CO 2 uitstoot in Nederlandse openbaar vervoer concessies

CO2 uitstoot in Nederlandse openbaar vervoer concessies

Balancia Netherlands BV Hofvijver 177 5223 MC ‘s-Hertogenbosch the Netherlands +31 85 002 0107 www.balancia.com [email protected] CO 2 uitstoot in Nederlandse OV concessies| www.balancia.com

Klant | Kennisplatform Verkeer en Vervoer (KpVV) Datum | 4 april 2014 Versie| definitief Referentie (Balancia) | 31.01 Referentie (CROW) | 1330/0579/GKER/pboo 1

CO2 uitstoot in Nederlandse OV concessies| www.balancia.com

2

Contents

1

INLEIDING

5

2

ONDERZOEKSMETHODOLOGIE

7

2.1

CO2 uitstoot Tank-to-Wheel

7

2.2

CO2 uitstoot Well-to-Tank

8

2.3

Reizigerskilometers

8

2.4

Het resultaat

9

3

CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

11

3.1

Conclusies

11

3.2

Aanbevelingen

11

BIJLAGE A: CONTACTPERSONEN

13

BIJLAGE B: ONDERLIGGENDE BEREKENING CO2UITSTOOT TANK-TO-WHEEL

15

BIJLAGE C: ONDERLIGGENDE BEREKENING REIZIGERSKILOMETERS IN 2013

17

CO2 uitstoot in Nederlandse OV concessies | www.balancia.com

3


4

1 Inleiding

Voor u ligt een rapportage met de resultaten van een onderzoek naar de CO2 uitstoot per reizigerskilometer voor elke openbaar vervoer (ov) autoriteit voor het jaar 2013 in de Nederlandse ov busconcessies. Dit onderzoek is een verdiepingsslag van de KpVV poster “Milieuprestatie ov-bussen 2013”. Op dat moment verzorgden ruim 5000 ov bussen in circa 50 concessies van het openbaar busvervoer in 18 ov-autoriteiten. Het onderzoek is uitgevoerd in de periode november 2013 t/m maart 2014. In dezelfde periode vond het onderzoek van STREAM Personenvervoer 2013 plaats, waar CO2 uitstoot per reizigerskilometer voor ov bussen ook werd onderzocht. In het kader daarvan is het belangrijk om het verschil van deze twee onderzoeken toe te lichten: -

Het STREAM onderzoek geeft een overzicht van de CO2 uitstoot en de belangrijkste luchtvervuilende emissies van de verschillende modaliteiten van personenvervoer per reizigerskilometer. Het ov-bussenpark is uiteraard inbegrepen maar het onderzoek maakt geen onderscheid naar ov-autoriteiten of concessies. Dit onderzoek berekent de CO2 uitstoot Tank-to-Wheel (TTW) en Well-to-Tank (WTT) per reizigerskilometer op basis van een landelijk aangenomen gemiddelde voertuigbezetting (reizigerskilometers per voertuigkilometer).

-

Het onderzoek van Balancia geeft een overzicht van de CO2 uitstoot per reizigerskilometer van ov busconcessies per ovautoriteit.

De totale CO2 uitstoot TTW wordt berekend op basis van opgaven van de busproducenten (gedifferentieerd naar Eurosoort, buslengte en busmerk/type). De totale CO2 uitstoot WTT wordt berekend op basis van de methode die gebruikt is in het STREAM onderzoek (zie paragraaf 2.2). Vervolgens delen wij deze totale CO2 uitstoot per ov-autoriteit door het aantal reizigerskilometers voor die ov-autoriteit. Het resultaat is dan de CO2 uitstoot per reizigerskilometer per ov-autoriteit. Meer informatie over het STREAM onderzoek en de rapportage zijn te vinden op www.kpvv.nl/STREAM. Voor dit onderzoek hebben wij een vragenlijst naar alle concessiebeheerders verstuurd. Helaas hebben niet alle beheerders de vragenlijst kunnen invullen vanwege het gebrek aan medewerking van de vervoerbedrijven, met hun argument dat de verstrekking van de CO2 uitstoot in Nederlandse OV concessies | www.balancia.com

5

gevraagde gegevens (met name de gegevens brandstofverbruik van de bussen) concurrentiegevoelig is.

over

het

Leeswijzer Na deze inleiding leest u in hoofdstuk 2 een korte beschrijving van de onderzoeksmethodologie en een tabel waarin het resultaat wordt weergegeven. Dit hoofdstuk presenteert de kern van het onderzoek. In de bijlagen staan een lijst van contactpersonen (die informatie hebben verstrekt voor dit onderzoek) en de onderliggende berekeningen ter ondersteuning van het resultaat in paragraaf 2.4. Het rapport sluit af met een aantal conclusies en aanbevelingen in hoofdstuk 3.


