CO2-FOOTPRINT ANALYSE DOUWE HOEKSTRA TRANSPORT & KRAANVERHUUR B.V. ANALYSE 2013
Datum:
16 mei 2014
Bedrijf:
Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur B.V. Waldwei 16 8581 KA Elahuizen T: 0514 603304 E:
[email protected]
Contactpersoon:
dhr. Sybo Veltman
Ondersteuning door:
Skrander | Project & Interim management Exmorrazijl 3 8959 LP Exmorra T: 06 22694284 E:
[email protected]
Contactpersoon:
dhr. Douwe de Jong
1. Inleiding Duurzaamheid en het milieu zijn belangrijke items voor de bedrijfsvoering van Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur BV. Vanuit deze gedachte is voor het jaar 2013 een CO2 footprint gemaakt conform NEN EN ISO 14064-1. Volgens dit zogenaaamde Green House Gas protocol is van de eigen bedrijfsactiviteiten de totale CO2 emissie vastgesteld, die bovendien heeft het geleid tot inzicht in de veroorzakers. De footprint van 2012 is gedefinieerd als het referentie jaar en wordt als basis gehanteerd voor het vergelijk met opvolgende jaren. In deze rapportage is de footprint voor 2013 vastgesteld op dezelfde wijze als ook voor het referentiejaar 2012 heeft plaatsgevonden. Bovendien is naast de weergave van de totale emissive en de veroorzakers daarvan, tevens een analyse gemaakt van de ontwikkeling ten opzichte van het referentiejaar.Het rapport is door Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur niet extern geverifieerd.
Inhoudsopgave. 1.
Inleiding ........................................................................................................................................................2
2.
Organisatorische grens ..............................................................................................................................4 2.1 Organisatie ............................................................................................................................................. 4 2.2 Projectgroep ........................................................................................................................................... 4 2.3 Organisatorische grens ............................................................................................................................4
3.
Emissies........................................................................................................................................................................ 5 3.1 Scopes ..................................................................................................................................................................... 5 3.2 Analyse scope 1.......................................................................................................................................6 3.3 Analyse scope 2.......................................................................................................................................7 3.4 Analyse scope 1 en 2……………………………………………………………………………… …..7
4.
Meetonnauwkeurigheden en onzekerheid……………….…………………………..………………..8 4.1 Scope 1 .................................................................................................................................................................... 8 4.2 Scope 2 .................................................................................................................................................................... 8
5.
Analyse ten opzichte van het referentiejaar 2012……. …………………………..…………………..9 5.1 Ontwikkeling CO2 reductie...................................................................................................................................... 9 5.2 Analyse CO2 reductie ............................................................................................................................................. 9
6.
Bijlagen ......................................................................................................................................................10 Bijlage 1
Overzicht wagenpark ..............................................................................................................10
Bijlage 2
Overzicht materieel ................................................................................................11
Bijlage 3
Bronnenlijst .................................................................................................................... 12
2. ORGANISATORISCHE GRENS 2.1 ORGANISATIE Douwe Hoekstra Transport en Kraanverhuur B.V. is een Fries bedrijf wat gevestigd is in Elahuizen. Het is een middelgroot bedrijf wat zich heeft gespecialiseerd in de verhuur van grondverzet materieel en transport. Het bedrijf wil echter ook op een verantwoorde wijze bijdragen aan de doelstellingen van zijn opdrachtgevers. Vermindering van de CO2 uitstoot, zorg voor duurzaamheid, leefbaarheid en energiebesparing zijn de pijlers van het MVO beleid.
