Chinese proverb. Kengetallen land- en tuinbouw in juli 2014 Financiering van de toekomst in Agro and Food. LEI: Laan van Staalduinen1

Chinese proverb 1 juli 2014 Financiering van de toekomst in Agro and Food

Maatschappelijk krediet verlenen en coachen van, voor en door ondernemers in de landen tuinbouw 1 © De Kredietunie bv

Kredietunies Ruimte om te ondernemen

2

© De Kredietunie bv

LTO-voorzitter Albert Jan Maat1 “innovaties en verduurzaming in de landen tuinbouw sector naar mix van financieringsproducten, zoals crowdfunding en kredietunies. Deze zullen aan omvang winnen, met name bij lokale voedselinitiatieven. Daarnaast zijn kredietunies en participati44444es een mogelijkheid. Banken zullen bij een mix van financiering ook sneller bereid zijn geld te lenen”. 1 Het Hele Westland 27 juni2014


LEI: Laan van Staalduinen

3


Kengetallen landen tuinbouw in 2012

1

4

1

• De landen tuinbouwsector heeft een goed jaar achter de rug. De waarde van de export steeg in 2013 met 5 procent tot 83 miljard euro (vooral bloemen en planten, bloembollen, vlees en zuivel). • Zorgen: Banken worden steeds terughoudender; Kleinschalige alternatieven: crowdfunding, kredietunies, naast bankkrediet. •

1 NOS 23 06 2014, LEI: Landbouw Economisch Bericht © De Kredietunie bv

5


6

1

Kengetallen landen tuinbouw in 2012

Too big to fail: 1

2001 Enron $ 90 miljard fraude-mislukte diversificatiestrategie 2003 Parmalat € 8 miljard fraude 2006 SNS Property Finance € 2,4 miljard verlies op vastgoedportefeuille 2008 Bernard Madoff $ 40 miljard piramide spel 2008 Lehman Brothers failliss. $ 639 miljard activa, $ 613 miljard schulden 2011 Bouwfonds Klimop Symphony € 250 miljoen fraude 2012 Libor Scandal $ 800 biljard 2012 Vestia € 2,6 miljard speculaties derivaten 1 LEI: Landbouw Economisch Bericht 2013 © De Kredietunie bv

7


8

Trend ontwikkeling Bankfinanciering Boele Staal: • bedrijven zijn te afhankelijk van bankkredieten • alternatieve financieringen zijn noodzakelijk IMF: • Credit Crunch, MKB wordt dupe van Bael III en CRD IV, Minder en duurder bankkrediet • © De Kredietunie bv

ECB: Nederlandse MKB scoort slecht

9

1

1 per 30 april 2014



10

Marktanalyse

• 12% die bij de bank een nieuwe lening aanvroegen, of een bestaande lening wilden vernieuwen kregen die ook, • 25% gemiddeld in Europa. • 66% van alle aanvragen van MKB ondernemers in Europa wordt volledig gehonoreerd; • 25% voor Nederland, voor Griekenland 33%, voor Duitsland 82% en voor Finland 83%. • Financieringsverzoeken die geheel worden afgewezen komen in 42% van de aanvragen in Nederland voor, versus 27% in Griekenland, 3% in Oostenrijk en 1% in Duitsland. •

Bron: Het Financieele Dagblad

11

• Voor WO-II geen bankkrediet voor MKB • Banken terughoudend bij financiering MKB-ondernemers • 99% van alle bedrijven in Nederland zijn MKB bedrijven, zorgen voor 60% van alle werkgelegenheid • Financieringen < € 250.000,- niet rendabel • Banken (Deutsche Bank) trekken zich terug uit MKB • Financieringsbronnen opgedroogd ondanks overheidsgaranties en subsidies • Investeringen MKB blijven daardoor achter • De werkgelegenheid in het MKB, de motor van de economie, stagneert © De Kredietunie bv

