Centre for Graduate Studies
AMSUsl03 Kaedah Pengajian Usuluddin
AMSU5103 KAEDAH PENGAJIAN USULUDDIN ^
Dr lsmait Mamat
OPEN
UN
VTRSITY
MALAYS A
i
I ! I
a
t
l
{I
.t
1
1
I
Pengarah Projek:
(
Prof Dr Mansor Fadzil Prof Dr Mohd Ghazali Mohayidin Open University Malaysia
Penulis Modul:
' '{ Ismqil Mamat Universiti Islam Antarabangsa (UIA)
Penyederhana:
Prof Madya Dr Mohd Yusuf Ahmad Open University Malaysia
.l-
I C
PilI Tod I
Dibangunkan Oleh:
Pusat Reka Bentuk Pengajaran dan Teknologi Open University Malaysia
Dicetak Oleh:
Meteor Doc. Sdn. Bhd. Lot4748,Jalan SR l/9, Seksyen 9, Jalan Serdang Raya, Taman Serdang Raya, 43300 Seri Kembangan, Selangor Darul Ehsan
r{ l ;
t'
]
,
j
l ^1
IOH
Cetakan Pertama, April 2011
Hak Cipta
@
Open University Malaysia (OUM),
April20l!
AMSU5I03
Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada bahan ini boleh disalin semula dalam manamana cara tanpa kebenaran secara bertulis daripada Presiden Open University Malaysia
(ouM). Versi April 201I
@fr1?[VUIXERSTTY
"1. 5.
i . . . K.g.n.C. g. .lJ .g.g.!J"
"
6e
....
Panduan Kursus
*
. . I e. . . . xl - xvl
Topik
1:
Pengenalan Pengajian Usuluddin 1 1.1 Sejarah Pengajian Usuluddin 1 1..2 Kepentingan Pengajian Usuluddin 4 1.3 Peranan Pengajian Usuluddin 5 1.4 Komponen Disiplin Pengajian Usuluddin dan Sumber Rujukan 7 1.5 Isu-isu Berkaitan Disiplin Pengajian Usuluddin 8 Rumusan 9 Kata Kunci 10 Rujukan 10
Topik
2:
Al-Qur'an dan Hadis Sebagai Sumber Utama 2.1, Dalil Keutamaan Al-Qur'an danHadis 2.2 Definisi AlQur'an 2-3 Sejarah Pembukuan Al-Qur'an 2.4 KeistimewaanAl-Qur'an
2.5 Definisi Hadis 2.6 Istilah-istilah dalam Ilmu Hadis 2.7 Pembahagian dan Jenis Hadis Rumusan Kata Kunci Rujukan
Topik
3:
Asas
Akidah
3.1 3.2
Pengenalan Ilmu Akidah Rukun Islam 3.2.1 Mengucap Dua Kalimah Syahadah 3.2.2 Mendirikan Sembahyang (Solat) Lima Waktu
3.3
{
ea
LL 11
13 13 15 18 18
20 25 25 26
27 27
3.2.3 MengeluarkanZakat 3.2.4 Berpuasa di Bulan Ramadan 3.2.5 Mengerjakan Haji
30 30 32 34 35 35
Rukun Iman
37
3.3.1 3.3.2 3.3.3 3.3.4 3.3.5 3.3.6
Percaya Percaya Percaya Percaya Percaya Percaya
kepada kepada kepada kepada kepada kepada
Allah Malaikat Kitab-kitab Nabi dan Rasul Hari Kiamat Qada'dan Qadar
38 39 40 41
42 43
iv >
l5l KANDUNGAN
3.4
Tauhid dan Pembahagiannya 3.4.1 PengertianTauhid 3.4.2 PembahagianTauhid 3.5 Aqidah dalam Pembentukan Modal lnsan Rumusan Kata Kunci Rujukan
Topik4:
PengajianAkidah 4.1, Kenabian dan Kerasulan 4.1,.1, Definisi Nabi dan Rasul 4.1.2. Kepentingan Beriman dan Taat kepada Rasul 4.2 Sifat dan Kewajipan Para Rasul 4.2.1. Sifat-sifatRasul 4.2.2 Kewajipan Para Rasul 4.3 Mukjizat dan Peranannya 4.4 Perkara-perkara Sam'iyyat 4.4.L Beriman kepada Malaikat 4.4.2 Alam Barzakh 4.4.3 Hari Kiamat 4.4.4 Padang Mahsyar 4.4.5 Al-Hisab 4.4.6 Al-Mizan 4.4.7 Syurga(al-jannah) 4.4.8. Neraka (al-Nar) 4.5 Kebaikan Percaya Terhadap Perkara Sam'iyyat Rumusan Kata Kunci Rujukan
Topik
5:
Perkenrbangan Firqah dalam Islam 5.1 Ahl- Sunnah Wa Al-]ama'ah 5.2 Syiah
5.3 Khawarij 5.4 Muktazilah 5.4.1, Prinsip Ajaran Muktazilah
5.5
5.4.2 Tokoh-tokohMuktazilah
Qadariah 5.5.1 Tokoh Utama Qadariah 5.5.2 Doktrin Qadariah 5.6 ]abariah 5.6.1 Doktrin ]abariah 5.7 Murjiah 5.8 Musyabbihah
M M 46 50 53 54 55
56 56
Top
57 61.
