CHINEZEN IN ROTTERDAM
C. Ergun en M. Bik Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Maart 2006 In opdracht van OBR/EDBR
© Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: C. Ergun en M. Bik Project: 06-2510 Prijs: € 5
Adres:
Goudsesingel 78, 3011 KD Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) 489 95 00 Telefax: (010) 489 95 01 E-mail:
[email protected] Website: www.cos.rotterdam.nl
2
INHOUD
| Samenvatting en conclusies
5
1
7
Chinezen in Rotterdam 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8
Definitie van Chinezen Chinezen in Rotterdam in 2005 en sinds 1992 Hoeveel Chinezen wonen er relatief in Rotterdam? Demografische kenmerken van de Chinese Rotterdammers Binnenlandse migratie Buitenlandse migratie Vestigingsmotieven Migratie onbekend
7 7 9 10 13 14 14 16
Bijlagen
17
COS-publicatieoverzicht
21
3
Samenvatting en conclusies
Het aantal Chinezen in Rotterdam is op 1 januari 2005 7.545. In 1992 waren dat er nog maar half zo veel. De Chinese bevolkingsgroep is daarmee een zeer snel groeiende bevolkingsgroep! De Chinezen in Rotterdam zijn afkomstig uit de Chinese Volksrepubliek (VRC), Hongkong en Taiwan. Het deel van de Chinezen dat afkomstig is uit Hongkong woont al lang in Rotterdam. Zij hebben een lange verblijfsduur in Nederland en ook is het aandeel van de tweede generatie (‘hier geboren’) behoorlijk. De Chinezen uit de VRC en Taiwan zijn nog maar kort in Nederland en bestaan voor het grootste deel uit eerste generatie Chinezen. De Chinezen uit Taiwan vormen een kleine groep in Rotterdam, maar nemen wel snel toe. De grootste groep Chinezen zijn zij uit de VRC. Sinds 1992 is hun omvang verdubbeld. De groei van het aantal Chinezen in Rotterdam komt vooral door de grote vestiging vanuit het buitenland. Daardoor neemt het aantal Chinezen met enkele honderden per jaar toe. Door de (per saldo) vestiging vanuit de rest van Nederland groeien ze ook (met minder dan honderd per jaar) en ook door de geboorten neemt het aantal Chinezen met (iets minder dan) honderd per jaar toe. Chinezen komen vooral naar Rotterdam vanwege studiemotieven, en zijn voornamelijk tussen de 20 en 24 jaar oud. De combinatie van leeftijdsopbouw en belangrijkste migratiemotief doet vermoeden dat veel Chinezen hier slechts tijdelijk zijn. Toch wordt geconcludeerd dat Chinezen relatief vaak permanent in Nederland blijven1. Tot voor kort kwamen ook veel Chinezen via asielmigratie naar Nederland. Dat is echter fors minder geworden. Slechts zeer weinig Chinezen komen naar Nederland om te werken (ongeveer 7%). De vestiging van Chinezen is hoog en is de laatste jaren veel minder afgenomen dan de totale vestiging in Rotterdam (en Nederland). In 1992 was het aandeel Chinezen in de buitenlandse vestiging in Rotterdam 2 procent, in 2004 was dat 6 procent. Ongeveer 10 procent van de Chinezen die naar Nederland verhuizen komt direct in Rotterdam terecht. Daarnaast neemt de Chinese bevolkingsgroep toe door een positief binnenlands vestigingsoverschot. Rotterdam is Chinezen-stad nummer één in Nederland. Nergens wonen meer Chinezen, in Amsterdam wonen er bijvoorbeeld veel minder. Opvallend is dat Deventer en Delft twee steden zijn waar relatief veel Chinezen wonen.
1
Zie Demos, okt./nov. 2005, NIDI, Den Haag
5
1
Chinezen in Rotterdam
1.1
Definitie van Chinezen
Onder Chinezen verstaan wij in deze rapportage personen die volgens de criteria van etniciteit1 van het COS behoren tot de volgende landen: • • •
China (VRC) Hongkong Taiwan
Onder deze groep vallen zowel de Chinezen die geboren zijn in één van de bovengenoemde ‘landen’ (de eerste generatie), als hun kinderen die in Nederland geboren zijn (de tweede generatie).
