Cellengebouwen; een immer kwetsbare groep
“De zorgelijkheid voorbij”
15 mei 2014
Leo de Niet
De Rgd en brandveiligheid 27 oktober 2005 Directe aanleiding: Schipholbrand 21 september 2006 Publicatie rapport Schipholbrand Aftreden ministers Donner en Dekker
Eind 2006: Start Programma Brandveiligheid Oprichting Programmabureau Brandveiligheid 2011: Programmabureau brandveiligheid ondergebracht in de lijn (tot 2014)
2
15 mei 2014
De Rgd en brandveiligheid “Zomaar” wat opmerkingen uit de rapportage van de Onderzoeksraad van Veiligheid
“…minder of geen slachtoffers te betreuren waren geweest als de brandveiligheid de aandacht van de betrokken instanties zou hebben gekregen.”
3
15 mei 2014
De Rgd en brandveiligheid En uit het boek “De Schipholbrand” (een aanrader!)
“…regelgeving bleek ondergeschikt aan tijdsdruk. Maar er was niemand die hardop protesteerde.”
ISBN: 9789020420500 4
15 mei 2014
Actiepunten n.a.v. Kabinetsreactie 1 Compenserende maatregelen voor centrale deurontgrendeling opnieuw op hun deugdelijkheid bezien Afronden meest urgente bouwtechnische maatregelen in de 24 Unitbouwcomplexen Uitvoeren brandveiligheidsscans in de overige 99 justitiële inrichtingen inclusief de meest urgente verbeterpunten Verbreden brandveiligheidsaanpak naar de gehele voorraad rijksgebouwen
Voornemen tot verbreden van veiligheidsaanpak naar veiligheidsrisico’s zoals asbesttoepassingen, legionellabesmetting en platte daken Structureel systeem van periodieke keuringen van rijksgebouwen, waarmee het veilig gebruik van die gebouwen wordt geborgd 5
15 mei 2014
Actiepunten n.a.v. Kabinetsreactie 2 Doorlichten en intern bespreken van alle lopende nieuwbouwprojecten op brandveiligheid Gerichte opleidingstrajecten en kennismanagement zowel binnen de Rgd als in interactie met kennisinstituten (Nifv/Nibra) en onderzoekswereld Verinnerlijken veiligheidsdenken in de Rgd-organisatie en inbedden in het in 2005 gestarte proces van organisatie- en cultuurverandering Verbeteren verslaglegging en dossiervorming Standaard brandveiligheidsscan bij oplevering; functiescheiding Uitbreiden brandveiligheidscan met gebruiksaspecten; stimuleren van de ontwikkeling van het model Integrale Brandveiligheid van Bouwwerken; uitbouwen van het risicomanagement bij ontwerp, uitvoering en gebruik 6
15 mei 2014
Actiepunten n.a.v. Kabinetsreactie 3 Vastleggen verantwoordelijkheidsverdeling tussen partijen in de bouw en toezicht op de bouw Verstrekken gebruikshandeiding bij elk nieuw op te leveren project
7
15 mei 2014
De Rgd en brandveiligheid Toezeggingen aan de Tweede Kamer, oa.: Verbeteren verslaglegging en dossiervorming Standaard brandveiligheidscan bij oplevering Doorlichten en intern bespreken van alle lopende nieuwbouwprojecten op brandveiligheid
Panden met voorrangsverklaring direct aanpakken Verstrekken gebruikshandleiding bij elk nieuw op te leveren project Brandveiligheidsscan in nieuw in te huren/aan te kopen objecten
Allemaal om ervoor te zorgen dat bij de start en bij het gereed komen van een project de (brand)veiligheid expliciet beoordeeld en geborgd wordt 8
15 mei 2014
Kaders
15 mei 2014
DJI, van basiscelveiligheid naar nieuwbouwniveau Fase 0: uitvoering voor 1 juni 2008 Snel en makkelijk uitvoerbare technische maatregelen, die de risico’s in het subbrandcompartiment moeten beperken, aangevuld met organisatorische maatregelen ten behoeve van tijdige ontruiming van het cellenvlak
10
15 mei 2014
DJI, van basiscelveiligheid naar nieuwbouwniveau Fase 1: Uitvoering basiscelveiligheid: 50% eind 2008 Uitvoering basiscelveiligheid: 100% eind 2009 De subbrandcompartimentering van de cellen én de WBDBO van de hoofdcompartimentering van het cellenvlak op het niveau van minimaal de wettelijke eisen voor bestaande bouw; waar mogelijk direct nieuwbouwniveau realiseren.
11
15 mei 2014
DJI, van basiscelveiligheid naar nieuwbouwniveau Fase 2: 100% eind 2011 Nieuwbouwniveau realiseren.