2.2 PROJECTGROEP Voor het in kaart brengen van de CO2- footprint is de volgende projectgroep opgesteld: Sybo Veltman Atze Hoekstra Douwe de Jong
Bedrijfsleider / KAM coordinator Bedrijfsleider Externe adviseur (Skrander)
2.3 ORGANISATORISCHE GRENS Het reglement1a stelt: “de organisatorische grens dient zodanig gekozen te zijn dat er zich geen C-aanbieders onder de Aaanbieders bevinden”. A-aanbieders zijn hierbij de aanbieders die samen verantwoordelijk zijn voor 80% van de inkoopomzet van het bedrijf. De Caanbieders zijn bedrijven die een zeggenschapsrelatie met het bedrijf hebben,1b de zogenaamde. Concernaanbieders. . Het GreenHouse Gas – protocol (hierna GHG) geeft twee methoden voor het bepalen van de organisatorische grens zodat deze voldoet aan bovenstaande voorwaarde: de financial control approach en de operational control approach (vrij vertaald: gebaseerd op de omzet of op het operationele vlak van het bedrijf).2 In dit geval zijn de grenzen bepaald op grond van het operationele vlak van het bedrijf. Hieronder vallen de volgende onderdelen van Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur BV (incl. het nummer van de Kamer van Koophandel): D. Hoekstra Holding BV Douwe Hoekstra Kraanverhuur BV Douwe Hoekstra Transport BV
01101941 01045332 24319600
3. EMISSIES 3.1 SCOPES Een goede CO2-footprint is niet alleen bepalen hoeveel een bedrijf uitstoot maar ook welke onderdelen binnen het bedrijf het meeste uitstoten. Zo kan men gemakkelijk inzicht verkrijgen in waar de emissies vandaan komen en hoe deze te verminderen. Het Handboek CO2-prestatieladder maakt hierbij (gebaseerd op het GHG- protocol) onderscheid in drie groepen emissies, scopes genoemd. De scopes zijn schematisch weergegeven in Figuur 1. SCOPE 1 Scope 1 omvat alle directe emissies, emissies die direct door de eigen organisatie worden uitgestoten. Het gaat hier bijvoorbeeld om het gasverbruik van het pand en het brandstofverbruik voor het wagenpark en het materieel. Een aparte groep in scope 1 zijn airco’s en koelingapparatuur. Zij stoten niet direct CO2 uit maar lekken wel koelvloeistoffen direct in de lucht die tot de broeikasgassen gerekend worden. SCOPE 2 Scope 2 omvat alle indirect emissies, emissies die al zijn uitgestoten voor een grondstof die door de organisatie wordt verbruikt. Voorbeelden hiervan zijn het elektriciteitsverbruik (op de centrale verbrand men fossiele brandstoffen om elektriciteit op te wekken), brandstofverbruik van zakenreizen met een privéauto of met het vliegtuig. SCOPE 3 Scope 3 omvat alle overige indirecte emissies. Hieronder vallen bijvoorbeeld de emissies die vrijkomen bij de afvalverwerking, de productie van het gebruikte papier of bij het elektriciteitsverbruik van klanten. In dit document zullen alleen de emissies uit scope 1 en 2 geanalyseerd worden over het jaar 2013.
Figuur 1: Overzicht scopes
3.2 ANALYSE SCOPE 1 Voor de analyse van scope 1 is de CO2 uitstoot voor drie subgroepen bepaald. In deze paragraaf is beschreven op welke wijze dit is berekend en de uitkomst is weergegeven in een overzichtstabel
Brandstofverbruik wagenpark Van de aanwezige bestel- en personenauto’s in het wagenpark zijn de gereden kilometers per jaar en het gemiddelde brandstofverbruik per kilometer geregistreerd. Hiermee is de verbruikte hoeveelheid brandstof per jaar berekend en dit vormt de basis voor de berekening van de hoeveelheid CO2 die elke auto heeft uitgestoten. Dit is berekent door het brandstofverbruik te vermenigvuldigd met de conversiefactor (1c) , en voor diesel is deze 3,135, wat betekent dat een liter diesel 3,135 kg CO2 uitstoot. Voor de vrachtwagens heeft dit op dezelfde wijze plaats gevonden, omdat de CO2 emissie alleen afhankelijk is van het brandstofverbruik, onafhankelijk van het type motor. Een overzicht van alle auto’s in het wagenpark is te vinden in bijlage 1: Overzicht wagenpark. Brandstofverbruik materieel De CO2 emissie van het aanwezige materieel is berekent op basis van het brandstofverbruik. Hiertoe is het gemiddelde uurverbruik vermenigvuldigd met de geregistreerde draaiuren. Dit verbruik aan diesel dan wel gasolie is vervolgens vermenigd vuldigd met de conversiefactor voor diesel. (1L = 3,135 kg CO2, zie paraaf brandstofverbruik wagenpark). Een overzicht van het materieel is te vinden in Bijlage 2: overzicht materieel. Gasverbruik De CO2 emissie die is veroorzaakt door het gasverbruik is berekend met de conversiefactor voor aardgas(1c). Dit is 1825 3 gram CO2/m³, was is vermenigvuldigd met het jaarverbruik aan geregistreerde m . Daarnaast is ook gekeken naar het verbruik van gas in de werkplaats voor laswerkzaamheden. Uit de facturen van 2013 blijkt dat hier geen gas voor ingekocht is, met andere woorden heeft dit geen invloed op de CO2 uitstoot gehad. Lekgas airco’s en koelinstallaties Bij Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur BV wordt geen gebruik gemaakt van airco’s. Derhalve vindt hierdoor ook geen CO2-emissie plaats. Scope 1 In onderstaande tabel zijn per onderdeel de directe CO2 emissies in 2013 weergegeven. Daarnaast is tevens het procentuele aandeel in het de totale directe CO2 -emissies aangegeven.
