Case-omschrijvingen. Drieluik Parkmanagement. projecten innovatie team. op weg naar een structurele aanpak zonder subsidie

op weg naar een structurele aanpak zonder subsidie

projecten innovatie team

Case-omschrijvingen

Drieluik Parkmanagement

1. Hoe kunt u deze caseomschrijvingen benutten? In de pilot ‘Structurele aandacht voor kwaliteit’ heeft PIT samen met een drietal cases bekeken hoe in hun geval deze toekomstvragen beantwoord kunnen worden. In deze case-omschrijvingen komen deze drie pilots terug: Ladonk/Vorst Boxtel, Samenwerkende Bedrijventerreinverenigingen ‘s-Hertogenbosch (SBB) en de Krogten Breda. Daarnaast hebben wij een tweetal andere voorbeelden toegevoegd uit de Brabantse praktijk (t.w. Schaapsloop te Valkenswaard en Vossenberg te Tilburg).

Inhoud 1. Hoe kunt u deze case-omschrijvingen benutten? 3 2. Schaapsloop Valkenswaard 4 2.1. Inkoop BV 4 2.2. Terrein 4 2.3. Parkmanagement zonder hulp van subsidies 5 2.4. Wat kost deelname? 7 2.5. Wat levert het op? 7 3. De Rietvelden/SBB, ‘s-Hertogenbosch 8 3.1. Breed Servicebedrijf 8 3.2. Terrein 9 3.3. Parkmanagement met behulp van subsidies 9 3.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement 3.5. Wat levert het op? 13 4. Vossenberg, Tilburg 15 4.1. Terreinbeheerorganisatie 15 4.2. Terrein 15 4.3. Parkmanagement met subsidie 16 4.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement 4.5. Wat levert het op? 18 5. De Krogten, Breda 19 5.1. Breed parkmanagement, lichte samenwerking 19 5.2. Terrein 20 5.3. Parkmanagement met behulp van subsidies 20 5.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement 5.5. Wat levert het op? 24 6. Ladonk/Vorst Boxtel 26 6.1. Breed parkmanagement, zware samenwerking 26 6.2. Terrein 27 6.3. Parkmanagement met behulp van subsidies 27 6.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement 6.5. Wat levert dit op? 31

De hier geschetste cases zijn bedoeld om u in staat te stellen ‘in beelden’ met elkaar van gedachten te kunnen wisselen over de toekomst van uw eigen bedrijventerrein en de wijze waarop dit op meer permanente basis kan worden gemanaged. Het is nadrukkelijk niet onze bedoeling om een uitputtend overzicht te geven alle mogelijke vormen van parkmanagement (dit is in onze ogen ook onmogelijk omdat parkmanagement in zoveel verschillende vormen kan worden vormgegeven). De cases zijn eerder een soort houvast of herkenningsmateriaal om met de belanghebbende partijen dezelfde taal te kunnen spreken. 10

17

21

Cases De drie Brabantse cases in Boxtel, ‘s-Hertogenbosch en Breda, zijn behoorlijk binnenste buiten gekeerd. Vanuit allerlei invalshoeken is gekeken naar de wijze waarop het management op blijvende wijze vorm kan worden gegeven. Op basis van deze ervaringen lijken de volgende factoren van groot belang: 1. Gemeenschappelijke aansturing (zijn gemeente en bedrijfsleven het samen eens over de te bereiken doelen, worden eigen activiteiten/instrumenten en interne organisaties hierop aangepast en zijn er afspraken over de wijze waarop in de eigen activiteiten met de andere partij wordt samengewerkt?) 2. Aard van activiteiten (van/voor bedrijven en/of van/door gemeente) 3. Mate van intensiteit in samenwerking (meeweten -> meebeslissen) 4. Diepte van samenwerking (operationeel -> strategisch) Deze mix van factoren bepaalt of er een gezamenlijke organisatie moet worden opgezet en of/hoe de interne organisaties van één of beide zijden moet worden aangepast op de activiteiten van parkmanagement.

28

3

2. Schaapsloop Valkenswaard 2.1. Inkoop BV Activiteiten van en voor bedrijven

Ontzorgen ondernemers op niet-corebusiness activiteiten Collectieve inkoop en commerciële voorzieningen (Schaapsloop) • Inkoop: afvalinzameling, autolease, autoverzekering, beveiliging, blusapparatuur, energie, gereedschappen, glazenwassen, kantoorartikelen, klussendienst, telefonie, tuinonderhoud en zakenreizen. • Diensten en ondersteuning: personeel en organisatiediensten (P&O) via een Personeels Facilitair Centrum met een eigen Arbo dienst, incl. ziekteverzuim en reïntegratie management, P&O ondersteuning, collegiale uitwisseling van personeel, verving en selectie, trainingen en opleiding van personeel bijv., m.b.t. (brand)veiligheid (EHBO, BHV), centrale salaris administratie, enz. Nog diverse andere collectieve inkoopcontracten en services in voorbereiding

Rol van gemeente hierin

Geen rol gemeente

Activiteiten van en door gemeente

Beheer/onderhoud Ruimtelijke/maatschappelijke taken in eigen beheer gemeente

Rol bedrijfsleven hierin Gemeenschappelijke doelen/eigen activiteiten hierop aangepast Gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie Alternatieve vorm

Bedrijfsleven: Klassiek inspraakmodel Nee

Nee (van en voor bedrijven)

Inkoop.com

2.3. Parkmanagement zonder hulp van subsidies Aanleiding Schaapsloop is ontstaan uit een initiatief van 13 ondernemers die lid zijn van de Vereniging industrieel contact Valkenswaard (VicV). De werkgroep “revitalisering industrieterrein” van het VicV en was op zoek naar een samenwerkingsverband met de lokale ondernemers. De doelstelling van dit collectief van ondernemers is het behartigen van de belangen van en het bieden van professionele ondersteuning aan ondernemers die zijn gevestigd op de industrieterreinen De Schaapsloop 1 en 2 en Den Dries te Valkenswaard en op de industrieterreinen Het Stoom en Waterlaat te Bergeyk. Ook een aantal elders in de regio gevestigde ondernemers is inmiddels aangesloten. Om als collectief van ondernemers overeenkomsten te kunnen aangaan met aanbieders van producten en diensten is in augustus 2000 besloten tot het oprichten van een afzonderlijke juridische entiteit, Schaapsloop B.V. Doel en Aansturingsmodel Doelstelling: ontzorgen en geld besparen voor de ondernemers op niet-kernactiviteiten Een van de doelen van Schaapsloop is om voor en namens de deelnemende ondernemers op professionele wijze producten en diensten in te kopen door het sluiten van raamovereenkomsten met de beste aanbieders alsmede het bewaken van de kwaliteit van de raamovereenkomsten.. Betrokken partijen Schaapsloop B.V. met deelnemende bedrijven Diensten en uitvoering De activiteiten zijn zonder subsidie tot stand gekomen, maar het geheel is nog niet op structurele basis commercieel te maken. Schaapsloop BV zoekt naar wegen om structureel volledig op eigen benen te kunnen staan (schaalvergroting, samenwerking met andere commerciële aanbieders, investeerders vanuit overheid)Schaapsloop kan inmiddels de volgende diensten aanbieden: • Inkoop: afvalinzameling, autolease, beveiliging, blusapparatuur, energie, gereedschappen, glazenwassen, kantoorartikelen, klussendienst, telefonie, tuinonderhoud en zakenreizen • Diensten en ondersteuning: personeel en organisatiediensten (P&O) via een facilitair centrum met centrale arbo-diensten, P&O ondersteuning, collegiale uitwisseling van personeel, ondersteuning voor subsidieprojecten, trainingen en opleidingen m.b.t. (brand)veiligheid (EHBO, BHV. VCA, opleiding heftruck, enz.) Inhoudelijke items

2.2. Terrein Naam: bedrijventerrein Schaapsloop Valkenswaard, in samenwerking met diverse andere terreinen in de omgeving van Valkenswaard (Den dries, het Stoom en Waterlaat) Grootte: 93 ha. groot Gevestigde bedrijven: Op het terrein zijn zo’n 220 bedrijven gehuisvest, met name industriële en groothandelsbedrijven, met een accent op transport, autobedrijven en metaalbedrijven; diverse grootschalige vestigingen zoals Bova, MCB, VDL, Smeva en Brabantia. Bij het collectief van Schaapsloop kunnen bedrijven van andere industrieterreinen aansluiten. Karakter terrein: Een gemengd bedrijventerrein, vrij grootschalig. De terreinen die aansluiten bij de samenwerking op Schaapsloop zijn kleinschaliger van karakter. Den Dries herbergt bedrijven lagere milieucategorieën. Op Het Stoom en Waterlaat zijn met name bedrijven uit de autobranche, de bouwsector en handel-, transport- en logistieke bedrijven.

Integrale kwaliteit bedrijventerrein

• collectieve •

inkoopcontracten eigentijdse voorzieningen

• ruimtelijk beleid • vestigingsbeleid • grondpolitiek • beheer en onderhoud infrastructuur

