REACTIES HOGESCHOLEN KOSTEN SELECTIEPROCEDURE Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten (AHK) Graag verwijs ik in dit verband ook naar de e-mail van de Vereniging Hogescholen van vanmiddag (5 maart 2015): onze opleidingen vallen onder daarin genoemde goedkeuring van het Ministerie van OCW voor 'HBO-opleidingen met aanvullende toelatingseisen' waarvoor het 'is toegestaan om kosten, voortvloeiend uit de toelatingsselectie (bv kosten voor het doen van auditie), in rekening te brengen bij aspirant-studenten.' ArtEZ ArtEZ hanteert als hbo kunsthogeschool een selectiebeleid. Talent, passie, doorzettingsvermogen en voor sommige opleidingen fysieke geschiktheid (Dans) zijn criteria. Net als bij andere kunstopleidingen in Nederland doen aspirant-studenten auditie/toelatingsexamen voor muziek, art & design, dans, bouwkunst en theater. ArtEZ vraagt hier, net als de andere kunsthogescholen in Nederland, een tegemoetkoming in de kosten voor. Dat is wettelijk toegestaan. De selectieprocedure bestaat uit een- of meerdaagse sessies. Dat verschilt per opleiding. De kosten die ArtEZ maakt voor een toelating zijn opgebouwd uit: docentkosten (een selectiecommissie bestaat uit meerdere docenten), materiaalkosten en cateringkosten. Avans Hogeschool De AKV St. Joost maakt als hbo-opleiding met aanvullende toelatingseisen gebruik van een intensieve en zorgvuldige selectieprocedure. Hierin volgt de aspirant-student een uitgebreid dagprogramma. Op basis van de selectieprocedure maken we een rapportage over hun creatief vermogen en groeikansen binnen het vakgebied. Dat helpt ons en de student zelf om goed in te schatten of de opleiding voor de student de beste keuze is. Doordat de selectieprocedure een intensief traject behelst brengt de AKV net als de andere kunsthogescholen een bedrag in rekening. We spreken over een tegemoetkoming in de kosten. Het gaat om een bedrag van 30 euro. De AKV is van mening dat dit wettelijk is toegestaan. De Vereniging Hogescholen is als vertegenwoordiger van al het hoger kunstonderwijs dezelfde mening toegedaan. De VH heeft hierover contact met het ministerie van OCW dat bevestigt dat het voor hbo-opleidingen met aanvullende toelatingseisen is toegestaan om kosten, voortvloeiend uit de toelatingsselectie, in rekening te brengen bij aspirant-studenten. Codarts Verwijzen naar de reactie van de woordvoerder van de Vereniging Hogescholen. Design Academy Eindhoven In de tweede helft van april organiseren wij vier dagen waarop potentiele studenten kunnen deelnemen aan de toelatingsprocedure. Deze is als volgt: - een potententiele student meldt zich aan bij DAE. - iedereen die zich aanmeldt wordt uitgenodigd voor de toelatingsprocedure. Er vindt dus niet eerst een portfolio selectie plaats. - de toelatingsprocedure duurt een halve dag en is gratis. Potentiele studenten krijgen vooraf het verzoek een eenvoudig portfolio (tekeningen, schetsen, foto’s) te maken en een ontwerpopdracht uit te voeren. Portfolio en opdracht nemen ze mee naar de toelatingsochtend, dan wel middag. Tijdens de ochtend/ middag brengen wij een groep van 10 potentiele studenten bij elkaar met daarbij 2 docenten. Elke potentiele student/
aanmelder presenteert zijn ontwerpopdracht en portfolio aan deze groep. Zowel docenten als potentiele studenten kijken, stellen vragen, gaan in discussie, geven feed back. We kiezen voor deze manier omdat daarmee de kandidaten een goede indruk krijgen van de lessituatie op de academie want onze lessen verlopen namelijk deels op een soortgelijke manier: het presenteren van je werk aan een groep en zo dat werk onder kritiek stellen. Potentiele studenten hebben de gelegenheid om vragen te stellen over de opleiding. - deze selectiedagen vinden plaats tweede helft april. Dit jaar vanaf 20 april. - medio