patiënteninformatie
coloscopie of sigmoïdscopie in de ochtend Endoscopie- en Behandelafdeling (EBA) / Polikliniek MDL Telefoon: EBA (020) 599 29 09/ polikliniek MDL(020) 599 30 06 Plattegrond: Zie pagina 6 U heeft afgesproken dat u een inwendig onderzoek van de darm laat doen, een coloscopie of sigmoïdscopie. U heeft een afspraak voor dit onderzoek in de ochtend. Hoe moet u zich voorbereiden? Hoe gaat het onderzoek? Dat en meer leest u in deze folder.
Twee afspraken U heeft voor dit onderzoek twee aparte afspraken: 1e afspraak: voorbereidingsgesprek Wanneer: ……..-………….-………… om ….: …. uur Waar: Polikliniek Maag-, Darm- en Leverziekten op Poliplein 1 (P1) Endoscopie- en Behandelafdeling (EBA, 1e etage). 2e afspraak: het onderzoek coloscopie of sigmoïdoscopie Tijdstip aankomst: ……………..-……………….-……………. om ….: …. uur Tijdstip onderzoek:……………..-……………….-……………. om ….: …. uur Waar: Endoscopie- en Behandelafdeling (EBA, 1e etage). In verband met de voorbereiding op het onderzoek is het tijdstip van aankomst 30 minuten voor aanvang van het onderzoek. Belangrijk: uw darmen moeten leeg zijn. Het onderzoek kan alleen doorgaan als uw dikke darm schoon is. Volg daarom precies de voorbereidingen.
1e afspraak: Voorbereidingsgesprek Een verpleegkundige bespreekt met u de sedatie tijdens het onderzoek, het onderzoek zelf en de voorbereidingen voor het onderzoek. Wat moet u doen voor de 1e afspraak (het voorbereidingsgesprek)? • Tijdens het onderzoek wordt u (licht) in slaap gebracht, dit noemen we sedatie. De verpleegkundige bespreekt dit met u tijdens het gesprek. U kunt van tevoren de folder ‘Sedatie, onderzoek terwijl u licht slaapt’ lezen, te vinden op onze website www.olvg.nl/mdl. • Gebruikt u medicijnen? Neem dan uw Actueel Medicatieoverzicht mee. U kunt dit (gratis) ophalen bij de apotheek. • Bent u diabetespatiënt? Lees dan van te voren de folder ‘Voorbereiding op behandeling voor diabetespatiënten’. • Draagt u een pacemaker of defibrillator? Neem dan uw pasje met het serienummer mee. • Regel begeleiding voor na het onderzoek. We kunnen u alleen sedatie geven als u na het onderzoek onder begeleiding naar huis kunt. Zorg daarom dat iemand met u meekomt naar het ziekenhuis. Of regel dat we iemand kunnen bellen om u na het onderzoek te 2
komen ophalen. Kunt u geen begeleiding regelen? Dan kunt u bij ons ondersteuning aanvragen voor begeleiding naar huis. Vrijwilligers van het UVV helpen hierbij. Meer informatie hierover staat in de folder ‘Ondersteuning bij ontslag’, te vinden op onze website www.olvg.nl/ mdl 2e afspraak: Het onderzoek coloscopie of sigmoïdscopie Een korte periode na het voorbereidingsgesprek heeft u een afspraak voor het onderzoek. Wat is een coloscopie of sigmoïdscopie? Een coloscopie is een inwendig kijkonderzoek van de dikke darm en het laatste deel van de dunne darm. Soms is het voldoende om alleen het onderste deel van de dikke darm te onderzoeken. We noemen dit een sigmoïdoscopie. Het onderzoek gebeurt via een flexibele slang, de endoscoop. Aan het uiteinde van de endoscoop zit een klein lampje met een camera. Deze wordt via de anus of stoma ingebracht tot en met de overgang naar de dunne darm. Met een coloscopie of sigmoïdoscopie kunnen we afwijkingen in de dikke darm opsporen, zoals vernauwingen, ontstekingen, divertikels (darmuitstulpingen), poliepen of
gezwellen. We kunnen via de endoscoop stukjes weefsel wegnemen voor verder onderzoek, een biopsie. Ook kunnen we eventuele poliepen verwijderen of bloedingen stoppen. Het is belangrijk dat voor het onderzoek de darm schoon is. Het onderzoek gebeurt terwijl u licht slaapt. Voorbereiding op het onderzoek Om de darm goed te onderzoeken is het belangrijk dat de darm volledig schoon is. De dikke darm wordt schoon door: • een vezelarm dieet vanaf 4 dagen voor het onderzoek, én • het drinken van het laxeermiddel Moviprep. Haal daarom een week voor het onderzoek bij uw apotheek met een recept het middel Moviprep. Belangrijk: Er bestaan verschillende gebruiksaanwijzingen van Moviprep. We verzoeken u met klem alleen onderstaande gebruiksaanwijzing als voorbereiding te gebruiken.
Stap 1: Vier dagen voor het onderzoek • Eet vanaf deze dag geen producten waar zaden en pitjes in zitten zoals: - Tomaten, kiwi’s en andere vruchten met pitjes. - Brood met zaden, volkoren brood. • Gebruik vanaf deze dag geen zuivelproducten. U mag wel kaas eten. Wat eet u wel: • Brood (zonder zaden) met boter/ margarine/halvarine, kaas, magere vleeswaren, gekookt ei, stroop, honing en jam zonder pitjes. • Soep zonder groenten. • Gekookte aardappels/witte rijst, runder- of kalfsgehakt, vis, kip of kalkoenfilet. • Bloemkool, broccoli, bietjes, wortels of courgette. • Appelmoes. Stap 2: De dag vóór het onderzoek • Na 16.00 uur mag u niets meer eten. • Tussen 16.00 en 17.00 uur drinkt u een liter Moviprep. - Open een plastic folie Moviprep met daarin twee zakjes (A en B). - Open de zakjes en doe het poeder van beide zakjes in een lege kan. - Voeg 1 liter water toe en roer net zo lang tot het poeder is opgelost. - Drink dit voor 17.00 uur op.