12
15 mei 2014
Proces/ Instrumenten
15 mei 2014
Instrumenten brandveiligheid Hulpmiddelen voor proces en inhoud Procesbeschrijvingen (Tutor) Instrumentenraamwerk (borging kwaliteit, aantoonbaarheid) Vastlegging in IRIS en Digidos
Toepassing uitvoeringsbeleid (incl. werkinstructie) Kostenverdeling 80/20-regeling Beoordelingsinstrumenten (o.a. POV’s, Project Overstijgende Vraagstukken) Communicatie voorheen via Infobulletins, nu via Rgd-Nieuwsbrief Rijksportaal: Rgd -> Projecten en Programma’s -> Programma Brandveiligheid 14
15 mei 2014
De POV’s POV = ProjectOverstijgend Vraagstuk Doel: uniformiteit in afweging, beoordelingsmethode en/of oplossingsrichting Beschikbaar voor de overige voorraad (niet-DJI):
POV Puiconstructies
→ Hoe bestaande pui beoordelen op brandwerendheid?
POV Doorvoeren
→ Hoe brandwerende doorvoeren te beoordelen?
POV Brandoverslag
→ Wanneer uitgebreid onderzoek laten doen?
POV Hoofddraagconstructie
→ Wanneer uitgebreid onderzoek laten doen?
POV Brandmeldinstallaties
→ Afwijken van de norm accepteren
POV Ontruimingsalarminstallaties → Afwijken van de norm accepteren
15
15 mei 2014
De Rijksgebouwendienst … ontwikkelt in samenspraak met marktpartijen én de regelgever een aantal praktische instrumenten om met deze vraagstukken om te gaan… - Een beoordelingsrichtlijn brandwerende puiconstructies
16
15 mei 2014
De Rijksgebouwendienst … ontwikkelt in samenspraak met marktpartijen én de regelgever een aantal praktische instrumenten om met deze vraagstukken om te gaan… - Een beoordelingsrichtlijn brandoverslag - “oude situatie”
17
15 mei 2014
De Rijksgebouwendienst … probeert na te denken over de échte problemen en risico’s, in acht genomen het wettelijk kader en datgene wat de wetgever daarmee beoogt
18
15 mei 2014
De brandkromme Is het wel zo relevant dat een puiconstructie in een verder (zo goed als) leeg cellenvlak 60 minuten brandwerendheid getest op basis van de standaardbrandkromme haalt?
Wat voor brand verwacht men hier eigenlijk?
19
15 mei 2014
De praktijk De gegroeide aandacht voor brandveiligheid brengt deze vraagstukken aan het licht: In theorie zijn het principe van brandcompartimentering en de voorgestelde oplossingsrichtingen goed ingeregeld maar in de praktijk blijven vraagstukken over. Hoe om te gaan met de praktische kant van het hele verhaal? Aantoonbaarheid? Veranderde inzichten? Het grijze gebied tussen theorie en praktijk wordt langzaam maar zeker opgevuld door een meer op fysische modellen georiënteerde benadering: Hoe om te gaan met de kansen, bedreigingen, voor- en nadelen;
20
15 mei 2014
Met andere woorden:
Bruggen bouwen! 21
15 mei 2014
Instrumentenraamwerk aanbiedingsfase
checklist risicoinventarisatie
definitie
ontwerp
verscherpt toezicht
integrale beproeving
opleverscan
BOEI
aanvullende opname
aanbiedingsfase
realisatiefase 15 mei 2014
beheerfase
INHAALSLAG
startnotitie
22
beheer
checklist definitiefase brandveiligheid
plantoets
brandscan
uitvoering
beheerfase
REGULIER
initiatief
realisatiefase
Verscherpt toezicht Raamcontract beschikbaar!
23
15 mei 2014
Integrale beproeving Behalve certificering, controle en onderhoud op élk van de (brandbeveiligings)installaties…
… ook het functioneren in samenhang beproeven!
Want elke installatie “spreekt z’n eigen taal”
24
15 mei 2014
Opleverscan NEN 6059 Raamcontract beschikbaar! Controle a.d.h.v. voorschriften uit de bouwregelgeving Ook contractueel belangrijk moment …geaccepteerde werkzaamheden die tóch niet helemaal goed (uitgevoerd) blijken… (zelfs als er verscherpt toezicht was)
25
15 mei 2014
Vastlegging: Digidos Specifieke object/projectgegevens:
Vergunninggegevens Materiaal- en constructiegegevens Certificaten, garantieverklaringen Onderhoudscontracten en logboeken Berekeningen en (in ProjectWise) tekeningen
En ‘tweede breinaald’:
Ingevulde checklists Rapportages verscherpt toezicht, opleverscan e.d.
