bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc

bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc

jaargang 12 | nr. 1 | april 2012

huisartsopleiding

scholingsaanbod 2012 competentieprofiel opleider CHVG ouderengeneeskunde op Aruba

Inhoudsopgave

3 Trots

5 Hoofdzaken 7 Prikbord 8 Competentieprofiel Opleider CHVG 10 Scholingsaanbod 2012

Colofon Hao-proVUssioneel is een bulletin voor alle huisartsopleiders van de Huisartsopleiding van het VUmc en verschijnt twee keer per jaar. Op het hao-deel van onze website zijn de oude jaargangen terug te vinden: www.hovumc.nl Redactie: Angelika Raths Sylvia Vlak Illustraties: Rick Dros Foto’s: Angelika Raths Basisontwerp omslag: Roland van Helden bno, Amsterdam

10

- Praktische zaken en spelregels

11

- Basiscurriculum leergang 0 t/m 4

18 Foto's november-dagen Doorn 20 Vervolg scholingsaanbod 2012 20

- Keuzecurriculum leergang 5

26 Foto's november-dagen Doorn 28 Horizonte

30 HAOVU 31 Van vraag naar evidence 32 Insider 33 Indeling leergangen 34 Hao-agenda 2012/2013 35 Uitzwaaien/Welkom

Opmaak: Sylvia Vlak Huisartsopleiding VUmc OZW-gebouw De Boelelaan 1109 1081 HV Amsterdam tel. 020-4441795 www.hovumc.nl deadline kopij voor het septembernummer 2012 is 1 juli 2012 2 hao-proVUssioneel - april 2012

Trots

Angelika Raths

Trots op..., daarmee begonnen we op 24 januari de eerste landelijke dag voor de hao-teams van alle acht instituten. Wij, hao-coördinatoren, wilden graag de mensen die zich met het wel en wee van de huisartsopleiders bezighouden met elkaar in contact brengen, om uit te wisselen over wat eenieder doet, ontwikkeld heeft en waar we tegenaan lopen. Dat maakt het ook makkelijker bij collega’s aan te kloppen. Voor de herkenbaarheid verscheen elk instituut in een eigen kleur. Het werd letterlijk een kleurrijke dag. Wij waren de groene fractie (onze opleiderskleur) en hebben ons daarin uitgeleefd. Goed, dat er tijdens deze dag ook ruimte was voor humor. Als je niet kunt lachen tijdens je werk is er iets mis...

"Groene vingers"

Het dagprogramma: korte presentaties, workshops over selectie van hao’s, koppeling, voortgangsgesprekken, meerdaagse en het landelijke scholingsplan. Er was een markt, we hebben gezongen met Rinske van der Meer (jullie kennen haar van de meerdaagse) en natuurlijk werd er veel ‘genetwerkt’ tijdens de maaltijden en in de wandelgangen.

Markt

Waar ben ik nou trots op? Leuk al om erover na te denken als voorbereiding op mijn PowerPoint-presentatie. Tegelijk de twijfel of ik dat wel zo kan zeggen. In Nederland hoor je immers niet trots te zijn, toch? Je oogst meer sympathie met bescheidenheid. Maar vooruit, we werden erom gevraagd. Ik ben trots op de aandacht, expertise en menskracht die wij op de VU inzetten voor onze hao’s, op de hao-selectie met assessment-karakter, de zorgvuldige voortgangsgesprekken, de ALVU (die we samen met jullie hebben ontwikkeld als hulpmiddel voor de analyse van leergesprekken), onze vierdaagse (inhoud, sfeer, organisatie en participatie), Roemenië (als een prachtig voorbeeld van projectonderwijs met praktisch maatschappelijk nut) en de ProVU, onze huishao-glossy.

3 hao-proVUssioneel - april 2012

Ik ben trots op jullie. Wij zien zoveel opleiders die betrokken en kundig begeleiden. En de aios bevestigen deze observaties, zoals de resultaten van de landelijke aios-enquête uitwijzen - zie column Nettie. Gefeliciteerd! Last but not least ben ik trots op ons hao-team en alle docenten die zich ondanks alle werkdrukte met toewijding inzetten voor de huisartsopleiders – soms zelfs in vrije tijd. Door de inspanningen van Samantha, Sylvia Vlak en de leergang-hoofddocenten (dank!) ligt onze (uiteraard groene) stand vol met materialen, die de collega’s mee kunnen nemen.