12

2

Trend = Near Banking

Financieringsbronnen MKB • • • •

Bankkrediet grootste bron; geen relatiebankieren meer Nieuwe bronnen Crowd Funding, MKB obligaties etc. Qredits tot € 150.000,- goed bedrijfsplan, coaching Kredietunies tot € 250.000,- goed bedrijfsplan, coaching door leden • Kredietunies met co-financieringsfondsen: bedragen boven € 250.000,-, goed bedrijfsplan, coaching • Kredieten van kredietunies kunnen worden gegarandeerd onder de BMKB regeling, er is binnen deze regeling een ruimte van € 25 miljoen gereserveerd © De Kredietunie bv

13

• IMF: Credit Crunch Basel III balans, < 4% • Minder krediet naar MKB, want te hoge risico’s en te lage rendementen • Geen lang geld meer naar financiering onroerend goed want te hoge risico’s • Traditionele alternatieven voor bankfinanciering: – Factoring, leasing, – Oligatie- en aandelenemissies – Securitisatie © De Kredietunie bv

14

Crowdfunding in Nederland

Crowdfunding in Nederland

15


16


Publiek Belang van Kredietunies

Maatschappelijk Bankieren

1. Bevordering werkgelegenheid (in de VS levert ieder kredietunie-krediet van $100.000,- aan een MKB-lid één FTE op) 2. Versterking sociaal economische weefsel in krimpgebieden, steden, wijken 3. Voorkomen van leegloop van economische bedrijvigheid in krimpgebieden, steden, wijken 4. Lagere faalkansen voor MKB ondernemers door coaching, minder vernietiging van kapitaal en arbeid (defaultrate VS < 1%) 5. Overdracht van kennis en ervaring door oudere MKB ondernemers op jongere ondernemers door coaching 6. Opvullen van de ruimte/markten die door systeembanken niet meer wordt/worden bediend 7. Relatiebankieren (de menselijke maat, d.m.v. coaching) in plaats van onpersoonlijk transactiebankieren via intelligente computersystemen 8. Community banking (nutsbankieren, het nut van het algemeen) in plaats van systeembankieren: het “omdenken” in veranderende maatschappelijke verhoudingen 9. Zelfredzaamheid in plaats van bankafhankelijkheid; creëren van een degelijke structurele financiële basis voor de financiering van het MKB 10. Publieke en private samenwerking, het hogere ideële (private én publieke) doel (versterking van de branche of regio) in combinatie met het weloverwogen eigenbelang van de leden (goed voor onze spaarcentjes zorgen), op basis van het principe “not for profit, not for charity, but for mutual service”.

• Juist in tijden van crisis stellen mensen zich open voor nieuwe ideeën • Kredietunies zijn veilige, maatschappelijk betrokken, zelf financierende kredietverenigingen van, voor en door ondernemers en particulieren • Zij bevorderen de gemeenschapszin, de onderlinge solidariteit tussen kredietgevers en kredietnemers, de menselijke maat • zij versterken het sociale weefsel van branche of regio © De Kredietunie bv

17


18

3

Wat zijn Kredietunies

Coaching

• De drie Pijlers: Zelfredzaamheid,Solidariteit en Soevereiniteit • Coöperatieve verenigingen zonder winstoogmerk; van, voor en door de leden • Leden zijn ondernemers, kredietgevers en kredietnemers; zij zijn en blijven eigenaren van de gemeenschappelijke Kredietuniekas • De leden kiezen het bestuur • De leden bepalen hoogte van rente en provisies en de verdeling van een batig saldo • Evenwicht tussen vrijwilligers en professionals

• Kredietgevers bepalen aan wie geld wordt uitgeleend • voegen vakinhoudelijke kennis toe • beoordelen het ondernemerschap van de kredietnemer, daarna de zekerheden • hebben belang bij betaling van rente en aflossing • coachen kredietnemers bij hun bedrijfsvoering • doen dat op basis van vrijwilligheid en in het gemeenschappelijk belang van de Kredietunie • zicht op hoger rendement op ingelegde geld


19

Geen Publieke Spaarders • Kredietunies zijn een besloten kring, kunnen geen beroep doen op de publieke spaarmarkt • Kredietgevers stellen middelen ter beschikking van kredietunies in de vorm van Verhandelbare Perpetuele Ledencertificaten • Voorwaarden te bepalen door de ALV • Kredietunies mogen geen vreemd vermogen aantrekken buiten de kring van betrokken en belanghebbende instellingen (structuur-, pensioenfondsen e.d.) 21


