Jaarconcert vrijdag 7 mei 2010 om 20.00 uur
Charming Cathedral Hymns Engelse Kathedraalmuziek Jan De Haan Charles Villiers Stanford
Oxford intrada Beati quorum via op. 88
William Byrd
Ave Verum Corpus
John Stanley
‘Allegro’ voor orgelsolo
Gregoriaans
Dominica Pentecostes Introitus: Spiritus Domini Alleluia: Veni Sancte Spiritus Sequentia: Veni Sancte Spiritus Communio: Factus est repente
George Frideric Handel
The Arrival of the Queen of Sheba (bew. Paul Archibald)
Howard Goodall
The Lord is my shepherd • psalm 23
Herbert Sumsion
They that go down to the sea in ships • psalm 107
Grayston B. Ives
Missa Brevis Kyrie • Gloria • Sanctus • Benedictus • Agnus Dei
John Rutter
Koor Orkest
Orgel Algemene leiding
Gloria Gloria: Allegro vivace Domine Deus: Andante Quoniam tu solus sanctus: Vivace e ritmico Schola Cantorum van de Sint- Baafskathedraal Schola Cantorum Brass Steven Bossuyt, Bart Coppé, Frankie De Kuyffer, Marc Goris: trompet en bugel Dominique Vanhaegenberg, Peter Leroy: trombone Luk Neirynck: bastrombone • Bart Van Neyghem: bastuba Tom Pipeleers: pauken • Wim De Vlaeminck: percussie Edward De Geest
Filip Martens
Componisten en uitgevoerde werken
2
Inleiding
ten dele waargemaakt: sommige van zijn werken zijn inder-
Rowan Atkinson, een studiegenoot. Hij viel reeds vele malen
daad wereldwijd uitgevoerd – door onder andere Mahler –
John Stanley (1713-1786) Allegro in D groot (bew. Flor Peeters)
In de tweede helft van de 16e en het begin van de 17e eeuw kende de muziek op het Britse schiereiland haar eerste bloei-
maar hij blijft toch vooral geassocieerd met de anglicaanse
De Engelse organist en componist John Stanley werd op
’Nationale Ambassadeur voor de Zang’ van het Verenigd
periode met de generatie van Thomas Tallis (1505?-1585)
liturgische muziek. Hij schreef in totaal 160 liederen voor de
tweejarige leeftijd blind ten gevolge van een huiselijk
Koninkrijk. Daardoor leidt hij een project voor de bevorde-
en William Byrd. De anglicaanse kerk had op dat moment
eredienst van de Kerk van Engeland, meestal in het Engels.
ongeval. Hij studeerde orgel bij J. Reading en M. Greene,
ring van de samenzang in de basisscholen dat nog steeds
Engelstalige muziek nodig voor haar eredienst en deze twee
‘Beati quorum via’ is één van de weinige uitzonderingen. Het
bekleedde tijdelijk verschillende ambten van organist in
loopt.
heren stonden mee aan de wieg van de eerste Engelstalige
is een Latijns motet voor zes stemmen a capella, dat gecom-
Londen en werd een van de beste spelers van de stad.
‘The Lord is my shepherd’ op tekst van psalm 23 is beter be-
liederen voor de eredienst.
poneerd moet zijn rond de eeuwwisseling. Het is vrij eenvou-
In samenwerking met J. C. Schmith nam hij na de dood van
kend als het thema van ‘The Vicar of Dibley’. Goodall wou
Ze componeerden op onnavolgbare wijze muziek voor de
dig gestructureerd: de vrouwen- en mannenstemmen staan
G. F. Handel diens oratoriumuitvoeringen over. In 1779
voor deze BBC-serie een werk componeren dat ook een
Engelse kathedralen. Het zou daarna meer dan 250 jaar
in blokken tegenover elkaar met daartussen een meer con-
werd hij na de dood van W. Boyce leider van de Royal Band
zelfstandig leven kon leiden. Goodall speelt in het werk met
duren – Henry Purcell en George Frideric Handel buiten
trapuntische zetting, waar alle stemmen onafhankelijk van
of Music. Hij schreef oratoria, opera’s en andere muziek
contrasten door de warme vloeiende lijn van het begin van
beschouwing gelaten – vooraleer de volgende generatie
elkaar hun melodie zingen.
in de prijzen: zo werd hij bijvoorbeeld in 2007 de eerste
voor het toneel. Stanley werd echter vooral geroemd wegens
het werk in het midden te onderbreken door een homofone
Britse componisten, met ondermeer Sir Charles Villiers
zijn talrijke cantates, zijn drie bundels met orgelvoluntary’s,
passage waar de tekst bijna wordt gedeclameerd.