begin mei krijgt een potentiele student te horen of hij is aangenomen. - aan de selectieprocedure zijn voor een potentiele student geen kosten verbonden. - jaarlijks hebben wij ongeveer 500 aanmeldingen waarvan 150 nieuwe studenten worden aangenomen. -wij hebben inderdaad alleen op bachelor en master opleiding vormgeving. Verder bieden wij geen opleidingen aan. Fontys Hogescholen Fontys Hogescholen staat voor een goede studiekeuze. De juiste student op de juiste plek. We investeren daarvoor flink in op maat studiekeuzeactiviteiten. Het is van maatschappelijk, maar vooral van persoonlijk belang dat de student de studie kiest die bij hem of haar past. Voor opleidingen aan onze kunstopleidingen geldt dat naast de juiste motivatie en kennis voldoende talent aanwezig moet zijn om de opleiding succesvol af te kunnen ronden. Dit talent wordt beoordeeld in een gedegen en aandachtvol auditieproces. Hiervoor ontvangt een hogeschool geen rijksbijdrage en wij willen deze kosten niet ten laste laten komen van de middelen die we ter beschikking hebben voor ons onderwijs. Volgens de wetgever zijn we gerechtigd een bijdrage te vragen die redelijk is en recht doet aan de werkelijk voor dit traject gemaakte kosten. Dit bedrag brengen wij, en onze collega kunstopleidingen, dan ook in rekening bij de auditanten waarbij we een voorziening hebben getroffen voor die studenten die deze bijdrage om redenen niet kunnen betalen. Gerrit Rietveld Academie De Gerrit Rietveld Academie kent al heel lang een uitgebreide en zorgvuldige toelatingsprocedure om juist die studenten binnen te halen die zich thuis voelen bij onze onderwijsbenadering en waarvan wij de verwachting hebben dat zij zich bij ons optimaal verder kunnen ontwikkelen. In twee rondes worden de kandidaten, op basis van algemene wettelijke en specifiekere eigen criteria, beoordeeld op hun geschiktheid voor de opleiding. Eerst tijdens het spreekuur of, bij buitenlandse studenten via het digitaal ingestuurde portfolio, daarna bij het toelatingsexamen waarbij twee commissies het eigen werk en twee thuisopdrachten beoordelen. Van alle kandidaten die zich aanmelden bij de academie wordt na deze strenge selectie ongeveer 25% toegelaten. De eerste stap in de selectie: het spreekuur, is gratis. Kandidaten tonen hun werk en praten met een docent. Dit gesprek kan er toe leiden dat iemand toelatingsexamen mag doen, maar als een kandidaat (nog) niet in aanmerking komt voor de opleiding krijgt hij advies hoe hij zich beter kan voorbereiden, of hij krijgt informatie over andere opleidingen die beter aansluiten bij zijn wensen en kwaliteiten. Tijdens het toelatingsexamen voor het eerste bachelorjaar kijken twee commissies naar het werk van een student. De commissies bestaan uit elk 3 docenten en 1 student. Beide
commissies praten elk ongeveer 20 minuten met een kandidaat en schrijven vervolgens een verslag. Voor kandidaten die met een negatief resultaat het toelatingsexamen hebben doorlopen is er een telefonisch spreekuur waar zij de reden van hun afwijzing kunnen bespreken. Dit betekent dat per kandidaat die toelatingsexamen mag doen minimaal 6 x 20 minuten + 1 x 20 minuten (spreekuur of beoordelen ingezonden portfolio) docenteninzet gemoeid is. Totaal dus minimaal 140 minuten. Daarnaast is er de administratieve afhandeling zoals de inschrijving van kandidaten, het uitsturen van uitnodigingen voor het examen, het verwerken van de beoordelingen en het sturen van de uitslagen. En voor afgewezen kandidaten is er het telefonische spreekuur. Alleen kandidaten die toelatingsexamen komen doen betalen 25 euro als bijdrage in de kosten. Maar zoals hierboven aangegeven zijn de kosten vele malen hoger. We begrijpen dat jullie met interesse kijken naar de manier waarop het kunstonderwijs de