Parkmanagement

Ondernemersvereniging

4

gemeente Valkenswaard

5

Organisatie De organisatie bestaat uit een inkoop-BV, waarbij diverse account managers zorgen voor de contacten met de diverse deelnemende bedrijventerreinen. De aandelen zijn in handen van twee personen: de initiatiefnemer vanuit het bestuur en een privé-persoon die oorspronkelijk vanuit de Rabobank Organisatie (in het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen) nauw betrokken was bij de oprichting van het Schaapsloop initiatief. De organistie opereert vanuit een dienstencentrum. Vanaf 1 januari 2002 heeft Schaapsloop een dienstencentrum op het industrieterrein. Het dienstencentrum biedt aan de deelnemende ondernemers van Schaapsloop allerlei Arbo- en Personeels adviesdiensten aan betrekking hebbende op het hebben en hebben en onderhouden van personeel. De doelstelling is om de ondernemer te ontlasten van allerlei moeilijke en omslachtige aangelegenheden op het gebied van personeel. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door middel van ondersteuning in de vorm van advies (op Human Resources en juridische gebied) tot en met de complete uitbesteding van alle HRM diensten. Financiële structuur Schaapsloop B.V. dient zich financieel zelf te onderhouden. Dit gebeurt door een percentage (in beginsel 2%) van de besparingen uit het inkoopvoordeel als fee voor Schaapsloop te reserveren. Een ander gedeelte van de besparingen (in beginsel ook 2%) wordt aangewend ter financiering van het collectief. Schaapsloop wil hiervan een klein gedeelte opzij zetten voor het verwezenlijken van nieuwe extra diensten ten behoeve van de deelnemende ondernemers maar dit lukt nog niet want zelfs met de volle 4% is het moeilijk vol te houden doordat de bedrijven te weinig mee doen, ondanks hun lidmaatschap. Schaapsloop gaat met "preferred" leveranciers raamovereenkomsten aan waarin prijsafspraken en (eventueel) bijzondere condities worden vastgelegd. Elke ondernemer is vrij om de leverancier te kiezen die het best bij zijn onderneming past. Dit kan een andere zijn dan de leverancier waarmee Schaapsloop het contract is aangegaan. Alleen ondernemers die zijn aangesloten bij Schaapsloop kunnen profiteren van de prijsafspraken en aanvullende condities van de raamovereenkomsten die door Schaapsloop zijn afgesloten met de geselecteerde leveranciers. Alle raamovereenkomsten worden aangegaan voor een bepaalde periode. Standaardperiode is een jaar. Wanneer de overeengekomen prestaties achterblijven, dan wordt de raamovereenkomst zonder opzegtermijn geannuleerd. Het contractvolume wordt door Schaapsloop ingeschat. Dit gebeurt meestal op basis van historische gegevens, maar er kan ook bij uw onderneming naar bepaalde gegevens geïnformeerd worden. Schaapsloop garandeert de leveranciers geen afzetvolume. De overeengekomen prijs van een raamovereenkomst zal, op basis van het volume of door middel van additionele diensten of aanbiedingen, lager of aantrekkelijker zijn dan die van andere leveranciers. Schaapsloop berekent een geringe provisie (in beginsel 2%) voor de instandhouding van het collectief, en (in beginsel 2%) voor de "spaarpot" voor de extra diensten voor alle bij Schaapsloop aangesloten ondernemers. Schaapsloop streeft ernaar om door middel van internetdiensten (E-commerce) bestellingen en leveranties sneller en eenvoudiger af te wikkelen. Schaapsloop verwacht op dit gebied volledige expertise en ondersteuning van de door haar geselecteerde leveranciers. Schaapsloop is nooit partij in de door de individuele ondernemer afgesloten contracten met leveranciers. Schaapsloop beheert enkel de raamovereenkomst en draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor contracten of transacties. De individuele ondernemer opereert als deelnemer van het collectief en profiteert zo van de door Schaapsloop vastgelegde voordelen.

2.5. Wat levert het op? Belangrijk uitgangspunt voor de Valkenswaardse ondernemers is altijd geweest om kostenvoordelen te realiseren, zonder afhankelijk te willen zijn van overheidsgeld of van de gemeente. Daarnaast biedt het collectief gemak: niet-kernactiviteiten kunnen worden afgestoten. Het initiatief heeft zich daarom vooral sterk in deze richting ontwikkeld. Omdat de doelstellingen van Schaapsloop BV eenduidig zijn en op één hand georganiseerd zijn, kan het initiatief ook met name hierop gefocust en gespecialiseerd worden. De inkoop BV heeft dan ook een succesvolle invulling gegeven aan dit deelaspect van parkmanagement. Het VIC onderhoudt de contacten met de gemeente (klassiek inspraak model). Vanuit het georganiseerd bedrijfsleven is ervoor gekozen om de belangenbehartiging niet professioneel te laten ondersteunen vanuit het parkmanagement. Activiteiten die op het raakvlak van bedrijfsleven/overheid liggen (calamiteiten/risicobeheersing, stroomlijning vergunningverlening/handhaving, meedenken met ruimtelijk en vestigingsbeleid, etc.) worden daarom ingevuld op initiatief van de gemeente, met klassieke inspraak van het georganiseerd bedrijfsleven. Blijkbaar hebben beide partijen (bedrijfsleven en gemeente) in hun (economische) afweging (impliciet of expliciet) besloten dat de kosten voor het opzetten van nauwere samenwerking tussen bedrijfsleven en gemeente niet opwegen tegen de voordelen van een meer gemeenschappelijk management.

2.4. Wat kost deelname? De jaarlijkse bijdrage is: € 125 voor bedrijven met 0 tot 25 personeelsleden € 250 voor bedrijven met 26 tot 100 personeelsleden € 500 voor bedrijven met meer dan 100 personeelsleden €600 voor bedrijven van 201 t/m 300 personeelsleden, etc.

6

7

3. De Rietvelden/SBB, ‘s-Hertogenbosch

telijke plannen: het parkmanagement biedt een ondersteunende functie aan de bedrijvenvereniging om te komen met een professionele belangenbehartiging. Zo heeft de RIVU samen met de gemeente een visie ontwikkeld op de segmentering van het bedrijventerrein (transport en logistiek en voedingen genotsmiddelenindustrie op basis van het in 1995 gewijzigde bestemmingsplan) Herstructurering: lead ligt bij gemeente. De RIVU en leden van de RIVU spelen echter een actieve rol in het volgen van bedrijfs/vestigingsontwikkelingen op het terrein. Zo worden milieu- en bouwvergunningen actief gevolgd en zo nodig worden er juridische stappen ondernomen om te voorkomen dat bedrijven die niet passen in het segmenteringsprofiel zich vestigen of verder ontwikkelen) Gemeente bereidt in overleg met RIVU een Masterplan voor dat als basis dient voor (subsidie)aanvragen in het kader van de TOP regeling

In de pilot ‘Structurele aandacht voor kwaliteit op bedrijventerreinen’ heeft PIT samen met de Stichting Belangenbehartiging Bedrijfsleven ’ (SBB) en de gemeente ‘s-Hertogenbosch gekeken naar een mogelijke gezamenlijke aanpak van een structurele vorm van parkmanagement op de schaal van alle bedrijventerreinen in ’s-Hertogenbosch. De pilot heeft duidelijk inzichtelijk gemaakt hoe gemeente en bedrijfsleven in ’s-Hertogenbosch denken over de verdeling van belangen en verantwoordelijkheden bij het managen van bedrijventerreinen. De bedrijventerreinen in ’s-Hertogenbosch zijn zodanig divers van karakter (kleinschalig/grootschalig, soort bedrijven van grootschalig industrieel tot kleinschalige handel of kantorenpark, mate van organisatiegraad) dat de invulling van parkmanagement op de terreinen in ’s-Hertogenbosch uiteenloopt van zeer goed georganiseerd tot beginnend of niets. Het betreft de volgende industrieterreinen: De Rietvelden – De Vutter, Spoorzone, High Tech en Maaspoort, De Herven, De Brand, Empel Maasakkers, ROC (Rosmalens Ondernemers Contact) en Pettelaarpark. Deze discussie mondt momenteel uit in het oprichten van een werkgroep door de SBB en het benoemen van een portefeuillehouder binnen het bestuur die ervaringen gaat uitwisselen tussen de besturen van ondernemersverenigingen en die partijen met elkaar in contact gaat brengen. De wijze waarop de gemeente met het georganiseerd bedrijfsleven wil samenwerken is duidelijk naar voren gekomen en zal richting alle ondernemersverenigingen gecommuniceerd gaan worden.

Gemeente levert menskracht in werkgroepen bedrijfsleven. Bovendien is gemeente vaste adviseur van het RIVU bestuur en heeft een vaste accountmanager aangewezen. Rol van gemeente hierin

Beheer/onderhoud


Ruimtelijke/maatschappelijke taken in eigen beheer gemeente. Gemeente maakt (indien noodzakelijk) een visie op het betreffende gebied, met inspraak van het georganiseerde bedrijfsleven (ondernemersvereniging is aanspreekpunt, deze kan er zelf voor kiezen om zich te laten ondersteunen door professioneel parkmanagement) Het beheers- en onderhoudsplan geeft kwalitatieve garanties. Aanpassingen vinden plaats op basis van een schouw. Alert wordt op signalen m.b.t. verkeer en verkeersveiligheidaspecten gereageerd

De Rietvelden, de Vutter en Veemarktkade (RIVU) is momenteel het meest ver doorontwikkeld en heeft ook binnen de case van PIT centraal gestaan als voorbeeld. Andere bedrijventerreinen in ’s-Hertogenbosch zullen parkmanagement op onderdelen aan laten sluiten op deze systematiek. Wellicht dat er op termijn een meer vastere samenwerking tussen meerdere terreinen gaat ontstaan. Omdat de RIVU het meest ver doorontwikkeld is, nemen we dit bedrijventerrein als voorbeeld. Rol bedrijfsleven hierin

3.1. Breed Servicebedrijf Activiteiten van en voor bedrijven

Collectieve inkoop (afvalinzameling, elektriciteit, telecommunicatie (vast en mobiel), installatietechniek, kantoor- en computerbenodigdheden, boomkwekerij) Voorzieningen commercieel en maatschappelijk (Op dit industrieterrein is werkgroep personeel. Er is een Human Facility Centre actief geweest op no cure no pay basis. De samenwerking met deze commerciële partner is inmiddels beëindigd. Verder is onderzocht of er gekomen kan worden tot gezamenlijke energie- en wateroplossingen, dit heeft nog niet geleid tot concrete investeringen) Maatschappelijke/duurzame initiatieven (Calamiteiten en risicobeheersingsplan, geluidbeheersysteem, besparing energie en water: besparingsplannen voor energie en water zijn ontwikkeld maar door vertrek van enkele toonaangevende industriële bedrijven is de investeringsbasis weggevallen. Een energiescan wees uit dat de terugverdientijd nog te lang is. Crisisbeheersingsmodel is gerealiseerd. Afspraken zijn gemaakt over een geluidsbeheersysteem. De RIVU blijft actief inspelen op mogelijkheden)

Gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie

Naast klassiek inspraakmodel, waarbij bedrijfsvereniging sparringpartner is, ook een interactieve rol bij een aantal plannen en in een aantal gevallen initiator. Nee (van en voor bedrijven)

3.2. Terrein Naam: bedrijventerrein De Rietvelden, De Vutter, Veemarktkade Grootte: 290 ha. groot Gevestigde bedrijven: 400 bedrijven, zeer divers: industrie, handel, reparatie consumentenartikelen, bouwnijverheid, transport en logistiek (incl. containerterminal). Brabanthallen (congressen en beurzen), Heineken. Er werken omstreeks 10.000 mensen Karakter terrein: Een gemengd, grootschalig bedrijventerrein met milieucategorie 4 en 5, ontwikkeld eind jaren 50, begin jaren 60 van de vorige eeuw.