20

Financiering van kredietunies • Standpuntenbrief DNB-AFM 16 januari 2013: perpetuele ledencertificaten toegestaan + coaches • Ledencertificaten nominaal € 1.000,- tot € 25.000,• Totaal toezegging geldgevende leden € 2,5 miljoen; • € 500.000 liquiditeitsreserve • Rente marktconform, ter bepaling door Kredietunie • Na drie en/of vijfjaar veiling van ledencertificaten via NPEX • Opbrengst wordt gebruikt voor kredietverlening aan leden • Betaalde rente en aflossing niet beschikbaar voor nieuwe kredietverlening • Schuldendienst lening = rente + aflossing ledencertificaten © De Kredietunie bv

22


Hoofdlijnen kredietbeleid •

Eisen aan kredietnemers

•

Lid van Branchevereniging, – Document met beschrijving van de bedrijfsactiviteiten en t.o.v. de markt – Investeringsbegroting met toelichting, c.q. businessplan – Beschikbaarheid financiële gegevens: Jaarcijfers 2011, 2012 en (concept) cijfers 2013, exploitatiebegroting voor aankomend jaar, liquiditeitsprognose voor komende jaren

• • • •

Kredietnemers moeten open staan voor advisering/ondersteuning/ coaching Bij voorkeur normale lening, in bijzondere gevallen is achtergestelde lening Er worden zekerheden gevraagd ter beoordeling van de kredietcommissie Kredietnemer kán meerdere kredieten vanuit Kredietunie ontvangen tot een maximum van € 250.000 Aflossing binnen maximaal 5 jaar Debet rentepercentage is marktconform Bij voordelig jaarresultaat lager dan marktconform!

• • • 23


Kredietproces: 1. Aanvraag intakegesprek kredietunie 2. Sponsor en kredietvrager formuleren voorstel 3. BKR Toetsing, “due diligence”, “rating”, extern 4. Kredietcommissie formuleert voorstel Bestuur 5. Bestuur beslist en benoemd coach 6. Zekerheden bij Kredietunie 7. Daarna kredietbeheer door coach en Extern 8. Rente en aflossing naar kredietunie 9. Incasso door kredietunie i.s.m. Extern © De Kredietunie bv

24

4

Kosten Kredietunie

Verdienmodel Kredietunie

Cijfers zijn indicatief, kosten weergegeven als verschillende grootheden

NB: Cijfers zijn indicatief

Opbrengsten Kredietunie Provisies en 9% Renteopbrengsten uitstaande kredieten

Afsluitprovisie

Kosten Kredietunie

Analyse en –beheerkosten

Rente betaling 3% aan geldgevende leden 7,8%*

Renteopbrengsten 3% liquide middelen

Kosten per kredietaanvraag Contributie VKN

Rentemarge Kredietunie

4,8% Rentemarge Kredietunie

Defaultkosten

1,5% (eenmalig) 1,5%

€ 1.500,- (eenmalig) Te bepalen door de leden

1 tot 2 % van uitstaande kredieten

Beheerskosten Kredietunie XXX 2,5%-3,5% van uitstaande kredieten. BMKB kosten

1% p.a. van uitstaande kredieten die onder BMKB vallen

RESULTAAT © De Kredietunie bv

25

• Kredietunies hebben toestemming van de AFM en DNB voor kredietverlening middels uitgifte PLC’s; Motie van Hijum • Vereniging Kredietunies Nederland zorgt, indien gewenst voor gemeenschappelijke juridische, operationele, financiële, administratieve, krediettechnische en toezichthoudende ondersteuning • Binnen vijf jaar honderd kredietunies oprichten, er zijn 82 aanvragen

• MKB Ondernemers (circa 864.000) structureel toegang bieden tot financiering bedrijfsactiviteiten • Kennis en ervaring van oudere ondernemers mobiliseren om jonge ondernemers te coachen • Kredietunies oprichten, kredietgevers en -nemers hebben persoonlijk belang bij succesvolle kredietverlening • Onder het motto: “not for profit, not for charity, but for mutual service” • Alleen krediet verlenen, geen betalingsverkeer, derivaten, effecten, valuta zaken etc. 27


