Centrum voor de Kunsten
nieuwe media
theater
muziek
dans
beeldend
jaarverslag 2014 www.ontdekscala.nl
voorwoord ‘Zoveel mogelijk mensen met kunst en cultuur in aanraking laten komen.’ Het is een forse doelstelling, waar je niet vroeg genoeg mee kunt beginnen. Scala Centrum voor de Kunsten is dan ook op vrijwel alle lagere scholen in haar werkgebied actief. En niet alleen in Hoogeveen, Meppel, Steenwijkerland, Westerveld, De Wolden en Staphorst, maar ook ver daar buiten. Dat komt omdat we veel aandacht besteden aan de lessen die we op de scholen verzorgen, en dat blijft niet onopgemerkt. Op het gebied van de cultuureducatie doet Scala het uitstekend. Wanneer we dan toch op de scholen zijn, proberen we de kinderen in werkateliers korte naschoolse cursussen aan te bieden. Ze kunnen dan niet alleen kennismaken, maar ook echt doen. En als dat dan bevalt, kun je lessen nemen op een van de vele locaties waar Scala die lessen geeft. Een mooie doorlopende leerlijn naar steeds meer verdieping. De lijn mag dan logisch en vloeiend zijn, in de praktijk zijn er nog veel hobbels en bobbels. Cultuuronderwijs kan in deze tijd niet zonder enthousiaste ouders en leerkrachten, en ook de kosten spelen vaak een rol. Gelukkig zijn de gemeenten in Zuidwest Drenthe en de kop van Overijssel er ook van overtuigd dat cultuur en een bloeiend verenigingsleven een goede basis is voor een vitale samenleving. Scala krijgt veel steun van deze overheden, ondanks dat de crisis ook bij hen zijn sporen trekt. Scala is zo langzamerhand nog de enige instelling in de wijde omgeving die een compleet pakket aan eerste- en tweedelijns diensten aanbiedt. Daarvoor moet het alle zeilen bijzetten, want niet alleen de financiën veranderen, ook de vraag in de markt is anders. Met nieuw aanbod van workshops en korte cursussen spelen we in op creatieve vaardigheden die bijvoorbeeld sociale media vragen. Ook de succesvolle cursus voor DJ is een voorbeeld. Scala zal doorgaan om nieuw aanbod te ontwikkelen om zo de kennis en kunde die er is maximaal door te geven. Naast de samenwerking met schouwburgen, bibliotheken en andere culturele instellingen willen we ook meer en meer een platform zijn waar zelfstandige professionals en verenigingen op het gebied van kunst en cultuur elkaar ontmoeten en versterken. Door samenwerking en het bundelen van krachten houden we onze leefomgeving krachtig met een diversiteit aan muziek, dans, theater en beeldende kunst. Dat kun je toch niet missen… Ton Dohle, directeur a.i., Scala centrum voor de kunsten
1
jaarverslag scala 2014
inhoudsopgave hoofdstuk 1 - beleid
3
hoofstuk 2 - organisatie
5
hoofdstuk 3 - inhoud
7
hoofdstuk 4 - prestaties
9
hoofdstuk 5 - overzicht activiteiten
11
hoofdstuk 6 - financiën
17
spin in het web onze samenwerkingspartners wat is ons beleid? wat is onze missie? pijlers en programmalijnen wat zijn onze doelstellingen? concrete kijk op zaken geldstromen en begroting locaties en huisvesting bemensing en taken veelzijdig expertisecentrum marketing & communicatie
programmeren op de toekomst inhoudelijke verdieping collectieven visitekaartjes pilots cultuureducatie met kwaliteit meppel culturele hoofdstad van drenthe lokaal cultuurmenu nieuwe ideeen ontsproten aanvragen provincie overijssel e.a. compenta zichtbaar cijfers spreken voor zich bezoekers groeimarkten
scala doet wat met de regio gemeente meppel gemeente hoogeveen gemeente de wolden gemeente westerveld gemeente staphorst gemeente steenwijkerland gemeente weststellingwerf
2
beleid
spin in het web Scala wil zoveel mogelijk mensen laten kennismaken met kunst en cultuur, hen het kunstvak leren beheersen en hen plezier laten beleven aan het samen musiceren, dansen, toneel spelen, boetseren, schilderen, et cetera. Hierbij staat dienstverlening naar het onderwijs centraal. Ook bieden wij ondersteuning en advisering aan het onderwijs en het amateurkunstveld in ons werkgebied. Hierdoor fungeert Scala als een spin in het web op het gebied van kunsteducatie en -participatie, zowel binnen als buiten haar verzorgingsgebied.
onze samenwerkingspartners Vanuit een platformfunctie proberen wij vraag en aanbod zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Door de manier van werken op het gebied van exploitatie en inhoud van het aanbod gaat Scala effectiever met middelen om en is het aanbod klantgerichter. Vanuit Scala worden contacten en samenwerkingsverbanden aangegaan en onderhouden met de betreffende gemeenten, de provincies, de culturele partners, muziekverenigingen, muziekfederaties, onderwijs, collega-instellingen, landelijke koepels en organisaties op het gebied van kunsteducatie, het welzijnswerk, breder maatschappelijk veld, collectieven, het bedrijfsleven en andere instellingen.
wat is ons beleid? Scala is klaar voor de toekomst, waarin: • • • •
met minder gemeentelijke subsidie wordt gewerkt; cultureel ondernemerschap een grotere rol speelt; dienstverlening aan het onderwijs de centrale functie is; de organisatie met een veel kleinere vaste kern werkt en daardoor flexibel is
wat is onze missie? Scala is in de gemeenten en regio’s van haar werkgebied dé netwerkspeler voor cultuureducatie en amateurkunst. Scala heeft cursusaanbod voor het onderwijs, ontwikkelt kunstzinnig talent en biedt werkplaats en training aan voor talentontwikkeling. Daarbij zien wij ons als een netwerkspeler van formaat en als een veelzijdig aanbieder van cultuuronderwijs.