3
• Tussen 17.00 en 18.00 uur drinkt u een liter heldere vloeistof. Dit is: water, limonade, frisdrank zonder koolzuur, heldere bouillon (zonder groenten, vlees, vermicelli), heldere vruchtensappen zonder vruchtvlees, zoals appelsap en druivensap, koffie en thee zonder melk. • Om 22.00 uur stopt u met roken. Stap 3: De dag van het onderzoek • U eet niets tot na het onderzoek. • Tussen 5.00 uur en 6.00 uur drinkt u de tweede liter Moviprep. • Tussen 6.00 uur en 7.00 uur drinkt u een liter heldere vloeistof. • Tot 2 uur voor het onderzoek mag u helder vloeibaar drinken, zoals water, thee, appelsap en druivensap. Medicijnen U mag op de dag van het onderzoek uw medicijnen innemen met een slokje water. Stop nooit op eigen initiatief met uw medicatie. Overleg hierover altijd met uw arts! Tips • Probeer in de buurt van een toilet te blijven. • Voor de smaak kunt u wat citroensap, appelsap of limonadesiroop (zonder zoetstoffen) toevoegen aan de Moviprep. Ook kunt u het ijskoud of met een rietje 4
drinken. • Neem extra ondergoed mee naar het ziekenhuis.
Het onderzoek • De voorbereiding op de coloscopie vindt plaats op de Endoscopie- en Behandelafdeling. U krijgt een bed toegewezen en uw gegevens worden gecontroleerd. Er worden controles bij u uitgevoerd en u krijgt een infuusnaald ingebracht. Hierdoor kunt u de sedatie krijgen. • U wordt naar de behandelkamer gebracht. • U gaat op uw linkerzij liggen, met de knieën opgetrokken. • U krijgt door de infuusnaald pijnstilling en een rustgevend middel (sedatie). • De arts brengt de endoscoop via de anus in de darm. • Tijdens het onderzoek wordt er lucht in uw darm geblazen waardoor de darm goed ontplooit en de arts de binnenkant van uw darm goed kan zien. Dit kan een pijnlijk drukkend of krampend gevoel in de buik geven. Dit verdwijnt door winden te laten. U hoeft zich hier niet voor te schamen. • Tijdens het onderzoek kan de arts, indien nodig, ook een biopt nemen. Hierbij wordt met een klein tangetje wat weefsel van de binnenkant van de darm weggenomen voor onderzoek. U voelt hier niets van.
Duur van het onderzoek
Complicaties
Het onderzoek duurt ongeveer twintig minuten. Als er extra handelingen worden verricht zoals het verwijderen van poliepen kan het onderzoek iets langer duren.
Een coloscopie of sigmoïdscopie is een veilig onderzoek. Toch is er een kleine kans op een complicatie. De meest voorkomende complicatie is een bloeding. Een andere complicatie is een perforatie. Dit is een scheurtje of gaatje in de darmwand. Voor beide complicaties geldt dat de kans groter is dat deze optreden als er een verrichting wordt uitgevoerd zoals het verwijderen van een poliep. Complicaties kunnen tijdens of na het onderzoek optreden.
De uitslag U krijgt van de verpleegkundige een brief mee met de voorlopige uitslag van het onderzoek. De definitieve uitslag krijgt u na twee weken van uw huisarts of behandelend arts.
Na het onderzoek • Na het onderzoek wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. • U mag na het onderzoek gewoon weer eten en drinken. • Als er weefsel is weggenomen kunt u de eerste uren een beetje bloedverlies bij de ontlasting hebben. • Als u geen sedatie heeft gehad, kunt u na het onderzoek direct naar huis. • Als u sedatie (een slaapmiddel) heeft gehad: - U verblijft na het onderzoek nog ongeveer een uur op de uitslaapkamer. - Daarna mag u onder begeleiding naar huis. - U mag na sedatie de eerste 12 uur geen alcohol gebruiken.
Neem bij een of meer van de volgende klachten contact op met het ziekenhuis: • koorts • toenemende/aanhoudende buikpijn • veel bloedverlies • zwarte ontlasting Tijdens kantooruren kunt u direct contact opnemen met de Endoscopieen Behandelafdeling via ' (020) 599 29 09. Buiten kantoortijden kunt u bellen met de afdeling Spoedeisende Hulp via ' (020) 599 30 16.
5
Vragen? Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de Endoscopie- en Behandelafdeling. Wij zijn tijdens kantooruren bereikbaar van maandag tot en met vrijdag via ' (020) 599 29 09. U kunt ook de website www.olvg.nl/mdl raadplegen.
6
7
onze lieve vrouwe gasthuis postbus 95500 1090 hm amsterdam ' (020) 599 91 11 www.olvg.nl algemene voorwaarden, kijk op www.olvg.nl/algemene_voorwaarden klacht of opmerking, ga naar www.olvg.nl/klacht
Redactie en uitgave Marketing en Communicatie maart 2015/maag-darm-leverziekten/301-989/2012566