1.2
Chinezen in Rotterdam in 2005 en sinds 1992
Op 1 januari 2005 waren er in Rotterdam 7.545 Chinezen in Rotterdam. Op 1 januari 1992 bedroeg het aantal Chinezen slechts 3.664. Binnen dertien jaar is de Chinese bevolkingsgroep meer dan twee keer zo groot geworden. Figuur 1: Ontwikkeling van de Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam
8.000 7.000 6.000 5.000
Taiw an Hongkong
4.000
China (VRC)
3.000 2.000 1.000 0 1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
Bron: COS
De Chinese bevolkingsgroep is sinds 1992 de snelstgroeiende bevolkingsgroep in Rotterdam 1
Het criterium is land van etniciteit volgens de BIZA-definitie, en niet geboorteland (want dan mis je de tweede generatie, die in Nederland geboren is) en ook niet nationaliteit (want dan mis je de ‘genaturaliseerden’ en diegenen (vooral uit Hongkong) met de engelse nationaliteit).
7
(+105%)2. Alleen de Antillianen hebben een soortgelijk snelle ontwikkeling doorgemaakt (+100%). De Marokkaanse bevolkingsgroep is in dezelfde periode met 75% toegenomen, de Turkse bevolkingsgroep met 40%. Door de sterke groei is het aandeel van de Chinezen in de Rotterdamse bevolking toegenomen van 0,6 procent in 1992 naar 1,3 procent in 2005. Kijkend naar de samenstelling van de groep is te constateren dat de omvangrijke groei vooral aan de Chinezen uit de VCR te danken is. Ondanks de snelle groei zijn de Taiwanezen in Rotterdam nog van zeer bescheiden omvang. De Hongkong-chinezen nemen nauwelijks nog toe. In 1992 vormden zij nog de grootste groep binnen de Chinezen, nu maken zij nog maar eenderde van de Chinezen in Rotterdam uit. Figuur 2: Samenstelling van de Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam
abs. in 1992 perc. in 1992
abs. in 2005
perc. in 2005
groei over 1992-2005
China (VRC) Hongkong Taiwan
1.652 1.944 68
45,1 53,1 1,9
4.955 2.348 242
65,7 31,1 3,2
200% 21% 256%
Totaal Chinezen
3.664
100
7.545
100
106%
Bron: COS
Uit de onderstaande figuur is af te leiden dat het jaarlijkse groeipercentage van de Chinezen uit Taiwan behoorlijk fluctueert (let op: kleine aantallen). Voor de Chinezen uit VCR is dit percentage in de laatste jaren gemiddeld hoger (10%) dan in het begin van de periode (5%). Het groeipercentage van de Chinezen uit Hongkong is stabiel rond twee procent. Figuur 3: Jaarlijks groeipercentage van de Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam 45% 40% 35% 30% 25% China (VRC)
20%
Hongkong
15%
Taiw an
10% 5% 0% -5% -10% 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004
Bron: COS
2
Vergeleken met de ‘standaard’ negen genoemde bevolkingsgroepen (zie bijvoorbeeld op pagina 10). Er kunnen natuurlijk binnen de verzamelgroep ‘Overige arme of rijke landen’ individuele ‘landen’ zijn, waarvan het aantal personen in Rotterdam sneller is gegroeid.
8
1.3
Hoeveel Chinezen wonen er relatief in Rotterdam?
