NIEUWSBRIEF Nr. 8
NOVEMBER 2015
Column van de voorzitter Natuurmonumenten In de afgelopen maanden hebben we veelvuldig overleg gehad met Natuurmonumenten. In het bijzonder spraken wij over de aanpak van het Versterkingsplan en over de restauratie van de vijver. Het stemt tot tevredenheid dat wij als Vriendenstichting, namens onze
Hierbij ontvangt u onze tweede nieuwsbrief van 2015. Zoals altijd gaan wij in het eerste gedeelte van deze nieuwsbrief nader in op het overleg dat wij gehad hebben met onze Beeckestijn partners. Verderop, waar mogelijk, komen onze Beeckestijn partners zelf aan het woord. Daarnaast gaan we nader in op Lucretia, een standbeeld dat zijn plaats heeft gekregen in de kruidentuin en op 23 oktober jl. is onthuld. Ook hebben we een zeer lezenswaardig artikel opgenomen van de hand van Jan Veel over de Velser Kers. Stichting Beeckestijn Deze stichting gaat alleen over de tentoonstellingen in de benedenruimte van het hoofdhuis van Beeckestijn. In de afgelopen periode hebben we weer een aantal malen overleg gehad met Femke Overdijk, de directeur van deze stichting. Aan de orde kwamen de ontwikkelingen in het hoofdhuis, de komende tentoonstellingen en de mogelijkheden om het aantal bezoekers te laten toenemen. Op dit moment is er de tentoonstelling Paradijs te zien. In de bijdrage van Femke Overdijk kunt u hier meer over lezen. Deze tentoonstelling loopt tot 10 januari 2016. In februari komt er een expositie van de kunstkring Fiore uit Bloemendaal en vanaf maart staat een tentoonstelling over de seizoenen in de planning. U ziet, reden genoeg om weer eens in het hoofdhuis “op bezoek” te gaan.
donateurs, met onze financiële bijdrage mede de restauratie mogelijk hebben gemaakt. Ook hebben wij twee nieuwe banken gesponsord die aan de buitenring van de vijver komen. Op 15 november aanstaande om 14.30 uur zal de vijverkom met de banken officieel worden geopend door wethouder Te Beest van de Gemeente Velsen. Natuurmonumenten stelt het op prijs als u als donateur van de Vrienden van Beeckestijn daarbij aanwezig wilt zijn. Indien u komt dan wordt u vriendelijk verzocht dit voor 11 november te melden via:
[email protected] In deze nieuwsbrief gaat Natuurmonumenten 1
op ons verzoek ook wat nader in op de vele paaltjes die in Beeckestijn geplaatst zijn. Tenslotte is het prettig te vernemen dat de appelboom, die wij hebben aangeboden bij het afscheid van ons vroegere bestuurslid Léon Klein Schiphorst zoveel vrucht draagt. Vergelijkbaar aan zijn grote bijdrage aan ons bestuur. In de volgende editie van onze nieuwsbrief, begin 2016, hoop ik nader in te gaan op de Colonnade die mogelijk in enige vorm terugkomt aan de westkant van het park. We zijn hierover in goed overleg met Natuurmonumenten.
eten, zullen ook uw smaakpapillen gestreeld worden door de kruiden uit de kruidentuin van Beeckestijn die u vindt naast het restaurant.
Hendrick de Keyser Zoals ik in onze nieuwsbrief van eind vorig jaar al schreef hebben wij in ons overleg met Hendrick de Keyser in de maand maart van dit jaar de geplande restauratie van de kapelwoning besproken. Helaas is er nog geen uitzicht op restauratie omdat de woning voor onbepaalde tijd is verhuurd. Ook spraken we over het nog steeds ontbreken van de wijzer van de klok op het hoofdhuis. We begrepen van Hendrick de Keyser dat dit project door hen is opgepakt. De tijd schrijdt echter voort maar dat is helaas nog niet op de klok waar te nemen. Hier geldt kennelijk “zoals het klokje thuis tikt, tikt het nergens, ook niet op Beeckestijn”.
