Burgst beschermde status

het Verschijnt tweewekelijks

www.hbnieuws.nl

GRATIS

23e jaargang

21 september 2006 nr 14

INHOUD

Oversteken? Je moet wel vlug zijn, wil je veilig kunnen oversteken bij de Emerparklaan en Westerhagelaan. De auto’s rijden er hard, er zijn regelmatig ongelukken en bijna-ongelukken. Maar het meest onduidelijk is de oversteek bij de Overkroetenlaan. pagina 3 Burgst breidt uit Bij de vestiging van NBS Burgst aan de Groene Hil is sinds kort gestart met de uitbreiding van de school, na lang wachten op toestemming voor de bouw. De noodlokalen worden vervangen door een stenen gebouw. Ook het oude gebouw ondergaat een facelift, met de nadruk op functionaliteit en flexibiliteit pagina 5

Huislijk geweld De politie heeft meer bevoegdheden gekregen om direct in te grijpen bij huislijk geweld. Hierdoor is het aantal aangiften en aanhoudingen behoorlijk gestegen en blijkt de drempel om aangifte te doen, lager te zijn geworden. pagina 7 Wereldrecord Op 12 oktober organiseert de Service Apotheek het nationaal springtouwevenement HopRep. Vele tienduizenden leerlingen van basisscholen in het hele land zullen op die dag het wereldrecord gezamenlijk touwtjespringen vestigen. De Service Apotheek werkt graag mee aan dit evenement, want het is belangrijk dat kinderen voldoende bewegen, om zo problemen nu en op latere leeftijd te voorkomen. pagina 9 Specht in de wijk Zelfs de grote bonte specht voelt zich helemaal thuis in de Haagse Beemden. pagina 9 Hartveilig Binnen de wijk is gestart met de voorbereidingen voor het project Hartveilig. Het doel is om de overlevingskans van een medewijkbewoner met hartfalen te vergroten naar tachtig procent. pagina 13

Naar een foto van de vorige eeuw, (waarschijnlijk rond 1900).

Aquarel: ©2006 William van der Zanden

Burgst beschermde status Midden in het hart van de wijk tref je de landgoederenzone Burgst. Omwonenden laten hun hond uit langs de Burgstsedreef, trimmen er op zondagochtend of kennen de doorgaande smalle weg als fietspad tussen het oudere en nieuwere gedeelte van de wijk. Onlangs heeft een gedeelte van het gebied de beschermende status ‘rijksmonument’ verkregen. Jeroen Thoolen

Wie de Burgstsedreef helemaal volgt, stuit aan weerszijden op borden ‘Verboden toegang’. Het terrein om landhuis Burgst is al ruim een eeuw in het bezit van de familie Smits van Burgst. De eerste vermelding van Burgst dateert uit 1198, wanneer bij de vorming van het land van Breda twee hertogelijke enclaves blijven bestaan. Hiervan is Burgst er één. Oorspronkelijk bestond het landgoed uit een ‘kasteel’ met een gracht er omheen en drie grote agrarische bedrijven; de Grote Hoeve, de Kleine Hoeve en Muizenberg. De Grote Hoeve en Kleine Hoeve lagen net als het kasteel hoger dan het land eromheen. Het terrein van Muizenberg was door een wal omgeven en lag dus niet, zoals de naam wel doet vermoeden, hoger dan het omliggende land.

Baron Nahuys van Burgst

De jurist Cornelis Jan Wouter Nahuys, geboren in Goes op 13 oktober 1762, wordt door zijn huwelijk met Johanna Crul in 1786 heer van het landgoed Burgst bij Breda. Omstreeks 1790 legt hij aan de zuidkant van het landgoed een nieuwe buitenplaats aan. Mogelijkerwijze is hij de ontwerper van het huis en park geweest en koos hij waarschijnlijk juist deze plaats van het landgoed wegens de hogere en dus drogere ligging. Daarnaast krijgt hij de mogelijkheid een park aan te leggen met zicht op de toren van de Grote

Kerk van Breda. Tot zijn dood in 1831 heeft hij op het kasteel gewoond.

Karakteristiek

wordt toegewezen, is het van belang de mening van belanghebbenden in de overweging te betrekken. De boerderij De Kleine Hoeve is eigendom van de gemeente. De gemeente heeft met de eigenaren van het landhuis Burgst en de bewoners van woonboerderij de Grote Hoeve gesprekken gevoerd. Na een akkoord met alle partijen is de beschermde status toegekend.

Vlaamse schuur

Kunnen wijkbewoners iets zien van het beschermde gebied? Jazeker. Hoewel het landhuis en de historische buitenplaatsen privé-gebied zijn, vind je de Grote Hoeve met de Vlaamse schuur uit 1648 en de nog oudere karreschuur aan de Burgstsedreef op huisnummer 13-15. Niet lang geleden zijn deze bouwwerken gerestaureerd.

De situatie rond landgoed Burgst verandert door de eeuwen heen nauwelijks. Vanaf 1970 wordt onze woonwijk gerealiseerd als stadsuitbreiding van Breda. Hierbij wordt de nederzetting Muizenberg van het landgoed afgesneden. Hoewel de wijk almaar groeit, gaat dit niet ten koste van het landgoed; de wijk groeit om Burgst heen. Het karakter van het in oorsprong in het open land gelegen landgoed is, binnen een moderne wijk, goed bewaard gebleven.

Rijksmonument

De Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) is bezig met een ‘verfijningsoperatie’ voor historische buitenplaatsen. Ze heeft onderzocht of de bestaande bescherming, vanuit het oogpunt van monumentenzorg, toereikend is. De oudste sporen van landgoed Burgst dateren uit de 12e eeuw of eerder. Vooralsnog was alleen het landhuis en twee houten schuren bij de Grote Hoeve met de status rijksmonument beschermd. De Rijksdienst heeft een voorstel voorgelegd om deze rijksbescherming aanzienlijk uit te breiden. Dat betekent dat naast het landhuis ook de bijbehorende tuin- en parkaanleg en de waardevolle elementen van de Grote en Kleine Hoeve inbegrepen zijn. Voordat een beschermde status

Foto: Paul Duijvelaar

Imago in de lift Twee jaar geleden kreeg winkelcentrum De Berg een ster voor veilig ondernemen. In juni van dit jaar is de ster verlengd, wat gevierd wordt met een ludieke actie die op 1 oktober start. De verbeteringen zijn zeker nog niet voorbij, er zijn nog plannen genoeg pagina 7

Op een schoolplein kom je natuurlijk van alles tegen. Meestal de kinderen en hun ouders, maar ook allerlei andere gasten. Deze gast op het schoolplein van Nutsbasisschool Burgst aan Donkslagen 34 te Breda had overigens weinig op met alle kinderaandacht, maar hij wilde nog wel even poseren voor de foto!

AD



Oversteken? Als je vlug bent! Oversteken bij de Emerparklaan en Westerhagelaan is gevaarlijk. In de ochtenduren zie je vaak scholieren en andere fietsers een poging doen om over te steken. Bijna ongelukken zijn veelvuldig aan de orde. Auto’s rijden te hard op deze rondwegen die in elkaar overlopen. Al meerdere malen zijn er auto’s of motoren de bocht uitgevlogen. Ook een dodelijk ongeval is op de Westerhagelaan al te betreuren. Nick Janssen

Met de fiets naar school of je werk is eigenlijk de normaalste zaak van de wereld. Je woont in een wijk waar rekening wordt gehouden met fietsers. Op de fietspaden in de wijk hebben de fietsers dan ook overal voorrang. Dit houdt op bij diverse oversteekplaatsen aan de Emerparklaan en Westerhagelaan. In het eerste gedeelte van de Emerparklaan staan verkeerslichten die het oversteken veiliger maken. Maar het probleem begint ter hoogte van Groenrijk. Daar zijn twee oversteekplaatsen waar vaak te hard gereden wordt. Ook het overzicht is niet optimaal, auto’s komen door een flauwe bocht bij de oversteekplaats. Soms zijn er gelukkig automobilisten die vaart minderen en zorgen dat daardoor de wachtende fietsers kunnen oversteken.

Meer gevaarlijke punten De Westerhagelaan kent ook gevaarlijke punten. Het eerste die we tegen komen op onze route is de oversteek bij het winkelcentrum. Op dit punt steken veel kinderen over tijdens de route van huis naar school en terug. Er wordt slecht

rekening gehouden met deze groep fietsers. De scholen zijn net weer aan de gang en voor veel kinderen is het de eerste keer. Ouders die hun kinderen moeten begeleiden uit voorzorg is een normaal gezicht. En dat de kruising gevaarlijk is bewijst wel het aantal aanrijdingen. Ook hier is het vaak de snelheid die het moeilijk maakt over te steken met de fiets. Een gelukje voor de fietser is dat er een middenberm is. Daardoor kan de poging oversteken in twee keer gedaan worden.