Een vergelijking met de landelijke cijfers is alleen mogelijk op basis van het aantal personen dat in China, Hongkong en Taiwan geboren is. Dat betekent dat de tweede generatie buiten beschouwing moet worden gelaten. Tussen 1996 en 2004 is deze groep in Rotterdam iets sneller gegroeid dan landelijk. In 1996 was ongeveer 7 procent van de eerste generatie Chinezen in Rotterdam gevestigd. In 2004 is dit percentage tot 8 procent toegenomen. De toename is vooral onder de groep Chinezen die in VCR en Taiwan geboren zijn. Figuur 4 Aantal Chinezen in Nederland en aandeel daarvan in Rotterdam 1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
23471 17147 896 41514
24674 17236 1009 42919
26191 17304 1155 44650
27991 17376 1321 46688
29759 17510 1416 48685
32280 17635 1488 51403
35691 17789 1637 55117
38815 17923 1881 58619
41694 17965 2043 61702
aandeel Rotterdam China 6,3% Hongkong 7,4% Taiwan 6,4% Totaal 6,8%
6,3% 7,3% 6,3% 6,7%
6,3% 7,2% 7,4% 6,7%
6,8% 7,3% 9,6% 7,1%
6,9% 7,2% 8,6% 7,0%
7,2% 7,2% 8,3% 7,3%
7,6% 7,3% 9,7% 7,6%
7,8% 7,3% 10,2% 7,7%
8,1% 7,1% 8,8% 7,9%
Nederland China Hongkong Taiwan Totaal
Bron:CBS, bewerking COS
In onderstaande tabel staan de tien gemeenten in Nederland3 opgenomen waar de meeste Chinezen wonen. In Rotterdam is de Chinese bevolkingsgroep het grootst, in Deventer zijn de Chinezen relatief het sterkst vertegenwoordigd (van deze top 10 gemeenten). Figuur 5 De gemeenten in Nederland met de meeste (1e generatie) Chinezen4(2005). Inwoners
Chinezen
Aandeel in de bevolking
Rotterdam
596.407
4.860
0,8%
Amsterdam
742.783
3.910
0,5%
's-Gravenhage
472.096
2.197
0,5%
Utrecht
275.258
1.218
0,4%
Eindhoven
208.455
1.167
0,6%
Arnhem
141.321
1.017
0,7%
Deventer Groningen Delft Enschede
95.620
911
1,0%
180.604
847
0,5%
95.031
827
0,9%
153.679
625
0,4%
Bron: CBS, bewerking COS
3
In s’Hertogenbosch woonden in 2005 slechts 283 Chinezen.
4
Hier zijn de geboortelanden China en Hongkong gebruikt.
9
1.4
Demografische kenmerken van de Chinese Rotterdammers
Op 1 januari 2005 bevonden zich relatief veel ‘nieuwkomers’ onder de Chinezen in Rotterdam; 18 procent van de eerste generatie Chinezen was korter dan 2 jaar in Nederland. Het percentage eerste generatie Chinezen met lange verblijfduur in Nederland (langer dan 10 jaar) is iets hoger in vergelijking met de Antillianen en de personen uit Overige Arme landen maar aanzienlijk lager ten opzichte van de andere groepen. Chinezen zijn dus een relatief nieuwe bevolkingsgroep in Rotterdam. Figuur 6
De Chinese bevolkingsgroep (en enig andere bevolkingsgroepen ter vergelijking) naar verblijfsduur in Nederland (in procenten) in 2005
China Suriname Antillen Kaap Verdië Turkije Marokko Noord Mediteraan overig rijk overig arm
t/m 1 jaar
1 t/m 2jaar
2 t/m 5 jaar
5 t/m 10 jaar
> 10 jaar
totaal
9 3 7 3 3 4 5 7 8
9 3 6 3 4 4 5 6 6
20 7 25 6 7 9 10 14 21
16 9 22 11 11 15 15 11 25
46 79 40 76 75 69 64 63 39
100 100 100 100 100 100 100 100 100
Bron: COS
Per land bekeken onderscheiden de personen uit Hongkong zich sterk van de rest van de Chinezen. Deze groep blijkt juist één van de langst aanwezige bevolkingsgroepen te zijn; 86 procent heeft een verblijfduur van meer dan 10 jaar. Slechts 13 procent van deze groep heeft zich in de afgelopen 10 jaar in Nederland gevestigd. Voor de Chinezen uit VCR was dit 67 procent en voor de Chinezen uit Taiwan 81 procent. Met andere woorden: relatief veel nieuwkomers onder deze twee groepen. Figuur 7
