SchoenVOmPLAKT 2e druk DEF
04-12-2006
11:54
Pagina 1
liefst gebaseerd op ervaringen uit de praktijk. Co Berendsen biedt zulke tips in De schoenvetertest, een praktisch boek met ruim 200 ingangen tot oplossingen voor problemen en uitdagingen waar een manager dagelijks mee geconfronteerd wordt. Op een korte en krachtige manier biedt de auteur praktijkervaring als manager bij diverse ondernemingen. De schoenvetertest biedt een unieke samenvatting van algemene managementtheorieën uit de afgelopen jaren. Het is helder, eenvoudig, compact, en zowel te gebruiken voor de werkomgeving als voor de persoonlijke sfeer. Bezoek de internetsite www.schoenvetertest.nl als u wilt meediscussiëren over de verschillende onderwerpen in het boek. Ook vindt u daar regelmatig nieuwe oplossingen. Co Berendsen leidde succesvolle organisaties (Thomassen International, Texas Instruments en Digital Equipment) in zowel logistieke als business management functies. Van 1995 tot 2003 was hij, als een van de pioniers, werkzaam bij Libertel Vodafone, eerst als directeur Operations en later als directeur Customer Services. Sinds 2003 is Co Berendsen partner bij Boer & Croon Strategy and Management Group. Hij leidt belangrijke trajecten voor opdrachtgevers met spraakmakende resultaten op het gebied van klanttevredenheid en de reductie van operationele kosten.
D E SCHOENVETERTEST
adviezen en suggesties, gebaseerd op zijn jarenlange
Co Berendsen
De juiste tip op het juiste moment, wie wil dat niet? En dan
Co Berendsen
De schoenvetertest 250
SLEUTELWOORDEN EN TOEPASSI NGEN VOOR DE EFFECTI EVE MANAGER
SchoenVOmPLAKT 2e druk DEF
04-12-2006
11:54
Pagina 1
liefst gebaseerd op ervaringen uit de praktijk. Co Berendsen biedt zulke tips in De schoenvetertest, een praktisch boek met ruim 200 ingangen tot oplossingen voor problemen en uitdagingen waar een manager dagelijks mee geconfronteerd wordt. Op een korte en krachtige manier biedt de auteur praktijkervaring als manager bij diverse ondernemingen. De schoenvetertest biedt een unieke samenvatting van algemene managementtheorieën uit de afgelopen jaren. Het is helder, eenvoudig, compact, en zowel te gebruiken voor de werkomgeving als voor de persoonlijke sfeer. Bezoek de internetsite www.schoenvetertest.nl als u wilt meediscussiëren over de verschillende onderwerpen in het boek. Ook vindt u daar regelmatig nieuwe oplossingen. Co Berendsen leidde succesvolle organisaties (Thomassen International, Texas Instruments en Digital Equipment) in zowel logistieke als business management functies. Van 1995 tot 2003 was hij, als een van de pioniers, werkzaam bij Libertel Vodafone, eerst als directeur Operations en later als directeur Customer Services. Sinds 2003 is Co Berendsen partner bij Boer & Croon Strategy and Management Group. Hij leidt belangrijke trajecten voor opdrachtgevers met spraakmakende resultaten op het gebied van klanttevredenheid en de reductie van operationele kosten.
D E SCHOENVETERTEST
adviezen en suggesties, gebaseerd op zijn jarenlange
Co Berendsen
De juiste tip op het juiste moment, wie wil dat niet? En dan
Co Berendsen
De schoenvetertest 250
SLEUTELWOORDEN EN TOEPASSI NGEN VOOR DE EFFECTI EVE MANAGER
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina V1
‘Co’s boek bevat tal van zaken die je eigenlijk al weet. De waarde van dit boek zit ’m in de kernachtige confrontatie met deze kennis. Daardoor ga je die kennis in de praktijk ook meer toepassen. En daar gaat het om!’ paul nijhof, directeur Wehkamp
‘Wie wil niet de juiste tip op het juiste moment? En dan liefst een tip die werkt en die is geworteld in de praktijk. Co Berendsen levert zulke tips, opgetekend tijdens zijn bewogen leven, en hij doet dat op een op heel toegankelijke wijze. Daarmee is bijvoorbeeld de tip van de “kurkentrekkeranalyse” al lerend zelf toegepast. Met recht een levens-werk.’ Fokke Wijnstra, Partner fiNext en auteur van Co-create the future
‘Co Berendsen is iemand die gepassioneerd is over wat er elke dag op de werkvloer van een organisatie/ bedrijf gebeurt en met name over wat dit teweegbrengt bij de klant/gebruiker! Wat bij vluchtige lezing lijkt op een reeks bekende voorbeelden en citaten, blijkt bij nadere beschouwing een samenhangende reeks tips die aanzetten je effectiviteit als manager te verhogen. Zo kun je bereiken waar organisaties hun bestaansrecht aan ontlenen: het realiseren van de behoeften van de klant/ gebruiker.’ Ernst van Kogelenberg, directeur Human Resources Essent N.V.
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina V2
‘Zelden heb ik iemand zo effectief verbeteringen in klantgerichte processen zien realiseren als Co Berendsen. Co, dank dat je deze waardevolle ervaringen met ons deelt, en op zo een prettige en makkelijk te absorberen manier. Het past bij je!’ John de Wit, ex ceo Vodafone Nederland en Spanje
‘Wanneer je gewend bent aan zeer uitgebreide managementboeken, is De schoenvetertest van Co Berendsen een verademing. Zonder de essentie van management uit het oog te verliezen geeft Co Berendsen op basis van zijn ervaring en kennis een unieke samenvatting van algemene managementtheorieën uit de afgelopen jaren. De kracht waarmee de sleutelwoorden uitleg geven over de kern van management op alle niveaus, maakt De schoenvetertest tot een toegankelijk handboek van deze tijd.’ Stephanie Harmsen, C.E.O. Telfort
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina V3
‘In het leven gaat het niet om hard werken, maar om slim werken. Met vallen en opstaan leer je effectiever te worden. Zelden heb ik een boek gezien met zo’n compleet overzicht aan wetenswaardigheden en praktische tips. Voor mij is het een feest van herkenning en een bron van nieuwe ideeën.’ Anton Reijntjes, algemeen directeur Cendrisbsc
‘Eigenlijk is dit geen boek om in één adem uit te lezen. Het boek beschrijft zulke grote waarheden dat het even tijd vraagt om ze te laten landen. Wellicht heb je die tijd ook nodig om te reflecteren hoe je zelf met deze onderwerpen omgaat. Het boekje is buitengewoon helder geschreven en zeer praktisch van aard. De schrijver is een man uit de praktijk die heeft bewezen dat hij weet wat groei en effectiviteit betekenen. Ondanks de pragmatiek, of wellicht dankzij, heeft hij ook oog voor de bezielende dimensie. Hij weet als geen ander dat het uiteindelijk de mensen zijn die het werk vormgeven. Plezier, zingeving, en samenwerking zijn daarbij sleutelwoorden. Het boek is een aanrader voor wie tijd wil overhouden.’ Johan Bontje, auteur van het boek Authentiek leiderschap, een kwestie van wil en moed
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina V4
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 3
Co Berendsen
De schoenvetertest 250 SLEUTELWOORDEN EN TOEPASSI NGEN VOOR DE EFFECTI EVE MANAGER
Nieuwe Dimensies
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 4
Voor Jos en René, Opdat het er is als je het ooit nodig mocht hebben. Voor Reiny, Bedankt voor alle rust, ruimte en respect die je gaf.