Ondersteuning belangenbehartiging (Adviezen t.a.v. gemeen8

9

3.3. Parkmanagement met behulp van subsidies

3.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement

Aanleiding Het parkmanagement is ontstaan als spin-off van de revitalisering om de beoogde kwaliteitsimpuls ook op langere termijn te behouden en daarmee duurzaamheid te verankeren. In 1996 zijn op basis van een intentieverklaring m.b.t. duurzame revitalisering onderschreven door Samenwerkingsverband RIVU, gemeente, provincie en Kamer van Koophandel de eerste enquêtes en interviews gehouden onder bedrijven, hetgeen heeft uitgemond in een Masterplan in 1997. Op basis hiervan zijn een aantal werkgroepen aan de slag gegaan om voor, door en met bedrijven activiteiten op te starten. Voor dit doel is in 1999 een stichting RIVU opgericht, waarvan de activiteiten in 2003 zijn opgegaan is in de oorspronkelijke vereniging (Samenwerkingsverband). Voor 2003 – 2005 is een nieuw Masterplan opgesteld met een jaarlijks activiteitenplan.

Doel en aansturingsmodel Het bestuur kiest als insteek om activiteiten vanuit profijtbeginsel en algemeen belang in te zetten, waarbij door effectief omgaan met de beschikbare tijd efficiency wordt verhoogd. Drie belangrijke aandachtsgebieden: • Economische voordelen • Effectiever en efficiënter ruimtegebruik • Vermindering milieubelasting

Betrokken partijen • Samenwerkingsverband De Rietvelden-De Vutter. (voorzitter is tevens lid van SBB ’s-Hertogenbosch) • Gemeente ’s-Hertogenbosch, • Kamer van Koophandel Oost-Brabant • Provincie Noord-Brabant/PIT • Gemeente, Kamer en provincie/PIT zijn direct betrokken als adviseurs bij het bestuur van het Samenwerkingsverband en kennen vertegenwoordigers in de werkgroepen. Diensten en uitvoering, gerealiseerd met behulp van subsidies Het initiatief heeft ondersteunende subsidies ontvangen van de gemeente ‘s-Hertogenbosch, de provincie Noord-Brabant en het rijk (de regeling duurzame bedrijventerreinen NOVEM) De volgende producten/diensten zijn gerealiseerd: • Collectieve inkoop van goederen en diensten: afvalinzameling, elektriciteit, telecommunicatie (vast en mobiel), installatietechniek, kantoor- en computerbenodigdheden, boomkwekerij • Personeeldienstencentrum: Op dit industrieterrein is werkgroep personeel en organisatie. Er is een Human Facility Centre actief geweest op no cure no pay basis. De samenwerking met deze commerciële partner is inmiddels beëindigd. E.e.a. krijgt een vervolg in een ander concept. • Calamiteiten en risicobeheersing: een werkgroep utilities en milieu, waarin de gemeente en brandweer zitting hebben, heeft het model CONCRIS (Model for Controlling Crisis Situations) ontwikkeld. De bedrijven hebben samen met de hulpdiensten (politie, brandweer) aan een collectief calamiteiten / risicobeheersingsplan ontwikkeld • Geluidsbeheersysteem: in een ad hoc werkgroep waarin provincie en gemeente vertegenwoordigd waren, is een onderzoek gedaan naar een geluidsbeheersysteem. Door de gemeente is i.o.m. de werkgroep aan een oplossingsrichting gewerkt. • Besparing energie en water: deze plannen zijn ontwikkeld maar door vertrek van enkele toonaangevende industriële bedrijven is de investeringsbasis weggevallen. De RIVU blijft actief inspelen op mogelijkheden. Uit een uitgevoerde energiescan bleek dat de terugverdientijden van projecten commercieel (nog) niet interessant • Adviezen t.a.v. gemeentelijke plannen: het parkmanagement biedt een ondersteunende functie aan de bedrijvenvereniging om te komen met een professionele belangenbehartiging. Zo heeft de RIVU samen met de gemeente op basis van het in 1995 gewijzigde bestemmingsplan een visie ontwikkeld op de segmentering van het bedrijventerrein (transport en logistiek en voedingen genotsmiddelen) Op basis van deze plannen is met succes een StiRea aanvraag gehonoreerd. Op basis daarvan is de bestaande container terminal verder uitgebreid en loopt onderzoeken naar de realisering van een spoorterminal. • Herstructurering: lead ligt bij gemeente. De RIVU en leden van de RIVU spelen echter een actieve rol in het volgen van bedrijfs/vestigingsontwikkelingen op het terrein. Zo worden milieu- en bouwvergunningen actief gevolgd en zo nodig worden er juridische stappen ondernomen om te voorkomen dat bedrijven die niet passen in het segmenteringsprofiel zich vestigen of verder ontwikkelen. Gemeente maakt in overleg met RIVU een nieuw Masterplan dat de basis vormt voor aanvragen in het kader van de TOP regeling. • Beveiliging: is georganiseerd op lokale schaal door het SBB 10

Het parkmanagement wordt in ’s-Hertogenbosch gezien als van, voor, door en met bedrijven. De gemeente zoekt de bedrijvenvereniging als partner, die op haar beurt ervoor kan kiezen om parkmanagement in te zetten om te komen tot een meer professionele wijze van werken. Het takenpakket van parkmanagement wordt dan naar behoefte smaller of breder ingekleurd. In het geval van de RIVU is door de bedrijven gekozen voor een brede opzet, waarbij grofweg aandacht is voor collectieve inkoopcontracten, overige voorzieningen (met maatschappelijk en duurzaam karakter) en collectieve belangenbehartiging. Op de andere bedrijventerreinen is een gevarieerde behoefte mede afhankelijk van de leeftijd van het bedrijventerrein, aan parkmanagement geconstateerd. Op enkele bedrijventerreinen (De Brand, Empel) is sprake van een verplicht lidmaatschap. De gemeente investeert niet structureel in parkmanagement omdat zij dit een zaak acht van en voor bedrijven. Daarnaast wordt in ’s-Hertogenbosch het gebiedsbeheer onderscheiden. Dit zijn die zaken waarbij gemeente en bedrijfsleven tot afstemming komen van die activiteiten waar ieder zijn of haar eigen verantwoordelijkheden heeft. De gesprekspartner voor de gemeente is de bedrijvenvereniging. Het gaat hierbij om herstructurering, vermindering van hinder, veiligheid en crisisbeheersing, eigentijdse milieuvoorzieningen en fysiek beheer en onderhoud. De RIVU kiest ervoor om bij de invulling van deze activiteiten het parkmanagement een professionele taak toe te delen. De partijen werken met elkaar samen op basis van gezamenlijk overleg. De gemeente kiest daarbij voor een interactieve aanpak. Dit model zal ook voor de andere bedrijventerreinen worden ontwikkeld. (meepraten). De gemeente hanteert voor het ruimtelijk-economisch ontwikkelingsbeleid het klassieke inspraakmodel: ruimtelijk beleid, vestigingsbeleid en de grondpolitiek worden gezien als exclusieve taken voor de gemeente. Het bedrijfsleven kan via officiële inspraakkanalen haar rol vervullen (meeweten). Vanuit de RIVU worden initiatieven aangedragen Binnen bovenstaande omstandigheden betekent dit dat het parkmanagement organisatorisch en financieel opgebracht moet worden door de ondernemers. De RIVU moet al haar activiteiten (vanuit profijtbeginsel en algemeen belang) gefinancierd krijgen uit fees uit afgesloten raamcontracten en deelnemersbijdragen. Binnen RIVU vervult het parkmanagement een faciliterende rol. Binnen het gebiedsbeheer wil de gemeente met ondernemersverenigingen vaste afspraken maken over de wijze van samenwerking. Concreet betekent dit: • Opstellen van een jaarlijks beheerplan openbare ruimte door de gemeente, waarbij via een jaarlijkse schouw afspraken gemaakt wordt met de ondernemersvereniging. Ervaring hiermee is op de RIVU opgedaan. • Opstellen ontwikkelingsvisie, samen met de bedrijvenvereniging, die als basis dient voor het eigen beleid van de gemeente op ruimtelijk-economisch gebied (gemeente zet eigen instrumenten in zoals aantrekken juiste vestigers, aankoop strategische herontwikkelingslocaties, bestemmingsplan)

11

Inhoudelijke items De kosten van de organisatie bestaan uit: • Salariskosten voor de parkmanager en het secretariaat • Huisvestingskosten • Kosten voor communicatie, vergaderingen


De totale kosten bedragen ongeveer € 110.000,- op jaarbasis.

• collectieve inkoopcontracten • overige voorzieningen • collectieve belangenbehartiging • veiligheid en crisisbeheersing • visie op bedrijventerrein

• ruimtelijk beleid • vestigingsbeleid • grondpolitiek

Opbrengsten: De opbrengsten komen uit contributies (> 80%), fees voor collectieve contracten en de activiteiten die de parkmanager tegen betaling verricht voor derden (andere bedrijvenverenigingen, lezingen, excursies, etc.).

Ruimtelijke-economische Parkmanagement

ontwikkeling

Ondernemersverenigingen

gemeente

Organisatie Bestuur Samenwerkingsverband De Rietvelden - De Vutter

Directeur & Ondersteuning

Van de 400 bedrijven op de RIVU zijn er ongeveer 160 lid. Deze vertegenwoordigen naar grondoppervlak circa 85 % van de eigenaren en 90% van het aantal arbeidsplaatsen. De contributie wordt jaarlijks door de Algemene Ledenvergadering vastgesteld. De contributie kent een staffel naar rato van het aantal medewerkers. Aantal medewerkers 0-9 10-24 25-49 50-99 100-399 >400

Contributie € 350 € 400 € 640 € 870 € 2000 € 4000

De RIVU kent ook een kennismakingscontributie van € 250,- voor één jaar, waarbij geen gebruik gemaakt kan worden van de gemaakte raamafspraken

Raad van Advies

Zeggenschap in het samenwerkingsverband naar rato van het betaalde aandeel in de lidmaatschapsbijdragen. Dus grote bedrijven betalen meer en hebben ook meer zeggenschap.