Wij zien en horen veel van onze zusterinstituten. De cursus van het AMC over seksespecifieke verschillen gaan we opvragen (had Nijmegen niet ook wat?). Misschien kunnen we iets daarvan opnemen in leergang 3. Een vondst uit Leiden: zij noemen de hao’s die in het veld werven ‘ambassadeurs’. We gaan onze ‘regiocontactpersonen’ subiet omdopen - en de banden met hen aanhalen, zoals zij dat doen. En geïnspireerd door ervaringen elders gaan wij nu kijken naar mogelijkheden om dit jaar tijdens een paralleldag keuzeworkshops voor jullie aan te bieden net zoals voor de aios. Soms helpt het gesprek ook duidelijker te zien waarom we hebben gekozen zoals we hebben gedaan. Fijn dat er binnen Huisartsopleiding Nederland ruimte is voor de verschillende wegen die naar het competentieprofiel van de opleider leiden (zie de nieuwe versie ervan in dit nummer). Je kunt niet alles overal implementeren. Veel hangt af van de expertise ter plekke en de gegroeide cultuur. Denkend over de regionale diversiteit werd me nog iets duidelijk tijdens mijn voorbereiding: alle instituten van Huisartsopleiding Nederland hebben sowieso reden trots en tevreden te zijn. Volgens mij hebben wij in dit kikkerlandje de mooiste en meest functionele Huisartsopleiding ter wereld. En wat daarbinnen aan opleiding opleiders gebeurt is, voor zover ik het overzie, uniek op deze aardbol. Laten we iets ervan delen over de grenzen heen en er vooral zelf geregeld bij stilstaan, als we het onszelf weer moeilijk maken, omdat alles altijd beter moet (look who’s talking)! Dit uit de mond van een inmiddels behoorlijk chauvinistisch geassimileerde allochtoon.

hao-coördinator


Hoofdzaken

Nettie Blankenstein Mijn start Na het afscheid van Piet Schoonheim op 23 oktober 2011, heb ik met veel plezier het roer overgenomen. Ik voel me thuis bij de huisartsopleiding en geniet van het leidinggeven aan een groot professioneel team. Het contact met huisartsopleiders groeit via de meerdaagses, de certificaatuitreikingen, de hao-vereniging en opleidingszaken waarmee jullie mij individueel benaderen. En natuurlijk is ook deze rubriek ‘hoofdzaken’ een mooi communicatiemiddel. Capaciteitsuitbreiding Op verzoek van de minister breiden we de capaciteit van de opleiding uit. We hebben voldoende geschikte aios kunnen selecteren om in maart 2012 te starten met 90 i.p.v. 80 aios. In september start er ook weer een groep van 12 AMA’s (algemeen militair artsen) met de huisartsenstage. Dankzij actieve werving hebben we genoeg huisartsopleiders voor de aios. Voor de AMA’s zullen alle huisartsinstituten gezamenlijk opleiders leveren. Kwaliteitsbeleid Wij hebben in 2011 meegedaan aan twee landelijke kwaliteitsmetingen: de prestatie-indicatoren en de aios-enquête. Op de prestatie-indicatoren scoren we hoog: sinds de vorige meting zijn we gestegen van de 7e plaats naar de 2e plaats (na het AMC). De kwaliteit en scholing van de opleiders(praktijken) is hierbij een van onze succespunten.

De aios-enquête werd in 2011 voor de derde keer gehouden. Eén aspect is de kwaliteit van de huisartsopleider. De aios zijn over het algemeen tevreden, meer dan in 2009 en 2005: met bijna alle stellingen is minstens 2/3 van de aios het (zeer) eens. Wel vinden nog steeds veel aios dat er te weinig aandacht besteed wordt aan de afstemming van zorg en kosten. Jullie onderscheiden je in het geven van feedback en het duidelijk maken wat je van de aios verwacht. De huisartsopleider...

