Champagne & mousserende wijn Verslag van de NGS blindproeverij van Champagnes en mousserende wijnen, gehouden op 18 november 2007 tijdens de manifestatie ‘Champagne aan Zee en Sprankelend’ in Hotels van Oranje te Noordwijk. Door Paul Op ten Berg. Uitgangspunt van de proefcommissie was het laten proeven aan de leden van een serie interessante Champagnes en mousserende wijnen, de laatste afkomstig vanuit wijnstreken in de hele wereld en gemaakt volgens de ‘méthode traditionnelle’. Bij de selectie werd o.a. gebruik gemaakt van opinies op het internet. Er werd bewust gekozen voor een blinde proeverij, waarbij de wijnen in een willekeurige volgorde werden geschonken in series van drie. Na de laatste flight werd de identiteit van de wijnen onthuld. Noël Vanwittenbergh had voor deze proeverij een speciaal proefformulier ontwikkeld, dat was afgestemd op Champagne en mousserende wijn. Helaas was er weinig daglicht in de zaal, waardoor de kleur van de wijnen moeilijk was te beoordelen. Bovendien zorgden de glazen ervoor dat vrijwel geen enkele wijn voldoende schuimvorming kreeg. Bij de onderstaande proefnotities zijn dan ook veelal de visuele aspecten (kleur en mousse) buiten beschouwing gebleven. De vermelde prijzen zijn bruto horecaprijzen ex BTW. I. Triumvirat Grande Cuvée Brut 2001, Sekthaus Raumland, Rheinhessen, Duitsland Geen importeur. Consumentenprijs op het wijngoed € 29,00. Van pinot noir, pinot meunier en chardonnay uit de Einzellage "Dalsheimer Bürgel" in Flörsheim-Dalsheim. De druiven worden niet gekneusd en ingeweekt maar heel geperst, zodat de zuivere fruitaroma’s behouden blijven. Meestal malo, soms lagering op barrique. Werd in de GaultMillau WeinGuide Deutschland 2006 en 2007 uitgeroepen tot sekt van het jaar. G vineus, brood, gist, citrus en mineralen S stevige zuurgraad, pure elegantie, haarscherpe dosage, veel citrusfruit van de Chardonnay A fraaie lengte T loepzuivere wijn met prachtige balans Heymann Löwenstein, Fantasie des Schieferterrassen, Mosel, Duitsland € 18,95. Importeur Résidence Wijnen. Riesling sekt van een van de topproducenten van de Moezel. Zeer steile terrassen van leisteen. G weeïg, veel aroma van geel fruit en honing S rijk fruit van perzik en lychee, zeer rijp, romig, fijne kruidige leisteenaccenten met in verhouding lage zuurgraad, een tikje petrol A zilte finale, impressie van botrytis T deze zachte wijn geeft veel drinkplezier en is niet helemaal droog, maar de meningen lopen uiteen: sommigen vinden de wijn te gelikt en vrij commercieel Crémant de Loire 2005, Château de Passavant, Frankrijk € 10,40. Importeur Pieksman. Château de Passavant is sinds 2002 gecertificeerd als biologisch wijngoed. G gesloten, wat boers en een tikje grof na de eerste 2 wijnen S iets mint, wat atypisch, niet echt in balans A zilte finale T droge, strakke, minerale wijn, zou wat meer expressie mogen vertonen Cava Brut Nature Gran Reserva, Jané Ventura, Spanje € 14,40. Importeur J.J.C. Kwast Wijnkopers.