De meest onduidelijke oversteek Maar het meest onduidelijke punt is toch wel de oversteek bij de afslag Overkroetenlaan. Om snelheid te minderen van de automobilist is een verhoging gemaakt. Maar mensen met ervaring op deze weg nemen niet echt gas terug. Ook hier weer veel schoolkinderen. Als je de Westerhagelaan oversteekt met de fiets heb je géén voorrang. Als je het pad volgt naar Kroeten en daarbij de Overkroetenlaan oversteekt heb je wél voorrang. Boven de weg hangen bakken die signaallichten geven als er voetgangers de Westerhagelaan

•

Stoppen auto’s hier wel of niet?

over willen steken. Deze bakken worden door veel mensen verkeerd begrepen. Ze gaan dan boven op de rem staan. En gaan dan de fietsers voorrang verlenen, wat voor jonge kinderen weer tot onduidelijkheid leidt. Ook ter hoogte van het Prisma College wordt de oversteek veel gebruikt door kin-

deren onderweg naar school of huis. Onlangs hebben ze daar een soort van drempel gemaakt. Het maken van die drempel was een veilige periode; verkeerslichten regelden het verkeer. Hierdoor stond het verkeer steeds even stil en is oversteken simpel. De drempel haalt nu echter nauwe-

Foto: Anja Wierckx

lijks snelheid uit de auto’s en is daarmee niet afdoende. Er zijn nog meer oversteekplaatsen aan de Westerhagelaan. Ook daar kennen we bovenstaande problemen. Aan de verkeersveiligheid valt nog veel te doen. Maar als wijkbewoners onder elkaar moet dit op te lossen zijn.

•

Op de fiets naar ?

• •

Genieten van de boottocht

De W-groep beleefde afgelopen woensdag 6 september weer hun jaarlijkse verrassingsfietstocht. De grootste verrassing was nog wel het geweldige weer. Anja Wierckx

Puzzel met aanwijzing Na de koffie ging rond half negen een groep van ruim vijftig fietsers op weg naar iets speciaals. Voorop reden enkele scootmobielers en achterop werd de rij gesloten met twee brommers. Er reed ook een

Den Heiligen Eik

Foto: Anja Wierckx

Foto: Anja Wierckx

tandem mee. Na een uurtje fietsen kwamen ze via Terheijden in Den Hout aan, alwaar er een pauzestop was. Hier werd de groep verenigd met de mensen die door omstandigheden niet konden fietsen en die met de auto’s meereden. Er werd voor een drankje en een hapje gezorgd. In groepjes van drie moesten er diverse puzzels opgelost worden. In die puzzels waren al hints verstopt om te ontdekken waar de verrassingstocht heen zou gaan. Na zo’n half uur à drie kwartier zette het hele gezelschap zich weer in beweging om het volgende uur richting Drimmelen te fietsen.

Genieten aan dek In Drimmelen lag een boot klaar waar de groep aan boord kon gaan. Menigeen had inmiddels zijn jas uitgedaan vanwege het steeds warmere weer. En ook hier verenigde de groep fietsers zich weer met de mensen die met de auto waren gekomen. Een boottocht van drie uur in een volmaakt zonnetje. Het leek wel vakantie en iedereen genoot van zon, water en groen. Onderin de boot werd een uitgebreide lunch klaargezet. Het buffet had voor ieder wat wils. Van diverse kaassoorten en vleeswaren tot ragout en saté. Er was van alles,

zoals: salades, zoete broodjes en fruit. Na een volle buik was het weer genieten aan dek. De kapitein van de boot vertelde allerlei wetenswaardigheden over de baaien, kreken en havengebieden. Er kwamen allerlei verhalen los bij mensen die hier wel vaker hadden gevaren of zelf een boot hadden gehad.

Heilige boom Er kwam een einde aan het varen en iedereen besteeg weer de trouwe stalen rossen. Langs mooie paadjes, weggetjes en het kanaal ging de tocht richting de

Made. Hier was een pauzestop bij de ´heilige eikenboom´. Dat is een holle boom die zijn vorm heeft gekregen door een blikseminslag. Het verhaal gaat dat de eikels die je van deze boom plukt geluk brengen in het leven. En toen gebeurde het. De groep stapte weer op om zo´n tien minuten later te moeten stoppen. Een lekke band. Misschien had die fietser geen eikeltjes geplukt? Na het plakken kon de groep zich weer in beweging zetten, nu richting Breda. Iedereen hield het vol, maar de vermoeidheid begon bij deze en gene wel een rol te spelen.

•

AD

5

Wat hebben we het goed George Bush bezoekt New Orleans, een jaar na Katrina, de wervelstorm die onvoorstelbaar veel leed en schade veroorzaakte. “We hebben al aanzienlijke vorderingen gemaakt bij de wederopbouw,” aldus George. Dit vergezeld van beelden van nog steeds ingestorte huizen en troosteloze en verlaten wijken. Het grootste deel van de zwarte bevolking is nog niet terug. Kan dat ook niet. Intussen kosten de acties in het middenoosten zo’n miljard per dag. Zouden de Amerikanen hun president nog steeds geloven…? NS Nee, dan wij hier in Nederland. De NS doet het zo goed dat ze alweer een tekort aan materiaal hebben. Een paar jaar geleden werden er ook al afdankertjes van de Belgen en de Duitsers aangeschaft! Als ze nu maar gelijk in de NS-kleuren worden gespoten. Toen was het namelijk geen gezicht!

Uitbreiding NBS Burgst is een feit Na dertien jaar vertoeven in noodlokalen, heeft de Gemeente eindelijk toestemming gegeven voor de bouw van een stenen gebouw. Zoals de tekening laat zien een ware aanwinst voor de school. Directeur Joost Matthee is tevreden met deze noodzakelijke uitbreiding. Begin september start de bouw en de oplevering is gepland in april 2007. NeLLeke Van Der Zee

Nutsbasisschool Burgst aan de Groene Hil opende op 1 augustus 1989 de deuren. Al gauw bleek dat het bestaande gebouw te klein werd om alle leerlingen te huisvesten. Er werden tien noodlokalen geplaatst en het team hoopte natuurlijk dat dit echt een tijdelijke oplossing zou zijn. Helaas pakte de realiteit anders uit. Pas in 2006 verdwenen de noodlokalen om de vrijgekomen grond bouwrijp te maken.

Nieuwbouw Het hoofdgebouw aan de Groene Hil bood ruimte aan vierhonderd leerlingen. Door het verdwijnen van de noodlokalen zijn daar momenteel nog maar negen groepen gehuisvest. Twee groepen acht hebben tijdelijk onderdak gekregen bij KBS de Werft en de

groepen zes en zeven zijn ondergebracht in dependance Kroeten. Begin december 2003 gaf de Gemeente toestemming om voorbereidingen te treffen voor de realisatie van de nieuwbouw. Drie architectenbureaus werden uitgenodigd om hun ideeën op papier te zetten. De uiteindelijke keus viel op Architectenbureau Vergouwen en Van Rijen uit Etten-Leur. De nieuwbouw wordt ontworpen in de vorm van dozen onder een stalen dakconstructie. Deze constructie rust op palen, zodat de muren geen draagmuren zijn. In de toekomst biedt dat mogelijkheden voor aanpassingen.

Kinderopvang Het nieuwe gebouw gaat bestaan uit vijf groepslokalen, een leerwerkcentrum en extra ruimtes voor andere activiteiten. De bouw is zodanig dat er in de toekomst een uitbreiding van nog eens drie lokalen en een speellokaal mogelijk zijn. Afhankelijk van de groei van de wijk en de aanmeldingen. Het gebouw moet multifunctioneel zijn. Matthee zou graag een bredere opzet zien en vindt het daarom jammer dat het budget het niet toelaat om nu al in te springen op de mogelijke toekomstplannen. Scholen concentreren zich meer en meer op de kinderopvang. Werkende

ouders moeten een mogelijkheid hebben om hun kinderen eerder naar school te brengen en ook naschoolse opvang behoort tot de mogelijkheden. Daarom zou hij graag diverse disciplines, zoals kinderopvang, een psycholoog, een schoolarts, logopedie etc. onder één dak willen hebben. Het zou handig zijn geweest als daar bij het bouwen nu al rekening mee kan worden gehouden.

Facelift Desondanks is hij blij met de uitbreiding zoals die nu gepland is. Het oude gebouw ondergaat ook een facelift. Weliswaar niet aan de buitenkant, maar wel aan de binnenkant. De teamkamer wordt groter, er komt een nieuwe keuken en in de lokalen worden ´natte hoeken` gecreëerd, hetgeen bijzonder handig is voor de creatieve lessen. De entree ondergaat ook een verandering. Er komt een ontvangstbalie waar de secretaresses plaats kunnen nemen. De assen (gangen) van het oude gebouw worden aangesloten op de assen van het nieuwe gebouw. Zo krijg je een eenheid. Tussen de twee gebouwen wordt in het midden een patio aangelegd, die door middel van een glazen wand uitzicht biedt op de Burgstsedreef. Het bijzondere aan het nieuwe gebouw vindt Matthee het leer-

Lichtpuntje Op een kleine camping in Friesland, waar ik nog even twee weekjes mocht vertoeven en van de overvloed aan regenwater mocht genieten, arriveerde een jong gezin. Op de fiets, ouders en twee kinderen van rond de tien jaar. Twee tentjes werden opgezet. Ze waren al twee weken onderweg, en nu weer op weg naar huis, want de school begon weer. De regen was natuurlijk wel minder leuk, maar de moeder zei: “We hebben al zoveel leuke en mooie dingen gezien, die regen nemen we maar op de koop toe.” Kijk, dat is nu positief denken! Weer Over de regen gesproken, wat is weerman of -vrouw toch een mooi beroep. Er klopt niets van je verwachting, maar je komt altijd weer weg met de opmerking dat de natuur toch zijn gang gaat. En met al die computers en satellietfoto’s zitten ze er toch heel vaak naast. Geuren Zit je in een wokrestaurant te genieten van een gevarieerde maaltijd. Keus te over. Helaas zit er twee tafeltjes verder iemand die kennelijk uitsluitend polyester kleding draagt, die kleding nooit wast en zelf ook niet vaak in bad gaat. Iedere keer dat die persoon langs je tafeltje komt, word je misselijk van de penetrante lichaamsgeur die er wordt verspreid. Zou die persoon dat nu zelf niet ruiken? Overigens overkomt je het zelfde vaak in de rij bij de kassa van de supermarkt of in de lift… En dan staan er bij de drogist meters aan cosmetische artikelen in het schap uitgestald… We waren eens een proper volkje. Energie En de geprivatiseerde energiebedrijven verdubbelen de winst…

werkcentrum. Hier worden de leerlingen met moderne technologie ondersteund. De ruimtes worden multifunctioneel, dus worden de aansluitingen voor de computers en dergelijke in de

vloer verzonken. De nadruk van het gebouw wordt gelegd op functionaliteit en flexibiliteit.