Werkgroep Profilering & Promotie

Inmiddels is de organisatie voor 80 tot 90% kostendekkend. Wel zoekt de RIVU naar nieuwe inkomstenbronnen door opschalen van het initiatief, meer gedifferentieerde deelnemerspakketten en structuren (aangepast lidmaatschap voor bedrijven uit bedrijfsverzamelgebouwen).

algemeen belang

profijtbeginsel

3.5. Wat levert het op?

Werkgroep Ruimtelijke Ontwikkeling

Werkgroep Utilities & Milieu

Werkgroep Terreinbeheer

Werkgroep P&O & Vervoersmanagement

Subwerkgroep Geluid

Financiële structuur Kosten Er wordt onderscheid gemaakt in de volgende kosten: 1. projectgebonden kosten: op te brengen per project (subsidies, eigen bijdragen bedrijven) 2. algemene kosten van bestuur en werkgroepen (urenbasis, in natura) 3. Kosten van de organisatie (hieronder nader uitgewerkt) 12

Werkgroep Inkoop

Het bedrijfsleven op de RIVU is divers van samenstelling. De grote trekker op het industrieterrein is Heineken, maar daarnaast waren er op het bedrijventerrein nog diverse andere grote productiebedrijven gevestigd. Momenteel worden vrij veel industriële activiteiten verplaatst naar het buitenland. Toch heeft de RIVU duidelijk het profiel van een zwaarder industrieterrein (categorie 4 en 5). Door bedrijven en gemeente is een profiel opgesteld voor het terrein, waarin voedingen genotmiddelen industrie en transport en logistieke functies leidend moeten worden. Door de grote bedrijven op het industrieterrein wordt belang gehecht aan activiteiten die ertoe leiden dat het gewenste profiel wordt bereikt. Daarnaast spelen ontwikkelingen op maatschappelijk en regelgevingsgebied een grote rol voor de ruimte die ondernemingen krijgen om hun activiteiten te kunnen ontplooien (ruimtelijke kwaliteit, risico/calamiteitenbeheersing, beveiliging, geluid, bodemkwaliteit/grondwater).De minder grote bedrijven of bedrijven met minder industrieel georiënteerde activiteiten hechten juist veel belang aan activiteiten die voor hen directe kostenvoordelen kunnen opleveren. Ze haken graag aan op het inkoopvolume van de gevestigde grotere bedrijven. Hierdoor zijn bedrijven bereid te investeren in een parkmanagement dat zich op een breed pakket van activiteiten richt. Aan gemeentelijke zijde wordt belang gehecht aan het organiserend vermogen van het bedrijfsleven. De gemeente ziet de meerwaarde van een goede belangenbehartiging, maar vindt het primair de verantwoordelijkheid en taak van de bedrijven zelf om zich 13

hierbij al dan niet professioneel te laten ondersteunen door een vorm van parkmanagement. Een goed pallet aan collectieve inkoop- en dienstenmogelijkheden wordt door de gemeente zeker gewaardeerd als pluspunt voor het vestigingsklimaat in ’s-Hertogenbosch, de gemeente ziet vooralsnog echter geen mogelijkheden om hieraan op structurele basis financiële ondersteuning te bieden. Voor de ondernemers op de RIVU zal telkens de afweging spelen dat zij investeren in een breed en ambitieus takenpakket op het gebied van parkmanagement, met maatschappelijke dimensies en activiteiten op het raakvlak van overheid en bedrijfsleven, terwijl de gemeente (nog) niet bereid is haar interne organisatie en werkwijze verder hierop af te stemmen. Om schaalvoordelen te bereiken in de inkoop en kosten van het management en om als bedrijfsleven de krachten op het gebied van ondersteuning belangenbehartiging te bundelen, gaat een werkgroep van de Stichting Belangenbehartiging Bossche Bedrijfsleven de onderlinge versterkingsmogelijkheden onderzoeken. In de uitgevoerde pilot is tot uiting gekomen dat de initiatieven van ondernemingsverenigingen op het gebied van parkmanagement zich in ’s-Hertogenbosch verschillend ontwikkelen. Dit hangt samen met het feit dat de ondernemingsverenigingen zelf zich uiteenlopend ontwikkelen. Ook verschilt de behoefte aan dienstverlening per bedrijfsterrein. Dit is het gevolg van differentiaties in de levenscyclus van het terrein (nieuw versus bestaand) en in de aanwezige bedrijvigheid. De gemeente heeft in het kader van de pilot haar visie en werkwijze op de vormgeving van de samenwerking met het georganiseerd bedrijfsleven geëxpliciteerd: • bij regulier gebiedsbeheer- en ruimtelijk-economische ontwikkelingsvraagstukken is de gesprekspartner voor de gemeente het bestuur van de ondernemersvereniging (lokale situatie) en het SBB (stedelijk niveau). • bij upgrading en herstructureringsvraagstukken is de ondernemersvereniging voor de gemeente het centrale aanspreekpunt voor het creëren van draagvlak voor de op te stellen ontwikkelingsvisie (incl. de uit te voeren maatregelen), de eventuele subsidieaanvraag en het stimuleren en enthousiasmeren van betrokkenen.

4. Vossenberg, Tilburg 4.1. Terreinbeheerorganisatie Activiteiten van en voor bedrijven

Voorzieningen commercieel (glasvezel in ontwikkeling) Maatschappelijke/duurzame initiatieven (bezien wordt hoe op termijn de activiteiten van een eerder projectmatig en met subsidie ondersteund initiatief op alle bestaande bedrijventerreinen in Tilburg, ondergebracht kunnen worden in het parkmanagement, waarbij de voorwaarde is gesteld dat dit binnen de commerciële mogelijkheden moeten worden ontwikkeld) Ondersteuning belangenbehartiging (niet, wordt gedaan door de bedrijventerreincommissies, die zich op dit punt niet laten ondersteunen door het parkmanagement) Rol van gemeente hierin

Gemeente levert menskracht in werkgroepen bedrijfsleven, heeft interne organisatie niet afgestemd.


Groen- en grijsbeheer: de gemeente heeft op het operationele groenbeheer volledig overgedragen aan een commerciële parkmanager. De uitbesteding heeft plaatsgevonden op basis van een prestatiecontract (beeldbestek). Interne organisatie van gemeente alleen op operationeel niveau aangepast

Vanuit economisch belang (profijtbeginsel) is het denkbaar dat ondernemingsverenigingen bepaalde activiteiten op stedelijk niveau bundelen. Dit argument geldt overigens niet voor alle activiteiten. Een aantal activiteiten verdient maatwerk vanuit de specifieke situatie op het bedrijventerrein. In de pilot hebben de betrokken partijen van gedachten gewisseld over de mogelijke vormen van stedelijke samenwerking op het gebied van parkmanagement. Een centrale conclusie is dat de autonomie van de afzonderlijke bedrijvenverenigingen voorop staat. Ook zou sprake moeten zijn van een groeimodel op basis van de concrete behoefte bij de verschillende bedrijventerreinen. Primair starten met het uitdragen en nader stimuleren van parkmanagement, op termijn, bij gebleken behoefte zou een vorm van stedelijke samenwerking mogelijk kunnen worden. Het SBB opteert voor een vraaggerichte, ondersteunende rol die past in de reeds bestaande lichte organisatorische structuur van de stichting. Voor een efficiënte organisatie van de afstemming rondom uiteenlopende onderwerpen ontwikkelt de SBB zich steeds meer richting een portefeuilleoverleg. Ook voor parkmanagement en gebiedsbeheer kan een portefeuille worden ingesteld. Het is denkbaar dat vanuit deze portefeuille een werkgroep wordt georganiseerd die start met de bewustwording en stimulering van samenwerking op het gebied van parkmanagement. De jongste bedrijventerreinen (De Brand en Empel) kennen al een basispakket.

Collectieve inkoop, (op commerciële basis, deels nog in ontwikkeling: bewaking/beveiliging, afval, energie, Arbo; parkmanagement heeft exclusief recht op ontwikkelen commerciële activiteiten, gekoppeld aan de uitvoering van groen- en grijsbeheer)

Voor de revitalisering van deelgebieden, verkeer, bestemmingsplan, ruimtelijke ontwikkelingen, etc. hanteert de gemeente het model van meedenken Rol bedrijfsleven hierin

Per bedrijventerrein zal de bedrijventerreincommissie een uitvoerende stichting in het leven roepen, die (mits ze voldoende leden zich laten aansluiten bij een beperkt basispakket, bestaande uit groenbeheer en bewaking) met de parkmanager afspraken kan maken over het groenbeheer

Gemeenschappelijke doelen/eigen activiteiten hierop aangepast

Ja, op operationeel niveau van groen- en grijsbeheer


Ja, bedrijventerreincommissie (en naderhand eigenaren) en gemeente participeren in een uitvoerende stichting, die het commerciële parkmanagement aansturen

4.2. Terrein Naam: Vossenberg Grootte: 200 ha Gevestigde bedrijven: grootschalige bedrijven, groothandel, industrie, diversen Karakter terrein: grootschalig

14

15

4.3. Parkmanagement met subsidie Aanleiding Vossenberg vormt één van de vier grootste bestaande bedrijventerreinen in Tilburg, waar nog een groot nieuw stuk wordt uitgegeven. Hiermee vormt dit een combinatie tussen een bestaand en een nieuw bedrijventerrein. Het Bedrijven Overleg Regio Tilburg en de gemeente Tilburg hebben met ondersteuning van de Kamer van Koophandel Midden-Brabant en PIT het initiatief genomen om op vier bestaande industrieterreinen in Tilburg te komen tot samenwerking (Tilburgse Bedrijventerreinen op Niveau). Dit initiatief heeft geleid tot een aantal activiteiten, die bedrijfsterreinoverstijgend tot stand zijn gebracht. Zo is er voor Vossenberg, samen met Loven een contract voor collectieve inzameling van afval tot stand gekomen. Verder is bekeken of er een locale houtvergassingscentrale tot stand kon worden gebracht. Dit bleek niet haalbaar. Daarnaast zijn werkgroepen actief op het gebied van duurzame energie en op het gebied van bedrijfsomgeving (groen/grijsbeheer, revitalisering). Het grootste initiatief dat nog loopt is een proefproject voor arbeidsveiligheid, op alle bestaande terreinen. Hierbij worden alle risico’s op het gebied van calamiteiten in kaart gebracht en aangepakt samen met arbeidsveiligheid. Voor dit landelijke voorbeeldproject is subsidie ontvangen van het ministerie van Sociale Zaken. Parallel aan bovenstaand traject op de bestaande terreinen heeft BORT samen met de gemeente Tilburg het parkmanagement voor de nieuw te ontwikkelen terreinen in Tilburg commercieel aanbesteed. Dit heeft geleid tot een contact met Dura Vermeer, die op alle nieuwe terreinen in Tilburg, gedurende de contractduur, het operationeel groen- en grijsbeheer voor haar rekening gaat nemen, waarbij Dura Vermeer bovendien de taak krijgt om op commerciële basis, voor eigen rekening en risico, collectieve inkoop en services te ontwikkelen. Ter dekking van de voorbereidingskosten m.b.t. het vaststelling van de structuur, de contracten, het basispakket e.d..alsmede de aanloopverliezen van de parkmanager is een eenmalige bijdrage gedaan door de gemeente/provincie van € 85.000,-. Om de organisatie van het gebiedsbeheer te optimaliseren, de door Tilburgse Bedrijventerreinen op Niveau in het verleden ontwikkelde en onderzochte zaken in te schuiven in parkmanagement, de beveiliging te verbeteren en om nieuwe diensten te ontwikkelen is een eenmalige bijdrage door gemeente/ provincie gedaan van € 130.000,-. Het bedrijventerrein Vossenberg kent een bijzondere positie, omdat hier de initiatieven vanuit de bestaande bedrijventerreinen de initiatieven gericht op de nieuwe terreinen samenkomen. Gemeente Tilburg en BORT hebben besloten om Vossenberg als eerste case te benutten om het stedelijk parkmanagementconcept op uit te testen. Dit betekent dat de activiteiten van Tilburgse Bedrijventerreinen op Niveau ingebracht worden in het totale concept. Er gaat gewerkt worden met een verplicht basispakket (groenbeheer en beveiliging) voor Vossenberg-nieuw, terwijl de bedrijventerreincommissie die actief is op Vossenberg ook voor haar vrijwillige leden het basispakket gaat invoeren. In dit geval is de gemeente Tilburg bereid om ook voor Vossenberg bestaand het budget voor groenbeheer over te dragen aan de commerciële parkmanager. Betrokken partijen • Bedrijvenoverleg Regio Tilburg, met op elk industrieterrein een bedrijventerreincommissie, die op haar beurt weer een eigen uitvoerende stichting Parkmanagement gaat oprichten samen met de gemeente • Gemeente Tilburg • Kamer van Koophandel Midden-Brabant • Provincie/PIT