1e jaar landelijk gemiddelde

1e jaar HOVUmc

3e jaar landelijk gemiddelde

3e jaar HOVUmc

creëert goede leeromgeving

86

84

86

90

stimuleert zelfstandig leren

88

85

88

86

laat gepast zelfstandig werken

92

90

92

92

maakt tijd voor onderwijs

75

78

75

76

geeft regelmatig feedback

72

77

72

80

duidelijke verwachtingen over kennis en taken

68

76

68

73

richt onderwijs naar behoefte

73

75

73

80

stelt stimulerende vragen

66

72

66

63

verantwoordt zich duidelijk

74

75

74

80

past onderwijs aan aan setting

77

81

77

76

geeft begeleiding bij vaardigheden

76

75

76

76

integreert standaarden en wetenschap

67

69

67

76

onderwijst diagnostische vaardigheden

68

71

68

71

onderwijst communicatievaardigheden

74

74

74

78

onderwijst afstemming van zorg en kosten

53

51

53

61


Zomer 2012 starten we met GEAR, een nieuw landelijk kwaliteitssysteem dat de oude metingen integreert en vervangt. In een cyclus van 4 jaar wordt steeds een deel van de domeinen gemeten. In 2012 zijn dit Academisch niveau, Leeromgeving en Toetsing & beoordeling & resultaten. Twee nieuwe programma’s op de paralleldagen Om jullie te ondersteunen op het punt ‘integratie van wetenschap’ zal Hans van der Wouden, de nieuwe docent wetenschappelijke vorming, een dagdeel met jullie gaan oefenen op de paralleldag. Over ‘organisatie van zorg en kosten’, zal de werkgroep beleid en beheer o.l.v. Eddy Reynders een paralleldagprogramma uitwerken. Aios op de huisartsenpost In 2011 is gewerkt aan randvoorwaarden voor leren op de huisartsenpost. Met (op één na) alle posten is een opleidingscontract afgesloten en overal is een huisartsopleider als onderwijscoördinator aangesteld. Er is een landelijke leidraad voor het dienstdoen opgesteld. De posten krijgen van de SBOH opleidingsgeld om opleidingsvoorzieningen, introductiecursussen en onderwijstijd te financieren. Vanaf 1 januari 2012 is het hoofd huisartsopleiding verantwoordelijk voor het onderwijs op de posten. Dat is fijn, want daardoor kan ik als hoofd bindende afspraken met de posten maken over de invulling van het onderwijs op de posten en de implementatie van de leidraad dienstdoen. In Amsterdam zullen de hoofden en onderwijscoördinatoren van VUmc en AMC hierin samen optrekken. LHK voor huisartsopleiders Het dagelijks bestuur van de Huisartsopleiding Nederland heeft in december 2011 besloten alle huisartsopleiders te beschouwen als niet betalende abonnees van de LHK-toets. Alle huisartsopleiders krijgen de toets persoonlijk electronisch aangeleverd in mei en november. Na het maken van de toets krijg je direct online feedback. Als je al betalend abonnee bent krijg je je geld terug. Sommige huisartsinstituten maken de LHK tijdens de paralleldag groepsgewijs. Wij hebben besloten dat niet te doen, omdat we het zonde vinden de paralleldag te besteden aan iets wat je net zo goed zelf thuis kunt doen. De mogelijkheden om de toets tussentijds te onderbreken zijn op veler verzoek verruimd. Begin maart krijg je nadere informatie over de LHK toets thuisgestuurd. Verhuizing praktijk melden aan HVRC! Ik eindig met een waarschuwing: bij verhuizing van een opleidingspraktijk moet de erkenning als opleidingspraktijk altijd opnieuw door de HVRC beoordeeld worden. In de regel zal de praktijk daartoe ook opnieuw gevisiteerd worden. Dit blijkt niet bij alle opleiders goed bekend te zijn. Dus als je met je praktijk verhuist geef dit dan niet alleen door aan ons, maar ook direct aan de HVRC. Als je dit nalaat loopt je aios het risico dat zijn/haar stage niet meetelt als onderdeel van de opleiding.


Prikbord 2013 Meerdaagse

Waarnemer op Aru

ba gezocht! Twee huisar tsopleiders o p Aruba, Ben en Sharline V ita Britt-Croes is, zoeken ee n waarnemer periode 24 ju voor de li - 10 august us 2012. De praktijken zijn 2 solopra ktijken die vl elkaar zijn g elokaliseerd ak bij . Wij helpen b ij het vinden van onderdak . Geïnteressee rden kunnen contact opn Benita Britt-C emen met roes (brittcr oes@setarnet Sharline Vis .aw) en (sharlinevism d@ yahoo.co m).

- adverten tie

-

Meditatie-a vonden vo or huisarts Beste colle en ga's,

ussen rdaagse curs e e m e d r o De data vo bekend. in 2013 zijn vember ni en 5-7 no Je kunt 4-6 ju n. genda notere a e d in st a alv

Samen m usiceren tijdens d e meerd cursusse aagse n in juni W

ie speelt een muz ie leuk om (samen m kinstrument en v indt het et colleg daagse c a's) tijden ursussen s de mee in juni vo collega's ror en me te spelen t andere ? Wij willen graag me egenieten kaal tale nt. van jullie muziJe kunt je opgeven bij Sama s.paijens ntha Paij @vumc.n ens: l

Vanaf eind april organ iseer ik ee artsen op n serie me donderdag dit avond van Deze 8 av 20.00u-21.1 atie-avonden voor h onden zull uis5u in Ams e n seven sets in het teke terdam. n staan va of eyes", to n e een oude gepast op arts. teaching, "t het werk v he an de hed Tevens is endaagse er ruimte h u v is o o r het ervare ken die ik leerde tijd n van dive e n rs s een jaren shamanism e meditati e lange train ". ing in "nati technieAls je inte ve america resse gew n ekt via:jan.me hrtens@pla is of je verdere info rmatie wil net.nl of 0 t, mail of b 6-3054243 el mij 4. Hartelijke groet, Jan Mehrtens (huisartso pleider) tentie

g eleidin g e b n aa , loopb e i s i v r inte eleide g e b , visie iding? iratie? groep? uur en insp Super begele pbaan ct tervisie r - adve