Verschillen in verblijfsduur in Nederland binnen de Chinese bevolkingsgroep (in procenten) in 2005
China (VRC) Hongkong Taiwan
t/m 1 jaar
1 t/m 2jaar
2 t/m 5 jaar
5 t/m 10 jaar
> 10 jaar
totaal
11 1 25
12 1 14
25 5 23
20 6 19
33 86 19
100 100 100
Bron: COS
10
Figuur 8
De Chinese bevolkingsgroep (en enige andere bevolkingsgroepen ter vergelijking) naar geslacht en generatie (in procenten) in 2005 man
vrouw
1e generatie
2e generatie
China Suriname Antillen Kaap Verdië Turkije Marokko Noord Mediteraan autochtoon overig rijk overig arm
47,8 47,7 48,9 49,0 51,3 51,9 52,3 48,5 48,5 50,4
52,2 52,3 51,1 51,0 48,7 48,1 47,7 51,5 51,5 49,6
67,2 60,1 71,0 58,7 53,2 53,1 67,0 42,9 68,8
32,8 39,9 29,0 41,3 46,8 46,9 33,0 57,1 31,2
totaal
49,1
50,9
-
-
Bron: COS
Iets meer dan de helft (52 procent) van de Chinezen is vrouw, éénderde is tweede generatie. Slechts onder de Antillianen en de personen uit Overige Arme landen maakt de tweede generatie een kleiner deel van de groep uit. Dit geeft aan dat de Chinezen (net als deze bevolkingsgroepen) een snelgroeiende bevolkingsgroep zijn, waarvan de groei veroorzaakt wordt door nieuwe buitenlandse vestiging en niet door veel geboorten. Het aandeel van de tweede generatie onder de Chinezen uit Hongkong is ongeveer even groot als dat van de tweede generatie onder de Turken en Marokkanen. Het aandeel van de tweede generatie van Chinezen uit de VCR en (vooral) Taiwan is kleiner! Figuur 9
Verschillen in geslachtsverhouding en generatie binnen de Chinese bevolkingsgroep (in procenten) man
vrouw
1e generatie
2e generatie
China (VRC) Hongkong Taiwan
47,4 48,8 48,3
52,6 51,2 51,7
72,3 54,6 85,5
27,7 45,4 14,5
totaal
47,8
52,2
67,2
32,8
Bron: COS
De groep ‘Chinezen’ in Rotterdam heeft een aanzienlijk jongere leeftijdsopbouw in vergelijking met de Rotterdamse bevolking. Dit geldt ook voor de groep ‘niet-westerse allochtonen’ waarvan de groep ‘Chinezen’ deel uitmaakt. Daarom wordt hieronder de leeftijdsopbouw van de Chinezen vergeleken met die van de niet-westerse allochtonen.
11
Figuur 10 De Chinese bevolkingsgroep naar leeftijd in Rotterdam in 2005 (en die van de niet-westerse allochtonen ter vergelijking) 5
90 en ouder 85 t/m 89 jaar 80 t/m 84 jaar 75 t/m 79 jaar 70 t/m 74 jaar 65 t/m 69 jaar 60 t/m 64 jaar 55 t/m 59 jaar 50 t/m 54 jaar 45 t/m 49 jaar 40 t/m 44 jaar 35 t/m 39 jaar 30 t/m 34 jaar 25 t/m 29 jaar 20 t/m 24 jaar 15 t/m 19 jaar 10 t/m 14 jaar 5 t/m 9 jaar 0 t/m 4 jaar 25.000 20.000 15.000 10.000
5.000
mannen chinezen hi
0
5.000
10.000 15.000 20.000 25.000
vrouwen niet-westerse allochtonen i t t ll ht
Bron:COS
Op 1 januari 2005 zijn er relatief weinig Chinese kinderen tot en met 19 jaar in Rotterdam. Daarentegen zijn er juist wel veel Chinezen tussen de 20 en 30 jaar (zowel vrouwen als mannen). In de leeftijdsgroepen tussen 30 en 50 jaar zijn er relatief meer niet-westerse allochtonen. Vanaf 50 jaar zijn de Chinezen weer oververtegenwoordigd. Wat hierbij ook opvalt is de lichte oververtegenwoordiging van de Chinese mannen vanaf 60 jaar. Dat er in de leeftijdsgroepen tussen 20-30 relatief veel Chinezen zijn, is niet gevolg van de levensloop van de groep. (15 jaar geleden was de Chinese groep tussen 5-15 jaar niet sterk oververtegenwoordigd). De oververtegenwoordiging van 20 t/m 30 jarigen is ontstaan door binnenlandse en (vooral) buitenlandse migratie.