Voor een voortdurende dialoog over de schoenvetertest verwijzen we u naar: www.schoenvetertest.nl U kunt hier: ●
Vragen stellen en suggesties doen aan de auteur
●
Suggesties doen voor sleutelwoorden in een nieuwe druk van het boek
●
Extra exemplaren bestellen
●
Op een forum discussiëren met andere lezers over een bepaald thema uit het boek
●
In contact treden met de schrijver voor het geven van lezingen en presentaties.
●
Wekelijks een nieuwe tip vinden
Eerste druk oktober 2005 Tweede druk januari 2006 © 2005 Co Berendsen, Uitgeverij Nieuwe Dimensies Onder copyright verstaan wij dat iedereen het ‘right’ heeft te ‘copyen’ met bronvermelding van Nieuwe Dimensies bv, Eemnes en de auteur. Alle rechten voorbehouden Vormgeving: Wim ten Brinke bno, Hilversum Redactie en coördinatie: Het Stijlmeer, Overveen Drukwerk: Bariet, Ruinen isbn: 90 77341 15 3 / nur: 801
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 7
Woord vooraf
Op school of universiteit leer je niet hoe je effectief kunt zijn in je dagelijkse bezigheden. Als gevolg hiervan zie je dat veel mensen worstelen met de vraag hoe ze de juiste prioriteiten kunnen stellen. Ook zie je mensen gebukt gaan onder de dagelijkse hoeveelheid werk. De vraag is dus hoe je effectiever kunt zijn op je werk en in privé-situaties terwijl je tegelijkertijd minder last van stress hebt. Vaak vragen mensen mij: ‘Hoe kan het toch dat jij zoveel werk kunt verzetten?’ of: ‘Hoe doe je dat toch zonder extreem lange dagen te maken?’ en: ‘Hoe komt het dat jij thuis zoveel boeken kunt lezen?’ enzovoort. Tot het moment dat ik begon op te schrijven hoe ik dat voor elkaar kreeg, dacht ik dat het kwam doordat ik een paar zaken (principes) consequent toepaste. Eenmaal begonnen met schrijven ontdekte ik dat het niet zat in een paar grote principes, maar in een veelheid van verschillende tips, ideeën, ezelsbruggetjes en andere technieken die ik in verschillende situaties toepas. Deze effectiviteitsideeën heb ik in de loop der jaren verzameld en in gebruik genomen. Heel weinig heb ik zelf bedacht. Ik weet niet meer wat ik van wie geleend heb. Mijn oprechte excuus als iemand zich aangesproken voelt. Ik vertel weinig
woord vooraf
7
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 8
nieuws, ik zet zaken op een rijtje. Het is een serie van vooral praktische tips. Je kunt op veel gebieden effectief zijn: ● in communicatie; ● in het bereiken van doelen; ● in tijdgebruik; ● in zelfmanagement; ● en vooral jezelf zijn. Wil je je effectiviteit verbeteren, dan is het belangrijk dat je eerst vaststelt waar jij al goed genoeg in bent en waar jij je in wilt verbeteren. Vraag de mensen om je heen om feedback. Kies dan één of twee aspecten uit die je wilt verbeteren, en focus je daarop. Als je je een paar maanden op die aspecten concentreert, word je daar steeds beter in, wordt de manier van doen een deel van jezelf en kun je een volgende stap maken. Het is zeker niet de bedoeling dat je het onderwerp te serieus neemt. Word alsjeblieft geen robot die overal een kunstje voor weet. Werk moet plezierig zijn en praatjes bij de koffiemachine zijn soms ook heel gezellig en leerzaam.
8
woord vooraf
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 9
In zijn boek Co-create the future schrijft Fokke Wijnstra: Wat is co-creatie? Co = samenwerken. Samenwerken = creëren = ontwikkelen = innovatief zijn. Samenwerken creëert meerwaarde. Alleen werken is minder leuk. Met samenwerken versterk je elkaar. Je maakt dingen bij elkaar los en zet elkaar aan het denken. Dat is ook een vorm van co-creatie. Zo zou ik geen stuk kunnen schrijven door achter het bureau te gaan zitten; door vragen word ik gestimuleerd en wordt mijn denkproces gestuurd. … ik ben gevleid dat ik dit met je kan delen.
woord vooraf
9
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 10
Leeswijzer
Gebruik de sleutelwoorden om te grasduinen naar zaken die jou aanspreken. Interpreteer de tips, ideeën, ezelsbruggetjes, enzovoort en maak ze je eigen. Gebruik ze op de manier die bij jou past. Onderstreepte woorden zijn verwijzingen naar andere sleutelwoorden.
Het zal niet meevallen om je alle ideeën en tips eigen te maken en ook toe te passen. Dat hoeft ook niet. Ik heb mijn doel bereikt als dit boek je helpt effectiever te zijn doordat je geleidelijk aan steeds meer van de ideeën gaat gebruiken. Ook hoop ik dat je zelf de verzameling ideeën uitbreidt met tips die voor jou goed werken. Op de bladzijden achterin is hiervoor ruimte vrijgehouden. Ik ben er benieuwd naar en ik nodig je uit ze met mij te delen zodat ik ze in een nieuwe druk of via www.schoenvetertest.nl kan delen met de nieuwe lezers. In de tekst gebruik ik hij, maar ik had natuurlijk evengoed zij kunnen schrijven. Ik heb veelal gedacht vanuit een bedrijfsperspectief. De principes zijn echter universeel en dus evengoed toepasbaar in niet-commerciële instellingen of organisaties.