Gemeente Velsen Van de Gemeente Velsen begrepen we dat de nieuwe zonnewijzer, nadat de vorige al na een paar weken gestolen was, net voor de plaatsing beschadigd is. Een nieuw exemplaar is inmiddels besteld en we hopen dat als onze volgende nieuwsbrief uitkomt, de nieuwe zonnewijzer op het voorplein zijn plek weer heeft ingenomen.
Tenslotte Het moge duidelijk zijn dat wij ons met veel enthousiasme inzetten voor het behoud en zorgvuldig beheer van het erfgoed Beeckestijn. Wij danken onze donateurs dat dit mede door hen mogelijk wordt gemaakt middels onze sponsoring van bijvoorbeeld de tentoonstellingen in het hoofdhuis en de restauratie van de vijver en de nieuwe banken.
Ik wens u allen een goede winterperiode toe en hoop u een keer te ontmoeten op “ons aller” Beeckestijn wanneer u van al het moois komt genieten. Mocht u vragen aan ons hebben, schroom dan niet contact op te nemen via onze secretaris. Zijn gegevens treft u aan het einde van deze nieuwsbrief aan. Met een vriendelijke groet,
Restaurant Beeckestijn Het is goed te beseffen dat het restaurant ook een waardevol onderdeel is van het erfgoed Beeckestijn. Als u daar eens gaat
Hugo Brink, voorzitter
De financiën ruim 30% van de donateurs positief gereageerd. Dit betekent dat wij dit jaar efficiënter, maar belangrijker nog, met duidelijk minder kosten een deel van de donaties hebben kunnen innen; en minder kosten betekent
Zoals in voorgaande jaren wordt ook dit najaar aan u, de Vrienden van Beeckestijn gevraagd om uw jaarlijkse bijdragen over te maken. Op ons vorig jaar gedane verzoek om de jaarlijkse bijdragen in het vervolg middels machtiging te mogen innen is door 2
getast voor:
meer geld ter beschikking voor onze doelstelling.
• •
Dat smaakt naar meer; daarom hierbij nogmaals het verzoek om, als het maar enigszins mogelijk is, onze Stichting het recht te geven uw jaarlijkse bijdrage middels machtiging te mogen innen, ook omdat u er van verzekerd mag zijn dat, als u om welke reden dan ook de gegeven machtiging wil beëindigen, één telefoontje naar het secretariaat (0255 512040) direct het definitieve einde van de gegeven machtiging betekent. Tot zover over de middelen, nu het doel.
•
de herplaatsing van het beeld Lucretia een stevige bijdrage in de door Natuurmonumenten uitgevoerde restauratie van de vijver de financiering van de om de vijver te groeperen banken
Op deze wijze zijn de Vrienden van Beeckestijn door uw steun ook in 2015 in woord, maar ook in daad een belangrijke partij in de samenwerking met Natuurmonumenten, Hendrick de Keyser en de Stichting Beeckestijn rond het erfgoed Beeckestijn gebleken.
Naast een aantal kleine bijdragen heeft onze Stichting dit jaar flink in de buidel
Jan Sintenie, penningmeester
Tentoonstelling ‘Paradijs’ Op Beeckestijn komen cultuur, natuur en historie samen. Na de historische tentoonstellingen ‘Rede en Rijkdom’ over de familie Boreel en ‘Water en Weerbaarheid’ over de aanleg van het Noordzeekanaal, ligt bij ‘Paradijs’ de nadruk op hedendaagse kunst en de natuur. Gastcurator Tanya Rumpff heeft deze intrigerende tentoonstelling samengesteld.
Bij paradijs denkt men al gauw alleen maar aan schoonheid, vrolijke kleuren en een overvloed aan moois, maar Tanya Rumpff’s paradijs is een mysterie, een surreële wereld waarbinnen de bezoeker verdwijnt in spelonken, wouden en buitenaardse landschappen. Deze fantasiewereld toont wild bewegende vogels, doolhoven en mysterieuze plant- en bloemenweelde. Er is werk te zien van Elspeth Diederix, het kunstenaarsduo Heringa/ Van Kalsbeek, Hans van Hoek, Hidenori Mitsue, Erik Odijk, Anne Wenzel, Wouter Venema en Hans de Wit.