•

Meer info: NBS Burgst, tel: 5439008

Het Aardrijk In het kader van de activiteiten van bewonerscomités en huurderbelangenverenigingen in de Haagse Beemden zijn wij beland bij woonvorm Het Aardrijk. Wij spraken met Janina Michel die het secretariaat beheert van deze woonvorm. NeLLeke Van Der Zee

Het Aardrijk bestaat sinds 1988. Een groep mensen had het initiatief genomen om in de Haagse Beemden een woonvorm neer te zetten waarin de bewoners er doelbewust voor kiezen om met elkaar te wonen. In het gebouw zitten tweeënvijftig

huurwoningen van wooncorporatie Singelveste. Het is in een U-vorm gebouwd. De voordeuren liggen aan de binnenkant en monden uit op een beschutte binnentuin. Het gebouw is voorzien van zes gemeenschappelijke ruimtes. Een hobbyruimte, een ruilwinkel (hier kun je bruikbare spullen achterlaten, die door anderen mogelijk weer gebruikt kunnen worden), een dansruimte, een ontmoetingsruimte, een eetruimte en een wasserette. In het gebouw wonen gezinnen en alleenstaanden, met of zonder kinderen. De opzet is dat je wel zelfstandig moet kunnen wonen, maar bereid bent om een aantal woonaspecten te delen en

zorg te dragen voor een aangename woonomgeving.

Bestuur Het bestuur van Het Aardrijk bestaat uit drie mensen. Zij zetten zich in voor de algemene belangen van de bewoners. Iedereen die in dit gebouw woont, is automatisch lid van de vereniging. Om de zes tot acht weken vindt er een ledenvergadering plaats, waarin cruciale zaken besproken worden. De bewoners zijn echter zelf verantwoordelijk voor reparatiemeldingen aan Singelveste. Er zijn ook enkele kleine ondernemers gevestigd. Daaraan gaan wij in de volgende editie aandacht besteden.

•

•

In de binnentuin zijn vele hoekjes gemaakt

Foto: Anja Wierckx

AD

7

Ster blijft stralen boven De Berg

Twee voor de prijs van een

Twee jaar geleden kreeg winkelcentrum De Berg een ster voor veilig ondernemen. Dit werd uitgebreid gevierd. In juni van dit jaar is de ster verlengd. Dit keer geen feest, maar wel een ludieke actie van de winkeliersvereniging: verloting van éénhonderd sporttassen met inhoud ter waarde van € 75, - en de hoofdprijs is een reischeque ter waarde van € 250, -. Nog steeds zit het imago van het winkelcentrum in de lift.

I

NeLLeke Van Der Zee

De Vereniging van huiseigenaren, Kamer van Koophandel, Brandweer, Gemeente en de politie hadden op 15 juni 2004 een convenant ondertekend. De ster van Veilig ondernemen werd binnengehaald. Er stonden heel wat punten op het lijstje, die grotendeels gerealiseerd zijn. Peter Fiddeler is trots. “Het winkelcentrum is zeker verbeterd. We hebben nu veel minder last van diefstallen en rondhangende mensen. Bij calamiteiten, wordt er direct gereageerd door de politie, zodat de zaak in de kiem wordt gesmoord”. Een enquête onder het winkelende publiek heeft uitgewezen dat de bezoekers ook positief zijn. Wij blijven natuurlijk werken aan

•

Alle winkels doen mee aan de actie

een goede uitstraling. Zo wordt in het voorjaar van 2007 de buitenkant van het winkelcentrum van een nieuw kleurtje voorzien en liggen er plannen om de boel op te vrolijken `.

Actie De winkeliersvereniging heeft dit keer niet gekozen voor een

Foto: Anja Wierckx

feest. In het verleden is gebleken dat er niet zoveel bezoekers op af komen. Daarom is nu gekozen voor een actie om het heugelijke feit te vieren. Jeroen de Leeuw van de drogisterij vertelt: “Vanaf 1 oktober starten wij met een actie die acht weken duurt. Klanten krijgen bij aankoop van artikelen een kanskaart. Hierop vullen zij hun persoonsgegevens in. De kaarten

worden vervolgens in een ton gedaan en om de veertiendagen worden er vijfentwintig kaarten getrokken. De gelukkige winnaars krijgen een sporttas met inhoud ter waarde van € 75, -. De actie duurt acht weken en heeft als hoofdprijs een reischeque ter waarde van € 250, -. Aan deze actie werken alle winkeliers mee, ook de visboer”.

Lange tijd werd huiselijk geweld als een probleem in de privésfeer gezien, waarbij geen bemoeienis van buitenaf wenselijk was. Zonder een aangifte van een slachtoffer kon de politie niets anders doen dan sussen en weer weggaan. En juist in dit soort situaties zijn slachtoffers bang om aangifte te doen. Een wijziging in de wet gaf ruimte voor een nieuwe aanpak: onmiddellijk ingrijpen en het slachtoffer beschermen. De acties van de politie zijn in eerste instantie gericht op het stoppen van het geweld. Het doel is hierbij zeker niet het beëindigen van de relatie.

ingrijpen kan de politie een dader aanhouden, maar ook een slachtoffer direct doorverwijzen naar hulporganisaties zodat zij professionele ondersteuning krijgen.

•

Huiselijk geweld hard aangepakt Trad de politie voorheen vooral sussend op, tegenwoordig is dat niet meer het geval. Er wordt direct ingegrepen bij een melding van huiselijk geweld. De politie kan nu namelijk ook zonder aangifte aanhoudingen verrichten. Deze aanpak werpt zijn vruchten af: het aantal aangehouden verdachten en opgemaakte processen-verbaal is met vijftig procent gestegen. Daarnaast zijn slachtoffers eerder bereid aangifte te doen van huiselijk geweld. In de maanden mei tot en met augustus werd in 2004 327 keer aangifte gedaan. In dezelfde maanden in 2005 was dit 451 keer.

Bewijzen Aangifte mag dan niet meer nodig zijn om de pleger aan te houden, de politie blijft aangifte doen wel stimuleren. Hoe meer bewijzen er zijn, hoe groter de kans op een veroordeling wordt. De politie moet nu, om iemand aan te houden zonder een aangifte, de zaak dusdanig ernstig vinden én er moet voldoende bewijs zijn van huiselijk geweld, zoals letsel en getuigenverklaringen. Hoe meer bewijzen er zijn, hoe groter de kans op een veroordeling is. Met een aangifte wordt die kans van slagen dus nog groter.

Samenwerking Huiselijk geweld wordt breed aangepakt: de politie Midden en West Brabant heeft niet alleen afspraken gemaakt met het Openbaar Ministerie, die de vervolgingen uitvoert, maar ook met gemeenten en hulpverleningsorganisaties die een taak hebben in de nazorg. Na

•

door Lieke

De politie kan ook zonder aangifte aanhoudingen verrichten.

Sancties De politie is bevoegd om bijvoorbeeld bij mishandeling en vernieling, mensen ‘buiten heterdaad’ aan te houden, mits er voldoende bewijs is. Aangehouden personen worden altijd direct mee naar het politiebureau genomen en voorgeleid aan de hulpofficier van justitie. De reclassering biedt de verdachte vervolgens een hulpprogramma aan met de bedoeling zijn gedrag te verbeteren. Ook wordt de aanhouding overlegd met de officier van justitie. Deze beoordeelt of de verdachte voorgeleid moet worden. In de gevallen waar bij de politie duidelijk de indruk bestaat dat huiselijk geweld heeft plaatsgevonden, maar dat hiervoor geen wettig bewijs is aan te voeren, wordt de pleger met een brief opgeroepen om op het politiebureau te komen. Bij die gelegenheid wordt hij door een maatschappelijk werker en een politieagent op een deskundige manier aangesproken op zijn onacceptabele gedrag.

Steunpunten huiselijk geweld Slachtoffers en daders van psychisch of lichamelijk geweld in huiselijke kring, kunnen steun zoeken bij Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld, tel. 0900-1224444.