o een in ar stru ie of lo ). k naar oek na jke supervis e z o p z treerd o p o onli roep eregis o g g s ie r C Ben je e is K p v E inter n van ing én assirs. Is jouw werk make opleid r e d pleide van je a o ú k k s n t o r G o e a j H r is (N Wil en hu 's, maa iegroep). coach ar tsen collega or en is is n u r vis lijke v a h r v e n en inte n ver trouwe iding e n: sup ond: er vare e l ij e in z g f ij e W ee r el o rb lijvend chterg ividue ijd voo Onze a en beiden t rsteuner (ind oor een vrijb bb nde ns v Wij he aktijko t één van o r p f o stente ntact op me 886, co -36158 6 Neem e. 0 l. e ti echt. T e.nl oriënta ivendr donlin l u r D o , w e @ d s gbroo den En nl 0837, k v an . 9 e e i v 0 n li 5 o @ -2 M 6 de . Tel. 0 denen mt van s, Laren NH oo hao-proVUssioneel - april 2012 Ger t R

7

Competentieprofiel Opleider CHVG

Het Competentieprofiel Huisartsopleider is in 2011 vervangen door het Competentieprofiel Opleider CHVG. Het volledige profiel is te vinden op de website van Huisartsopleiding Nederland. Hieronder een overzicht algemene competenties huisartsopleider, zoals dit ook op onze website staat: 0 0.0 1 1.1

Handelen als expert Is rolmodel voor de verschillende competenties uit het competentieprofiel van de huisarts (specialist) - maakt bewust gebruik van eigen voorbeeldfunctie - expliciteert en motiveert eigen handelen

1.2

De opleider bouwt een constructieve relatie op met de individuele aios - creëert een veilige, vertrouwelijke omgeving waarin aios wordt gestimuleerd emotioneel en intellectueel uitdagende situaties te bespreken - daagt de aios steeds opnieuw uit tot dialoog - is daadwerkelijk geïnteresseerd in en gericht op de aios - toont empathie

1.3

De opleider kan omgaan met diversiteit - kan afstemmen op de eigenheid van de aios in culturele, sociale en ethische zin

2 2.1

Didactisch handelen De opleider realiseert een evenwichtige en uitdagende werk-leerplek - realiseert gerichte opleidingsactiviteiten op basis van het opleidingsplan - maakt een adequate keuze welke didactische werkvorm aansluit bij de ontwikkeling van de aios - past voor de situatie geschikte gesprekstechnieken efficiënt toe - hanteert de verschillende rollen (expert, coach, beoordelaar) flexibel en passend bij de leersituatie - bewaakt en evalueert proces en resultaat

2.2

De opleider begeleidt de individuele aios naar zelfsturing in het realiseren van diens opleiding - ondersteunt de aios bij het opstellen van diens individuele opleidingsschema - ondersteunt bij het formuleren van haalbare leerdoelen en bijbehorend plan van aanpak - signaleert ineffectief leergedrag en maakt dit inzichtelijk - daagt uit tot het verleggen van grenzen en bespreekt de haalbaarheid - bevordert het eigenaarschap van de aios bij diens eigen leerproces

2.3

De opleider beoordeelt resultaten en adviseert over de consequenties voor de voortgang - bewaakt de representativiteit van het portfolio - verzamelt relevante informatie t.b.v. de voortgang en beoordeling van de aios - koppelt leerresultaten terug - beoordeelt en legt de voortgang in het leerproces vast - geeft advies aan het hoofd van de opleiding ten aanzien van de voortgang

3 3.1

Samenwerken De opleider past samenwerkingsvaardigheden gericht toe - zorgt voor een heldere taakverdeling, -afstemming en uitvoering met andere (stage)opleider(s) en praktijkmedewerkers - identificeert problemen en geeft de aios ondersteuning bij het leren oplossen van (dreigende) conflicten - neemt verantwoordelijkheid voor consistentie en continuïteit van de opleiding

3.2

De opleider stemt het eigen handelen af met andere betrokkenen bij de ondersteuning van de aios - is in staat andere professionals een effectieve bijdrage aan de opleiding te laten leveren - verzorgt een effectieve en vertrouwelijke informatieoverdracht over het functioneren van de aios - functioneert als gesprekspartner in de driehoek aios-opleider-docent

Agogisch handelen De opleider realiseert een constructief werk-leerklimaat - draagt zorg voor een veilig opleidingsklimaat waarbij de opleider respectvol, reflectief en ondersteunend is naar de aios - is goed toegankelijk voor aios bij vragen en problemen


