  van  een  van  de   deelnemende  bedrijven  (20%  van  de  benaderde  huishoudens).  De  aard  en  omvang  van  de   onderwerpen  waarover  men  contact  wil  met  een  bedrijf  verschillen  sterk:  van  het   aanbrengen  van  en  2e  trapleuning  tot  een  renovatie  van  de  badkamer,  van  een  video-­‐ intercom  tot  advies  over  een  aanbouw.   Voor  een  huishouden  heeft  vanwege  de  urgentie  meteen  na  het  gesprek  bemiddeling   plaatsgevonden.  Andere  contacten  met  bedrijven  lopen,  waarbij  het  nog  te  vroeg  is  om  een   balans  op  te  maken.            

 

7  

 

2.3. Conclusies     1. Een  deel  van  de  workshopdeelnemers  vindt  aanvullend  huisbezoek  niet  nodig       Bij  bijna  de  helft  van  de  huishoudens  die  aan  de  workshops  hebben  deelgenomen  heeft   een  huisbezoek  plaatsgevonden.     De  belangrijkste  reden  van  de  mensen  die  bij  de  telefonische  benadering  aangaven  geen   behoefte  te  hebben  aan  een  huisbezoek  ligt  in  het  feit  dat  men  vond  dat  zij  hier  nog  niet   aan  toe  waren:  men  was  vitaal  en  volop  actief,  er  was  geen  reden  om  zich  (naast  de   deelname  aan  de  workshops)  al  bezig  te  houden  met  de  geschiktheid  van  de  woning.  Zij   gaven  aan  actie  te  ondernemen  wanneer  het  wél  nodig  wordt.     2. Persoonlijke  benadering  wordt  op  prijs  gesteld  en  als  zinvol  ervaren   De  gesprekken  zijn  zowel  door  de  vrijwilligers  als  door  de  senioren  in  de  meeste  gevallen   als  prettig  ervaren.  Regelmatig  werd  tijdens  het  gesprek  aangegeven  dat  de  bewoner  de   persoonlijke  benadering  op  prijs  stelde  en  zinvol  vond.  Dit  blijkt  ook  uit  de  opmerkingen   op  de  vragenlijsten.  De  gesprekken  namen  dan  ook  vaak  meer  tijd  in  beslag  dan  de   gemiddeld  1,25  uur  die  vooraf  was  ingeschat.     3. Uitvoering  door  bekende  vrijwilligers  werkt  drempelverlagend   Tijdens  de  telefonische  benadering  bleek  dat  de  benadering  door  de  SVOP  en  de   uitvoering  door  de  vrijwilligers  uit  het  dorp  sterk  drempelverlagend  te  werken.  De  SVOP   staat  goed  bekend,  men  kent  de  vrijwilligers  waardoor  het  vertrouwd  is.         4. Functie  persoonlijke  rapportjes  achteraf  gezien  onderschat   Het  besluit  om  alleen  een  rapportje  van  de  Woonscan  toe  te  sturen  wanneer  men   hiervoor  wilde  betalen  en  de  wijze  waarop  hiermee  tijdens  het  huisbezoek  is  omgegaan,   heeft  er  toe  geleid  dat  slechts  een  beperkt  deel  van  de  mensen  een  rapportje  met   resultaten,  adviezen  en  tips  hebben  ontvangen.   Zo’n  rapportje  heeft  een  belangrijke  functie  om  in  een  later  stadium  nog  eens  na  te  lezen   of  om  aan  mantelzorgers  te  laten  zien.  De  tips  helpen  de  mensen  op  weg  wanneer  zijn   maatregelen  willen  uitvoeren.     Uit  het  volgende  hoofdstuk  blijkt  dat  een  belangrijk  deel  van  de  huishoudens  pas  aan  de   slag  wil  gaan  wanneer  het  écht  nodig  is,  men  heeft  dan  geen  blijvend  resultaat  van  de   Woonscan  om  op  terug  te  pakken.  Vanuit  dit  oogpunt  is  het  jammer  dat  bijna  driekwart   geen  rapportje  heeft  ontvangen.     5. Afslanking  onderzoek  was  nodig  door  schrappen  bijdrage  Woonscan   Het  besluit  om  de  bijdrage  voor  de  Woonscan  te  schrappen  heeft  tevens  tot  aanpassing   van  de  opzet  geleid:  door  de  vermindering  van  het  beschikbare  budget  met  maximaal   20%  (afhankelijk  van  het  aantal  rapportjes)  is  de  begroting  aangepast  door   werkzaamheden  af  te  slanken.        

 

8  

 

6. Doorlooptijd  moet  korter   In  deel  van  de  producten  is  in  de  pilot  al  werkend  ontwikkeld  en  verfijnd.  Dit  heeft   vertragend  gewerkt.  Uit  het  volgende  hoofdstuk  blijkt  dat  de  ondersteuningsbehoefte  bij   met  name  80+ers  manifester  is  dan  de  doelgroep  van  70  -­‐  80  jarigen  waar  de  pilot  zich   nu  vooral  op  heeft  gericht.  Inmiddels  zijn  de  producten  voldoende  uitgewerkt  om  na   uitvoering  van  een  Woonscan  snel  de  vervolgstappen  te  kunnen  zetten.  Vooral  voor  een   vervolgbenadering  van  oudere  senioren  is  dit  van  belang.     7. Methode  en  instrumenten  gereed  voor  verbreding   Met  ondersteuning  van  de  gemeente  is  Wonen  met  Gemak  ontwikkeld  als  concreet   vervolg  op  de  workshops  Woon  morgen  zonder  Zorgen.  De  methode  en  de  instrumenten   zijn  in  de  pilot  Prinsenbeek  in  de  praktijk  getest  en  aangescherpt.  Mede  de  online   invoermogelijkheden  en  het  automatisch  genereren  van  rapportjes  van  de  Woonscan   maken  een  efficiënte  uitvoering  mogelijk.  Hiermee  is  Wonen  met  Gemak  ook  toepasbaar   in  de  andere  delen  van  Breda.                              De  bestuursleden  van  de  SVOP  en  hun  adviseur  in  2012  (foto  Modern  Prinsenbeek)  

       

 

 

9  

 

 

10  

 

3. WORKSHOPS  EN  BEHOEFTE  AAN  ONDERSTEUNING       3.1. De  bezochte  huishoudens     In  totaal  zijn  er  in  deze  ronde  78  huishoudens  door  de  bestuursleden  van  de  SVOP  bezocht2.   Het  betreft  48  tweepersoonshuishoudens  en  30  eenpersoonshuishoudens.  Zes  van  de   alleenstaanden  zijn  man.     Van  bijna  de  helft  van  de  huishoudens  is  de  hoofdbewoner  tussen  de  75  en  de  79  jaar.    Vijf   huishoudens  zijn  85  jaar  of  ouder,  het  betreft  allen  alleenstaande  vrouwen.      

lee#ijd'hoofdbewoner' 50%# 40%# 30%# 20%# lee3ijd# hoofdbewoner# 85+#

80#*#84#jr#

75#*#79#jr#

70#*#74#jr#

65#*#69#jr#

0%#

60#*#64#jr#

10%#

      3.2. De  woonsituatie     Twee  huishoudens  wonen  in  een  particuliere  huurwoning,  de  rest  in  een  eigen  woning.     Vrijwel  de  helft  van  de  woningen  bestaat  uit  twee  onder  een  kap  woningen,  bijna  een  derde   uit  vrijstaande  woningen.  Slechts  één  huishouden  bewoont  een  appartement.   Het  overgrote  deel  woont  in  een  woning  waarbij  de  slaap-­‐  en  badkamer  zich  op  de   verdieping  bevinden.      

                                                                                                                2  De  deelnemers  aan  de  workshops  die  in  het  najaar  van  2012  zijn  gehouden  en  een  aantal  mensen  die  wegens   omstandigheden  het  bezoek  hebben  uitgesteld  worden  in  2013  bezocht.    