Hidenori Mitsue, Peacocks
De tentoonstelling ‘Paradijs’ is mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernhard Cultuurfonds Noord-Holland, de Gemeente Velsen en Stichting Vrienden van Beeckestijn en is t/m 10 januari 2016 te bezichtigen.
Vanaf februari exposeert de Bloemendaalse Kunstkring Fiore op Beeckestijn. Na het grote succes van vorig jaar zullen zij met een nieuw thema hun jubileumtentoonstelling presenteren. 3
Tijdens speciale avonden met live muziek zullen de deelnemende kunstenaars over hun werk vertellen
Erik Odijk, Winterbos
Elspeth Diederix, draadjes grijs
Femke Overdijk, Directeur Stichting Beeckestijn
Hans de Wit, Oracle
LUCRETIA geplaatst en officieel onthuld In 2012 legateerde de heer Fries Berkhout,, bij leven onder andere provinciaal museumconsulent en tijdelijk directeur van Beeckestijn, een 18e eeuws beeld aan de Vrienden. Het gaat om een marmeren beeld, in 1777 gemaakt door de gebroeders Collini uit Turijn. Het stelt Lucretia voor op het moment dat zij zichzelf door het hart steekt nadat ze onteerd was door de liederlijke zoon van de koning van Rome. Hierop bezwoer een groep aristocraten dat aan het koningschap een einde moest worden gemaakt. Dat gebeurde, en sindsdien was Rome een republiek. Het onderwerp is in de loop der eeuwen door vele kunstenaars uitgebeeld, waaronder Rembrandt. De heer Berkhout wilde dat het beeld in de kruidentuin zou worden opgesteld. Aan deze wens hebben de Vrienden in samenwerking met Natuurmonumenten de afgelopen zomer 4
Guy Troupin begeleidt met tedere hand Lucretia als zij uit haar tijdelijke verblijfplaats wordt gehesen.
voldaan. De realisatie heeft veel langer geduurd dan was voorzien, vooral omdat een enigszins bijpassende sokkel ontbrak. Nadat die was gevonden en aangekocht door de Vrienden, werd juni j.l. het beeld geplaatst door de firma Troupin Natuursteen & Uitvaartverzorging uit Haarlem. De firma Troupin heeft de plaatsing ruimhartig gesponsord. De sculptuur staat aan het noordeinde van de centrale zichtas in de kruidentuin. In de komende jaren zal de directe omgeving daar verder worden opgeknapt in het kader van het maatregelenplan van Natuurmonumenten. De kruidentuin zelf was de laatste jaren wat verkommerd, maar is inmiddels dankzij de inzet van de tuinvrijwilligers weer zeer het aanzien waard.
5
Het beeld is in de loop der eeuwen sterk verweerd geraakt en heeft daardoor een zogenaamd ‘patina’ gekregen met onder ander korstmossen. Dat patina beschermt het beeld tegen verdere verwering en moet dan ook niet worden verwijderd. Op plekken die wat minder aan de weersomstandigheden zijn blootgesteld is de zorgvuldige detaillering door de gebroeders Collini zeer goed te zien. Hun ‘handtekening’ staat op de voetplaat aan de linkerkant.