5
Om de vergelijking mogelijk te maken is het aantal Chinezen opgehoogd naar het aantal niet-westerse allochtonen.
12
1.5
Binnenlandse migratie
Sinds 1996 is het aantal Chinezen dat jaarlijks naar Rotterdam verhuist steeds toegenomen. In de afgelopen vijf jaar was dit ongeveer 440 personen per jaar. Ook het aantal Chinezen dat Rotterdam heeft verlaten, is elk jaar gestegen waardoor de groei van het binnenlandse migratiesaldo werd getemperd: gemiddeld 80 personen per jaar. De Chinese bevolkingsgroep in Rotterdam groeit dus ook door binnenlandse migratie! Figuur 11
Binnenlandse migratie van Chinezen naar en vanuit Rotterdam
Binnenlandse migratie van Chinezen 600 400 200 Saldo 0
Vestiging Vertrek
-200 -400
Bron:COS
13
20 04
20 03
20 02
20 01
20 00
19 99
19 98
19 97
19 96
19 95
19 94
19 93
19 92
-600
1.6
Buitenlandse migratie
De buitenlandse vestiging van de Chinezen in Nederland is in de laatste jaren sterk toegenomen. In 2003 was het aantal Chinezen dat zich in Nederland vestigde zelfs twee keer zo hoog als in 1995. In 2004 is het aantal iets teruggelopen. De toename is vooral te vinden onder de Chinezen uit VCR en Taiwan. Uit Hongkong komen steeds minder Chinezen naar Nederland. Het aandeel van Rotterdam in de buitenlandse vestiging van Chinezen in Nederland is door de jaren heen met fluctuaties toegenomen van 8 procent in 1995 naar 10 procent in 2004. Vanwege de kleine aantallen fluctueert het aandeel van Rotterdam onder de Chinezen uit Hongkong en Taiwan meer. Hierbij moet er rekening gehouden worden dat de aantallen voor Rotterdam betrekking hebben op de etniciteit, terwijl de cijfers van het CBS gebaseerd zijn op het geboorteland van de personen. Gemiddeld 82 procent van de ‘Chinezen’ die zich tussen 1995 en 2004 uit het buitenland in Rotterdam hebben gevestigd, was in China, Hongkong of Taiwan geboren. Onderstaande percentages zouden voor een correctere vergelijking eigenlijk daarmee vermenigvuldigd moeten worden (10% wordt dan 8 procent, et cetera). Figuur 12
Buitenlandse vestiging van Chinezen in Nederland en het aandeel van Rotterdam daarin (cijfers Nederland op basis van geboorteland, cijfers Rotterdam op basis van etniciteit)
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
1464
1516
1788
1942
1850
2632
3647
3948
4025
3522
224
185
191
154
170
148
153
158
140
140
Nederland China (VRC) Hongkong Taiwan
110
186
227
294
246
261
333
389
385
345
Totaal
1798
1887
2206
2390
2266
3041
4133
4495
4550
4007
8%
10%
8%
9%
8%
10%
10%
9%
12%
10%
11%
10%
15%
20%
12%
24%
25%
13%
17%
10%
aandeel Rotterdam China (VRC) Hongkong Taiwan
8%
10%
15%
15%
5%
7%
12%
11%
9%
15%
Totaal
8%
10%
9%
10%
8%
10%
11%
9%
12%
10%
Bron:COS/CBS, bewerking COS
1.7
Vestigingsmotieven
Tot en met 2001 is ‘asielmigratie’ de belangrijkste migratievorm voor Chinezen. Elk jaar kwamen de meeste Chinezen met dit motief naar Nederland. Daarna is de omvang van deze groep zeer snel afgenomen. Arbeid, gezinshereniging en gezinsvorming lijken in de laatste jaren zich te hebben gestabiliseerd. De opvallende toename wordt gevormd door het aantal Chinezen dat 14
naar Nederland komt om te studeren. Sinds 2001 vormt deze groep ongeveer de helft van de totale buitenlandse vestiging van de Chinezen! Figuur 13 Immigratie van niet-Nederlanders met geboorteland China naar migratiemotief, 1995-2004 Asiel Gezinshereniging Gezinsvorming
Studie
Overige motieven
Totaal
Arbeid
1995
1416
156
497
409
249
52
54
1996
1472
166
305
430
327
129
113
1997
1749
130
627
298
368
185
140
1998
1889
153
621
257
394
233
233
1999
1766
187
525
252
224
274
303
2000
2577
162
731
266
251
664
501
2001
3562
270
774
165
367
1488
496
2002
3827
219
395
194
432
2039
552
2003
3919
214
189
197
491
2227
598
2004
3383
223
58
235
357
1613
894
Bron:CBS, bewerking COS
De buitenlandse vestiging van de Chinezen in Rotterdam blijkt, in tegenstelling tot de andere groepen, ook in de afgelopen jaren hoog. Daardoor nam het aandeel van de Chinezen in de buitenlandse vestiging in Rotterdam toe van 1,8 procent in 1992 naar 5,8 procent in 2004. Daarentegen volgt het vertrek naar het buitenland met vertraging de trend van het vertrek van de andere groepen. Als gevolg daarvan blijft het buitenlandse migratie saldo relatief groot tot 2004.