   

11  

 

verdiepingen) 100%# 80%# 60%# 40%#

verdiepingen,#slaap5#en# badkamer#op#BG# slaap5#en#badkamer#op# verdieping# gelijkvloers#

20%# 0%#

        3.3. Verhuisplannen     Het  overgrote  deel  wil  zo  lang  mogelijk  in  de  woning  blijven  wonen.   18%  van  de  huishoudens  heeft  recent  overwogen  te  verhuizen,  dit  aandeel  is  op  basis  van   actuele  landelijke  referentie  aan  de  hoge  kant.  Bij  ruim  de  helft  heeft  de  verhuisreden  te   maken  met  de  geschiktheid  van  de  huidige  woning,  daarnaast  spelen  vooral   gezondheidsredenen.       3.4. Geschiktheid  woning     44%  van  de  huishoudens  vindt  de  woning  onvoldoende  geschikt  en  comfortabel  om  prettig   oud  in  te  worden.    

woning&voldoende&geschikt&en& comfortabel&om&pre6g&oud&te&worden& 100%# 80%# 60%# 40%#

nee# ja#

20%# 0%#

 

 

 

12  

 

De  trap  is  de  meest  genoemde  reden  (91%),  gevolgd  door  de  geschiktheid  van  de  badkamer   (65%).    Andere  redenen  als  ‘te  groot’  (9%)  en  ‘de  tuin’  (9%)  worden  een  stuk  minder   genoemd.     Van  de  huishoudens  die  aangeven  dat  hun  woning  wel  geschikt  is,  blijkt  het  nadrukkelijk  te   gaan  om  een  ‘ja,  mits’.  Een  groot  deel  van  hen  noemt  fundamentele  zaken  die  eventueel  (op   termijn)  zouden  moeten  gebeuren,  om  er  langer  en  comfortabeler  te  blijven  wonen.  Het   gaat  hierbij  vooral  om  de  trap  (traplift  wordt  veel  genoemd),  aanpassing  van  de  badkamer   en  het  op  de  begane  grond  realiseren  van  slapen  en  badkamer  .     Twee  derde  van  de  mensen  die  hun  woning  voldoende  geschikt  en  comfortabel  vinden,   noemen  alsnog  maatregelen  die  (in  de  toekomst)  aan  de  woning  zouden  moeten  gebeuren   om  er  langer  te  kunnen  blijven  wonen.     De  70-­‐ers  zijn  het  minst  negatief  over  de  geschiktheid  van  hun  woning.   Van  de  80+-­‐ers  vindt  de  helft  de  woning  niet  geschikt.  Van  de  groep  60-­‐ers  is  dit  twee  derde,   deze  groep  is  echter  te  klein  om  op  basis  hiervan  conclusies  te  kunnen  trekken.        

woning&voldoende&geschikt&en& comfortabel&om&pre6g&oud&te&worden&

80+#

nee# 70#+#79#jr#

0%#

10%#

20%#

30%#

40%#

50%#

60%#

  Twee  vijfde  van  de  huishoudens  heeft  al  eens  overwogen  om  maatregelen  uit  te  (laten)   voeren  om  langer  en  comfortabeler  te  kunnen  blijven  wonen.  De  redenen  dat  het  daar  nog   niet  van  is  gekomen  zijn  (meerdere  antwoorden  mogelijk):     ik#vind#het#nog#niet#nodig ik#weet#niet#hoe#ik#het#aan#moet#pakken ik#zie#op#tegen#de#overlast ik#vind#het#te#duur bezig#met#voorbereiding overig

       

29% 21% 21% 21% 14% 14%  

13  

 

3.5. Workshops     Vrijwel  alle  huishoudens  hadden  deelgenomen  aan  de  workshops  ‘Woon  morgen  zonder   zorgen’.     Waardering   Voor  96%  van  de  deelnemers  hebben  de  workshops  aan  de  verwachtingen  voldaan.  De   slechts  drie  deelnemers  waarvoor  dit  niet  het  geval  is  geven  hiervoor  de  volgende  redenen:   - Alleen  de  uitbouw  is  bijgebleven;   - Niks  nieuws  gehoord!!  Wel  gezellig!   - Wist  vele  dingen  al.     18%  geeft  aan  in  de  workshop  onderwerpen  te  hebben  gemist.  De  top  drie  van   onderwerpen  die  genoemd  worden  bestaat  uit:   1. meer  aandacht  voor  de  risico’s  van  het  ouder  worden,  valpreventie  e.d.;   2. technische  oplossingen,  domotica;   3. persoonlijk  advies,  toegesneden  op  eigen  woning.     Ruim  driekwart  van  de  deelnemers  geeft  aan  dat  de  workshop  hen  meer  inzicht  heeft   gegeven  in  de  mogelijke  verbeterpunten  van  hun  woning.  Dit  is  minder  dan  het  deel  dat   aangeeft  dat  de  workshop  aan  de  verwachtingen  heeft  voldaan,  uit  opmerkingen  blijkt  dan   ook  dat  het  bij  degenen  die  dit  inzicht  niet  hebben  gekregen  ook  gaat  om  mensen  die  zijn   bevestigd  in  het  feit  dat  er  geen  verbeterpunten  zijn.       Effect   Ruim  de  helft  van  de  deelnemers  geeft  aan  naar  aanleiding  van  de  workshops  verbeteringen   aan  te  zullen  brengen  of   heeft  dit  al  gedaan.  Het   brengt'n.a.v.'de'workshop' grootste  deel  hiervan   verbeteringen'of'aanpassingen'aan' bestaat  uit  mensen  die  dat   uitstellen  tot  wanneer  het   100%# echt  nodig  is.   90%# nee,#dat#is#niet#nodig# Een  derde  van  de   80%# deelnemers  vindt  het  niet   dat#weet#ik#nog#niet# 70%# nodig  om  aanpassingen  of   60%# verbeteringen  aan  te   ja,#maar#pas#wanneer# 50%# brengen.   dat#echt#nodig#is#   40%# ja,#dat#ga#ik#binnen#   30%# een#jaar#doen#   20%# ja,#dat#heb#ik#al#   gedaan# 10%#   0%#  

 

14  

 

3.6. Behoefte  aan  aanvullende  ondersteuning     Ruim  de  helft  (55%)  van  de  deelnemers  aan  de  workshops  heeft  behoefte  aan  advies  en/of   ondersteuning  bij  het  geschikt  maken  van  de  woning.   Van  de  mensen  die  hebben  aangegeven  dat  de  woning  onvoldoende  geschikt  en   comfortabel  is  om  prettig  oud  in  te  worden,  heeft  twee  derde  behoefte  aan  dergelijke   ondersteuning.     behoe%e&advies&en/of&ondersteuning& Opvallend  is  dat  de  groep   waar  de  workshops  zich   85+# met  name  op  hebben   gericht,  de  70-­‐ers,  minder   80#-#84#jr# behoefte  hebben  aan   75#-#79#jr# advies  of  ondersteuning.     ja#   70#-#74#jr# Van  de  alleenstaanden   65#-#69#jr# heeft  twee  derde  behoefte   60#-#64#jr# aan  advies  of   ondersteuning.   0%# 10%# 20%# 30%# 40%# 50%# 60%# 70%# 80%# 90%#   De  belangrijkste  behoefte  bestaat  uit  persoonlijk  advies  over  de  woning:  wat  moet  er  aan   mijn  woning  gebeuren  en  gespecialiseerd  advies  over  woningaanpassing.  Daarnaast  heeft   bijna  een  derde  behoefte  aan  ondersteuning  bij  het  zoeken  van  een  bedrijf  dat  de   werkzaamheden  kan  uitvoeren.    

behoe%e&advies&en/of&ondersteuning& advies#over#financiele#zaken# advies#bij#de#keuze#tussen# aanpassen#of#verhuizen# ondersteuning#bij#het#zoeken# van#een#bedrijf#dat#de# werkzaamheden#kan#uitvoeren# gespecialiseerd#advies#over# woningaanpassing# advies#over#wat#er#aan#mijn# woning#zou#moeten#gebeuren# 0%#

10%#

20%#

30%#

40%#

50%#

    Bijna  driekwart  van  de  mensen  die  behoefte  hebben  aan  aanvullend  advies  en/of   ondersteuning,  is  bereid  hiervoor  te  betalen.    

15  

 

Op  de  vraag  of  men  naar  een  informatiemarkt  speciaal  voor  oudere  woningeigenaren  zou   gaan  antwoordt  95%  bevestigend.       3.7. Interesse  Wonen  met  Gemak     De  deelnemers  hebben  een  korte  uitleg  gekregen  over  Wonen  met  Gemak.  De  interesse  om   van  deze  nieuwe  dienstverlening  gebruik  te  maken  is  groot.     Interesse   De  helft  van  alle  deelnemers  wil  hier  zeker  gebruik  van  gaan  maken,  nog  eens  een  ruime   derde  wil  dat  doen  wanneer  het  nodig  wordt.  Iets  meer  dan  10%  heeft  geen  interesse.  De   redenen  die  hiervoor  zijn  gegeven  zijn:   - de  woning  is  al  geschikt;   - ik  heb  een  eigen  netwerk  van  bedrijven;   - ik  doe  alles  zelf.       De  interesse  ligt  hoger  onder  de  alleenstaanden.  Dit  lijkt  ook  zo  voor  de  60-­‐ers,  deze  groep  is   echter  te  klein  om  op  basis  hiervan  conclusies  te  trekken.  Onder  de  80-­‐ers  is  de  interesse  het   meest  manifest:  het  aandeel  ‘ja,  maar  voorlopig  niet’  ligt  onder  hen  het  laagst.     interesse'om'van'dienstverlening'WMG'gebruik'te'maken' 70%# 60%# 50%# 40%# 30%# 20%# 10%# 0%# totaal#

woning# onvoldoende# geschikt#

alleenwonend#

ja,#daar#ben#ik#zeker#in#geïnteresseerd#

60:ers#

70:ers#

80:ers#

ja,#maar#voorlopig#niet#

nee,#daar#zal#ik#zeker#geen#gebruik#van#maken#

               

 

16  

 

