Wijzijn allen Chinezen

DE TIJD GOES CHINA

special DINSDAG 25 OKTOBER 2011

2011(10$25&#')

W W W.T I J D . B E

FINANCIEEL-ECONOMISCHE BERICHTGEVING SINDS 1968

Wij zijn allen Chinezen

#!&$%'"

ISABEL ALBERS, HOOFDREDACTRICE DE TIJD

Er bestaat geen twijfel over. De meest tot de verbeelding sprekende ontwikkeling van het voorbije decennium is de explosie van China tot absolute wereldspeler. Niet toevallig zijn 395 Belgen van 210 Belgische bedrijven, de grootste Belgische handelsmissie ooit, deze week op expeditie in het fascinerende land. Om zich te verwonderen over het economische mirakel, allicht. Over het weetje dat China tegen 2025 tien keer zo veel wolkenkrabbers als New York zal bouwen, bijvoorbeeld. Of dat er ondanks die duizelingwekkende groeicijfers nog altijd bijna 500 miljoen Chinezen zijn die met minder dan 2 euro per dag moeten rondkomen. En dat niét Europees president en Belg Herman Van Rompuy

noch Amerikaans president Barack Obama maar wel president Hu Jintao vorig jaar door Forbes tot machtigste mens ter aarde verheven werd. Dat er in China jaarlijks tien- of honderdduizenden ingenieurs afstuderen, terwijl er dat bij ons met moeite 1.000 zijn. Of dat ook hier de groei niet ongebreideld kan blijven doorgaan. Dat een sterkere yuan en de inflatie van de lonen jobs terug naar het Westen zullen jagen, bijvoorbeeld. Of dat rijk worden en dat laten zien in extravagante luxe de ultieme droom van jonge Chinezen is. Dat er elke seconde 55.000 sigaretten gerookt worden, om maar iets te noemen. Ook voor Belgische bedrijven is het idee van 1,3 miljard potentiële klanten een lokaas. Niet dat alles goud is, wat blinkt. De queeste naar de Chinese consument blijkt voor veel buitenlandse be-

drijven veel moeilijker dan gedacht. Die eerste stap aan land zetten, goede lokale werknemers vinden, een netwerk ter plaatse uitbouwen en de cultuurverschillen overbruggen, het is geen piece of cake. Maar het potentieel is te groot om er niet aan te beginnen. En hoe zit het omgekeerd? Wat zou een koninkrijkje van amper 11 miljoen inwoners, nauwelijks te zien op de wereldkaart, te bieden hebben aan Chinese ondernemers? Een schitterende locatie waar het goed is om te leven, in het hartje Europa. Een schat aan goede universiteiten en scholen, die over de grenzen kijken. En bovenal een schat aan performante bedrijven. Haven-, industrie-, milieu- en technologie-ondernemingen en dienstengroepen, die allemaal op zoek zijn naar internationalisering. Te beginnen in dat Rode Wonderland.

wvã¬-È$R • #ø<`V:V ÑI?p#8WIAX5^= 5ùs¦ • sN/:<5Å dYÖ¶m?åó)uwY l"8 GLM*ÀJWÇCÒ`õ5 ÌMK+²\c³L AQV:7S8î:~z/=< 5{zéñï8ª:(-ó´} W:<5Ý×Á;v%Z[íý8 5U\1i|°A¥yï?yÛ¡ ¹>9x>èòFr_8 A`§/{tTÓtAXq5^ Íy²Û/=[wvAXyÍ@ [wv=.<»]x=AXj? H6Y=wiö4|ZX 210 V´92>sª:AZ-á~ÚÞ 1,100 Û;¬=YD9ÆSV¶ ^[wv_Bâ 395 >Ý×¨pE C>¬N¤d°+¼`úÔ qF5:~ºz]x]ê<5 ÑHÏ±Aü¸>\5&8 :~Oµ'>U[b"Íß1 _B^t=?ºYëf <5?!@¸>Tx.8 S'ûM¼´ D!·mû ë}Ùk~ÃYb5à£aíý e:*Ý×0^8:ßQ= :¯{@y<5\,>Z|8÷O `²ñº)?®@¢½{ 2025 \AX5^3?[ð¿@| kùBUjg=<5yÊäh g})õVÓt]x=æY° 10 ©l%{>87-& ÕG¶ 55,000 ÷8 Bc6Ego&B1i|z® ¸>nÉYJ;?+ 5 <5>ÜÐ 13 -=ÄÑQ`$z®@ @m38P?5,_B8]n =þf«IË} 2 Ù¾8 [wv_B8ª:OÏÎVZÕ Ó t h } 3 P ¼ < 5 Z X k =qçRrÂe2\70?4z> :o8uu@@ß5_BÕÏ] ¡'8 aôK<oZK@V:ÙX[ x$<5yìØ:(t+ !%", • *,",+"$&!#%

ADVERTENTIE

Want to secure your export transactions? THE BELGIAN EXPORT CREDIT AGENCY O F F I C E N AT I O N A L D U D U C R O I R E N AT I O N A L E D E L C R E D E R E D I E N S T

ONDD's experts can assist you

See page 3

2

De Tijd goes China

DE TIJD | DINSDAG 25 OKTOBER 2011

De queeste naar de Chinese consument l Voorbereidend marktonderzoek nodig l Succes alleen met goede kennis van China

DEH/.*;AF1) ÚB4=¬¼Ã/rsÊ / ÚýþW?A

BARBARA MOENS

China’s groeiende consumentenleger plukt de vruchten van de markthervormingen van Deng Xiaoping in de jaren 70. Belgische consumptiebedrijven pikken een graantje mee van de superrendementen.

D

e sterke Chinese motor draait niet louter op export. 9 procent van de groei wordt door de binnenlandse consumptievraag gegenereerd. Die vijver van potentiële klanten wordt steeds groter dankzij de jaarlijkse loonstijgingen van 10 tot 15 procent. Bovendien vergrijst de volksrepubliek langzaam. Verwacht wordt dat gepensioneerden vanaf 2015 massaal hun spaargeld beginnen uit te geven. De jonge generatie heeft nog weinig herinneringen aan de malaise van de vorige decennia en daardoor heeft ze minder schroom om het zuurverdiende loon aan verwenartikelen uit te geven. ‘Rijk worden is fantastisch,’ zou Deng Xiaoping ooit verklaard hebben. Het vat de mentaliteit perfect samen. De groeiende urbanisatie verhoogt het belang van de consumptie en de diensten. In 2025 telt China liefst 221 miljoenen steden. Bovendien moeten Europeanen en Amerikanen het binnenkort met een stuk minder doen en zullen ze dus minder uitgeven. Westerse bedrijven richtten zich massaal tot het Oosten, waar de middenklasse boomt. KNALROOD

Ook de Belgische consumentenbedrijven waagden hun kans. Bierbrouwer AB InBev zette al in 1984 de eerste stappen in China. Het resultaat mag er zijn. In 2010 dronken de Chinezen liefst 5.000 miljoen liter bier van AB InBev, goed voor een marktaandeel van 11 procent. Het is een cijfer waar concurrent Duvel Moortgat alleen maar van kan dromen. ‘Maar het potentieel voor onze bieren is enorm,’ zegt Vincent Smets, die de activiteiten van Duvel Moortgat in Sjanghai leidt. ‘Sommige Chinezen worden knalrood als ze een Duvel drinken, maar ze genieten ervan. De groeiende middenklasse is sterk geïnteresseerd in kwaliteitsvolle Westerse producten. Andere brouwerijen verlagen het alcoholgehalte

‘De Chinese chocolademarkt staat nog in haar kinderschoenen’, bevestigt Kris Dooms, vertegenwoordiger van de Belgische chocolatiers op de wereldtentoonstelling in Sjanghai, die in mei 2010 plaatsvond.

© BELGA

2010 $ 5 /,7:'A?H90.*!D;4B@E+F
"#AF=67,8>K &( %L!G+-43N'G I0BC
"

AÛ;9\5zzíÑ M;9%9?A $Õ²QT9#z;¼

voor de Chinese export, maar ze onderschatten de markt. Onze sterke bieren zijn bijzonder populair.’ Toch is een voorbereidend marktonderzoek nodig, want een Chinees eet en drinkt anders dan een Belg. Pralines waren tot voor kort onbekend. Eden Chocolates uit Jabbeke past daarom de chocoladesmaak aan en verkoopt er een minder complexe smaakcombinatie dan in België.

ADVERTENTIE

0~Ø6 10%_ 15%9{`?= ?A9Õ²UÍCnù®; 7Å=?AU9µkßCw? ;0ó==D5y7çUs9wÀ UC 2015 p¤2¡¤J; 39Y0Ò«3Á9[hE ;åS5]BL=±7(/¥ å©P90~CcÕ¶Ô; q Ì]ÔþW; uµ$8èC=Ç Ç"Mc}9÷Ë;c4¤jV áöWSSUQ9±øU¹; w[9¿sñ³&Ã³W Õ²OÜÓ9i;_ 2025 =? A9¿½-GN_ 2.21 +U;C Å=nUOVAUÔ¬`%æ êF«8H=Õ²"y&I'S u;®«x¾Óú~ýF=±Ö CcO?[|CÕiò®;

%$Global Logistics Solutions by air, by sea or by road ZIEGLER, founded in 1908 with headquarters in Brussels, is an international provider of logistics services and multimodal transport by air, sea and road. Today, ZIEGLER is amongst the European leaders in the field of transport organization and logistics. Through internal and external growth, ZIEGLER has progressively built up its network throughout Europe and Overseas. Starting from strong bases in Belgium,ZIEGLER has developed in Luxembourg, France, Switzerland, the Netherlands, the United Kingdom, Ireland, Germany, Greece, Poland but also in Morocco, Tunisia, Algeria, Turkey, South Africa and China. A truly decentralized logistics organization with a unique strategy : think global ,act local. ZIEGLER is managing your air- and sea freight across the globe, enhancing transparency across your supply chain, reducing costs by optimizing your cargo flow. From Wine & Spirits logistics to international Moving and Relocation services,from Aeronautics logistics to Fashion logistics and Fairs & Exhibitions, ZIEGLER has much to offer.

ZIEGLER Belgium : Dieudonné Lefèvre street, 160 - 1020 BRUSSELS - BELGIUM Tel. 32-2-422.22.87 - Fax 32-2-422.21.04 - [email protected]

Yª{SÕ²E}@ÛC? A*_W÷;×¯Ómp# } 1984 t¬³i?A=$$B ¬I);2010 =p#C?As 9×¯+.%³ 500 {Á=h 11%9sC;c/seÏ'¨Ò o#×¯},"^|M; «=#ÔWÓëU{ • Ùö a"R qQ9×¯õý®9C s;ª?AUZv|«#×¯ p6Q=(ûQí^c};?[ |ÒxþEý÷ù´;|û× ¯PZCú?AM9SôuT ×¯?9¯4.=c]ûQT½W c/s;Q![9V¯4q×¯ JN7ê; u «=órsÊ]¼] 9;±Ö/!Ô=?AU9_:¬ª O{SUê;V(æ]áC; ¸y=¬$ê)9{S°w y=pP!WYDõñ;±7=1 °wyC³i?A9Sô¦ W|[E#=¾°wy9E¡Ú {C{S];0a{S°wyÓ 5ÔW-9wzÙ • :Ê !R q?A9°wyxÓüüùt= ±QUp¶EW{S°wy;

‘De Chinese chocolademarkt staat nog in haar kinderschoenen’, bevestigt Kris Dooms, vertegenwoordiger van de Belgische chocolatiers tijdens de wereldexpo in Sjanghai. ‘De modale Chinees kent de Belgische chocolade niet. Daarom laten we zoveel mogelijk chocolade proeven. De wereldexpo of een prinselijke missie helpt ons het product op de kaart te zetten.’ Leonidas ontwikkelt geen nieuwe smaken voor zijn 73 Chinese winkels. ‘Een Leonidas-winkel in China heeft hetzelfde aanbod als een Belgisch filiaal’, zegt marketing directeur Hughes Moens. ‘Alleen het vliegtransport dwingt ons tot een selectie, want bij