Het bedrijf Jané Ventura is gelegen in El Vendrell, ongeveer 5 kilometer hemelsbreed van de Middellandse Zee, in de laagst gelegen deelregio van drie, in de Penedès. Hier is de bodem ruw en rotsachtig met veel stenen en kiezel in de grond. Het klimaat is er warm en typisch Mediterraan met warme zomers en gematigd koude winters en nauwelijks neerslag. Van macabeu, xarel-lo en parellada. Sinds de lancering van deze wijn in 1988 wordt er geen suiker toegevoegd. Na de oogst, ontstelen en persing vindt bij 15° Celsius de trage vergisting plaats gedurende een maand. In januari gaat de wijn op fles om vervolgens 30 tot 42 maanden te rijpen in de kelder van het bedrijf. Het depot wordt handmatig naar de bodem van de fles 'gedraaid' en na degorgement vindt geen dosage plaats. G nerveus, mineralen, citrus, planten, appel S licht en wat waterig, strak met goede zuurgraad, goede mousse in de mond, brood, venkel, boter, zuurkool, kweepeer en abrikoos A bitters T de geur is wat vlak, de smaak mist wat concentratie Spumante Gran Cuvée Satén, Azienda Agricola Bellavista, Franciacorta, Italië € 29,95. Importeur Vinites. Satén is het Italiaanse equivalent van het Franse crémant, dus met minder koolzuur dan bij brut. Van 100% chardonnay. G rijpe tonen van subtiel fruit met mineralen, gist, brood en amandelen S mollige, volle, romige smaak met o.a. noten, rijpe appel en een zachte mousse A goede lengte met bitters T zachte wijn met rondeur en balans Cava Brut Reserva Avantgarde, Giró Ribot, Spanje € 14,80. Importeur Mireia’s Import. Van 50 % xarel-lo, 25 % chardonnay, 15 % macabeo en 10 % parellada. Een deel van de wijn wordt vergist en opgevoed op eikenhouten vaten ’sur lie’ met bâtonnage. De rijping op fles duurt anderhalf tot twee jaar. Brede geur van vanille en geroosterd brood, in combinatie met aangenaam wit fruit, een tikje rokerig, met noten, honing, veel kracht en sap. G complexiteit en elegantie, mineraal, floraal, citrus, granny smith, oosterse kruiden, perzik, mint S frisse aanzet met verfijnde schakeringen van citrus, perzik, bloemen, mint en fenegriek A fraaie lengte, iets botrytis? T prachtige, levendige, zeer gebalanceerde wijn met pittig karakter en aantrekkelijke prijs Champagne R & L Legras Blanc de Blancs Grand Cru € 22,50. Importeur Jean Arnaud. G vineus, kweeperen, citrus, honing, bloesem, gist, boeiende geur S gist, overrijp fruit, iets vegetaal, gekonfijte citroenschil, mineralen, hoge zuurgraad A zachte finale met veel lengte T stevige, strakke wijn; na langer openstaan blijkt dat de balans wat te wensen over laat Champagne Delamotte Blanc de Blancs 1999 € 40,40. Importeur Partners in Wijn. Van 100% chardonnay uit Grand Cru wijngaarden in de Côte des Blancs: Le Mesnil-surOger, Oger en Avize G vol, rond, boers, vanille, rijp zwoel fruit en bloesem S frisse inzet met amandel, appel, perzik, abrikoos en gekonfijte citrus, mineraal en animal A prima lengte met brood en aangename bittertonen T vrij strakke wijn met boeiende schakeringen en bewaarpotentieel