16

Diensten en uitvoering, met behulp van subsidies tot stand gebracht of in ontwikkeling: Activiteiten van/voor bedrijven: collectieve inkoop en services • Afvalcontract • Beveiliging (KVO) • Milieuvergunningenbeheer Maatschappelijke en duurzame activiteiten: • Arbeidsveiligheidsplan • Duurzame energiescans • Haalbaarheidsonderzoek houtvergassing

4.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement Doel en aansturingsmodel BORT en gemeente kiezen ervoor om top down voor alle bedrijventerreinen in Tilburg eenzelfde aansturingsmodel in te zetten. Dit houdt in dat alle bedrijventerreincommissies voor hun eigen terrein een stichting oprichten, die een parkmanager op commerciële basis inhuurt om parkmanagement te verzorgen. Primair kwaliteitsdoel is gericht op het groen (en grijs) onderhoud. Dit wordt uitbesteed aan een commerciële partij, die bovendien het recht/de taak krijgt om te komen tot goede commerciële inkoopcontracten en services. Voor het groenbeheer is gezamenlijk een kwaliteitsbeeld vastgesteld. Het commerciële parkmanagement wordt afgerekend op prestaties en niet op activiteiten. De inkoopactiviteiten worden door de commerciële parkmanager georganiseerd (aanbodgericht). De gemeente en reeds betrokken bedrijven hechten tevens groot belang aan de activiteiten die binnen het huidige initiatief ‘Tilburgse Bedrijventerreinen op Niveau’ worden opgepakt. De benadering is hier juist bottum-up en de focus is breder (juist wel maatschappelijke en duurzame initiatieven, maar wel vraaggericht vanuit de behoeften van bedrijven). Momenteel worden beide initiatieven in elkaar geschoven. Bij de evaluatie per jaar wordt bezien of en hoe deze laatste initiatieven ingeschoven kunnen worden in het totale parkmanagementconcept. Inhoudelijke items


• ruimtelijk beleid • vestigingsbeleid • grondpolitiek • beheer en onder-

• collectieve belangenbehartiging

houd infrastructuur

• beheer en onderhoud openbare ruimte • beveiliging • collectieve inkoopcontracten Parkmanagement

BORT, per terrein bedrijventerreincommissie

gemeente Tilburg gebiedsbeheer

17

4.5. Wat levert het op?

Organisatie

Gemeente

Voor gemeente en BORT staat voorop dat parkmanagement op commerciële basis ingevuld wordt. Het groen (en grijs)onderhoud is voor hen van primair belang om de kwaliteit van de bedrijventerreinen in stand te houden. De collectieve inkoop- en services worden hiervoor ten dienste gesteld Over de te bereiken kwaliteit van het groenonderhoud zijn duidelijke afspraken gemaakt. Of en hoe dit concept gaat werken moet de praktijk nog uitwijzen. Ook is nog niet duidelijk of er voldoende ruimte in de opbrengsten van de commerciële activiteiten overblijft om de overige aspecten van parkmanagement (die nu nog projectmatig met behulp van subsidie worden opgepakt in Tilburgse Bedrijventerreinen op Niveau) kunnen worden ingevuld. Het zal wederom dan weer een economische afweging zijn of het de moeite waard is om nog meer elementen van parkmanagement op te pakken, ieder voor zich of gezamenlijk.Hoewel bedrijfsleven de contributiestructuur moet aanpassen en een verplicht basispakket invoert voor leden en de gemeente haar groenbeheer overdraagt, hoeven beide partijen verder hun interne organisaties relatief weinig aan te passen. Bij nieuwe activiteiten, verschuiving naar het tactische/operationele niveau of bij zwaardere samenwerking tussen bedrijfsleven en overheid, zal echter weer opnieuw bekeken moeten worden wat dat voor beide partijen betekent en wat een ieder er voor over heeft.

BORT

Uitvoeringsovereenkomst

Commissie Industrieterrein Vossenberg

Stichting Vossenberg

Uitvoeringsovereenkomst

Dura Vermeer Parkmanagement BV

Bewegwijzering

Beveiliging

Groen

Beheer

Financiële structuur De kosten voor de Stichting Vossenberg bestaan uit secretariaat, administratie e.d. BORT (Bedrijven Overleg Regio Tilburg) heeft als voornaamste taak de belangenbehartiging op het terrein. BORT betaalt namens de leden van bedrijventerrein Vossenberg een bedrag aan de Stichting om de managementkosten te dekken. Daarnaast heeft de gemeente Tilburg haar groenbudget overgedragen aan de Stichting Vossenberg middels een beheersovereenkomst. De deelnemers aan de Stichting betalen basiskosten voor de beveiliging. De ingehuurde Parkmanager geeft een commerciële invulling aan een aantal inkoopactiviteiten en betaalt hieruit, uit de bijdrage voor beveiliging en uit het overgedragen budget voor groenbeheer zijn kosten (bestaande uit management en operationele kosten). Verder is de parkmanager op commerciele basis afhankelijk van de marge die hij kan halen op de diensten die worden afgenomen. Dit dient op termijn voldoende te zijn om de werkzaamheden als parkmanager te kunnen financieren. Bijzonder aan de constructie is dat voor bestaande bedrijventerreinen het vrijwillige lidmaatschap van de bedrijven aan de commissie Industrieterrein Vossenberg bestaat uit een verplicht deel beveiliging. Bedrijven die mee willen doen aan inkoopactiviteiten moeten lid worden en beveiliging afnemen. De gemeente stelt haar aandeel in het groenbeheer ook afhankelijk van deze constructie. Op het nieuwe bedrijventerrein wordt per m2 een toeslag betaald voor parkmanagement.

18

19

5. De Krogten, Breda

Rol bedrijfsleven hierin

Dit initiatief was één van de drie cases binnen de pilot van PIT. De begeleidingsgroep, met leden vanuit de bedrijvenvereniging de Krogten (BDK) en de gemeente Breda is enkele malen bijeen geweest. Getracht is om te komen tot het formuleren van een gemeenschappelijk doel. Tegelijkertijd liep een andere pilot, de herstructurering van Krogten-Noord (deelgebied van de Krogten). Onder leiding van de Herstructurerings Maatschappij in oprichting werkten de betrokken partijen aan een visie voor de herontwikkeling van dit deelgebied. De spanningen tussen de betrokken partijen liepen daarbij zo hoog op dat ze van invloed waren op de PIT-pilot en op de algehele samenwerking tussen de gemeente en de BDK. De activiteiten rondom de pilot van PIT zijn bevroren, net als de algemene samenwerking. Kern van de spanningen was de onduidelijkheid aan gemeentelijke zijde over de wijze waarop zij bereid was haar eigen interne organisatie en instrumenten in te richten op een samenwerking met de bedrijven. Inmiddels heeft de gemeente intern een duidelijk beeld gecreëerd, op basis waarvan de samenwerking weer opgepakt is.

Groen en grijsbeheer: operationeel niveau meepraten/ meebeslissen Tactisch niveau: meepraten Bedrijfsleven kan bij de gebiedsbeheerder de behoeften melden die betrekking hebben op het operationele beheer (binnen jaarprogramma). Grotere beheer en onderhoudswensen worden meegewogen in de nieuwe samenstelling van de jaarlijkse uitvoeringsprogramma’s (meepraten). De bedrijvenvereniging kan jaarlijks aangeven waar wensen liggen voor accenten in het operationele onderhoud.(eindafweging bij gemeente). Daarnaast kan de bedrijvenvereniging aangeven op welke plekken zwerfvuil geruimd kan worden (mits passend binnen jaarlijks budget). Aanvullend groenbeheer kan worden uitgevoerd, maar dan wel voor rekening van het bedrijfsleven Voor de revitalisering van deelgebieden, verkeer, bestemmingsplan, ruimtelijke ontwikkelingen, etc. hanteert de gemeente het model van meedenken

5.1. Breed parkmanagement, lichte samenwerking Activiteiten van en voor bedrijven

Collectieve inkoop, (afval, energie, telefonie en het bedrijvenserviceteam) Voorzieningen commercieel Maatschappelijke/duurzame initiatieven ( In enkele deelgebieden is de inrichting van de private kavels en het opknappen van bedrijfspanden afgestemd op revitaliseringsactiviteiten van de gemeente. Hiertoe is intensief van onderop met ondernemers in het gebied gewerkt. In het deelgebied Kalshoven (Krogten-Midden) is door de gemeente een pallethandel verplaatst, zijn de wegen aangepast, nieuw straatmeubilair en verlichting aangebracht en hebben particuliere eigenaren hun bedrijfspanden opgeknapt en de private ruimte opgeruimd en opnieuw ingericht.) De bedrijven willen werken met blokhoofden per deelgebied en onderlinge convenanten waarin een visie op het gebied wordt ontwikkeld met bijbehorende inspanningen vanuit de bedrijven. Ondersteuning belangenbehartiging (De BDK heeft adviezen uitgebracht t.a.v. de herziening van het bestemmingsplan, het verkeers- en vervoersplan, de nieuwe stadsvisie, studie voor vervoer over het water/containerterminal)


Gemeente levert menskracht in werkgroepen bedrijfsleven, heeft interne organisatie in beperkte mate afgestemd. De gemeente stelt menskracht ter beschikking om deel te nemen in werkgroepen van de BDK. Verder heeft de gemeente menskracht ter beschikking gesteld om het secretariaat te voeren van een gemeenschappelijke coördinerende werken stuurgroep.