De westerse producten op de Chinese markt zijn tot 40 procent duurder dan in het land van herkomst.

sommige pralines is het risico op beschadiging te groot.’ De transportkosten zijn een dure grap en worden doorgerekend aan de consument. ‘Een kilo pralines kost in China al gauw 50 à 70 euro’, zegt Moens. ‘We mikken dus op een rijk publiek dat zich een bepaalde luxe kan veroorloven.’ Leonidas is daarin niet alleen. Verschillende Belgische merken zoals Olivier Strelli en Dries Van Noten richten zich bijna exclusief tot het hoogste segment van de bevolking. Dat is begrijpelijk. Het gemiddelde inkomen in Sjanghai en in Peking schommelt tussen 300 en 500 euro per maand en westerse producten in China zijn tot 40 procent duurder dan in hun land van herkomst. Ook Duvel mikt op 2 à 3 procent van de bevolking. Daarbij is merkbekendheid vaak het doorslaggevende argument. ‘De Chinese consument valt terug op het

c¬]ÖA.QÏ6"59? AU*Y*Q9°wy;-à ]¨0a.9Ml¬]'¦[E 9>WÞ; u 2cNÙE;Ö>9 73 ? A!Øbúj#;v}9 B+ÛR • Ä£R q2cNÙ 9?An9[Eä{Sn 9;bú`N;(]¼a x9Ñ=Q4UÉlYªE ¡=<jYªó9ÐU°wy" tBÓ®JS; ucª[E9 ²ET=cdyç_Wf~Ô; qY}vÐU°wyC?Aý¯ _ 50 _ 70 nD= uû-§L= q±7 Qú9]"yÕ²ZZE 9îUÍ; u 2cNÙCcEÓJ`;Y ª{SEü$% • Ù×O :KÙ • HÍkÙ,ú?A¿î 9A;ÔWOL:9Uk£ C 300 _ 500 nD'=x A9[EC?A9f~¿< Ø{|A$~ V 40%;#&z ú?A 2%_ 3%9U;Cc= Eü@þqQ&t9o\t; q? A9Õ²fýgEü= uÍ1Ù °wy}?A`ÛRðf:Ow • ÐÚX= q3ôt<]é],=ûQý ]3{g[E9£.;þ9x Eür¬Øht<b; u &!(

CÛB«?Ú¸qru FPÓÅ;C«39Y?=?A9 ZExÓ+f?W 25%=N_ 115 +nD=¢«8rBÖzÀV A9ËÂ^b®ZEÕ²s;` $=Òz)oa9QTY$?W 49%;CSHu=»v]ÞªAÖ@ þEü¥©1Vps=`$ë# RCK Omc; è9ï?ÜFà= • %N w8_R q?AsÒQPXý hÎ¤;sQTYIúYªÓ &{~9[E=Y¢Iú<9 Eü[E;YªÝºj(];þ

3

De Tijd goes China


wel krokant als sappig en zoet wordt gegeten.’ Natuurlijk zijn de Belgische bedrijven niet de enige die een stuk van de koek willen. Behalve de westerse consumentengiganten zijn ook de lokale concurrenten te duchten. Ze zijn per definitie de goedkoopste, dus moeten de Belgen moeten het hebben van hun design, van de productkwaliteit en de innovatieve kracht. Leonidas maakt zich geen zorgen: ‘Je proeft direct het verschil tussen de Chinese imitatiechocolade en de kwaliteit van onze pralines’, aldus Moens. Ten slotte staat of valt het succes met een goede kennis van China. Daarbij maken lokale werknemers het verschil. Toch verloopt de samenwerking niet altijd even vlot. Lotus Bakeries werkt met een lokale distributeur, maar was niet tevreden over de groei. Een nieuwe invoerder moet de lat qua distributie en marketing hoger leggen. Het uitdelen van 7 miljoen speculoosjes op de wereldexpo was alvast een goed begin. ‘Het is een kwestie van de juiste mensen te selecteren,’ benadrukt Vincent Smets van Duvel Moortgat. Hij nuanceert de cultuurverschillen. ‘Chinezen hebben iets minder zin voor initiatief. We lossen dat op door hen een strikt aantal verantwoordelijkheden en duidelijke taken te geven.’

merk,’ aldus Frederic Linkens, Chinamanager van chocolatier Neuhaus. ‘Hij heeft weinig alternatieven om de kwaliteit van een product te evalueren. Een bekend westers merk boezemt vertrouwen in.’ De nadruk op exclusiviteit werpt zijn vruchten af. De Chinese luxesector groeide het afgelopen jaar met 25 procent tot 11,5 miljard euro en haalde Japan in als tweede grootste markt na de VS. De vraag naar Zwitserse horloges bijvoorbeeld steeg in een jaar met 49 procent. In de modesector doen vooral bekende, internationale merken het goed. Denk aan Louis Vuitton, Calvin Klein of Ermenegildo Zegna. ‘China is voor ons een moeilijke markt,’ klinkt het bij de Brusselse ontwerpster Annemie Verbeke. ‘Er is vraag naar heel goedkope producten en naar dure, bekende luxenamen. Minder grote creatieve merken vallen uit de boot.’ Annemie Verbeke sloot daarom enkele winkels in Hongkong en staat afwachtend ten opzichte van China. TRENDY

Ken uw doelpubliek is ook voor de horlogeproducent Ice Watch een belangrijke leidraad. ‘Horloges hebben in de ogen van de Chinezen twee functies’, legt Guenael Bourtembourg van Ice Fashion Watch Sjanghai uit. ‘Een horloge dient enerzijds om de tijd op te lezen, wat je ook op je gsm kan, en anderzijds om je status te tonen aan de hand van een duur Zwitsers merk.’ Ice Fashion Watch. De naam verraadt de marketingstrategie in China. ‘We spelen in op de drang om hip en trendy te zijn. Een horloge kan ook een modeaccessoire zijn dat aansluit bij je kleding of je humeur. Ons product is de bekendste en snelst groeiende horloge ter wereld. Die boodschap geven we mee aan de snel groeiende jonge middenklasse, want zij hechten vaak meer belang aan het merk dan aan het product.’ De toetreding van Ice Watch tot de Chinese markt vraagt een serieuze investering. Er zijn bovendien praktische obstakels. Omdat hun Chinese producent alleen een export-

9E" CVY9; u¥·39=ãé WCÉ"9Ú3=¹Ò?A s±Gd¿; “Ñ:6W¹ûtÝM"S=oÞ6Ý _cYdbCY=Q«¬gY é'âSv9z)oa=UQÝ "G/9å; uv}9?8 'qTSHoauyëW}C?A 9B0;ò; qQ9oaY6_? AUOZSH9¸´TZ;Yçoa 6Ý]ÊÂÜàaç\®9S HÂè;Q*[9oaËÅ@'=

licentie heeft, worden de horloges geëxporteerd naar Hongkong. Daarna worden ze opnieuw ingevoerd in het Chinese binnenland. De importbelasting van 12,5 procent vreet aan de marge. OBSTAKELS

Belgische bedrijven moeten in China nog meer obstakels overwinnen, zoals het strakke gareel van de overheid in Peking. Marc Evrard, Aziëmanager van de Belgische Fruitveiling, onderhandelde bijna vier jaar met de Chinese overheid over de eerste container Belgische peren. ‘De importregels voor verse producten zijn bijzonder strikt,’ vertelt Evrard. ‘We hebben een apart toegangsprotocol onderhandeld. Maar het grote potentieel stimuleerde ons om door te gaan. De Chinezen bleken enorm enthousiast te zijn over de conférence-peer omdat ze zo-

0f6 %[;c]Q,¾NÓ3? [|9Õ¥=·ÙýQQ&.- [E9E"][Er; uTo aû?Asø»Tá»x'9 $~;ýQÒqXh;·ÙTo a9?A*[Z,õM¯= ýQ*[9oaTárM¯_É "=vpmj»¯_±@;12.5%9 »¯ol§a±±è\; '#

cªC9{S}áÒ9 XhKÝÕäÈ_9=>Qî7 _?ßâ9 Ñ;{S\: n}9`ãRw • 1 é?Aâ8ÄW)mS=l v}^Y3ñPÆ{R@? A;1r*XV q?AÒjñ[

KANS

Een queeste heeft volgens Van Dale een dubbele betekenis. Enerzijds een speurtocht, anderzijds een onuitvoerbare, onmogelijke opdracht die iemand zichzelf gesteld heeft. Die dubbelzinnigheid vind je terug in het Chinese avontuur. Niemand betwijfelt dat China een van de meest belovende markten ter wereld is. De stijging van de binnenlandse consumptie is een topprioriteit van de Chinese overheid en het idee van 1,3 miljard toekomstige klanten doet menig westers bedrijf watertanden. Maar de obstakels zijn reëel. De queeste van sommige Belgische bedrijven die zich aan het avontuur wagen, eindigt dan ook met een bittere nasmaak: als een onuitvoerbare, onmogelijke opdracht. Het risico is groot, maar de potentieel gemiste kans nog groter.

E9»¯WJN 9ö;ã« #y=QÖ_WJN;]?A 9m±CslQC«698 Ä?QWXR;?AUgRJNï ^Q<¤AØs[9 £P=· ÙcªP¢¢÷¤\K6; Èó:åëæãËÎc ÎGùÃëæÅ%1Î¡-Â¹N øaÙÈ109bÃ^äÆë æÈ.ÃNáCBm+Åat ó:åéÍúÞ5[8f=-LJ ßHi&Åàº×Ymç-jr ãªÅõC • HI<“ÓÑ,YÃ Õ*&0Q.ÃNã4ä4 ó¥Å ” FVÈ]À.%xmÓÑäg¸Ã 1DÅîç-jÈÆ=ðëæ/ ò2O}ÃðöÈkËç>=ðrã ¢ËÎÒz!ÃÅpï"Ng7j LÎmÓÑcU=ðÈk5m·) ZÇãþ[ÅxËog7//1Î mHÃÉdUÈltJg7Ãc Ln,8$Åh7M(og7)9 #1 700 Ìé®jÚÈçÏñËÎ ]ÀÃ°6Å ?µ±UÃÌA • YKV`“2 *Ë}[=\ÃéÅ”î_/| >K;Ãý¬Ô¯åb“ÓÑé WvH^T-j~x8ÈQ.ó: åéÃ\}ÖðËGA4k0ÈX CâcZ$Ã÷?Å ” D´(ÃDRÈ“]è”çdä |le2Å:Île2Èf“!”: 3le2f“V»6$iÎ<@ä ¾s"_Ëã4iÃ0”Åç|l e2îÉ'ÓÑqSåXäak"Å @äéShÓÑËhôÜEF Ð'ÃqSWÎÅJÑ;Â¹&Ë ÓÑPÊÃ0W¨Å13 ÛÃüîP êÈÝÏM-ëæ¶3ÅkË²# Às³îÅÎ¡Eí&TÓÑqS Ãó:åëæ4iFûØ/ìÅ> e.V»6$iÎ<@ä¾s "_Ëã4iÃ0Åv§ÈzÄa ¤kËeQ.ãv§È+¼gJ ÃzÄB¤Å

ADVERTENTIE

From getting by to -ying high We support your export

As an export credit agency, we offer SMEs, large companies, multinationals and banks: • Insurance of export transactions • Insurance of supplier and buyer credits • Insurance of cash payable transactions • Insurance of investments abroad • Forfaiting for supplier credits • Financial guarantees Our activities are guaranteed by the Belgian State, resulting in Standard & Poor’s AA+ rating. For an extended overview of the ONDD service product portfolio and its European branches and afCliates, visit www.ondd.be or call +32 2 788 85 37.

THE BELGIAN EXPORT CREDIT AGENCY O F F I CE N AT I O N A L D U D U CR O I R E N AT I O N A L E D E LCR E D E R E D I E N S T

ONDD. Your export enabled by our expertise.