pijlers en programmalijnen De strategische doelstellingen van Scala zijn gebaseerd op drie pijlers: • Cultuur op School: binnen- en buitenschoolse cultuureducatie • Talentontwikkeling: uit ieder kind de kunstzinnige mogelijkheden halen die het heeft • Culturele Werkplaatsen: plek en begeleiding bieden aan amateurkunstenaars (tot 18 jaar)
3
hoofdstuk 1
Op basis van deze drie pijlers richten we ons op een aantal programmalijnen: • • • •
kennismaking, oriëntatie en eerste scholing (basisprogramma) scholing en verdieping (tot 18 jaar) amateurkunst/netwerkfunctie Buro Scala
wat zijn onze doelstellingen? De Scala hoofdlijnen zijn samen te vatten in de volgende strategische doelstellingen:
scala is hét centrum voor kunst en cultuur in zijn werkgebied. Hierbij richt Scala zich primair op
cultuureducatie en –participatie in ons werkgebied. Dit doen we via de weg van cultuureducatie, met name in het primair- en voortgezet onderwijs, cultureel aanbod voorvkinderen en jongeren en het opzetten en faciliteren van een netwerk van zelfstandige professionals (collectief(v)(en). Ook ondersteunen we het onderwijs en amateurkunst en fungeren we steeds meer als expertisecentrum.
scala werkt samen met alle culturele instellingen in zijn werkgebied. Hierbij richten we ons in het bijzonder op bibliotheken, schouwburgen, erfgoedinstellingen, collega-kunstinstellingen, muziekverenigingen, cultuurcoaches, amateurverenigingen, collectieven en zelfstandige professionals. Deze culturele instellingen noemen we samenwerkingspartners.
scala werkt markt- en vraaggericht. Hierbij richt Scala zich primair op de volgende markten: • •
primair en voortgezet onderwijs cultureel aanbod voor kinderen en jongeren (tot 18 jaar)
En secundair richten we ons op de particuliere markt waar we producten aanbieden die we kosten dekkend geëxploiteerd krijgen.
scala heeft een gezonde verhouding vast/flexibel gerealiseerd. Hierbij gaan we uit van een verhouding vast/flexibel van 30/70%.??
scala gaat naast (reguliere) subsidie structureel inkomsten werven uit andere bronnen.
Hierbij denken we aan bijdragen vanuit de klant, incidentele projectsubsidies, fondsen, sponsoring, legaten, etc.
scala gaat uit van de volgende doorlopende leerlijn:
Scala heeft een ‘doorlopende leerlijn cultuureducatie’ ontwikkeld: ontdekken, scholen, Verdiepen en excelleren. Bij wat we aanbieden bouwen we steeds voort op niveau en ontwikkeling van de kinderen. ‘Het Land van Scala’ noemen we dit.
4
organisatie concrete kijk op zaken Welke keuzes maakt Scala organisatorisch? Hoe verkopen we onszelf als expertisecentrum en wie zetten het beleid daarvoor uit en voor welke locaties kiezen we?
geldstromen en begroting In de begroting van Scala en in de deelbegrotingen per gemeente laat Scala zien dat de verminderde subsidiestromen zijn vertaald in een andere organisatie, in een andere focus op gesubsidieerd aanbod en in een ander kostenpakket voor de gemeente. In de begroting maken we een duidelijk onderscheid tussen de activiteitskosten (directe kosten), de daarmee verbonden organisatiekosten, de algemene s ervicekosten en de kosten voor huisvesting.
locaties en huisvesting Per gemeente onderzoekt Scala de huisvestingswensen en -mogelijkheden. Kosten en subsidies die hiermee samenhangen zetten we afzonderlijk neer. Wij zoeken voor ons cursusaanbod de meest goedkope accommodaties, waar mogelijk in samenwerking met het onderwijs. Als de gemeente méér wenst, maken we daar afzonderlijke afspraken over. Daarnaast blijft De Plataan in Meppel, De Heidevlinder in Zuidwolde, Over Entinghe in Dwingeloo, De Meenthe in Steenwijk en Scala aan de Markt in Hoogeveen onze centrale uitvalsbasis.
bemensing en taken In een klein managementteam, aangestuurd door de directeur, zijn twee managers verantwoordelijk voor de inhoud en het bedrijfsbureau. Het Hoofd bedrijfsbureau is verantwoordelijk voor alle zakelijke aspecten. De Manager Inhoudelijke zaken is eindverantwoordelijk voor het inhoudelijke programma: cursussen, lessen, projecten zowel voor scholen (Cultuur op School) als voor het vrijetijdsaanbod (talentontwikkeling en culturele werkplaatsen). De directeur bewaakt het overzicht, de kwaliteit en de strategische relaties. Daarnaast is een beperkt aantal medewerkers voor administratieve taken, coördinatie, pr en communicatie, voor projecten en voor facilitaire aangelegenheden verantwoordelijk. Scala voorziet in een klein kernteam van docenten. Tevens worden, naar behoefte, zelfstandige docenten op freelance basis ingeschakeld.