dhr. Brink
mevr. Mes
mevr. Berkhout
De officiële onthulling heeft in kleine kring plaatsgevonden. De bescheiden plechtigheid werd verricht door mevrouw Corrie Mes, weduwe van Kees Mes, en mevrouw Heleen Berkhout, schoonzuster van de legataris. Kees was tot aan zijn plotselinge dood bestuurslid van de Vrienden. Het echtpaar Mes zocht en vond een sokkel toen Kees nog leefde. Mevrouw Berkhout regelde dat het beeld bij de Vrienden terecht kwam. Andries Vonk, erfgoedspecialist Het droeve lot van Lucretia Het verhaal - van de Romeinse geschiedschrijver Titus Livius (59 v.Chr-17 n.Chr) - begint met een banale braspartij, waar een stel edellieden over de deugdzaamheid van hun vrouwen opschepten. Lucius Tarquinius gaf zó hoog op over zijn Lucretia dat de mannen haar meteen met eigen ogen moesten zien. Prins Sextus Tarquinius, een van de aanwezigen en ver familielid van Lucius, kon zijn ogen niet geloven toen zij ’s avonds laat de beeldschone en kuise Lucretia aan het spinnewiel aantroffen. En direct kwam er een verderfelijke gedachte bij hem op. Toen hij vernam dat Lucretia’s echtgenoot afwezig was, sloop hij met getrokken zwaard haar slaapvertrek binnen. Geschrokken stond Lucretia op, maar Tarquinius duwde haar terug op bed. Dapper verzette ze zich tegen zijn avances totdat hij haar dreigde te doden alsook een van haar slaven om hem daarna naakt naast haar in bed te leggen. De gedachte van overspel beticht te worden was voor haar onverdraaglijk. Na de daad verdween Sextus als een dief in de nacht, Lucretia in ontreddering achterlatend.
Met betraande ogen keek ze haar echtgenoot aan: “Mijn lijf is voor eeuwig geschonden, mijn kuisheid onteerd, ons bed bezoedeld. Beloof me dat je deze schanddaad niet ongestraft zult laten.” Hierop greep Lucretia een mes van onder haar gewaad en stak zich door het hart.
Natuurmonumenten Versterkingsplan
Vanuit Natuurmonumenten zijn we druk bezig om het Versterkingsplan in- en extern op de kaart te zetten. Dit betekent dat we voortdurend aandacht willen vragen voor het nut en de
6
noodzaak van herstel. Daarom moet de communicatie op orde zijn, te beginnen met de bebording. Zoals een ieder heeft gezien is er een groot informatiebord geplaatst op de parkeerplaats en een welkomst- en tot ziens bord. Verder zijn er richtingaanwijzers geplaatst die de bezoeker wegwijs maken. Ook hebben we op 29 september jl. een bijeenkomst met de vrijwilligers van Natuurmonumenten en Hendrik de Keyser georganiseerd om hen mee te nemen in het gedachtegoed van het Versterkingsplan. We hebben gezamenlijk een wandeling gemaakt en zijn stil blijven staan bij de vijverkom, het centraal plateau en de bijzondere plekken aan het uiteinden van de lanen, de zgn. reposoirs. Elke vrijwilliger is een ambassadeur van Natuurmonumenten en van Beeckestijn in het bijzonder. Het is belangrijk dat elke vrijwilliger weet wat Natuurmonumenten voor ogen heeft met het Versterkingsplan en dit kan doorvertellen aan een bezoeker of thuis in gesprek met zijn of haar huisgenoten. Wandelnetwerk op Beeckestijn
Noord-Holland is een wandelparadijs. Onderweg is veel afwisseling in het landschap te beleven, zoals strand, polders, bossen en buitenplaatsen. Al wandelend ontdek je de mooiste plekken. In steeds meer delen van de provincie wordt een wandelnetwerk uitgerold. Dit is een uitgekiend systeem van bewegwijzering dat honderden kilometers rondwandeling met elkaar verbindt, vergelijkbaar met het bekende fietsknooppuntennetwerk. Zowel voor een ommetje als een meerdaagse wandeltocht biedt het wandelnetwerk alle mogelijkheden. Er zijn al routes vanaf 3 kilometer die met een specifieke kleur zijn gemarkeerd. Onderweg is het mogelijk om bij een keuzepunt over te stappen op een andere route met een andere kleur. Op die manier zijn routes eindeloos met elkaar te verbinden tot de