Berichten Berichtenuit uitde dehao-kwaliteitscommissie hao-kwaliteitscommissie

4 4.1

Organisatie De opleider organiseert personeelsinzet, middelen en informatiestromen zodanig dat er efficiënt gewerkt en geleerd kan worden - organiseert het eigen werk zodanig dat er voldoende tijd en ruimte is voor opleiden - biedt ruimte in de opleiding voor bijwonen van en deelnemen aan activiteiten buiten de eigen werkplek t.b.v. de opleiding (commissies, werkgroepen, etc.) - bewaakt dat de aios geconfronteerd wordt met patiëntgebonden en niet patiëntgebonden werkzaamheden, die leiden tot gewenste competentieontwikkeling

4.2

De opleider handelt volgens de relevante weten regelgeving - handelt volgens de relevante regelgeving voor de opleiding tot specialist van het CHVG en de regelgeving van de eigen instelling/praktijk met betrekking tot het opleiden van de aios - handelt volgens de wettelijke bepalingen m.b.t. het opleiden van de aios

4.3

De opleider creëert binnen zijn/haar organisatie/praktijk draagvlak voor het opleiden van aios - draagt zorg voor de continuïteit in het opleiden van de aios wanneer hij/zij zelf niet aanwezig is - zorgt dat anderen uit de organisatie/praktijk een bijdrage kunnen leveren aan het opleidingsproces - borgt de continuïteit in het leerwerkplan van de inrichting/praktijk waar hij/zij werkzaam is

5 5.1

Professionaliteit De opleider beschouwt het opleiderschap als een wezenlijk aspect van de eigen professie - toont inspirerend gedrag om te onderwijzen en te leren - gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider - toont plezier in het werk als opleider en als huisarts (specialist) - heeft inzicht in het effect van eigen gedrag en waardoor dit gedrag wordt veroorzaakt - identificeert eigen valkuilen en gebruikt deze valkuilen als leerinstrument in het opleiden

5.2

De opleider werkt systematisch en doelgericht aan verbetering van het eigen beroepsmatig functioneren - maakt het eigen persoonlijk en professioneel functioneren bespreekbaar en stelt verbeterpunten vast op basis van verkregen feedback - stelt door middel van reflectie periodiek de persoonlijke ontwikkelingsbehoefte vast, neemt planmatig deel aan deskundigheidsbevordering en evalueert het effect - neemt deel aan opinievorming en ontwikkeling van nieuwe inzichten op het opleidingskundig vakgebied - stuurt het eigen handelen als opleider op basis van wetenschappelijke inzichten en ‘best practices’

5.3

De opleider bewaakt de balans tussen betrokkenheid en distantie - kan het onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke aspecten in het werk adequaat hanteren

5.4

De opleider handelt conform geldende gedrags- en omgangsregels - gaat integer en zorgvuldig om met eigen invloed op de aios


Het basiscurriculum – Leergang 0 t/m 4 Scholingsaanbod 2012

Praktische zaken en spelregels Dit jaar zijn de cursussen weer verdeeld over 3 dagen. We beginnen om 10.30 uur! Het onderwijs vindt plaats in leergangen, onderscheiden naar het basiscurriculum, leergang 0 t/m 4 en het keuzecurriculum voor ervaren opleiders, leergang 5. Nog even de belangrijkste praktische zaken en spelregels rondom de leergangen op een rijtje. • Een cursus duurt vier dagen, te weten twee achtereenvolgende dagen in juni en in november. Uitzondering zijn de 2-daagse novembermodules voor opleiders die niet aan een 4-daagse deel konden nemen. • Duo-opleiders zijn altijd beiden welkom; wél wordt elke deelnemer geacht alle vier de dagen aanwezig te zijn. • Toekenning van forfaitaire accreditatiepunten: De landelijke regeling toekenning forfaitaire accrediteringspunten geeft aan dat een huisartsopleider die een aios opleidt 20 forfaitaire punten ontvangt voor zijn/haar opleidingsactiviteiten en het volgen van de terugkomdagen. Als hij/zij een deel van het jaar opleidt ontvangt de opleider naar rato het aantal punten. Per kwartaal worden 5 punten toegekend. Huisartsopleiders van VUmc krijgen hiernaast nog 4 punten extra als aan alle verplichte didactische scholing en toetsing is voldaan. De landelijke regeling is na te lezen op de website van HOVUmc en Huisartsopleiding Nederland. • Je dient alle dagdelen van de cursus te volgen. Het is aan de docenten om te beoordelen of de cursus als voldoende kan worden afgesloten en je doorstroomt naar een volgende leergang. Het doen van aanvullende of compenserende opdrachten kan tot de mogelijkheden behoren, eventueel met extra begeleiding. • Inschrijving voor de keuzecursussen van leergang 5 geschiedt in volgorde van binnenkomst. • Wij proberen zoveel mogelijk de zelfstandige periode van de aios te plannen tijdens de meerdaagse hao-cursussen. • Annuleringsregeling: Wij sturen na de gehele cursus, dus na november een rekening. De kosten zijn inclusief maaltijden en overnachting. Alleen wanneer je minimaal 7 dagen voor aanvang van de cursus aangeeft niet aanwezig te zullen zijn bij de cursus of niet te overnachten, kunnen wij de kosten in mindering brengen op de rekening. Niet genoten maaltijden kunnen wij helaas niet in mindering brengen. Een verzoek om kwijtschelding van deze kosten zal door de Huisartsopleiding niet in behandeling worden genomen. Als een opleider binnen de termijn van 7 dagen genoodzaakt is af te zeggen omdat de aois onverwacht en door overmacht niet in staat is in de praktijk aanwezig te zijn, dan kun je dit aan ons kenbaar maken. Als instituut willen wij dan onderzoeken of een financiële regeling getroffen kan worden. • Zie voor verdere informatie “Regelgeving financiële afhandeling meerdaagse cursussen” op www.hovumc.nl/hao/meerdaagse of vraag Samantha Paijens ([email protected] of 020 – 444 8238). Op de volgende pagina's wordt per leergang het cursusaanbod beschreven voor 2012. Je kunt je alleen inschrijven voor een cursus als je ook in de desbetreffende leergang bent ingedeeld. Zie hiervoor het actuele overzicht achterin deze hao-proVUssioneel. 10 hao-proVUssioneel - april 2012