Voorwaarden   Er  is  ook  gevraagd  wat  belangrijk  is  om  ervoor  te  zorgen  dat  het  voor  de  deelnemer   aantrekkelijk  is  om  er  daadwerkelijk  gebruik  van  te  maken.  De  top  5  van  de  genoemde   voorwaarden  bestaat  uit:   1. deskundigheid  advies  en  bedrijven   2. onafhankelijkheid,  objectiviteit,  betrouwbaarheid   3. betaalbaarheid  en  kosten-­‐kwaliteit  verhouding   4. vertrouwd,  uit  de  omgeving,  makkelijk  bereikbaar   5. een  laagdrempelig  informatiepunt  /  vraagbaakfunctie.     Vrijwel  iedereen  geeft  aan  dat  men  op  de  hoogte  wil  worden  gehouden  van  de  activiteiten   van  Wonen  met  Gemak.       3.8. Interesse  Woonscan   Bijna  driekwart  heeft  interesse  in  de  Woonscan.     Ruim  de  helft  van  de  geïnteresseerden  is  bereid  hiervoor  te  betalen.  De  bedragen  die   genoemd  worden  lopen  uiteen  van  25,-­‐-­‐  tot  50,-­‐-­‐,  gemiddeld  is  men  bereid  hiervoor  35,-­‐-­‐  te   betalen.     De  vrijwilligers  konden  de  scan  bij  de  geïnteresseerden  meteen  kosteloos  uitvoeren.  Men   had  hierbij  de  keuze  om  een  rapportje  te  krijgen  met  de  resultaten,  adviezen  en  tips  tegen   betaling  van  25,-­‐-­‐.     Uiteindelijk  zijn  er  59  scans  uitgevoerd  (76%),  waarvan  ruim  een  kwart  een  rapportje  heeft   ontvangen.  Vanwege  de  vertraging  in  de  afwerking  van  de  rapportjes  zijn  uiteindelijk  ook   deze  kosteloos  aangeboden.         3.9. Samenvatting  en  conclusies     1. Een  groot  deel  van  de  woningen  waarin  de  workshopdeelnemers  wonen  zijn  onvoldoende   geschikt  voor  minder  vitale  en  zorgbehoevende  ouderen.     Iets  minder  dan  de  helft  van  de  deelnemers  aan  de  workshops  vindt  de  eigen  woning   onvoldoende  geschikt  en  comfortabel  om  prettig  oud  in  te  worden.  Onder  de  80+-­‐ers  ligt   dit  aandeel  hoger  dan  onder  de  70-­‐ers.  De  trap  en  de  badkamer  vormen  de  belangrijkste   obstakels.   De  mensen  die  hun  woning  wel  voldoende  geschikt  en  comfortabel  vinden  om  prettig   oud  in  te  worden,  houden  er  wel  rekening  mee  dat  er  in  de  toekomst  maatregelen  nodig   zijn  om  langer  en  comfortabeler  in  de  woning  te  kunnen  blijven  wonen:  2/3  noemt   dergelijke  maatregelen,  waarbij  aanpassingen  aan  trap  en  badkamer  het  meest  genoemd   worden,  gevolgd  door  het  realiseren  van  slapen  en  douchen  op  de  begane  grond.      

 

17  

 

2. Maatregelen  om  woning  geschikt  te  maken  worden  vaak  uitgesteld.   20%  heeft  al  eens  overwogen  om  maatregelen  aan  de  woning  uit  te  voeren.  Het  is  er   vooral  (nog)  niet  van  gekomen  omdat  men  het  toch  nog  niet  nodig  vindt,  niet  weet  hoe   men  het  moet  aanpakken,  opziet  tegen  de  rompslomp  of  omdat  men  het  te  duur  vindt.     3. Veel  senioren  nog  onvoldoende  bewust  van  eigen  verantwoordelijkheid   De  vrijwilligers  die  de  huisbezoeken  hebben  afgelegd  kwamen  met  regelmaat  bij   senioren  die  zich  nog  onvoldoende  bewust  zijn  van  de  toenemende  eigen   verantwoordelijkheid.  Nog  veel  senioren  verkeren  in  de  veronderstelling  dat  de  overheid   wel  bijspringt  wanneer  de  woning  aangepast  moet  worden.  Hierdoor  ontbreekt  bij  hen   de  prikkel  om  zelf  aan  de  slag  te  gaan.     4. Workshops  geven  inzicht     De  deelnemers  aan  de  workshops  zijn  zeer  tevreden.  Een  klein  deel  heeft  zaken  gemist,   zoals  de  risico’s  van  het  ouder  worden  en  meer  aandacht  voor  technische  hulpmiddelen.   Voor  ruim  driekwart  van  de  deelnemers  heeft  de  workshop  meer  inzicht  gegeven  in  de   mogelijke  verbeterpunten  van  hun  woning.  Tot  de  andere  kwart  behoren  ook  de  mensen   die  zijn  bevestigd  in  het  feit  dat  er  geen  verbeterpunten  zijn.     5. Groot  deel  deelnemers  stelt  maatregelen  uit  tot  wanneer  het  echt  nodig  is   Ruim  de  helft  van  de  deelnemers  wil  naar  aanleiding  van  de  workshops  verbeteringen   aanbrengen  of  heeft  dit  al  gedaan.  Het  grootste  deel  hiervan  bestaat  echter  uit  mensen   die  dit  uitstellen  tot  wanneer  het  écht  nodig  is.   Een  derde  van  de  deelnemers  vindt  aanpassingen  of  verbeteringen  niet  nodig.     6. Workshops  vormen  eerste  stap,  behoefte  aan  vervolg   Ruim  de  helft  van  de  deelnemers  aan  de  workshops  heeft  behoefte  aan  verder  advies   en/of  ondersteuning  bij  het  geschikt  maken  van  de  woning.   Dit  aandeel  ligt  het  hoogst  onder:   - de  80+-­‐ers  (80%);   - alleenstaanden  (2/3);   - de  mensen  die  hebben  aangegeven  dat  de  woning  onvoldoende  geschikt  en   comfortabel  is  om  prettig  oud  in  te  worden  (2/3).     7. Vooral  behoefte  aan  persoonlijk  deskundig  advies  en  ondersteuning  bij  zoeken  bedrijf   Men  heeft  vooral  behoefte  aan  persoonlijk  advies  over  de  woning:  wat  moet  er  aan  mijn   woning  gebeuren  en  gespecialiseerd  advies  over  woningaanpassing.  Daarnaast  heeft   bijna  een  derde  behoefte  aan  ondersteuning  bij  het  zoeken  van  een  bedrijf  dat  de   werkzaamheden  kan  uitvoeren.   Bijna  driekwart  van  de  mensen  die  behoefte  hebben  aan  aanvullend  advies  en/of   ondersteuning  is  bereid  hiervoor  te  betalen.        

 

18  

 

8. Wonen  met  Gemak  voldoet  aan  een  belangrijke  behoefte.   De  helft  van  alle  deelnemers  heeft  zeker  interesse  om  gebruik  te  maken  van  Wonen  met   Gemak,  nog  eens  een  ruime  derde  wil  dat  doen  wanneer  het  nodig  wordt.     De  interesse  ligt  hoger  onder  de  alleenstaanden.  Onder  de  80-­‐ers  is  de  interesse  het   meest  manifest.     9. Deskundigheid  en  borging  onafhankelijkheid  belangrijk   Men  stelt  veel  belang  aan  de  deskundigheid,  zowel  van  de  adviesfunctie  als  van  de   uitvoerende  bedrijven.  Daarnaast  dient  er  een  goede  borging  te  zijn  van  de   onafhankelijkheid  van  Wonen  met  Gemak  t.o.v.  de  deelnemende  bedrijven.   De  top  5  de  voorwaarden  die  men  aan  de  dienstverlening  stelt  bestaat  uit:   1. deskundigheid  advies  en  bedrijven   2. onafhankelijkheid,  objectiviteit,  betrouwbaarheid   3. betaalbaarheid  en  kosten-­‐kwaliteit  verhouding   4. vertrouwd,  uit  de  omgeving,  makkelijk  bereikbaar   5. een  laagdrempelig  informatiepunt  /  vraagbaakfunctie.     10. Grote  interesse  in  Woonscan   Eén  van  de  beoogde  instrumenten  van  Wonen  met  Gemak,  de  Woonscan,  is  meteen  in   de  praktijk  uitgeprobeerd.   Bijna  driekwart  heeft  interesse  in  de  Woonscan,  ruim  de  helft  van  de  geïnteresseerden  is   bereid  hiervoor  te  betalen:  gemiddeld  35,-­‐-­‐.  Uiteindelijk  zijn  er  59  scans  uitgevoerd.       11. Noodzaak  structurele  activiteit  en  klantenbinding   De  groep  mensen  die  wachten  met  het  nemen  van  maatregelen,  pakweg  een  derde  van   de  deelnemers,  tekent  zich  als  een  rode  draad  af  door  de  resultaten  van  het  onderzoek.   Ook  bij  de  vraag  of  men  van  de  diensten  van  Wonen  met  Gemak  gebruik  wil  maken  komt   deze  groep  weer  duidelijk  naar  voren.  Deze  groep  is  het  grootst  onder  de  70-­‐ers.   In  tijd  afgebakende  projecten  zijn  voor  deze  groep  niet  geschikt.  Wonen  met  Gemak   dient  structureel  aanwezig  te  zijn,  om  klaar  te  staan  op  het  moment  dat  het  wél  echt   nodig  is:  ‘just  in  time’.  Dit  houdt  in  dat  er  ook  aan  een  vorm  van  klantenbinding  moet   worden  gedaan.         12. Gedifferentieerde  aanpak  naar  leeftijdsgroep   De  workshops  waren  vooral  gericht  op  de  leeftijdsgroep  70  –  80  jaar.  Uit  de  resultaten   blijkt  dat  de  groep  80  jaar  en  ouder  zich  manifest  aftekent:   - men  geeft  vaker  aan  dat  de  eigen  woning  onvoldoende  geschikt  en  comfortabel  is;   - men  heeft  meer  behoefte  aan  advies  en  ondersteuning;   - men  heeft  vaker  ‘zeker’  interesse  om  van  Wonen  met  Gemak  gebruik  te  maken,   minder  vaak  zegt  men  ‘ja,  maar  voorlopig  niet’.   Het  ligt  voor  de  hand  om  voor  de  ‘oudere  ouderen’  een  benadering  uit  te  werken  die   aansluit  op  deze  meer  manifeste  behoefte.    