gewenste afstand of het gewenste doel. Ook bestaande Lange-Afstand-Wandelpaden zijn in het netwerk verweven. Ook in andere gebieden zijn wandelnetwerken aangelegd, zoals in Noord-Kennemerland, Utrecht West en Twente, zodat steeds meer een landelijk dekkend netwerk ontstaat. Dit jaar heeft de gemeente Velsen zich ingezet voor de uitrol van het NoordHollandse wandelnetwerk in haar gemeente. Buitenplaats Beeckestijn is een van de startpunten van dit nieuwe netwerk. Een startpunt herken je aan een informatiepaneel met daarop een overzichtskaart van alle routemogelijkheden in de directe omgeving. De cultuurhistorische route van Beeckestijn is opgenomen in het netwerk. Door de rode pijltjes te volgen kom je langs alle hoogtepunten. 7
Via de website www.wandelnetwerknoordholland.nl is meer informatie te vinden. Op deze website en via een speciale App is een routeplanner beschikbaar om zelf je eigen wandeltocht uit te kunnen zetten. Restauratie Vijverkom
Er wordt hard gewerkt aan de restauratie van de vijverkom. Als u dit leest, is het project bijna afgerond. De bovenrand is gedeeltelijk opnieuw opgemetseld; de scheuren zijn gedicht en de afvoer naar de Alenbeek is vervangen. Doordat de stenen banken van boven naar beneden zijn verplaatst en bovenop 2 nieuwe, prachtige zitbanken met arm- en rugleuningen zijn geplaatst, is het rondom de vijver heerlijk verpozen als vanouds……….. De restauratie van de vijverkom is mogelijk gemaakt door een bijdrage van gemeente Velsen, het Prins Bernard Cultuurfonds en een aanzienlijke bijdrage van de Vrienden van Beeckestijn. De 2 nieuwe zitbanken zijn geheel geschonken door de Vrienden van Beeckestijn.
De rijke perenbomen voor de kruidentuin
Natuurmonumenten is ontzettend blij met deze giften en dankt iedereen die hieraan heeft bijgedragen omdat wij als Vereniging naast onze reguliere beheer- en onderhoudstaken niet veel eigen geld in herstelprojecten kunnen steken.
Beheer Beeckestijn Qua beheer lopen de werkzaamheden in de kruidentuin langzaam ten einde, maar niet voordat we alle fruit geoogst hebben. Het restaurant is zelf al druk bezig geweest de handperen (o.a. Conferenceperen) van de bomen te plukken. Ook mooi om te zien dat de 8
de kruidentuin
Ook met een hoogwerker is er het nodige zaagwerk verricht. Vervaarlijk uitgebroken takken konden we natuurlijk niet laten hangen. Het meeste is inmiddels wel weg, maar de aankomende weken zullen de grote stammen in de zichtassen ook verdwijnen.
boom van Léon Klein-Schiphorst, een Oudhollandse Lemoenappel, bijna door zijn takken brak van de hoeveelheid appels die eraan hingen. Wel dertig heb ik er geteld! Keerzijde van de hoeveelheid fruit en groente is wel dat er meer en meer geoogst wordt zonder toestemming. Toch vreemd dat mensen blijkbaar zonder gêne de boom in klimmen om bij de mooiste peren en pruimen te kunnen, terwijl het bord ‘Verboden te plukken’ toch bijna niet te missen is... Gelukkig letten bezoekers en vrijwilligers ook goed op.
De aankomende wintermaanden gaan we met de vrijwilligers een hoop zaag en snoeiwerk verrichten. De Alenbeek wordt verder geschoond (we gaan zelfs een klein kraantje huren hiervoor) en we gaan hier en daar wat esdoorn en elzenopslag verwijderen. Hierdoor willen we wat meer licht op de bodem creëren en meer kansen geven aan stinzenflora.
Een ander aspect waar we mee geconfronteerd zijn is de storm van afgelopen juli. Terwijl de boswachter uitgerekend in die periode op vakantie was, hield een noordooster zomerstorm behoorlijk huis in onze regio. Zo ook op Beeckestijn. Uiteindelijk hadden we op zo’n zeventig punten flinke schade. Dit varieerde van omgevallen bomen, uitgebroken takken tot schade aan een van de slangenmuren. Op veel plekken hebben we zaagwerk moeten verrichten. We hebben zelfs nog hulp gehad van de kleinzoon van uw secretaris!