Champagne Charles Heidsieck Blanc des Millénaires 1995 € 47,50. Importeur Goessens Wijnen. G speculaaskruiden, citrus S hoog smaakgehalte, maar rijp fruit en verfijnd zuur staan nog wat naast elkaar A veel lengte met stevige bitters en veel schakeringen T bewaarwijn met veel potentie, moet verder rijpen om harmonie te bereiken Champagne Veuve Clicquot Vintage Rich 2002 € 40,60. Importeur: Moët Hennessy Nederland. Champagne Sec van een uitstekend oogstjaar, samengesteld uit 60% pinot noir, 33% chardonnay en 7% pinot meunier van 17 Grand Cru en Premier Cru wijngaarden. Door de fraaie rijpheid van de druiven en door het grote percentage pinot noir kon met een in verhouding lage dosage van 28 gram/liter worden volstaan om een optimale balans tussen zoet en zuren te bereiken. K licht goudgeel, aanhoudende fijne mousse met kleine belletjes G aangename, licht zoete geur van fris rood fruit, citrus en ananas met wat mint S pittig, vettig (boterbabbelaars), marsepein, brood, lychee en appel A prima lengte, zoetig met evenwichtig zurenspel, de wijn ontplooit zich in de finale T opwekkend met goede kwaliteit; gastronomisch goed inzetbaar bij exotische gerechten en foie gras Schramsberg Sparkling Brut Mirabelle, Napa Valley, Californië € 22,50. Importeur Résidence Wijnen. Een blend van streng geselecteerde, handgeplukte chardonnay (71%) en pinot noir (29%) druiven uit Napa, Sonoma en Mendocino. 20% van de wijnen krijgen houtopvoeding gedurende 2-6 jaar. Minimaal 2 jaar flesrijping op de lie. G nerveus, complex, zeer mineraal (vuursteen), granny smith, jasmijn, tropisch fruit, citrus, brood S opmerkelijke expressie van terroir, goede mousse in de mond, fraaie zuren A voortreffelijke lengte, met karamel en crème fraîche in een natuurlijke balans T complexe, attractieve, gastronomische wijn met voorbeeldige spanning tussen zuren en fruit Champagne François Hémart Aÿ Grand Cru Réserve € 21,39. Importeur Wijnhandel Herman. Relatief laag rendement van 80 hl/ha. Kracht en vulling van zeer rijp geplukt fruit van de hellingen in Aÿ. Werd tijdens 6 maanden gedoseerde oxydatie uitgebouwd in kleine houten vaten. Assemblage van 60 % pinot noir en 40 % chardonnay. K flink goudgeel G de houtinvloed is net even merkbaar, met aroma van sinaasappelschil en bloesem, gedragen door accenten van de kalkbodem S de pinot noir heeft veel impact met passievrucht, amandel, frangipane en iets banaan A zeer lang en gastronomisch T elegante, weelderige stijl, enigszins ‘nieuwe wereld’ Jansz Premium Vintage 2002, Tasmanië, Australië € 14,75. Importeur Verbunt Wijnkopers. Van 64% chardonnay, 34% pinot noir en 5% pinot meunier. De oogst van 2002 was uitzonderlijk goed in Tasmanië, maar vooral in de wijngaarden van Jansz. Handmatige oogst en aparte vergisting per block, sommige op barrique met bâtonnage tijdens de rijping. Volledige malolactische gisting, gevolgd door vier jaar flesrijping. G perzik en citrus, nog gesloten S krachtig en evenwichtig, veel mousse in de mond, brood, gist, honing, noten, perzik en citrus A vrij lang, met kwaliteitszuren T een goed verweven, boeiend geheel met goede dosage, zal met rijping nog meer spanning krijgen
Green Point Vintage Brut 2002, Domaine Chandon, Australië Importeur Moët Hennessy Nederland. Circa € 15,00. Van koel gelegen wijngaarden in het zuiden van Australië en Tasmanië. De spreiding hiervan qua hoogte, leeftijd van de stokken en expositie moet meer complexiteit opleveren. Zowel handmatige als machinale pluk. Dit is een blend van 50 cuvées – 49% chardonnay, 44% pinot noir en 7% pinot meunier - die elk apart werden vergist. Flesrijping op de lie duurde circa 30 maanden G ingetogen, mineralen, citrus S lenig, zoetje, sappig, mineraal, appel, perzik, goede zuurgraad, niet