10
leeswijzer
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 11
Regelmatig heb ik ‘beroemde’ uitspraken of spreuken opgenomen. Vat deze niet als dooddoeners op en laat ze op je inwerken. Neem ze letterlijk en proef de geschiedenis, inhoud en zuiverheid. In het overzicht zijn de sleutelwoorden alfabetisch opgenomen. In de kolommen zie je snel voor welke thema’s de sleutelwoorden relevant zijn. Als je wat je doet, meer onder controle hebt, als je productief bent en vertrouwen hebt in je eigen functioneren, als je plezier hebt in wat je doet, krijg je meer tijd om je te ontspannen buiten je werk, als je meer ontspannen op je werk komt, ben je daar weer effectiever. De kunst is: Concentreer je op resultaten, niet op het druk hebben. Co Berendsen
leewijzer
11
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 12
Inhoud
Voorwoord25 Woord vooraf27 Leeswijzer210 Overzicht van de sleutelwoorden213 Addendum2217 De zwarte deur2220 Woord achteraf2223 Referenties2224 Notities2226 Leestips2228
12
inhoud
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 13
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
blz. sleutelwoord
lf
Overzicht van de sleutelwoorden 25 1e keer goed
●
26 3S-test
●
26 3 tot 5 getallen
●
27 4 D’s
●
27 5 tot 7
●
27 80-20 regel
●
27 100 dagen
●
28 100 dagen in functie
●
29 Aandacht
●
●
30 Aannemen van collega’s
●
31 Aanpakken
●
32 Aarden
●
32 Aardig
●
33 A-B-C-D
●
●
●
33 Actie
●
34 Actiegerichtheid
●
35 Ademhalen
●
35 Advies
●
●
36 Advocaat van de duivel
●
36 Afbreken of slopen
●
37 Afscheid nemen 37 Agenda/planning
●
38 Agressie
●
38 Antwoorden
●
●
39 Back to basics
●
●
40 Balans tussen uitvoeren en leren
●
●
●
●
●
overzicht
13
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 14
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
lf
Overzicht van de sleutelwoorden blz. sleutelwoord 41 Begrijpen
●
41 Beheersen
●
●
42 Belangrijk/urgent
●
●
42 Benoemen
●
43 Beoordelen
●
44 Bescheiden
●
45 Beschouwen
●
●
45 Beslissen/besluiten
●
●
46 Beslissingstabel
●
●
48 Besluiteloosheid
●
●
49 Betrokkenheid
●
●
49 Betrouwbaar
●
●
50 Bok
●
●
50 Breed oriënteren
●
●
51 Business impact ●
52 Coach
●
54 Communiceren
●
54 Communicatie
14
●
●
●
●
●
●
●
●
●
● ● ●
●
●
57 Complex
●
57 Concluderen/conclusies
●
58 Concurrentie
●
●
58 Conflict
●
●
●
59 Consensus en compromis
●
●
●
60 Controle
overzicht
●
● ●
51 Bureaucratie 52 Clean desk
●
●
●
●
●
●
●
●
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 15
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
lf
blz. sleutelwoord
ze
Overzicht van de sleutelwoorden 60 Creativiteit en ratio
●
●
62 Cultuur
●
●
●
●
63 Delegeren
●
●
64 Denken
●
65 Details
●
●
65 Dienstbaarheid
●
●
●
66 Discipline (zelf )
●
66 Discussiëren
●
●
●
●
67 Discussie en dialoog
●
●
●
●
68 Doelen (goals) (korte termijn)
●
●
●
●
69 Doelstellingen (objectives)
●
●
●
●
●
(lange termijn) 69 Doorbraak 70 Doordenken/dwars denken
● ●
●
70 Doorlooptijd
●
71 Doorvragen
●
71 Doorzettingsvermogen
●
71 Dromen
●
● ●
72 E = K x A 72 Eenvoud
●
● ●
●
●
73 Effectief en efficiënt
●
73 Effectief, effectiviteit, effect
●
75 Effectief schrijven
●
●
76 Efficiëntie
●
77 Emotie
●
77 Employability
●
●
●
●
overzicht
15
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 16
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge co n a a m
ef
le
id
en
lf
blz. sleutelwoord
ze
Overzicht van de sleutelwoorden 78 Empowerment
●
79 Energie
●
79 Enquêtes
●
● ●
●
●
80 Ervaring
●
●
80 Escaleren
●
●
● ●
80 Evalueren
●
●
●
81 Excellentie
●
●
●
●
●
●
●
82 Experts, hulp van
●
83 Fasen in teamontwikkeling 83 Feedback geven
●
●
●
●
85 Feedback krijgen
●
●
●
●
85 Feiten
●
●
●
86 Flexibiliteit
●
●
●
86 Focus
●
●
●
87 Fouten
●
●
●
88 Gedrag
●
88 Geld/gelukcompetitie
●
89 Geluk
●
90 Geluk of gelijk 90 Gesprekken
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
91 Gesprekken
●
●
●
●
●
(belangrijke/moeilijke/1 op 1) 92 Geven en nemen
●
92 Gewoon
●
92 Gewin/gemak/genot 93 Groei
16
overzicht
● ● ●
●
● ●
●
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 17
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
blz. sleutelwoord
lf
Overzicht van de sleutelwoorden 93 Gronden
●
94 Haast
●
●
94 Hefboom
●
●
94 Helpen
●
95 Houding
●
95 Huisvader
●
●
●
95 Hulp
●
●
●
96 Humor
●
●
97 Ideeën
●
●
●
97 Incompetentie 98 Informatie
●
●
●
99 Interview
●
100 Intuïtie
●
100 Inzetbaar
●
101 Jezelf zijn
●
101 Johari window
●
●
● ●
98 Integriteit
●
104 Kennismanagement
●
104 Kiezen
●
●
● ●
●
●
● ●
●
●
103 Kansen of kosten 104 Kennis
●
● ●
98 Innovatie
●
● ●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
105 Klachten
●
●
●
105 Klant
●
●
●
106 Klanten, anticiperen op
●
●
●
106 Klanttevredenheid
●
●
●
overzicht
17
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 18
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
lf
blz. sleutelwoord
ze
Overzicht van de sleutelwoorden 109 Kleintjes
●
109 Knuffelen
●
●
●
110 Kurkentrekkeranalyse 110 Kwaad
●
●
●
●
●
●
112 Leerovereenkomst
●
●
113 Leiders
●
●
113 Leiderschap
●
●
115 Leren
●
●
●
●
117 Lerende organisatie
●
●
●
●
118 Loslaten
●
119 Luisteren
●
●
● ●
●
120 Maakbaarheid
●
●
●
120 Management
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
● ●
●
●
●
122 Maslow 123 Mediation 124 Meelopen 125 Mensen
●
125 Mensen6–6klanten6–6investeerders
● ●
126 Meten
●
126 Midden
●
●
●
●
127 Mis
●
127 Missie
●
128 Moeilijke gesprekken
●
●
●
●
●
128 Moeten
●
●
●
●
●
128 Mogelijkheden zien
●
overzicht
●
●
111 Kwaliteit
18
●
● ●
●
●
●
●
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 19
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
lf
Overzicht van de sleutelwoorden blz. sleutelwoord 129 Moraal
●
●
129 moscow
●
130 Motivatie in crisissituaties
●
●
● ●
●
132 Nederigheid
●
●
132 Nee zeggen
●
●
133 Nieuwe medewerkers
●
133 Nieuwsgierigheid
●
134 Normen
●
●
●
134 Not Invented Here (nih)
●
●
●
135 Omdraaien/omkeren
●
135 Onderhandelen
●
● ●
●
●
●
●
●
●
●
137 Openheid
●
●
●
●
●
●
137 Opruimen
●
●
138 Organisatie
●
●
139 Pareto-principe
●
●
140 Partnership
●
●
●
●
●
●
●
142 Plaatjes 143 Plan6–6Do6–6Check6–6Act
●
● ●
136 Oordelen
142 Persoonlijke ontwikkeling
●
● ●
● ●
143 Plan Design Implement Manage
●
●
●
●
●
●
●
●
Maintain (pdimm) 144 Planformulier 145 Plannen
● ●
146 polka 146 Positief denken
● ●
●
●
● ● ●
overzicht
19