Foto politie Midden en West Brabant, Bart van Hattem

•

n deze tijd van de uitverkoop mag ik zo nu en dan graag aan die ‘graaiziekte’ meedoen, maar soms kom je belazerd weg. Zo gebeurde het me, dat ik de afgelopen maand een zaak in het hartje van Breda binnen stapte. Ik was echt niet van plan veel geld uit te geven, maar een door de warmte duidelijk aangeslagen verkoopster vroeg: „Zocht u iets speciaals?“ Ik begon te vertellen. „Ik heb niks nodig, ik kijk alleen even. Maar misschien hangt er een rokje tussen.” “Waar gaat uw voorkeur naar uit?” vraagt ze. “Iets ‘sportiefs’,” zeg ik. Ze komt aan met een witte, iets uitlopende rok. „Niet te kort?“ Twijfel ik? „Absoluut niet,“ zeg ik. „Best leuk eigenlijk voor ‘zomaar’. Hij staat u echt vlot, ik heb er nog maar één.” “Wat kost hij?” vraag ik. De prijs valt me helemaal niet mee. „Maar u krijgt er twee voor de prijs van één,“ vervolgt de verkoopster. „Dus ik moet er nog één kopen?“ vraag ik. „Het hoeft niet! Dat moet u zelf weten, maar u bent dan natuurlijk wel behoorlijk dom als u het niet doet.“ Ja, dat snapte ik zelf ook. Ik had eigenlijk niks nodig, maar ja, twee voor een geld? Vooruit dan maar. “Kijk,” sprak de verkoopster, “hier is nog iets in uw maat. Niet iedereen vindt dit mooi, maar het staat u het vast heel goed.“ Ik dacht aan het jasje dat ik laatst gekocht heb. Ik dacht dat het geval er wel bij zou kleuren. Hij paste en ach, ik krijg hem voor niks, wat let me? Al inpakkende begon de verkoopster een heel verhaal over de warmte van gisteren. Over haar hond en de mijne natuurlijk. Zo gezellig. Dan toetst ze de rekening in. Deze overtreft met stip de eerder genoemde prijs. “Hoe kom dit?” „Twee voor de prijs van de duurste,” glimlachte de verkoopster, “u heeft er een koopje aan.” Kregel trek ik mijn pasje door het pinapparaat. Buiten behandelde ik de tas met de rokken als oud vuil. En met de minuut daalde mijn humeur. En dat allemaal door die aardige verkoopster, of wou iemand soms beweren dat het aan mij lag?

Oeps… In de vorige editie stond op de voorpagina het verhaal over de familie Dedden. In het artikel werd de zoon abusievelijk de verkeerde naam toebedeeld. De juiste naam is Karst. Bovendien was de familie al drie jaar geleden vertrokken naar Oman.

AD

9

Bewonerscomités: hoe actief zijn ze?

Week 34 Geen bob

Een Bredanaar is donderdagavond 24 augustus rond 20.30 uur op de Louwersdonk aangehouden wegens rijden onder invloed van alcohol. Hij kreeg een rijverbod van 11 uur en ook werd het rijbewijs van de man ingenomen.

Week 35 Hardleers

Ook aan het Maria Koijenhof heeft de politie maandagavond 28 augustus om 20.20 uur een dronken bestuurder aangehouden. Ook zijn rijbewijs werd ingenomen en hij kreeg een rijverbod.

Week 36 Koffie verkeerd

Appartementencomplex de Eikenburgh Als een wijk pas opgeleverd wordt en een aantal zaken niet blijkt te deugen, gaan bewoners zich verenigen. In de Haagse Beemden heb je verschillende bewonerscomités. Wij zijn gaan uitzoeken waarom ze opgericht zijn, welke resultaten ze boeken en welke actuele zaken spelen. Voor deze editie hebben we contact met mevrouw Miranda Segers van Appartementencomplex de Eikenburgh. NeLLeke Van Der Zee

Aan de Tweeschaar en de Achterste Havervelden ligt het appartementencomplex de Eikenburgh. Het bewonerscomité bestaat uit drie personen. Miranda Segers is voorzitter. Het comité bestaat sinds eind 2002 en is opgericht omdat er problemen waren met de servicekosten, fietsenrekken

en andere kleine dingen. Door de krachten te bundelen, hebben zij deze problemen op kunnen lossen. Segers zegt dat het bestuur als volwaardig gesprekspartner wordt beschouwd door de huiseigenaar. Twee maal per jaar is er een vergadering waarin de problemen aan bod komen. Recentelijk hebben zij een eigen ´naamsschild` gekregen.

Een 44-jarige Bredase vrouw is maandagochtend rond 11.10 uur aangehouden in een supermarkt aan de Heksenwaag bij een poging tot het stelen van een pak koffie. Na verhoor en het betalen van een boete van 130 euro mocht de vrouw, die ook een winkelverbod kreeg, weer naar huis.

•

•

Enkele bewoners bij het (nieuwe) naamschild

Foto: Anja Wierckx

Wat groeit daar in de wijk

De grote bonte specht Het eerste idee is dat we in de stad, met uitzondering van duiven, mussen en merels, niet veel vogelsoorten tegen zullen komen. Niets is minder waar. Zeker in onze groene wijk leven allerlei vogels. Er zijn ook grotere soorten vogels waargenomen, zoals de grote bonte specht. NicO KOeVOeTs

Het is een hele prachtige vogel om naar te kijken. Niet alleen zijn fraai gekleurde uiterlijk, maar ook zijn

•

Grote bonte specht

Op de lijst staan nog wat zaken die ze gerealiseerd willen zien. Het ophogen van het trottoir, het weghalen van de cementsluier op de ramen en een ander schoonmaakbedrijf voor het onderhoud van het complex. Wat op dit moment een grote doorn in het oog is, is het stukje heg dat door buurtbewoners is weggehaald. Hierdoor komen onbevoegden op het privé-terrein, omdat het een gemakkelijke doorsteek naar de Burgstsedreef is. Bewoners die hun honden uitlaten kunnen zo een verkorte weg nemen. Het comité zou graag zien dat dit

stukje heg weer opnieuw wordt aangeplant in dezelfde hoogte als de bestaande heg.

Ervenbuurt Jarenlang was er ook in de Ervenbuurt een bewonerscomité actief, maar volgens Willemien Buys is die nu alleen nog maar sluimerend. Volgens onze lijst hebben we nu alle bewonersbelangengroepen onder uw aandacht gebracht. Mochten er nog comités zijn die niet door ons belicht zijn, dan kan hierover met ons contact opgenomen worden via e-mail: redactie@hbnieuws. nl

• Wereldrecord touwtjespringen Wordt touwtjespringen de nieuwe rage? Wie weet! Op 12 oktober aanstaande organiseert Service Apotheek het nationaal springtouwevenement HopRep. Vele tienduizenden leerlingen van basisscholen zullen op die dag het wereldrecord ‚gezamenlijk touwtjespringen‘ vestigen, zo ook in de Haagse Beemden.

Coolkid Voor het nieuwe wijkproject Coolkid is Vertizontaal op zoek naar vrijwilligers die willen helpen met Sport- en spelactiviteiten in de wijk Kesteren. Coolkid is erop gericht de jeugd (4-12) te leren samen te spelen en zich hierbij aan een tiental regels te houden zoals: speel samen zonder ruzie te maken. Van de vrijwilligers wordt verwacht dat zij onder begeleiding van een beroepskracht min. 1 dag p.w. naschoolse sport en spelactiviteiten aanbiedt. (dinsdag of donderdag (15.30-17.30) of zaterdag (12.00-17.00)). Wilt u helpen, neem dan contact op met projectleider Paul Erlings, [email protected]

Heg

‘timmermanscapaciteiten’ zijn het aanschouwen waard. De bonte specht is met ongeveer 25 cm groot gebouwd. Zit hij eenmaal in de tuin, dan kunnen we zeker niet langs hem heen. In de naam grote bonte specht zit het al opgesloten, de vogel is kleurrijk. Het is een zwarte vogel met roodkleuring aan het achterhoofd en bij de onderbuik. Verder heeft hij witte wangen, een witte hals en een witte buik. Op de zwarte vleugels zitten witte vlekken. De grote bonte specht is een liefhebber van insecten, noten, bessen en zaden van naaldbomen. Op zijn

Foto: Jacqueline Vroedsteijn

menu staan ook larven van kevers. Die larven gaat hij zoeken onder de bast van naaldbomen. Om de larven te kunnen vinden, gaat hij die bast afkalven. Verder hakt de bonte specht gaten in bomen om daar dennenappels in te zetten. Dit heet spechtensmidse. Door het ophangen van een nestkastje kunnen we een bonte specht niet naar onze tuin lokken. Spechten hakken voor nesten gaten in bomen met zacht hout. Dat hakken van nestgaten in bomen is onderdeel van de paring. In het nestje wordt door het vrouwtje vier tot zes witte eieren gelegd. Het kan wel zo zijn dat de bonte specht in de winter afkomt op pindanetten, die eigenlijk opgehangen zijn voor koolmezen en pimpelmezen. De kans dat we de komende winter een grote bonte specht zullen zien, is reëel. De spechten houden van loof- en gemengde bossen met een variabele samenstelling. Dat wil zeggen jonge en oude bomen, open en dichte stukken die elkaar afwisselen. Het Haagse Beemdenbos voldoet aan deze wensen. De bonte specht is een standvogel en blijft het hele jaar door in dezelfde omgeving vertoeven. Vanuit het Haagse Beemdenbos is het de komende winter een kleine vlucht om eens een nootje te komen pikken in één van onze achtertuinen.