veelzijdig expertisecentrum Onze kennis, kunde en netwerk brengen we samen in ons expertisecentrum voor het onderwijs, amateurkunst en het brede maatschappelijk veld. Daarbij bieden we onder meer: • • • • • • •
5
informatie en advies over het aanbod in het werkgebied; begeleiding bij het formuleren van vragen, doorgaande leerlijnen, aansluitend bij het beleid van de school; leerlijnen op maat en activiteiten die vraag en aanbod bij elkaar brengen; samen met culturele partijen een compleet aanbod voor alle niveaus en typen scholen; scholing aan leerkrachten die kennis en vaardigheden willen bijspijkeren; ondersteuning en coaching aan het amateurkunstveld; een website waarop informatie en inspirerende voorbeelden te vinden zijn en te delen.
hoofdstuk 2
marketing en communicatie We zijn in alle geledingen bezig om Scala zichtbaar te maken. Diverse marketinguitingen zijn ontwikkeld en verspreid. We hebben hoogwaardige brochures ontwikkeld, voor het onderwijs en de particuliere markt. En we zijn op diverse momenten in de lokale media zichtbaar geweest. Nieuwe deelwebsites zijn ontwikkeld, te weten:
www.buroscala.nl www.amateurkunststeenwijkerland.nl www.cultuurwesterveld.nl Daarnaast weet Scala een breed publiek te bereiken en te binden middels sociale media (Facebook, Twitter en YouTube) (bijna 1.000 volgers, 500 likes)
6
inhoud programmeren op de toekomst Uiteindelijk gaat het om de inhoud. Welke kant willen we op als spin in het web en als expertisecentrum? Hoe vertalen we beleid naar inhoud.
inhoudelijke verdieping Binnen Scala zijn we continue bezig met vernieuwing en innovatie. Het afgelopen jaar hebben we gekeken naar mogelijkheden om meer kruisbestuiving tussen de verschillende disciplines te laten plaatsvinden, meer in te zetten op samenspel en het aanbieden van masterclasses en workshops. Ook is het samenspelen in groepen (ensembles, bandcoaching, bandjes, etc.) als standaard lesprogramma aangeboden. In 2014 hebben we een verdere verdiepingsslag gemaakt die we in 2015 zullen vervolgen.
collectieven In directie en bestuur is besloten om per schooljaar 2014-2015 niet langer les te blijven geven aan leerlingen boven de 18 jaar. We hebben deze leerlingen overgedragen aan zogenaamde collectieven. We bieden wel lessen voor volwassenen aan die we kostendekkend geëxploiteerd krijgen. Deze lessen, workshops, ensembles, activiteiten gaan we uitbreiden.
visitekaartjes Een aantal volwassenenactiviteiten zoals Vrouwenkoor Capriccio, Scala Big Band, Scala Musicalgroep, Luistercursus en een aantal ensembles houden we wel binnen de exploitatie van Scala. Dit vanwege de hoge mate van aantrekkelijkheid voor Scala, publiek en onze stakeholders. Deze activiteiten fungeren als uithangbord voor Scala en hebben een bijzonder karakter. Daarnaast treden de instrumentale en vocale visitekaartjes regelmatig op in het gehele werkgebied van Scala.
pilots Cultuureducatie met Kwaliteit Scala heeft in 2014 een aantal subsidieaanvragen ingediend bij de Provincie Overijssel om in de gemeenten Steenwijkerland en Staphorst een aantal doorlopende leerlijnen samen met de scholen te ontwikkelen. Deze aanvragen zijn gehonoreerd. Inmiddels werken we intensief samen met een groot aantal scholen om een doorgaande leerlijn Muziek, Beeldende Kunst en Cultureel Erfgoed neer te zetten en uiteindelijk te implementeren. Ook in Drenthe heeft de regeling CeMK voor de scholen veel positiefs gebracht voor de cultuureducatie. De stimulans vanuit de regeling heeft er voor gezorgd dat cultuureducatie veel hoger op de agenda staat bij de scholen, nieuwe ICC-ers zijn opgeleid en dat de workshops en lessen van Scala steeds meer op maat worden gemaakt voor de scholen die steeds meer zelf, vaak met ondersteuning vanuit Scala en de overige cultuurpartners, de keuze bepalen. Daarbij speelt sinds eind 2014 de deskundigheidsbevordering van leerkrachten in het PO onderwijs een steeds grotere rol. Daarmee weten we cultuureducatie voor de toekomst te borgen en op een hoger niveau te brengen.
meppel Culturele hoofdstad van Drenthe Het spreekt voor zich dat Scala een belangrijke partner was tijdens het culturele jaar. Scala vindt Meppel Culturele hoofdstad van Drenthe een uitdaging van formaat. In 2014 hebben we een aantal grote evenementen neergezet. Dit is het megaproject met alle scholen getiteld ‘Levende Legendes’ en onze Musicalvoorstellingen op 23 en 24 mei met Linda Wagenmakers op Bleekerseiland.
7
hoofdstuk 3
lokaal cultuurmenu Scala coördineert in verschillende gemeenten het lokale cultuurmenu. We zijn vier jaar geleden gestart met Scala’s Cultuurmenu Gemeente Meppel. Voortbordurend op het toenmalige kunstmenu betekende dit een mooie verbreding van het cultuuronderwijs. We hebben een zaadje geplant. Samen met alle ICC’ers, de culturele partners, Scala-docenten, leerkrachten, leerlingen en stuurgroepleden hebben we het zaadje kunnen voeden: water en zonlicht toegevoegd, richting en beschutting gegeven. Daardoor is het cultuurmenu uitgegroeid tot een bloeiende, kleurrijke en sterke robuuste boom.
nieuwe ideeën ontsproten Twee jaar geleden is er een tweede boom uit de Meppelse vruchtbare grond ontsproten: de doorgaande leerlijn Het Land van Scala. Ook zijn er allerlei ideeën gaan groeien, toen de scholen zich bogen over de subsidieaanvraag Cultuureducatie met Kwaliteit. Planten, bloemen, klimopjes, bodembedekkers, waterlelies; al deze behoeftes en wensen hebben we geïnventariseerd. Inmiddels draaien we het eerste schooljaar tot volle tevredenheid met Cultuurmenu 2.0.