Basiscurriculum - leergang 0 - Oriëntatiecursus Titel cursus

ORIENTATIECURSUS

Doelgroep

Erkende huisartsen die geïnteresseerd zijn in het opleiden van een aios.

Cursusdagen

De cursussen vinden plaats op maandag vanaf 15.00 uur tot dinsdag 15.00 uur met een overnachting. 10 en 11 september 2012 4 en 5 februari 2013 9 en 10 september 2013

Docenten

2012: Angelika Raths en Willem Feijen 2013: Angelika Raths en Jolijn de Graaff

Inhoud cursus

Deze geaccrediteerde cursus is een eerste, vrijblijvende oriëntatie op het huisartsopleiderschap aan het VUmc. Het doel van de cursus is dat de belangstellende huisartsen en het instituut na afloop kunnen besluiten of men met elkaar in zee wil gaan.

Thema’s

• Eerste kennismaking met de huisartsopleiding van het VUmc • Verwachtingen en wensen van deelnemers en instituut • Structuur van opleiding en plek van de huisartsstages • Voor- en nadelen van het opleiden • Mogelijkheden voor didactische scholing als opleider bij de HOVUmc • Wat moet, wat mag? • Koppelingsprocedure • Praktische consequenties voor de praktijkvoering • Planning leergesprekken • Individueel opleiderprofiel • Functie van het leerwerkplan • Kennismaking met de aios • Hao-competenties • Kiezen voor de HOVUmc?

Werkwijze

In deze interactieve cursus kunnen de deelnemers ervaring opdoen met de sfeer en de werkwijze van het instituut. Aan de hand van opdrachten en tijdens praktische oefeningen maken de deelnemers kennis met de taken van het opleiderschap. We laten voorbeelden van leergesprekken zien. Er wordt informatie gegeven, gediscussieerd en er is ruime gelegenheid voor het stellen van vragen, o.a. aan het hoofd van de opleiding en twee aios. In de pauzes, tijdens het diner en de borrel kan men informeel van gedachten wisselen.


Het basiscurriculum – Leergang 0 t/m 4 Basiscurriculum - leergang 0 - Startersdagen Titel cursus

STARTERSDAGEN

Doelgroep

Beginnende opleiders die na hun erkenning gekoppeld zijn aan de eerste aios of AMA.

Cursusdagen

Dinsdag 15 januari en dinsdag 12 februari 2013

Docenten

Lili van Rhijn, Helle Poulsen, Simone van den Hil en Jan de Heer

Competenties

De opleider 0.0 expliciteert en motiveert eigen handelen 1.1 draagt zorg voor een veilig opleidingsklimaat en is goed toegankelijk voor aios bij vragen en problemen 1.2 bouwt een constructieve relatie op met de individuele aios 2.1 realiseert gerichte opleidingsactiviteiten op basis van het opleidingsplan 2.2 ondersteunt de aios bij het opstellen van diens individuele opleidingsschema 3.2 stemt het eigen handelen af met andere betrokkenen bij de ondersteuning van de aios 4.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er voldoende tijd en ruimte is voor het opleiden 5.1 toont inspirerend gedrag om te onderwijzen en te leren; toont plezier in het werk als opleider en als huisarts

Inhoud cursus

Tijdens deze dagen vindt een eerste kennismaking plaats met onderwerpen die bij aanvang van het opleiden aan de orde komen. De cursus dient als voorbereiding op de komst van de aios. Er wordt een begin gemaakt met het oefenen van de meest basale didactische vaardigheden.