•

Wie herinnert zich niet de tijd dat touwtjespringende kinderen een vertrouwd beeld waren op het schoolplein? De activiteit lijkt wat in de vergetelheid geraakt, maar als het aan Service Apotheek ligt gaat dat binnenkort veranderen. Op donderdag 12 oktober zullen vele tienduizenden basisschoolleerlingen van de groepen 3 tot en met 8 gedurende een halve minuut tegelijkertijd touwtjespringen. Hun doel is het eerste wereldrecord touwtjespringen te vestigen. Medewerkers van Service Apotheek zullen erop toezien dat alles eerlijk verloopt. ‘In september en begin oktober kunnen de kinderen alvast zoveel mogelijk oefenen’, aldus Service Apotheek. ‘De deelnemende scholen krijgen van ons gratis springtouwen. Verder ontvangen ze een boekje met voorbeelden van verschillende sprongen. Zo kunnen de kinderen allerlei variaties oefenen. Een enorm leuke uitdaging, vooral als er muziek bij wordt gedraaid.’ Op de website www.hoprep.nl - die vanaf half augustus in de lucht is - houden de scholen dagelijks hun vorderingen bij: hoeveel sprongen hebben de leerlingen gemaakt? Welke sprongen hebben ze geoefend? Een barometer laat zien hoeveel sprongen er telkens in totaal in Nederland gemaakt zijn, hoeveel energie de kinderen daarmee verbruikt hebben en hoeveel lampen daarop kunnen branden. Uit de scholen met de beste prestaties kiest Service Apotheek steeds een ‘School van de Week’. Leerlingen van deze scholen kunt u vanaf september zien in televisiespotjes rondom kinderprogramma’s.

Risicotest Waarom organiseert Service Apotheek dit evenement? ‘Wij willen méér zijn dan een verstrekker van geneesmiddelen. We willen ook graag helpen voorkómen dat mensen ziek worden. In meer dan honderd Service Apotheken kunnen mensen terecht voor de Risicotest. Deze test stelt vast hoe groot de kans is dat iemand de komende tien jaar een hartaanval of hersenbloeding krijgt. Afhankelijk van de uitslag krijgen mensen van hun apotheker prak-

tische adviezen waarmee ze dit risico zelf kunnen verkleinen. De Risicotest richt zich op volwassenen, maar we willen ook stimuleren dat kinderen zo gezond mogelijk zijn.’ Steeds meer kinderen in Nederland hebben overgewicht. In steden is een op de drie kinderen te zwaar, landelijk is dat een op de zeven. Dit blijkt uit een onderzoek van TNO Kwaliteit van Leven naar het verband tussen de mate waarin kinderen bewegen, overgewicht en de woonomgeving. Het onderzoek werd uitgevoerd in 2004 en 2005 onder ruim 1200 kinderen van 6 tot 11 jaar.

Te weinig beweging Dat kinderen steeds zwaarder worden, komt volgens de onderzoekers vooral omdat ze minder bewegen dan vroeger. Dit geldt met name voor kinderen in de stad, waar weinig mogelijkheden zijn om buiten te spelen. Daarnaast zijn kinderen lichamelijk minder actief door de opmars van onder andere computerspelletjes en doordat ze vaker met de auto naar school of clubs worden gebracht. Het onderzoek van TNO laat zien dat slechts drie procent van de stadskinderen voldoende beweging krijgt. Volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen van de overheid moeten kinderen jonger dan 18 jaar minimaal zestig minuten per dag lichamelijk actief zijn. Overgewicht kan vervelende gevolgen hebben. Dikke kinderen worden soms gepest, waardoor ze onzeker en zelfs depressief kunnen worden. Steeds meer kinderen krijgen, als gevolg van hun overgewicht, diabetes type 2, een ziekte die vroeger ook wel ‘ouderdomsdiabetes’ werd genoemd. Tachtig procent van de kinderen met overgewicht heeft ook als volwassene gewichtsproblemen. Volwassen mensen met overgewicht hebben een verhoogd risico op diabetes, artrose, hart- en vaatziekten. ‘Om problemen nu en op latere leeftijd te voorkomen, is het dus belangrijk dat kinderen voldoende bewegen’, aldus Service Apotheek.

•

AD

AD

AD

1

Ondernemen in de Beemden

Schoonheid van jezelf en de natuur Schoonheidsalon Avalon is de nieuwste aanwinst in onze wijk. Ilaria Zuiderwijk is sinds juli begonnen met haar salon op natuurlijke basis. Het is niet het traditionele wat er gebeurt bij Avalon. Een aantal behandelingen is wel gelijk aan het bekende, maar andere zijn vernieuwend en een aanwinst voor de branche. De benadering van jouw huidtype is het uitgangspunt voor een behandeling met natuurlijke producten. De behandelingen zijn voor mensen die hun schoonheid vanuit hun eigen ik halen. Nick Janssen

Foto: Anja Wierckx

Wie zijn mijn klanten Mensen komen voor diverse behandelingen naar mij toe zegt Ilaria. De ene klant wil de totale behandeling en de volgende alleen een massage om de stress van alledag te verliezen. Maar alle behandelingen gaan uit van het huidtype dat de klant heeft. Om dat huidtype vast te stellen wordt samen met de klant een vragenlijst ingevuld en dan is de juiste

basis gemaakt voor de behandeling. Wat Ilaria opvalt, is dat veel van haar klanten ook alternatieve geneeswijzen toepassen. Het zijn mensen die weten dat het lichaam zelf veel kan oplossen. “Ik geef klanten graag een goed gevoel mee, zodat ze ook aan anderen deze ervaring doorgeven”, zegt Ilaria. De beste reclame is toch je klanten die spreken over jouw salon bij vrienden en kennissen. Is het geen risico om dit type salon te beginnen? “Ja, maar er is een goed plan gemaakt dat voorzichtig is weggezet zodat ik me niet te veel druk op me heb.” Ondanks dat ze nog maar kort geopend is, heeft ze al meer klanten dan de prognoses in haar ondernemersplan. Het concept slaat dus aan bij klanten. Volgens mevrouw Van Steen, klant bij Avalon, is het een aparte belevenis die niet gemakkelijk uit te leggen valt. Tot voor kort ging zij naar een reguliere schoonheidsalon, maar dit is totaal anders. “Ik voel me een ander mens naar de behandeling”, zegt mevrouw Van Steen. Ook nieuwsgierig geworden? Bezoek de website eens of bel voor meer informatie (www.avalonschoonheid.nl of 06 46616363)

•

Herfst!

Boekenwurm van het pleintje

4 vriendinnen 1 spijkerbroek RUTH TerWieL

Voor me ligt een vrolijk boek over vier Amerikaanse meisjes. Ze zijn elkaars beste vriendinnen en ze heten Carmen, Lena, Tibby en Bridget. In dit boek is het bijna zomervakantie. Carmen, Lena en Bridget gaan op reis. Tibby blijft thuis: ze heeft een vakantiebaantje in de lokale supermarkt. Omdat ze voorzien dat ze elkaar hevig gaan missen, richten ze een Zusterorde op: de Orde van de Reizende Broek. Ze hebben een spijkerbroek gevonden die ze alle vier past (en vreselijk goed staat). Deze Broek gaat de meisjes helpen om de lange vakantieperiode (voor de eerste keer in hun leven zonder elkaar) goed te doorstaan. Ieder mag hem hooguit een week houden en moet hem dan doorsturen naar het vakantieadres van de volgende. Er zijn strenge

Waar Ilaria versteld van staat is dat tijdens de opleiding zoveel tijd besteed wordt aan natuurlijke ingrediënten en producten. En wat deze kunnen doen voor de huid bij mensen. Maar na de opleiding gaan de meeste een salon beginnen en gebruiken dan vaak merken die synthetische ingrediënten bevatten waardoor de natuurlijke ingrediënten niet goed door de huid opgenomen wordt en/of huidallergie veroorzaakt. “Dit past niet bij mij”, dacht Ilaria en ging op zoek naar wat er allemaal mogelijk is. In

India is er een geheel andere benadering van schoonheid. Deze benadering sprak haar zo aan dat ze er verder mee is gegaan. Ze heeft zich verdiept in hoe het allemaal werkt, maar kwam erachter dat de producten die daar vandaan komen hier niet te gebruiken zijn. “Er worden op zeer natuurlijke wijze allerlei producten gemaakt die niet lekker ruiken. En dan druk ik mij zacht uit”, zegt Ilaria. Even dacht ze dat er helemaal geen mogelijkheid was om het hier te gaan gebruiken. In Nederland vond Ilaria een leverancier die met Indiase kruiden werkt met behulp van destillatiemethode, zodat de lekkere geur van de bloemen en planten behouden wordt. Met de filosofie uit India maar dan met producten zoals wij die gewend zijn.

regels verbonden aan het dragen van de broek. Deze regels zijn officieel vastgelegd in een Manifest (bijvoorbeeld regel 1: Je mag de Broek nooit wassen. Regel 2: Als je de Broek aanhebt, mag je nooit denken: ”Ik ben dik”.) Zo zijn er tien regels, sommige onzinnig, andere redelijk. De vier meisjes gebruiken de vakantie om, ieder op haar eigen manier, iets over het leven te leren. Niet dat ze dat nou per se opzoeken, maar ze ontkomen er niet aan. Carmen is blij dat ze bij haar vader kan gaan logeren die ze bijna nooit ziet... blijkt ie verloofd te zijn met een soort Miss America. Lena’s koppige karakter zit haar behoorlijk in de weg als ze een aardige jongen tegenkomt. Tibby verkijkt zich vreselijk op een knappe jongen en zit opgescheept met een opdringerig vriendinnetje met wie iets aan de hand is. Bridget speelt het spel hard en voelt uitzichtloosheid aan den lijve. Het zijn de hechte vriendschap en de afspraken over de Spijkerbroek die het meidenclubje bij elkaar houden. Je zou kunnen zeggen dat de onvoorwaardelijke vriendschap inspireert tot dapper en volwassen gedrag. Daarom vind ik het een mooi boek. Alle meisjes van veertien, vijftien, zestien jaar: LEES DIT BOEK! Je zult er geen spijt van hebben. P.S. (Heel slimme jongens kunnen het ook lezen.) 4 vriendinnen 1 spijkerbroek door Ann Brashares

•

Uitgeverij De Fontein, 2002. I.S.B.N. 9026131623, Prijs € 12,50.