Over stinzenflora gesproken: wist u dat wij inmiddels al meer dan veertig soorten op Beeckestijn hebben? Als ik tuinbazen van andere buitenplaatsen en landgoederen spreek krijg ik regelmatig jaloerse blikken toegeworpen. Best wel iets om trots op te zijn, maar stiekem zou ik nog veel meer bloemenpracht op Beeckestijn willen hebben. Leny Bregman, Mike van Leeuwen, Natuurmonumenten
9
Waar is de Velser Kers gebleven? In 1996 is er een kleine kersenboomgaard tussen de Bloemenwaaier en de grote kom (vijver) aangelegd, die al snel in verval raakte. Vorig jaar - zoals u zich zeker zult herinneren - zijn er opnieuw kersenbomen aangeplant. Hoewel er nu enkele oude kersenrassen staan, ontbreekt helaas de Velser Kers. Dat was men aanvankelijk wel van plan, omdat Velser Kersen in de achttiende eeuw een belangrijk product op de markten in Amsterdam was, maar men kon een ras met de naam Velser Kers blijkbaar niet traceren en veronderstelde daarom dat er geen kersenras met die naam is geweest en dat het een verzamelnaam was voor alle in Velsen en omgeving geteelde kersen. Dit is een gemiste kans. De Velser Kers bestond en de kersenboomgaard bestaat wel degelijk. Al heb ik pas in 2014 een definitieve bevestiging op een Oostenrijke website kunnen vinden. Beschrijvingen van de Velser Kers in de 18e en 19e eeuw In 1743 wordt de kers voor het eerst gekarakteriseerd. M. Noel Chomel, in zijn Huishoudelyk Woordboek, schrijft dat de Praagse Muskadel ook wel Velser Kers heet, en dat daar er twee soorten van zijn. ’t Ene is rond, maar eerst ryp; Het andere, dat langwerpig is, en ook wel de Velser Kers hiet, wordt van keurige proevers voor de beste gehouden.
Johann Hermann Knoop beschrijft beide in zijn Fructologia van 1763 en geeft alleen aan de Late Praagse Muskadel (de tweede variëteit) het synoniem Velser Kers: Deze is wat langagter-rond als de vorige (Praagse Muskadel), komt anders in Kouleur en Smaak met dezelven genoegzaam overeen, hoewel ze van velen nog geuriger en aangenamer van smaak geoordeelt word; ze komt wat later aan. De boom maakt diergelijk gewas als de vorige en komt sterk aan. Beide soorten zijn van alle kersen de waardigste om geplant te worden.
J. F. Serrurier beschrijft in zijn Fruitkundig Woordenboek, 1806, de kers wat uitgebreider: Zij behoort tot de beste soorten, en is eene zwartachtig roode, min of meer langwerpige, en tamelijk groote kers, die veel naar eene hartkers gelijkt, daar zij bij den steel dik en aan beide zij den plat gedrukt is, en smaller toeloopt; met een langen zwakken steel , waaraan de steen, even als bij de glaskersen, ligtelijk blijft hangen. In 't eerst is zij lichtrood en glimmend, maar vervolgens word zij donkerrood en zelfs zwartachtig. Zij heeft een zware naad maar een bloesemkuiltje. Haar sap is lichtrood, het vleesch malsch, zoet, met een aangenaam zuur 10
ondermengd, zeer smakelijk en verfrisschend. De steen is langwerpig. Zij wordt half Julij rijp en is zeer vruchtbaar. Na het midden van de 19e eeuw zijn er in de Nederlandse pomologische literatuur, en ook niet in andere geschriften, geen verwijzingen naar de Velser Kers of naar haar synoniemen meer te vinden. Wel meerdere in de buitenlandse literatuur, vaak met de naam Velser Kirsche als hoofdnaam, waarbij de Duitse, Engelse en Franse beschrijvingen, die uit de 19e eeuw dateren, vaak verwijzen naar de beschrijving van Knoop. Beschrijvingen en vermeldingen uit de 20e eeuwse zijn zeldzaam en grijpen terug op oudere literatuur. Ik vond nog een vermelding uit 2014 in een recente studie van de Universiteit Wenen. Daarin staat dat kers als regionaal nog geteelde variëteit onder de naam Pfelzer Kirsche wordt geteeld. Hollandse Kers, Lange Praagse Kers, Late of Lange Praagse Muskadel (of Muskadet), Pietersons Kers, duidt er op ze in ons land in de 18e en begin 19e eeuw veel geteeld werd en erg gewild was.