Stanford, Herbert Sumsion en John Rutter, klaarstond om op
zijn twee bundels fluitsolo’s alsook voor zijn twee bundels
William Byrd (1540-1623) Ave verum corpus
met concerti, wellicht de beste werken op dit gebied uit die
William Byrd was als jonge koorknaap waarschijnlijk actief in
Zijn Allegro in D groot was oorspronkelijk gedacht als een
Herbert Sumsion(1899-1995) They that go down to the sea in ships
de Chapel Royal in Londen, waar zijn leermeester Thomas
voluntary (een orgelstuk dat gespeeld wordt aan het begin of
Herbert Sumsion is vooral bekend als organist. Hij was
Jan De Haan (° 1951) Oxford Intrada
Tallis op dat moment dirigent was. Hij moet over veel talent
einde van een kerkdienst) en was geconcipieerd voor een
tussen 1928 en 1967 organist van de kathedraal van
beschikt hebben want reeds op 23-jarige leeftijd werd hij
klein tweemanualig orgel. Flor Peeters bewerkte dit stuk voor
Gloucester, waar hij ook als koorknaap zong. Als organist
Jan De Haan is een Nederlandse componist, muziekuitgever
organist van Lincoln Cathedral. In 1572 werd hij samen met
een groot orgel, zoals dat van de Sint-Baafskathedraal, en
van deze kathedraal was hij verantwoordelijk voor het Three
en dirigent. Hij speelt zelf trombone en componeert vooral
Tallis ‘Gentleman of the Chapel Royal’. De twee worden ook
publiceerde het in zijn vierdelige reeks met als titel
Choirs’ Festival. Dit jaarlijkse festival is sinds 1715
voor fanfare- en harmonieorkesten en brassbands. Hij was
als organist van dezelfde kapel vermeld.
‘Anthologia per Organo’.
onafgebroken afwisselend georganiseerd in Gloucester,
docent directie aan de Muziek-Pedagogische Akademie te
Naast klavier- en kamermuziek componeerde hij net als zijn
Dit stuk is feestelijke muziek en uiterst geschikt om uit te
Worcester en Hereford.
Leeuwarden en was tot 2008 de eigenaar van muziek-
generatiegenoten op het vaste land veel polyfonie, zowel
voeren bij de opening van een jaarconcert.
Naast enkele boeken schreef Sumsion ook muziek voor koor
uitgeverij ‘De Haske’. Zijn ‘Oxford Intrada’ is gebaseerd op
profane als liturgische muziek voor de Latijnse en
en orgel, vooral missen en een aantal anthems. Een ervan is
het kerstlied ‘O come all ye faithful’, in het Nederlands
anglicaanse eredienst. Byrd was zelf katholiek gebleven en
‘They that go down to the sea in ships’, dat hij in 1979
‘Komt allen tezamen’. Het stuk dankt zijn naam aan de
het was enkel door de bescherming van het Britse
plaats waar het voor het eerst werd uitgevoerd, namelijk de
koningshuis dat hij zijn Latijnse motetten kon componeren en
kathedraal van Oxford.
hun manier het repertoire voor de anglicaanse eredienst aan te vullen.
tijd.
componeerde voor Dennis Kiddy en het koor van de Repton
uitgeven en niet werd vervolgd.
George Frideric Handel (1685-1759) The Arrival of the Queen of Sheba (bew. Paul Archibald)
Het ‘Ave verum corpus’ is een voorbeeld van een dergelijk
The Arrival of the Queen of Sheba komt uit het driedelig
partij met een attractieve solo melodie, gevolgd door
Preparatory School. Het stuk opent met een opmerkelijke eenvoud aan materiaal: een kabbelende, rusteloze orgel-
motet. Het werd uitgegeven in 1605 in het eerste deel van
oratorium Solomon. Dit werk werd gecomponeerd in 1748
stijgende en dalende koorpartijen en later nabootsende
Charles Villiers Stanford (1852-1924) Beati quorum via
Byrds ‘Gradualia’, maar is misschien wel vroeger gecompo-
en voor het eerst uitgevoerd op 17 mei 1749 in het
passages, vooral gecreëerd door lang aangehouden
neerd. De hymne ‘Ave verum corpus’ wordt gezongen op het
Londense Covent Garden Theatre. Het anonieme libretto is
pedaalnoten in het orgel en door tempowisselingen – een
Stanford verwierf tijdens zijn leven vermaardheid als compo-
feest van Corpus Christi (Sacramentsdag of de tweede
gebaseerd op het bijbels verhaal van koning Salomo. Het
schoolvoorbeeld in de ontwikkeling van muzikaal materiaal.
nist, leraar en dirigent. Hij was jarenlang verbonden aan de
donderdag na Pinksteren). Het geloof in de Eucharistie als
beschrijft het bezoek van de koningin van Sheba aan de
universiteit van Cambridge: aanvankelijk als student, daarna
lichaam en bloed van Christus was op dat moment een van
koning.
als organist, vervolgens als dirigent en tenslotte als professor
de twistpunten tussen de anglicanen en de katholieken. Zo
muziek. Hij doceerde eveneens aan het Royal College of
komt het dat sommigen zelfs missioneringpropaganda in
Music in London. Hij was een van de componisten die het
deze hymne menen te zien: die zou in opdracht van of voor
begin inluidden van de ‘renaissance’ in de Britse muziek
de jezuïeten in Engeland zijn geschreven. Men kan de link
Howard Goodall (° 1958) The Lord is my shepherd
vanaf het einde van de 19e eeuw.