Groen- en grijsbeheer: de gemeente heeft op operationeel niveau de budgetten gelokaliseerd. Voor de bedrijventerreinen en heeft een meldpunt ingericht waar acute dagelijkse zaken gemeld kunnen worden. Verder is er per gebied een beheerder aangesteld.

20


Ja, maar niet in detail uitgewerkt


Nee, geen gemeenschappelijke organisatie. Gemeente heeft haar interne organisatie zodanig aangepast dat er menskracht ter beschikking wordt gesteld om de samenwerking met het bedrijfsleven mee te organiseren. Verder vooral werken op basis van afspraken over en weer.

5.2. Terrein Naam: bedrijventerrein de Krogten Grootte: 201 ha. groot Gevestigde bedrijven: Op het terrein zijn zo’n 140 bedrijven gehuisvest, waaronder enkele vrij grote. Belangrijkste sectoren zijn metaal, groothandel, chemische industrie, transport, technologische bedrijven, afvalbedrijven, autoslopers. De 140 bedrijven bieden werkgelegenheid aan circa 7000 werknemers. Karakter terrein: Een gemengd bedrijventerrein, ontwikkeld in de jaren ’50. Flinke veroudering en wezensvreemde functies.

5.3. Parkmanagement met behulp van subsidies Aanleiding In de periode 1993 – 1997 werkt de gemeente aan een investeringsprogramma voor de revitalisering van het verouderde industrieterrein. In 1997/1997 gaat de BDK zelf activiteiten opzetten, gericht op het behalen van gezamenlijk economisch voordeel en het inventariseren van behoeften, wensen en teleurstellingen bij bedrijven. In 1997 ondertekenen de BDK, de gemeente Breda, de Kamer van Koophandel en de provincie een gezamenlijke intentieverklaring tot samenwerken. De gemeente investeert fors in het openbare deel van het industrieterrein en de bedrijven boeken successen op het gebied van collectieve inkoop. Er wordt een stichting contractbeheer opgericht om deze activiteit tot een continue activiteit te kunnen maken. Bedrijven en gemeente willen beiden toe naar een vorm van continu parkmanagement. Gemeente en bedrijfsleven bereiken overeenstemming over een (inhoudelijke) visie op hoofdlijnen op het gebied. De ideeën over de invulling drijven echter steeds verder uit elkaar. Bedrijven willen werken vanuit een visie op deelgebieden en op basis van gebiedsgerichte convenanten waarbinnen bedrijven en gemeente gericht hun activiteiten en instrumenten inzetten om gezamenlijk de gestelde doelstellingen te kunnen 21

bereiken. Ook vragen ze van de gemeente een structurele financiële bijdrage om het organisatievermogen aan de kant van de bedrijven mee te ondersteunen. De gemeente werkt echter meer vanuit deeltaakgebieden. De dienst Stadsbeheer is bereid te werken met een convenant, maar alleen voor het hele industrieterrein De Krogten en niet voor kleinere deelgebieden. Ook is het niet mogelijk om een gemeentebrede afstemming op (deel)gebiedsniveau voor elkaar te krijgen (handhaving, inzet ruimtelijke instrumenten, groen- en grijs beheer). Nadat de BDK bijna het vertrouwen in de samenwerking bestuurlijk opzegde, heeft de gemeente intern meer duidelijkheid gecreëerd over de wijze waarop zij structureel met het initiatief wil omspringen. De bedrijven hebben inmiddels hun ambities opnieuw op een rij gezet en de gemeente gevraagd om zelf met een werkwijze te komen. Dit heeft geleid tot een nieuwe start. Betrokken partijen • Bedrijven Vereniging de Krogten (BDK) • Gemeente Breda • Kamer van Koophandel • Provincie Noord-Brabant/PIT In 2004 is ook de Brabantse Herstructurerings Maatschappij i.o. betrokken geraakt bij de herstructurering van het deelgebied Krogten-noord Diensten en uitvoering, gerealiseerd met behulp van subsidies Het initiatief heeft ondersteunende subsidies ontvangen van de gemeente Breda, provincie Noord-Brabant en het rijk (de regeling duurzame bedrijventerreinen NOVEM) De volgende producten/diensten zijn gerealiseerd: • Collectieve inkoop van goederen en diensten: afval, energie, telefonie en het bedrijvenserviceteam • Revitalisering: De belangrijkste toegangs- en doorgangsroutes zijn opgeknapt (openbaar gebied). • In enkele deelgebieden is de inrichting van de private kavels en het opknappen van bedrijfspanden afgestemd op revitaliseringsactiviteiten van de gemeente. Hiertoe is intensief van onderop met ondernemers in het gebied gewerkt. In het deelgebied Kalshoven (Krogten-Midden) is door de gemeente een pallethandel verplaatst, zijn de wegen aangepast, nieuw straatmeubilair en verlichting aangebracht en hebben particuliere eigenaren hun bedrijfspanden opgeknapt en de private ruimte opgeruimd en opnieuw ingericht. • Adviezen t.a.v. gemeentelijke plannen: De BDK heeft adviezen uitgebracht t.a.v. de herziening van het bestemmingsplan, het verkeers- en vervoersplan, de nieuwe stadsvisie, studie voor vervoer over het water/containerterminal • Herstructurering: onder leiding van de Brabantse Herstructurerings Maatschappij i.o. is het deelgebied Krogten-noord aangewezen als één van de zeven pilots.

De BDK werkt met een systeem van deelgebieden en ‘blokhoofden die deel uitmaken van het bestuur. Hierdoor is het mogelijk inzicht te krijgen in de behoeften, draagvlak en kansen voor verbeteringen De gemeente heeft ook haar eigen kaders vastgesteld: • Beheer en onderhoud openbare ruimte, gebiedsgericht op schaal van de Krogten. Bedrijven krijgen inspraak in jaar programma. De gemeente stelt het activiteitenplan op, verzorgt de besluitvorming en de uitvoering. Jaarlijks wordt t.a.v. speciale kwaliteitsplekken onderhoudsaccenten aangebracht • De dienst stadsbeheer wil haar middelen voor het ruimten van zwerfvuil uitbesteden aan de bedrijvenverenigingen (via het Breda’s industrieel contact) • Projectmatig werken aan gebiedsbeheer van onderop: geen structurele inbreng gemeente maar wel projectmatig n.a.v. revitalisering of herstructurering • Beveiliging; in kader van SBBB • Inzet bestemmingsplan: meepraten (net iets meer dan formele procedure) De gemeente investeert niet op structurele basis financieel in een gezamenlijke organisatie, maar stelt wel menskracht ter beschikking in de vorm van de bedrijfscontactfunctionaris, die het secretariaat vervult van de projectgroep de Krogten Inhoudelijke items


• collectieve inkoopcontracten • collectieve belangenbehartiging • kwaliteit buitenruimte, visie op


deelgebieden, blokhoofden

• beveiliging

houd infrastructuur

• herstructurering • beheersing van hinder

Parkmanagement

• veiligheid en crisisbeheersing • eigentijdse voorzieningen • beheer en onderhoud openbare en private ruimte

BDK

gemeente Breda

5.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement Doel en aansturingsmodel Bedrijven en gemeente streven naar een eigentijds industrieterrein, waar werken met toekomstperspectief mogelijk is. De BDK wil haar aandeel in de samenwerking met de gemeente inbrengen en heeft dit ook via blijvende contributie verzekerd: • Organiseren bedrijvendraagvlak • Onderhouden van overleg met de gemeente over infra, onderhoud groen en grijs, revitalisering, herstructurering en ruimtegebruik • Meedenken met beleid t.a.v. verkeer, milieu, ruimtelijke ordening Daarnaast heeft de BDK haar eigen activiteiten richting leden in de vorm van de Stichting Contractbeheer (collectieve inkoop) en eigen werkgroepen op themagebieden zoals werkgroep ziekteverzuim en reïntegratie en een werkgroep beveiliging die met de SBBB voor de Krogten activiteiten op maat gaat verzorgen.

22

23

Financiële structuur Organisatie BIC, KvK, SBBB, bestuur BDK

Gemeente bestuur Stuurgroep

Gemeente projecten / thema’s

Projectgroep

BDK projecten / thema’s

Verenigingszaken: Bestuur/ bestuursvergadering Blokhoofden A.L.V. Diverse Communicatie: Website Nieuwsbrief Werkgroep Ledenwerving:

Revitalisering: - Eikdonk - Trekpot - Steenen Hoofd - Hazepad (e.o.) - Subsidies w.o. ‘topper’ Beheer groen & grijs: - Jaarprogramma DSB Bestemmingsplan:

Werkgroep ziekteverzuim/ reïntegratie: Afstemming en bepalen van zwaartepunten gezamenlijke projecten

Stichting Contractbeheer: Revitalisering: Spinola Beheer groen & grijs: Kwaliteitskaarten Convenanten Werkgroep Beveiliging: Actieplan beveiliging Uitvoering actieplan Meedenken met beleid: Spoorzone Verkeer Bestemmingsplan Milieu Ruimtelijke ontwikkeling nieuwe terreinen -

24

Meerjarenbegroting (excl.BTW) 2005* 2006* 2007* 2008* –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Deelgebieden 41.400 41.400 16.560 17.388 - Blokhoofden - Convenanten - Kwaliteitstkaarten - Werkgroepen - Jaarafspraken DSB - Topper Krogten Noord Jaarlijks wordt de aanpak deelgebieden vastgesteld Werkgroep Beveiliging Veiligheidsanalyse, Actieplan Beveiliging+Uitvoering

9.660

4.830

5.072

5.325

Nieuwsbrief (2x per jaar)

4.460

4.683

4.917

5.163

Landelijk pilotoverleg Stuurgroep Projectgroep

3.249

3.520

3.461

460 2.530

Eindvorm structuur (stelpost) 15.704 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Totaal 58.510 54.162 30.069 47.041 DEKKING –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Bijdrage aan proceskosten BedrijvenBDK 15.315 15.315 15.315 21.337 Gemeente Breda 2.500 2.500 7.500 10.000 UEB 40.695 36.347 7.254 15.704 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Totaal 58.510 54.162 30.069 47.041 Saldo 0 0 0 0 *van 1 mei tot 1 mei; bedragen in euro’s