We mogen dan nog enkele mooie dagen hebben gehad en er ongetwijfeld nog enkele krijgen, maar deze paddenstoelen schreeuwen het van de daken: de zomer is voorbij. Overmorgen, 23 september, begint de herfst. Door de vele regenbuien die we in augustus hebben gehad, voorafgegaan door de warmste julimaand ooit, hebben deze paddenstoelen aan de Hambroeklaan alle omstandigheden mee.

•

Foto: Jeroen Thoolen

Oproep Hartveilig Stichting Reanimatie/AED Onderwijs Breda en de wijkraad van de Haagse Beemden (BEKOM) bezig met de voorbereidingen van het project ‘Haagse Beemden Hartveilig’. Het doel van dit project is de overlevingskans van een medewijkbewoner met hartfalen te vergroten naar tachtig procent. Hiertoe moet een keten van getrainde reanimisten gevormd worden met locaties waar een AED beschikbaar is.

De opleidingskosten van dit project verwachten we te kunnen financieren met een subsidie van de gemeente. Daarvoor moeten aangetoond worden dat er voldoende belangstelling voor dit project is. Daarom deze oproep: Wilt u leren reanimeren? Stuur dan een mailtje met uw gegevens aan [email protected] onder vermelding van ‘Haagse Beemden Hartveilig’. Als u reeds kunt reanimeren en u wilt deel gaan uitmaken van de keten,

meldt u dan eveneens bij info@ reanimatieleren.nl onder vermelding van ‘Haagse Beemden Hartveilig (getraind)’. Heeft u meer informatie over plaatsen waar een AED beschikbaar is of wilt u als sponsor optreden? Stuurt u dan een mailtje aan hartveilig@haagsebeemden. nl. Voor meer informatie raadpleeg de websites www.reanimatieleren.nl of www.haagsebeemden.nl

•

Lezen of schrijven Van 4 tot en met 15 oktober is het kinderboekenweek. Net voor die week komen er twee nieuwe kinderboeken op de markt, geschreven door een wijkgenoot. Stiekem op stap is een boek voor kinderen vanaf tien jaar. Door de korte zinnen, het woordgebruik, de speciale lay-out, de vele illustraties en het gekozen lettertype is het boek

geschikt voor dyslectische kinderen of kinderen die om andere redenen moeilijk lezen. Maar het is zeker niet alleen een boek voor kinderen met leesmoeilijkheden; het is gewoon een spannend kinderboek zegt de schrijfster. Meer informatie vindt u op http://www.inktvis.nl/kokkelreeks/kokkelreeks_stiekem.html. Daarnaast komt eind september

het boekje Twinkel en Twan van de drukker. Dit is een voorleesboekje voor vierjarigen dat verschijnt in de serie De Gestreepte Boekjes. Zie http://www.degestreepteboekjes.nl. Voor deze serie heeft zij nog drie boeken geschreven, die vanaf voorjaar 2007 op de markt zullen komen.

•

AD

15

ACTIVITEITENK ALENDER Datum

Tijd

Activiteit

Locatie

Organisator

Bijzonderheden

Informatie

Sinds half september

Wekelijks op ma, di, wo

Keramiekcursus volwassenen

Donkslagen 53

Keramisch Atelier

U kunt zich opgeven voor 15 of 30 lessen.

Thea Kanters, tel. 5427116

20-9

14.00-15.30

Hobbyclub

’t Kraaienest, Tweeschaar 12

Hobbyclub de Heksenbezem

Leeftijd: 4-12 jaar, toegang € 1,- inclusief drinken. Vogel maken.

Rosine Antersijn tel. 5411197

27-9

14.00-15.30

Hobbyclub

’t Kraaienest, Tweeschaar 12

Hobbyclub de Heksenbezem

Leeftijd: 4-12 jaar, toegang € 1,- inclusief drinken. Konijn maken voor dierendag.

Rosine Antersijn tel. 5411197

27-9

14.00-15.30

Nederlandse Antillenmiddag

Grand-Café Centrum Heksenwiel

Centrum Heksenwiel

Toegang gratis. Middag in de sfeer van de Antillen met videobeelden over Antilliaans carnaval.

Wijk Informatiepunt, Heksenwiellaan 2 tel. 5433100

29-9

10.00-16.00

workshop speksteen

Schapendreef 60

Atelier Breda

1 dag

www.atelierbreda.nl, tel. 5140724 of 06-24445119

4-10

14.00-15.30

Hobbyclub

’t Kraaienest, Tweeschaar 12

Hobbyclub de Heksenbezem

Leeftijd: 4-12 jaar, toegang € 1,- inclusief drinken. Afmaken konijn voor dierendag.

Rosine Antersijn tel. 5411197

6-10

20.00-21.30

Dansexpressie en vrij swingen

Aardrijk 57 A

Dansstudio De Vloer

Niets moet, alles mag, als het maar swingt.

José van Haasteren, tel. 5420771 www.devloer.danst.nl

7-10

10.00-13.00

Winterkleding- en speelgoedbeurs

Obs de Wildert Dub- Ouderraad obs de Wildert Van 10.00-11.00 wordt er gewerkt met volgnummers, van 11.00 belwijs, twaalfbunder Dubbelwijs tot 13.00 uur vrije toegang.

Mevr. B Menke, tel. 5424943 OBS De Wildert Dubbelwijs,

11-10

14.00-15.30

Hobbyclub

’t Kraaienest, Tweeschaar 12

Hobbyclub de Heksenbezem

Leeftijd: 4-12 jaar, toegang € 1,- inclusief drinken. Deurhangers maken.

Rosine Antersijn tel. 5411197

18-10

14.00-16.00

Creatieve middag

Beemdentil

Beemdentil

Voor kinderen van 5 t/m 10 jaar. Entree is gratis.

www.beemdentil.nl

27-10

10.00-16.00

Workshop speksteen

Schapendreef 60

Atelier Breda

1 dag

www.atelierbreda.nl, tel. 5140724 of 06-24445119

3-11

20.00-21.30

Dansexpressie en vrij swingen

Aardrijk 57 A

Dansstudio De Vloer

Niets moet, alles mag, als het maar swingt.

Jose van Haasteren, tel. 5420771 www.devloer.danst.nl

17-11

10.00-16.00

Workshop speksteen

Schapendreef 60

Atelier Breda

1 dag

www.atelierbreda.nl tel. 5140724 of 06-24445119

3-12

13.00-17.00

Feestelijke opening

Schapendreef 60

Atelier Breda

Iedereen is van harte welkom om een kijkje te nemen in ons nieuwe pand!

www.atelierbreda.nl tel. 5140724 of 06-24445119

8-12

10.00-16.00

Workshop naakt-model boetseren

Schapendreef 60

Atelier Breda

1 dag

www.atelierbreda.nl tel. 5140724 of 06-24445119

Elke maandag Elke zaterdag

13.30-14.45 (ma.) 9.30-10.45 (za.)

Powerwalking

Verzamelen bij school Cock en Anita van Blerck Kievitsloop

Training vindt plaats in de Haagse Beemden polder. U bent van harte welkom voor een proefles.

Cock van Blerck, tel. 5415552 of Anita van Blerck, tel. 5414000

Elke maandag

19.00-20.00

Yoga

Aardrijk

Eden‘s Garden

Voor jong en oud.

Eden’s Garden, tel. 06-48469673 [email protected]

Elke dinsdag 9.30-11.00 (di.) Elke woensdag 10.30-12.30 (wo.)

Speelotheek de Panda

Beemdentil

Beemdentil

Verhuur van speelgoed voor kinderen t/m 6 jaar en ruim 200 familiespelen.

www.beemdentil.nl

Elke woensdag 19.00-20.00 20.30-21.30

Yoga

Aardrijk

Eden‘s Garden

Voor jong en oud.

Eden’s Garden, tel. 06-48469673 [email protected]

Elke 1e en 3e woensdag

13.30-15.30

Spelmiddag

Beemdentil

Beemdentil

Voor ouders met kinderen van 0 t/m 4 jaar. Entree gratis.

www.beemdentil.nl

Elke derde woensdag

14.00-16.00

Creatieve middag

Beemdentil

Beemdentil

Voor kinderen van 5 t/m 10 jaar. Entree is gratis.

www.beemdentil.nl

Elke vierde woensdag

14.00-16.00

Pandabakkerij

Beemdentil

Beemdentil

Voor kinderen van 5 t/m 10 jaar. Van tevoren opgeven, entree € 2,25

www.beemdentil.nl

Elke donderdag

10.00-11.00

Yoga

Aardrijk

Eden‘s Garden

Voor jong en oud.

Eden’s Garden, tel. 06-48469673 [email protected]

Elke donderdag

10.30-11.30

Damesgym 50+

Beemdentil

Beemdentil

Voor dames boven de vijftig. Per les € 2,-. Wordt in de toekomst bij voldoende deelname uur extra.

www.beemdentil.nl

Elke donderdag

20.30-22.00

Tai Chi voor gevorderden

Aardrijk 57 A

Dansstudio De Vloer

Versterkt lichaam en geest met een meditatieve dans.

Jose van Haasteren, tel. 5420771 www.devloer.danst.nl

September en oktober

Werkdagen van 9.00-16.30

Kunstexpositie

Rechtbank Breda, Sluissingel 20

Marja Milo en Thea Kanters

Thea Kanters is vertegenwoordigd met keramische beelden en Marja Milo met abstracte schilderijen. Legitimatie verplicht.