selectiegesprekken aanpakt vanuit onze jarenlange ervaring. Voor het overige hoger onderwijs is selectie een nieuw gegeven. Zij mogen sinds de inwerkingtreding van de wet kwaliteit in verscheidenheid ook selectiegesprekken voeren. Het kunstonderwijs is maar een kleine speler op de onderwijsmarkt. Van de studenten die in 2014 in het HBO zijn ingestroomd (121.883), is de instroom in het kunstonderwijs maar 3,9% (4.702). En dan hebben we het niet alleen over beeldende kunst en vormgeving, maar ook over conservatoria, theater, dans enz. Onze ervaring is dat goede selectie van belang is voor de kwaliteit van ons onderwijs, het vergroot de kans dat studenten succesvol hun opleiding kunnen voltooien. De kleine bijdrage van 25 euro die zij doen ten aanzien van deze arbeidsintensieve selectie betaalt zich terug door een geringere kans op uitval. Zo is er immers aanzienlijk minder kans op het maken van een verkeerde studiekeuze. De kwaliteit van ons onderwijs is daarbij steeds uitgangspunt; kunstopleidingen worden door de Nederlands Vlaams Accreditatie Organisatie vaak zeer positief beoordeeld. Van ondergeschikt belang is daarnaast het gegeven dat het betalen van een kleine bijdrage maakt dat kandidaten bewust kiezen voor deelname aan het selectieproces. Samengevat is de Rietveld Academie van mening dat de gevraagde bijdrage van € 25 in de kosten van het toelatingsproces billijk is. De door de LSVB opgeworpen vraag of hier wettelijke bezwaren tegen zijn is niet eerder aan de orde geweest. Dit wekt verbazing aangezien het in het kunstonderwijs al tientallen jaren gebruikelijk is om (beperkte) kosten in rekening te brengen bij kandidaten. Mocht er sprake zijn van nieuwe inzichten op dit vlak dan zal de academie zich hierop beraden. Hanzehogeschool Groningen De Hanzehogeschool Groningen conformeert zich aan het standpunt dat door de Vereniging Hogescholen wordt ingenomen. En dat standpunt is kort gezegd dat de minister het bij de invoering van de wet Kwaliteit in verscheidenheid blijkens de Memorie van Toelichting redelijk heeft gevonden dat instellingen kosten in rekening brengen. Het wachten is daarbij overigens op de door de minister toegezegde algemene maatregel van bestuur. Hogeschool der Kunsten Den Haag Toelating doen aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK), dwz b Autonoom en b Vormgeving, is kosteloos. Elke maand vinden er toelatingen plaats en de procedure verschilt per opleiding. Het Koninklijk Conservatorium heeft nog geen reactie gegeven.
InHolland Om toegelaten te worden bij de opleiding Muziek bij Hogeschool Inholland moet de toekomstige student auditie doen, omdat er slechts een beperkt aantal plekken beschikbaar is. De organisatie van een goede auditie is veel werk en een serieuze aangelegenheid. We vragen dan ook een financiële bijdrage van 25 euro aan de auditant. Dit bedrag wordt gebruikt om een gedeelte van de kosten voor deze auditie te kunnen dekken. Hogeschool Leiden Desbetreffende bijdrage is bedoeld om de kosten te dekken van (onafhankelijke, extern ingehuurde) toelatingscommissieleden die voor alle potentiële studenten aandacht hebben en uitgebreid feedback geven. Hs Leiden zijn geen klachten bekend aangaande kosten en/of vrijwillige bijdragen. En mochten individuele studenten hierbij financieringsproblemen hebben, dan kunnen ze altijd een verzoek indienen om vrijstelling van deze kosten. Wat ons betreft maatwerk. Hogeschool Rotterdam Voor aanvang van de kunstopleidingen van de Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam moeten studenten deelnemen aan een selectieprocedure op geschiktheid. Dit is in het belang van de student zelf, zodat zij niet kansloos aan een opleiding beginnen en daar nodeloos tijd en geld in investeren. Deze competentie assessment, waarbij de