wel leggen: net zoals men toen in de preek de retorische
Howard Goodall werd geboren in 1958. Op 8-jarige leeftijd
zanger van de Ely Cathedral waarna hij muziek studeerde
Hij had de ambitie om internationaal carrière te maken en
principes gebruikte om de ‘afvalligen’ terug te bekeren,
was hij reeds koorknaap in het New College in Oxford, de-
aan de Oxford University. Van 1978 tot 1985 was hij een
componeerde dus niet alleen liederen en zettingen voor de
gebruikt Byrd die om ons te laten luisteren naar dit stuk. Byrd
zelfde universiteit waaraan hij later studeerde. Goodall com-
van de zangers van de King’s Singers en van 1991 tot 2009
anglicaanse eredienst, maar ook symfonieën, opera’s,
wil de mensen overtuigen, beroeren en imponeren en dat
poneerde al musicals, koor- en filmmuziek en muziek voor
doceerde hij muziek aan Magdalen College in Oxford.
concerto’s en strijkkwartetten. Die ambitie heeft hij slechts
lukt hem ook vandaag nog.
tv-series: zo schreef hij veel muziek voor de shows van
Hij was daar eveneens organist. Hij dirigeerde reeds talrijke
Grayston B. Ives (° 1948) Missa brevis Ook Grayston B. Ives staat bekend als componist, zanger, koordirigent en organist. Zijn muzikale carrière startte hij als
3
cd-opnames voor het Harmonia Mundi-label. Vandaag wil hij meer tijd vrijmaken om te componeren.
Volgende keer mee op het podium staan?
Tot op heden componeerde hij vooral voor koor, vaak voor
4
Originele teksten en vertalingen Beati quorum via
Beati quorum via
Beati quorum via integra est:
Gelukkig wie de volmaakte weg gaan
Qui ambulant in lege Domini.
en leven naar de wet van de Heer.
de liturgie van het Magdalen College. De ‘Missa brevis’
Hou je van zingen, van een aangename sfeer, van
werd in 1987 gecomponeerd voor het koor van het New
samen muziek maken? Zin om lid te worden van ons
College in Oxford en is geschreven voor koor en orgel. De
koor? We zijn op zoek naar jonge gemotiveerde
orgelpartij is vrij complex – Ives was niet voor niets jarenlang
zangers, zowel vrouwen- als mannenstemmen.
Ave verum corpus
Ave verum corpus
organist – terwijl het koor vrij ‘bescheiden’ vierstemmig blijft.
Koorervaring of kennis van notenleer strekt tot
Ave verum Corpus, natum de Maria Virgine:
Gegroet waarachtig Lichaam, geboren uit de Maagd Maria:
aanbeveling, maar is niet absoluut noodzakelijk.
Vere passum, immolatum in cruce pro homine:
Dat heeft geleden en voor de mens geofferd is aan het kruis:
Cuius latus perforatum, unda fluxit sanguine:
Uit wiens doorboorde zijde water met bloed vloeide:
John Rutter (° 1945) Gloria
Indien je dat wenst, mag je geheel vrijblijvend een
Esto nobis praegustatum in mortis examine.
Wees voor ons een voorproever van de dood.
repetitie bijwonen. Het koor repeteert wekelijks op
O dulcis, o pie, o Jesu Fili Mariae,
O lieve, o genadige, o Jezus, zoon van Maria,
John Rutter was koorzanger aan de Highgate School en
woensdagavond van 19.30 uur tot 21.45 uur in de
miserere mei. Amen.
Heb medelijden met ons.
studeerde daarna muziek aan het Clare College in
muziekstudio van het Sint-Lievenscollege.
Cambridge. Vervolgens doceerde hij muziek aan de University of Southampton, waarna hij terugkeerde naar het
Ben je geïnteresseerd om een repetitie bij te wonen of
Clare College om daar te functioneren als ‘director of
om lid te worden van de Schola Cantorum, of wil je
Dominica Pentecostes
Hoogfeest van Pinksteren
music’. Eind jaren ’70 wou hij zich meer toeleggen op het
liever eerst wat meer informatie, stuur dan een mailtje
Introitus: Spiritus Domini
Introitus: Spiritus Domini
componeren en stichtte hij het professionele koor
naar:
[email protected]
Spiritus Domini replevit orbem terrarum, alleluia:
De Geest van de Heer vervult het heelal, alleluia:
et hoc quod continet omnia, scientiam habet vocis,
alles samenhoudend, draagt Hij kennis van ieder woord,
alleluia, alleluia, alleluia.
alleluia, alleluia, alleluia.
componeren.
Exsurgat Deus, et dissipentur inimici eius:
God staat op: zijn vijanden stuiven uiteen:
Rutter schreef en schrijft nog steeds vooral vocale muziek en
et fugiant qui oderunt eum, a facie eius.
zij die Hem haten vluchten voor Hem weg.
meest uitgevoerde componist van zijn generatie. Zijn
Alleluia: Veni Sancte Spiritus
Alleluia: Veni Sancte Spiritus
bekendste werken zijn het ‘Requiem’, het ‘Magnificat’, het
Veni Sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium:
Kom Heilige Geest, vervul de harten van uw gelovigen:
‘Te Deum’ en het ‘Gloria’. Daarnaast schreef hij ook vele
et tui amoris in eis ignem accende.
en ontsteek in hen het vuur van uw liefde.