* Je hoeft niet op handelsmissie om te netwerken in China

111 hotspots in

Brussel

523.756 hotspots in 109 landen

wereldwijd

3.114 hotspots in

Beijing

1.365 hotspots in

Chongqing 4.535 hotspots in

Guangzhou

TelenetConnect. Ongelimiteerde internettoegang voor een vast bedrag, in 109 landen wereldwijd. • Surf naar www.telenetconnect.be • Of bel 0800 66 550 © Atomium - www.atomium.be - SABAM Belgium 2011

5

De Tijd goes China


Strijd om de Chinese goederen

l Recente spoorlink tussen Antwerpen en Chongqing moet extra trafiek aantrekken l Antwerpen hinkt achter op Hamburg en Rotterdam

"!$%#

l LCIGlÉ=p/*/CÂ`½ l LCIG¡zÇ9A¥¾ZàêæAv²¤ MARC DE ROO

C

hina is als exportland heel belangrijk voor de WestEuropese havens. Rotterdam, Hamburg en Antwerpen vechten al jaren om zoveel mogelijk containerreJHCLPNQ&6<Y derijen die goederen vanuit Azië en #o.qFPNSK¢èO ö China naar West-Europa brengen, naar hun havens te trekken. AG@QòÄ¸lÔDiÃ Rotterdam, dat al tientallen jaren =<M met succes enorme marketinginspan/î$@K;øG@ìNtJH ningen doet om de trafiek uit Azië aan te trekken, is nog altijd de belangrijkste CL§Ñ}Ò 40 v2MPN"wÔ ‘Chinese’ haven in het noorden van «"AÐO?Ùz¤M®¨ Hupac West-Europa. Hamburg is als nummer KJHCL/NSOkd§ 35 twee dan weer vaak de eerste WestEuropese haven die wordt aangedaan vM ñKQxsÕ¬y 22 vMJHC door de regelmatige lijndiensten uit LPNQ&ÈBJHCL/$@NSÀ Azië. Antwerpen hinkt achterop maar u9Õ¬y1vMQkþ´qF levert de jongste jaren enorme inspan}¯QOQKs8OïF^X%mÎ ningen om zijn relaties met China op te K«_àÖI)O\Ýn»ÑKÜmV krikken. Toch is er nog veel werk aan de winkel om de achterstand op de concurÆM0¶½¶c2KPN"wÀ De spoorcontainerterminal, die Hupac vorig jaar samen met BASF (45%) en IFB (20%) opstartte, is twintig voetbalvelden groot. © GHA rerende havens in te lopen en het merk °®*-ËM+P5Kq20O Port of Antwerp te promoten. (Hupac+DR?I]+D72S*T+D3BPOL9K°sí$ ciestad ter wereld, in- verdubbelen. !0 Öps-1üAv stalleerde Antwerpen Slechts ²qE3x_¬ een permanente economisch vertegenwoordi- 1 procent daard®AhQnlrN/*E~ ger. Die moet bedrijven van komt via ÐPÑ§ÂEx&§Âtl uit Chongqing met expansieplannen richting de spoorweg. rE+ps-1üAt¤ Europa identificeren. In +v²qNLCIG&¨ Sjanghai hebben de Antwerpse havenautoriteiten twee vertegen- {È.«°s7³¡QnAÔ(b woordigers om Chinese bedrijven aan te pßtA»ÄN3ÜE®Ú6ýAl trekken en te informeren. rEþDhLCIGl¸º]Òú OPLEIDING @EJ©3´ÎjT®bN Het Antwerpse havenbedrijf inves°ËELCIGl5V}p teert ook in de opleiding van Chinese ¯$Èîmµ×QnE ÁAx7 alumni uit de maritieme en logistieke wereld. Zo zijn ruim 2.300 Chinezen LCIG=Qn;e)AÆ%Eþ naar het Antwerpse kenniscentrum van é'LCIG ¯$¨Qn\qÜ Apec-Antwerpen gekomen voor verò´ÄAo¬N"md®Û schillende seminaries. De Antwerpse havenautoriteiten Mpïá¶z¶ðÀ¶õÀ?.hopen ook dat de recente spoorlink tussen Antwerpen en Chongqing extra tra- ¬NLCIGªzp¯ 8fåaE"4 fiek aantrekt. De Zwitserse spoorwegoperator ´ 3,200 Ùä¼ExB#? YW)Z> Hupac - die het goederentransport f.J2030 organiseert per spoor - biedt het trans- UtAOc|'N" port sinds kort dagelijks in beide rich- AÅ¢xÊiÃ´ìª L.02R tingen aan. Want hoewel de spoorver- ªüç¦Az\qNë bindingen op zichzelf bestaan, biedt be"8F Hupac de service aan samen met zijn HELCIGl5=?. Russische partner Russkaya Troyka en fpÓE·Å¢x TK'[d het Chinese Eurasia Good Transport. Qn\qþªó©è N^_.U Hupac groepeert de goederen op zijn Combinant-terminal in het noorden van <"*N 0g&1%X de Antwerpse haven. De spoorcontainerLCIGlr(,£o Wij helpen uw bedrijf graag de grens over terminal, die het vorig jaar samen met NG4HV !¦¨.vÃÍw BASF (45%) en IFB (20%) opstartte, is twintig voetbalvelden groot. Onderweg qQntù[qRA¹öN J;1 Flanders Investment & Trade is hét aanstopt het transport in Duitsland, Polen, « 2,300 Qn,L spreekpunt voor bedrijven die overwegen Rusland en Mongolië. De eindbestemom hun producten en diensten te exporteren ming is het 12.000 km verderopgelegen CIGlrjXø(, naar het buitenland. Wij bieden infosessies, Chinese Chongqing. Daar vertrekken de (APEC) ALCIGÆFQ#:7ôñ * We wensen u de energie van de draak goederen vanop een naar Chinese norvakbeurzen en zakenreizen. En met onze exûN men kleine spoorterminal (vier keer groportmeter gaan we na of uw bedrijf er klaar LCIGl5£)SLCIG ter dan de Antwerpse). Chongqing is bevoor is. Daarnaast kennen wij subsidies toe kend om zijn auto- en motorindustrie, de z9A¥Õ¾¿ØAv² aan kmo’s met export- en investeringsplanchemie- en de farmasector en zijn speciqN nen en helpen wij u met uw aanvraag. Via alisatie in elektronica en IT. onze 90 kantoren wereldwijd beschikken wij %EPND"; Hupac aD!h Het Antwerpse havenbedrijf, dat vorig over een diepgaande kennis van uw doeljaar na een bezoek aan Chongqing het :KPNSMÓB1SNOïvuN markt. idee voor de spoorverbinding lanceerde, tracht ook andere Belgische chemiebe- ÖK("p>"wMBE5ª drijven warm te maken voor het project. Hupac ¸L{N©ðÍL{r Per schip duurt het ongeveer 40 0Q&u$@N©ðÍg?½0â dagen voor een product uit China in www.flandersinvestmentandtrade.be Antwerpen arriveert. Per spoor - dubbel "²-:UQ&FN8ôM zo duur als het maritieme transport Hupac ´JHCL,ugKFN kan dat sneller. Volgens Hupac duurt het traject Antwerpen-Chongqing ¦$D²MBsqF}¯PN¦Ï 35 dagen. Bedoeling is dat naar O>¥Ò 20 F|'C}Oª 22 dagen te reduceren. Hupac Q&É{äQ&@(F" Q&N~4AÚQ&H/> 45%V TRAJECT Het havenbedrijf hoopt het traject 20%K#÷Je6<¡M$]ãRÎ België-China nog vier tot vijf dagen in te +.)´¾@æbL{V korten. Er loopt dan ook een grootschalig project om de douaneafhandelingen å8a,QK¥s$@MSNfZ aan de verschillende grenzen efficiënter 12,000 Q[OD²jqFT¨$@xº te maken en onnodige controles en ver4sJHCLxºKÐJÁ`¯K tragingen te vermijden. De spoortrafiek tussen Azië en Europa blijft proportio- PNÓoO>ÛG>"wM

!

Is zakendoen met het Verre Oosten Chinees voor u?

6

De Tijd goes China


‘Jonge managers missen vaak ervaring’ l Toch zijn jongeren ambitieus l Door de war on talent dingen jonge Chinezen naar hogere functies

%#EDHFF!O0< l Æ¾ú4?EE l ¡L\Òú|Á:tÖÚØÆ¾úÞ%=6Äz

BERT VAN DIJK ONZE CORRESPRONDENT IN SJANGHAI

5R • = • ?*O !3'045

Als de strijd om talentvolle managers binnen te halen in China voorbij is, begint de echte uitdaging pas. Want hoe houd je als buitenlands bedrijf talenten vast en zorg je ervoor dat Chinese managers goed kunnen functioneren in een westerse omgeving?

@B5A(=?,7-L G3G'NMCBEDH* :>K2/C8&.9 6)4

!

ÀKOhÃ>½ØJ ^Ò6êÖÞÚØò¸ ":Ò4$Ftþw äÖõe19þ-·ú|Á: tÔ,ÞÚØÖDuAg'Øe" :X¸@lÒ6Ú2ê3YR raag een willekeurige ¦ÖNÒþñ$ÒÔ= topmanager van een hK_úÆVá"¥· multinational die actief º·¡LÚØF ¸¹EÖ¤ is in China, naar de grootste uitda- }ÞYê3ú|ªÌÎüàÒ{ ging voor zijn bedrijf en het ant- 'A:Ö`.ânþüàJ^º woord luidt steeÔQQ$L vast: the war on ±§Ô, Pas als een aftalent. Goed opÆ}Öú|Á: geleide en ge- gestudeerde tÞ½ØJ^k* kwalificeerde õ)Ô´½Àö managers zijn een tijdje »J^":"¥ schaars in China gewerkt heeft, a² • ©½O«i en de vraag naar wordt de echte S·Ã>æÒ±% hen enorm FºpÖú|Á: groot. Dat is het waarde van een tF.G*ÎÚØ gevolg van de ex- kandidaat pansieplannen ó»"Ô(àJ van de interna- duidelijk. Pß ·ÎÖºªÌ tionale bedrijven Î(à¤}ÞYú| in China. ÒÇÔ, JOHN PAULISSEN ‘Omdat we zo Ë~¼,D9 snel groeien in Operationeel directeur bij Óª86ÔºHâþ China is het aan- het Belgische technologiebedrijf <ÌMÆØ¼[È trekken van ta- Barco $ Ü $ a 600 j 4 lentvolle mana?EEÒÚØÆ¾ú gers een topprioÔª(àÒÜ"Ö riteit. Uiteraard zijn we niet het enige bedrijf waarvoor dat geldt. âþ<Ì(àëDîuACf ·ÚØ De vraag is veel groter dan het aan- J^ÒùÉÔ·ü#-

V

Bekaert rekruteert in technische universiteiten nabij zijn vestigingen.

© BEKAERT

5#R(3W7G\<'K6GO9D41]@HE2 bod’, zegt Paul Choo, directeur human resources voor Bekaert in Azië. Een aantal jaar geleden gingen vooral multinationals onderling de strijd aan in de zoektocht naar talent. ‘Nu is er een nieuwe trend, waarbij de war on talent is uitgebreid naar privéondernemingen in China. Die zijn rijk geworden door hun beursgang en hebben daardoor de middelen om toptalent aan

&0
ADVERTENTIE

A CENTURY OF EXCELLENCE SERVING OUR CUSTOMERSANDTHE ENVIRONMENT

Hamon, World Leader in Engineering and Contracting. Active in the Power sector and the industry since 1904. Unrivalled experience with numerous references for all applications in: Cooling systems, Process Heat Exchangers, Air Pollution Control and Industrial Chimneys.