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 20
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
blz. sleutelwoord 147 Praten
lf
Overzicht van de sleutelwoorden
●
147 Precies (vragen)
● ●
●
147 Presentatie/presenteren
●
●
148 Presenteren6–6toptien
●
●
149 Principes
●
●
150 Prioriteiten
●
●
151 Proactief zijn
●
151 Probleem oplossen
●
●
●
152 Problemen
●
●
●
● ● ● ●
●
152 Problemen (quick scan)
●
●
●
153 Procedures
●
●
●
153 Processen
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
157 Quote
●
●
159 rasci 160 Reactie
●
●
160 Realist
●
●
160 Relativeren
●
161 Risico
●
161 Robot
●
161 Rondlopen
●
162 Rust (regelmaat)
●
163 Samenwerken
●
163 Scenario’s 164 Schoenvetertest 165 Service is sales
overzicht
●
●
●
156 Productiviteit
20
●
●
●
●
● ●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 21
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
lf
Overzicht van de sleutelwoorden blz. sleutelwoord 166 Slecht nieuws
167 Sleutels voor een effectief
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
persoonlijk netwerk 168 smart-doelen
●
168 Spiegelen 169 Spijt
●
169 Spreektijd
●
●
169 Stabiliteit
●
●
●
●
169 star-interview
●
●
●
171 Stijl
●
●
●
171 Stoppen
●
●
●
172 Storingen
●
●
●
173 Strategie
●
●
●
174 Stress
●
175 Sturen en controle
●
●
●
175 Succes
●
●
●
176 Succesfactoren
●
●
●
177 Succesvoorwaarden
●
177 swot-analyse
●
178 Systeemdenken
●
●
●
●
●
●
181 Team
●
●
●
●
●
●
●
●
182 Teambelang
●
●
●
180 Taal 181 Teamafspraken
●
●
●
182 Teamcontrolevragen
●
●
●
183 Teamfasen
●
●
●
overzicht
21
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 22
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
lf
Overzicht van de sleutelwoorden blz. sleutelwoord 185 Teamleren
●
●
●
186 Terugkoppeling/feedback
●
●
●
186 Tijd
●
187 Tijd of kosten
● ●
● ●
●
188 Tijd rekken
●
●
●
188 Timemanagement
●
●
●
188 Toespraak
●
●
●
189 To do-lijsten
●
189 top of tob team
●
●
●
●
●
189 Toverstokje 190 Twee typen mensen
●
191 Uitstellen
●
192 Urgent/belangrijk
●
●
●
193 vaak
●
●
●
●
193 Valideren
●
●
●
●
195 Vasthoudendheid
●
●
195 Veerkracht (elasticiteit)
●
●
196 Veiligheid
●
● ●
●
197 Verantwoordelijkheid
●
●
●
198 Verbeteren (licht en vruchten)
●
●
● ●
196 Veranderen
198 Verbinding management
●
● ●
●
199 Vergaderen
●
●
200 Verhalen
●
●
●
22
overzicht
●
●
●
● ●
en werkvloer (klant?)
201 Vernieuwing
●
● ● ●
●
●
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 23
t en em i e ag n t an ië m ic en gs ff rk i n n e we ng er t e en vi n d ei am ge ti e r a it s om ic a v t ve c t i de n n n mu me fe va m ge ef co n a a m
le
id
en
ze
lf
Overzicht van de sleutelwoorden blz. sleutelwoord 201 Verrassingen
●
202 Vertrouwen (confidence)
●
203 Verwonderen
●
●
204 Voorbeelden
●
●
●
●
●
●
● ●
● ●
●
205 Vragen
●
206 Vrienden
●
●
207 Waan van de dag
●
●
●
●
208 Waarheidsvinding
●
209 Waarnemen
●
209 Wandelen
●
210 Wantrouwen
●
●
●
●
●
● ● ●
●
● ●
210 Waterlijnprincipe
●
211 Weerstand
●
211 Werk zien
●
●
205 Voorwaarden voor succes
207 Waarden
●
●
203 Visie 204 Voeten
●
●
●
● ● ●
●
212 Win-win
●
●
●
●
●
●
213 You get what you accept
●
214 Zelfbeheersing
●
●
214 Zelfdisciplline
●
●
214 Zelfkennis
●
215 Zelfsturing
●
215 Zoeken
●
216 Zuiver
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
● ●
overzicht
23
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 24
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 25
0-9 1e keer goed ‘Do it right the first time.’ Stop met zaken twee keer op te pakken omdat je het de eerste keer niet goed hebt gedaan of niet hebt afgemaakt. Maak er een gewoonte van alles wat je aanpakt direct goed en in één keer af te maken. Als je dingen twee keer moet aanpakken, is dat een verlies aan effectiviteit. Dit is de basis in het kwaliteitsdenken door Demming. Screenagers, ze luisteren hun voicemail af terwijl ze e-mail beantwoorden, hebben daarnaast ook nog 3 MSN sessies actief en tegelijkertijd staat ook de TV nog aan. Ze beweren dat ze dat allemaal zonder moeite en goed geconcentreerd kunnen. Ze zijn zich er niet van bewust dat het verschijnsel tijd niet voor niets bestaat. Recente onderzoeken tonen aan dat dit zappen, steeds weer kort na elkaar aandacht geven aan nieuwe taken, extra vermoeiend is en het concentratie vermogen vermindert. Het leidt tot nalatigheid en zelfs fouten. De informatie wordt minder goed in het geheugen opgeslagen waardoor je minder van je werk leert en je je dus altijd meer moet blijven inspannen. Alles bij elkaar vergroot dit de kans op stress en overwerkt te raken. 1 e keer goed
25
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 26
3S-test In een wereld waar de concurrentie moordend is, is snelheid in de besluitvorming en delegatie van bevoegdheden (empowerment) superbelangrijk. In de beginjaren van Libertel moest alles zo snel dat we soms niet meer wisten hoe het te realiseren. Een consultant gaf toen het advies de 3S-test te implementeren.
De 3S-test kan je snel helpen om te zien of je kunt besluiten en om te testen of het een goed besluit zal zijn. Simplicity of purpose ● begrip van het probleem; ● analyse van het probleem; ● eenvoudig te begrijpen doelstellingen . Speed ● snelheid is uiterst belangrijk; ● streng zijn. Self Reliance ● vertrouw op jezelf; ● als het goed voelt, doe het dan; ● niet altijd eerst vragen (waterlijnprincipe ).
3 tot 5 getallen Zelfs voor de meest complexe organisaties zijn het slechts 3 tot 5 getallen die aangeven wat de ‘gezondheid’ van de organisatie is. Streef er dus naar om op een paar sleutelfactoren te sturen en meet die zeer regelmatig. 26
3S-test
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 27
4 D’s Dromen6–6denken6–6durven6–6doen. Als je deze stappen in deze volgorde regelmatig zet, geeft dat de juiste actiegerichtheid en zal succes volgen. ‘Als iemand in zijn eentje droomt, is het maar een droom… Wanneer velen samen dromen, is dat het begin van een nieuwe werkelijkheid.’ Hundertwasser, Wenen, 1928, schilder, architect, ecoloog en ‘bewustmaker van identiteiten’
5 tot 7 De meeste mensen kunnen vijf tot zeven punten goed onthouden. Meer lukt ze niet. Daarom is het belangrijk om dingen waarvan je verwacht dat mensen ze paraat hebben, in niet meer dan maximaal zeven punten neer te zetten. Dus nooit meer dan vijf tot zeven doelstellingen, key performance indicators (kpi’s), etc.