28

Oprichten

Co-financieringsfondsen • Regionale en sectorale cofinancieringsfondsen voor hogere bedragen en langere looptijden • Kleine (sectorale) pensioenfondsen, gelieerde instellingen en professionele beleggers investeren een bedrag van circa € 10 miljoen per fonds dat in • Vijf jaar ter beschikking gesteld wordt • In tien jaar wordt terugbetaald tegen een maatschappelijk verantwoord rendement van 5% à 6% • Deze fondsen kunnen samen werken met BMKB fonds, Europese Investerings Fonds e.a. © De Kredietunie bv

26

Bedrijfsstrategie

Ambitie Kredietunie Initiatief



29

o Opstellen van businessplan en plan van aanpak (inclusief voorstellen voor marketing, communicatie en ledenwerving) o Ontwerpen brochure, website, leaflets voor leden- en fondswerving (zie Toolkit) o Inventariseren van concrete bereidheid van aspirant-leden om geld te investeren o Inventariseren van concrete kredietaanvragen o Kiezen van een voorlopig bestuur o Regelen van de formele vereisten (zoals juridische, bestuurlijke, financieel administratieve en toezichteisen) in overleg met De Vereniging van Kredietunies in Nederland o Regelen van kredietproces via VKN met behulp van een externe partij o Voorbereiden van de oprichtingsvergadering (eerste Algemene Ledenvergadering) o Openen bankrekeningen bij huisbankier o Oprichten van de kredietunie bij notariële akte o Storting op aandelen van de kredietunie o Storting op certificaten/obligaties van de kredietunie © De Kredietunie bv

30

5

Risico's en rendement

Kernpunten Korte termijn

• Risico: – te weinig enthousiasme van MKB ondernemers – te weinig toevertrouwde middelen – te weinig bereidheid om te coachen – onvoldoende funding door beleggers • Systematisch risico: – direct toezicht DNB, AFM op afz. kredietunies • Rendement: – vooral maatschappelijk, MKB ondernemers die niet meer alleen afhankelijk zijn van banken – sociaal netwerk MKB ondernemers, kring van leden – behoud en uitbreiding werkgelegenheid in het MKB © De Kredietunie bv

31

– Positionering binnen de wet WfT, DNB-AFM – Twee “pilot” kredietunies oprichten, één sectorale en één regionale, ondersteunende diensten – Infrastructuur kredietproces met Extern creëren – wekken van politiek en maatschappelijk draagvlak – uitdragen van de Kredietunie boodschap – Voorbereiden emissie € 250.000,- zomer 2014 – Symposium 10 septemer 2014 “ WTK en Zelffinanciering MKB Ondernemers” 32


Kernpunten Lange Termijn

Randvoorwaarden

– Zorgvuldig uitbouwen van stelsel van gelijkgestemde kredietunies; – Continu beheersen van (krediet en systeem) risico’s bij en via kredietunies – Continu beheersen van Governance – Continu bewaken van evenwicht tussen vrijwilligers en professionals – Aansluiten bij de World Council of Credit Unions

• Marktimperfectie voor leden Land- en Tuinbouw ondernemers bij verkrijgen bankfinanciering? • Bereidheid, enthousiasme bij leden om tijd en energie te steken in oprichting van een Kredietunie voor Land- en Tuinbouw ondernemers. • Bereidheid om persoonlijk een functie te vervullen in de Governance Structuur van de Kredietunie? • Bereidheid bij L&T Organisaties om een “pilot” kredietunie mogelijk te maken?


33


Governance Regels •

•

•

•

Modellen en spelers

Externe Governance: zich op een transparante manier houden aan de wettelijke en prudentiële voorschriften daarover verantwoording afleggen aan toezichthouders en aan de omgeving Interne Governance: omvat het ontwerpen en instellen van een passende bestuursstructuur, het behoud van de continuïteit van de bedrijfsvoering, het creëren van evenwicht binnen de organisatie en het dragen van verantwoordelijkheid voor ieder’s daden. Individuele Governance: Bestuursleden en managers dienen, om hun collectieve taken uit te voeren, ethisch hoge standaarden te voeren, zich professioneel te gedragen en naar buiten toe met één stem te spreken. Gedragscode: het belang van de leden altijd boven het eigen belang stellen; geen misbruik maken van functie, positie, kennis, vertrouwelijkheid van klantgegevens en andere informatie waarborgen © De Kredietunie bv

34

35

1. 2. 3. 4. 5.