Figuur 14
Buitenlandse migratie van Chinezen naar en vanuit Rotterdam
Buitenlandse migratie van Chinezen 600 500 400 300
Saldo
200
Vestiging
100
Vertrek
0 -100
Bron:COS
15
20 04
20 03
20 02
20 01
20 00
19 99
19 98
19 97
19 96
19 95
19 94
19 93
19 92
-200
Migratie onbekend6
1.8
De Chinezen vormen een relatief kleine bevolkingsgroep in Rotterdam waardoor zij ook onder de ‘migratie onbekend’ met kleine aantallen voorkomen. Net als onder de rest van de bevolking is het migratiesaldo onbekend ook onder de Chinezen toegenomen in de laatste jaren.
Figuur 15
Migratie onbekend van Chinezen in Rotterdam
Onbekend Chinezen 50 0 Saldo
-50
Vestiging -100
Vertrek
-150
19 92 19 93 19 94 19 95 19 96 19 97 19 98 19 99 20 00 20 01 20 02 20 03 20 04
-200
Bron:COS
6
Vertrek onbekend’ is de uitschrijving uit het gemeentelijke bevolkingsregister nadat is geconstateerd dat de betreffende persoon niet meer woont op het adres waar hij/zij staat ingeschreven. ‘Vestiging onbekend’ is de administratieve categorie die wordt gebruikt om deze personen (later) weer in te schrijven.
16
Bijlagen
17
18
Figuur bijlage 1
Binnenlandse migratie voor Chinezen in Rotterdam
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
152
138
141
236
180
229
377
331
371
402
424
519
501
China (VRC)
81
80
87
130
102
160
270
240
277
307
321
408
384
Hongkong
65
58
49
101
73
66
88
89
88
85
93
96
105
Taiwan
6
0
5
5
5
3
19
2
6
10
10
15
12
-100
-104
-144
-157
-186
-150
-181
-235
-204
-341
-377
-451
-433 -344
Vestiging
Vertrek China (VRC)
-65
-52
-77
-96
-99
-93
-103
-150
-147
-260
-281
-330
Hongkong
-32
-49
-56
-54
-81
-47
-63
-76
-49
-78
-82
-100
-74
Taiwan
-3
-3
-11
-7
-6
-10
-15
-9
-8
-3
-14
-21
-15
Saldo
52
34
-3
79
-6
79
196
96
167
61
47
68
68
China (VRC)
16
28
10
34
3
67
167
90
130
47
40
78
40
Hongkong
33
9
-7
47
-8
19
25
13
39
7
11
-4
31
Taiwan
3
-3
-6
-2
-1
-7
4
-7
-2
7
-4
-6
-3
Bron:COS
Figuur bijlage 2
Buitenlandse migratie voor Chinezen in Rotterdam
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
174
158
130
145
185
205
248
183
308
457
422
531
403
113
116
98
112
147
141
173
150
256
380
358
471
338
Hongkong
47
33
24
24
19
29
31
21
35
38