6

2 Onderzoeksmethodologie

Om de CO2 uitstoot per ov-autoriteit per reizigerskilometer op een zo zorgvuldig mogelijke wijze voor het ijkjaar 2013 te berekenen hanteren wij de volgende formule die wij per ov-autoriteit hanteren.

CO2 uitstoot per reizigerskilometer

CO2 Tank-to-Wheel + CO2 Well-to-Tank = reizigerskilometers

De uitkomst van de formule bestaat dus uit drie componenten welke wij in de volgende schema weergeven en in de volgende drie paragrafen beschrijven. Buswagenpark verdeeld in euronormen en bus lengtes Schatting brandstofverbruik

CO2 uitstoot Tank-to-Wheel

ss -c

he

ck

Gemiddeld brandstofverbruik (fabrieksopgave)

Opgave reizigerskilometers van DO

2.1

ro

CO2 uitstoot Well-to-Tank

C

Opgave brandstofverbruik van DO

Cross-check

CO2 uitstoot per reizigerskilometer

Prognose reizigerskilometers

CO2 uitstoot Tank-to-Wheel De CO2 uitstoot Tank-to-Wheel (TTW) betreft de CO2 emissies die worden geproduceerd bij het daadwerkelijk rijden van de bus. Deze CO2 uitstoot is direct afhankelijk van de hoeveelheid diesel, gas of elektriciteit die nodig is voor het voortbewegen van de bus. Naast het verbruik van in de meeste gevallen diesel – voor het type bus spelen ook factoren als rijstijl en weersomstandigheden een rol voor de bepaling van de CO2 uitstoot Tank-to-Wheel (TTW). Om deze waarden goed te meten zijn er verschillende testcycli voorhanden waarvan de SORT-meetcyclus de bekendste is. In het kader van dit


7

onderzoek zijn verschillende rapporten met meetresultaten bestudeerd. Het gaat hier om opgaven van busproducenten aangaande de emissies van een bepaald voertuigtype (veelal in de vorm van een rapportage met SORT-meetresultaten) en om meer generieke rapporten waarin uitkomsten van verschillende testcycli en verschillende voertuigen opgenomen zijn. Op basis hiervan wordt in dit onderzoek gerekend met een CO2 uitstoot Tank-to-Wheel (TTW) van 1233 gram per voertuigkilometer voor aardgas, 1057 gram/km voor diesel en 0 gram/km voor groene stroom en/of groengas. Het betreft hier de uitstoot van een standaard 12-meterbus (de uitstoot van kortere en langere bussen is hier een afgeleide van; zie hiervoor de percentages gegeven in de toelichting van bijlage B).

2.2

CO2 uitstoot Well-to-Tank CO2 uitstoot Well-to-Tank (WTT) is de CO2 emissies die worden geproduceerd door de productie van de brandstof. Het gaat dus bij diesel voornamelijk om emissies van oliewinning, transport in olie tanker en raffinage. Hierbij is infrastructuur niet meegenomen (bijv. de bouw van de raffinaderij). Het aandeel van de CO2 uitstoot WTT is kleiner dan die van TTW. Het wordt berekend door een percentagewaarde te vermenigvuldigen met de CO2 uitstoot TTW. Voor deze percentagewaarde wordt verwezen naar het STREAM rapport waar deze waarde 22% is.

2.3

Reizigerskilometers De berekening van het aantal reizigerskilometers is de grootste uitdaging van de drie componenten. Hierbij speelt dat op dit moment nog weinig betrouwbare cijfers over reizigerskilometers bekend zijn. Als basis voor dit onderzoek, gebruiken wij tabel 5.2 (Reizigerskilometers per concessie) uit de KpVV-publicatie Ontwikkeling openbaar vervoer 2002-2009. Deze tabel geeft reizigerskilometers per concessie weer maar heeft als belangrijk nadeel dat de meest up-to-date cijfers over 2009 zijn (dus nog in het strippenkaart-tijdperk). Sommige ov-autoriteiten (5 van de 18) voeren sinds 2010 (na de invoering van de OV-chipkaart) hun eigen onderzoek naar de inschatting van de reizigerskilometers in het ov uit. Het nadeel om het resultaat van deze onderzoeken te gebruiken is dat elke ov-autoriteit hun eigen berekeningsmethodiek hanteert waardoor de cijfers niet goed vergelijkbaar