Onderdeel
Scope
CO2 emmissie ton
Materieel
1.229,7
66,8%
525,3
28,5%
personenauto's
75,7
4,1%
Gasverbruik
11,4
0,6%
0,0
0,0%
vrachtwagens
1
%
lekgas Airco Totaal
1.842,1
Hieruit blijkt dat het materieel in 2013 veruit het grootste aandeel heeft in de directe CO2 emissie.
3.3 ANALYSE SCOPE 2 Ook voor de analyse van de scope 2 emissies is de CO2 uitstoot in subgroepen gedeeld. In deze paragraaf is beschreven op welke wijze dit is berekend en de uitkomst is weergegeven in een overzichtstabel
Elektriciteitsverbruik De verbruikte hoeveelheid elektriciteit is afgeleid uit de energierekening. Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur BV koopt zgn. grijze stroom in, wat een conversiefactor heeft van 0,455 kg CO2/kWh. Dat wil zeggen dat bij de opwekking van 1 kWh aan electriciteit 0,455 kg CO2 uitstoot vrijkomt. Door vermenigvuldiging van het jaarverbruik aan elektriciteit met de conversiefactor wordt de CO2 emissie ten gevolge van dit verbruik verkregen Zakenreizen vliegtuig. In 2013 zijn geen zakenreizen met het vliegtuig gemaakt en is hiermee indirect geen uitstoot van CO2 veroorzaakt. Zakenreizen privé auto Van de prive auto waarmee zakelijke kilometers zijn gereden in 2013, zijn de kilometers en het brandstofverbruik per kilometer geregistreerd. Hiermee is het jaarverbruik aan brandstof berekend wat voor de CO2 emissie is vermenigdvuldigd met de conversiefactor van betreffende brandstof.
Scope 2 In onderstaande tabel zijn per onderdeel de indirecte CO2 emissies in 2013 weergegeven. Daarnaast is tevens het procentuele aandeel in het de totale indirecte CO2 -emissies aangegeven.
Onderdeel
Scope
Elektriciteit kantoor
2
Zakenreizen prive auto Totaal
CO2 emmissie ton
%
7,5
44,4%
9,3
55,6%
16,8
Hieruit blijkt dat de zakenreizen met de prive auto het grootste aandeel in de indirecte CO2 emissie heeft.
3.4 ANALYSE SCOPE 1 EN 2. Uit de vergelijking van Scope 1 en Scope 2 blijkt dat het aandeel directe CO2 emissie vele malen groter is dan dat van de indirecte emissies.
M UWKEURIGHEDEN EN ONZE KE
4. Meetonnauwkeurigheden 4.1 SCOPE 1 In alle berekeningen van de CO2 emissie van de personen- en bestelwagens wordt gebruik gemaakt van de geregistreerde kilometers. Niet iedereen heeft zijn kilometerstand nauwkeurig bijgehouden, waardoor deze in die situaties is bepaald aan de hand van de gereden kilometers in een bekende periode. Daarnaast is bij de berekening gebruik gemaakt van het gemiddelde gemeten brandstofverbruik per kilometer. Hierbij is van een juiste registratie uitgegaan en dat de meting betrouwbaar is geweest. Op de juiste registratie van de kilometers is nog winst te halen met betrekking tot de nauwkeurigkheid. Bij de berekening van de CO2 emissie van de vrachtwagens is uitgaan van de registratie van de kilometers en de getankte hoeveelheid diesel. Hierbij is aangenomen dat dit correct en op de juiste wijze heeft plaats gevonden. Voor het bereken van de CO2 emissie van het materieel is gebruik gemaakt van het gemeten gemiddelde brandstofverbruik per uur en de geregistreerde draaiuren. Voor deze wijze is gekozen omdat het materieel ook wordt verhuurt zonder brandstof. Van dit verbruik is geen registratie bekend omdat dit uit de voorraadtank op de projecten wordt gehaald waarop geen meter geplaatst is. Deze tank is beschikbaar gesteld door de hoofdaannemer voor al het ingezette materieel op het betreffende project, maw niet alleen voor het gehuurde materieel van Douwe Hoekstra Transport & Kraanverhuur BV. Bij de tankbeurten uit de eigen tank wordt is de urenstand en het aantal liters genoteerd. Op basis hiervan is het gemiddelde brandstofverbruik bepaald. Het gasverbruik is bepaald aan de hand van de gasrekening. Er is vanuit gegaan dat de meters van de gasleverancier een betrouwbaar beeld geven over het gasverbruik.