Herkomst en naamgeving De oorsprong van de Velser Kers is onbekend. De oudste, begin 18e eeuwse, in de literatuur bekende naam is Praagse Muskadel waarbij Velser Kers eerst als synoniem wordt gegeven. Later wordt Velser Kers de hoofdnaam. Waarschijnlijk is ze, zoals zoveel kwaliteitskersen uit Frankrijk afkomstig, hoewel “Praagse” in de naam ook op een oorsprong uit midden Europa kan duiden. Omdat “Velser Kers” in de literatuur het meest als hoofdnaam is gebruikt, kunnen de andere namen, Nederlandse en vele buitenlandse, als synoniemen gelden. Dat er meerdere oude Nederlandse synoniemen zijn, zoals Late
De Velser Kers is overigens dezelfde als de Wijker kers. Beverwijk werd door haar haven en betere verbindingen in de 19e eeuw het vervoerscentrum voor groenten en fruit in Kennemerland. Producten vervoerd uit Beverwijk kregen de naam Wijker er voor: Wijker Aardbeien, Wijker Bessen en ook Wijker Kersen. Meestal als verzamelnaam, zodat de veronderstelling dat de naam Velser Kers ook een verzamelnaam was, te begrijpen is.
De nekslag voor de Velser Kers kwam waarschijnlijk in 1860. Een zeer zware storm in dat jaar ontwortelde veel boomgaarden en daarmee verdwenen ook de kersenbomen. Voor een lange termijn investering in fruitbomen was geen geld en veel tuinders gingen over tot aardbeienteelt in de volle grond. Hoe groot het aandeel van het ras Velser Kers geweest is in de uit Kennemerland vervoerde Velser en Wijker kersen, is niet meer te achterhalen. Dat de 11
Velser Kers er een belangrijk deel van uit heeft gemaakt is heel waarschijnlijk, gezien haar naam en de grote bekendheid in de 18e eeuw en begin 19e eeuw van de kers ons land. Het is jammer dat bij de reconstructie van de tuinen van Beeckesteijn de oude pomologische literatuur niet is geraadpleegd, men had dan kunnen concluderen dat er wel degelijk een Velser Kers bestaat, al is die waarschijnlijk alleen nog in het buitenland te vinden. De Oostenrijke Pfelzer Kische is onze oude Velser Kers. Die zou weer terug gehaald moeten worden naar Kennemerland.
Jan Veel, Noordelijke Pomologische Vereniging (Dit is een ingekorte versie; heeft u vragen of mocht u belangstelling hebben voor het volledig artikel, mail dan naar Jan Veel:
[email protected].
Geef om het behoud van Beeckestijn en word donateur! • U wilt dat Beeckestijn een culturele bestemming heeft, waarbij huis en tuinen als een geheel worden beheerd • U wilt graag dat de historische tuinen verder gerestaureerd worden • U wilt dat de buitenplaats publiek toegankelijk blijft • U wilt dat er toegezien wordt op de naleving van de gemaakte afspraken
Al voor €15 helpt u daaraan mee. Als donateur ontvangt u minimaal 2 keer per jaar onze digitale nieuwsbrief; u ontvangt korting op de toegang van exposities in het hoofdgebouw; u bent van harte welkom op de donateursbijeenkomst, die we om het jaar organiseren. Hoe word ik donateur? Ga naar http://www.vriendenvanbeeckestijn.nl/donateur of stuur een briefje naar het secretariaat. Deze nieuwsbrief wordt 2x per jaar uitgegeven door: Stichting Vrienden van Beeckestijn Correspondentie kan gericht worden aan de secretaris: Jorgen Rasmussens, Marnixlaan 23, 1985 AN Driehuis Bij voorkeur via http://www.vriendenvanbeeckestijn.nl/contact/secretaris Bankrekening:NL66 INGB 0000 3073 89
12