8

zijn. Deze cijfers van de ov-autoriteiten worden daardoor gebruikt als cross-check voor onze inschattingen. Om de groei van de reizigerskilometers van 2009 t/m 2013 in te schatten, gebruiken wij een aantal aannames: - Positieve groei van reizigerskilometers van 2009 t/m 2011 (De Mobiliteitsbalans 2012 van het KiM gaf aan dat er in Nederland per bus, tram en metro in 2011 in totaal 6,9 miljard reizigerskilometers werden afgelegd en dat dit aantal sinds 2009 aan het stijgen is); -

Positieve groei van reizigerskilometers in stedelijke gebieden en negatieve groei in landelijke gebieden.

Het resultaat van de berekening wordt weergegeven in bijlage C (laatste kolom). Als we deze cijfers vergelijken met de door de ov-autoriteiten aangeleverde cijfers (vierde kolom), zien we een groot verschil, met name bij het OV-bureau Groningen-Drenthe, provincie Noord-Holland en provincie Limburg. Zoals hierboven genoemd, hanteren verschillende ovautoriteiten verschillende berekeningsmethoden. Wij hebben bij provincie Limburg nagevraagd hoe de cijfers tot stand zijn gekomen, maar een sluitende verklaring voor de grote verschillen is niet gevonden. De concessiebeheerder heeft aangegeven dat in 2013 de nieuwe berekeningsmethode is geïntroduceerd in provincie Limburg en dat de nieuwe cijfers aanzienlijk lager uitkomen. Dit bevestigt dus ons vermoeden dat de reizigerskilometers in sommige ov-autoriteiten (met uitzondering van provincie Noord-Holland) te hoog zijn ingeschat.

2.4

Het resultaat De uitkomsten van de vorige drie paragrafen worden gepresenteerd in de volgende tabel. Met 17 gram CO2 uitstoot per reizigerskilometer, stoot het openbaar busvervoer in Stadsregio Arnhem Nijmegen de laagste CO2 uit. Dit is te danken aan het buswagenpark van de Stadsregio welk het groenste in Nederland was in 2013. De ov-autoriteit die de hoogste CO2 uitstoot van het openbaar busvervoer heeft is Stadsgewest Haaglanden. In de tabel is te zien dat het openbaar busvervoer in Stadsgewest Haaglanden een erg hoge CO2 uitstoot heeft (vergelijkbaar met Provincie Fryslân, Gelderland, NoordHolland en Limburg) vanwege het gebruik van aardgas, terwijl de reizigerskilometers veel lager zijn dan die van deze provincies. Het is waarschijnlijk dat de bezettingsgraad van de ov-bussen in de Stadsgewest Haaglanden erg laag is.


9

CO2 uitstoot per reizigerskilometer in 2013 Totale CO2-uitstoot 2013 in kg Openbaar vervoer autoriteit

Tank-to-Wheel

Well-to-Tank

(zie ook bijlage B)

Totaal

Reizigerskilometers 2013

CO2 uitstoot

in miljoenen

(gram per

(zie ook bijage C)

reizigerskilometer)