Hamon, your partner for integrated solutions for a cleaner environment !

te trekken’, zegt John Paulissen, operationeel directeur bij het Belgische technologiebedrijf Barco. De cijfers doen misschien anders vermoeden, maar het is niet omdat elk jaar ongeveer zes miljoen ambitieuze Chinezen afstuderen aan een van de honderden universiteiten in het land dat ze ook geschikt zijn om in westerse bedrijven aan de slag te gaan. ‘Het onderwijssysteem in China rust de studenten niet uit met de vaardigheden die we nodig hebben’, zegt Choo. ‘De net afgestudeerden kunnen we niet gebruiken in onze managementprogramma’s. We nemen hen soms wel aan voor werk in de fabriek.’ Ook Barco neemt nauwelijks pas afgestudeerden aan. ‘Omdat ze de vaardigheden missen die we nodig hebben. Pas als een afgestudeerde een tijdje gewerkt heeft, wordt de echte waarde van een kandidaat duidelijk’, zegt Paulissen. ‘Het onderwijssysteem in China is te veel gericht op kennis en niet op creativiteit en competenties. Het is meer gerelateerd aan de confuciaanse cultuur en leidt van tijd tot tijd tot misverstanden tussen westerse managers en Chinese professionals.’ ‘Barco is vooral op zoek naar kandidaten met enige creativiteit die initiatief en risico’s durven nemen, snel bijleren, resultaatgedreven zijn en kunnen communiceren met verschillende culturen’, vertelt Paulissen. ‘We zoeken geen functionele denkers, maar mensen die in processen denken. Mensen die een collega in het buitenland bellen in plaats van een e-mail te sturen.’ Het ontbreekt de Chinese professionals vooral aan initiatief. ‘Ze hebben moeite met het werken in een matrixorganisatie en met het omgaan met wat-als-situaties. Ik zit als westerse manager al zes jaar in China en leer hen de oorzaak van problemen weg te nemen, in plaats van de symptomen te bestrijden. Daar kruipt veel tijd in. Bijvoorbeeld als de internetverbinding niet werkt en de productie daardoor wordt verstoord, lossen ze het probleem op, maar onderzoeken ze niet waarom de internetverbinding uitviel. En de volgende dag werkt het internet weer niet.’ MASTERDIPLOMA

HAMON & CIE GROUP HEADQUARTERS 1435 Mont-Saint-Guibert, Belgium Tel: +32 10 390400 [email protected]

HAMON THERMAL AND ENVIRONMENTAL TECHNOLOGY (JIAXING) COMPANY LTD. 314000 Jiaxing, Zhejiang Tel: +86 573 8261 1908 [email protected]

HAMON-DGE Shanghai 200233 Tel: +86 21 64 51 06 85 [email protected]

RESEARCH COTTRELL DRY COOLING, CHINA 100028 Beijing, Tel: +86 (10) 84 54 02 90 [email protected]

Bekaert neemt alleen Chinese high potentials aan met een masterdiploma om ze vervolgens verder op te leiden. Daarbij richt het Belgische bedrijf zich vooral op de technische universiteiten in de omgeving van de Bekaertfabrieken. Op vier universiteiten biedt Bekaert zelfs studiebeurzen aan. ‘We rekruteren vooral in Harbin en Xi’an en niet in Sjanghai, omdat niemand daar bereid is naar een stad in het binnenland te verhui-

ºj'þoß·¦îø#ÖH. zen voor zijn of haar werk’, aldus +h96Cfê3Y@ÚØ Choo. Bekaert laat nieuw talent een "ú¸k*P*89Ô, jaar lang deelnemen aan een introa² • ©½O/¾ÖöJ^ ductieprogramma, waarbij de toej'%=ÒÄY'$bk komstige managers vertrouwd geÆÖ$júçýÖgLD´ÖÜ maakt worden met de cultuur en ~ÇqgÖïgªÀÖDî@â¬ de principes van het bedrijf. Op Ò¦îN¡Ô ·üà%=Òâþl het programma staan trainingen ÑÒÍ&·Ö`þóeÞâÚ over cultuurverschillen. ‘Dan praÍ0ÒúÔþ+[ÌsWÇ ten we onder andere over intellecl§ØB¬cØhÖ`âþ tueel eigendom en onderzoek en ontwikkeling. Een deel van de maWÃXÁ¿ª¼ÎcÒúÔ, ÚØÄ"ú¸¦Òj'þ nagers trekt bovendien naar België {b_Ô ·(àRIÞí|´ om ervaring op te doen. Zo kweken ÚùÉH0P µ6ÔÉÌÃ we goede managers die uiteindelijk terug naar China keren om >ÚØ$bÆFìÒCfê3 daar aan de slag te gaan.’ YÖü¬¬g)&(à7m Choo is enthousiast over de &P7h:Ö`âþ0Ã²Ô werklust en de ambitie van jonge, »¥Ö¥Àfô°ìâPÖø# Chinese managers. ‘Ze zijn ambiti*ÎùÉÖ(à=*Î7fõÖ eus, werken hard en leren snel. Ze ×Hâ+R%cÌwäì9Ú zijn daarenboven in staat om ver§ Ô+ ä ð > Ö( à 9 È µ schillende taken tegelijk uit te voe§°Ô, ren.’ Maar ze staan ook voor grote =hnì6AÆÒö uitdagingen. ‘Taalbeheersing staat $Ý¸ÜzÒÚØúÖÀúÞJ met stip op een. Het is heel moei^QÙaÆ(àÔÌNÖº· lijk om Chinezen te vinden die ´½ÀJ^j'7x·ù)È vloeiend Engels spreken. Het onÞºß¿GÒ3ùb$ÜÖçú derwijssysteem in China is vooral |Ô=hÑ÷È$Ü8±¬ gericht op lezen en schrijven, waardoor het spreken achterblijft. Ü®Ô·'·üàâÞ Bekaert biedt daarom Engelse P?ÖçÖ<Ì]$úÌÌÎ taallessen.’ ùÉ`>ZÚØÚQÒºßÔ< Nüàû%ú|Òºßj'¶L ERVARING ;hZèC9Ô, Ook een gebrek aan ervaring in xßþnÅSH7ñ het relatief jong ondernemende Í²]£ìÕY7ñ China is een probleem. ‘Door de °nëLêËYtsu.Î« war on talent dingen jonge ChineYF-Ï^#Z¨F-7*Y zen vaak naar hogere functies, ook °¶v°Ü§Y<Z“Ùr al missen ze de nodige diepte en er!¤¯Tò¼j\ü~ varing.’ ‘Chinese managers gaan vaak lZù©tsuÉÆ×®U c´'nëLJ|5ôd heel sturend te werk’, vindt Choo. ætsuY:68nJr ‘Ze sturen ondergeschikten vaak aan op basis van vaste regels, terÆpqÓ¸7wZ” wijl de westerse managementstijl ¥{¾¨pqÕçtsuY veel meer È wÏf'rÖÃà gericht is >fZ“rÈ ÷w op het coancK$1)nnI :`[K chen en beUºê£q{Zr¶ IMTU geleiden f'¡¡Z”épIï van werknemers. Ze x3-Z“ovJFg %3!> denken bZ²1GM®Þg C,KG1Q twee of drie Ypq1cZpq.â stappen NÄ"²C)K¡Ï )L2J vooruit ;+n¤®iX| ;-A over wat er Ã_+YKZ¶v fout kan. maÙrxßþí 7V^ De Chinese MÞg¢@nË4zÙr manageYpqtsuríz¦ mentstijl is 6( • %-1 k+Z” holistisch. ),/#$+&. pqÇª´'¤¶ Ze zien Iï5%~lZ“xï8 #2"* sneller het /YA pníµ grote geYpqÕçv@D heel, maar Wy*nÓ½¬P0Y+Zr spenderen minder tijd aan de details.’ ú¥Ø²YÔ$Ï´'Z” ¥{¾ÑõnpqYtsu´ RESULTATEN ëÑwZ“rHLp Volgens Paulissen vinden ChiÒ`RËÑàéAwnóå ¦Y=C)¨ÍwYÑ? nese managers het prettig om training te krijgen via tekstboeken 6±Zå¦úÉ#_E hoewel coaching on the job vaak õnÓm`©C)¿áZópq betere resultaten laat zien. Barco tsu[,NY¦ÊZ biedt daarom allerlei trainingen É)K÷Ð9En¤x¿á aan om Chinese managers en geeft yÌ>UZ” hen net als Bekaert de ruimte om /O • 3®senpqYt internationale ervaring op te doen. su1Zjk°Yk!n Niet alleen de zoektocht naar N÷YÑÏuÚ×s¯ goed personeel bezorgt veel wescÝ&dY0(Z¶v terse bedrijven hoofdpijn, ook dat maEíMÄ$Y°në talent vasthouden is een uitdaging. \pqtsuhjîp·B| Paulissen van Barco: ‘In China is Ënr¬ðÉx]pYé het vasthouden van werknemers de sleutel tot succes. Een verloop Q&Ý&qaÂ´'Z 1dæÍw¤vå¦Çª van 15 tot 25 procent per jaar is geen uitzondering en in sommige Y~GVZÀOi/nv functies ligt het percentage nog SlY3-ZE«Y/ hoger. Steeds meer werknemers O • 3®sÁIC“xpqnÀO willen voor staatsbedrijven werÍwv5}Y?tZÅÕ 15%G ken, omdat het menselijke daar 25%M¢"Ó¤hn4iñQ vaak meer speelt dan in westerse YM¢"äÉzZýËýe bedrijven. In de staatsbedrijven Ywuø³xq¬Çªwn voelen managers zich verantwoor}xQY}b×å¦ delijker voor de werknemers.’ En dan is er de generatiekloof. Çª)²Zxq¬Çªntsu Jonge Chinese managers zijn vaak +G¨Íw%¬eãqZ” g»èxZÕçYpqt minder hiërarchisch ingesteld dan sur×rYûü hun ouders en staan meer open Â+ÓŸ-,5Z“Ü§o voor verandering. ‘Mensen die na â2DõBõoYQinw de invoering van de éénkind-politiek zijn geboren werken vooral ov%k!n%h voor het plezier of om een carrière Sñªnó¤v[é2¹Qû op te bouwen, niet om te overleven ïv%oZvma zoals hun ouders. Ze hebben daarr¤=Ûómçö÷5(Z door minder geduld en geven geäits¦knÙr¬ãq£ makkelijker op. Als management ¨HgYKZ ”/O • 3 moeten we die nieuwe generatie ®sÁIZ meer coachen’, aldus Paulissen.

7

De Tijd goes China


ERIK ZIARCZYK

:ÖÙ"iH7ßêÒ}6`â þØ·Ô
S

teeds vaker trekken Chinese studenten naar het buitenland. De kwaliteit van het onderwijs in pakweg België ligt hoger dan in eigen land. Maar het Chinese onderwijs is bezig aan een snelle inhaalbeweging. ‘Elk jaar studeren ongeveer 2 miljoen ingenieurs af aan de Chinese hogescholen en universiteiten’, grinnikt de Chinese hoogleraar Jianzhong Cha. ‘China heeft het grootste onderwijsnetwerk voor ingenieurs ter wereld. 35 procent van de studenten volgt een ingenieursopleiding.’ Een vergelijking tussen België en het reusachtige China is een onbegonnen zaak. ‘In België studeerden vorig jaar ongeveer 3.000 industrieel of burgerlijk ingenieurs af’, zegt Wilson De Pril, directeur-generaal van Agoria Vlaanderen. Hij plaatst vraagtekens bij de 2 miljoen diploma’s waarvan Cha gewag maakt. ‘Volgens onze informatie studeren in China jaarlijks 600.000 ingenieurs af.’ Sowieso loopt Vlaanderen achter op China. Want volgens De Pril volgen slechts 11 procent van de Vlaamse studenten een ingenieursopleiding. Daarmee doen we het beter dan de Verenigde Staten. Daar krijgen elk jaar 160.000 ingenieurs hun diploma, beweert professor Cha. Dat is amper 5 procent van het totaal. Volgens Wilson De Pril zijn de hoge cijfers van China geen verrassing. ‘Het is een typisch fenomeen voor opkomende markten’, zegt hij. ‘Daar worden jongeren aangetrokken tot bepaalde studies omdat ze willen profiteren van de economische vooruitgang en dat bepaalt in grote mate hun studiekeuze. In Europa is de link tussen studiekeuze en job heel wat losser.’