startkwalificaties worden getoetst duurt een hele dag. Enerzijds wordt hen gevraagd een portfolio te overleggen dat door een team wordt beoordeeld. Daarnaast werken zij ter plekke aan twee opdrachten. De leerlingen krijgen hiervoor materialen tot hun beschikking van de Academie. Aansluitend vindt een gesprek plaats met assessoren waarbij hun werk en ambities worden besproken. Ook een lunch is erbij inbegrepen. Op basis van het assessment ontvangen de studenten een degelijk schriftelijk oordeel en advies. De administratieve kosten van 30 euro die voor het assessment in rekening worden gebracht zijn een kleine vergoeding in verhouding tot de service die hen geboden wordt. Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) HKU vraagt bij enkele opleidingen een bijdrage van de aankomend student voor de toelatings- en selectieprocedure, waarin wordt getoetst of hij/zij voldoet voor de aanvullende eisen voor de opleiding. Deze bijdrage is een gedeelte van de daadwerkelijke kosten van de selectie en wordt met name in rekening gebracht voor gebruikte materialen of in het kader van een cursus die gedurende de selectie gevolgd wordt. Hiervoor is een wettelijke grondslag, zo is bevestigd door OCW. Indien een aankomend student niet in staat is de kosten voor de toelating en selectie te voldoen, kan de student dit aangeven bij het College van Bestuur en krijgt hij deze kosten bij gegronde redenen vergoed. In de afgelopen jaren is dit eenmaal voorgekomen. Toelichting kosten Theater Voor de opleidingen bij HKU Theater is sprake van meerdere selectieronden, waarbij een deel van het bedrag wordt teruggestort wanneer een kandidaat niet door gaat naar de tweede of derde ronde. Onderdeel van de selectieprocedure bij HKU Theater is deelname aan een selectiecursus, waarbij aankomend studenten onder begeleiding van de selecterende docenten meerdere dagen lessen en opdrachten doen, zie http://www.hku.nl/Opleidingen/Theater/Acting/Toelating/ToelatingActingInDetail.htm. Dit verklaart de hogere kosten.
Toelichting kosten Theatre Design Bij Theatre Design wordt een bedrag van €50 in rekening gebracht voor een workshop van een dag en de materialen die daarbij gebruikt worden. Toelichting kosten HKU Utrechts Conservatorium Voor de toelatingen bij HKU Utrechts Conservatorium worden muzikanten ingehuurd die de aankomend studenten begeleiden tijdens hun toelatingsexamen. Dit is waar de bijdrage van de aankomend studenten voor wordt gebruikt. NHL Hogeschool Leeuwarden Bij de opleiding Docent Theater werken we met selectiedagen. Deze selectie bestaat uit: - 3 dagen waarin aspirant studenten een aantal opdrachten uitvoeren. Zij worden hiermee getoetst op artistieke competenties. - Daarnaast moet elke aspirant student een motivatiebrief schrijven. De kosten bedragen: EUR 60,-. Deze vergoeding is een tegemoetkoming in de docentkosten. Voor de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving geldt een toelatingsonderzoek van 1 dag. Dit onderzoek bestaat uit: - Beoordeling van het portfolio van de aspirant student. Dit portfolio moet 2D en 3D werk bevatten en werk op gebied van digitale vormgeving. - Een gesprek met docenten van de opleiding. - De aspirant student werkt op deze dag aan een opdracht waarop hij/zij wordt beoordeeld. De kosten voor het toelatingsonderzoek bedragen EUR 25,-. Zuyd Hogeschool De selectieprocedure verschilt per opleiding in lengte en intensiteit. De gevraagde bedragen zijn naar onze menig een redelijke en passende tegemoetkoming in de kosten. Deelnemers krijgen intensief les van docenten en zijn als zodanig dus in feite contractstudent voor de duur van de cursus. Deelnemers krijgen geld terug als ze successievelijk niet door zijn naar deel 2 of deel 3 van de cursus. Een zeer coulante betalingsregeling is mogelijk.