1 OV-bureau Groningen Drenthe (OVBGD) 2 Provincie Fryslân

30.679.425

6.749.474

37.428.899

362,5

103

23.788.340

5.233.435

29.021.774

249,2

116

3 Provincie Overijssel 4 Regio Twente

17.656.128

3.884.348

21.540.476

129,3

167

12.138.588

2.670.489

14.809.077

111,0

133

5 Provincie Gelderland 6 Stadsregio Arnhem Nijmegen (SAN)

24.244.227

5.333.730

29.577.957

253,3

117

3.639.494

800.689

4.440.182

266,3

17

7 Provincie Flevoland 8 Provincie Utrecht

14.238.847

3.132.546

17.371.393

200,6

87

16.707.999

3.675.760

20.383.759

175,9

116

9 Bestuur Regio Utrecht (BRU) 10 Provincie Noord-Holland 11 Stadsregio Amsterdam (SRA)

33.784.891

7.432.676

41.217.567

296,6

139

24.476.806

5.384.897

29.861.703

307,7

97

69.061.209

15.193.466

84.254.675

889,0

95

12 Provincie Zuid-Holland 13 Stadsgewest Haaglanden (SGH)

44.123.101

9.707.082

53.830.184

466,4

115

24.994.143

5.498.711

30.492.854

172,0

177

14 Stadsregio Rotterdam (SRR) 15 Provincie Zeeland

29.384.600

6.464.612

35.849.212

224,3

160

7.289.546

1.603.700

8.893.246

95,9

93

16 Provincie Noord-Brabant 17 Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE)

34.593.496

7.610.569

42.204.065

337,3

125

17.149.825

3.772.962

20.922.787

174,8

120

18 Provincie Limburg

24.241.238

5.333.072

29.574.310 99.482.218 551.674.121

248,4 4.960,5

TOTAAL

452.191.902


119 -

10

3 Conclusies en aanbevelingen 3.1

Conclusies Dit onderzoek had een beperkte reikwijdte en is een eerste stap om de thematiek van CO2 uitstoot van Nederlandse ov busconcessies bij de ovautoriteiten te agenderen. Op basis van de in het kader van dit onderzoek uitgevoerde methodiek en de gepresenteerde CO2 uitstoot per reizigerskilometer (op het niveau van ov-autoriteit voor 2013) trekken wij de volgende conclusies. 1. De CO2 uitstoot per voertuigkilometer (bestaande uit een Wellto-Tank component en een Tank-to-Wheel component) is met bestaande informatie relatief betrouwbaar per ov-autoriteit te berekenen. 2. De CO2 uitstoot per reizigerskilometer heeft een zekere mate van onzekerheid gezien het feit dat data omtrent reizigerskilometers per ov-autoriteit slechts op basis van inschattingen gedaan kan worden. 3. De berekende CO2 uitstoot per reizigerskilometer varieert van 17 gram per reizigerskilometer in Stadsregio Arnhem Nijmegen (vanwege het gebruik van groengas) tot 177 gram in Stadsgewest Haaglanden (vanwege het gebruik van aardgas en een mogelijk lage bezettingsgraad). 4. Reizigerskilometers worden sinds 2010 niet meer landelijk geregistreerd. Vijf van de 18 ov-autoriteiten registreren wel reizigerskilometers maar die data zijn door verschillende methoden van registratie niet vergelijkbaar met elkaar.

3.2

Aanbevelingen Wij doen de volgende aanbevelingen. 1. Agendeer de thematiek van CO2 uitstoot van Nederlandse ov busconcessies bij de ov-autoriteiten, bijvoorbeeld door het oprichten van een werkgroep in KpVV-verband. 2. Actualiseer de gegevens van dit onderzoek voor het voorjaar van 2014 (op basis van de te verschijnen nieuwe poster Milieuprestatie ov-bussen).


11

3. Voer een open discussie met ov-autoriteiten aangaande de verschillende componenten die van invloed zijn op de CO2 uitstoot per reizigerskilometer. Hierbij valt te denken aan bezettingsgraad, rijstijl, weersomstandigheden en ondersteunende maatregelen (als banden op spanning houden, goede afstemming klimaatbeheersing, etc.). 4. Initieer een gestandaardiseerde landelijke registratie van reizigerskilometers, brandstofverbruik voor alle ov-autoriteiten en inliggende concessiegebieden.


12

Bijlage A: Contactpersonen #

Namen

Instellingen

1

Stephan Metz

OV-bureau Groningen Drenthe

2

Jan Knorren

Provincie Fryslân

3

Wim Brethouwer

3

Wim Dijkstra

Provincie Overijssel

4

Gerda Dekker

Regio Twente

5

Wim Michel

6

Jean Pierre de Jong

7

Erik Mes

8

Eric Reintjes

Stadsregio Arnhem Nijmegen

9

René Borsje

Provincie Flevoland

10

Robbert van Dijk

Provincie Utrecht

11

Franc de Weger

Bestuur Regio Utrecht (BRU)

12

Ruurd Postma

Provincie Noord-Holland

13

Pim Kuipers

Stadsregio Amsterdam

14

Tom Verhaar

Provincie Zuid-Holland

15

John Straub

Stadsgewest Haaglanden

16

Jolanda Weijdt

Stadsregio Rotterdam (SRR)

17

Fred Witteveen

Provincie Zeeland

18

Wim van Beek

Provincie Noord-Brabant

19

Theo Dijk

Samenwerkingsverband Regio Eindhoven

20

Eugène Banach

Provincie Limburg

21

Mark Westendorp

Evobus / Mercedes Benz

22

Jan van Meijl

VDL Bus & Coach Nederland B.V.