80-20 regel Zie Pareto-principe
100 dagen Als je je honderd dagen ergens op focust, wordt het een nieuwe conditionering en een onbewuste bekwaamheid volgens dr. Norman Shealy, M.D., Ph. D. Zie hiervoor ook de Johari window.
100 dagen
27
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 28
100 dagen in functie Als je in een nieuwe functie begint, heb je in het algemeen zo’n honderd dagen om zaken te veranderen en naar je hand te zetten. Daarna wordt het veel moeilijker. Jij bent dan deel van de organisatie geworden, je hebt al drie maanden geaccepteerd dat dingen zo zijn zoals ze zijn. Trek daarom een duidelijk en helder plan en implementeer dat op voortvarende wijze. Het is wijs om dit vooraf met jouw management af te stemmen en daarbij je handelingsvrijheid af te spreken. Lees de anekdote onder openheid.
28
100 dagen in functie
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 29
A Aandacht ‘Waar aandacht naartoe gaat, gaat energie naartoe.’ Dit eenvoudige principe is maar al te waar. Let op dat je geen aandacht geeft aan verkeerde zaken of aan details die er niet toe doen (versplintering). Ze zuigen namelijk de energie weg die jij voor andere, grotere en positieve zaken nodig hebt. Concentreer je op geluk en succes. Geef 90 procent van je energie aan oplossingen en ten hoogste 10 procent aan de problemen. En als jij je aandacht wilt richten, stop je bewustzijn dan in je pen en schrijf kort en bondig op waarover je denkt. Dit bespaart 80 procent van je (denk)tijd. Aandacht krijg je door het te geven! Mensen klagen niet omdat bijvoorbeeld de airco niet goed werkt, ze klagen omdat ze aandacht willen. Er zit ook een andere kant aan, neem het volgende voorbeeld. Een vriend ging met zijn broer naar Parijs. Wandelend door de stad zijn ze verwonderd over de architectuur. Ze praten er volop over. Na de klok van twaalf begint de vriend te praten over eten. Hij heeft honger en opeens zien ze overal restaurants die ze
aandacht
29
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 30
daarvoor absoluut niet gezien hadden. Hier is het bewijs opnieuw. Je ziet meer dan de helft niet. Een ander voorbeeld is de koelkast. Elke week komen er folders met koelkasten in de bus. Je ziet ze niet, tot het moment dat jouw eigen koelkast defect is.
Zie ook johari window.
Aannemen van collega’s Omdat vanwege de enorme snelheid waarin veranderingen plaatsvinden de toekomst steeds moeilijker voorspelbaar is, dienen we te zorgen voor maximale flexibiliteit. Mensen zijn daarbij de belangrijke factor. Zoek daarom mensen die gemakkelijk leren en zorg er vooral voor dat jij zo iemand bent. Dat zijn namelijk ook de mensen die employable zijn. Let bij de selectie met name op de volgende punten die inzicht geven in iemands bereidheid tot leren: ● is bereid om in te gaan op eigen fouten; ● ziet fouten en zet ze recht; ● deelt kennis mee aan anderen; ● is zelfstarter; ● kan ambiguïteit aan; ● mobiliseert goodwill bij anderen; ● heeft creatieve ideeën; ● neemt zelf initiatief; ● vindt nieuwe taken attractief; ● denkt in termen van het geheel. Een doeltreffende manier om dit bij kandidaten te onderzoeken is de star-interviewtechniek.
30
aannemen van collega’s
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 31
Vraag altijd naar recente voorbeelden. Een aantal waarbij de persoon trots en blij was en een aantal waarbij hij zegt: ‘Dat doe ik de volgende keer anders en beter.’ Zie ook balans tussen uitvoeren en leren en leerovereenkomst,
Een andere manier om te zien wat voor vlees je in de kuip hebt, is de volgende. Hij is gebaseerd op wat je moeder tegen je zei toen je nog kind was. Uit deze punten zijn voorkeurstijlen te halen: Wees aardig: tegen de meester/juf/buurman. Doe je best: zorg ervoor dat je goede resultaten haalt. Wees perfect: een rapport met allemaal achten en één zeven geeft als opmerking: ‘Dat moet de volgende keer ook een acht zijn.’ Wees sterk: grote jongens huilen niet. Maak voort: niet luieren, doe iets, pak aan. Mensen met een grote neiging tot perfectionisme zullen bijvoorbeeld goed in financiële zaken zijn. Alles tot op twee cijfers achter de komma nauwkeurig. Zo kun je zelf ook andere parallellen bedenken.
Aanpakken Je kunt heel lang om problemen heen lopen maar sommige gaan niet weg tot jij actie onderneemt. Als er een berg zand in je tuin ligt en die
aanpakken
31
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 32
moet verwijderd worden, dan is de enige oplossing: de schop erin en kruiwagen voor kruiwagen afvoeren.
Aarden Zorg ervoor dat je letterlijk en figuurlijk contact houdt met de aarde. Ga niet zweven, loop niet met jezelf weg. Twee voeten op de grond, dat is belangrijk en geeft je rust. Adem diep in je buik. En let erop: bij stress draait je ademhaling doorgaans om. Diep inademen is buik bol! ‘Alleen mensen die in het werk hun verstand gebruiken, die hun krachten kennen en ze met mate en scherpzinnigheid benutten, zullen het ver brengen in de wereld.’ Wolfgang von Goethe
Er is een andere kant. Als je creatief dient te zijn, is het tegenovergestelde waar. Zorg ervoor zoveel mogelijk los te zijn van de aarde. Benen op tafel dus! Tip: Zet zo vaak mogelijk beide voeten stevig en vlak op de grond. Dit geeft je energie en rust.
Aardig Wees aardig tegen iedereen. Het is de prettigste manier van omgang met anderen. Het levert altijd resultaat op als je ontvankelijk bent voor de gevoelens van anderen. Als de omstandigheden gelijk zijn, bereik je met vriendelijkheid het meest.
32
aarden
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 33
Dus glimlach de wereld tegemoet. Amerikanen zeggen niet voor niets ‘a smile goes a long mile’. En dr. Mansukh Patel (oncoloog en filosoof) schrijft: ‘Een glimlach is een kromming die dingen rechttrekt.’ Ontwikkel je innerlijke glimlach. Een collega uit Amerika zei vaak: ‘It’s nice to be important, but it’s more important to be nice.’
A-B-C-D Als je een presentatie gaat geven, kan de A-B-C-D-opbouw behulpzaam zijn. Als je de presentatie gaat maken, werk dan van D naar A: Activerende gebeurtenis, waarmee je de aandacht van het publiek pakt. Betoog, het verhaal dat dient te leiden tot… Conclusies, de conclusies die jij wilt dat je publiek gaat zien. Doel, het doel dat jij wilt bereiken.