Van essentieel belang voor BOEI-inspecties!
26
15 mei 2014
Overdracht Een goede overdracht is begin van succesvol brandveilig beheren!
Eenduidigheid informatie: (revisie)tekenwerk
Volledigheid informatie: Certificaten, attesten, rapportages van toegepaste instrumenten
Handleiding brandveilig gebruik
Afspraken over beheer logboeken
27
15 mei 2014
BOEI Brandveiligheid Onderhoud Energie Inzicht in wet- en regelgeving
B op basis van brandscan maar gericht op conditiemeting Periodieke controle of kwaliteit (en dus veiligheid) niet terugloopt Maatregelen worden opgelost middels DO of MUP 0-situatie bereikt mbt inhaalslag
Belangrijk borgingsmechanisme !!!!
28
15 mei 2014
Controle en borging
15 mei 2014
En nu de uitdaging: PI’s brandveilig houden Nooit meer ‘Schipholbrand’ (politiek belang) Brief aan DJI van directie beheer (verklaring brandveiligheid) Niet uitlegbaar als 350 miljoen investering wordt verwaarloosd Onvervreemdbare verantwoordelijkheid niet weg te contracteren!
30
15 mei 2014
Wat zijn de risico’s in de beheerfase?
Onjuiste, onvolledige, onvindbare gebouwgegevens!!! Gebruiker: (soms) onwetend, onoplettend, onhandig, onkundig Overijverige onderaannemers (werkzoekend) Overschatting controlemechanismen (expertise BOEI-inspecteur) Lijken uit de kast
Met als mogelijk gevolg: Onterechte foutmeldingen Onnodig hoge kosten door overkill (BKW’s) Onrust Onveilige situaties
31
15 mei 2014
Afspraken Rgd & DJI beheer brandscheidingen Factsheet onderhouden en controleren brandwerende scheidingen justitiele inrichtingen
32
Afspraken verantwoordelijkheid en taakverdeling Rgd/gebruiker Uitleg jaarlijkse controle brandscheidingen door E&K-installateur Cellen jaarlijks 100%, overige jaarlijks 25% In 4 jaar 100% gebouw gecontroleerd, 5e jaar BOEI-inspectie Registratie in logboek
15 mei 2014
Dé ideale borging??
33
15 mei 2014
Nieuwe ontwikkelingen
15 mei 2014
Brandveiligheid in geïntegreerde contracten
VALIDATIE Toetsing Rgd in: Ontwerp en Voorbereidingsfase
Toetsing onafhankelijke derde in: Realisatiefase (verscherpt toezicht) Exploitatiefase (periodieke meting) OPDRACHTGEVER OPDRACHTNEMER STELT EISEN TOONT AAN Uitgangspunten Visie brandveiligheid Prestatie-eisen Ontwerpoplossingen Verificatiemethoden Bestek Monitoring exploitatie Uitvoering en realisatieplan Periodieke en bij storingen Realisatie gebouw Exploitatie gebouw en dienstverlening Programma van Eisen (Outputspecificaties)
35
Verificatie gebouw en dienstverlening
15 mei 2014
Stappenplan & Afwegingskader Tools van maatwerk integreren naar regulier proces o.b.v. – Gebruiksgemak – Proportionaliteit
36
15 mei 2014
37
38
39
Stappenplan 1)
Opstellen Procesvoorstel of Intake Planmatig Onderhoud (VG/BEH)
2)
Besteed aandacht aan brandveiligheid bij de Project Startup
a. Achterhaal relevante informatie over brandveiligheid b. Ga na of brandveiligheid wel een issue is.
3)
Bepaal de betrokkenheid van de brandveiligheidsadviseur (werkafspraak)
4)
Maak afspraken over de overdracht van Beheer naar Projecten en terug (Handleiding overdracht beheer-projecten-beheer)
5)
Bespreek brandveiligheid in de Risman sessie (i.v.t.)
40
Stappenplan 6)
Bepaal het te hanteren niveau brandveiligheid in het project (startnotitie / A&A / BB2012)
7)
Stel marktvraag op voor advies brandveiligheid
8)
Bepaal en organiseer de inzet van instrumenten brandveiligheid
a. b. c. d.
Bepaal welke instrumenten worden ingezet Inzetten plantoets brandveiligheid Inzetten verscherpt toezicht en opleverscan brandveiligheid Inzetten integrale beproeving brandveiligheid
9)
Zet brandveiligheid op de agenda van de eerste bouwvergadering
10)
Draag het project ‘brandveilig’ over aan de gebruiker
11)
Draag het project ‘brandveilig’ over aan de directie Beheer
41
Veilig? Of toch niet……
42
15 mei 2014
@:
[email protected] 43
15 mei 2014
