Lokaties groen gas/CO2-productie en glastuinbouw Programma:
Kas als Energiebron, Transitie bio-energie
Van:
Sander Peeters, Energy Matters,
[email protected], 030-691 1844
Aan:
Ondernemersplatform bio-energie voor de glastuinbouw
Datum:
3 september 2012
Inleiding De CO2 die vrijkomt bij het opwaarderen van biogas naar groen gas kan rendabel geleverd en benut worden voor CO2-bemesting. De groen gas/CO2-producent krijgt er een extra verdienmodel bij. De tuinder bespaart op inkoopkosten van vloeibare CO2 of OCAP-CO2. CO2 productie met wkk en ketel is momenteel door de hoge aardgasprijs duur, maar is nog wel goedkoper dan de inkoop van OCAP-CO2 en vloeibare CO2. Rechtstreekse levering van CO2 vanaf een nabijgelegen groen gasproducent kan dus aantrekkelijk zijn. De groene CO2 uit de tot nu toe geleverde installaties van Pentair-Haffmans voldoet aan de ‘food grade’-norm. ‘Food grade’-CO2 kwaliteit, is minimaal 99,9% zuivere CO2, maar is geen noodzaak maar een houvast voor een plantveilige CO2-kwaliteit. Het gebruik van deze CO2-kwaliteit als gewasbemesting is niet schadelijk voor het gewas of personeel in de kas. Ook andere leveranciers van groen gas/CO2-installaties kunnen met nageschakelde techniek deze CO2-kwaliteit leveren. Hoe dan ook de geleverde CO2-kwaliteit dient ten alle tijden geanalyseerd te worden op plantschadelijke concentraties i.r.t. de teeltstrategie (zie hiervoor ook de ‘Quickscan CO2 uit biomassa’; www.energiek2020.nu/nieuws/detail/co2-uit-biomassa-kansrijk-voorglastuinbouw/). In deze notitie zijn de productielokaties opgesomd van groen gas/CO2 waarbij CO2 in verschillende kwaliteiten vrijkomt en wat de afstand is tot het eerstvolgende glastuinbouwgebied (in vogelvlucht). Let wel, tot een afstand van respectievelijk 12 en maximaal 20 kilometer is het aanleggen van een leiding voordeliger ten opzichte van CO2transport via de weg met een afstand tussen de transporteur en de groen gas/CO2-productie-installatie van respectievelijk 50 en 150 km. Van de voorziene, SDE beschikte groen gas/CO2-projecten is alleen de lokatie weergegeven daar er in de praktijk circa de helft wordt gerealiseerd. Zie de volgende pagina’s met de volgende tabbellen en kaarten; 1. Operationele groen gas/CO2-productie en glastuinbouw; groene CO2 productie; ~94 kton CO2 per jaar 2. Voorzien groen gas/CO2-projecten, SDE beschikt tot 3 september 2012; groene CO2 productie; ~142 kton CO2 per jaar 3. Nieuwe initiatieven groen gas/CO2 4. Kansenkaart Stichting Groen Gas Nederland 5. Glastuinbouwgebied in Nederland Informatie t.b.v. nieuwe leden van het ‘Ondernemersplatform bio-energie voor de Glastuinbouw’: Het Ondernemersplatform wordt georganiseerd voor tuinders met houtstook- of biogasinstallatie en voor tuinders die hierin interesse hebben. Het Ondernemersplatform wordt, vanuit het ‘programma Kas als Energiebron’, in opdracht van Productschap Tuinbouw en het Ministerie van EL&I door Energy Matters georganiseerd. Tuinders wisselen op dit platform kennis en ervaring uit over