Zaaknummer 00475094 Onderwerp
Verzoek Ageviewers herziening preventie- en handhavingsplan alcohol
Collegevoorstel Aanleiding / voorgeschiedenis Op 4 mei verzocht Ageviewers de gemeente om het Preventie- en handhavingsbeleid alcohol te herzien. Aanleiding voor het verzoek is dat de Rechtbank Den Haag een interne code van de supermarktbranche (CBL) nietig heeft verklaard. In die code hadden supermarkten zich verbonden aan een leeftijdscontrolebeleid (zelfregulering) bij de verkoop van alcohol. Feitelijke informatie Op basis van de Drank- en Horecawet stelt de gemeenteraad periodiek een Preventie- en handhavingsbeleid alcohol vast. In dat plan staat onder andere welke acties de gemeente onderneemt om alcoholgebruik onder jongeren te voorkomen. Het gaan dan om zowel preventieactiviteiten als acties vanuit toezicht en handhaving. De meest recente versie van het plan dateert van 16 februari 2016. De supermarktbranche en foodservicebedrijven (CBL) hadden zich in een gezamenlijke code verbonden het daarin beschreven leeftijdscontrolebeleid te voeren. Met deze vorm van zelfregulering legden zij zichzelf de verplichting op om maatregelen te treffen om alcoholverstrekking aan minderjarigen te voorkomen. Ageviewers handelt mede namens de Hollandse Exploitatie Maatschappij (HEM), een bedrijf dat voor haar klanten zoals slijters een controlesysteem verzorgt voor het vaststellen van de leeftijd van kopers van alcohol. Ageviewers had een procedure aangespannen tegen CBL, omdat het van mening was dat de HEM schade leed als gevolg van kartelvorming via deze code. Op 9 maart 2016 heeft de Rechtbank Den Haag voor recht verklaard dat CBL schadeplichtig is en heeft de rechtbank de code nietig verklaard. Ageviewers verzoekt gemeenten nu om het alcoholbeleid zoals vastgelegd in het Preventie- en handhavingsplan alcohol te herzien, omdat ze vindt dat het fundament onder de afspraken over alcoholverstrekking tussen de gemeente en supermarktbranche door de uitspraak van de rechter verdwenen is. Afweging Het vonnis van de Rechtbank Den Haag tot het nietig verklaren van de code van de CBL heeft geen gevolgen voor de inhoud van het Preventie- en handhavingsplan alcohol. De gemeente staat buiten concurrentieverhoudingen. Deze spelen geen rol bij de inhoud van het gemeentelijk alcoholbeleid. Van belang is dat de ondernemers de regels over alcoholverstrekking naleven. De wijze waarop die naleving wordt uitgevoerd is de verantwoordelijkheid van de alcoholverstrekkers. De gemeente heeft daarbij een toezichthoudende taak. Daarom staat in het Preventie- en handhavingsplan alcohol op welke wijze daarop wordt gecontroleerd. We onderschrijven het belang van preventieve maatregelen die alcoholverstrekkers nemen, zoals bijvoorbeeld het inzetten van mysteryshoppers, maar benadrukken dat de ondernemers daarin een eigen keuzevrijheid hebben. In het Preventie- en handhavingsplan alcohol staat dat de gemeente de naleving van de regels op het gebied van alcoholverstrekking en alcoholgebruik door jongeren op diverse manieren wil bereiken. De gemeente richt zich vooral op het doen van controles bij de diverse alcoholverstrekkers. De frequentie en het type controle is beschreven. De prioriteiten voor de inzet van toezicht worden daar gelegd waar de kans op slechte naleving groot is en de consequenties van slechte naleving het meest negatief zijn. Voorgesteld wordt aan Ageviewers te berichten dat het vonnis van de Rechtbank Den Haag geen aanleiding is om aan de raad voor te stellen het Preventie- en handhavingsplan alcohol te herzien. Inzet van middelen
1
Zaaknummer 00475094 Onderwerp
Verzoek Ageviewers herziening preventie- en handhavingsplan alcohol
Aan dit voorstel zijn geen financiële of personele gevolgen verbonden.
Procedure / vervolgstappen Het Preventie- en handhavingsplan alcohol is vastgesteld door de gemeenteraad. De brief van Ageviewers is mede gericht aan de raad. Daarom wordt de raad via een memo geïnformeerd over het verzoek en uw antwoord daarop. Voorgenomen besluit Het voorstel is om bijgaand besluit vast te stellen.