Actie Ik was eens bij een collega in Amerika op bezoek. Achter zijn bureau hing een grote foto met een gigantische golf erop. Eronder stond geschreven: ‘Don’t float through life, make waves.’ Dat is me altijd bijgebleven. Doe iets, maak een verschil, neem de leiding in je leven. Let op: Actie = Reactie. Wie kaatst kan de bal verwachten. Bereid je voor op de reactie en denk meerdere stappen vooruit. Zie ook plannen. actie
33
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:53
Pagina 34
Actiegerichtheid Hoelang duurt het voordat je een probleem aanpakt? En hoelang duurt het dan voor je een beslissing neemt? En hoelang duurt het dan voor je de beslissing omzet in effectieve actie? Actie: ● Onderzoek het nu. ● Inventariseer oplossingen nu. ● Test het nu. ● Vraag het nu ● Doe het nu. ● Et cetera. ‘Het begin van alles is beweging.’ Arabisch gezegde
Dus doe iets6–6nu! Begin direct met iets te doen wat je op weg brengt in de richting van je doel, hoe klein ook, en kies een positieve insteek. Maar neem nooit actie zonder dat je over de consequenties hebt nagedacht. Dat hoeft niet veel tijd te kosten. Dus: voorbereiden, inventariseer de kansen, wees bedachtzaam en heb aandacht voor details. Wees realistisch, laat de emoties erbuiten. Ken je onzekerheden en zorg voor rampenplannen. Bedenk bij dit alles dat het veel gemakkelijker is om om vergeving te vragen dan om toestemming. Als je twijfelt… doorgaan!
34
actiegerichtheid
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 207
W Waan van de dag Als je je inlaat met de waan van de dag, ben je voortdurend bezig met ‘reageren op’. Je moet dus een plan hebben en dat uitvoeren. Daarbij moet je accepteren dat er altijd incidenten zullen zijn waarop je direct moet reageren. Zie ook johari window.
Waarden Waarden zijn naast geaardheid en normen de basis voor je gedrag. Het neemt geruime tijd om waarden op te bouwen en te verankeren in de organisatie, en het kost heel weinig om ze weer te vernietigen. Ga er dus heel zorgvuldig mee om. Waarden richten de energie. Principes transformeren ze (de waarden). Voorbeelden van waarden zijn: Betrouwbaar: We zeggen wat we gaan doen en doen wat we gezegd hebben. We zijn besluitvaardig en gebruiken feiten als basis voor onze beslissingen.
waarden
207
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 208
Excelleren: We munten uit in alles wat we doen. We streven naar maximale kwaliteit en we haten bureaucratie. Integriteit: We zijn eerlijk, ook als we onder druk komen. Oordelen: We hebben afgewogen oordelen als het om mensen gaat. Denk eerst goed na voordat je een oordeel hebt. Openheid: Alles is bespreekbaar, we hebben de vrijheid te zeggen wat we denken en zijn tevens bereid ons eigen denken nader te onderzoeken (je kwetsbaar opstellen). Respect: We tonen respect voor iedereen in ons doen en laten. Samen: We werken samen, ieder heeft unieke talenten. We luisteren naar elkaar, delen informatie en vertrouwen elkaar. Vernieuwing: We stimuleren en waarderen creatieve oplossingen. We schromen niet om onze ideeën naar voren te brengen. Waarheid: De waarheid moet onder alle omstandigheden gekend worden.
Waarheidsvinding Wil je echt weten wat de waarheid is of ga je eromheen? Zijn sommige onderwerpen niet bespreekbaar? Blijf je ontkennen tot het niet meer kan? (Denk aan de bouwfraude.) Ben jij altijd heel zuiver in je dialogen? Lees ook integriteit.
208
waarheidsvinding
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 209
Waarnemen Waarop is de waarneming gebaseerd? Is het een waarneming of is het een gevoel? Ben je aan het zoeken of objectief aan het observeren? Wees zuiver in het waarnemen. Zoek de feiten en blijf je realiseren dat er altijd mensen zijn die het anders zullen zien. Het is ook belangrijk je te realiseren dat wat je waarneemt, slechts een deel is van wat er is. Er is altijd meer, er zijn altijd anderen die op een andere manier kijken. De werkelijkheid is dus als het ware een ijsberg waarvan jij alleen maar de bovenste 20 procent ziet. ‘De wereld bestaat niet uit dingen of materie, de wereld bestaat uit verhalen die wij denken waar te nemen.’ Albert Einstein
Wandelen Al na een paar minuten voel je de ontspanning in je lijf. Wandelen is letterlijk en figuurlijk ‘afstand’ nemen. Als je heel moeilijke gesprekken moet voeren met een ander, kan een wandeling geweldig helpen. Immers, je hoeft elkaar niet aan te kijken en er is een natuurlijke ontspanning.
wandelen
209
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 210
Wantrouwen ‘Als het niet eenvoudig is kun je het maar beter wantrouwen!’ In principe zijn de meest complexe zaken eenvoudig. Een specialist in welk vak dan ook kan je op een eenvoudige manier uitleggen hoe iets werkt of in elkaar steekt. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je na een uitleg ook zelf de complexiteit van iets beheerst. Dat kan eenvoudig niet. Mensen die zaken complex houden of maken hebben een probleem. Of ze willen de kennis niet delen (een eigen koninkrijkje instandhouden) of ze kunnen deze niet overbrengen. Vragen, net zo lang tot je de echte essentie begrijpt, is de enige oplossing.
Waterlijnprincipe De waterlijn op een schip is de lijn tot waar de romp in het water ligt. Als het schip onder de waterlijn lek raakt, zal het zinken (tenzij het gat snel gedicht wordt). Een lek boven de waterlijn heeft geen desastreuze gevolgen. Zo is het ook met het nemen van risico’s en/of besluiten. Vraag je altijd af of je boven of onder de waterlijn bezig bent. Geef mensen de kans om te leren en ervaring op te doen door ze ‘boven de waterlijn’ besluiten te laten nemen.
210
wantrouwen
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 211
Weerstand Als je weerstand ondervindt, bijvoorbeeld bij de acceptatie van een voorstel, stop dan met overtuigen. Het is veel effectiever om een andere weg/aanpak te kiezen om je voorstel geaccepteerd te krijgen. Des te meer je duwt om je plan door te drukken, des te groter wordt de barrière die je moet overwinnen. Zweefvliegers zeggen dan ‘zoek de thermiek op’. Dus, stel vragen. Daarmee houd je het stuur van het gesprek in handen. Voorbeeld: Neem een rivier; wat een rust en toch… wat een kracht.