Sequentia: Veni Sancte Spritus
Sequentia: Veni Sancte Spritus
Veni Sancte Spiritus,
Kom Heilige Geest,
et emitte caelitus Lucis tuae radium.
en zend uit de hemel een straal van uw Licht.
Veni pater pauperum, Veni dator munerum,
Kom vader der armen, kom gever van genade,
Veni lumen cordium.
kom Licht der harten.
Consolator optime, Dulcis hospes animae,
Algoede vertrooster, zoete Gast van de ziel,
Dulce refrigerium.
zoete verkwikking.
In labore requies, In aestu temperies, In fletu solatium.
Rust bij de arbeid, koelte bij de hitte, troost bij droefheid.
O lux beatissima, Reple cordis intima Tuorum fidelium.
O allerzaligst Licht, vervul tot in het diepste de harten van uw
Sine tuo numine, Nihil est in homine,
gelovigen. Zonder uw almacht vermag de mens niets en is
galante melodieuze stijl met een meer ritmische en
Nihil est innoxium.
niets zonder schuld.
jubelende stijl. De koperblazers en het slagwerk zijn
Lava quod est sordidum, Riga quod est aridum,
Reinig wat besmeurd is, verfris wat dor is,
uiteraard de gangmakers voor het jubelende en ritmische
Sana quod est saucium.
genees wat gewond is. Buig wat verstokt is, verwarm wat
karakter in het eerste en derde deel. Het middendeel is
Flecte quod est rigidum, Fove quod est frigidum,
koud is, leid wat verdwaald is.
introverter en zachter.
Rege quod est devium.
Geef uw zeven heilige gaven aan uw gelovigen die op U
Da tuis fidelibus, In te confidentibus, Sacrum septenarium.
betrouwen. Geef hun de verdiensten van hun deugd, geef
Da virtutis meritum, Da salutis exitum, Da perenne gaudium.
hun een zalig afsterven, geef hun de eeuwige vreugde.
Amen. Alleluia.
Amen. Alleluia.
‘The Cambridge Singers’, waarmee hij talrijke opnames maakte. Vandaag verdeelt hij zijn tijd tussen dirigeren en
We hopen je snel te mogen verwelkomen!
nog specifieker koormuziek en hij is de meest populaire en
anthems in een zeer toegankelijke en galante stijl. Het ‘Gloria’ componeerde hij in 1974, niet als onderdeel van de mis, maar als een afzonderlijk concertstuk voor koor, koperblazers, pauken, slagwerk en orgel. Het was een opdracht van de Voices of Mel Oesen in Omaha (Nebraska, USA) en Rutter dirigeerde de première. Het werk is opgebouwd uit drie bewegingen volgens het symfonisch principe van een snel, een traag en opnieuw een snel deel: het ‘Gloria’ (Allegro vivace), het ‘Domine Deus’ (Andante) en ‘Quoniam tu solus sanctus’ (Vivace e ritmico). Rutter combineert hier zijn – normaal gesproken – zachte,
Volgend jaarconcert? vrijdag ?? mei 2011 20.00 uur Sint-Baafskathedraal Gent
We hopen je opnieuw te mogen verwelkomen!
5
6
Communio: Factus est repente
Communio: Factus est repente
Missa Brevis
Missa Brevis
Factus est repente de caelo sonus
Plotseling kwam er van de hemel een gedruis,
Kyrie
Kyrie
advenientis spiritus vehementis,
als bij het opsteken van een hevige wind,
Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison.
Heer ontferm U. Christus ontferm U. Heer ontferm U.
ubi erant sedentes, alleluia:
daar waar zij gezeten waren, alleluia:
et repleti sunt omnes Spiritu Sancto,
en allen werden vervuld van de Heilige Geest
Gloria
Gloria
loquentes magnalia Dei,
en verkondigden de grote werken van God,
Gloria in excelsis Deo.
Eer aan God in den hoge.
alleluia, alleluia.
alleluia, alleluia.
Et in terra pax hominibus bonæ voluntatis.
En vrede op aarde aan de mensen die Hij liefheeft.
Laudamus te. Benedicimus te. Adoramus te.
Wij loven U, wij prijzen en aanbidden U.
Glorificamus te.
Wij verheerlijken U.
Gratias agimus tibi propter magnam gloriam tuam.
Wij zeggen U dank voor Uw grote heerlijkheid.
The Lord is my shepherd
De Heer is mijn herder
Domine Deus, Rex cœlestis, Deus Pater omnipotens.
Heer God, hemelse Koning, God almachtige Vader.
The Lord is my shepherd, I shall not want;
De Heer is mijn herder, het ontbreekt mij aan niets.
Domine Fili unigenite Jesu Christe.
Heer eniggeboren Zoon Jesus Christus.
He maketh me to lie down in green pastures:
Hij laat mij rusten in groene weiden
Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris.
Heer God, Lam Gods, Zoon van de Vader.
He leadeth me beside the still waters.
En voert mij naar vredig water.