aanvragen provincie Overijssel en fonds voor Cultuurparticipatie Naast cultuureducatie onder schooltijd en kunsteducatie in cursussen, wil Scala in de gemeente Steenwijkerland vorm en inhoud geven aan de ondersteuning van de amateurkunstvereniging. Het rijke amateurkunstverenigingsleven is immers belangrijk voor Nederland. Een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau schetst een beeld van de moderne amateurkunstbeoefenaar: druk bezet, kritisch en weinig interesse om zich langdurig aan een cursus, project of bestuursfunctie te verbinden. Scala merkt dat dit aansluit bij de problemen waar veel amateurkunstverenigingen in Steenwijkerland mee worstelen. Met het project Amateurkunst op eigen kracht wil Scala de amateurkunstverenigingen op een duurzame manier ondersteunen. Het project geeft tien verenigingen de startkwalificaties om voorbereid te zijn op het verenigingsleven van de 21e eeuw. Dit project hebben we ingediend bij de provincie Overijssel en het fonds voor Cultuurparticipatie. En met succes, beide aanvragen zijn gehonoreerd.
compenta Eind 2012 is door de stuurgroep Cultuureducatie met Kwaliteit een visie Cultuuronderwijs Drenthe ontwikkeld. Dankzij deze visie was het mogelijk een landelijke subsidieaanvraag in te dienen bij het Fonds Cultuurparticipatie voor het cultuuronderwijs in Drenthe. CQ centrum voor de kunsten, ICO, Centrum voor Kunst & Cultuur, Scala Centrum voor de Kunsten en K&C Drenthe zijn gevraagd penvoerder te zijn en de aanvraag te doen voor Drenthe. Zij opereren in dit kader verder onder de naam Compenta. Compenta is een tijdelijke instelling die fungeert als loket en doorgeefluik voor de aanvragen van de scholen. Dankzij de inzet van de stuurgroep is er vanuit het landelijke subsidieprogramma én een bijdrage van de provincie Drenthe en de gemeente Emmen extra geld beschikbaar voor scholen met goede plannen op het gebied van cultuuronderwijs.
zichtbaar Scala heeft ook in 2014 weer veel van zich laten horen. We zijn op de meest gekke plekken zichtbaar geweest. We hebben in Hoogeveen, Meppel, Steenwijk en Zuidwolde onze Scala Cultuurplein neergezet. Een nieuwe vorm van onze traditionele Open Dag. Op alle scholen in ons werkgebied zetten we onze hoogwaardige cultuurproducten neer. We hebben een aantal keren gedraaid met zogenaamde Open lesweken. Weken waarin geïnteresseerden binnen kunnen lopen om eens mee te draaien met het brede aanbod van Scala. Vaste prik voor Scala is ieder jaar Oktobermaand-Kindermaand. En het succesvolle Kids Leesfeest met Bibliotheek en Ogterop.
8
prestaties
Per gemeente zijn prestaties afgesproken. De cijfers zijn zo ‘kaal’ mogelijk. Dat wil zeggen dat we de cursisten en deelnemers hebben geteld die daadwerkelijk een cursus genoten c.q. leerlingen die vanuit het onderwijs aan een activiteit deelnamen. Deelnemers aan eenmalige wervingsactiviteiten, zoals een open dag of bezoekers van concerten en voorstellingen, hebben we ook meegeteld.
bezoekers We bereiken in ons werkgebied ongeveer 32.000 bezoekers. Dit betreft de aanwezigen bij alle activiteiten van onze Scala-leerlingen en ensembles, optredens, evenementen, concerten, voorspeelavonden, Scala Kerstconcerten, Picknick in the Park, Uitdagend Hoogeveen, Kopje Cultuur, Big Band optredens, voorstellingen Musicalgroepen, enz.
groeimarkten Binnen het primair onderwijs is inmiddels een bereik van 95% gerealiseerd. Het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs zijn groeimarkten. Met name in het afgelopen jaar slaagden de coördinatoren Cultuur op School erin om met steeds meer scholen duurzame afspraken te maken. Daarbij wordt per school gekeken wat de vraag is, zodat hier vervolgens een passend aanbod voor gecreëerd kan worden.
9
leerlingenaantallen scala 2014
cijfers spreken voor zich
Culturele Werkplaats (volwassenen)
Talentontwikkeling (kinderen en jongeren)
Voortgezet onderwijs
Cultuur op school Primair onderwijs
Totalen
subtotaal
Individuele lessen Groepslessen Hafabra Ensembles/orkesten/koren Dans Beeldende kunst Theater Receptieve vorming: Muziek Receptieve vorming: Beeldend
subtotaal
Individuele lessen Groepslessen Hafabra AMV Ensembles/orkesten Dans Hiphop Beeldende kunst Theater
subtotaal
Cultuurtraject Buitenschoolse oriëntatie: 10 x les Incidentele projecten
Binnenschoolse kennismaking 6 x les Buitenschoolseoriëntatie: 10 x les Cultuurmenu: 2 x les
9204
57
0
8857
184
0 0 0 52 15 24 0 36
549
103 85 31 37 10 132 61 44 46
0 0 0 15 1 0 27 0
1 47
132 92 50 0 9 84
8124
265
0
5830
5046 720 168
89
38
749 143
1052
Meppel
2770
Hoogeveen
1233
2
0
0 0 0 1 0 1 0 0
306
0 0 0 290 0 6 6 2 2
925
0
514
411
Staphorst
5830
35
0
0 0 0 6 2 2 0 25
482
63 52 25 34 177 97 6 25 3
5313
199
1685 24
3310
95
Steenwijkerland
4182
12
0
0 0 0 6 1 5 0 0
494
27 16 30 388 2 16 9 3 3
3676
331
3280
65
1986
26
0
0 0 0 13 0 8 0 5
232
39 35 76 9 7 42 6 3 15
1728
43
1685
1256
0
0
0 0 0
0
0
1256
0
254
1002
Westerveld De Wolden Overige Gemeenten
32548
302
57
0 0 0 93 19 40 27 66
2478
364 280 212 758 205 377 88 78 116
29768
464
0 3739 335
18982
741
5507
Totaal
hoofdstuk 4
10
overzicht activiteiten
algemeen Scala leerlingen en ensembles hebben ook in 2014 weer op zeer veel locaties in het gehele werkgebied hun medewerking verleend aan evenementen en festivals, workshops georganiseerd en concerten, groot en klein, gegeven. Daarbij spelen onze ‘visitekaartjes’ een grote rol. Met deze optredens en presentaties laat Scala zich zien en levert het een belangrijke bijdrage aan het culturele leven in Zuid West Drenthe en de kop van Overijssel.