4.2 SCOPE 2 Het elektriciteitsverbruik is bepaald aan de hand van de energierekening, waarbij er net zoals bij het gasverbruik vanuit gegaan is dat de meterstanden van de energieleverancier betrouwbare meetgegevens opleveren. De zakenreizen met de privé auto zijn berekent uit de geregistreerde kilometers en het gemiddelde gemeten brandstofverbruik per kilometer. Hierbij is aangenomen dat de registratie en de meting correct heeft plaatsgevonden.
5. Analyse ten opzichte van het referentiejaar 2012. 5.1 ONTWIKKELING CO2 REDUCTIE. Onderstaande tabel geeft de ontwikkeling van de CO2 emissie in 2013 ten opzichte van het referentie jaar 2012 en de reductiedoelstelling in 2017. 2012 (ref. jaar)
materieel vrachtwagens personen/bestelauto's gas totaal scope 1
werkelijk correctie (ton) omzet 2013 1.074,7 1168,2 559,4 608,1 57,4 62,4 11,6 12,6 1.703,1 1.851,2
elektriciteits verbruik zakelijke km prive auto's totaal scope 2 Totaal
2013 werkelijk (ton) 1229,7 525,3 75,7 11,4 1842,1
2017
reductie (ton) (%) -61,5 -3,6% 82,7 4,8% -13,3 -0,8% 1,1 0,1%
Reductiedoelstelling (ton) (%) 1019,6 3,2% 545,6 0,8% 52,2 0,3% 9,8 0,1% 1627,4
8,2 10,4 18,5
8,9 11,3 20,1
7,5 9,3 16,8
1,4 1,9
0,1% 0,1%
0,3 8,6 8,9
0,5% 0,1%
1.721,6
1.871,3
1.858,9
12,4
0,7%
1.635,6
5,0%
5.2 ANALYSE CO2 REDUCTIE. Uit de tabel in paragraaf 5.1 blijkt dat de reductie van de CO2 emissie ten opzichte van het referentiejaar 0,7% is. Voor een goed vergelijk is de uitstoot van het referentiejaar gecorrigeerd naar de omzet van 2013. Dit betekent dat de gerealiseerde reductie in lijn is met de gestelde doelstelling in 2017. De reductie is voornamelijk gerealiseerd door een efficiënter gebruik van de vrachtwagens, waardoor er minder kilometers gereden zijn. Daarnaast is de reductie gerealiseerd door een daling van het gebruik van prive auto’s voor zakelijke kilometers en door een lager gas- en elektriciteitsverbruik. Ten aanzien van het gebruik van het materieel en de personen auto’s is nog winst te behalen.
Bijlagen Bijlage 1: Overzicht wagenpark Kenteken 1-VTD-19 1-VTD-20 4-VTD-85 4-VTD-86 7-VTG-54 3-VTF-23 9-VTP-20 9-VTP-21 42-BP-BB 12-BK-KJ 62-RRR-6 VB-505-K 43-BG-PP 89-VTF-6 50-VDR-6 1-VBL-62
Merk Peugeot Peugeot Peugeot Peugeot Peugeot Peugeot Peugeot Peugeot Peugeot Volkswagen Volkswagen Ford Renault Mercedes Benz Fiat Fiat
Type Partner Partner Partner Partner Partner Partner Partner Partner Partner Transporter Golf Transit Traffic Vito Doblo Doblo
gereden kilometers 30.368 43.817 30.626 49.578 39.055 24.122 28.671 21.085 20.614 14.023 15.501 28.089 3.743 20.865 27.740 24.908
Totaal
Dieselverbruik liter/100 km liter/jaar 5,5 1.670 5,2 2.278 5,3 1.623 5,6 2.776 5,4 2.109 5,5 1.327 5,6 1.606 5,7 1.202 6,2 1.278 6,3 883 5,5 853 6,6 1.854 6,9 258 8,2 1.711 5,1 1.415 5,2 1.295
422.806
CO2 emissie conversie factor
ton
3,135
5,2
3,135
7,1
3,135
5,1
3,135
8,7
3,135
6,6
3,135
4,2
3,135
5,0
3,135
3,8
3,135
4,0
3,135
2,8
3,135
2,7
3,135