uiteenlopende onderwerpen. Te denken valt aan biomassaprijzen en contracten, techniek en economie, groene CO2, restwarmte- of biogaslevering, innovaties, subsidies, emissienormen en vergunningen. De opkomst is met 10 tot 15 personen wisselend en is afhankelijk van de onderwerpen en excursielocatie. Tevens is, vanuit het ‘programma Kas als Energiebron’ Jan Smits van Productschap Tuinbouw, Jolanda Mourits en Martijn Root van het Ministerie van EL&I aanwezig. Zodat je naast ons ook aan hen direct vragen en/of knelpunten kunt voorleggen. Zie meer over ‘Biobrandstoffen’ en het ‘programma Kas als Energiebron’ op www.energiek2020.eu en www.energymatters.nl/Glastuinbouw/Werkgroepen/Platformbioenergie.aspx
1. Operationele groen gas/CO2-productie en glastuinbouw; groene CO2 productie; ~94 kton CO2 per jaar) 1 2 3 4
Locatie Ti l burg Wi js ter Col l endoorn Nuenen
Bedrijf Attero Ti l burg Attero Noord, voorheen VAM Stortpl a a ts Sl a genweg Attero Zui d/Ca rbi oga s BV-Gul berg Nuenen
Vergister Stortga s , RWZI Stortga s Stortga s Stortga s , RWZI
5 Beverwi jk
Hoogheemra a ds cha p Hol l a nds Noorderkwa rti RWZI/AWZI er
6 Mi jdrecht
Wa ternet/RWZI De Ronde Venen
7 Groni ngen
Attero Groni ngen, voorheen Es s ent-Va groen Al l es vergi s ti ng
8 Zwol l e 9 Wi tteveen
Na tuurga s Overi js s el -Bi overgi s ti ng Zwol l e BVAl l es vergi s ti ng Bouwhui s Bi overgi s ti ng BV Covergi s ti ng
RWZI/AWZI
Groen gas (Nm3/hr) 300 342 25 1000
Opwerktechniek Wa ters crubber VPSA, Kool a ds orpti e Membra a n Kool a ds orpti e, PSA
Leverancier Ca rbi oga s Ci rma c ? Ca rbi oga s
CO2 (~kg/hr) 270 308 23 900
175 Membra a n, kool a ds orpti e Penta i r Ha ffma ns
40 Ga s wa s s er, LP Cooa b
158
Ci rma c
36
710 LP Cooa b, a mi ne wa s s i ng
Ci rma c
639
420 Wa ters crubber 220 Mebra a n, kool a ds orpti e
? Penta i r Ha ffma ns
378 198
10 Buns choten-Spa kenburg A va n de Groep en zonen BV
Al l es vergi s ti ng
970 Wa ters crubber
?
11 Wel l
Ecofuel s BV
Al l es vergi s ti ng
300 Membra a n, kool a ds orpti e Penta i r Ha ffma ns
12 Bergen op Zoom
Ca rgi l l , voorheen Neda l co
Bi oetha nol
13 Di ntel oord
Koni nkl i jke Coöpera ti e Cos un U.A./Sui ker UniAl e l es vergi s ti ng
14 Ti rns
Scha a p Bi o Energi e
Aa nvul l end H2S-verwi jderi ng
1100
?
873 270
?
3000
?
990
Covergi s ti ng
206 Membra a n, kool a ds orpti e Penta i r Ha ffma ns
185
15 Bi ddi nghui zen Mts . Hots ma 16 Ams terda m/Wes tpoort RWZI Wes tpoort
Covergi s ti ng RWZI/AWZI
220 Membra a n, kool a ds orpti e Penta i r Ha ffma ns 87 Membra a n Ci rma c
198 78
17 Ri js enhout
De Meerl a nden Hol di ng NV
Al l es vergi s ti ng
400 LP Cooa b
Cri ma c
360
18 Mi ddenmeer
HVC, Bi oga s Agri port BV
Al l es vergi s ti ng
750
?
Fra mes Ga s Proces s i ng
675
19 Vi erverl a ten
Koni nkl i jke Coöpera ti e Cos un U.A./Sui ker UniAl e l es vergi s ti ng
1250
?
?
1125
20 As ten Heus den
Ma a ts cha p Leenders
900
?
?
810
21 Oudeha s ke
Omri n-Bouw- en Res ts toffen Fri es l a nd B.V. Stortga s , RWZI/AWZI
261
?
?