gemeente meppel 2014 stond in Meppel grotendeels in het teken van ‘Meppel maakt ‘t’, Meppel als culturele gemeente van Drenthe. Scala organiseerde in de gemeente tal van grote projecten in het kader van dit evenement: ‘Levende Legendes’ was de naam van een groots opgezet project waarin Scala Centrum voor de Kunsten, Stenden Hogeschool Pabo Meppel en alle groepen 5/6 van de basisscholen in Meppel en Nijeveen hebben samengewerkt. En daarmee is nog niet iedereen genoemd: ook de Stichting Oud Meppel, de Historische Vereniging Nijeveen en de gemeente Meppel droegen hun steentje bij. Omdat Meppel de Culturele Hoofdstad van Drenthe 2013 – 2014 was, hebben verhalenvertellers, kinderen en studenten de lokale geschiedenis weer tot leven gebracht! In het project ‘Levende Legendes’ hebben de leerlingen van de groepen 5/6 gewerkt aan een heus filmproject. Er zijn zeven verschillende thema’s die door clusters van scholen verfilmd zijn. De thema’s waren: de horeca, de wijk Oosterboer in de Tweede Wereldoorlog, de Kinkhorst, boeren en veemarkten, dienstmeisjes, de kleine middenstand en een historisch verhaal in Nijeveen. De verhalen die aan de scripts ten grondslag liggen werden door studenten van de Pabo in Meppel geschreven. Input hiervoor kregen zij van medewerkers van de Stichting Oud Meppel en de Historische Vereniging Nijeveen. Er kwam veel kijken bij het maken van een script: het moest historisch verantwoord zijn, maar ook aantrekkelijk voor kinderen en bovendien ook nog eens haalbaar om het te verfilmen. Studenten hebben hiervoor workshops gevolgd bij Scaladocenten. In januari 2014 zijn de verhalen door levende legendes verteld aan de kinderen: bekende Meppelers/ Nijeveners die met beide benen stevig in de lokale historie staan. Daarna hebben de studenten met de groepsleerkrachten wekelijks gewerkt aan de voorbereidingen voor de film. In april hebben de opnames plaats gevonden. De climax van het project vond plaats op vrijdag 27 juni 2014: het Filmfestival ‘Levende Legendes’. Tijdens een wervelend programma met muziek, hiphop en popcorn hebben alle 1000 leerlingen de gemaakte films bekeken. Andere Scala evenementen in het kader van ‘Meppel maakt ‘t’ waren een zomer Hip Hop Festival met wekelijks workshops voor kinderen en jongeren Rap, Beats, Hip Hop dans en Breakdance en de Meppeler Musicaldagen op 23 en 24 mei. Beide evenementen vonden plaats op Bleekerseiland.
De Meppeler Musicaldagen bestonden uit een spectaculaire Musical Sing-A-Long voor ruim 600
basisschoolkinderen uit de gemeente Meppel en twee Musicalconcerten voor in totaal ruim 800 bezoekers, gegeven door een samengesteld Projectorkest en Projectkoor van Meppeler muzikanten en zangers aangevuld met Scala leerlingen en docenten en een aantal klassen van de Musicalafdeling van Scala. Gastsoliste bij alle onderdelen van de Meppeler Musicaldagen was de bekende Nederlandse musicalartieste Linda Wagenmakers.
11
hoofdstuk 5
scala doet wat met de regio
Naast de activiteiten van ‘Meppel maakt ‘t’ waren Scala leerlingen regelmatig ook actief bij andere evenementen in Meppel e.o. We noemen er enkele: • • • • • • •
Het Scala Cultuurplein tijdens het Prinsengrachtfestival Het Scala Kinderkoor tijdens ‘Life in Meppel’ diverse flashmobs in het centrum van Meppel een weekend met 3 dansvoorstellingen in Schouwburg Ogterop voorspeelavonden in De Plataan kerstconcert in De Plataan de zondagmiddagconcerten in samenwerking met de bibliotheek Meppel
scala en PO meppel Al vele jaren organiseert en coördineert Scala tot grote tevredenheid van de scholen PO het Cultuurmenu in de gemeente Meppel. In samenwerking met de overige culturele partijen en de ICC-ers van de scholen wordt er jaarlijks een uitgebalanceerd cultureel programma van lessen, workshops en voorstellingen samengesteld voor alle kinderen van de basisscholen. De regeling CeMK vanuit het rijk heeft er voor gezorgd dat er in 2014 tevens een plusprogramma is ontstaan waardoor de scholen nog meer mogelijkheden krijgen om cultuureducatie in hun programma op te nemen. Daarnaast verzorgt Scala op alle scholen het Land van Scala. Het Land van Scala is een doorlopende leerlijn cultuureducatie. Per kunstdiscipline zijn de specifieke kenmerken en leerdoelen uitgeschreven aan de hand van de kernwoorden beleving, kennis, maken, reflectie en samenwerking. Met de leerlijn als uitgangspunt heeft Scala’s ontwikkelgroep kunstlessen uitgewerkt voor de groepen 3 t/m 8. Het gaat om lessenseries waarbij de Scaladocent vijf keer in de klas bijvoorbeeld muziekles komt geven. Het vervolg op de lessenserie is een Kinderatelier na schooltijd, waarin leerlingen zich in de discipline kunnen verdiepen.