5,8
3,135
0,8
3,135
5,4
3,135
4,4
3,135
4,1
24.139
75,7
Tabel 1 Overzicht personen- en bestelwagens
Soort
Kenteken Merk
Type
Oprijtruck Truck (voor dieplader) Truck (voor dieplader) Truck (voor kieper) 8x8 8x8 10x4
BD-FX-42 BR-LD-34 BS-RD-54 BT-LT-15 BV-RX-27 BR-SL-46 BP-LX-14
814 TE85XC T124 GA 6X2 R 420 A 6X2 FM2000-T FM2000-T X 5250 TS
Totaal Tabel 2 Overzicht vrachtwagens
Mercedes Benz DAF Scania Scania Terberg Terberg Ginaf
gereden
Dieselverbruik
CO2 emissie
Kilometers (km/liter) (liter/jaar) conversiefactor 30.891 73.468 84.706 84.706 74.118 68.356 16.991
8,7 4,4 2,9 2,5 1,8 1,9 2,4
433.235
3,5
3.551 16.697 29.209 33.882 41.176 35.977 7.080 167.572
ton
3,135
11,1
3,135
52,3
3,135
91,6
3,135
106,2
3,135
129,1
3,135
112,8
3,135
22,2
525,3
Bijlage 2: Overzicht materieel
Soort Hekkeltrekker Hekkeltrekker Hekkeltrekker Hekkeltrekker klepeltrekker Knikdumper Knikdumper Knikdumper Knikdumper Knikdumper Knikdumper Knikdumper Knikdumper Knikdumper Midikraan Midikraan Midikraan Midikraan Minikraan Minikraan Minikraan Mobiele kraan Mobiele kraan Mobiele kraan Mobiele kraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Rupskraan Trekker Trekker TOTAAL Tabel 3 Overzicht materieel
Merk Ford MF MF MF MF Hydrema Hydrema Hydrema Hydrema Hydrema JCB JCB Volvo Volvo Kubota Kubota Tacheuchi Tacheuchi Tacheuchi Kubota Tacheuchi Cat Hyundai Hitachi Hitachi Terex Hyundai Volvo Hitachi Hyundai Hyundai Hyundai Hyundai Hyundai Doosan lg Doosan Doosan Case Case Neuson New Holland Ford
Type 7840 6290 6180 8140 6480 922C 922C 922C 922C 922C 722 722 A35E A35E 057 080 TB175 TB1140 TB125 045 TB135 313D 140-9 130 130 210 210 180c 280 210-7A 210-9 250 210 290 255 255 225 210 240 1404RD TM165 8340
Draaiuren 2013 365 727 753 106 814 744 483 400 400 400 400 400 80 50 673 889 361 1632 809 550 617 521 1729 883 1789 1396 1445 1087 1592 1479 522 1462 1018 1131 1411 99 510 625 500 634 527 671 34.697
Dieselverbruik liter/uur liter/jaar 7,3 2.665 9,2 6.688 6,9 5.196 7,0 742 11,0 8.954 10,8 8.035 10,5 5.072 11,0 4.400 10,5 4.200 10,5 4.200 11,0 4.400 11,0 4.400 21,7 1.736 21,7 1.085 4,1 2.759 7,8 6.934 6,6 2.383 10,2 16.646 2,2 1.780 3,5 1.925 2,8 1.728 7,0 3.647 8,1 14.005 10,0 8.830 9,5 16.996 16,5 23.034 16,8 24.276 6,6 7.174 21,3 33.910 16,5 24.404 16,0 8.352 17,4 25.439 16,6 16.899 17,4 19.679 18,2 25.680 18,0 1.782 18,0 9.180 16,6 10.375 17,5 8.750 3,5 2.219 12,0 6.324 8,0 5.368 11,64
392.249
CO2 emissie conversiefactor 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135 3,135
ton 8,4 21,0 16,3 2,3 28,1 25,2 15,9 13,8 13,2 13,2 13,8 13,8 5,4 3,4 8,7 21,7 7,5 52,2 5,6 6,0 5,4 11,4 43,9 27,7 53,3 72,2 76,1 22,5 106,3 76,5 26,2 79,8 53,0 61,7 80,5 5,6 28,8 32,5 27,4 7,0 19,8 16,8 1229,7
Bijlage 3: Bronnenlijst 1.
2.
Handboek CO2-prestatieladder 2.1, SKAO, 18 juli 2012 a. Hoofdstuk 6 Reglement b. Bijlage A Begrippenlijst c. Bijlage C Conversiefactoren GreenHouse Gas – protocol http://www.ghgprotocol.org/