zo krachtig A mineralen, mint en bitters T dorstlessend, niet zo opwindend Champagne Philipponnat Brut Royale Réserve (magnum) € 24,95. Importeur Vinites. Van voornamelijk pinot noir met wat chardonnay en pinot meunier uit 25 percelen. Flesrijping 2-3 jaar. De datum van degorgeren staat op het rugetiket. G breed en open, duidelijk pinot noir karakter, licht getoast, aangenaam rokerig, met een vleugje tabak en wat noten, gecompleteerd met een hint van citrusfruit S brioche, bloemen en krachtig rijp fruit, degelijk verweven met de mousse A uitstekende lengte, wat zachte zuren en rinsheid na T zeer smakelijk, zacht en open, met voldoende frisheid Champagne Gosset Grand Millésime 1999 € 45,00. Importeur Résidence Wijnen. Van 56% chardonnay en 44% pinot noir, voornamelijk uit 100% Grand Cru wijngaarden. K veel kleur, goudgeel G complexe tonen van bloemen, mint, koekjestrommel, perzik en abrikoos S brede wijn met rijk citrusfruit en specerijen, stevige zuren geven prachtig tegenspel A zeer lang met fijne mousse en zoetige impressie van rijp fruit T complex geheel Champagne Philipponnat Clos des Goisses 1997 € 75,00. Importeur Vinites. Afkomstig uit de 5,5 ha grote, ommuurde wijngaard Clos des Goisses, die sinds 1935 volledig eigendom is van het huis Philipponnat. Geblend van voornamelijk pinot noir, deels op hout vergist, met zeer lange flesrijping en lage dosage (4,5 gram). Wordt alleen gemaakt in grote jaren. De datum van dégorgement staat vermeld op het achteretiket. Als deze Champagne jong is, is karafferen zeer wenselijk. Pas na 15 of 20 jaar zijn de aroma’s optimaal ontwikkeld. G aangenaam rokerig met mooi getoast karakter, lichte citrustoon en peer, breed, complex, heel jeugdig en fris, een prachtige rijkdom en complexiteit, noten en een vleugje honing, groenten (zuurkool en spruitjes), nootmuskaat, draadjesvlees S buitengewoon fris en strak, met wit fruit en veel sap, prima in balans, met fraaie kleine belletjes en perfecte zuren A geweldige lengte met veel kruidnagel, noten en een bittertje T heerlijk complex en uitwaaierend in de mond, 10 jaar oud en nog lang niet op dronk; daardoor duidelijk ondergewaardeerd tijdens deze proeverij: velen hadden moeite met de geprononceerde aroma’s Giulio Ferrari Riserva del Fondatore 1997, Ferrari, Trentino Alto Adige, Italië € 54,75. Importeur Vinites. Deze Spumante Brut Metodo Classico met de DOC Trento Talento is het vlaggenschip van het huis Ferrari en werd genoemd naar de oprichter. Voor deze wijn worden de beste chardonnay druiven gebruikt uit de wijngaard Maso Pianizza, met een hoge smaakintensiteit, mede door de lage opbrengsten. De wijn rijpt 10 jaar op fles op de lie. G rijke neus, romig en iets lactisch, mollig, citrus, perzik, exotisch, vers geroosterd brood
S zacht, fijn, goede mousse, rijp fruit, boterbabbelaars, sabayon met citrus, mooi evenwichtig A prachtige lengte T zeer zuiver en levendig, indrukwekkende elegante wijn Brut Perlé 2001, Ferrari, Trentino Alto Adige, Italië €19,95. Importeur Vinites. De Brut Perlé is een van de paradepaardjes van Ferrari en wordt uitsluitend gemaakt in uitstekende jaargangen. Van 100% chardonnay. Flesrijping vier jaar. G rijp geel fruit, elegant en expressief, perzik en citrus S krachtige inzet, waarbij veel mousse, witte chocolade, vanille en honing het sappige fruit begeleiden A redelijke lengte, lichte evolutie, een