scala en het voortgezet onderwijs In 2014 hebben de diverse scholen voor voortgezet onderwijs in Meppel gebruikt gemaakt van ons aanbod bij het thema ‘Contact’. Het thema is vastgesteld tijdens het cultuurtraject en Scala maakt jaarlijks workshops op maat, passend bij het thema. Het doel van dit jaar was: jongeren bewust te laten nadenken over contact en laten ervaren hoe je op verschillende manieren contact kunt maken. Hierbij wordt o.a. ingegaan op de volgende vragen. Wat is contact? Hoe maak je contact? Wat betekent contact voor jou? Wanneer heb je werkelijk contact?
12
gemeente hoogeveen Ook in Hoogeveen zijn Scala leerlingen en ensembles regelmatig actief geweest en hebben op vele plekken en locaties hun talenten gedemonstreerd. Een kleine opsomming van de grote evenementen: • Het Scala Cultuurplein op het Cascadepodium in de Hoofdstraat • De eindvoorstellingen van de jeugd- en jongerengroepen van de Musicalgroep Hoogeveen in theater De Tamboer op 21 juni • Een dansvoorstelling door 200 leerlingen in theater De Tamboer • De productie van de Musicalgroep Hoogeveen ‘In de Hoofdrol’ op 7 en 8 november in theater De Tamboer • Een kerstconcert in samenwerking met het Docenten Collectief Muziek • Het Scala Musical Concert door alle groepen van de Scala Musicalgroep Hoogeveen • Tal van optredens in de gehele regio door de Scala Big Band Hoogeveen • Xmas Party van de Hip Hop School • Uiteraard waren er ook kleinere presentaties:
scala en het PO Hoogeveen Al sinds jaar en dag participeert Scala actief in het Cultuurmenu van Hoogeveen. Scala docenten verzorgen jaarlijks heel veel workshops op alle basisscholen in de gemeente. Door de ontwikkelingen van de afgelopen jaren, de ombuiging naar een lokaal cultuurmenu, is het aantal workshops dat Scala geeft ook beduidend vergroot. De regeling CeMK zorgt er daarnaast ook voor dat docenten steeds vaker worden ingezet voor deskundigheidstrainingen voor leerkrachten van de PO scholen hetgeen de cultuureducatie binnen de scholen ten goede komt. Naast het cultuurmenu doen ook bijna alle scholen PO mee aan het Land van Scala, de doorlopende leerlijn cultuureducatie die ontwikkeld is door Scala. Het afgelopen jaar zijn de lessen van het Land van Scala zoveel mogelijk op maat gemaakt en zijn de scholen bepalend in wat zij willen (precies zoals de regeling CeMK beoogt). Zo kiest de ene school dus meer voor muziek, de andere voor theater en weer een ander voor bijvoorbeeld beeldend. De kinderateliers die Scala op veel scholen in de gemeente Hoogeveen worden aangeboden, als vervolg op de binnenschoolse lessen, worden regelmatig opgezet in samenwerking met de muziekverenigingen. Scala en het VO Hoogeveen
scala en het VO Hoogeveen Traditioneel gaven Scaladocenten in 2014 weer workshops tijdens Kunstcarrousel, het jaarlijkse cultuurevenement voor alle 3de klassen van het VO. Daarnaast organiseerde Scala samen met het Roelof van Echten College jongerenlabs waaruit na 10 lessen een prachtige eindvoorstelling kwam in theater De Tamboer. Ook voor de jaarlijkse Alfa Cultuurdagen (MBO) verzorgt Scala een groot aantal workshops in alle disciplines.
13
gemeente de wolden Naast dat Scala in tal van dorpen in de gemeente De Wolden, waaronder in haar eigen leslokaal in CBS De Heidevlinder te Zuidwolde, lessen en cursussen verzorgt in de vrijetijdssector, geven Scaladocenten op alle basisscholen in de gemeente De Wolden het Land van Scala. Het Land van Scala is een doorlopende leerlijn cultuur voor alle kinderen in alle Kunstdisciplines. Daarmee komen kinderen gedurende hun basisschoolperiode in aanraking met Kunst & Cultuur. (zie ook onder gemeente Meppel en Hoogeveen) Bovendien heeft Scala op tal van PO scholen in de gemeente De Wolden deskundigheidsbevordering gegeven aan leerkrachten van het basisonderwijs. Deze lessen, die er voor zorgen dat PO leerkrachten op een hoger niveau geschoold worden in het geven van de Kunstdisciplines, konden mede worden gegeven door steun vanuit de regeling CeMK (Cultuureducatie met Kwaliteit). De deskundigheidsbevorderingslessen zullen een vervolg krijgen in 2015. Op vrijdag 19 september 2014 werd er in de CBS De Heidevlinder een groot Scala Cultuurplein georganiseerd voor inwoners, klein en groot, van de gemeente De Wolden. Aan het cultuurplein werd medewerking verleend door o.a. Koorschool Viva La Musica en Muziekvereniging De Woudklank. In 2014 organiseerde Scala op diverse scholen Kinderateliers. Deze uit 10 lessen bestaande korte cursussen bieden de kinderen een vervolg op de binnenschoolse lessen van het Land van Scala. De kinderateliers werden o.a. georganiseerd in samenwerking met de muziekverenigingen De Woudklank, Crescendo en Apollo. Daarnaast waren er Kinderateliers Beeldend, Dans, Theater en Media.