21
24
14
Taiwan
14
9
8
9
19
35
44
12
17
39
43
36
51
Vestiging China (VRC)
Vertrek
-45
-55
-60
-63
-72
-55
-67
-58
-42
-45
-39
-73
-123
China (VRC)
-22
-11
-29
-33
-46
-35
-32
-40
-26
-33
-23
-37
-93
Hongkong
-19
-40
-31
-25
-23
-18
-31
-12
-12
-10
-14
-19
-21
Taiwan
-4
-4
0
-5
-3
-2
-4
-6
-4
-2
-2
-17
-9
129
103
70
82
113
150
181
125
266
412
383
458
280
91
105
69
79
101
106
141
110
230
347
335
434
245
Hongkong
28
-7
-7
-1
-4
11
0
9
23
28
7
5
-7
Taiwan
10
5
8
4
16
33
40
6
13
37
41
19
42
Saldo China (VRC)
Bron:COS
19
Figuur bijlage 3
‘Migratie onbekend’ voor Chinezen in Rotterdam
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
0
4
7
4
10
8
13
7
12
34
16
31
30
China (VRC)
0
1
5
3
9
6
9
6
8
29
13
30
24
Hongkong
0
3
2
1
0
2
4
1
4
5
3
1
6
Taiwan
0
0
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
-2
-29
-12
-57
-55
-85
-37
-52
-48
-58
-110
-155
-127
China (VRC)
-1
-18
-8
-24
-36
-58
-31
-32
-30
-38
-98
-106
-104
Hongkong
-1
-5
-4
-24
-11
-23
-4
-11
-12
-4
-8
-22
-11
Taiwan
0
-6
0
-9
-8
-4
-2
-9
-6
-16
-4
-27
-12
Vestiging
Vertrek
Saldo
-2
-25
-5
-53
-45
-77
-24
-45
-36
-24
-94
-124
-97
China (VRC)
-1
-17
-3
-21
-27
-52
-22
-26
-22
-9
-85
-76
-80
Hongkong
-1
-2
-2
-23
-11
-21
0
-10
-8
1
-5
-21
-5
Taiwan
0
-6
0
-9
-7
-4
-2
-9
-6
-16
-4
-27
-12
Bron:COS
20
COS-Publicatie-overzicht Onderwerp
Titel
Jaar
Algemeen Feitenkaart Omnibusenquête 2006 Kerncijfers Rotterdam 2006 Monitor Prins Alexander 2005 Binnenstadsmonitor 2005 Staat van Rotterdam 2005 Feitenkaart Rotterdam in Europees perspectief Staat van de Jeugd De G4 in de peiling Stadspeiling Vlaardingen 2003
2006 2006 2006 2005 2005 2004 2004 2003 2003
Monitor Gemeentelijke Lastendruk Rotterdam, 2003-2006* Feitenkaart Inkomensbronnen Rotterdam en regio 2002 Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam en regio 2002 Feitenkaart Inkomensgegevens Rotterdam op deelgemeente- en buurtniveau 2002 Rotterdammers over werken bij de gemeente 2005 De Rotterdamse marktbezoeker 2005 Feitenkaart economie en arbeidsmarkt in Rotterdam Economische statistiek per deelgemeente Monitor vraagzijde arbeidsmarkt havengebonden cluster, Rijnmond. Een pilot.