'"

ÚØF ÒyÇ¶1¤}ÎCf ÒÜ*Ôº[j'þÆ¾Ò£Øú/A ØúèÝ&úÖÃX*ÚØÜ~ÃÆÔ ÞÚØÒ´½ÀÜ*ú¼â* 300 ú Ö ` Þ ´ ½ À Ò Ú Ø Ü * $ 2,500 úÔ [h • =ÜCþÃ>»BÔ¢7( ÉÌ*¯b"Ò$Ü*{µ Op de Leuvense campus van Groep T studeren bijna 200 Chinezen. Dat is 20 procent van de ingenieursstudenten aldaar. © HH hÚØ\Ö(ú¢ÎFÔ"\ÖÞ N&6GIXKGOIM0Q0/IM820%$ Æ(*ÎÉÖHÞÉðBØI ÜnìoÎI/îMEÔ(S·pÞ üÁÞÜ~ê3f(ÒâÖ]\Öü Øý=ÃT@ÚØ$~ÒùÉÔ4þ ÞÚØÔ , P>nÖàæ3ùÜnÞ´½ÀïR ÎðÃµÚØ&0¸ÔÈ6_}q ¸Ö@´½ÀÜ*ÅÓâ6ÔNÖÉ l ®y$ÜÒ2èÊ"å¸Hâ©* AMBITIE RÌÔ2Þ_ÉÄR¦Dþ´½À De indrukwekkende Chinese cijfers úÔ ·Þ;ÂBØÜ*ÚÖ´½Àúâ illustreren de even indrukwekkende am*¬>Ô , bities van de volksrepubliek. Het comÞ´½Àâ§tÏÒÚØTV$ munistische regime in Peking wil China uitbouwen tot een innovatieve en hoogD9KN¡Ô¤&d;BB#q·Þ technologische economie. Cha: ‘In China ºÄTVÒÚØ"Ã±7ÞN lag de focus de afgelopen twintig jaar op ÛÒÚØúÚ¤ú|Ô(àÎ de productie. Nu zijn we dringend toe aan een upgrade: we moeten onze eigen l iÒ¦îÖÎÚØÒ¦îèùÉf producten ontwerpen. Maar dat gaat niet qÔ ,]`ÖH}û]$Þ´½ÀÒÚØ vanzelf. Het vergt niet alleen grote invesùâ®¨¹÷ÚØ8wkä½ teringen, ook de mentaliteit moet omgegooid worden.’ sÒmÐhÐJ^Ô mistisch: ‘Chinese bedrijven die hier inDaarom zendt China zijn zonen en te zeggen over bedrijven. Die luisteren "P. • SF.S. ÉÌéjØÒÚØÖÈe¿¨{ Ø³ªÃ>L»^³izÒb vesteren, willen zeker vissen in de vijver dochters uit, onder andere naar België. meer naar de markt dan naar de staat. En ·¬Æ Chinese studenten die in België stude- þwä5ºC$BrÔ>$ÜÒØ Groep T, de Leuvense hogeschool, werkt dus zitten de universiteiten met een te- æ¤F Ô¤&dZÌal jaren intensief samen met Chinese inkort aan stageplaatsen. De jongste tijd is g¥ÞÎ*PPÔpÞüàK¢ ren. Ze kennen zowel de lokale als de Chi- eN¡c:o,ú×GíÊ"åº½ÀÒ&02´ÚØ' er beterschap en ijvert de regering voor stellingen. ‘Op de Leuvense campus stuÃ>gÇÒ«^-üà'@üà¢ nese cultuur en manier van werken.’ Wil- ·ØeÜ*s5¨jåÔÀºf 6Ô]`ÖÚØÒ&0½ een betere aansluiting tussen de opleison De Pril van Agoria ziet echter niet deren bijna 200 Chinezen, zegt Johan De ÒP.Ô@þÖºHâþ¸*²ªÒ meteen Chinese ingenieurs opduiken bij qÖ]$l9ºØÒÚØÜ*]Dî Graeve, voorzitter en CEO van Groep T. NmPÔÀÃ>`úzUÒ ding en de industrie.’ ‘Dat is goed voor 20 procent van onze inDe studenten Zhou Xiao en Li Yinan cÖ'$ÒTVÖ`.ÍÃÕ Volvo in Gent, dat in handen is van het ì z * B Q ñ Q Ô, Þ > $ Ü $ ÇqÔ Chinese Geely. genieursstudenten.’ De sahebben meer gemeen dan alleen hun stu- «YÔ 26,000 ÂùbÜ*ÖÚ 1,500 Â¢ , “MÆÖ$G 200 jù die elektromechanica. Allebei benadrukmenwerking gaat zelfs nog ØBÔ Ü*Ô2 die de kans niet krijgen om GOIM Ã¥ZËÖ ´½À@Ú Europa, om nog enkele jaren ervaring op naar het buitenland te niveau staat’, zegt ze. ‘De prakØJÀP¬Â/ÒâÖ 4Òl"HFÞàæÎÃÆÔ gaan, toch in aanraking TU10% tische opleiding krijgt ten minste flink Øk*ÒA7´{eþÎWÒÔ´½À te doen in de industrie. Toch denk ik dat @þÔâÃÔÚØ$ ·üºÄÜ~Öþ<ÌºÄ& met de buitenwereld.’ Van wat aandacht.’ de meesten uiteindelijk terugkeren naar 25ZB4Y V<òÜù"ô¹j2hO • ò • Ook Li Yinan, die al twee jaar elektroChina, om met hun rijke bagage een bij- 0¸í´{6Ô&Ügi¥Þ¨ de 26.000 studenten in TiÃ>3dÊ_Ü~ÒLÔ¨ anjin, gespecialiseerd in _/Z+ mechanica studeert in Leuven, wijst op §h/¾-·Þ´½ÀÖÆn$a drage te leveren aan de ontwikkeling van il9R¦Ö$Üâ] iaMPÔ , ingenieursstudies, komen G1 de verschillen met zijn vaderland. ‘In Bel- 3,000 Âù"£TGùbÜ*"Ô , het land. En vergeet niet dat er in China bkoÍÔÞºf(Ö& (uÜ~l"$ÆÀ*Ö er 1.500 uit het buitenland. gië doe je meer praktische kennis op’, «îÒlþÖ
China leert pijlsnel bij

l Typisch fenomeen voor opkomende markt

Grootste onderwijsnetwerk voor ingenieurs ter wereld

CB1;+JI$" l ¸ÚßêÒÄ¤pè

&

°4$Òùâ®&0°©

8

De Tijd goes China


‘Onze koffer wordt elk jaar lichter’ l Leven als expat in China

Pascal Coppens: ‘Als je je niet kan aanpassen aan de culturele verschillen, is het hels.’ INTERVIEW BARBARA MOENS

‘Sommige stagiairs zie ik na drie weken wegkwijnen. China is een boeiend en dynamisch land. Maar als je niet om kan met de cultuurverschillen, is het de hel.’ Pascal Coppens runt vandaag zijn eigen bedrijf in China. Eind jaren negentig trok hij als expat naar Sjanghai.

‘W

e voelden ons pioniers. De hechte Belgische expatgemeenschap was een verzameling van boeiende verhalen. Zelf bouwde ik de Aziatische afdeling voor het Belgische hightechbedrijf Eonic Systems op. Een sprong in het diepe. Je weet niet waar je moet beginnen, want de markt is gigantisch. Ik was constant op weg van de ene klant naar de andere. Overal boden zich kansen aan.’ Coppens begon twintig jaar geleden aan de studie sinologie in Gent. In de zomervakantie trok hij twee maanden met de rugzak door China. Buitenlanders betaalden er nog met een aparte munteen-

heid en sliepen in andere hotels. Tibet was zelfs nog verboden terrein voor rugzaktoeristen. ‘Maar de mensen waren heel nieuwsgierig. Ze dromden om me heen om te luisteren naar mijn verhaal. In elke stad maakte ik nieuwe vrienden.’ Een openbaring, noemt hij de reis. ‘Mijn omgeving vond sinologie een vreemde keuze. Maar mijn beslissing stond vast. China had een gigantisch potentieel en boeide me enorm.’ Hij worstelde zich door een bijkomende studie handelsingenieur en kwam als expat in Sjanghai terecht. ‘Het is allesbehalve evident om hier een zaak uit het niets op te starten. Nochtans was ik als buitenlander overal welkom. De Chinezen waren heel nieuwsgierig en ik kreeg afspraken met topmensen. Dat bleek tijdverlies, want de gesprekken leidden vaak tot niets. Iedereen was nieuwsgierig naar mijn product, maar een deal sluiten was een heel andere zaak.’ Hoe lukte het dan wel? Pascal Coppens: ‘Zaken doen in China is heel persoonlijk. Je moet respect tonen en je aan bepaalde regels houden. Eenmaal wederzijds vertrouwen is opgebouwd, kan je directer zijn. Als je zonder arrogantie op dezelfde voet staat, zijn Chinezen opvallend direct. Ik durf nu

concrete vragen te stellen. Bovendien kan ik meer tussen de regels lezen. Ik leid uit een reactie af of de ander geïnteresseerd is in het product. Die dingen leer je pas gaandeweg. Daarom staat of valt je succes in het begin met een goede Chinese partner. Zelfs als je Chinees spreekt.’ Waarin verschilt hun manier van zaken doen nog meer? Coppens: ‘Niet alles verloopt volgens de regels. Omdat er vroeger geen legaal stelsel bestond, was een goede persoonlijke relatie heel belangrijk: je helpt elkaar door zaken te doen. Daardoor ontstond de gewoonte van een persoonlijke gift als je een deal sloot.’ Zoals? Coppens: ‘Als je iets wilt verkrijgen, geef je wel eens een slof sigaretten. Het staat soms op de onkostennota’s van mijn verkopers. Dat typeert de Chinese manier van zaken doen. De gift wordt niet gezien als corruptie, maar als een onderdeel van de persoonlijke band. Bij corruptie daarentegen doet iemand een persoonlijk voordeel ten nadele van anderen. Dat wordt door de Chinese overheid zeer streng bestraft.’ Beheerst u de taal volledig? Coppens: ‘Ik spreek vlot Chinees, maar als buitenlander beheers je de taal

nooit perfect. Tijdens mijn studies had ik vanuit zakelijk perspectief. Hij omringt vooral moeite met het geheugenwerk. De zich met lokale werknemers om deals te Chinezen zijn goed in memoriseren. Ze sluiten. zijn gewend aan duizenden karakters terDat boekt vaak sneller resultaat. Hij wijl wij meer worden opgeleid in logica zal altijd een zekere afstand houden. en het leggen van verbanden.’ Maar omdat ik de taal spreek betrekken ‘Het moeilijkste is de taal begrijpen. mijn werknemers me meer bij de dageEen klank heeft verschillenlijkse werking. Dat vraagt de betekenissen door het Je succes soms tijd, maar het werpt op verschil in toon. ‘Ma’ kan bijtermijn vruchten af. Je voorbeeld moeder, paard of staat of valt bouwt mee aan het Chinese hennep betekenen, maar in het begin verhaal.’ wordt ook gebruikt bij een ‘Het persoonlijke netuitroep of een vraag. Het le- met een goede werk van vele expats beperkt ren van karakters vergt tijd Chinese zich tot vrienden met dezelfen moeite, maar de echte de nationaliteit. Je zoekt nu uitdaging is het verschil in partner. Zelfs eenmaal steun bij elkaar in tonen. een nieuwe omgeving. Na als je Chinees een aantal jaren heb ik een spreekt. Ooit per ongeluk de eigen netwerk opgebouwd moeder van een werken vervagen die contacten. Ik nemer beledigd? laat de activiteiten van de Vlaamse VerCoppens: ‘Nee, qua misverstanden eniging of de feesten op het consulaat al valt het mee. Chinezen hebben vrij vlug een tijdje links liggen.’ door wanneer je de bal misslaat. Omdat de taal zo moeilijk is, spreken ze ook heel Hebt u Chinese vrienden? contextueel. Ze vertellen bijna een verCoppens: ‘Ja, maar het contact is anhaal. Daardoor vergt een zin soms een ders dan met buitenlanders. Chinezen half uur.’ ontmoeten elkaar traditiegetrouw buitenshuis. Hoe belangrijk is de taal voor het Ze gaan samen iets eten of gaan naar contact met de Chinezen? de karaoke. Als we goede vrienden thuis Coppens: ‘Dat is dubbel. Een expat uitnodigen, voelen ze zich nog steeds die de taal niet spreekt, bekijkt China onwennig.’ ‘Je kunt in China ook niet

© FRANK SCHELLEKENS

zomaar nieuwe contacten leggen: je moet via je netwerk worden geïntroduceerd.’ ‘Je ziet in China ook de meeste absurde dingen. Only in China, lachen we vaak. Maar alles hangt af van je houding. Je moet naar China kijken als een kind van vijf: naïef en verwonderd. Mensen met een te grote sérieux kunnen moeilijk om met die absurditeit. Maar ik vind het fantastisch.’ Denkt u er aan om naar België terug te keren? Coppens: ‘Ik mis het minder en minder. Dat is heel tastbaar, want onze koffer wordt na elke vakantie minder zwaar. We nemen wel een paar luxeproducten mee, want een stuk brie is bijvoorbeeld veel te duur in China.’ ‘Mijn hart zou bloeden bij een terugkeer. China biedt enorme kansen. Ik zou het dynamisme en de energie te veel missen, want dat vind je in Europa niet meer. Het is een stimulerende omgeving. Het land staat nooit stil. Die energie is ook vermoeiend. Een of twee keer per jaar gaan we naar België om uit te rusten. Dan geniet ik van het samenzijn met familie en het restaurant om de hoek. Als je veel energie hebt, is Sjanghai fantastisch. Maar voor mijn oude dag keer ik terug naar België.’