23

Gertjan Koornneef

TNO

Provincie Gelderland


13


14

Bijlage B: Onderliggende berekening CO2-uitstoot Tank-to-Wheel Openbaar vervoer autoriteit

Bussen van (ca.) 8 meter lang kilometrage uitstoot CO2 in kg Aantal per bus per km totaal




Totale CO2 uitstoot in kg

1 OV-bureau GD 2 Prov. Fryslân

287

87.000

1,057

26.392.233

39

80.000

1,374

4.287.192

30.679.425

245

87.000

1,079

23.002.697

7

80.000

1,403

785.642

23.788.340

3 Prov. Overijssel 4 Twente

192

87.000

1,057

17.656.128

132

87.000

1,057

12.138.588

5 Prov. Gelderland 6 SRAN 7 Prov. Flevoland 8 Prov. Utrecht 9 BRU 10 Prov. Noord-Holland 11 SRA 12 Prov. Zuid-Holland

17 SRE 18 Prov. Limburg TOTAAL

12.138.588

34

80.000

0,816

2.220.048

186

87.000

1,088

17.610.202

39

80.000

1,415

4.413.977

6

80.000

0,120

57.744

222

87.000

0,160

3.097.981

29

80.000

0,209

483.769

3.639.494

113

87.000

1,057

10.391.367

35

80.000

1,374

3.847.480

14.238.847

24.244.227

4

80.000

0,793

253.680

161

87.000

1,057

14.805.399

15

80.000

1,374

1.648.920

4

80.000

0,793

253.680

197

87.000

1,057

18.115.923

107

80.000

1,374

11.762.296

34

80.000

0,834

2.268.224

226

87.000

1,112

21.861.677

3

80.000

1,445

346.905

24.476.806

12

80.000

0,793

761.040

567

87.000

1,057

52.140.753

147

80.000

1,374

16.159.416

69.061.209

1

80.000

0,784

62.746

452

87.000

1,046

41.123.835

27

80.000

1,360

2.936.520

44.123.101

233

87.000

1,233

24.994.143

304

87.000

1,057

27.955.536

13

80.000

1,374

1.429.064

13 SGH 14 SRR 15 Prov. Zeeland 16 Prov. Noord-Brabant

17.656.128

16.707.999 27

80.000

1,691

3.652.992

33.784.891

24.994.143 29.384.600

1

80.000

0,495

39.574

112

87.000

0,660

6.426.831

12

80.000

0,857

823.141

7.289.546

4

80.000

0,793

253.680

328

87.000

1,057

30.162.552

38

80.000

1,374

4.177.264

34.593.496

159

87.000

1,057

14.621.481

23

80.000

1,374

2.528.344

17.149.825

25

80.000

0,793

1.585.500

238

87.000

1,057

21.886.242

7

80.000

1,374

769.496

-

7.755.916

4.354

-

384.383.568

541

125

-

-

-

-

56.399.426

24.241.238 27

-

-

3.652.992 452.191.902

Toelichting op uitstoot per km: 1,233 (nagenoeg) alle 12-meterbussen op aardgas tussen 1,057 en 1,233 mix van aardgas en diesel 1,057 (nagenoeg) alle 12-meterbussen op diesel tussen 0 en 1,057 mix van diesel, hybride, elektrisch en/of groengas 0 (nagenoeg) alle 12-meterbussen elektrisch (groene stroom) en/of op groengas (biogas uit plantaardig afval, dierlijke mest of ander organisch restmateriaal) 8-meterbussen: 25% lagere uitstoot dan 12-meterbussen 18-meterbussen: 30% hogere uitstoot dan 12-meterbussen 24-meterbussen: 60% hogere uitstoot dan 12-meterbussen