Thema’s

• Organisatie in de praktijk • Het leerwerkplan • Standaardrooster 1e jaar • Kennismaking • Themagesprek • Dagrapportage • Consultatie • Feedback • Het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) van de hao • Mentoraat • Eerstvolgende hao-scholing

Werkwijze

Afwisselend wordt in de grote groep gewerkt (informatieoverdracht en groepsdiscussie) en in kleinere groepjes (oefenen van didactische vaardigheden). Zo wordt bijv. in tweetallen een wederzijds interview gehouden en in drietallen worden leergesprekken ‘op elkaar’ in rollenspelen geoefend.

LORENZO


Basiscurriculum - leergang 1 Titel cursus

DE DUIZENDPOOT

Doelgroep

Beginnende opleiders die de startersdagen hebben gevolgd en de eerste aios of AMA opleiden.

Cursusdagen

Dinsdag/woensdag 12 en 13 juni, 13 en 14 november

Docenten

Groep A: Karin Verschoor en Jolijn de Graaff Groep B: Simone van den Hil en Erik Koelma

Competenties

De opleider 1.1 realiseert een constructief werk-leerklimaat en draagt zorg voor een veilig opleidingsklimaat waarbij de opleider respectvol, reflectief en ondersteunend is naar de aios 1.2 bouwt een constructieve relatie op met de individuele aios 2.1 realiseert een evenwichtige en uitdagende werk-leerplek door gerichte opleidingsactiviteiten op basis van het opleidingsplan en bewaakt en evalueert proces en resultaat 2.2 begeleidt de individuele aios naar zelfsturing in het realiseren van diens opleiding door de aios te ondersteunen bij het opstellen van diens individuele opleidingsschema en bevordert het eigenaarschap van de aios bij diens eigen leerproces 2.3 beoordeelt resultaten en adviseert over de consequenties voor de voortgang door leerresultaten terug te koppelen , te beoordelen en de voortgang van het leerproces vast te leggen 5.1 beschouwt het opleiderschap als een wezenlijk aspect van de eigen professie door inspirerend gedrag om te onderwijzen en te leren 5.2 werkt systematisch en doelgericht aan verbetering van het eigen beroepsmatig functioneren door het eigen handelen als opleider te sturen op basis van wetenschappelijke inzichten en ‘best practices’

Inhoud cursus

Deze cursus is bedoeld als ondersteuning van hao’s die op dit moment bezig zijn met hun eerste begeleidingsjaar. Op de eerste bijeenkomst in juni neem je kennis van het onderwijs aan de huisartsopleiding bij het VUmc en de gebruikte leermiddelen. De beoordelingsprocedure voor aios met de daarbij behorende evaluatieformulieren wordt besproken. Er zal worden geoefend met leergesprekken: Welke vormen bestaan er? Wat kun je ermee? Waar moet je op letten? Hoe kun je op een juiste wijze feedback geven? In november zullen we doorgaan op het thema leergesprekken waarbij we gebruik zullen maken van een scoringslijst. Daarnaast is er aandacht voor de organisatie van de praktijk: hoe stuur ik de patiëntenstroom? Naar analogie van het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) van de aios zul je een persoonlijk ontwikkelingsplan voor jezelf opstellen: wat wil ik als opleider leren, hoe en wanneer?

Thema’s

• Het persoonlijk ontwikkelingsplan van de aios en de hao • Voortgangskwalificatie en beoordelingsprocedure • Soorten leergesprekken: taak-, proces- en persoonsgericht • Kenmerken van: consultbespreking, dagrapportage, consultatie • Werken met de video en directe observatie • Feedback: theorie en vooral oefenen • Leercondities in de eigen praktijk, knelpunten • ICPC

Werkwijze

We werken tijdens deze leergang afwisselend in de gehele groep en in kleinere groepen. Wij gaan daarbij uit van jullie werkervaring op dit moment en oefenen zoveel mogelijk met jullie eigen casuïstiek. Ervaren knelpunten zullen we aan de orde laten komen. Inleiding en nabespreking doen we plenair maar verder oefenen we vooral in kleine groepen. Tijdens het tweede deel in november wordt gewerkt met eigen video-opnames van leergesprekken. We sluiten aan bij actuele leerwensen.


Het basiscurriculum – Leergang 0 t/m 4 Basiscurriculum - leergang 2

Titel cursus

LEERGESPREKKEN

Doelgroep

Beginnende opleiders die leergang 1 hebben afgesloten.