 

19  

 

       

 

Een  groep  die  zich  nog  sterker  lijkt  af  te  tekenen  wordt  gevormd  door  de  60-­‐ers.  Deze   groep  is  echter  te  klein  om  hier  uitspreken  over  te  doen.  Wel  kunnen  de  resultaten   worden  beschouwd  als  eerste  indicatie.  

 

20  

 

4. DE  WOONSCANS       4.1. Opzet     De  Woonscan  bestaat  uit  de  volgende  onderdelen:   1. veiligheid   2. onderhoud   3. comfort   4. gelijkvloers  wonen  en  slapen   5. blijven  wonen  wanneer  het  minder  gaat   6. energie   7. woonlasten  /  woninglasten   8. tuin   9. samenvatting  van  de  zaken  die  men  het  eerst  wil  aanpakken   10. resumé  van  de  afspraken     Per  onderdeel  1  t/m  8  wordt  weergegeven:   - de  resultaten;   - zaken  die  men  eventueel  aan  zou  willen  pakken;   - of  men  hierbij  advies  of  een  offerte  wil  van  een  van  de  bedrijven;   - opmerkingen.       4.2. Veiligheid     Slechts  een  beperkt  aantal  mensen  voelt  zich  wel  eens  onveilig  in  en  rond  de  woning.     Onder  veiligheid  vallen  o.a.  criminaliteitspreventie  en  brandveiligheid.  Bijna  de  helft  van  de   huishoudens  zou  de  veiligheid  willen  verbeteren.   De  top  3  van  meest  genoemde  maatregelen  bestaat  uit:   - rook-­‐/brandmelder(s)  op  het  lichtnet  aangesloten;   - inbraakwerend  hang-­‐  en  sluitwerk;   - video-­‐intercom  zodat  je  kunt  zien  wie  er  voor  de  deur  staat.   0%#

voelt#u#zich#wel#eens#onveilig#in#en#om# uw#woning# zou#u#de#veiligheid#van#uw#woning#willen# verbeteren# wil#van#een#vd#aangesloten#bedrijven# vrijblijvende#offerte#

 

20%#

40%#

60%#

80%#

100%#

ja# weet#niet# soms# nee# offerte/advies# bedrijven#

21  

 

    11%  van  de  huishoudens  wil  voor  veiligheidszaken  een  vrijblijvende  offerte  ontvangen  van   een  van  de  aangesloten  bedrijven.     De  meest  voorkomende  onvolkomenheden  op  het  gebied  van  veiligheid  zijn3:   - het  ontbreken  van  rookmelders;   - het  niet  kunnen  zien  wie  er  voor  de  deur  staat  zonder  de  voordeur  te  openen.     0"

10"

20"

30"

40"

50"

60"

woning"voldoende"inbraakwerend" NEE"

zonder"voordeur"te"openen"te"zien"wie" er"voor"de"deur"staat"

WEET"NIET" JA"OP"BATTERIJ"

voor"en"achterzijde"woning"voldoende" verlicht"

JA" JA"OP"LICHTNET"

op"iedere"verdieping"een"rookmelder"

      4.3. Onderhoud     Bij  bijna  de  helft  van  de  huishoudens  wordt  het  groot  onderhoud  uitgevoerd  door  een   professioneel  bedrijf,  ruim  een  kwart  doet  het  zelf.  Bij  de  rest  zijn  het  vooral  de  kinderen,   familie  of  bekenden  die  werkzaamheden  uitvoeren.   Een  ruime  meerderheid  vindt  de  algehele  staat  van  onderhoud  goed.     0%#

20%#

40%#

60%#

80%#

100%#

goed## wat#is#de#algehele#staat#van#onderhoud#

redelijk# ma;g# slecht#

  Ruim  een  kwart  geeft  aan  dat  er  onderhoudswerkzaamheden  zijn  die  binnen  afzienbare  tijd   moeten  worden  uitgevoerd.  7%  wil  hiervoor  een  vrijblijvende  offerte  van  een  van  de   bedrijven.  

 

                                                                                                                3

 

 meer  dan  25%  van  het  aantal  ingevulde  antwoorden  

22  

 

0%#

20%#

40%#

60%#

80%#

100%#

ja#

zijn#er#onderhoudswerkzaamheden#die# moeten#worden#uitgevoerd#

nee# offerte/advies# bedrijven#

wil#van#een#vd#aangesloten#bedrijven# vrijblijvende#offerte#

      4.4. Comfort     Bijna  de  helft  van  de  huishoudens  verwacht  dat  de  woning  niet  voldoende  comfortabel  is  om   tot  hoge  leeftijd  in  te  kunnen  wonen.     De  meest  genoemde  zaken  die  verbeterd  zouden  moeten  worden  zijn  de  trap  en  de   badkamer.     Ruim  de  helft  van  de  huishoudens  zou  een  of  meer  zaken  willen  verbeteren.     14%  van  de  huishoudens  wil  hiervoor  een  vrijblijvende  offerte  ontvangen  van  een  van  de   bedrijven.     0%#

20%#

verwacht#u#dat#uw#woning#voldoende# comfortabel#is#om#tot#hoge#lee
40%#

60%#

80%#

100%#

ja# weet#niet# nee# offerte/advies# bedrijven#

wil#van#een#vd#aangesloten#bedrijven# vrijblijvende#offerte#

  De  meest  voorkomende  onvolkomenheden  op  het  gebied  van  comfort  zijn4:   - ontbreken  2e  leuning  trap  (73%);   - ontbreken  inloopdouche  zonder  hoogteverschillen  (64%);   - moeten  bukken  om  de  post  op  te  rapen  (61%);   - voor-­‐  (54%)  en  of  achterdeur  (47%)  zonder  hoogteverschillen  >  2  cm;   - ergens  op  moeten  staan  om  spullen  uit  bovenkastjes  van  de  keuken  te  halen  (52%);   - onvoldoende  houvast  in  de  douche  (49%);   - drempels  /  hoogteverschillen  slaapverdieping  >  2  cm  (38%);  

 

                                                                                                                4

 

 meer  dan  25%  van  het  aantal  ingevulde  antwoorden  

23  

 

- niet  goed  bij  raambediening  kunnen  (29%);   - drempels  /  hoogteverschillen  begane  grond  >  2  cm  (27%);   - vloer  badkamer  en/of  douche  onvoldoende  stroef  (26%).     0"

10"

20"

30"

40"

50"

60"

HOOGTEVERSCHILLEN"NAAR"EN"IN"WONING"(>"2"cm)" voordeur"zonder"hoogteverschillen" woning"op"BG"zonder"drempels"/"hoogteverschillen" op"slaapverdieping"zonder"drempels"/"hoogteverschillen" achterdeur"/"balkondeur"zonder"drempels"of"afstap" COMFORTABEL"TOILET" heeT"preUge"hoogte"bij"gaan"ziWen"en"opstaan" behoeTe"aan"extra"houvast"in"vorm"van"beugels" COMFORTABELE"KEUKEN" voldoende"verlich[ng"aanrecht,"werkblad,"fornuis/kookplaat" aanrecht,"werkbladen,"fornuis"hebben"preUge"werkhoogte" kan"zonder"stoel,"kruk,"opstapje"iets"uit"bovenkastjes"halen" keukenmengkraan"is"makkelijk"bedienbaar" vloer"is"ook"nat"voldoende"stroef" MAKKELIJK"EN"VEILIG"BEDIENBAAR" stopcontacten"en"lichtschakelaars"goed"bereikbaar" kan"goed"bij"raambediening"van"bijv."bovenraampjes" verlich[ng"is"overal"voldoende" geluid"deurbel"is"overal"goed"hoorbaar" hoeT"niet"te"bukken"om"post"op"te"rapen"

NEE" JA" BEHOEFTE"