ADVERT

De Haven van Antwerpen verlegt haar grenzen

Antwerpen ligt dichtbij de belangrijkste Europese distributiecentra. Dankzij haar inlandse ligging in het hart van Europa neemt de haven van Antwerpen een strategische positie in. Haar locatie is maar één van de vele troeven die van Antwerpen de sterke internationale zeehaven maakt die ze vandaag is. Zo beschikt Antwerpen over een optimale nautische toegankelijkheid, garandeert ze een wereldwijd gerenommeerde efficiëntie in laden en lossen, biedt ze een waaier aan value added logistics aan en heeft ze de grootste petrochemische cluster van Europa in huis. Geen wonder dus dat Antwerpen beschikt over een uitgebreid netwerk van multimodale verbindingen naar het hinterland. Maar Antwerpen kijkt ook verder en biedt sinds kort een rechtstreekse spoorverbinding aan naar Chongqing om zo haar positie als Europese hub van goederenstromen van en naar China verder te versterken.

www.portofantwerp.com

RTENTIE

9

De Tijd goes China


“loP C_>4 W@9 l }Nñï H4#•!@
CG(N:45EMIQ&Y8 %3*?1G"BSI7E]L /a)ZFb+29dOc,; Q\AE=TDW>X
“l

òõÁ;ìOÂ ¦Á}Nï$+D3 ùvÂçöðÅ!O ::ßMõ&Â=ÛÃ síÁN`Ã 6í?ðÊî/Êp4¤Þ-¼Âç öðyTØ+û£ÚC¨c×ÓÃð îb¦âÚî§ LÁ=ºCÃ) Ê¬Õ\YÚÃíò?ð+Ò+`óv SK¡Kc×ÁíÑìóQ[îáI ]iÃBd¥0mûHîáI]Áü .!ì=0Á s @´rcÃQ • WJK¡óÈU $Ç3$Áíö,Ý±SIÃëÁë8

IKJ • LG: íÞäáö1K.Ã åÒNñï.Â$ïÅÎäÂß Ö9Ê$ïÅ[É1PJ¾qì c\«0ñïÁí(?1t9O_`Ã ÒÞeÂÁíºÏða_¯·]ýÊê DÂðì½ùz»#[ÃGÇ,,5 ÁñïÅõé5Â¯C2Ã)Êíò kÂðI½ùÁÖü4õîÏÂt' Áôe M|Öw/, 12SM. 8QXciOm?MY!:<eH ìî^Ë(üñï:Äñ dbO)«l§)P¦¢ OU\XA IKJ • LG: +Òìî¶!|¨9 Xh<¦¢;© Â4bÁ Y";7G T"Á)Êcóñï[x]õô4a “Ma” +6%qD!W ßM}NÅÉÂÅ>î >_,E ÂbÚÝ³Ãú5ÂÅ>E-ðÐEâ Q+6.9L4? ªA6îïMÂf©Á 9ÁY/óó;Cb¿igÁ½ùî» yLN/, JxF~ MK*C0 óîá>Â!ñÃ6ïÅ t6ðÃýç¾Â/<ðìdAµÁ ufz4U52¨Rp %-R`( ÂE-Ðé´;ÁðáÅ GqÃFrWíE-îÃ(ç IKJ • LG: 7=UVüz'· NMhMb-Ok[f öðÅÂR(T3\Áí ]ÃUÞäîKBÁóíò+ûÀÌ ;iEP^$H ÀCðÞäüôî»Áô IKJ • LG: ]õÃíò[Ié #ÎÂR^ö=±Â°)F#ÚÁ ìãÂñï*ó;ÂÇ6Áô^ýç aó¢ÎÁ?UNðñïÅ"3¿ NMO1`3eH ¾Â"Ê+ÒÎB-Êì"7ÃGì Qç5èÁÑAq*;ãËÃíòX IKJ • LG: ìÂÃÖ`($ïÅ[ )07anZ5k,TPH .9Å>_MÂîÓ'Á¹õzáÅB Öð*;KCb3F-ÁíòFeì IKJ • LG: óñï*ó;[x0 ÌYU5þdÃGô^þdìä%í óKîá-=Áõðîp.ÞäKjá IÂE-Òî8ÁñïÅîlìó/$ SQaÁíòÎ0$aîd¯þ^ì0 áÅÁíòé?Ú+DÊ?1ÂG_ ÅÂöWÊÄÂ@Þä½[Ê"7 ðÁ ¿ù OKÁ?íòä5f©ü/SWÂ ~ÁÖìî¡íò?3I]Â»Ã L7Áñï7æQA"7L7ÅrÂ² VO1#+%=jm/.M"'( ðmÃíò¡`Jìh3õ®ÒPóÁ ðÞäP_3ç51RÁ7=íò.ó &ì*;A2ÂÁ B2H X>ÂÅ<ÃBGÎ_MÃóñï QÂK«bÃ]õvî4P_3éy IKJ • LG: ôìîú^*ÍÁî Â¥ñì¸9ÂÁ$óðRâ9Âì {ÃcLñïÅðÎ1è1Þ°Á_ N]\6*d&GS/.eH qUÚñïÁcðÃ$ïÅóñï, Â:FJñïÅP²,Â+Òî8Ãb Aî'U5Â Á]àJ]õQë 8IKøÁ 6ÖìcðÅòÂ5nz* ;Áíòúí/¢ÃíKP²Â=ÁO:áô¬ðÃí!Î_î'> f©Á s 8$an*[c®diS“¤ D#m7v Jr 2¨¤ cfV£1N0j-{+ Y¤koab0 ”8Q HF g¥T=M:]s3H¡t¬ “óôSÃèÕd/+Òì«å?Â =ÛÁÖìÃÅò!é#síôá$ï ÅÁcðñïÅÂ5nz*;âÃíJ 6FåyÜ¶rQ:aÁÖìô'!ì è%2fÃ)Êô'QaYÓ'ðI! ÒÎõuù=Á×õÅ!QíÂñj é5nÃÖìXùîEó;·[xìH î&=Á s

óÃíØAy%î'xÂ{Ãíe $ÎÚ".S.$Â;EÁíÞäO :_XOÂîá#éÔX%íìêQ íÂñjÜÙ&ÁÖìô'!ìíòó À9ñ@e$üÂÁ´)7µÃùv[ xo!AÆ;(îå5Ât98kR (ÁBUeKñ3Ãeì7µÁ

,5y,ÃG9¤ZÂðì¯C ×Áºv×Y$SéYµVCdÏÚU ~WÂùvÁÅòQcóGÓYÚé MS,Á/õßMùvÂh8Ãôð ÒÞH¹1÷ùÒ@ÏZÁÖô'1ä nõ¼ÂrÔÅMMìóDÐÂ ô¬N¢ÁóñïÃ£>ÂÅ>E+Òå?ÃUNëO:ÅZ§âEîñÁ NMhMFDfRgUjH IKJ • LG: í
10

De Tijd goes China


Topbedrijven mikken op Chinese lokale markt l Belgen wachten herstel economie niet af

D467&1,-=":'B(? l .gîËÉdh·cVbÎó VINCENT GEORIS

D

.\ •
6

e Belgische bedrijven uit de gîP9FEpÃdh hoogtechnologische en mateiÌln:#tVb riaalsector hebben het recente herstel van de economie niet afgewacht NÚî/íVb om zich in China te vestigen. Enkele marPTr#.ÏrÉPT kante voorbeelden. )$3H2H9A/GPõ!lû÷ se fabrikanten van elektro- volgende zal in nische apparatuur reke- 2012 klaar zijn. TjRGé¢QÎp± nen. 6RT1982 tR8?3nVb Ook de metaal- en chemiegroep Umicore, het GEOFRREY RASKIN PÈU1ximU[4R vroegere Union Minière, investeringsrelaties Umicore &¤PíVb"+T deed zijn intrede in China in 1982 met de oprichting 1995 tR;íFÞm¢2 van een bureau in Hongc+Rl¤nVbP kong, de toegangspoort tot China. In fRGïKTeîRK 1995 richt Umicore Shanghai Blue Lotus op, zijn eerste Chinese fabriek die gespe- jDG¤¸ô • ~ço½t;íF cialiseerd is in kobalt. In die periode is de verantwoordelijke voor de kobaltactivi- ?3þ[¨*qT teiten niemand minder dan Thomas Ley;íFnVbEõr 11 sen. 2,500 Ý w p \ j D U [ 4 T Umicore heeft tegenwoordig elf fabrieken in China, 2.500 werknemers en 2005 tîR¤P£|]Ë¶J¢2T vier handelskantoren. De regionale ¡GðP=*lVbTGðónï hoofdzetel van de groep is sinds 2005 in Sjanghai gevestigd. ‘Onze klanten zijn 0ñ>CáÎóàËReîGð81P Chinees. We hebben beslist om in het iÌl¶gµÔT dh0ñq<8* land te investeren wegens de markt zelf, q| • sôQ$aT niet omdat we zo nodig wilden delokaliM 2005 tuR;íFnä7rM seren’, vertelt Geoffroy Raskin die ver-

antwoordelijk is voor de relaties met de investeerders. Sinds 2005 heeft Umicore in Suzhou zijn eigen fabriek voor katalysatoren, een product waarvoor het bedrijf tot de wereldtop behoort. Het bedrijf levert aan de auto-industrie, zowel de Chinese als de internationale. De belangrijkste concurrenten zijn BASF en Johnson Mattey. De activiteit van de fabriek volgt de groei van de automarkt. ‘Elk jaar komt er een productielijn bij. De volgende zal in 2012 klaar zijn’, gaat Geoffroy Raskin verder. De site van Suzhou stelt 500 mensen tewerk. JOINT VENTURES

Umicore heeft via twee joint ventures ook een accuactiviteit in Jiangmen, in de buurt van Hongkong. Die leveren onder andere nikkel dat gebruikt wordt in de accu’s van hybride voertuigen, en kathodepoeder voor de portable Electronics. De materialen worden geproduceerd in China maar wereldwijd geleverd. Ook staaldraadproducent Bekaert is actief in China, waar het bedrijf sinds 1992 meer dan 10.000 mensen tewerkstelt. De Kortrijkse groep heeft de laatste jaren een sterke groei gekend in het land, met name dankzij de ontwikkeling van de automarkt. Zo heeft Bekaert op dit moment 18 sites, verdeeld over negen plaatsen (Shenyang, Weihai, Jiangyin, Wuxi, Sjanghai, Suzhou, Chongqing, Huzhou, Qingdao), De vestigingen bevatten 14 fabrieken, één O&O-centrum en een engineeringafdeling, een handelsonderneming en zijn regionale zetel in Azië. De grootste concurrent is het Chinese Xingda.