klein zuurtje aan het eind T droog, strak, zeer fris, speels en elegant, kortom een voortreffelijk aperitief Champagne Taittinger Les Folies de la Marquetterie € 37,95. Importeur Oud Reuchlin & Boelen. Krachtige Champagne, afkomstig van 45% pinot noir en 55% chardonnay uit de wijngaard van Château de la Marquetterie. Alleen de eerste persing wordt gebruikt, kleine lots worden apart gevinifieerd en sommige op hout opgevoed. Flesrijping op de lie gedurende 3 jaar. G iets hout, mint, vanille, brioche, fruitig en verfijnd, complexiteit S soepele inzet van sappige perzik, daarna breed met gekonfijt fruit en noten; de uitgekiende balans geeft een weldadig mondgevoel A voorname lengte met een kleine impressie van hout T complexe bewaarwijn, gebaat bij de ontwikkeling van het rijpe fruit; een van de boeiendste van deze proeverij Rosa del Golfo Brut Rosè, Puglia, Italië € 15,95. Importeur Résidence Wijnen. Méthode traditionnelle. Assemblage van pinot noir en chardonnay. 2 1/2 jaar flesrijping op de lie. K licht frambozenkleurig G veel klein rood fruit, frambozen, aardbeien en kersen, geurig, iets zoetig en jammy S strak droog, mineraal, elegant zacht fruit van sappige, romige aardbeien en kersen A in verhouding T frivool aperitief, heerlijk ’s zomers op het terras Champagne Moët & Chandon Grand Vintage Rosé 2000 € 37,75. Importeur Moët Hennessy Nederland. Assemblage van 41% pinot noir, 39% chardonnay en 20% pinot meunier. Sinds de eerste lancering van deze Champagne in 1920 is dit de 36ste editie. K licht zalmkleurig, richting oranje G krachtig, complex, mineraal, floraal, uitstekende expressie van terroir, geweldige finesse; klein rood en zwart fruit, bloesem, oosterse geuren als amber en muskus, nootmuskaat en rozen S strak, krachtig en rijp, mineraal, duidelijke terroirwijn met veel karakter, ideale balans; gekonfijte vruchten (dadels, abrikozen en gedroogde pruimen) A imposante lengte, waarin o.a. drop en vanille T prachtige complexe wijn, rosé op hoog niveau, een fraaie winnaar van de proeverij De uitslag Aan de proevers werd gevraagd om op een briefje de keuze van de drie beste wijnen te vermelden. Nadat de punten waren geteld, bleek de uitslag de volgende te zijn: De best beoordeelde Champagnes:
1. 2. 3. 4.
Champagne Champagne Champagne Champagne
Moët & Chandon Grand Vintage Rosé 2000 (1e plaats overall) Taittinger Les Folies de la Marquetterie Gosset Grand Millésime 1999 Philipponnat Brut Royale Réserve (magnum)
De best beoordeelde mousserende wijnen: 1. Schramsberg Sparkling Brut Mirabelle, Napa Valley, Californië (2e plaats overall) 2. Giulio Ferrari Riserva del Fondatore 1997, Ferrari, Trentino Alto Adige, Italië 3. Spumante Gran Cuvée Satén, Azienda Agricola Bellavista, Franciacorta, Italië 4. I. Triumvirat Grande Cuvée Brut 2001, Sekthaus Raumland, Rheinhessen, Duitsland Het NGS dankt Perswijn voor het beschikbaar stellen van de proefruimte met materialen en medewerkers, en dankt de volgende importeurs die aan deze proeverij hebben meegewerkt:
Résidence Wijnen 0174-270500 Pieksman Wijnimport BV 020-6458232 J.J.C. Kwast Wijnkopers 0252-686741 Vinites 023-5539090 Mireia’s Import 020-4977033 Jean Arnaud Wijnkopers 013-5841200 Partners in Wijn 070-4278321 Goessens Wijnen 043-3523200 Moët Hennessy Nederland 035-6946014 Wijnhandel Herman BV 0115-561860 Verbunt Wijnkopers 013-5498400 Oud Reuchlin & Boelen 079-3634800