Qui tollis peccata mundi,
Gij die wegneemt de zonden der wereld,
Yea, though I walk through the valley of the shadow
Al gaat mijn weg door een donker dal,
miserere nobis.
ontferm U over ons.
of death, I will fear no evil:
Ik vrees geen gevaar:
Qui tollis peccata mundi,
Gij die wegneemt de zonden der wereld,
For you are with me, you will comfort me.
Want U bent bij mij, uw stok en uw staf, zij geven mij moed.
suscipe deprecationem nostram.
aanvaard ons gebed.
Surely goodness and mercy shall follow me
Geluk en genade volgen mij
Qui sedes ad dexteram Patris,
Gij die zit aan de rechterhand van de Vader,
all the days of my life:
Alle dagen van mijn leven,
miserere nobis.
ontferm U over ons.
And I will dwell in the house of the Lord for ever.
Ik keer terug in het huis van de Heer tot in lengte van dagen.
Quoniam tu solus sanctus.
Want Gij alleen zijt de Heilige.
Tu solus Dominus.
Gij alleen de Heer.
To solus Altissimus, Jesu Christe.
Gij alleen de Allerhoogste, Jezus Christus.
Cum Sancto Spiritu, in gloria Dei Patris.
Met de Heilige Geest, in de heerlijkheid van God de Vader.
Amen.
Amen.
They that go down to the sea in ships
They that go down to the sea in ships
They that go down to the sea in ships:
Soms daalden zij af naar zee,
and occupy their business in great waters;
Gingen scheep en bevoeren het wijde water,
Sanctus
Sanctus
These men see the works of the Lord:
Ze zagen de daden van de Heer
Sanctus, sanctus, sanctus Dominus Sabaoth.
Heilig, heilig, heilig, de Heer, de God der hemelse machten.
and his wonders in the deep.
en zijn wonderen op de oceaan.
Pleni sunt cœli et terra gloria tua.
Vol zijn hemel en aarde van Uw heerlijkheid.
For at his word the stormy wind ariseth:
Hij sprak en ontketende storm,
Hosanna in excelsis.
Hosanna in den hoge.
which lifteth up the waves thereof.
Hoog zweepte Hij de golven op.
They are carried up to the heaven,
Zij stegen tot aan de hemel,
Benedictus
Benedictus
and down again to the deep:
Vielen neer in de diepte,
Benedictus qui venit in nomine Domini.
Gezegend Hij die komt in de naam des Heren.
their soul melteth away because of the trouble.
hun maag keerde om van ellende.
Hosanna in excelsis.
Hosanna in den hoge.
They reel to and fro and stagger like a drunken man:
Ze tolden en tuimelden als dronkaards:
and are at their wits’ end.
Alle kennis baatte hun niets.
Agnus Dei
Agnus Dei
So when they cry unto the Lord in their trouble:
Ze riepen in hun angst tot de Heer:
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld:
He delivereth them out of their distress.
Hij leidde hen weg uit vele gevaren.
miserere nobis.
ontferm u over ons.
For he maketh the storm to cease:
Hij bracht de storm tot zwijgen:
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld:
so that the waves thereof are still.
De golven gingen liggen.
miserere nobis.
ontferm u over ons.
Then are they glad, because they are at rest: and so
Het verheugde hen dat de zee tot rust kwam
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi:
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld:
he bringeth them unto the haven where they would be.
En zo bracht Hij hen naar een veilige haven.
dona nobis pacem.
geef ons uw vrede.
7
Koor, dirigenten en organist
8
Schola Cantorum
Valerie Vandermeulen, Bernadette Van Kemseke,
sonates van Shostakovitsch, Berinski (creatie) en
scheiding en aantekening voor orgelimprovisatie. Hij was
De Schola Cantorum van de Gentse Sint-Baafskathedraal
Veerle Vanmarcke, Kristine Vos
Khachaturian.
leerling in de orgelklas van prof. Stanislas Deriemaeker,
werd in 1928 opgericht in de traditie van de kathedraal-
Alten • Karen Andries, Rita Anthonis, Sandra Keymeulen,
Ook als creërend musicus is Filip actief. Het woord neemt
ere-organist van de Antwerpse kathedraal, en kreeg nadien
schola uit de vijftiende en de zestiende eeuw. Sindsdien heeft
Martine Lamontagne, Marleen Leenaert, Brecht-Oscar Leus,
een belangrijke positie in in zijn composities. Zo heeft Filip
privé-onderricht van prof. Gabriël Verschraegen, toenmalig
de Schola Cantorum vele jonge mensen in een aangename
Leen Schepens, Els Tobback, Lynn Van Wezemael,
gedichten van o.a. Isabelle Vloeberghs, Ina Stabergh en
organist van de Gentse kathedraal.