Marja Milo, 06-41546622, [email protected] Thea Kanters, 54271166, [email protected]

Geef uw activiteiten voor de kalender tijdig aan ons door op ons e-mailadres: [email protected] Apotheken Apotheek Haagse Beemden, Hondsdonk 60, tel. 5416026; Apotheek Kroeten, Helmkruid 2, tel. 5493854, Apotheek De Waag, Heksenkruid 6, tel. 5411100. De avond-, nachten weekenddiensten worden verzorgd door de Dienstapotheek Breda BV in nauwe samenwerking met Apotheek van Helvoort, Nieuwe Haagdijk 21, Breda. Het centrale dienstnummer is 0900apoteek of 0900-2768335.

In elk vierkant moeten de cijfers 1 tot en met 9 komen te staan. Hou er rekening mee dat eenzelfde cijfer niet in dezelfde horizontale danwel verticale rij komt te staan. U kunt uw oplossing insturen naar secretaris HBN (adres zie colofon).

Tandartsen Huisartsengroep Haagse Beemden P. Carol, Spank 120, tel. 5410779; M.P. Frankenhuis, Arenberglaan 229, tel. 5418444. In het Medisch Centrum Kroeten, Helmkruid 4, 4823 MK Breda: J.P.H.M. Bressers, tel. 5423067; B. Jagt, tel. 5424438; G.H. Keijman, tel. 5410298; G.J.M.M. van der Steen & Y. van der Steen-Janssen, tel. 5410460; R.M. Stoopendaal, tel. 5421201. In het Medisch Centrum Donk,

Essendonk 7a, gebouw 4010, 4824 DA Breda: J.M.C. Pelgrom-de Bruin tel. 5967722.

Weekend- en avonddiensten Wie ‘s avonds of ‘s nachts, in het weekend of op een feestdag dringend een huisarts nodig heeft, kan bellen naar de Huisartsenpost in het Amphia-ziekenhuis aan de Molengracht 21, tel. 5258500. U wordt alleen geholpen na telefonische afspraak.

R.M. Boer, Brandebeemd 29, tel. 5410045; N. Lacroix, Mastenbroek 2, tel. 5414118; A.M. Martens, Regenwulp 5, tel. 5419010; P.H.A. van Unnik, Helmkruid 6, tel. 5411311, K. Tanka, Essendonk 7a, tel. 5967728; mevr. B. BuysCerezo, Essendonk 7a, tel. 5967728 (tevens orthodontie). Voor overige diensten in onze wijk verzoeken wij de WieWatWaar pagina op de website van Haagse Beemden Digitaal te raadplegen via www.haagsebeemden.nl

Oplossing uit HBN nr. 13 1 5 3 4 6 8 2 7 9

8 9 6 2 7 3 1 5 4

4 2 7 9 5 1 3 8 6

9 1 2 6 3 7 5 4 8

3 7 4 8 9 5 6 2 1

6 8 5 1 2 4 7 9 3

5 6 8 3 4 2 9 1 7

7 4 9 5 1 6 8 3 2

2 3 1 7 8 9 4 6 5

8 5 9 7 3 1 2 4 6

1 6 2 4 5 8 7 9 3

7 3 4 6 2 9 5 8 1

4 2 3 1 8 5 9 6 7

6 1 5 9 4 7 3 2 8

9 8 7 2 6 3 1 5 4

3 4 6 5 7 2 8 1 9

5 7 1 8 9 4 6 3 2

2 9 8 3 1 6 4 7 5

AD

•

17 voor een praatje, een kop koffie of gewoon even stil zitten in de kerkzaal en eventueel een kaarsje branden. Voor veel bezoekers en ook voor gastheren en gastvrouwen een bijzonder moment in de week. Van 10.00-12.00 uur staan de deuren open en is de koffie klaar. U bent van harte welkom.

BETHLEHEMPAROCHIE HAAGSE BEEMDEN

Secretariaat: Gageldonksepad 7, tel. 5410194, bereikbaar op werkdagen van 09.00-12.00 uur, fax 5426194. Bethlehemkerk, Gageldonksepad 9, Lucaskerk, Tweeschaar 125, tel. 5419486. E-mail: [email protected] Website: www.bethlehemparochie.nl Pastors: Jan Voeten en Frans Verkleij, bereikbaar via het secretariaat. Overzicht vieringen: Zondag  september 09.00 uur, Lucaskerk, woord- en communieviering 11.00 uur, Bethlehemkerk, gezinsviering voorganger: F. Verkleij Zondag  oktober 09.00 uur, Lucaskerk, woord- en communieviering 11.00 uur, Bethlehemkerk, woord- en communieviering voorganger: F. Verkleij Zondag  oktober 09.00 uur, Lucaskerk, eucharistieviering 11.00 uur, Bethlehemkerk, eucharistieviering voorganger: J. Voeten

Wilt u uw mening kwijt [email protected]

Het Haagse Beemden Nieuws wordt uitgegeven door de Stichting Haagse Beemden Nieuws en wordt tweewelijks gratis huis aan huis bezorgd. Oplage: 11.000 exemplaren. Bestuur Bert Verschuren (voorzitter), Bianca Klaasen (secretaris), Jan Krijgsman (penningmeester), Carolien Disse, Hans Peters, Jac Trum. HBN secretariaat Bianca Klaasen, tel. 06-46196949 e-mail: [email protected] Bertelsberg 83, 4822 SR Breda Redactie e-mail: [email protected] Yvonne Haagberg, Vanessa d’Hooghe, Nick Janssen, Nico Koevoets, Hans Postelmans, Aad Robeerst, Lars Scheve, Lieke Stulemeijer, Jeroen Thoolen, Jac Trum (coördinator), Anja Wierckx, Nelleke van der Zee. Eindredactie Gwendolyn Alessie, Ans Dalsem, Carolien Disse (coördinator), Remon de Groot, Jac Trum , Erlin van Vuuren, René Westendorp. Fotografie Lars Scheve, Anja Wierckx. Archief, aquarellen William van der Zanden. Opmaak Lex Heijtveldt, Hans Peters (coördinator), Rut Uijtendaal. Drukwerk/Acquisitie Em. de Jong BV, Baarle-Nassau. Verspreiding RVN te Roosendaal. Bezorgklachten Bel 0165-578222 vóór 18.00 uur op de eerste dinsdag na de verschijningsdatum van de krant (naam, adres, postcode en telefoonnummer vermelden!).

KOPIJ voor krant nr. 16 van 19 oktober 2006 uiterlijk inleveren voor vrijdag 29 september 2006 op de volgende adressen: Advertenties (geen knakies): Jan Roks, 06-10906859 e-mail: [email protected] Uitgeverij/drukkerij Em. De Jong Postbus 8, 5110 AA Baarle-Nassau Tel. 013-5075534, fax 013-5078929 e-mail: [email protected] Knakies: Op de volgende adressen kunt u “KNAKIES” inleveren: •Primera Vader, Heksenwaag 35 (WC Heksenwiel) •Albert Heijn, Kesterenlaan 150 (WC de Berg) •Bert Hairstyling, WC Donk 22 (WC de Donk) Redactie: Komoord 5, 4824 LK, Breda e-mail: [email protected] Uw geschreven bericht graag inleveren in Word per e-mail. Aangeleverde digitale foto’s minimaal 4 megapixels. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van uw bijdrage. Indien noodzakelijk kan de tekst worden ingekort.

•

EVANGELISCHE KERK JEFTA

Kantooradres: Voorerf 7, 4824 GM Breda, tel. 5717575. E-mail: [email protected] Website: www.jefta.solcon.nl Algemeen voorganger: Ap Verwaijen. Wat is Jefta? Jefta is een kerk van evangelische christenen uit Breda en omstreken. Het zijn mensen van allerlei leef tijden en achtergronden, die willen werken aan een persoonlijke relatie met God en een goede verstandhouding met de mensen om hen heen.

 september Spreker: Ap Verwaijen

Elke woensdag om 20.00 uur, Elzenbroek 44, bij Marco en Paulien de Bruin (tel. 5423009).

•

 oktober Dienst met Avondmaal. Spreker: Ap Verwaijen

Alphacursus Voor mensen die iets meer over het christelijk geloof willen weten. Elke woensdagavond om 20.00 uur. Voor informatie en opgave: Heidi en GeertJan Schouten, Maaibeemd 43 (tel. 5428557).

(Pesekutuam Oikumene Indonesia Nederland) Secretariaat: Weegbladtuin 3, tel. 5426958. E-mail: [email protected] Informatie: tel. 06-48103724.

 oktober Spreekster: Bethy Barone  oktober Hersteldienst. Spreekster: Anita Verwaijen Op zondag 24 september is er een Doopdienst om 9.30 uur aan het Asterdplas.

•

WIJKGEMEENTE NOORDERBEEMDEN VAN DE PKN TE BREDA

OECUMENISCHE CHR. SAMENKOMST INDONESIE NEDERLAND

Zaterdag  september Om 15.00 uur dienst in de Lucaskerk, Tweeschaar 125, Breda. Ds H. Olde uit Zwolle gaat deze dienst, die zowel in het Nederlands als het Bahasa Indonesië (Maleis) gehouden wordt, voor. De dienst wordt geafficheerd als een Oecumenische Christelijke samenkomst Indonesië Nederland (OCIN) Breda.