15

Toelichting op kilometrage per bus (op basis van drie stappen): STAP 1 - Aantal bussen Op basis van CBS-cijfers (en een toelichtende e-mail) maken we de volgende inschatting van het aantal lijnbussen: Aantal lijnbussen (actief in 2012 op één of meer dagen) conform CBS 6.326 Correctie voor dubbeltellingen (506 niet actief + 301 uitgevallen in loop van 2012) 807 Totaal aantal lijnbussen (inclusief 8p-buurtbussen) actief op 1 jan. 2013 5.519 We nemen aan dat aantal actieve lijnbussen tussen januari en maart 2013 niet veranderd is. Aantal buurtbussen is dan als volgt: Totaal aantal lijnbussen (inclusief 8p-buurtbussen) actief op 1 jan. 2013 5.519 Totaal aantal lijnbussen (exclusief 8p-buurtbussen) actief in maart 2013 5.047 Aantal 8p-buurtbussen: 472 STAP 2 - Jaarkilometrage Op basis van bovenstaande berekening, CBS-gegevens en een aanname maken we vervolgens de volgende berekening van het gemiddelde jaarkilometrage: Aantal door lijnbussen in NL afgelegde kilometers (CBS-tabel) 474.900.000 Correctie 4% i.v.m. overschatting door CBS door stilstaande bussen bij vervoerders 18.996.000 Aantal door lijnbussen in NL afgelegde kilometers (gecorrigeerd) 455.904.000 Geschat aantal kilometers door 8p-buurtbussen (o.b.v. 45.000 km/jr) 21.240.000 Aantal door lijnbussen in NL afgelegde kilometers (gecorrigeerd/excl. buurtbussen) 434.664.000 Aantal lijnbussen 5.047 Gemiddeld jaarkilometrage per lijnbus 86.123 STAP 2 - Jaarkilometrage Op basis van bovenstaande berekening rijdt een gemiddelde ov bus 86.123 kilometer per jaar. We nemen aan dat de niet-standaard bussen (van circa 8, 18 en 24 meter lang) minder dan dit gemiddelde rijden (namelijk circa 80.000 km/jaar) en dat de standaard-bussen (12 meter lang) iets meer dan dit gemiddelde rijden (namelijk circa 87.000 km/jaar). Onderstaande berekening ondersteunt dit: Bussoort Km/jr Aantal bussen Totaal aantal km/jr 8-meter 80.000 125 10.000.000 12-meter 87.000 4.354 378.798.000 18-meter 80.000 541 43.280.000 24-meter 80.000 27 2.160.000 5.047 434.238.000 (gemiddeld per bus: 86.039 )


16

Bijlage C: Onderliggende berekening Reizigerskilometers in 2013 Laatste WROOV

Openbaar vervoer autoriteit

Reizigerskms 2009 (in mio.)

1 OV-bureau GD 2 Prov. Fryslân

377,4

Laatste opgave DO Jaar

Geschatting jaarlijkse groei

Reizigerskms Stedelijkheidsgraad o.b.v. stedelijkheidsgraad van 2009 t/m 2013

(in mio.)

2012

460,2

Reizigerskms in 2013 (in mio.)

5

-1%

362,5

259,4

5

-1%

249,2

3 Prov. Overijssel 4 Twente

134,6

5

-1%

129,3

106,7

4

1%

111,0

5 Prov. Gelderland 6 SRAN

243,4

4

1%

253,3

255,9

4

1%

266,3

7 Prov. Flevoland 8 Prov. Utrecht

192,8

4

1%

200,6

169,0

2012

161,2

4

1%

175,9

9 BRU 10 Prov. Noord-Holland

263,5

2012

247,5

2

3%

296,6

273,4

2012

191,6

2

3%

307,7

11 SRA * 12 Prov. Zuid-Holland

759,9

1

4%

889,0

414,4

2

3%

466,4

13 SGH 14 SRR

147,0

1

4%

172,0

191,8

1

4%

224,3

5

-1%

95,9

4

1%

337,3

15 Prov. Zeeland 16 Prov. Noord-Brabant

99,8

2012

115,7

324,1

17 SRE 18 Prov. Limburg

168,0

2012

216,1

4

1%

174,8

238,7

333,8

4.619,8

4 -

1%

TOTAAL

2011 -

248,4 4.960,5

-

-

Toelichting op stedelijkheidsgraad: 1 = STERK STEDELIJK Reizigerskilometersgroei met 4% per jaar. 2 = VNL. STEDELIJK Reizigerskilometersgroei met 3% per jaar. 3 = STEDELIJK/LANDELIJK Reizigerskilometersgroei met 2% per jaar. 4 = VNL. LANDELIJK Reizigerskilometersgroei met 1% per jaar. 5 = STERK LANDELIJK Reizigerskilometersgroei met -1% per jaar. *) WROOV heeft geen verdeling gemaakt tussen bus, tram en metro voor Stadsvervoer Amsterdam. Voor dit onderzoek wordt 23% gebruikt als de percentage van Bus Amsterdam ten opzichte van het hele Stadsvervoer Amsterdam, welk is gebaseerd op Balancia's onderzoek in 2012.


17


18


19

To achieve the right solution for your city or metropolitan area, Balancia offers specialised services in:  sustainable urban transport visions;  public transport networks;  low-carbon land transport.

CO 2 uitstoot in Nederlandse openbaar vervoer concessies

Recommend Documents