wPïIJÈ&¯PR;íF n)14Ð63ÝT¤¥Vb P~IJÕjÀIJÈ{R=* rVbkÍrbkT¤PG uAYl/ôWdhp´BDd hTWVbIJjP-RPÅ j>Ìb¢)T ¡tRGð(mkfÄ ïÃT:mPfÄÛn 2012 t¢üT | • sôQv]aTä7AÄ s 500 ÉT

Engineeringbedrijf Hamon, dat gespecialiseerd is in nichemarkten, heeft drie filialen in China. Daar is het sinds 2006 actief. ‘De Chinese markt is enorm en daar vindt een groot deel van onze groei plaats’, legt de CEO van Hamon, Francis Lambilliotte, uit. TS Filtration in Sjanghai, produceert filterzakken voor de lokale industrie, de staal-, cement- en energieproducenten. Een deel is ook bestemd voor de export. WARMTEWISSELAARS

ÈRGðPi¨ÈP¦¢lpg VbÎóT VRy=Â¬dh¢2"9ha rOdh¥e£jïH9³R =*^tvÂ¾pÒdkTË SÍsåpT y=xhå°¯oÓrOdh ¥xÆMÆp#ÆïxÑ` Qp8'T

2009 tRy=>{úHÓdh Hamon Thermal and Environmental ;íF+ýHc÷ñdhn1x Technology in Jiaxing, maakt warmte- 60% P!Rl¢2Pf³4 wisselaars en koelsystemen voor kern- en [PU£|&{ÆájDT¤À kolengestookte warmtekrachtcentrales. RUïsH9Á»øpQÎ In 2009 nam Hamon een aandeel van PH9³T si÷üIJPÁÆáÃps 60 procent in DGE, een saneringsfabriek (ÌÆ»PÆá[lÃTk 2010 tuR y=Í*q¥eMÆv in Sjanghai die gespecialiseerd is in doenVbïRÛPJÐ?£T kenfilters voor het opvangen van fijnstof- ò2pU&8'TMÆÎóP0ñ 3 9 H < ? 3 Â ¬ v Â d h M en metaaldeeltjes. /7ö#¬9R=0HydhClý Sinds 2010 is Hamon ook belast met 1992 tíVbR EõNr 10,000 Éw de bouw en de installatie van de H6VbMü}û°ùf÷PÒE TqM.gîJ"~"Pdh: koelsystemen voor drie kerncen:½QêD{T trales. Een winstgevende markt #tpgVbIJjP-RnV die het bedrijf nog ziet groeien IBA lfj$ bD{´'T¤EõNr 18 6ÅLR met de herlancering van het 4'CR? [îzbp¿%Pd SÆný×Îo%½ª2[¶ kernprogramma in China. hR1988 t8dhnV Het bedrijf IBA, gespeciali- -"2GZ ¼¢2ä75Üh7×} R seerd in de diagnose en behan- ;BL bÍSf÷ñR ^t 14 f}DV±f deling van kanker, tekende zijn lJ 2004 tR¤/ eerste contract in China in 1988. PE+ËfÑÑdhs]ËT Vooral vanaf 2004 begonnen de #(-•&%+,
ADVERTENTIE

We love the future. We are Ageas, a new name in insurance but a company with an international track record that goes back 187 years. This year Ageas celebrates a decade of success in China with our valued partner China Taiping. Through their national network we are present in almost every province throughout China. With successful partnerships operating in India, Malaysia, Thailand, and in Hong Kong through a wholly-owned subsidiary, Ageas likes to think of Asia as its second home. With cutting edge products and financial solutions, we protect what is most important to you and help you prepare for whatever the future may hold. And even though life can be unpredictable, our ultimate goal is to make you love the future as much as we do.

www.ageas.com

Your Partner in Insurance

11

De Tijd goes China


De topman van Sany, Liang Wengen, is lid van het centraal comité van de Communistische Partij, en de rijkste man van China. © BLOOMBERG

^2_9@O=TD:,#M HNK1JV*A+FH8H )E$L

Rode miljardairs onder staatstoezicht l Ondernemers bevrijden zich steed meer van toezicht overheid l Fortuin nog steeds taboe in volksrepubliek

0F#!;CE *%5+ l @jö9q9C¨;¾ÈFû l ÈsÛlÕ STÉPHANE PAMBRUN, PEKING

I]> • UXJ"!

L

0

iang Wengen, de rijkste man van China, is onlangs bà _Báe§¬VAV< benoemd tot lid van het centraal comité van de wTfà<85ÊRVAV< Communistische Partij. wA 200 bÌR M,qÏ Wengen, magnaat van bouwen gereedschapsmachines Èóixj 9 ÌV<Ä"¬T _P staat aan het hoofd van Sany en heeft een persoonlijk forfxjo`WdÎ#PfEr#P tuin dat op 11 miljard dollar wordt geschat. Hij komt net Ñ\T vóór Robin Li, de CEO van Baidu, de eerste Chinese zoe _6¤Pef5rOdhlVbã krobot. Sany en Baidu zijn de twee bekendste privébedrijpQ®û2jSÀTëPøJ ven van het land. 11 LîURï9VbfìäÓÙ5®P De twee CEO’s werken zoals alle rode miljardairs samen [Oõ¯FTc@jýVb:,2Ì met de staat. Het is de staat die de vergunningen aflevert PÎÅ@j"ûT en de erebaantjes verschaft. Het is de staat die fortuinen Vâr¤l§S¢fÇRc[UÔ maakt en kraakt. Terwijl Sany grotendeels afhangt van VÈaæ$)P<8TÈRG£;R staatscontracten, is Baidu onderworpen aan de Chinese Èû2|RÈÔ¤È¿Tef5P censuur, die zeer streng is wat betreft internet. Beide bedrijven moeten voortdurend op hun hoede zijn. Dat verG{ÊP®¦ugÈP)VR5®PÓ klaart waarom Sany veel geld schenkt aan uVªM(¨Tb²û®ôÒ ngo’s en Chinese weeshuizen en Baidu snel China telt 271 )<8RKnVbAòäÞP reageert om trefwoorden die kwaad bloed ²löPTÔ;>a¬ zetten te censureren, zoals Tibet, democra- dollarmiljardairs 8ùef5%tÊ»øX# tie of corruptie… en 960.000 ÈµºpVbw.RK5®$¬ De volksrepubliek China is een ingewikAfkGX\PìäË'Õ kelde cocktail van een hoge dosis commu- miljonairs. B²RI¤¶~¢¤d ¢ nisme vermengd met een even hoge dosis Dat is een op de ¤r?¢ kapitalisme. ‘Je mag niet vervallen in de VïdApbEÛf4¦Ê simplistische opvatting dat er een radicale 1.400 Chinezen. A £pÐSøÍ £ÔûK tegenstelling is tussen een corrupt sfeertje iPj³úT ¤GöÒÅ¨á bij de overheid enerzijds en een deugdzame 3S&67J dA6WPr?6ÎÅ@jPù privésfeer anderzijds’, verklaart Stéphanie HN52710 AmR ¢#ì« • 3ßaaR ¤ë Balme, een in Peking gevestigde Franse sinologe. ‘De socialistische staat werkt in grote (.1PL3 ` £bP7nÊP®¦s mate op basis van een geïnstitutionaliseerd /QY67J NµºpHÐAævPsü cliëntelisme tussen zijn structuren en de kaHN%.1P ´pYfRKÖª´pYf derleden.’ e(û®T ¢ Het gewicht van de overheid is zodoende [96./J EÒºanVbd#P van doorslaggevend belang. De staatsbedrijó¡¨T·VbgpVb6 ven China Mobile en PetroChina boeken al- 41,4000H `cdhPñgcE@OVb leen al meer nettowinst dan de grootste 500 N/HW5 ÎÅ@j 500 P]pT Chinese privéondernemingen. 20L ÒOÎÅ@jnVbÝg5MT éto/Rzâè¤ÜfÐ ‘VERRIJK U’ S3uq¢fÌÌp:T$¹ Toch zijn er steeds meer privéondernemingen in China. "RRVbPÎÅ@j);¾ÈP\Zi Sinds Deng Xiaoping de beroemde woorden ‘Verrijk u’ uitG#R&ulVfkHbdhË^RI5® sprak, hebben de Chinese werkgevers een hoge vlucht genomen en bevrijden ze zich van het dictaat van de staat. 6¼åË^T-rf/ÏlYP¸ÚRÔ; Dat gebeurt door samen te werken met buitenlandse mul>A"¬fªmP0^É1TÑ¬kÎÅj tinationals, zoals Baidu met Microsoft deed. (tØRëö@2PêbÔl/ÏmPT Een privéondernemer is doorgaans de baas van zijn eikTÍ(ó©nétoVbN) gen bedrijf of een vastgoedontwikkelaar, 39 jaar oud en ÞPðoT woont in Peking of in een grootstad in het oosten van ChiÎÅj RdhP]Z¨kR39 Rn na. Dat is het robotportret van de rode miljardair dat werd ð×Zlï1¨~PÊÜÖTEl,c.5 opgesteld door het magazine Hurun, een soort van Chinese æâZPfl§SPÝT ,c.lV Forbes, dat elk jaar een lijst opmaakt van de rijkste ChinebPYÉ#. Rt(`GÉVb}IT zen. *!RVbÂC} 96 CRB Zo telt China 271 dollarmiljardairs en 960.000 miljo1,400 VbVErfÂCµTI'> nairs, dat is een op de 1.400 Chinezen! Tenminste volgens îU!èRVbEr 271 LC}T-· de officiële cijfers, want volgens Rupert Hoogewerf, de uit·l%)nR_,c.5æ]_,cP gever van Hurun, zijn ze veel talrijker: ‘Er zijn bijna dubbel yèRVbPLC}==ÒnR ¤V zoveel Chinese miljardairs, om en rond de 600’, beweert hij. Het bewijs dat een fortuin nog steeds een taboe is in de bI&PLC};ÒòþR volksrepubliek. 600 T ¢ëD¨-aT

ADVERTENTIE

www.omegawatches.com

STARRING

NICOLE KIDMAN

AVAILABLE AT: ANTWERPEN SLAETS-TENSEN

• BRUSSEL TOLLET JOAILLIERS • GENT VANHOUTTEGHEM • KNOKKE DE MAERE • LUIK DESITTER

De Tijd goes China

13


Zaken doen verloopt traag in volksrepubliek l Onmogelijk om te beginnen zonder een lokale partner

#!'%("$& l [¢ø/wù^z}Ô46 STÉPHANE PAMBRUN, PEKING

M+6 • (3C"!

T

#

im Clissold, een Brits zakenman, ontnuchtert in zijn boek ‘Mr China, hoe 450 miljoen dollar kwijt te raken in Peking na fortuin te hebben gemaakt in Wall Street’ al degenen die ervan dromen gemakkelijk geld te verdienen in China. De zakenman was in een vorig leven nog de baas van ASIMCO, een van de eerste Chinese beleggingsfondsen. Met grappige details vertelt hij over zijn tegenslagen in de Chinese zakenwereld. ‘De markt barst van de oekazes, van de valse kredietbrieven, van rechters die niets begrijpen van een dossier maar toch een vonnis vellen, van anticorruptieagenten die voor ze een onderzoek aanvaarden, een auto eisen of een koffer vol cash’, zo schrijft hij. ‘Eén ding staat vast: als je je niet aan de regels houdt, is het met je gedaan.’ De regels? ‘Er zijn geen regels’, verklaart een westerse ondernemer. Dat is nu precies een van de grote problemen in China als je er wilt investeren. ‘De regels zijn zo talrijk, complex en veranderlijk dat het de bedoeling is je eraan te onttrekken. Het is de enige manier om geld te verdienen en de Chinezen weten dat maar al te goed’. Er rijzen pas problemen als het gebrek aan regels zich uitbreidt tot de handelsbetrekkingen met het buitenland.