VEILIGE"TRAP" aan"beide"zijden"een"leuning" treden"voldoende"stroef"maar"niet"te"zacht" TOILET"OP"DE"SLAAPVERDIEPING" er"is"toilet"op"de"verdieping"waar"geslapen"wordt" heeT"preUge"hoogte"bij"gaan"ziWen"en"opstaan" behoeTe"aan"extra"houvast"in"vorm"van"beugels" VEILIGE"EN"COMFORTABELE"BADKAMER" vloer"badkamer"en"douche"ook"nat"voldoende"stroef" inloopdoche"zonder"hoogteverschillen" douche"heeT"thermostaatmengkraan" kan"zich"[jds"douchen"ergens"aan"vasthouden" douchekop"in"hoogte"verstelbaar" wastafelkraan"makkelijk"bedienbaar" behoeTe"aan"extra"houvast"in"vorm"van"beugels" behoeTe"aan"vast"douchezitje" verlich[ng"is"voldoende"

 

       

24  

 

4.5. Gelijkvloers  wonen  en  slapen     Bijna  driekwart  van  de  huishoudens  met  slaap-­‐  en  badkamer  op  de  verdieping  verwacht  dat   dit  in  verband  met  de  trap  een  probleem  gaat  worden.     De  helft  geeft  aan  dat  de  woning  de  mogelijkheid  biedt  om  slapen  en  douchen  naar  de   begane  grond  te  brengen,  en  dan  vooral  in  de  garage.  Daarnaast  geeft  bijna  een  kwart  aan   dat  het  plaatsen  van  een  (tijdelijke)  aanbouw  een  oplossing  zou  kunnen  zijn.   Dit  houdt  in  dat  men  vrij  optimistisch  is  over  de  mogelijkheid  om  op  termijn  beneden  te   kunnen  gaan  slapen  en  douchen.  De  haalbaarheid  hiervan  is  echter  niet  beoordeeld,   rekening  moet  worden  gehouden  met  het  feit  dat  in  de  praktijk  de  mogelijkheden  vanwege   de  maatvoering  van  o.a.  de  meeste  garages  vaak  tegen  blijken  te  vallen.     Slechts  enkele  mensen  wil  een  van  de  aangesloten  bedrijven  de  mogelijkheden  verder  laten   uitwerken.       0%#

verwacht#u#dat#het#slapen#op#de# verdieping#probleem#gaat#worden# is#er#mogelijkheid#om#slapen/douchen# naar#BG#te#brengen#

20%#

40%#

60%#

80%#

100%#

ja# ja,#inpandig# ja,#in#garage# nee#

zou#plaatsen#(Cjdelijke)#aanbouw# oplossing#zijn?#

offerte/advies# bedrijven#

wil#dat#een#vd#bedrijven#mogelijkheden# (inpandig#of#aanbouw)#uitwerkt#

    4.6. Blijven  wonen  wanneer  het  minder  gaat     Vrijwel  alle  huishoudens  willen  ook  in  hun  woning  blijven  wonen,  wanneer  zij  zorg  nodig   zouden  hebben.  Bijna  de  helft  denkt  echter  dat  de  woning  hiervoor  niet  geschikt  is.  Ook  hier   worden  weer  de  trap  en  de  badkamer  als  belangrijkste  beperkingen  genoemd.    

 

 

25  

 

0%#

20%#

40%#

60%#

80%#

100%#

ja#

als#u#zorg#nodig#zou#hebben,#wilt#u#dan# in#uw#woning#blijven#wonen?#

weet#niet# nee#

denkt#u#dat#uw#woning#hiervoor#geschikt# is?##

offerte/advies# bedrijven#

wil#dat#een#vd#bedrijven#mogelijkheden# verbetering#indeling#uitwerkt#

  16%  wil  graag  dat  een  van  de  aangesloten  bedrijven  de  mogelijkheden  uitwerkt  om  de   indeling  te  verbeteren.     Naast  de  trap  liggen  de  belangrijkste  problemen  voor  de  zorggeschiktheid  op  het  gebied  van   de  oppervlakte  (38%)  en  de  inrichting  (42%)  van  de  badkamer.   Op  het  gebied  van  de  doorgankelijkheid  bestaan  vooral  problemen  met  de  tussendeuren   (33%)  en  de  breedte  (30%)  van  de  doorgangen  naar  de  belangrijke  ruimtes.     0"

10"

20"

30"

40"

50"

 

60"

DOORGANKELIJKHEID" doorgang"voordeur"voldoende"breed" doorgankelijkheid"naar"belangrijke"ruimtes" tussendeuren"naar"belangrijke"ruimtes" haakse"bochten"voldoende"ruim,"ook"bij" trapliJ"mogelijk"

NEE" JA"

BRUIKBAARHEID" voldoende"ruimte"slaapkamer" voldoende"ruimte"badkamer" inrichMng"badkamer"

               

 

26  

 

4.7. Energie     Zo’n  20%  verwacht  dat  de  woning  onvoldoende  geïsoleerd  is.  Een  klein  deel  (13%)  zou  het   energieverbruik  van  de  woning  wel  willen  verbeteren.  Hierbij  denk  men  aan  het  aanpakken   van  vocht,  vloerisolatie,  vervanging  van  de  CV-­‐ketel,  dubbel  glas  en  de  isolatie  van  het  platte   dak.   Een  huishouden  geeft  aan  hiervoor  advies  of  een  offerte  te  willen.     CV-­‐ketel   Een  kwart  van  de  huishoudens  heeft  een  ketel  van  15  jaar  of  ouder.   0  -­‐  9  jaar   61%   10  -­‐  14  jaar   15%   15  -­‐  19  jaar   11%   20  jaar  e.o.   13%     11%  verwacht  dat  de  ketel  onvoldoende  energiezuinig  is.  Van  de  huishoudens  met  een  ketel   van  15  jaar  of  ouder  verwacht  ruim  de  helft  dat  deze  nog  voldoende  energiezuinig  is.       4.8. Woonlasten  /  woninglasten     Bij  een  aantal  Woonscans  is  dit  blok  overgeslagen  of  onvolledig  ingevuld.  Dit  heeft  mede  te   maken  met  het  feit  dat  vrijwilligers  het  vaak  moeilijk  vinden  om  zulke  persoonlijke  zaken  als   financiën  aan  de  orde  te  stellen.     WOZ   Het  WOZ-­‐onderwerp  is  goed  aan  de  orde  gekomen.     Is  de  WOZ-­‐waarde  volgens  de  laatste  aanslag  naar  uw  mening  correct:   - ja       55%   - geen  idee     19%   - nee     26%   Minder  dan  de  helft  (43%)  van  de  mensen  die  aangeven  dat  de  aanslag  niet  correct  was   heeft  ook  daadwerkelijk  bezwaar  ingediend.  Van  de  mensen  die  hiervan  geen  idee  hebben   heeft  een  beperkt  aantal  bezwaar  ingediend.   Bij  30%  van  de  huishoudens  is  de  afgelopen  drie  jaar  een  woningtaxatie  uitgevoerd,  onder   de  woningeigenaren  die  van  mening  zijn  dat  de  aanslag  niet  correct  was  ligt  dit  aandeel  op   36%.                

 

27  

 

Reductieregelingen  eenpersoonshuishoudens.   Dit  onderwerp  is  niet  bij  alle  Woonscans  ter  sprake  gekomen.  De  percentages  die  worden   genoemd  zijn  van  het  totale  aantal  alleenwonenden.     Maakt  u  al  gebruik  van  de  voor  1phh’s  beschikbare  reductieregelingen  van  gemeente  en   Waterschap?   - ja       40%   - nee        7%   - onbekend     53%     Financiering  maatregelen   Hoe  men  eventuele  maatregelen  om  de  woning  geschikt  te  maken  zou  willen  financieren  is   bij  60%  van  de  Woonscans  aan  de  orde  geweest.  De  meesten  willen  de  maatregelen  uit   eigen  middelen  financieren,  15%  van  hen  wil  dit  doen  via  een  bankhypotheek  al  dan  niet  in   combinatie  met  eigen  middelen.     Advies     Er  zijn  geen  concrete  verzoeken  om  advies  op  dit  gebied  uit  de  scans  naar  voren  gekomen.       4.9. Tuin       De  meeste  huishoudens  doen  het  onderhoud  van  de  tuin  nog  zelf  (77%),  een  aantal  doet  het   zelf  in  combinatie  met  een  professioneel  bedrijf  (11%)  en  een  beperkt  aantal  laat  de  tuin   geheel  door  een  professioneel  bedrijf  uitvoeren  of  door  kinderen/familie/bekenden.     Een  kwart  van  de  huishoudens  verwacht  problemen  met  het  zelf  onderhouden  van  de  tuin.   Een  aantal  heeft  wel  interesse  om  het  onderhoud  van  de  tuin  uit  te  besteden  of  de  inrichting   te  verbeteren.  Twee  huishoudens  wil  hierover  advies  en/of  een  offerte  van  een  van  de   aangesloten  bedrijven.     0%#

verwacht#u#problemen#met#het#zelf# onderhouden#van#de#tuin#

20%#

40%#

60%#

80%#

100%#

ja# nee#

hee<#u#interesse#onderhoud#tuin#uit#te# besteden#of#inrich>ng#te#verbeteren?#

offerte/advies# bedrijven#

wil#van#een#vd#aangesloten#bedrijven# advies#/#vrijblijvende#offerte#

 