2
Zaaknummer 00475094 Onderwerp
Verzoek Ageviewers herziening preventie- en handhavingsplan alcohol BESLUIT
Het college van Heusden heeft in de vergadering van 28 juni 2016 besloten:
dat het verzoek van Ageviewers geen aanleiding is om aan de raad voor te stellen het Preventie- en handhavingsplan alcohol te herzien; de raad te informeren over het verzoek van Ageviewers en over het standpunt van het college.
namens het college van Heusden, de secretaris,
mr. J.T.A.J. van der Ven
3
Postbus 1196, 4801 BD Breda | www.ageviewers.com | T: 076 5222955
Aan de Gemeenteraad Aan het College van Burgemeester en Wethouders Breda, 4 mei 2016 Betreft: Herziening afspraken alcoholbeleid Geachte leden van de Raad, Geacht College, Per 1 januari 2013 is de burgemeester verantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de Drank- en Horecawet binnen uw gemeente. Daarnaast heeft de gemeenteraad een preventie- en handhavingsplan alcohol vastgesteld. Dit plan bevat de hoofdzaken van het beleid betreffende de preventie van alcoholgebruik, met name onder jongeren, en de handhaving van de wet. In uw gemeente wordt alcohol verstrekt via verschillende kanalen: supermarkten, slijterijen, horecagelegenheden, sportkantines, avondwinkels en snackbars. Meer dan 70% van alle in Nederland geconsumeerde alcohol wordt verstrekt door de supermarkten. Daarmee zijn de supermarkten verreweg het belangrijkste verkoopkanaal voor alcohol.1 In het preventie- en handhavingsplan alcohol van uw gemeente wordt dan ook terecht aandacht besteed aan de naleving van de leeftijdsgrens door de detailhandel. Vaak zijn in dat kader afspraken gemaakt met de lokale supermarkten. Bij het maken van afspraken omtrent de naleving van de leeftijdsgrens baseren deze supermarkten zich op de ‘Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt’ van hun brancheorganisatie, het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). Begin maart 2016 heeft de Rechtbank Den Haag het CBL veroordeeld wegens schending van het kartelverbod. Volgens de Rechtbank zijn er afspraken gemaakt die de strekking hadden het gebruik van het leeftijdscontrolesysteem Ageviewers in de supermarktbranche uit te sluiten en heeft de ‘Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt’ de strekking de mededinging op het gebied van het uitvoeren van leeftijdscontroles te beperken. Op grond daarvan heeft de Rechtbank deze Code nietig verklaard.2 In augustus 2012 heeft het CBL u een brief gestuurd, waarin expliciet werd verwezen naar de ‘Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt’. Letterlijk geeft het CBL in deze brief het volgende aan: In deze Code staat beschreven hoe supermarktorganisaties invulling geven aan de wettelijke eisen en aan de regels die voortvloeien uit zelfregulering. Alle leden van het CBL onderschrijven deze Code. Wij zijn van mening dat de Code u aanknopingspunten biedt om met de supermarkten in uw gemeente het gesprek aan te gaan en u kan helpen bij het opzetten en uitvoeren van uw handhavingsbeleid.3
1
http://detailhandel.info/index.cfm/branches/foodspeciaalzaken/slijterijen/ http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBDHA:2016:2480 3 http://www.cbl.nl/fileadmin/user_upload/rapporten_materialen_publicaties/Brief_aan_College_B_en_W.pdf 2
Postbus 1196, 4801 BD Breda | www.ageviewers.com | T: 076 5222955
Het vonnis van de Rechtbank Den Haag heeft tot gevolg dat de Code met terugwerkende kracht ongeldig is verklaard. In juridische zin wordt de Code geacht nooit te hebben bestaan. Dat heeft de nodige gevolgen voor het leeftijdscontrolebeleid van de supermarktbranche. Met de Code valt namelijk het fundament weg onder de afspraken die de bij het CBL aangesloten supermarkten met uw gemeente hebben gemaakt omtrent de naleving van de leeftijdsgrens. Het bedrijf achter Ageviewers, de HEM, heeft de nodige schade geleden door het kartel van de supermarktbranche. De Rechtbank Den Haag heeft voor recht verklaard dat het CBL schadeplichtig is jegens de HEM en heeft het CBL veroordeeld tot betaling van de door HEM geleden schade. Het CBL heeft de brief van augustus 2012 aan u niet gerectificeerd, ondanks het vonnis van de Rechtbank Den Haag. Om de schade voor ons bedrijf zoveel mogelijk te beperken, sturen wij u deze brief. De afspraken tussen uw gemeente en de supermarkten omtrent de naleving van de leeftijdsgrens bij de verkoop van alcohol moeten worden herzien, als blijkt dat deze afspraken zijn gebaseerd op de nietig verklaarde ‘Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt’. Ook het preventie- en handhavingsplan alcohol van uw gemeente moet worden herzien, als blijkt dat het leeftijdscontrolebeleid van de lokale supermarkten is gebaseerd op de nietig verklaarde ‘Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt’. Indien u meer informatie wenst over het vonnis van de Rechtbank Den Haag of indien u wilt weten op welke manier de verkoop van alcohol binnen uw gemeente in volwassen banen kan worden geleid, dan kunt u contact opnemen met Ageviewers via telefoonnummer of email. Tel: 076-5222955 of 06-30048023 Email:
[email protected]
Met vriendelijke groet, Dirk Benschop
Directeur Ageviewers
Een kopie van deze brief is verzonden aan het ministerie van VWS, de vaste commissie voor VWS van de Tweede Kamer, de VNG, de NVWA, STAP, het CBL, het expertisecentrum handhaving DHW van het Trimbos-instituut en de leden van het ROA.