14
gemeente westerveld Scala is de spin in het cultuurweb in de gemeente Westerveld. We organiseerden in 2014 samen met onze culturele partners het jaarlijkse scholenproject voor de basisscholen. Binnen het Scholenproject, dat door Scala werd gecoördineerd, verzorgen Scala docenten tevens tal van kunstlessen. Mede dankzij de inbreng van Scala en in samenwerking met de scholen werd het Scholenproject Westerveld voorzien van een doorlopende leerlijn, welke in de komende jaren verder zal worden uitgewerkt. De regeling CeMK speelt daarbij een belangrijke rol. De jarenlange traditie van de succesvolle lessen AMV (Algemene Muzikale Vorming) op alle scholen PO in Westerveld werd ook in 2014 gecontinueerd tot grote tevredenheid van de scholen. Scala verzorgde in 2014 wederom een prachtig cultuureducatief project in Stad & Esch Diever. ‘Kijk om je heen’ en ‘Spanning & Roem’ waren twee multidisciplinaire projecten waarbij de jongeren van Stad & Esch lessen kregen en opdrachten uitvoerden in de disciplines Media, Theater en Beeldend. Ook in de vrijetijdssector verzorgden Scaladocenten op diverse locaties in Westerveld kunstlessen. Daarbij speelt de samenwerking met de lokale verenigingen een grote rol. Voor de vier muziekverenigingen verzorgt Scala al jarenlang de landelijke Hafabra-opleiding, waarbij de leerlingen de techniek van het spelen op een instrument wordt aangeleerd zodat ze optimaal mee kunnen doen in het orkest. De verbinding met de AMV lessen wordt daarbij vaak gezocht door de jaarlijkse einduitvoeringen van de AMV groepen te combineren met optredens van de verenigingen. Daarnaast werden er in 2014 Kinderateliers georganiseerd om samen met de verenigingen kinderen te stimuleren les te nemen op een instrument en lid te worden van de vereniging. Naast de ateliers met de verenigingen werden ook andere ateliers georganiseerd. Zo werden er o.a. op de basisschool De Bron in Nijensleek ruim 15 kinderen wekelijks blij van de gitaarlessen die daar door een Scaladocent werden gegeven. Ook werden er workshops gegeven binnen het evenement ‘Westerveld got talent’. In 2014 is Scala actief geweest om, in opdracht van de gemeente, een cultureel netwerk op te zetten. Een en ander resulteerde in een netwerk, nog klein, dat in 2015 verder vorm zal krijgen. Een website en een facebookpagina onder de naam CultuurWesterveld zijn eind 2014 gebouwd en de eerste netwerkavond gaat op 14 april 2015 plaatsvinden. Met dit netwerk hoopt de gemeente de vele culturele partijen te verbinden, elkaar te versterken en wellicht nieuwe culturele evenementen vorm te geven.
15
gemeente staphorst In Staphorst verzorgt Scala workshops voor de basisscholen binnen het Cultuurmenu aldaar. Dit zijn workshops in allerlei disciplines, van muziek en beeldende kunst tot erfgoedprojecten. Ook geeft Scala op alle basisscholen lessen Algemene Muzikale Vorming (AMV). Dit gebeurt in de groepen 5. Met behulp van de regeling CeMK werden in enkele PO scholen in Staphorst pilots gedraaid waarbij door Scaladocenten in samenwerking met de scholen een doorlopende leerlijn Muziek werd uitgewerkt. De succesvol verlopen pilots krijgen, mede dankzij de beschikbare subsidies vanuit de regeling CeMK in 2015, een vervolg op een groot aantal andere basisscholen in de gemeente Staphorst. Kinderen in de gemeente Staphorst hebben enthousiast meegedaan aan het project ‘Boek en Illustratie’. Met steun van de gemeente hebben de kinderen o.l.v. een Scaladocent 10 illustratielessen kunnen volgen na schooltijd. Er werden door de kinderen verhalen en illustraties gemaakt over het thema: ’Welkom, Koning” en het resultaat is in boekvorm uitgekomen in een oplage van 300 stuks.
gemeente steenwijkerland In Steenwijk participeert Scala in de werkgroep en de stuurgroep cultuureducatie in het Cultuurplatform. Scala werkt in Steenwijkerland voor zowel het primair als het voortgezet onderwijs. We bieden een diversiteit aan workshops, van rap tot klassieke muziek, van fotografie tot dans. Het aantal workshops dat Scala docenten geven in het cultuurmenu is groot (zie aantallen elders). Voor het voorgezet onderwijs worden CKV-dagen georganiseerd. In opdracht van de Gemeente Steenwijkerland verzorgen wij het vrije tijdsaanbod voor kinderen en jongeren in overleg met de scholen. Leerlingen krijgen op tal van plekken in de diverse dorpen en natuurlijk op onze vaste locatie in Theater De Meenthe les in alle kunstdisciplines. Vooral het aantal kinderateliers dat Scala op de diverse scholen geeft, direct aansluitend aan school, is in 2014 sterk gestegen. De kinderateliers in Steenwijkerland zijn daarmee de meest succesvolste ateliers van Scala. Honderden kinderen genieten van de lessen theater, muziek en beeldend die ‘dicht bij huis’ worden aangeboden. De samenwerking met de scholen is daarbij zeer positief. Ook is Scala gestart met diverse leerorkesten op diverse scholen. Kinderen leren op school een instrument bespelen doordat vakdocenten van Scala ze wekelijks les komen geven. Samenspelen geeft ze een enorme kick en doordat we bij de leerorkesten samenwerken met de muziekverenigingen in de regio stimuleren de leerorkesten tevens het culturele veld. Scala beoogt het klimaat voor de amateurkunst op een hoog niveau te brengen en te houden. Dat doen we door de inzet van een coach Amateurkunst in de persoon van Claartje van Dokkum. De resultaten zijn positief.