62 63 65 65 68 68 70 71,
72 73 74 75 76 77 79
80 80
Topi 81
82 84 90 91 91.
92 92 92 93 93 94 95 96
ISI KANDUNGAN
<
5.9 Najariah 5.10 Fahaman dan Fatwa Ibn Taimiyyah 5.11 Bahaiah 5.12 Wahabi 5.13 Ahmadiah Rumusan Kata Kunci Rujukan Topik
5:
Sejarah Pemikiran
97
97 98 99 101 103 105 105
Manusia Falsafah
IOZ 107
6.'1. Pengenalan Kepada
6.2.1" Prasokratik
(Sebelum
6.2.2 Idealisme 6.3 6.4
6.5
Socrates)
6.2.4 Skolastisisme(RealismeKeagamaan/Thomisme) il| Pengenalan Kepada Ilmu Mantik Selaiah Perturnbuhan Ilmu Mantik Klasik dan Moden 6.4.1. Sejarah Mantik Klasik 6.4.2 Pengertian Mantik Moden 6.4.8 Sejarah Mantik Moden 6.4.4 Perbezaan Mantik Klasik dan Moden 6.4.5 Perkembangan Ilmu Mantik dalam Masyarakat Islam 6.4.6 Peranan Ilmu Mantik dalam Kehidupan Kaedah-kaedah Mantik
Rumusan Kata Kunci 7:
Rumusan Kata Kunci Rujukan
120
tz}
.
!21
i\; 123
124 126
!27
i;3
Pengajian Alhtak 7.1. Pengertian Akhlak 7.1,.1 Istilah Akhlak: Moral dan Etika ." 7.1..2 Konsep Akhlak dan Agama 7.1.3 Hubungan Agama Islam dan Akhlak 7.2 Konsep Baik dan ]ahat 7.3 Nilai Perbuatan Manusia
7.4 MatlamatAkhlak 7.5 Pembinaan Akhlak Insan
119
-
R.r;rk*n"' Topik
ii; 113
Berasaskan
Akidah
130 131
132 133 133
134 135 136 137
139 139 140
Vi > 15I KANDUNGAN Topik
8:
Topik9:
Pengajian Tasawuf
t4t
8.1 Pertumbuhandan Perkembangannya 8.1.1 PerkembanganTasawuf 8.2 Al-Maqamat Wa Al-Ahwal 8.3 Al-Tawbah 8.4 Al-Wara', Al-Z1rhd, Al-Faqr 8.4.1 Al-Wara' 8.4.2 Al-Zuhd (Zuhud) 8.4.3 Al-Faqr (Fakir) 8.5 Al-Sabr, Al-Tawakkal, Al-Mahabbah 8.5.1 Al-Sabr (Sabar) 8.5.2 Al-Tawakkal 8.5.3 Al-Mahabbah 8.6 Pengertian Tarekat 8.6.1 PengertianTarekat
1.42
Rumusan Kata Kunci Rujukan
161
PerbandinganAgama
163
9.1, Hindu
1.64
9.2 Buddha 9.3 Kristian 9.4 Sikh 9.5 Yahudi 9.6 Fahaman Lain 9.6.2 Taoisme 9.7 Interaksi Muslimin Terhadap Agama Lain 9.7.1 Pandangan Islam Terhadap Agama-agama Lain 9.7.2 TiadaPaksaan dalam Agama 9.7.3 Kebenaran Agama Islam Rumusan Kata Kunci Rujukan
165 166
Topik L0: Aliran Pemikiran Semasa 10.1 Pengenalan dan Sejarah Kemunculan
10.1.1 Pengenalan 1,0.1,.2 Komposisi Pembentukan Tamadun Barat 10.1.3 Inti Pati, Semangat, Sifat dan Tabiat dan Peribadi 10.2 Tamadun Barat 10.21, Orientalisme 10.2.2 Sekularisme 10.2.3 Liberalisme
1"42
1.47
148 150 150 151 153 1.54 1.54 1.56
158
159 159 1.62 1,62
168
170 172 172
173 173 174 174 175 176
176
tn 178 178 178 179 180 181 183
lsl KANDUNGAN
10.2.4 Pluralisme 10.2.5 Wahabiah L0.3 Pemikiran Islam dalam Menghadapi Cabaran Semasa 10.3.1 Tiga Golongan dan Ciri-ciri Asas Mereka L0.4 Ajaran Sesat di Malaysia 10.4.1 Definisi Ajaran Sesat L0.4.2 Sejarah Ajaran Sesat di Malaysia 10.4.3 Ciri-ciri Ajaran Sesat 1.0.4.4 Faktor-faktor Berlakunya Ajaran Sesat 10.4.5 Langkah Menangani Ajaran Sesat 10.4.6 Contoh Ajaran Sesat Rumusan Kata Kunci Rujukan
<
vii
184 185 1.87
188 190 190 190
r92 193 193 194 196 197 197
"G
ililllfiililuffiil
OP=}.5 UNiVERSBTY MALAVSIA Jolon Tun lsmoil.50480 Kuolo Lumpur http: //www, o um. edu. my