MEMO RAAD
Aan: Van: Datum: Onderwerp: Doel: Aanleiding: Aard informatie:
de leden van de raad college van Heusden 28 juni 2016 Ageviewers verzoek herziening alcoholbeleid ter kennisname/ter informatie informatie (algemeen) openbaar
Aanleiding Op 4 mei verzocht Ageviewers de gemeente om het Preventie- en handhavingsbeleid alcohol te herzien. Aanleiding voor het verzoek is dat de Rechtbank Den Haag een interne code van de supermarktbranche (CBL) nietig heeft verklaard. In die code hadden supermarkten zich verbonden aan een leeftijdscontrolebeleid (zelfregulering) bij het verkopen van alcohol. Informatie Op 16 februari 2016 heeft u de laatste versie van het Preventie- en Handhavingsplan alcohol vastgesteld. Deze heeft een looptijd tot 1 januari 2020. Het vonnis van de Rechtbank Den Haag tot het nietig verklaren van de code van de CBL heeft naar ons oordeel geen gevolgen voor de inhoud van het Preventie- en handhavingsplan alcohol. De gemeente staat buiten concurrentieverhoudingen, die vooral de aanleiding waren voor de procedure bij de rechtbank. Wij vinden het van belang dat de ondernemers de regels over alcoholverstrekking naleven. De wijze waarop die naleving wordt uitgevoerd is de verantwoordelijkheid van de alcoholverstrekkers zelf. De gemeente heeft daarbij een toezichthoudende taak. Daarom staat in het Preventie- en Handhavingsplan alcohol opgenomen wat voor type controles de gemeente uitvoert en met welke frequentie. We onderschrijven het belang van preventieve maatregelen, die alcoholverstrekkers nemen, maar benadrukken dat de ondernemers daarin een eigen keuzevrijheid hebben. Concluderend zien we geen aanleiding om u voor te stellen het Preventie- en Handhavingsplan alcohol te herzien.
Ageviewers D. Benschop Postbus 1196 4801 BD BREDA
ONS KENMERK:
00471649
UW KENMERK: UW BRIEF VAN: BEHANDELD DOOR: ONDERWERP:
4 mei 2016 mevr. Y. Deen verzoek herziening alcoholbeleid
AANTAL BIJLAGEN: DATUM: VERZ.
28 juni 2016 28 juni 2016
Beste meneer Benschot,
U verzoekt in uw brief van 4 mei 2016 om het Preventie- en handhavingsbeleid alcohol te herzien, als blijkt dat het leeftijdscontrolebeleid van de lokale supermarkten is gebaseerd op de nietig verklaarde ‘Code verantwoorde alcoholverkoop in de supermarkt. In deze brief leest u onze reactie op uw verzoek. Het vonnis van de Rechtbank Den Haag tot het nietig verklaren van de code van de CBL heeft geen gevolgen voor de inhoud van het Preventie- en handhavingsplan alcohol van de gemeente Heusden. In ons Preventie- en handhavingsplan staat welke preventieve interventies en welke acties wat betreft toezicht en handhaving we inzetten om te voorkomen dat alcohol wordt verstrekt aan minderjarigen of wordt gebruikt door minderjarigen. POSTADRES
Gemeente Heusden Postbus 41 5250 AA Vlijmen BEZOEKADRES
Julianastraat 34 Vlijmen T F E
14073 (073) 513 17 99
[email protected]
Wij vinden het van belang dat de ondernemers de regels over alcoholverstrekking naleven. De wijze, waarop die naleving wordt uitgevoerd, vinden wij de verantwoordelijkheid van de alcoholverstrekkers. De gemeente heeft daarbij uiteraard een toezichthoudende taak. Daarom staat in het Preventie- en handhavingsplan alcohol op welke wijze daarop wordt gecontroleerd. We onderschrijven het belang van preventieve maatregelen, die alcoholverstrekkers nemen, maar benadrukken dat de ondernemers daarin een eigen keuzevrijheid hebben.
DIGITAAL LOKET
www.heusden.nl Bankrelatie NL54BNGH0285003909
Wij richten ons vooral op het doen van controles bij de diverse alcoholverstrekkers. De frequentie en het type controle is beschreven. De prioriteiten voor de inzet van
Gemeente Heusden gebruikt uw persoonsgegevens uitsluitend voor het doel waartoe zij zijn verstrekt. Indien u daarover inhoudelijk meer wilt weten kunt u contact opnemen met de behandelend ambtenaar van onze gemeente (Wet Bescherming Persoonsgegevens, artikel 33 en 34)
Ons kenmerk Onderwerp Datum Pagina
00471649 verzoek herziening alcoholbeleid 28 juni 2016 2 van 2
toezicht worden daar gelegd waar de kans op slechte naleving groot is en de consequenties van slechte naleving het meest negatief zijn. Concluderend is er voor ons geen aanleiding om aan de gemeenteraad voor te stellen het alcoholbeleid vóór het verstrijken van de looptijd te herzien. Indien u naar aanleiding hiervan vragen heeft, neemt u dan gerust contact op met mevr. Y. Deen van Cluster Veiligheid en Handhaving telefoonnummer 073 513 17 99
met vriendelijke groet, namens het college van Heusden, Harko-Jan Huizenga Manager
