Maarten Van de Broek
COACHINGSVAARDIGHEDEN
Effect op gecoachte
Ondersteuning
bevestiging
groei
Effect status quo
bedreiging uitdaging
Ondersteuning door actief luisteren § Met je lichaam § Open houding, oogcontact, knikken, … § Met je hoofd ú Doorvragen ú checken ú Samenvatten inhoud
§ Met je hart ú checken, benoemen van gevoel
Mijn beeld van coaching (actief luisteren, samenvatten) § Foto’s kennismakingsspel en a?eeldingen
keuzespel § Kies een a?eelding die laat zien hoe jij naar coaching kijkt? § 2x5 min. ú Coach luistert actief ú Vat op het einde de essentie samen ú Checkt
§ Kort feedback: wat is je bevallen aan de
aanpak van de coach?
Effect van interventies
Wat?
Hoe? Van waaruit?
Taak van de coach 1. bieden van ondersteuning § a. psychologische ondersteuning § b. taakondersteuning (vb. lesgeven) 2. bevorderen van ontwikkeling (uitdaging) voornamelijk door reflectie § Loopt parallel aan fasen (ik-zorgen, taak-
zorgen, impact op anderen)
Coaching:uitgangspunten § Veilige werkrelatie creëren (erkennend § § § §
luisteren) Ondersteunend (proces) én richtinggevend (procedure) Inhoudelijk (product): houding van nietweten Werken aan een doel Verschillende methodes vb. ú Leerbegeleiding: reflectiemodel van Korthagen ú gedragsverandering: motiverende
gespreksvoering
Interventies (Konig)
Erkennen
De kaart is niet het gebied § Taalgebruik laat perspectief, kaart zien § 1. Aansluiten bij perspectief § 2. perspectief eventueel verruimen ú Meta-model NLP
;-)
3 reacties op perspectief § Negeren § Verwerpen § Erkennen
Erkennen door § Doorvragen, interesse tonen § Inleven in het perspectief van de ander § Parafraseren, samenvatten, standpunt van de
ander verwoorden § Beleving van de ander verwoorden
Erkenning geven
Erkenning geven § Voor verdienste ú Waar en hoe legt iemand iets op de balans
§ Voor ervaren onrecht ú Waar en hoe is iemands balans niet (dynamisch) in
evenwicht
Individueel: Welke vraag heb ik ivm coaching? § Formuleer ze –indien mogelijk- bij voorkeur
met de woorden:
§ Hoe kan ik …. ?
Leercyclus van Kolb Concreet ervaren
doener
Experimenteren
beslisser
Oefening: leerstijlentest
bezinner
Observeren en reflecteren
Abstract conceptualiseren
denker
Model van Korthagen Alle voorgaande + helpen bedenken van oplossingen en maken van een keuze acceptatie empathie echtheid concretiseren confronteren generaliseren hier-en-nu gebruiken helpen expliciteren
3. bewustwording van essentiële aspecten
Willen Denken Voelen Doen
acceptatie empathie echtheid concretiseren
Zorgen voor continuering van leerproces
4. alternatieven ontwikkelen/kiezen
2. terugblikken
5. uitproberen 1. handelen/ ervaring Helpen met creëren van geschikte leerervaring
Het negenveld als hulpmiddel in fase 2 0. context (waar, wanneer, hoe lang, …?) 1. Wat wilde ik?
5. Wat wilden de leerlingen?
2. Wat voelde ik?
6. Wat voelden de leerlingen?
3. Wat dacht ik?
7. Wat dachten de leerlingen?
4. Wat deed ik?
8. Wat deden de leerlingen?
Vereenvoudigd § Wat is er gebeurd? (fase 2) § Wat vond ik daarin belangrijk? (fase 3) § Tot welke leervraag leidt dit? (Hoe kan ik …?)
En wat ga ik doen als antwoord op vraag? (fase 4)
Andere vormen van ondersteuning (What’s in a name?) § Coaching § Intervisie: ú groep gelijken vaak afwisselend leiderschap, soms
begeleid door een procesbegeleider, vaak adviserend.
§ Supervisie: ú Individueel: relatie ‘leermeester-leerling’ ú In groep: ‘leermeester’ begeleidt groep, brengt
zelf niet in
§ …
Verschillende petten § Vb. Socio-emotioneel llbeg. + disciplinair § Functioneringsgesprek + evaluatiegesprek § Beleidsmaker + ondersteuner van personeel § Tip: stel je verwachtingen bij. § Tip: wees transparant, benoem consequent
de pet die je op hebt, zeker ook bij eigen ‘dilemma’s’ als coach
ú Als coach versta ik heel goed dat je … langs de
andere kant wil ook als beleidsmaker ook laten weten dat ...
Coaching implementeren in organisatie, enkele tips § Verandering= cultuur + structuur
§ Makkelijkst om te starten met de nieuwe
mensen (deel van het ‘contract’) en de ‘oude’ mensen die ingaan op de uitnodiging § Aandacht voor goede communicatie: Voor professionals of voor zwakken? WIII.FM! § Gaandeweg verder invoeren § Ondersteuning voorzien voor coaches
Aan de slag als coach § A: coach § B: brengt een leervraag in § C: helpende engel van de coach § D: observator § Timing: 30 minuten § Tussentijds: zoveel hulp inroepen als gewenst § Na 30 min: nabespreking 10 min. Zie vraagjes
Coaching aanbrengen § Doel en kader waarbinnen dit past § Formele afspraken (tijdstippen, duur, locatie,
…) § Wederzijdse verwachtingen § Wat met de info die in coaching boven komt? Wat met eventuele notities?
Omgaan met weerstand tegen-bewegen
samen-bewegen
strategieën weg-bewegen
mee-bewegen
Feedback § Toestemming vragen om feedback te geven § ontlok – geef info, tip, feedback, …- ontlok § Observaties/waarneembaar gedrag § Verbinding leggen tussen gedrag en effect § Feedback steeds op veranderbaar gedrag,
niet op ‘vaststaande’ zaken
ú Vb. wel op inzet, niet op intelligentie, ook niet bij
positieve feedback
leestips § Nieuwenbroek, A. e.a. Contextueel
leidinggeven in het onderwijs. Acco 2003 § Cautreels, P. Met beginnende leraren op weg naar professionaliteit, Plantyn, 2008 § Naar-King, S. en Suarez, M., Motiverende gespreksvoering, met jongeren en jongvolwassenen, Ekklesia 2012