 

 

28  

 

M.b.t.  de  toegankelijkheid  van  de  woning  is  bij  bijna  een  derde  van  de  huishoudens  met  een   tuin  het  toegangspad  onvoldoende  vlak  en  zonder  hoogteverschillen  van  meer  dan  2   centimeter.     0"

10"

20"

30"

40"

50"

60"

tuin"is"voldoende"onderhoudsvriendelijk" toegangspad"naar"voordeur"voldoende" vlak"/"zonder"hoogteverschillen">"2"cm"

NEE" JA"

inrich?ng"tuin"geschikt"voor"mensen"die" moeilijk"ter"been"zijn"

      4.10. Samenvatting  en  conclusies     1. Men  wil  ook  in  de  woning  blijven  wonen  wanneer  men  zorg  nodig  heeft   Vrijwel  alle  huishoudens  willen  ook  in  hun  woning  blijven  wonen  wanneer  men  zorg   nodig  heeft,  bijna  de  helft  verwacht  echter  dat  de  woning  hiervoor  niet  geschikt  is.     2. Trap  en  badkamer  worden  het  meest  als  (toekomstig)  probleem  ervaren   Bijna  driekwart  van  de  huishoudens  met  slaap-­‐  en  badkamer  op  de  verdieping  verwacht   dat  dit  in  verband  met  de  trap  een  probleem  gaat  vormen.  Daarnaast  zien  veel   huishoudens  de  badkamer  als  belangrijke  belemmering  om  tot  hoge  leeftijd  comfortabel   te  kunnen  blijven  wonen,  vooral  wanneer  zij  zorg  nodig  zouden  hebben.     3. Potenties  i.v.m.  de  trap     Op  basis  van  de  Woonscan  wordt  verwacht  dat  in  veel  gevallen  het  aanbrengen  van  een   traplift  mogelijk  is.   Daarnaast  verwacht  de  helft  dat  de  woning  mogelijkheden  biedt  om  het  slapen  en   douchen  op  de  begane  grond  te  realiseren.  Men  denkt  hierbij  vooral  aan  de  garage,  het   gaat  hierbij  om  de  subjectieve  beleving  zonder  dat  de  haalbaarheid  is  onderzocht.   Rekening  moet  worden  gehouden  met  het  feit,  dat  de  mogelijkheden  om  slapen  én   douchen  in  een  bestaande  garage  te  realiseren  i.v.m.  de  maatvoering  in  de  praktijk  vaak   tegen  blijken  te  vallen     Een  kwart  geeft  aan  dat  het  plaatsen  van  een  (tijdelijke)  aanbouw  een  oplossing  zou   kunnen  zijn.     Ook  op  het  gebied  van  de  bestaande  trap  valt  nog  veel  winst  te  behalen:  bij  bijna   driekwart  ontbreekt  een  tweede  trapleuning.        

29  

 

    4. Top  15  voorkomende  potentiele  belemmeringen5   1. ontbreken  2e  leuning  trap  (73%)   2. ontbreken  inloopdouche  zonder  hoogteverschillen  (64%)   3. moeten  bukken  om  de  post  op  te  rapen  (61%)   4. voor-­‐  (54%)  en  of  achterdeur  (47%)  zonder  hoogteverschillen  >  2  cm   5. ergens  op  moeten  staan  om  spullen  uit  bovenkastjes  van  de  keuken  te  halen  (52%)   6. onvoldoende  houvast  in  de  douche  (49%)   7. niet  op  iedere  verdieping  een  rookmelder  (45%)   8. niet  zonder  voordeur  te  openen  kunnen  zien  wie  er  voor  de  deur  staat  (38%)   9. drempels  /  hoogteverschillen  slaapverdieping  >  2  cm  (38%)   10. tussendeuren  naar  belangrijke  ruimtes  onvoldoende  breed  (33%)   11. toegangspad  naar  voordeur  onvoldoende  vlak  /  zonder  hoogteverschillen  >  2  cm   (33%)   12. doorgankelijkheid  naar  belangrijke  ruimtes  onvoldoende  breed  (32%)   13. niet  goed  bij  raambediening  kunnen  (29%)   14. woning  op  begane  grond  zonder  drempels  /  hoogteverschillen  >  2  cm  (27%)   15. vloer  badkamer  en/of  douche  onvoldoende  stroef  (26%)     5. Energie  vormt  een  aandachtspunt   De  energiekosten  zullen  de  komende  jaren  verder  stijgen  en  een  steeds  groter  deel  gaan   uitmaken  van  de  woonlasten.     Vrijwel  geen  van  de  huishoudens  heeft  een  energielabel  voor  de  woning.  Een  vijfde   verwacht  dat  de  woning  onvoldoende  geïsoleerd  is.     Een  kwart  van  de  huishoudens  heeft  een  CV  ketel  van  15  jaar  of  (flink)  ouder.  De  helft   van  hen  verwacht  dat  deze  nog  voldoende  energiezuinig  is.  CV  ketels  hebben  gemiddeld   een  levensduur  van  zo’n  twaalf  tot  vijftien  jaar.  Daarna  kunnen  problemen  zich  gaan   aandienen,  wat  resulteert  in  een  hogere  energierekening  en  hogere  reparatiekosten.     CV  ketels  halen  steeds  hogere  rendementen.  Dat  kan  een  overweging  zijn  om  een   oudere  ketel  die  het  eigenlijk  nog  goed  doet  toch  te  vervangen.     6. Financiële  aspect  moeilijker  te  integreren  in  Woonscan   Een  deel  van  de  vrijwilligers  vindt  het  moeilijk  om  persoonlijke  zaken  als  financiën  tijdens   de  Woonscan  aan  de  orde  te  stellen.  De  gesprekken  worden  gevoerd  door  voor  de   senioren  bekende  dorpsgenoten,  het  bespreken  van  dergelijke  privézaken  past  minder   goed  in  deze  verhouding.     Hoewel  door  geen  van  de  huishoudens  advies  op  dit  gebied  gevraagd  wordt,  is  er  wel   aanleiding  hier  aandacht  aan  te  blijven  schenken  in  het  kader  van  Wonen  met  Gemak.   Op  basis  van  de  resultaten  van  de  Woonscan  geldt  dit  o.a.  voor  de  WOZ-­‐beschikking:   slechts  de  helft  van  de  senioren  die  aangeven  dat  de  aanslag  niet  correct  is  heeft  ook                                                                                                                   5

 

 het  percentage  geldt  voor  het  aantal  ingevulde  antwoorden  

30  

 

daadwerkelijk  bezwaar  aangetekend.  De  WOZ-­‐beschikking  werkt  op  verschillende   manieren  door  in  de  hoogte  van  de  woonlasten.          

  7. Er  is  concrete  behoefte  aan  bemiddeling  bij  contact  met  de  aangesloten  bedrijven   16  huishoudens  hebben  aangegeven  dat  ze  in  contact  willen  komen  met  een  of   meerdere  van  de  aangesloten  bedrijven  voor  vrijblijvend  advies  en/of  een  offerte,  dit  is   ruim  een  kwart  van  de  huishoudens  waarvoor  een  Woonscan  is  uitgevoerd.  Anderen   geven  aan  dat  ze  hier  in  een  later  stadium  waarschijnlijk  behoefte  aan  hebben.   Bij  de  16  huishoudens  gaat  het  o.a.  om:   - aanpassing  badkamer  (6x);   - aanpassing  indeling  woning  (5x);   - video-­‐intercom  (3x);   - aanpassing  trap  (3x);   - 2e  trapleuning  (2x);   - schilderwerk  (2x);   - inbraak  werend  hang-­‐  en  sluitwerk  /  Politiekeurmerk  Veilig  Wonen  (2x);   - inbraak  alarminstallatie  (2x);   - herinrichting  /  onderhoud  tuin  (2x);   - seniorengeschikte  keuken;   - onderhoud  boeiboorden;   - verwijderen  drempels;   - rook-­‐/brandmelder(s)  op  het  lichtnet  aangesloten;   - specifiek  advies  i.v.m.  bedrijf;   - aanbouw;   - aanbrengen  2e  toilet;   - verhoogd  toilet;   - traplift  /  lift;     Deze  huishoudens  zijn  geïnteresseerd  en  willen  vrijblijvend  in  contact  komen  met  een   van  de  bedrijven.  Het  Servicepunt  draagt  hierbij  zorg  voor  het  leggen  van  de  contacten.   Welk  deel  van  deze  huishoudens  ook  daadwerkelijk  zal  overgaan  tot  een  opdracht  aan   een  van  de  bedrijven  valt  op  dit  moment  nog  niet  te  zeggen.          