en vriendschappelijke sfeer in contact gebracht met oude en
Dorothée Vanstalle, Anneke Verbeeck
Guido Gezelle getoonzet voor koor of solostem. Zelfs in zijn
Nadien onderscheidde hij zich tijdens diverse orgelwedstrij-
hedendaagse koormuziek. Beroemde muzikanten zoals René
Tenoren • Natan Bruneel, Alain Cammaert, Peter Cosyn,
instrumentaal werk krijgt het woord een plaats. De spreek-
den en hij wordt sedertdien geregeld uitgenodigd om te con-
Jacobs, Norbert Detaeye en Zeger Vander Steene deden hun
Stefaan De Rammelaere, Hans Deneckere, Paul Gildemyn,
stem komt er op gelijke voet naast het instrumentarium aan
certeren in binnen- en buitenland; hij trad op in vele belang-
eerste koorervaring op in de Schola. Vandaag wordt de
Dirk Steyaert, Johan Versieck
bod. Een mooi voorbeeld hiervan is Antarctica.
rijke muziekcentra in zestien Europese landen, de USA en in
Schola gevormd door een vijftigtal gemotiveerde zangers
Bassen • Wim Bonte, Koen Boussery, Marc De Keyser,
In januari 2009 werd Filip Martens gehuldigd als cultureel
de voormalige USSR en gaf daarbij tot op heden méér dan
van 18 tot pakweg 50 jaar, onder leiding van pianist-dirigent
Tim De Roeck, Peter De Smet, Elie Dhooghe, Luc Emmery,
verdienstelijk Drongenaar voor zijn artistiek werk binnen en
525 concerten en recitals. Van 1974 tot 1990 was hij als
Filip Martens.
Jean-Louis Lamproye, Luc Oers, Mathieu Piens,
buiten de dorpsgrenzen.
leraar harmonieleer en orgel verbonden aan meerdere
Het repertoire van de Schola omvat verscheidene periodes
Johan Tanghe
www.filipmartens.be
academies en als lesgever orgel aan het Gentse conser-
en genres van de westerse koormuziek. Bovenaan het pro-
vatorium. In 1990 volgde zijn aanstelling tot directeur van
gramma staat de opluistering van vieringen in de kathedraal
de Academie voor Muziek en Woord van Eeklo, waar hij in
op hoogdagen en enkele zondagen doorheen het jaar.
Filip Martens, dirigent
Hiertoe werd het koor destijds opgericht en tot op vandaag
Deze muzikale duizendpoot volgde aan-
Luc Van Meerssche werd geboren te
orgelkunst, en dit zowel nationaal als internationaal.
blijft de Schola Cantorum trouw aan deze opdracht. Voor de
vankelijk de kunsthumaniora aan het
Sint-Niklaas op 28 februari 1953.
Op 1 oktober 1994 werd hij benoemd tot organist-titularis
vieringen in de Sint-Baafskathedraal wordt geput uit een
Lemmensinstituut te Leuven. Later werd
Hij volgde de humaniorastudies in het
van de Sint-Baafskathedraal te Gent. Vanuit deze schitteren-
grote waaier gregoriaanse gezangen en meerstemmige
hij er Laureaat Piano met grote onder-
Sint-Jozef-Klein-Seminarie van zijn thuis-
de kathedraal met haar monumentaal Klaisorgel in de
sacrale werken. Zo bracht het koor de laatste jaren in de
scheiding en behaalde tevens de eerste
stad. Nadien vatte hij zijn priesterstudies
bovenkerk en het fraaie Collonorgel in de crypte, werkt hij
kathedraal onder andere missen van Rosseau, Haydn, Ives,
prijzen harmonie en kamermuziek.
aan in Gent en werd priester gewijd op
actief mee aan de bloei van de Vlaamse orgelkunst,
Bikkembergs, Palestrina, Schubert en Mozart.
Hierna studeerde hij aan het beroemde
1 juli 1978. Hij studeerde aan het
enerzijds als liturgisch organist tijdens diverse vieringen en
Daarnaast concerteert het koor regelmatig in binnen- en
Tchaïkowsky-conservatorium te Moskou.
Lemmensinstituut te Leuven en werd er
pontificale diensten, anderzijds als concertorganist en
buitenland. Op deze concerten werden reeds verscheidene
In mei 1988 was hij solist op het festival van Turijn. Hij con-
Laureaat Muziekpedagogie in 1980 en Laureaat Koorleiding
stuwende kracht voor de talrijke orgelrecitals van het Gents
grote werken zoals de Coronation Anthems van Händel, de
certeerde in Nederland, Duitsland, Frankrijk, Spanje en de
in 1983. Hij werd leraar godsdienst, muzikale opvoeding en
Orgelcentrum waarbij ook binnen- en buitenlandse gast-
Funeral Sentences van Purcell, het Weihnachtsoratorium van
toenmalige USSR. In 1990 werd hij laureaat van de Tenuto-
esthetica aan het Sint-Lievenscollege te Gent (1980-1993)
organisten optreden. Hij is tevens artistiek leider van de
Bach, het Requiem van Fauré, het Magnificat van Rutter, het
wedstrijd en won in 1992 de wedstrijd voor uitvoerende
en leidde de Schola Cantorum van 1982 tot 1993. Sinds
historische orgelconcerten te Watervliet.
Te Deum van Charpentier en vele andere uitgevoerd. Hier-
musici De Link in Nederland.