gemeente weststellingwerf In Westellingwerf maakt Scala ook deel uit van het netwerk van aanbieders voor Cultuureducatie. Omdat gemeente Westellingwerf inzet op Muzikale Vorming in de basisscholen werden hier dus alleen workshops muziek verzorgd. In een tiental scholen hebben we het afgelopen jaar lessenseries verzorgd in alle groepen. Dit varieerde van rap, djembé tot gitaarlessen en blazersklassen. De lessen werden afgesloten met een presentatie voor ouders en leerlingen. Ook hebben we in het Linde College de traditionele workshops gegeven voor de Opus M week, waarin de brugklasleerlingen kennis konden maken met de verschillende instrumenten. Onder leiding van de vakdocenten mochten de leerlingen de instrumenten uitproberen.
16
financiën
EXPLOITATIE 2014 In 2014 is een positief jaarresultaat behaald van ruim € 24.000 tegen een begroot voordelig resultaat van € 12.500. Per saldo is dit ongeveer € 12.000 voordeliger. Dit kan worden toegeschreven aan het saldo van eenmalige baten en lasten. Belangrijkste eenmalige bate is de bijdrage van de gemeente Meppel in de transitie-kosten. Deze post ad € 144.000 is inbegrepen in de subsidie. Als deze bijdrage en de in 2014 gemaakte reorganisatiekosten worden geëlimineerd uit het voordelig resultaat dan is er sprake van een nadelig resultaat van € 105.000. De oorzaken hiervan zijn o.a. hogere personeelskosten, hogere overige kosten en daartegenover o.a. een lagere lesgeldopbrengst.
omzet De omzet is in 2014 toegenomen met 18,6% (€ 388.000) tot € 2.468.000. Ten opzichte van 2013 zijn de volgende wijzigingen in de samenstelling van de omzet te constateren.
Hogere subsidie gemeente Hoogeveen Hogere subsidie gemeente De Wolden Hogere subsidie gemeenten i.v.m. indexaties Hogere lesgelden Hogere opbrengst cultuureducatie Lagere bijdrage Anjerfonds -/- Lagere overige opbrengsten -/- Lagere vrijval voorziening FPU -/-
€ € € € € € € €
269.000 39.000 5.000 25.000 85.000 2.000 1.000 32.000
totaal toename omzet € 388.000
De hogere subsidies van de gemeenten Hoogeveen en De Wolden worden veroorzaakt door het feit dat deze gemeenten pas vanaf 1 augustus 2013 een hogere subsidie verstrekken aan Scala. Dit geeft in de vergelijkende cijfers een vertekend beeld omdat Scala in 2013 pas over de laatste 5 maanden extra subsidie ontving. De overige fluctuaties in de omzet hebben te maken met de toename van grote incidentele projecten.
17
hoofdstuk 6
bedrijfslasten De bedrijfslasten zijn ten opzichte van 2013 toegenomen met 2,5% (€ 60.000) tot € 2.455.000 volgens onderstaande specificatie.
Hogere personeelskosten Hogere bureaukosten Hogere organisatiekosten Hogere afschrijvingen Hogere specifieke kosten Hogere diversen en onvoorzien Lagere reorganisatiekosten -/- Lagere huisvestingskosten -/-
€ € € € € € € €
353.000 36.000 39.000 8.000 31.000 25.000 393.000 39.000
totaal toename bedrijfslasten
€
60.000
De hogere personeelskosten worden veroorzaakt door het feit dat de gemeenten Hoogeveen en De Wolden in 2014 gedurende het hele jaar activiteiten afnamen. Dit was in 2013 niet het geval. Daarnaast was er een toename van het aantal grote incidentele projecten. De reorganisatiekosten waren veel lager. De totale last van de reorganisatie is namelijke verantwoord onder 2013.
eigen vermogen Het eigen vermogen bedraagt per 31 december 2014 € 27.300. Dit is 3,7% van het balanstotaal (in 2013 47,4%) en 1,1 % van de omzet (in 2013 17,5%). De omvang van het eigen vermogen is sterk negatief beïnvloed door de reorganisatie. Het resultaat over 2014 vertoont een lichte winst waarmee wordt aangetoond dat de reorganisatie haar effecten heeft gehad.
vooruitzichten komende jaren Voor zover op dit moment kan worden overzien zal in 2015 en 2016 een exploitatie worden gevoerd waarbij sprake is van een voordelig resultaat. Daarbij is ervan uitgegaan dat het aantal inschrijvingen gedurende de cursusjaren 2014-2015 en 2015-2016 (dat in augustus 2015 van start gaat) op eenzelfde niveau blijft. Scala wordt in 2016 geconfronteerd met een door de gemeente Meppel opgelegde structurele korting op de subsidie van € 30.000. Scala zal hier ingaande het cursusjaar 2015-2016 op moeten anticiperen.
18
19
balans per 31 december 2014
jaarrekening en winst -en verliesrekening
financiën
hoofdstuk 6
verlies- en winstrekening
20