Zondagse diensten (. uur, aula Prisma College, Ganzerik ) Er is kinderopvang (crèche) voor de allerkleinsten tot 2½ jaar. De andere kinderen gaan halver wege de dienst naar hun eigen diensten met een eigen programma. Ook de tieners hebben om de veertien dagen een eigen tienerdienst.

Huisgroepen in de Haagse Beemden elke woensdag om . uur • Kesterenlaan 68, bij Marilyn Matilda; (tel. 06-30284976) • Lange Hil 60, bij Hans en Marina van der Meulen (tel. 5420948); • Molenstraat 85 te Prinsenbeek, bij Rob en Nely van der Hurk (tel. 5413371). • Honderdbunder 19, bij Corné en Anita Serné (tel. 5426985)

Diensten:

Jongerenhuisgroep

Cursussen in Centrum Heksenwiel

Nog steeds in de groei!

Marriage Course

Alweer een jaar geleden belde Gastouderbureau MiKado met gebakjes aan bij het gezin dat als eerste gebruik ging maken van gastouderopvang via hun bureau. Sindsdien hebben ruim vijfentwintig gezinnen in deze wijk hun weg gevonden naar dit nieuwe gastouderbureau. De vraag naar gastouderopvang is landelijk gezien in een jaar tijd verdubbeld. Dit heeft zeker ook te maken met de Wet kinderopvang waarin geregeld is dat ouders een toeslag krijgen van de overheid, mits de opvang voldoet aan een aantal eisen en loopt via een bureau dat toeziet op de kwaliteit. Carla van der Woord vertelt: “Wij merken aan de reacties dat ouders onze persoonlijke benadering alsook de snelheid waarmee we de opvang goed regelen, enorm waarderen. De start van ons werk ligt bij het werven van klanten en van gastouders die graag thuis met kinderen willen werken. We krijgen reacties op advertenties, maar veel mensen vinden ons via de website of via bekenden die goede ervaringen

met ons hebben. We zijn daar best trots op. Mensen zien niet direct hoeveel werk daarbij komt kijken. Wij werken met z’n tweeën, en we zorgen ervoor dat we beiden goed op de hoogte blijven van alles wat er speelt bij vraag- en gastouders. Al met al zijn we er beiden ongeveer 25 uur per week intensief mee bezig.” Carla en Monique zijn zich ervan bewust dat hun sterke punt de kleinschaligheid van MiKado en daarmee samenhangend de manier van werken is. “We zijn in dit jaar bevestigd in onze overtuiging dat onze kracht ligt in een persoonlijke benadering van onze klanten en onze snelheid van dienstverlening. Vooral voor ouders van de allerkleinsten (04 jaar) blijkt dat heel essentieel te zijn. Dat vraagt dat we relatief klein blijven. In die manier van werken vinden we onze voldoening en daardoor blijven we enthousiast.”

De Wildert Dubbelwijs

Sportief de winter door

Organiseert weer een grandioze kinderkleding- en speelgoedbeurs. Op zaterdag 7 oktober zal er van 10.00 tot 13.00 uur in Openbare Basisschool “De Wildert Dubbelwijs”, aan de Twaalfbunder 2 te Breda in de wijk Haagse Beemden (Heksenwiel), de inmiddels bekende kinderkleding- en speelgoedbeurs gehouden worden. De toegang is gratis. Tussen 10. 00 en 11. 00 uur wordt gewerkt met volgnummers. Vanaf 11. 00 uur staat de deur voor iedereen open. Dan zijn er nog ruim 8000 schone en in voortreffelijke staat verkerende kledingstukken van maat 86 t/m 188 aanwezig, geselecteerd op maat en kleur. Ook hebben wij weer een ruim assortiment aan speelgoed. Kom kijken, het is de moeite waard! I.v.m. de brandveiligheid worden er geen buggy’s en kinderwagens toegelaten. Graag tot ziens op onze beurs. Voor nadere informatie: www. obswildert.nl tel. 5414222 of mevrouw B. Menke, tel. 5424943

Badminton is een sport voor beide sexen. Samen met uw partner sportief de winter door? B.C. T.T.P. organiseert in de maand september een introductiecursus van tien weken voor beginners. Badminton is een lifetime sport die je tot op je oude dag nog kunt beoefenen. We bewegen te weinig en hebben overgewicht lezen we in de media, dit is de kans om er wat aan te doen. Badminton is een goedkope sport waarin alle spiergroepen iets wordt gevraagd. Er zijn ook inloopavonden op de dinsdagavond van 20.15-22.45 uur in sportcentrum Teteringen. Loop gerust een keer binnen om kennis te maken met deze sport. Racket, shuttle en begeleiding zijn aanwezig, iedereen is van harte welkom. De cursus wordt gegeven door een N.B.B. trainer. Voor meer informatie kunt u bellen naar tel. 5872818 b.g.g. 0162-314466.

“Ga jij naar een huwelijkscursus?” De Marriage Course is een ‘huwelijksonderhoudsbeurt’ en bedoeld voor alle echtparen, die hun huwelijk serieus nemen. De cursus bestaat uit zeven avonden. Elke avond begint om 19.30 uur bij kaarslicht en rond 21.45 uur worden de avonden afgesloten, het Grand Café is open tot 22.30 uur. De cursusavonden zijn op 1, 8, 15, 22, 29 oktober en 12 en 29 november. Tijdens de DVD-les is er ruimschoots gelegenheid om de aangeboden stof met elkaar (dus alleen man en vrouw!) te bespreken. Ieder echtpaar zit aan een eigen tafel, zodat privacy gewaarborgd is. De onderwerpen van de zeven avonden zijn achtereenvolgens: sterke fundamenten bouwen, communicatie, conflicten oplossen, de kracht van vergeving, ouders en schoonfamilie, goede seks en liefde in actie Voor informatie en opgave kunt u terecht bij Sjaak en Karien Goudwaard, [email protected] of 0162-461246. U kunt ook kijken op onze website www.jefta.org. De kosten van de cursus zijn € 50,- per echtpaar, inclusief cursusmateriaal. De cursus wordt georganiseerd door Evangelische Kerk Jefta en vindt plaats aan het Voorerf 7. Het is bedoeld voor iedereen die een beter huwelijk wil. Affiniteit met geloof of christendom is nadrukkelijk geen vereiste om deel te nemen.

In Centrum Heksenwiel start in september een groot aantal cursussen voor senioren of mensen met een beperking. De variëteit aan cursussen is bijzonder groot, zoals bewegingsactiviteiten, talen, creatieve opleidingen en algemene cursussen.

Spaans voor beginners De lessen die gericht zijn op gespreksvaardigheid, worden gegeven op de woensdagmiddagen van 14.00-15.15 uur. De eerste cursusdag is woensdag 27 september. Voor 25 lessen van vijf kwartier betaalt u € 90,- bij een incassomachtiging. BredaPas houders betalen de helft, dus € 45,-. Betaalt u per acceptgiro, dan wordt de prijs met € 7,- verhoogd. Na deze opleiding kunt u zich prima mondeling redden bij een verblijf in een Spaanstalig land.

Gezond bewegen met Yoga en Chi Kung De cursus Yoga wordt op dinsdagochtend van 9.00-10.15 uur gegeven en de eerste les is op 5 september gestart. De kosten bedragen € 103,64 voor 32 lessen (BredaPas houders betalen de helft). Chi Kung wordt beoefend op de woensdagochtenden van 11.00-12.00 uur en is ook geschikt voor mensen met een hoge leeftijd en voor mensen met lichamelijke beperkingen. U kunt zelfs zittend meedoen. Maar ook voor jongere ouderen is Chi Kung een leuke en nuttige bezigheid. De eerste cursusdag was op 6 september. De kosten bedragen € 109,40 voor 32 lessen (voor BredaPas houders de helft van dat bedrag). Bent u te laat met inschrijven? Dat maakt niet uit, bij een bewegingscursus kunt u er later ook nog bij. Kom anders geheel vrijblijvend een proefles volgen, dan ziet u met eigen ogen hoe gezellig de lessen zijn. Wist u trouwens dat sommige ziektekostenverzekeraars een korting geven op de bewegingscursussen? Bewegen is goed voor iedereen, dus ook voor u! Voor informatie kunt u bellen met het Wijk Informatie Punt tel. 5433100, of loop even bij ons binnen. Ons adres is Heksenwiellaan 2.

•

•

Kerkgebouw: Lucaskerk, Tweeschaar 125, Breda, tel. 5422433. Kerkdiensten: ‘s zondags 10.45 uur. Predikant: ds. Wim Bisschop, Everdonk 32, tel. 5419603. Scriba: Jan Blijdorp, Hoevebroek 3, tel. 5494100. Kerktaxi: Gerrit Hakvoort, Arenberglaan 107, tel. 06-21224638. Website: www.Lucaskerk.nl Open Kerk Elke woensdagochtend is de Lucaskerk open:

•

Meer informatie via tel. 5498748 of www.gob-mikado.nl

•

•

JUBILEE CHRISTENGEMEENTE BREDA

Samenkomsten: op wisselende locaties in de Haagse Beemden. Informatie: tel. 5420382. Website: www.jubilee.nl

•

Hoe kopij inleveren voor het Haagse Beemden Nieuws? Stuur uw geschreven bericht in Word naar [email protected]

Nr

16 17 18 19 20 21

Deadline redactie

Verschijnings datum

29-sep

19-okt

13-okt

2-nov

27-okt

16-nov

10-nov

30-nov

24-nov

14-dec

8-dec

4-jan

AD

AD

AD