1988 is hij docent ‘gregoriaans’ en ‘koorleiding’ aan het
Edward De Geest realiseerde nationale en internationale
voor werkte het koor de laatste jaren niet alleen samen met
Filip gradueerde aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth bij
Lemmensinstituut te Leuven.
radio- en tv-opnames (Klara, RTBF, Radio Rias Berlin,
Edward De Geest, de organist van de kathedraal, maar ook
Levente Kende in 1992. Inmiddels behaalde hij ook de
Luc was eveneens pastoor te Sombeke-Waasmunster (1995-
Televizione Catalonia Espagnole) en zijn discografie vermeldt
met Nuova Sinfonia Gandavense en met enkele bevriende
Hogere Diploma’s voor piano en voor kamermuziek en de
2000) en pastoor te Ekkergem-Gent (2000-2006).
cd’s met werk van Bach en orgelcomposities uit de zeven-
koren.
eerste prijzen contrapunt en fuga. In 1994 behaalde hij de
tiende tot de twintigste eeuw, gespeeld op de Gentse orgels:
In oktober 2006 ondernam de Schola een concertreis naar
titel Lemmens-Tinel met de grootste onderscheiding en felici-
Sint-Baafs, Sint-Jacobs , Sint-Anna en het orgel in Watervliet.
Zwitserland. In oktober 2008 ging het koor opnieuw op con-
taties van de jury. Hij volgde vervolmakingscursussen bij
certreis naar de streek rond Tours (Frankrijk). Het bracht er
R. Kehrer en bij M. Perahia. Hij maakte opnames voor radio
Geboren te Lochristi in 1950,
patrimonium van het Bisdom Gent en geeft geregeld advies
twee concerten met uitsluitend werken van Belgische compo-
en televisie (o.a. met hedendaagse Belgische werken van
voltooide Edward De Geest de
voor het herstel, de ombouw of nieuwbouw van kerkorgels.
nisten onder de titel Chants Sacrés de Compositeurs Belges.
P. Swerts, K. Dejonghe en P. Swinnen) en soleerde met het
oude humaniora (Grieks-Latijn) en
Op 4 mei 2003 werd Edward De Geest te Parijs onder-
In het najaar verzorgt de Schola een viering in Haarlem
BRT- en het RTBF-orkest, het Nationaal Orkest, het Euregio-
volgde daarna een uitgebreide
scheiden met het Diplôme de Médaille de Vermeil de la
(Nederland) en in 2011 gaat de Schola op reis naar Rome.
orkest, ‘Chapelle de Lorraine’, de Vlaamse Academie en het
muzikale opleiding voor algemene
Société Académique Française Arts-Sciences-Lettres voor zijn
Symfonisch Orkest van het Lemmensinstituut in concerti van
muzikale vorming, geschreven en
inzet voor de verspreiding van het Franse orgelrepertoire.
www.scholacantorum.be
Luc Van Meerssche, assistent-dirigent
Edward De Geest, organist
Bach, Mozart, Beethoven, Brahms, Tchaïkowsky, Prokofief en
praktische harmonie, muzikale analyse en vormleer, muziek-
Sopranen • Maja Aelvoet, Annemie De Groote,
Rachmaninov. Bij het label Phædra realiseerde hij samen
geschiedenis, gregoriaans, contrapunt, fuga, orgel en
Eline De Neef, Claire Gildemyn, Charlotte Grootaert,
met altist Diederik Suys een cd met Vlaamse twintigste-eeuw-
improvisatie aan de Muziekconservatorium te Antwerpen en
Hilde Henderick, Angèle Sypré, Isabelle Thuysbaert,
se kamermuziek, een project dat door Sabam bekroond
te Gent. Zijn studies werden er bekroond met een eerste prijs
Martine Van Cassel, Helena Van de Sype,
werd met de Pelemansprijs. Hun recente nieuwe cd bevat
voor fuga en het hoger diploma voor orgel met grote onder-
2003 de cultuurprijs ontving voor zijn promotie van de
Hij is lid van de Diocesane Commissie voor het Kunst-
www.edwarddegeest.be
9
advocatenkantoor D AN E E L S & C O.
Nieuwtjes Internationaal Orgelfestival 2010
In Memoriam
Sedert 1951 wordt elk jaar opnieuw tijdens de zomerperiode
E.H. Julien Van Malderen
het Internationaal Orgelfestival in de Sint-Baafskathedraal
Geboren te Zele op 5 mei 1948
van Gent georganiseerd door de vzw ‘Gents Orgelcentrum’.
Overleden te Gent op 1 april 2010
Ook dit jaar zullen de luisteraars onder de gewelven van de
Priester gewijd te Gent op 7 juli 1973
prachtige kathedraal kunnen genieten van de klanken-
Leraar college Paul Johannes XXIII te Merelbeke 1975
rijkdom van het monumentale kathedraalorgel.
Leraar Sint-Maartensinstituut te Aalst 1976
Gastorganisten uit binnen- en buitenland staan, samen met
Zondagsonderpastoor te Aalst, Heilig Hart 1976-1992
de organist-titularis van de kathedraal, borg voor
Superior Sint-Maartensinstituut te Aalst 1984
hoogstaande orgelconcerten. Thema van het festival 2010 is
Superior Sint-Lievenscollege te Gent 1992
Geen donderdag zonder Bach.