5.5. Wat levert het op? Het bedrijfsleven, zeer divers van samenstelling (qua grootte en type activiteiten) heeft duidelijk meer ambities dan alleen het behalen van inkoopvoordelen. Ondernemers op de Krogten hebben de behoefte om gezamenlijk invloed uit te oefenen op de kwaliteit van hun omgeving. Jarenlang heeft de BDK bij de gemeente getracht duidelijkheid te krijgen over de wijze waarop de gemeente met een actieve, brede invulling van parkmanagement zou willen omgaan, Ook is regelmatig de vraag neergelegd of de gemeente bereid was haar interne organisatie (werkwijze, organisatie) af te stemmen op de behoeften van de bedrijven, dan wel of de gemeente bereid was op structurele basis financieel bij te dragen aan een professionele ondersteuning van dit parkmanagement (t.b.v. inhuur menskracht). De gemeente heeft nadrukkelijk zwaar geïnvesteerd in de kwaliteit van het openbaar gebied. Ook heeft de gemeente op het gebied van openbaar groen en onderhoud ambities om te komen tot een gebiedsgerichte aanpak. Bij de invulling van de te hanteren werkwijze, kiest de gemeente echter duidelijk voor een andere werkwijze dan de bedrijven. Daarnaast is de gemeente bereid om op personele basis te investeren in de samenwerking met de bedrijven, maar niet bereid en in staat om op structurele basis financiële middelen in te brengen voor het inhuren van externe ondersteunende capaciteit. Inmiddels hebben de partijen aan beide zijden de balans goed opgemaakt. De gemeente heeft helder aangegeven waar haar eigen ambities en mogelijkheden liggen. Vervolgens hebben de bedrijven hun ambities hierop aangepast en aan eigen zijde gekozen voor een relatief breed pakket aan activiteiten, maar minder zwaar dan aanvankelijk bedoeld. De samenwerking kent vooralsnog vooral het karakter van permanent overleg, een jaarlijks convenant t.a.v. het groenbeheer en inzet van personele capaciteit aan beide zijden om te komen tot coördinatie en afstemming. 25

6. Ladonk/Vorst Boxtel 6.1. Breed parkmanagement, zware samenwerking Activiteiten van en voor bedrijven



Rol bedrijfsleven hierin

Collectieve inkoop (energie, telecommunicatie (vast), relatiegeschenken, brandstoffen) Voorzieningen commercieel (Personeels Diensten Centrum) Maatschappelijke/duurzame initiatieven (calamiteiten/ risicobeheersysteem, geluidscontourbeheer, beveiliging) Ondersteuning belangenbehartiging (visie op gebied, inspraak reacties op ruimtelijke, verkeerstechnische plannen, etc.) Rol van gemeente wordt omschreven in protocol. Voorbeelden: gemeente hecht belang aan inkoop groene stroom bij inkoop energie. Ook wil de gemeente op termijn gebruik maken van de expertise van het Personeels Diensten Centrum voor de vormgeving van het sociale en arbeidsmarktbeleid. Belang gemeente vastgelegd. Vaste structurele financiële en organisatorische bijdrage gemeente. Gemeente levert vanaf 1999 menskracht in werkgroepen. Bovendien is gemeente samen met de Kamer en provincie / PIT vaste adviseur van het SBB bestuur. De gemeente heeft een vast accountmanager aangewezen. Operationeel groenbeheer (groen, onderhoud bewegwijzering, meldpunt) overgedragen aan gemeenschappelijke uitvoeringsorganisatie. Gemeente stelt voorwaarden bij overdracht om publieke randvoorwaarden gegarandeerd te zien. Overige operationele taken, die niet overgedragen kunnen worden vanwege publieke verantwoordelijkheden, blijven in handen gemeente (onderhoud kolken, riolering, wegen ), waarbij de rol van het bedrijfsleven wordt vastgelegd in protocol Groen/grijsbeheer, ruimtelijke zaken, verkeersbeleid, handhaving: met bedrijfsleven worden afspraken gemaakt in termen van meeweten, meedenken, meewerken, meebeslissen. Gemeente is bereid interne organisatie aan te passen aan gebiedsgericht beheer op de bedrijventerreinen Ruimtelijk beleid: Rol bedrijfsleven bij eigen publieke taken worden omschreven in protocol Bedrijfsleven heeft eigen organisatorisch vermogen om goede partner te zijn voor overheid. Gemeente erkent rol parkmanagement en heeft hier ook structureel geld voor over en is bereid de interne organisatie hierop aan te passen.


Ja, wordt vastgelegd in samenwerkingsconvenant


Ja, met ontwikkelende en beherende aspecten. Waarschijnlijk in de vorm van een parkmanager (strategisch/ tactisch) en medewerker meldpunt/parkmeester en secretariaat. Wellicht deels ingevuld via ter beschikking stellen van menskracht. Financiering en zeggenschap op basis van 50/50%. Interne organisaties op strategisch, tactisch en operationeel niveau afgestemd

26

6.2. Terrein Naam: bedrijventerrein Ladonk Grootte: 110 ha. groot, in drie fasen uitgegeven Gevestigde bedrijven: Op het terrein zijn zo’n 120 bedrijven gehuisvest, waaronder enkele vrij grote. Belangrijkste sectoren zijn metaal, voedings- en genotsmiddelen en hoogwaardige technologie. De 120 bedrijven bieden werkgelegenheid aan circa 7000 werknemers. Karakter terrein: Een gemengd bedrijventerrein met beperkt regionale functie, Het bedrijventerrein vervult een opvangfunctie voor enkele landelijke gemeenten. Op deze industrieterreinen mogen zich niet zomaar bedrijven nieuw vestigen van buiten de regio. Bedrijven die de aard en schaal van dit landelijk gebied ontgroeien moeten uitwijken naar de naastgelegen stedelijke regio’s (‘s-Hertogenbosch, Eindhoven). Tegen het bestaande industrieterrein Ladonk aan wordt een nieuw industrieterrein, genaamd ‘Vorst’ ontwikkeld waar ongeveer 20 ha. kan worden uitgegeven.

6.3. Parkmanagement met behulp van subsidies Aanleiding Het project is gestart in 1999 met de ondertekening van een intentieverklaring door de Werkgeversvereniging Boxtel, de Kamer van Koophandel Oost-Brabant, de provincie Noord-Brabant/Projecten Innovatie Team en de gemeente Boxtel. Masterplan opgesteld in 2000 en in hetzelfde jaar is uitvoering gegeven aan het project Integraal Waterbeheer Bedrijventerrein Ladonk (IRMA) en de revitalisering van de openbare ruimte. Daarnaast zijn diverse werkgroepen aan de slag gegaan met activiteiten die variëren van collectieve inkoop, het helpen onderbouwen van adviseren aan de gemeente op het gebied van infrastructuur/beheer en onderhoud en het opzetten van een calamiteiten/veiligheidsplan. In het gebied is sprake van duidelijke onderlinge hinder tussen bedrijven doordat bedrijven naast elkaar zijn gehuisvest, die qua bedrijfsvoering en uitstraling voor de omgeving niet goed bij elkaar passen. Dit heeft inmiddels ertoe geleid dat het project pilot is geworden voor de Brabantse Herstructureringsmaatschappij in oprichting. Betrokken partijen • Werkgeversvereniging Boxtel • Gemeente Boxtel • Kamer van Koophandel Oost-Brabant • Provincie Noord-Brabant/PIT • Brabantse Herstructurerings Maatschappij/Brabantse Ontwikkelings Maatschappij In oktober 2001 heeft de WeB de Stichting Bedrijventerreinen Boxtel (SBB) opgericht als faciliterend orgaan. Diensten en uitvoering, gerealiseerd met behulp van subsidies Het initiatief heeft ondersteunende subsidies ontvangen van de gemeente Boxtel, provincie Noord-Brabant en het rijk (de regeling duurzame bedrijventerreinen NOVEM) De volgende producten/diensten zijn gerealiseerd: • Collectieve inkoop van goederen en diensten: brandstof, energie, relatiegeschenken en telecommunicatie (vast)l • Personeeldienstencentrum: onder de paraplu van de Stichting Bedrijventerreinen Boxtel is in maart 2005 het Personeels Diensten Centrum (PDC) van start gegaan. De ondernemers kunnen daar terecht voor vragen over o.m. ziekteverzuim, reïntegratie, opleidingen en flexvragen. De helpdesk vormt een vraagbaak op het gebied van personeel en organisatie. Het PDC zal de vraag naar uitzendkrachten bundelen, maar zet zich ook in om vast personeel dat gedurende enige tijd overbodig is, tijdelijk bij een ander aangesloten bedrijf te detacheren. • Revitalisering: integraal waterbeheer met gescheiden riolering en wateropvangsysteem. Tegelijkertijd met de uitvoering van dit project is de gehele openbare ruimte opgeknapt. De hele weginfrastructuur is vernieuwd en er is een nieuwe groenstructuur aangelegd. 27

• Groen en grijsbeheer: de WeB heeft met ondersteuning van een landschapsarchitect • • •

een eigen visie ingebracht t.a.v. de verkeerscirculatie en groenstructuur. Deze plannen zijn door de gemeente overgenomen, de WeB heeft gestimuleerd dat bedrijven hun eigen plannen t.a.v. groenstructuur op de gemeentelijke plannen aansluiten. Calamiteiten en risicobeheersing: De SBB heeft het model CONCRIS (Model for Controlling Crisis Situations) aangekocht voor haar leden. De bedrijven werken nu samen met de hulpdiensten (politie, brandweer) aan een collectief calamiteiten / risicobeheersingplan Adviezen t.a.v. gemeentelijke plannen. De WeB heeft met ondersteuning van werkgroepen van de SBB adviezen uitgebracht t.a.v.: grootschalige infrastructuur, nieuw bedrijventerrein Vorst, nota duurzaamheid Herstructurering: onder leiding van de Brabantse Herstructurerings Maatschappij i.o. hebben de WeB/SBB samen met de gemeente een eigen visie op de toekomst van beide industrieterreinen Ladonk/Vorst opgesteld. Op basis van deze visie is een plan van aanpak voor herstructurering opgesteld. Deelplannen gaan nu in uitvoering (gebied rondom afvalbedrijf/ kolenzeverij, stationszone, PPS grond,)

Inhoudelijke items


• collectieve belangenbehartiging ’fun’