Werk zien Er ligt altijd overal werk, als je het maar ziet. Steek een handje uit. Help een collega even van een achterstand af. Samen, elkaar ondersteunend, kun je bergen werk verzetten. Het is een proces van geven en nemen. Pak een papiertje van de trap op. Goed voorbeeld doet goed volgen. Het kan niet altijd van één kant komen, dus na verloop van tijd moet je de ander daar toch op wijzen (terugkoppeling). Zie ook dienstbaarheid.
werk zien
211
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 212
Win-win Bij samenwerking en ook bij onderhandelen ontstaat altijd het beste resultaat als beide partijen winnen (geven en nemen). Verdiep je er goed in wat de ander te winnen heeft, verplaats je in de ander. Hetgeen niet altijd hoeft te leiden naar een compromis. No deal kan ook een win-win betekenen. Lees het Addendum op blz. 217 over de zeven eigenschappen van effectief leiderschap
212
win-win
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 213
Y You get what you accept Laat niet met je sollen. Als je accepteert dat mensen dingen doen die jou niet aanstaan, zullen ze het blijven doen. Jouw ergernis zal groeien. Dit geldt zowel privé als zakelijk. Voorbeelden: ● Als je accepteert dat men te laat komt voor vergaderingen, blijft het gebeuren. ● Als je accepteert dat de kinderen niet met mes en vork eten, blijft dat zo. Het is dus belangrijk om effectief je grenzen aan te geven. Zie ook feedback.
you get what you accept
213
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 214
Z Zelfbeheersing Onderdruk je gevoelens niet, maar beheers en stuur ze om ze zo effectief mogelijk te kunnen inzetten. Principiële standpunten kunnen duidelijkheid geven, maar ze kunnen ook grote spanningen oproepen. Zelfbeheersing helpt dan fouten te voorkomen. Op spannende momenten kun je rust vinden door goed te aarden.
Zelfdiscipline Niemands volgeling zijn maar bewust jezelf waarnemen, zonder oordelen, elke dag opnieuw.
Zelfkennis Durf jij onder ogen te zien wie je echt bent? Weet jij heel zuiver wat je sterke en zwakke kanten zijn? Ken jij je diepste angsten (de dood, verlies van een geliefde)? Alleen als je heel eerlijk met jezelf omgaat, sta je sterk in deze wereld. Het is de basis voor je persoonlijke effectiviteit.
214
zelfbeheersing
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 215
Zelfsturing Optimale zelfsturing6–6jij neemt jouw toekomst in handen6–6wordt mogelijk door aandacht te besteden aan: Het verleden: De feiten (wat er gebeurd is) en inzichten (wat je ervan geleerd hebt). Het creatieve en intuïtieve denken: Dit wordt vormgegeven door inzicht in je bestemming (missie) en jouw waarden (wat echt belangrijk voor je is). Visie: Deze bepaalt de toekomst. Als de visie helder is, weet je hoe je effectief kunt zijn. Je richt je er dan op al je mogelijkheden te benutten en de barrières weg te halen die de mogelijkheden beperken. Logisch denken: Dit bepaalt jouw doelen, strategieën en acties. Als de richting duidelijk is, worden met nieuwe helderheid effectieve stappen gezet. De inwendige motor wordt geactiveerd, waardoor je zelfsturend door het leven kunt gaan.
Zoeken Als je zoekt, heb je alleen oog voor wat je zoekt, waardoor je jezelf niet in staat stelt te vinden. Je bent als het ware blind omdat je alleen denkt aan hetgeen waarnaar je op zoek bent, je doel. Zoeken is dus ‘een doel hebben’. Vinden is vrij zijn, openstaan, geen doel hebben. Als je een doel nastreeft, zie je vaak over het hoofd wat
zoeken
215
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 220
De zwarte deur
Dit is een verhaal uit het Midden-Oosten en gaat over een spion die gevangen is genomen en ter dood is veroordeeld door een generaal uit het Perzische leger. De generaal is gewend geraakt aan een vreemde en zelfs bizarre gewoonte. Hij laat de veroordeelde een laatste keus maken. De keuze is het vuurpeloton in de ogen te kijken of door de zwarte deur te gaan. Als het moment van de executie dichterbij komt, laat de generaal de spion bij zich brengen voor een kort, laatste gesprek. Het voornaamste doel hiervan is om van de ter dood veroordeelde een antwoord te krijgen op de vraag: ‘Wat zal het worden: het vuurpeloton of de zwarte deur?’ Dit is geen eenvoudige vraag, en de gevangene aarzelt, maar al snel laat hij weten te kiezen voor het vuurpeloton. Niet lang daarna duidt de klank van het salvo van geweerschoten op de binnenplaats erop dat het afschuwelijke lot zich heeft voltrokken. De generaal, starend naar zijn laarzen, draait opzij en spreekt: ‘Je ziet hoe het is met mensen: ze verkiezen altijd de bekende weg boven de onbekende. Het is karakteristiek voor mensen om bang te zijn voor het ongedefinieerde. En toch gaf ik hem deze keuze.’
220
de zwarte deur
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 221
‘Wat is er achter de zwarte deur?’ vraagt een hulp. ‘Vrijheid,’ antwoordt de generaal, ‘en ik heb maar een paar mensen gekend die dapper genoeg waren om deze deur te kiezen.’ Zoals met zovele verhalen uit het Midden-Oosten is er hier een duidelijke en dubbele moraal. De eerste is natuurlijk dat we meestal kiezen voor de bekende weg, zelfs als die niet de voorkeur heeft, boven de onbekende, die een prachtkans kan inhouden. En ten tweede dat weinig mensen moedig genoeg zijn om voor vrijheid te kiezen. Ik zeg niet dat we het bekende moeten afwijzen –6in geen geval. Maar we dienen vragen te stellen bij de bekende weg. Juist omdat het de bekende weg is, is het niet altijd goed, beter of de beste weg om te kiezen. Toen je het verhaal over de zwarte deur las, zei je waarschijnlijk tegen jezelf: ‘Ik zou voor de zwarte deur gekozen hebben. Ik had niets te verliezen, het vuurpeloton is een zekere dood.’ En de meeste mensen zouden het met je eens zijn. Maar als je werkelijk voor de keuze zou staan, wat zou je dan doen? Hoeveel deuren naar de vrijheid hebben we dichtgelaten tijdens ons leven omdat we zo zeker vasthouden aan het bekende?
de zwarte deur
221
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 222
En hoe vaak ook zijn er gebeurtenissen geweest waar we bang voor waren of ons zorgen over maakten6–6zelfs dat ze rampspoed zouden brengen6–6en waarvan later bleek dat ze een zegening waren? Elke gebeurtenis is een zwarte deur waar we door gegaan zijn naar grotere vrijheid of geluk. Maar op het moment dat we moesten kiezen, hadden we liever de zaken gelaten zoals ze waren6–6als we de kans hadden gehad. Het is in elk geval een verhaal dat kan leiden tot een interessante discussie met collega’s of met vrienden. Vertel het verhaal en kijk eens wat de reactie is. Het is goed je te herinneren dat het vaak de dingen zijn waar we ons het meest zorgen over maken, die achteraf zegeningen blijken te zijn.