Bakkenist (model crowdfunding) Berenschot (beleggers coöperatie) CopVeluwe en Noaberkrediet (kredietunies) Milk (kredietverenigingen van beleggers) Samenwerkende kredietunies (verscheidenheid aan modellen) 6. VKN(Internationaal model, Governance, compliance)


36

6

Kredietunies in Europa (bron: European Network of Credit Unions) Credit Unions in Europe Member Estonia

No

Members

Savings

Loans

Reserves

Assets

Penetration*

21

4,06

$10,973,204

$12,704,973

$3,697,677

$18,090,635

Great Britain

397

1,025,819

$1,305,109,277

$1,013,722,196

$188,891,402

$1,579,548,355

2.47%

Ireland**

487

3,200,000

$15,210,180,646

$6,369,510,922

$2,530,625,190

$17,919,205,000

73.22%

1

7,299

$2,948,977

$4,086,514

$1,921,413

$5,076,716

0.5%

Poland

55

2,590,713

$5,017,770,855

$3,588,866,662

$472,369,522

$5,472,939,756

10.67%

Romania

19

58,311

$46,958,734

0.38%

Latvia

31

26

$22,452,830

$19,811,321

$1,320,755

$26,415,094

1.73%

Lithuania

63

135,92

$605,276,853

$358,362,677

$66,273,268

$646,255,236

5,55%

Moldova

359

126,746

$11,057,851

$22,636,364

$8,000,000

$27,644,628

4.88%

Ukraine

617

1,095,883

$171,925,466

$341,782,609

$44,770,186

$330,049,689

3.48%

Total All

2,1

8,270,751

$22,397,766,896

$11,736,569,449

$3,324,372,208

$26,072,183,843

Macedonia

$40,070,934

$32,085,211

$6,502,795

0,48%

*Penetration rate is calculated by dividing the total number of reported credit union members by the economically active population.


37

Nutsbankieren in VS


38

World Council of Credit Unions

• 87.000 credit unions; 90 miljoen leden, € 900 miljard spaargeld (= 10% van totale spaarmarkt) • Total Member Business Loans (MBL’s, leningen van Credit Unions aan leden die een bedrijf hebben) = $42 billion (6% of total SME-loans outstanding) • Average Size MBL= $217,214 • Bill S.2231 to raise the Cap for MBL’s from 12,25% of CU-Balance Sheet Total to 27,5%; heeft Congress gepasseerd en wordt thans behandeld door de Senaat. • Removing the Cap: Up to $14 billion additional MBL’s in first year and 157,000 new jobs in the first year © De Kredietunie bv

39

Kredietunies in Buitenland

Improving people's lives through credit unions

• In pursuit of its vision to improve people's lives through credit unions, the mission of World Council of Credit Unions (WOCCU) is to be the world's leading advocate, platform, development agency and good governance model for credit unions • http://www.woccu.org • Vereniging Kredietunies Nederland zal zich bij WOCCU aansluiten © De Kredietunie bv

40

Ruimte om te ondernemen

(bron: WOCCU, World Council of Credit Unions, FYE 2012)

World Concil of Credit Unions Aantal kredietuniestelsels Leden Landen

FYE 2012

FYE 2011

55,952

52.945

200.243.841

187.989.967

101

100

Activa

$1.693.949.441.327 $ 1.459.605.561.772

Spaargeld

$1.293.256.192.197 $ 1.229.389.373.992

Leningen

$1.083.818.986.318

$ 906.089.324.653

• Internationale Gedragscode voor kredietunies • Governance en Compliance Regels • Regels voor Behoorlijke Bedrijfsvoering © De Kredietunie bv

www.kredietunienederland.nl 41


42

7

Chinese proverb. Kengetallen land- en tuinbouw in juli 2014 Financiering van de toekomst in Agro and Food. LEI: Laan van Staalduinen1

Recommend Documents