2006 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2004 2004
Monitor allochtone ouderen IJsselmonde Minderhedenmonitor 2003. Integratie en inburgering Sociale integratie en de islam in Rotterdam Emancipatiemonitor Rotterdam 2004 Lus di Trafiko in 2003. Het jaar van de uitvoering Feitenkaart kerncijfers Antillianen in Rotterdam Prognose bevolkingsgroepen Rotterdam 2017 De maatschappelijke rol van de Rotterdamse moskeeën
2005 2004 2004 2004 2004 2004 2003 2003
Rotterdammers over de gemeentelijke dienstverlening 2006. Stadswinkel op voorhand Rapportage Mediagebruik Rotterdamse Ambtenaren Tevredenheidsmeting Feijenoord Communicatie wijkveiligheid. Effectmeting maart 2005. Tussendijken Communicatie wijkveiligheid. Effectmeting maart 2005. Middelland Rotterdam bekeken en beluisterd in 2004 Communicatie wijkveiligheid. Effectmeting september 2004 Spangen Klanten over het City Informatie Centrum
2006 2006 2005 2005 2005 2005 2004 2004 2004
Bevolkingsmonitor - tweede kwartaal 2006 Trendprognose Rotterdam 2020 De bevolkingsontwikkeling van Rotterdam 2003-2004 Huishoudensprognose Rotterdam 2017 Inpakken en wegwezen: migratie-onderzoek Rotterdam en regio 1998-2000 Verhuizen in Rotterdam, onderzoek verhuisbewegingen 1995-2000
2006 2006 2004 2003 2002 2002
Cultuurparticipatie van Rotterdammers 2005 Klanttevredenheid SKVR Rotterdammers en de bibliotheek 2005 Belangstelling voor opera in Rotterdam 2004
2006 2006 2005 2004
Arbeid en Inkomen
Bevolkingsgroepen
Communicatie en klanttevredenheid
Demografie
Kunst en cultuur
21
Leefbaarheid en Veiligheid Herkenning van radicalisering Monitor hot spots Rotterdam 3e meting (2005) Nulmeting Leefbaarheid Opvang Pijnackerstraat Oude Noorden Rotterdammers over het milieu 2005. Resultaten uit de Omnibusenquête 2005 Blokken aan de Laan. Effecten van de fysieke aanpak van twee bouwblokken in de hot spot Dordtselaan Woonwensen van WBR-huurders in Nieuw Crooswijk Bewonersonderzoek afvalscheiding Monitor Delfshaven schoon najaar 2002 Hondenpoep onder de loep
2005 2005 2005 2005 2005 2003 2003 2003 2003
Leerlingprognoses primair onderwijs Rotterdam 2004 - 2019 Integratie in het primair onderwijs Rotterdam Wonen en leren van volwassenen in de regio Belangstelling Openbaar Daltononderwijs Papendrecht
2005 2005 2005 2004
Rapportage Warmtekrachtkoppeling Bergschenhoek Rotterdammers en computers 2005 Evaluatie stoelmassage dS+V. Resultaten uit een enquête bij drie dS+V-afdelingen
2005 2005 2004
Opkomen voor Rotterdam Analyse gemeenteraadsverkiezingen 2006 Skyline op ooghoogte Analyse deelraadsverkiezingen 2006 Feitenkaart negende Belevingsmonitor
2006 2006 2006 2006 2005
Belevingsonderzoek groene golf Schiekade/Schieweg Rotterdammers over imagobepalende plekken in de openbare ruimte Rotterdammers over het verkeer 2005. Resultaten uit de Omnibusenquête 2005 Rotterdammers en parkeren 2002. Resultaten uit de Omnibusenquête 2002
2006 2005 2005 2002
Rotterdammers in hun vrije tijd 2005 Recreatief bezoek van Rotterdammers aan Rotterdam 2005 Vrijwilligerswerk en informele hulp in Rotterdam 2005 Relevante trends voor het vrijwilligerswerk in 2020 Rotterdammers in de wintermaanden van 2005 Joffen in Feijenoord. Vrijetijdsdeelname onder 55-plussers Tijdsbesteding en uitgaansgedrag van Rotterdamse jongeren
2006 2006 2006 2006 2005 2005 2003 2002
Sociale kaart 2004. Stadsregio Rotterdam Jonge moeders in Rotterdam. Stand van zaken 2004 Kinderen en opvang. Monitor kinderopvang Rotterdam 2002
2004 2004 2002
Monitor Aanbodmodel Rotterdam 2005 Rotterdammers over de verkoop van huurwoningen 2006 Monitor Woonruimteverdeling Stadsregio Rotterdam 2005 Kans van slagen. Monitor woonruimteverdeling Stadsregio Rotterdam. 2005 kwartaal 4 Feitenkaart aandachtsgroepen volkshuisvestingsbeleid Rotterdam en regio 2002 Evaluatie experiment huisvestingsvergunning Bewonersonderzoek Nesselande Bewoners van nieuwbouwwoningen in Hoge Heren en Hoge Erasmus Huursubsidie en vangnetregeling Rotterdam '00/'01 en '01/'02 Quick scan van de Rotterdamse kamermarkt
2006 2006 2006 2006 2005 2005 2005 2003 2003 2003
Onderwijs
Overig
Politiek en bestuur
Ruimtelijke ordening en verkeer
Vrijetijdsbesteding
Welzijn en Volksgezondheid
Wonen
22
23