 

31  

 

 

32  

 

5. TOT  SLOT:  TOEPASBAARHEID  VOOR  ANDERE  DELEN  VAN  BREDA       5.1. Pilot  geslaagd     De  gemeente  Breda  heeft  met  Woon  Morgen  zonder  Zorgen  en  Wonen  met  Gemak  twee   elkaar  aanvullende  en  versterkende  trajecten  in  gang  laten  zetten  om  oudere  eigenaar-­‐ bewoners  te  stimuleren  tot  woningaanpassing.  In  Prinsenbeek  is  Wonen  met  Gemak  als  pilot   toegepast  en  al  werkend  verder  uitgewerkt.       De  pilot  kan  zonder  meer  als  geslaagd  worden  beschouwd.  Er  blijkt  een  behoefte  aan  een   concreet  vervolg  op  de  workshops  Woon  Morgen  zonder  Zorgen.  Wonen  met  Gemak   voldoet  aan  deze  behoefte,  in  het  bijzonder  aan  de  door  de  senioren  benoemde  behoefte   aan  persoonlijk  deskundig  advies  en  ondersteuning  bij  het  zoeken  van  een  deskundig  en   vertrouwd  bedrijf.  De  methode  en  de  instrumenten  zijn  in  de  praktijk  getest  en   aangescherpt.         Succesfactoren  zijn  de  persoonlijke  benadering,  het  advies  aan  huis  middels  de  Woonscan  en   de  vertrouwdheid  van  de  vrijwilligers  en  hun  organisatie.   Zonder  de  sterke  rol  van  de  SVOP  die  na  de  ontwikkeling  van  Woon  Morgen  zonder  Zorgen   ook  het  voortouw  heeft  genomen  voor  de  uitwerking  van  een  innovatief  vervolg,  én  zonder   de  enthousiaste  inzet  van  het  team  vrijwillige  bestuursleden  van  deze  stichting  bij  het   uitvoeren  van  de  huisbezoeken  en  de  Woonscans,  was  de  pilot  niet  mogelijk  geweest.       Voor  de  verdere  uitbouw  hebben  de  bezochte  senioren  duidelijke  voorwaarden   meegegeven  op  het  gebied  van  de  deskundigheid  van  het  advies,  van  de  organisatie  én  van   de  bedrijven,  de  onafhankelijkheid  van  het  advies  en  de  vertrouwdheid,  laagdrempeligheid   en  bereikbaarheid  van  Wonen  met  Gemak.       5.2. Verbeterpunten     De  belangrijkste  verbeterpunten  zijn:   § Rapportjes  Woonscan   Aanpassing  van  de  methode  waardoor  de  huishoudens  waarmee  de  Woonscan  is   doorlopen  bij  voorkeur  allemaal  een  blijvend  resultaat  in  de  vorm  van  een  rapportje   ontvangen,  zodat  zij  dit  in  een  later  stadium  nog  eens  door  kunnen  nemen  en/of  aan  hun   eventuele  mantelzorgers  kunnen  laten  zien.  Inmiddels  kunnen  dergelijke  rapportjes   eenvoudiger  worden  gegenereerd,  waardoor  de  kosten  laag  kunnen  worden  gehouden.   § Korte  doorlooptijd   Een  kortere  doorlooptijd  tussen  uitvoering  van  de  Woonscan,  toezending  van  het   rapportje  en  indien  gewenst  het  leggen  van  contact  met  aangesloten  bedrijven.  Doordat   de  instrumenten  gedurende  de  pilot  verder  zijn  uitgewerkt  is  dit  mogelijk.      

 

33  

 

5.3. Aandachtspunten     De  pilot  heeft  ook  enkele  belangrijke  aandachtspunten  opgeleverd:   § Communicatie  over  eigen  verantwoordelijkheid   Uit  de  huisbezoeken  is  gebleken  dat  nog  te  veel  senioren  in  de  veronderstelling  verkeren   dat  de  overheid  wel  bijspringt  wanneer  de  woning  aangepast  moet  worden,  men  is  zich   nog  onvoldoende  bewust  van  de  toenemende  eigen  verantwoordelijkheid.  Dit  maakt  het   voor  de  vrijwilligers  moeilijker.  Met  de  gemeente  dienen  afspraken  te  worden  gemaakt   over  de  wijze  waarop  en  door  wie  over  deze  eigen  verantwoordelijkheid  wordt   gecommuniceerd.   § Gedifferentieerde  benadering  verschillende  leeftijdsgroepen   Een  gedifferentieerde  aanpak  naar  leeftijdsgroep  is  nodig.  De  ondersteuningsbehoefte   onder  de  80+ers  blijkt  manifester.  De  SVOP  werkt  voor  deze  leeftijdsgroep  i.s.m.  Wonen   met  Gemak  een  aanpak  uit  die  aansluit  op  deze  behoefte.  Daarnaast  dient  er  een  visie  te   worden  ontwikkeld  op  de  benadering  van  de  jongere  senioren.       5.4. Wonen  met  Gemak  als  structurele  activiteit     Wonen  met  Gemak  stimuleert  oudere  woningbezitters  om  tijdig  aan  de  slag  te  gaan  met  de   geschiktheid  van  hun  woning.     Een  belangrijk  deel  van  de  huishoudens  geeft  echter  aan  dat  men  op  termijn  wel  behoefte   zal  hebben  aan  ondersteuning,  maar  wacht  met  het  nemen  van  maatregelen  tot  het  echt   nodig  is.  Wonen  met  Gemak  mag  geen  in  tijd  afgebakend  project  zijn,  maar  dient  structureel   aanwezig  te  zijn,  om  klaar  te  staan  op  het  moment  dat  het  wél  echt  nodig  is:  ‘just  in  time’.       Dit  houdt  in  dat  ook  continuïteit  moet  worden  gebracht  in  de  communicatie  van  Wonen  met   Gemak.  Dit  gebeurt  onder  meer  met  de  website  www.wonenmetgemak.nl  die  begin  2013   operationeel  zal  zijn.  De  meeste  deelnemers  aan  de  huisbezoeken  willen  graag  op  de  hoogte   worden  gehouden  van  Wonen  met  Gemak,  hiertoe  wordt  een  eenvoudige  nieuwsbrief   opgezet.  Daarnaast  wordt  contact  gehouden  door  mensen  na  verloop  van  tijd  nog  een  keer   te  benaderen:  zijn  er  nog  vragen,  kan  Wonen  met  Gemak  ergens  mee  van  dienst  zijn,  is  er   behoefte  aan  een  vervolg?   Er  wordt  ook  medewerking  verleent  aan  informatiebijeenkomsten,  woonmarkten  e.d.     Het  geschikt  maken  van  de  eigen  woning  is  een  zaak  van  lange  adem.  Wonen  met  Gemak   biedt  hiertoe  de  continuïteit.       5.5. Onderdeel  van  een  totaalaanpak     Wonen  met  Gemak  is  ontwikkeld  als  concreet  vervolg  op  de  workshops,  de  deelnemers  zijn   over  deze  workshops  zeer  tevreden  en  geven  aan  dat  zij  hierdoor  meer  inzicht  hebben   gekregen  in  de  mogelijke  verbeterpunten  van  hun  woning.  

 

34  

 

Deze  fase  van  bewustwording  en  voorlichting  blijft  ook  voor  de  toekomst  zeer  belangrijk,   van  belang  is  hierin  structureel  te  blijven  investeren.  Een  goede  samenwerking  met  WIJ  t.b.v.   de  afstemming  op  de  workshops  is  essentieel.         5.6. Onderwerpen  voor  verdere  uitwerking     Uit  de  huisbezoeken  en  Woonscans  komen  een  aantal  onderwerpen  die  verder  zouden   moeten  worden  uitgewerkt.   Enkele  hiervan  zijn:   § Energieverbruik   De  energielasten  gaan  een  steeds  groter  deel  van  de  stijgende  woonlasten  vormen.   Enerzijds  lijkt  op  dit  punt  bij  de  senioren  winst  te  behalen,  anderzijds  zullen  vooral   oudere  ouderen  weinig  bereidheid  hebben  om  te  investeren  in  zaken  die  ze  over  langere   tijd  terugverdienen.  Dit  onderwerp  behoeft  verdere  uitwerking.   § Slapen  en  douchen  naar  beneden   Er  bestaat  een  redelijk  optimisme  onder  de  senioren  in  Prinsenbeek  over  de   mogelijkheden  om  slapen  en  douchen  op  de  begane  grond  te  realiseren,  o.a.  door   hiervoor  de  garage  te  verbouwen.  Wonen  met  Gemak  zal  enkele  voorbeelden  uitwerken   op  basis  waarvan  senioren  én  vrijwilligers  de  haalbaarheid  hiervan  beter  kunnen   inschatten.  Daarnaast  kunnen  senioren  het  Servicepunt  inmiddels  benaderen  voor  een   eerste  globale  beoordeling  door  een  bouwkundige.     § Financiële  aspecten   Het  aan  de  orde  stellen  van  privézaken,  zoals  de  financiële  kant  van  het  wonen,  staat  op   gespannen  voet  met  het  uitvoeren  van  de  Woonscan  door  vertrouwde  vrijwilligers,  dat   gaat  net  een  stap  te  ver.  Uitgewerkt  moet  worden  op  welke  wijze  de  communicatie  over   dit  onderwerp  het  beste  kan  plaats  vinden.           § Veel  voorkomende  wensen   Een  aantal  kleinere  zaken  staan  vaker  op  het  lijstje  van  maatregelen  die  men  overweegt,   zoals  de  tweede  trapleuning  en  de  video-­‐intercom.  Met  de  bedrijven  zal  worden   bekeken  op  welke  wijze  hier  een  specifiek  aanbod  voor  kan  worden  uitgewerkt,   bijvoorbeeld  door  een  dergelijke  maatregelen  met  een  actie  extra  aantrekkelijk  te   maken.   § Verkrijgbaarheid  specifieke  producten   Een  aantal  handige  hulpmiddelen  zijn  moeilijk  verkrijgbaar.  Vaak  kunnen  ze  alleen  via   internet  worden  besteld,  dit  werpt  een  drempel  op  en  goedkopere  producten  worden   door  de  verzendkosten  minder  aantrekkelijk.  Een  aantal  van  dergelijke  producten  zullen   via  Wonen  met  Gemak  makkelijker  te  krijgen  zijn,  dit  wordt  verder  uitgewerkt.  Inmiddels   heeft  Wonen  met  Gemak  een  aantal  wat  populairdere  producten  op  voorraad,  zodat   deze  bijvoorbeeld  ook  tijdens  workshops  en  andere  informatiebijeenkomsten  kunnen   worden  verkregen.            