Zondagsonderpastoor te Destelbergen Onze-Lieve-Vrouw ter
Aan de ingang van de kathedraal wordt de toehoorder een 10
gecommentarieerd programma aangeboden.
Sneeuw 1992-2007 Rector Cisterciënzerzusters AZ Maria Middelares te Gent 2002-2007
Donderdag 1 juli om 20.00 uur Peter Thomas (Aalst) Werk van Bach, Schumann, Rimsky-Korsakow, e.a. Donderdag 8 juli om 20.00 uur
Lid van de Kerkfabriek Sint-Baafskathedraal Gent Lid van de Raad van Bestuur van de Schola Cantorum als vertegenwoordiger van de Kerkfabriek sinds 4 september 2000
DOROTH…E VANSTALLE ADVOCAAT
De Schola Cantorum dankt de kerkfabriek van de Sint-Baafskathedraal voor de ondersteuning van dit concert.
Maalderijstraat 2"4!# B"9040 Gent (St."Amandsberg) tel + 32 476 91 00 77 fax + 32 9 228 77 69 dorothee.vanstalle@law"firm.be
Heiner Grasst (Essen, Duitsland) Werk van Bach Karel Paukert (Cleveland, USA)
Concert Abbeydale Singers en Schola Cantorum
Werk van Bach, Franck, Boulanger, Dupré, e.a.
Zondag 24 oktober om 15.00 uur
Donderdag 15 juli om 20.00 uur
Donderdag 22 juli om 12.45 uur
in de crypte van de Sint-Baafskathedraal.
Gratis online zichtrekening
Brahmsconcert door de Schola Cantorum
Inclusief: ruim 4700 adviseurs in onze kantoren.
Giampaolo di Rosa (Rome, Italië) Middagconcert tijdens de Gentse Feesten Werk van Sweelinck, Bach, Widor, improvisatie, e.a. Donderdag 29 juli om 20.00 uur Ansgar Wallenhorst (Ratingen, Duitsland)
Ein Deutsches Requiem
Werk van Bach, Franck, Escaich, improvisatie, e.a.
Zaterdag 27 november om 19.30 uur
Donderdag 5 augustus om 20.00 uur
in de kerk van Kristus Koning.
Hayo Boerema (Rotterdam, Nederland) Werk van Bach, Reger, Widor en improvisatie Donderdag 12 augustus om 20.00 uur Peter Van de Velde (Antwerpen) Bach, Merkel, Karg-Elert e.a. Donderdag 19 augustus om 20.00 uur Paul Breisch (Luxembourg, Groot-Hertogdom-Luxemburg) Werk van Bach, Mendelssohn-Bartholdy, Liszt, e.a. Donderdag 26 augustus om 20.00 uur Edward De Geest (Gent)
Open uw gratis ING Lion Account op ing.be De ING Lion Account is een gratis online zichtrekening waarin alles is inbegrepen: tot 2 Bancontact/Mister Cashkaarten met Maestro- en Protonfunctie, een PC Banking en Phone’Bank abonnement, een spaarrekening, gratis rekeninguittreksels aan de ING-automaten. Verder hebt u toegang tot één van de grootste kantoornetten: meer dan 4.700 ING adviseurs staan
tot uw dienst en helpen u bij al uw bank- en verzekeringszaken. U merkt het, de ING Lion Account is veel méér dan een gewone gratis online zichtrekening. Meer weten? Surf naar ing.be en open onmiddellijk uw gratis ING Lion Account.
www.ing.be
Werk van Bach, Jongen, Van Ingelgem, Reger, e.a. Alle info +32 (0)9 377 32 59
[email protected] www.edwarddegeest.be • www.gentsorgelcentrum.be
De opening van een ING Lion Account via www.ing.be is gratis (onder voorbehoud van aanvaarding door ING en wederzijds akkoord). U betaalt ook geen jaarlijkse beheerskosten, noch kosten voor geldafhalingen aan de automaten, behalve aan de geldautomaten van andere banken (slechts 0,05 euro per afhaling in euro). De bepalingen, voorwaarden en tarieven van de verrichtingen zijn beschikbaar op www.ing.be ING België NV, Marnixlaan 24, 1000 Brussel. RPR Brussel – BTW BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – Rekening 310-9156027-89 (IBAN: BE45 3109 1560 2789). Het aantal opgegeven adviseurs dateert van 31/10/2009. Verantwoordelijke uitgever: Philippe Wallez – Marnixlaan 24, 1000 Brussel, België.
bvba Van Avermaet-De Croock groepspraktijk kinesitherapie – osteopathie
www. DE KINESIST.be Groepspraktijk Kinesitherapie-Osteopathie
Haenhoutstraat 120
Hekstraat 9
9070 Destelbergen
9940 Evergem
tel. 09 355 91 35
tel. 09 253 71 11
fax 09 356 65 60
[email protected] • www.dekinesist.be
ONTWERP,
AANLEG EN ONDERHOUD VAN GROENE RUIMTEN
Tuin- en landschapsarchitectuur
Piens Groenvoorzieningen bvba Zonnebloemstraat 88, 9000 Gent [T+F] 09 324 80 10
[M] 0477 97 42 50
[email protected]
www.olivierpiens.be