êôsþêÎöÛ·¹ &w¨bõsó 4.5 <{ ¢ s y D ì (Tim Clissold) S|1Å2"³Tt &{þwŸ.(*5Dà¿¤$§ Ú9%æP,m\Xyåß !#(~Î@wÌÌaÀ* w>« +`]Ú¥ÎÈe$Âü¤£w-C Ò0 "¥y;W+Î§¸w ômÂ«óly¡½ÀÅf>÷o´ Ew;wîØð%õf)ÒuÇÔ =Pþ ãâæ]ÀÅnyw y" Ý-äûyÝÔ«Ç[\(× +Ëº¥ ¢¸'9%w¨Ò@ 1w`Ç<Ð³Îú-(.&,ù`] ÚÇ3+Ëy|Ô [¢+Ë¢"r 3«éµw+yy;YwøÇ& <Ô ¥1+y¥ á&w]~ Jy¨+r!±Éè × Het banket met zakenrelaties is verplicht in China. © OWEN FRANKEN/CORBIS <ÐÉ¥Ì+ËwVó\jÒq A#4LFI&=;92)!1-FI5>D%:,P78NB ¦1+YüÊÐ “"Ýòmó[E¶yþ ADVERTENTIE De banketten [¢tf>¯ïy|\Ô RELATIES zijn er niet om ÃaÊÐ5i"Ýðj«( ‘Als je snel gefrustreerd of ;Õ`?y|\ N+«À Fidelity Funds – China Consumer Fund gestresseerd bent, of je de tijd niet het einde van hebt om te praten en om relaties een vergadering ùÝw ×{(.&¥í aan te knopen, als je niet tegen te vieren. TQUTõ3w8W(' bureaucratie kan, is China niets ö~¨@1wx¦ Úò Ze zijn voor jou.’ Die half ernstige, half ironische opmerking van een de vergadering ¿oÉAèüðH × Amerikaanse ondernemer vat de ¢V7ÆÎB moeilijkheden samen waarmee tal zelf. ©õ/-Róá]ÜÇw« van zakenmannen geconfronteerd worden in China. Alles is een kwes Ýë\y Ý?Ä\ tie van geduld en contacten. ÿ"ääc_/-;w_ In China gaat het niet om wat je kent, O;w»»;YgÇ¥Î¨?Öî maar wie je kent. Fabrieksbazen, lokale func8z`÷yèÇO+²ÆÎ¨pÏ tionarissen, ambtenaren van de Communistische Partij… Je moet je een weg w&yÏñ>1wÁ·Ô É1Îù banen door de jungle van mensen en op het Àwù^z}[¢ø/ù^z}Ô[¢> juiste paard wedden. In het meest bevolkte vfÈ¥Îù^z}Ò8Ývî land ter wereld is het dus het moeilijkst de juiste partner te vinden. Het is onmogelijk wöÌd om in China te beginnen zonder een lokale öÌdþ¼3ÊÐ5 Ú¥Ô ú-+F partner. Alleen hij zal deuren, of eerder het Eü¨»ÊÐ`w¾Òw^pÊ adresboekje, kunnen openen. ‘Dat is de perceptie die we in het Westen ÐÕÇÌwXé(y ×yLÞw hebben over een Chinese samenleving die nM&S9® • 3`y Úq'_£; gedomineerd wordt door corruptie en interHet bijzondere groeipotentieel van China in het compartiment Fidelity ÊÐüÍL)o¹!¥Î#V ¢ persoonlijke relaties. De guanxi (wat je kan Funds – China Consumer Fund van de Luxemburgse bevek Fidelity Funds <Ðwyb8Íû_ÛY¨«b¾ vertalen als ‘netwerk’ of ‘relaties’, red.) ontVan een simpele tandenborstel tot de eerste wasmachine: 1.3 miljard spoort in cliëntelistische relaties’, vat Z1¥ÌÊÐ5yþ¼¢1¨àd Chinezen zetten de eerste stappen op het pad van consumptie. De vraag Stéphanie Balme, een in Peking gevestigde naar goederen is ongekend nu de lonen in China stijgen en de welvaart Ãa¥Ì¾ÒÊÐ5¥ÌÊÐ5gÇG Franse sinologe, samen. steeds bredere lagen van de bevolking gaat bereiken. De term “Made in lÃay7"îÓÝüî¥¬y ‘Cliëntelisme, vriendjespolitiek en China” zal ook van toepassing zijn op het consumeren. Fidelity heeft als geen ontucht zijn courant in China en dat is proÊº × ander jarenlange ervaring in Aziatische aandelencompartimenten en met hun blematisch. Want het impliceert dat experts lokaal aanwezig in China selecteren zij zorgvuldig die Chinese “"#! !8(ªÊÐ5yÔ alleen Chinezen deel kunnen uitondernemingen die volgens de beheerder het beste van deze trend kunnen gÇ¾öÌÆIyBh¥ maken van de guanxirelaties en dat profiteren. Ook u kunt nu van deze trend profiteren door te beleggen in het de mensen in China uitsluitend dat ^3w>$ü$ú man. In de Chinese traditie vormt de mens één geheel en je moet (te) veel hebben KcRí«ÀVb8yòü Deze mededeling richt zich niet tot personen gedomicilieerd in het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten, maar uitsluitend tot personen die gedomicilieerd gedronken met je partners om ze echt te kenzijn in rechtsgebieden waar de genoemde compartimenten toegelaten zijn voor distributie of waar een dergelijke goedkeuring niet vereist is. Fidelity/Fidelity $úÊý¬ùcwï÷ÇÃDÇ nen. ‘Het is ook een manier om de lokale International betekent FIL Limited, en haar dochterondernemingen. Tenzij anders vermeld, zijn alle hierin opgenomen opvattingen en meningen afkomstig van ü°ÇwDMÇ@:/-$_Ñ$ de Fidelity-organisatie. Fidelity geeft geen beleggingsadviezen die gebaseerd zijn op persoonlijke omstandigheden. Fidelity, Fidelity Worldwide Investment, autoriteiten, de kaderleden van de partij, de het Fidelity Worldwide Investment logo en het ‘F symbool’ zijn handelsmerken van FIL Limited. Fidelity Funds is een “open-ended” beleggingsmaatschappij politieagenten, alle mensen die bij je busiÏÙ&wDçÇ:Ãùc$>0ty gevestigd in Luxemburg, met verschillende aandelenklassen. Wij raden u aan uitgebreide informatie aan te vragen alvorens te besluiten tot enige belegging. ness betrokken zijn, gunstig te stemmen’, Beleggingen dienen te geschieden op basis van het op dit moment geldige prospectus/ vereenvoudigd prospectus dat kosteloos verkrijgbaar is samen met Ê+y«ÒRZ:ò/3Ô yÇ:Ã het addendum bestemd voor Belgische beleggers samen met het laatste jaarverslag en halfjaarverslag bij ons Europese Service Centre in Luxemburg, bij onze benadrukt een Amerikaanse ondernemer, verdelers en bij Fastnet Belgium S.A. (Hevenlaan 86C, b320, 1000 in Brussel), onze agent voor financiële service in België. De vergoedingenstructuur is verkrijg$Ê«ÒSQ0xãC:°! die toegeeft dat hij nog altijd moeite heeft baar bij de financiële instellingen die de Fidelity sub-compartimenten aanbieden. Valutatransacties kunnen worden uitgevoerd in een zakelijke, objectieve met die ganbei om zijn contracten te redden. É$ÊdÂ®Z^ªwú-~¨ transactie door of via Fidelity-bedrijven, die uit deze transacties inkomsten kunnen genereren. De instapkosten zijn maximaal gelijk aan 5.25%. Er zijn geen uitstapkosten. De minimale instapdrempel bedraagt 2.500 USD. De daaropvolgend minimaal investering bedraagt 1.000 USD. Voor meer informatie m.b.t. de 3] Ú¢1r1w.a(.y B+" aankoop van stukken en de nominee kosten verwijzen wij u graag door naar de prijslijst van elk distributeur. In het verleden behaalde resultaten geven geen CORRUPTIE betrouwbare indicatie voor de toekomstige ontwikkeling. De waarde van beleggingen en de gegenereerde inkomsten kunnen zowel stijgen als dalen. Het is þþ)y "ÍY«½i/¢( mogelijk dat de belegger het geïnvesteerde bedrag niet terugkrijgt. In bepaalde landen en voor bepaalde types beleggingen zijn de transactiekosten hoger De gevallen van ondernemers die verooren is de liquiditeit lager dan elders. Mogelijk zijn er ook beperkte kansen om alternatieve manieren te vinden om kasstromen te beheren, voornamelijk indien .þ[¢ñ¢lwXéw8yGIÔÒò« deeld zijn voor corruptie of fiscale fraude zijn de nadruk voor beleggingen wordt gelegd op kleine en middelgrote ondernemingen. Voor compartimenten die zich in dergelijke landen en beleggingstypes de voorbije maanden verveelvoudigd. Van de specialiseren, hebben transacties – voornamelijk transacties van grotere omvang – waarschijnlijk een grotere impact op de kosten om een compartiment te v# × beheren dan vergelijkbare transacties in grotere compartimenten. Toekomstige beleggers dienen dit voor ogen te houden wanneer zij compartimenten seleckaderleden van staatsbedrijven zoals China Ï´Î2y ¢«Ë(.&b8>=þ teren. Dividenden die via een in België gevestigde tussenpersoon worden uitbetaald, zijn onderworpen aan een roerende voorheffing van 15% die aan de bron Mobile beschuldigd van het aanvaarden van wordt ingehouden. Deze heffing is 25% voor dividenden van aandelen die voor 1 januari 1994 zijn uitgegeven. Voor accumulerende aandelen, en distributie}4Ü4²*1¢(.wUy" steekpenningen tot de arrestatie afgelopen aandelen (van subfondsen voor welke de Statuten niet in de jaarlijkse uitkering voorzien van het geheel van de verkregen netto inkomsten), van subfondsen die rechtstreeks of onrechtstreeks meer dan 40% van hun activa investeren in intrestdragende effecten van welke aard ook, een roerende voorheffing van 15% van februari van de minister van Spoorwegen 76wUgyej=FÙ2{`ë toepassing zijn in geval van afkoop van de aandelen door het BEVEK. Gelet op de complexiteit en de voortdurende evolutie van de toepasselijke regels, worden voor corruptie, via gevangenisstraf voor alle investeerders aangeraden om hun eigen belastingadviseur te raadplegen in verband met hun specifieke situatie en de fiscale gevolgen van een investeëcbj=eAy1(.&Ä54È¡y patroons zoals die van Gome, een privédistriring in Fidelity Funds. De beursbelasting bedraagt 0.5%, verschuldigd bij verkoop van accumulerende aandelen van subfondsen (tot een maximum van EUR 750 per transactie). Uitgegeven door FIL Investments International, goedgekeurd en gereguleerd in het Verenigd Koninkrijk door de Financial Services Authority. ".aï6×ý~{\Xw)ìÁc buteur van elektrische huishoudapparatuur. Deze mededeling richt zich niet tot personen gedomicilieerd in het Verenigd Koninkrijk. CL 1110201-0112 Je moet je indekken zowel door de slinkse Åypêw>$íyÇ/µ¥ Chinese administratieve wegen te ontcijfe1ô$yhÉ1|kÚ¢ÑÞ× yÎ ren als door een zeldzame partner te vinden B¢ñA#l «ÒkÝu5w die een lange arm heeft, maar je geen schade ø/ù^z} berokkent.

Consumptie in China

De groeimarkt van de toekomst

Het zijn mensen als u

Blijf ervoor gaan die de wereld veranderen.

Bent u van plan zaken te doen in Azië of wilt u er investeren ? Vertrouw dan op een partner die beschikt over lokale expertise en krijg zo de beste financiële oplossingen.

cpb.bnpparibasfortis.be V.U. : E. Dufrane, Fortis Bank n.v., Warandeberg 3, 1000 Brussel, RPR Brussel, BTW BE 0403.199.702.

Wijzijn allen Chinezen

Recommend Documents