 

35  

 

5.7. Karakter  pilot     Wonen  met  Gemak  is  in  Prinsenbeek  ontwikkeld  als  pilot  voor  de  rest  van  Breda.  In   Prinsenbeek  is  de  aanpak  succesvol  gebleken.  De  aanpak  is  ook  toepasbaar  in  andere  delen   van  Breda,  wel  zal  het  nodig  zijn  om  elke  keer  goed  aan  te  sluiten  bij  het  specifieke  karakter   van  het  betreffende  gebied.     Specifiek  voor  het  pilotgebied  Prinsenbeek  zijn  de  volgende  factoren:     § Ruimere  koopwoningen   Het  overgrote  deel  van  de  woningvoorraad  bestaat  uit  koopwoningen.  Het  gaat  hierbij   voor  een  belangrijk  deel  om  ruimere  vrijstaande  woningen  en  twee  onder  een  kappers   uit  de  60’er  en  70’er  jaren.  In  gebieden  met  oudere  en/of  minder  ruime  woningen  zal  de   beleving  anders  zijn.     § Blijven  wonen  in  eigen  woning  geldt  extra  sterk   Dat  mensen  tot  op  steeds  hogere  leeftijd  in  hun  woning  blijven  wonen  is  een  algemene   tendens,  die  nog  eens  versterkt  wordt  door  de  economische  crisis.  Voor  Prinsenbeek   geldt  dit  extra  sterk:  in  het  eigen  dorp  zijn  vrijwel  geen  alternatieven  aanwezig,  men  wil   het  dorp  niet  verlaten  en  blijft  daardoor  ook  noodgedwongen  in  de  eigen  woning.     § Het  dorpse  karakter   De  drempel  om  deel  te  nemen  aan  een  lokaal  initiatief  als  dat  van  de  SVOP  ligt  lager  dan   in  stedelijke  woonmilieus:  het  is  vertrouwd.  In  gebieden  met  een  minder  hechte  sociale   structuur  kan  het  moeilijker  zijn  om  de  senioren  te  bereiken.   Tegelijk  is  deze  vertrouwdheid  voor  een  dorp  als  Prinsenbeek  ook  een  belangrijke   voorwaarde:  benadering  vanuit  een  stedelijke  organisatie  zou  minder  succesvol  zijn   geweest.  In  stedelijke  gebieden  zal  men  hier  minder  moeite  mee  hebben.       § Breed  vrijwilligerskader   Prinsenbeek  heeft  een  breed  en  actief  vrijwilligerskader,  hetgeen  een  succesfactor  is   geweest  bij  de  uitvoering  van  de  pilot.  In  gebieden  met  een  minder  sterk   vrijwilligerskader  zal  de  faciliterende  rol  van  Wonen  met  Gemak  wellicht  groter  moeten   zijn.     § Specifieke  doelgroep   De  benadering  heeft  zich  in  deze  fase  gericht  op  de  senioren  die  reeds  aan  de  workshops   hebben  deelgenomen,  men  heeft  reeds  een  belangrijke  stap  op  het  gebied  van   voorlichting  en  bewustwording  doorlopen.   In  de  vervolgaanpak  van  de  SVOP  en  Wonen  met  Gemak  gericht  op  de  oudere  ouderen   wordt  ervaring  opgedaan  met  senioren  die  niet  aan  de  workshops  hebben  deelgenomen,   maar  wel  persoonlijk  met  een  huisbezoek  worden  benaderd.         5.8. Verbreding     Bij  Wonen  met  Gemak  wordt  uitgegaan  van  de  eigen  verantwoordelijkheid  van  de  oudere   woningbezitter  en  een  actieve  rol  vanuit  de  Markt.  Het  wordt  de  senior  eenvoudiger  en   aantrekkelijker  gemaakt  om  aan  de  slag  te  gaan  met  de  geschiktheid  van  de  eigen  woning,   zonder  dat  de  overheid  hier  substantieel  in  investeert.  Dit  houdt  in  dat  Wonen  met  Gemak  

 

36  

 

zichzelf  moet  bedruipen.  Dit  is  onder  meer  mogelijk  door  bijdragen  vanuit  het  bedrijfsleven   in  de  organisatiekosten,  zonder  dat  dit  ten  koste  gaat  van  de  onafhankelijkheid  van  Wonen   met  Gemak.     Wonen  met  Gemak  faciliteert  vrijwilligersorganisaties  op  wijk-­‐  en  dorpsniveau  die  concreet   aan  de  slag  zijn  /  willen  gaan  met  de  ondersteuning  van  oudere  woningeigenaren,  bij   voorkeur  in  combinatie  met  Woon  Morgen  zonder  Zorgen.  Zij  kunnen  gebruik  maken  van  de   ontwikkelde  methode,  de  instrumenten  en  de  diensten  van  het  Servicepunt.  Tegelijkertijd  is   de  methode  flexibel,  zodat  kan  worden  aangesloten  op  de  situatie  per  wijk  en  dorp  en  op  de   wensen  en  mogelijkheden  van  de  vrijwilligers.     In  de  ontwikkeling  is  flink  geïnvesteerd.  Voor  een  succesvolle  uitbouw  in  Breda  is  het  van   belang  dat  organisaties  goed  afstemmen:  hierdoor  behoeft  het  wiel  niet  elke  keer  opnieuw   te  worden  uitgevonden  én  ontstaat  een  goede  basis  voor  een  efficiënte  en  daarmee   haalbare  uitvoering  van  Wonen  met  Gemak.  Versnippering  van  de  aanpak  zou  ingaan  tegen   het  belang  van  de  zelfstandig  wonende  senioren  in  Breda.       De  gemeente  Breda  heeft  het  initiatief  genomen  voor  de  instelling  van  een  kerngroep  voor   de  verdere  verbreding  van  Woon  Morgen  zonder  Zorgen  en  Wonen  met  Gemak,  alsmede  de   afstemming  tussen  de  verschillende  gebieden.  Momenteel  participeren  hierin  WIJ,  SVOP,  de   werkgroep  WMZZ  Teteringen,  de  gemeente  en  Wonen  met  Gemak.       De  SVOP  is  opdrachtgever  geweest  voor  de  pilot  Wonen  met  Gemak  in  Prinsenbeek.  In  de   kerngroep  levert  zij  op  stedelijk  niveau  een  bijdrage  aan  het  bruikbaar  maken  van  de   ervaringen  en  de  resultaten  van  de  pilot.     Individuele  vrijwilligers  van  de  SVOP  hechten  er  aan  dat  hun  kennis  en  ervaringen   beschikbaar  zijn  voor  collega  vrijwilligers  in  andere  wijken  en  dorpen  en  wisselen  deze  graag   op  vooral  praktische  wijze  uit.  Hierbij  zou  bijvoorbeeld  gebruik  kunnen  worden  gemaakt  van   het  model  kennisoverdracht  bij  de  ‘Consumenten  wijkkeurteams’6      

 

                                                                                                                6

 Deze  keurteams  hielden  zich  een  aantal  jaar  geleden  bezig  met  de  toegankelijkheid  van  de  openbare  ruimte   en  de  voorzieningen  in  hun  wijk.  Er  was  sprake  van  een  succesvolle  kennisoverdracht,  waarbij  vrijwilligers  uit   reeds  bestaande  teams  ondersteuning  boden  bij  de  opzet  van  nieuwe  teams  in  andere  wijken.  

 

37  

 

                                                                                      De  pilot  Wonen  met  Gemak  is  uitgevoerd  met  een  financiële  bijdrage  van  de  gemeente  Breda.       Wonen  met  Gemak   Nadere  informatie:       [email protected]             06  389  11  670   Servicepunt  Wonen  met  Gemak:     [email protected]   06  839  66  100   e website  2  kwart  2013  operationeel:   www.wonenmetgemak.nl  

   

38