235
Covergi s ti ng
Glastuinbouw km El s hout 11 >50km >50 >50km >50 Deurne 18 Mi erl o 3 Aa l s meer 21 Heerhgowa a rd 22 Roel ofa a rends veen 29 Mi jdrecht (ten Wes ten) 4 Noords e Buurt 5 Aa l s meer (ten Zui d-Oos ten) 8 Vl euten, Ha rmel en 15 Ni euwkoop 16 Roel ofa rends veen 19 Hoogeza nd-Sa ppemeer 11 Eems ha ven 30 Luttel gees t 33 Ens 26 Eri ca (ten wes ten) 19 Kl a zi ena veen 25 Vl euten 33 Ha rmel en 33 Wel l erl ooi (ten Oos ten) 4 Hors t a a n de Ma a s 14 Ma a s bree 24 Bergen op Zoom (Noord) 7 Ri l l a nd 10 Di nterl oord (te ontwi kkel en) 16 Moerdi jk 30 Hoeks che Wa a rd 32 Bergen op Zoom (Noord) 11 Di nterl oord (te ontwi kkel en) 5 Moerdi jk 14 Berl i kum 21 Sexbi erum 20 Ens 29 Aa l s meer 19 Roel ofa rends veen 39 Ni euwkoop 28 Aa l s meer 3 Roel ofa rends veen 9 Ni euwkoop 14 Vl euten 28 Enhui zen 15 Andi jk 10 Heerhgowa a rd 17 Hoogeza nd 18 Sa ppemeer 20 Heus den 0,3 Deurne 11 Ma a s bree 19 Luttel gees t 25
2. Voorziene groen gas/CO2-projecten, SDE beschikt; groene CO2 productie; ~142 kton CO2 per jaar 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46
Locatie Weurt Hens broek Thol en Bei l en Koots terti l l e Kl a zi ena veen Dra chten Bemmel Al phen a a n den Ri jn Ri l l a nd Wa a l wi jk Ti l burg Son Si nt Oedenrode Sterks el Montfort Ma a s tri cht Bel trum Ha rdenberg Deurne Punthors t Ni euweroord Coevorden Sevenum Zwa rtebroek
Bedrijf ARN BV Fra ni co MTS De Ri jke Bi oga s BV Oos terhof-Hol ma n beheer BV Oos terhof-Hol ma n Mi l i eutechni ek BV Hos t Kl a zi ena veen BV Orga worl d BV Bi o Energi e Bergerden BV (BEB) Del ta Mi l i eu Compos teren BV Groene Poort BV Hos t Wa bi co BV Deponi e Zui d NV Ecos on BV Va n Genugten VOF Rei l i ng Sterks el BV Kui js ten Montfort BV Attero Zui d, Ma a s tri cht Groot Zevert Vergi s ti ng BV Bi obra nds toffa bri ek Ha rdenberg VOF Attero Zui d, Deurne Bi overgi s ti ng Zwol l e BV La ndbouwbedri jf Kl oos terma n BV Bi o Energi e Coevorden BV ? ?
Vergister Groen gas (Nm3/hr) Opwerktechniek RWZI 350 Al l es vergi s ter 450 Al l es vergi s ter 500 Al l es vergi s ter 1250 Al l es vergi s ter 1250 Al l es vergi s ter 400 Al l es vergi s ter 648 Covergi s ter 950 Al l es vergi s ter 650 Al l es vergi s ter 1875 RWZI/AWZI 30 Al l es vergi s ter 749 Al l es vergi s ter 850 Covergi s ter 450 Al l es vergi s ter 1500 Covergi s ter 180 Al l es vergi s ter 428 Covergi s ter 625 Al l es vergi s ter 3000 Al l es vergi s ter 428 Al l es vergi s ter 1875 Al l es vergi s ti ng hub 500 Covergi s ter 803 Covergi s ter 13 Covergi s ter 15
Leverancier Penta i r Ha ffma ns Penta i r Ha ffma ns ? Penta i r Ha ffma ns ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?
Vergister Al l es vergi s ter RWZI Covergi s ter Covergi s ter Overi ge vergi s ti ng Covergi s ter Overi ge vergi s ti ng Covergi s ter Covergi s ter
Leverancier ? Penta i r Ha ffma ns ? ? ? ? ? Penta i r Ha ffma ns ? ? Penta i r Ha ffma ns
3. Nieuwe initiatieven groen gas/CO2: 47 48 49 50 51 52 53 54 55
Locatie Sterks el Roermond Zui dl a ren Ni s tel rode Terneuzen Wa rmenhui zen Veel erveen Wi js ter Hi a ure
Bedrijf HVI de Kempen RWZI Roermond VOF Bi o-energi e Veenda m Bi oga s Ni s tel rode BV Bi opa rk Terneuzen Mts . P.J. en M.C. Pronk Groen Ga s Veel erveen Mts . B en A.A.M. va n Noord-Goes Mts H. B. en S. La werma n-Di jks tra
Groen gas (Nm3/hr) ? ? ? ? ? ? ? ? ?
Opwerktechniek ? Membra a n, kool a ds orpti e ? ? ? ? Membra a n, kool a ds orpti e ? Membra a n, kool a ds orpti e
CO2 (~kg/hr) 315 405 450 1125 1125 360 583 855 585 1688 27 674 765 405 1350 162 385 563 2700 385 1688 450 723 12 14
4. Kansenkaart Stichting Groen Gas Nederland De kansenkaart van Stichting Groen Gas Nederland toont alle biogasprojecten van Nederland (tot 3 september 2012). Groengasinitiatieven en projecten die nog niet zijn gerealiseerd, maar al wel in het bezit zijn van een SDE-beschikking (zie ook www.groengas.nl) .
Regio Noord:
Regio Oost:
Regio West:
Regio Zuid:
Glastuinbouwgebieden in Nederland