222
de zwarte deur
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 223
Woord achteraf
Succes-vol zijn. Dat wil je toch? Bewust heb ik succes en vol gesplitst. Ergens vol van zijn betekent vervuld zijn en als je vervuld bent, ben je in flow. Wanneer we niet vervuld zijn, komt dat vaak door ons eeuwige denken: ‘ja, maar hoe dan’ en ‘daar word je moe van’. Feitelijk word je moe van jezelf, van het eeuwige twijfelen, van het onzekere gevoel of je wel op het goede pad zit, de meest succesvolle keuze maakt, et cetera. Blijkbaar vinden we steeds weer redenen om zaken uit te stellen waardoor we ons van tijd tot tijd niet succes-vol voelen. Dit boekje van Co kan goud waard zijn. Het zit vol aanwijzingen om succes te genereren, je focus te richten en inspiratie op te doen. Kijk even in het boekje en je weet dat jij het kunt. In feite herontdek je wat jij al weet. Co heeft jarenlang deze tips opgeschreven en leren ons veel. Vandaar dat dit kleinood van 250 sleutelwoorden jouw focus op succes en resultaat kan helpen scherpen; je scherpt aan wat je al wist in alle eenvoud. Ik wens je een succes-vol leven en veel geluk, heel veel geluk. Kees van Zijtveld, Algemeen directeur, Nieuwe Dimensies Performance Improvers
woord achteraf
223
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 226
Lijst met anekdotes en voorbeelden Aandacht – Bezoek aan Parijs en verwondering over de architectuur Back to Basics – Fly with the eagles and scratch with the chicken Begrijpen – Talking stick Communicatie – De radio die aanstaat en afgestemd is op een zender geeft geluid / Ronde tafel besprekingen Libertel / Klantenservice Libertel - storing uitleg Effectief – Reizen van Maastricht naar Munchen Effectiviteit – HDTV levering voor OSCAR uitreiking Effectief schrijven – Tsjechov - ik had weinig tijd Employability – Philips naar Digital naar Compaq naar HP Evalueren – grafrede Feedback geven – Korte pijn, lang geluk Fouten – ‘ik heb zojuist veel geld in jouw opleiding geïnvesteerd’ Geluk – Gondelier in Venetië Hulp – Mount Everest; Edmond Hillary en sherpa Tensing Norgay Kansen of Kosten – Slechte en goede service in restaurant Loslaten – 22 jaar ervaring Management – Heteluchtballon en gesprek met boer
226
lijst met anekdotes en voorbeelden
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 227
Mediation – Akzo Nobel en octrooi Meelopen – Abilene paradox Meten – Output en outcome Missie – Kennedy; put a man on the moon . Nieuwe medewerkers – Warm welkom en goede introductie bij Libertel Onderhandelen – Makelaar die verkopers van hun huis complimentjes geeft Openheid – Minister Wijers laat tweede laag presenteren Prioriteiten – Achterstevoren leven Processen – Kruispunten en rotondes / c.v. ketels / prijzencontrole bij telesales Scenario’s – Zwitserse horloge-industrie Service is sales – De ober komt er aan Spiegelen – Fooien voor obers Tijd of kosten – Achterstanden contractverwerking Verrassingen – Nieuwe technologieën komen steeds sneller Vertrouwen – Hek bij tweede huis in Frankrijk Visie – Kathedraal bouwen Vragen – Ik ben een atheïst
lijst met anekdotes en voorbeelden
227
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
Notities
228
notities
06-12-2005
13:54
Pagina 228
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 233
Over Boer & Croon NeXtrategy Boer & Croon NeXtrategy helpt klanten bij het realiseren van structurele verbeteringen die er toe doen. De verbinding tussen strategie, organisatie, medewerkers, klanten en technologie is in onze benadering essentieel voor het bereiken van verbeteringen. Wij adviseren en implementeren in nauwe samenwerking met onze opdrachtgevers. Wij geloven dat trajecten die op korte termijn tastbare resultaten opleveren het meest kansrijk zijn. Dit maakt een project beheersbaar en motiveert de medewerkers. Daarom duren onze projecten meestal korter dan 9 maanden. Met pragmatisme, creativiteit en innovatieve oplossingen worden regelmatig binnen 4 maanden de gewenste resultaten bereikt. Wij leveren aantoonbare meerwaarde voor onze klanten. Onze opdrachtgevers hebben meer tevreden klanten, werken effectiever samen met partners en benutten het eigen menselijk potentieel beter tegen aanzienlijk lagere kosten. Co Berendsen is partner bij Boer & Croon NeXtrategy. Meer informatie over onze organisatie vindt u op http://www.boercroon.nl
boer & croon - nextrategy
233
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 234
De missie van Nieuwe Dimensies vind je in onze naam: Nieuwe Dimensies. Dat wil zeggen dat wij er in al onze projecten naar streven grenzen te verleggen. Wij geloven niet in het idee dat je mensen dient te veranderen: dat roept alleen maar weerstand op. Wij geloven echter wel – en met passie – dat je meer potentieel kunt vrijmaken in individuen, teams en organisaties. De grootste doorbraken bij onze klanten vinden keer op keer plaats als we samen, in dialoog, kijken naar de paradigma’s die hun huidige grenzen bepalen. Het bewustwordingsproces dat daarmee in gang wordt gezet, genereert meer verandering van binnenuit dan wie dan ook van buitenaf kan veroorzaken. Het veranderingsproces ‘van binnen naar buiten’ noemen we transformatie en het leiderschap dat daarbij hoort noemen we transformationeel leiderschap. Naast onze trainingen en begeleidingsprocessen op het niveau van organisaties, directies, afdelingen en/of teams verzorgen wij ook essential-trainingen voor de persoonlijke ontwikkeling van de werkende mens. Meer informatie over Nieuwe Dimenies kun je vinden op: http://www.nieuwedimensies.nl.
234
nieuwe dimensies
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 235
GX Creative Online Development is een succesvol webtechnologiebedrijf en één van de grootste leveranciers van oplossingen voor web content management in Nederland. Met behulp van het product GX WebManager worden innovatieve en betrouwbare oplossingen gebouwd, uiteenlopend van moderne informatieve websites tot krachtige portaaloplossingen. Oplossingen van GX zijn altijd gericht op het succes van de klant zoals omzetverhoging door het creÎren van nieuwe online verkoopkanalen, een consistente online branding, efficiencyverbeteringen en kostenverlagingen in ICT en marketing en een snellere time to market. GX werkt voor middelgrote en grote organisaties in uiteenlopende sectoren en heeft een groot aantal projecten gerealiseerd voor klanten van naam. De website http://www.schoenvetertest.nl is gebouwd door
. Meer informatie vindt u op http://www.gx.nl.
235
SchoenveterT 2e druk RQ DEF
06-12-2005
13:54
Pagina 236
Leestips DoorBraak! De simpelste en snelste methode om doorbraakprocessen te creëren
Debbe Kennedy Doorbraak! is een bijzonder boek. Het is een mijlpaal. Het is letterlijk een doorbraak. Op basis van een grondige studie van hoe zeer succesvolle leiders en managers omgaan met de onvermijdelijke problemen op hun pad, werd de unieke aanpak van Doorbraak! in kaart gebracht. Het is een simpele en zeer effectieve aanpak die je helpt om organisatorische problemen correct te identificeren én op te lossen op het juiste niveau. 288 pagina’s • isbn 90 805156 4 7
Flow en de kunst van het zakendoen Zeven vitale inzichten voor topverkopers en topondernemers
Jan Bommerez en Kees van Zijtveld Wat zijn de onderdrukkers van Flow en hoe kom je daar weer vanaf? Hoe kom je af van zelfsabotage? Hoe kom je af van collectieve beperkende patronen uit het verleden of je omgeving? Hoe krijg je voeling met je nog niet ontgonnen potentieel? Flow en de Kunst van het Zakendoen is een gids op die weg. 320 pagina's • isbn 90 77341 14 5 email [email protected] http://uitgeverij.nieuwedimensies.nl