• herstructurering • beheersing van hinder

Het management van de bedrijventerreinen Ladonk/Vorst zal plaatsvinden in samenwerking tussen gemeente en bedrijfsleven en zal opereren op basis van een convenant, waarin de doelen worden vastgelegd en de wijze van samenwerking (protocol en PPS/ uitvoeringsorganisatie). Beide partijen en de gemeenschappelijke organisatie opereren op basis van een gedeelde toekomstvisie, waarbij voor de uitvoeringsorganisatie jaarlijks een activiteitenplan wordt opgesteld. Doel van de samenwerking tussen bedrijven onderling en met de gemeente is om de kwaliteit op beide industrieterreinen Ladonk en toekomstig Vorst op peil te brengen en te houden, zodat een eigentijds industrieterrein ontstaat.

houd infrastructuur

• veiligheid en crisisbeheersing • eigentijdse voorzieningen/PDC • beheer en onderhoud openbare en private ruimte • collectieve inkoop

6.4. Op weg naar structurele vorm van parkmanagement Doel en aansturingsmodel Op initiatief van PIT hebben WeB/SBB en de gemeente Boxtel (bestuurlijk en ambtelijk) voor zichzelf op een rij gezet welk belang zij voor de lange termijn structureel hechten aan een vorm van samenwerking of parkmanagement op de bedrijventerreinen Ladonk/Vorst. Vervolgens zijn deze afzonderlijke plannen naast elkaar gelegd in een intensieve werkbijeenkomst. Dit heeft geleid tot een bestuurlijk overleg waarin de voltallige besturen van WeB/SBB en het voltallige College van B&W hebben afgesproken om per 1 januari 2006 te komen tot een structurele vorm van parkmanagement dat vorm zal krijgen via twee sporen: 1. Protocol: hierin worden de taken vastgelegd die beide partijen, bedrijfsleven en gemeente, ieder zelfstandig blijven uitvoeren en die bijdragen aan het management van de bedrijventerreinen Vorst. Vastgelegd wordt welke instrumenten gebruikt worden en hoe samengewerkt wordt met de andere partij (meeweten, meepraten, meewerken en meebeslissen). 2. Gemeenschappelijke organisatie: alleen voor die taken waarvan beide partijen meerwaarde zien voor een gezamenlijke uitvoering worden ondergebracht in een gemeenschappelijke organisatie. Deze organisatie zal ingericht worden met een a. Ontwikkelingstak: genereert telkens nieuwe initiatieven, ondersteunt bestuurders bij strategische zaken. (uitvoering door procesmanagers) b. Beheertak: operationele zaken zoals beheer van collectieve contracten of voorzieningen, meldpunt, uitvoering groenbeheer zoals overgedragen aan uitvoeringsorganisatie (uitvoering door parkmeester en/of facilitair manager)


Parkmanagement

Web/SBB

gemeente Boxtel

Organisatie

Deelnemende bedrijven

Gemeenteraad

Derden mandaat

mandaat

Vereniging Dagelijks bestuur

College van Burgemeester en Wethouders

Strategisch Ontwikkelingsafdeling Tactisch Parkmanagement organisatie Beheersafdeling Operationeel

28

29

3) Dekking kosten De partijen hebben naar elkaar in een intentieverklaring uitgesproken dat de financiering van het structurele parkmanagement gaat plaatsvinden op basis van 50-50%.

Financiële structuur 1) Indicatieve begroting aanloopkosten parkmanagement organisatie Ladonk/Vorst Kostenpost

Kostenraming Verdeelsleutel (euro) Gemeente Bedrijven –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Oprichtingskosten 50 50 - Advieskosten p.m. - Notariskosten 2.000 Kosten kwartier maken* 50 50 - Kwartiermakers gemeente en bedrijven 30.000 - Kosten voor aantal bijeenkomsten 3.000 - Externe inhuur p.m. –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– TOTAAL 35.000 + p.m. 17.500 +pm 17.500 +pm

De Werkgeversvereniging Boxtel (WeB) is zich momenteel aan het beraden op de vereiste juridische vormgeving van e.e.a. en op de bijbehorende nieuwe contributiestructuur. De huidige WeB is gebaseerd op een persoonlijk lidmaatschap, waarbij een aanzienlijk deel van de aangesloten leden niet gevestigd is op het industrieterrein. Daarnaast komen er in de toekomst bedrijven op het nieuwe industrieterrein Vorst die verplicht lid worden van een nader te bepalen organisatie (eigenaren/gebruikers), met een klein basispakket: beveiliging, bewegwijzering, groenonderhoud openbaar gebied, meldpunt). Gedacht wordt nu aan een gedifferentieerde contributiestructuur voor leden op Vorst (inclusief verplicht basispakket), voor leden op Ladonk (vrijwillig, maar wel met een basispakket, toegesneden op Ladonk) en voor leden die niet gevestigd zijn op één van de industrieterreinen. Binnen de gemeente wordt in het kader van de nieuwe begroting financiële ruimte gezocht voor het structureel financieren van haar aandeel in het parkmanagement.

2) Indicatieve begroting jaarlijkse kosten parkmanagement organisatie Ladonk/Vorst

6.5. Wat levert dit op? Kostenpost

Kostenraming Verdeelsleutel (euro) Gemeente Bedrijven –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– Personeelskosten* 50 50 - Projectmanagers 40.000 - facilitair manager(s) p.m.- terreinmeester 16.000 - secretariaat 10.000 - adviezen derden 10.000 Subtotaal 76.000 38.000 38.000 Overheadkosten - huisvestingskosten - automatiseringskosten - energiekosten e.d.

50

Subtotaal

6.000 5.000 1.000 12.000

Subtotaal

1.000 2.000 1.000 4.000

Exploitatiekosten - representatiekosten - vergaderkosten - overige exploitatiekosten

50

6.000

6.000

50

50

2.000

2.000

Algemene kosten - telefoon, fax, e-mail, internet - nieuwsbulletin, folders - contributie en abonnementen - onderhoud website - kantoorartikelen - kopieer, drukwerk & papier - portikosten

50 50 1.500 2.000 500 2.000 1.000 1.500 1.500 Subtotaal 10.000 5.000 5.000 –––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––– TOTAAL 102.000 51.000 51.000

De personeelskosten zijn geschat op basis van kostprijs, niet op basis van externe inhuur Niet alle kosten zijn ‘out of pocket’ voor de parkmanagement organisatie. Partijen kunnen door middel van het detacheren van mensen en/of het beschikbaar stellen van middelen een verrekenbare bijdrage leveren in de kosten.

30

In Boxtel zijn de ondernemers en de gemeente verheugd over het afsluiten van het startplan voor parkmanagement. Met de voorgenomen route denken de partijen een pakket aan activiteiten op te starten dat recht doet aan de belangen van bedrijven en de gemeente. Gemeente en bedrijven zien twee concrete aanleidingen om de sprong vanuit het project ‘Ladonk nieuw’ te maken naar structureel parkmanagement: de subsidie loopt af en tegen het bestaande industrieterrein Ladonk aan wordt een nieuw bedrijventerrein ontwikkeld (Vorst). Dit geeft de mogelijkheid om een vaste basis onder het parkmanagement te leggen. Tevens biedt dit mogelijkheden om door verplaatsing van bestaande ondernemingen naar het nieuwe terrein, ruimtelijke voordelen in de vorm van segmentering te realiseren. Omdat Ladonk op dit moment een zeer gemengde populatie bedrijven kent en enkele bedrijven behoorlijk last van elkaar hebben, hechten ze in Boxtel niet alleen belang aan het realiseren van inkoopvoordeel, maar vooral ook aan ‘het juiste bedrijf op de juiste plek’. Dit vergt de nodige inzet van instrumenten van de gemeente en draagvlak onder de ondernemers om energie te steken in het formuleren van een juiste visie op het gebied. Daarnaast heeft er op Ladonk enkele jaren geleden een grote brand gewoed bij een van de grotere bedrijven: Dumeco. Dit heeft gemeente en ondernemers ervan bewust gemaakt dat het noodzakelijk is om permanent de calamiteitenaanpak op het bedrijventerrein te verbreden van individuele gebruiksvergunningen naar een bedrijfsterreinbreed calamiteitenplan. Recentelijk is het Personeels Diensten Centrum opgestart. Deze dienst vergt een verdergaand commitment van bedrijven dan nodig is voor collectieve inkoopcontracten, maar levert tegelijkertijd een mooie service op voor bedrijven op een gevoelig bedrijfsonderdeel: personeel. Kortom het profiel van het bedrijventerrein en het karakter van de aanwezige bedrijven (enkele grotere bedrijven zoals Bosch Rexroth, bioMérieux, Legrand/ Van Geel Systems, Dumeco), maken dat de ambitie voor parkmanagement hoog ligt en men het parkmanagement op vele facetten wil inzetten. Daarbij is de gemeente van het begin af aan erg actief en heeft open gestaan voor nieuwe samenwerkingsvormen. De gemeente ziet duidelijk op alle managementniveaus (van operationeel tot strategisch) voordelen in samenwerken met de bedrijven. Het afstemmen van de publieke op de private ruimte, meer bereiken op het gebied van duurzaamheid en ruimtelijke doelen milieu, gebruiksvergunningen en een statisch bestemmingsplan, geven de gemeente de motivatie om meer dan standaard gebiedsgericht in te springen op de samenwerking. Als alle plannen slagen, dan lukt het ondernemers en de gemeente Boxtel om vast te leggen hoe ze met elkaar samenwerken (protocol). Ze brengen die activiteiten onder in een gemeenschappelijke organisatie waarvoor samenwerking ook daadwerkelijk meerwaarde oplevert. Ze investeren niet alleen in het nu, maar ook in het blijven ontwikkelen van nieuwe activiteiten (naast beheertak ook een ontwikkelende tak). Het bedrijfsterrein blijft immers in beweging. 31

Colofon Uitgave Projecten Innovatie Team, ’s-Hertogenbosch, oktober 2005 Samenstelling, procesbegeleiding en teksten PIT: Anke Mariën en Irma Verhoeven IDentiteit, beleidsinnovatie en organisatieontwikkeling: Gemma van der Ploeg VITAsim: Maarten Dullaert Vormgeving Jan Veenman, Sint-Michielsgestel

Meer exemplaren zijn te verkrijgen bij PIT, via Mirjam Jacobs, 073 - 681 22 97, [email protected] Een interactieve versie vindt u op www.pitbrabant.nl onder ‘publicaties’

projecten innovatie team

Pettelaarpark 10 5216 PD ’s-Hertogenbosch tel. 073 - 680 68 83 e-mail: [email protected] www.pitbrabant .nl

Case-omschrijvingen. Drieluik Parkmanagement. projecten innovatie team. op weg naar een structurele aanpak zonder subsidie

Recommend Documents