Cursusdagen


Docenten

Groep A: Anouk Bogers en Thil Tolkamp Groep B: Angelika Raths en Karol Habryka (huisartsopleider)

Competenties

De opleider 1.1 realiseert een constructief werk-leerklimaat en draagt zorg voor een veilig opleidingsklimaat waarbij de opleider respectvol, reflectief en ondersteunend is naar de aios. 1.2 bouwt een constructieve relatie op met de individuele aios. 2.1 past voor de situatie geschikte gesprekstechnieken efficiënt toe, hanteert de verschillende rollen flexibel en passend bij de leersituatie en bewaakt en evalueert proces en resultaat. 2.2 begeleidt de individuele aios naar zelfsturing in het realiseren van diens opleiding. 2.3 beoordeelt resultaten en adviseert over de consequenties van de voortgang. 4.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er voldoende tijd en ruimte is voor opleiden. 5.1 beschouwt het opleiderschap als een wezenlijk aspect van de eigen professie. 5.2 maakt het eigen persoonlijk en professioneel functioneren bespreekbaar en stelt verbeterpunten vast op basis van verkregen feedback. 5.3 bewaakt de balans tussen betrokkenheid en distantie en kan het onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke aspecten in het werk adequaat hanteren. 5.4 handelt conform geldende gedrags- en omgangsregels en gaat integer en zorgvuldig om met eigen invloed op de aios.

Inhoud cursus

Centraal staan in deze cursus de eigen leervragen van de deelnemers uitgaande van hun ervaringen met de aios tot nu toe. Uitgangspunt zijn de door de hao’s ervaren ‘hobbels’ en succeservaringen bij het voeren van leergesprekken. Wat stimuleert de interactie tussen opleider en aios en wat kan de interactie belemmeren? Hoe maak je ruimte voor het leren van de aios? Hoe vind je de goede balans tussen achteroverleunen, luisteren, doorvragen en sturen, je eigen opvattingen als ervaren huisarts en opleider? Aan het einde van de cursus heeft iedere deelnemer het eigen repertoire vergroot en duidelijke aandachtspunten voor de verdere persoonlijke ontwikkeling.

Thema’s

• Plaats en functie van het leergesprek • Het verschil tussen verschillende doelen en soorten leergesprekken • Basisvaardigheden voor het voeren van leergesprekken, zoals het structureren en con- cretiseren van leervragen. • De balans tussen leiden en volgen • Persoonlijke valkuilen • De Roos van Leary • Het effectieve gebruik van de ALVU als hulpmiddel - een door de HOVUmc in samenwerking met opleiders ontwikkeld instrument voor de analyse van eigen leergesprekken • Praktische tips, best practices • Persoonlijk ontwikkelingsplan van de hao


Werkwijze

Wij gaan in deze cursus uit van de begeleidingservaringen van de deelnemers aan de hand van door de cursisten meegenomen video’s van eigen leergesprekken, liefst op USB met VCL formaat. Als het om een consult- of patiëntenbespreking gaat naar aanleiding van een consult van de aios is het handig, als dit consult ook op video wordt meegenomen. Wij werken veel in kleine groepjes. Waar nodig bieden wij aanvullende theorieën aan die helpen interactie te analyseren en doelgericht te beïnvloeden. In november oefenen we ook het voeren van een leergesprek met een acteur aan de hand van een eigen situatie. We proberen in deze leergang door goed te focussen op individuele leerwensen, maatwerk te leveren.



DE BIJSLUITER

Doelgroep

Gevorderde opleiders die leergang 1 en 2 hebben afgesloten.

Cursusdagen

Woensdag/donderdag 13 en 14 juni, 14 en 15 november

Docenten

Groep A: Angelique Bongers en Willem Feijen Groep B: Chris Rietmeijer en Christine van Duin (gastdocent)

Competenties

De opleider 0.0 maakt bewust gebruik van de eigen voorbeeldfunctie en expliciteert en motiveert het eigen handelen 1.1. realiseert een constructief werk-leerklimaat 1.2. bouwt een constructieve relatie op met de individuele aios 1.3. kan omgaan met diversiteit 2.1 maakt een adequate keuze welke didactische werkvormen aansluiten bij de ontwikkeling van de aios; past voor de situatie geschikte gesprekstechnieken toe en hanteert verschillende rollen flexibel en passend bij de leersituatie 2.2 ondersteunt bij het formuleren van haalbare leerdoelen en bijbehorend plan van aanpak; signaleert ineffectief gedrag en maakt dit inzichtelijk 2.3 koppelt leerresultaten terug 3.1 identificeert problemen en geeft de aios ondersteuning bij het leren oplossen van (dreigende) conflicten; neemt verantwoordelijkheid voor consistentie en continuïteit van de opleiding 4.1 organiseert het eigen werk zodanig dat er voldoende tijd en ruimte is voor opleiden 5.1 beschouwt het opleiderschap als een wezenlijk aspect van de eigen professie 5.2 maakt het eigen persoonlijk en professioneel functioneren bespreekbaar en stelt verbeterpunten vast op basis van verkregen feedback 5.3 kan onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke aspecten in het werk adequaat hanteren 5.4 gaat integer en zorgvuldig om met eigen invloed op de aios

Inhoud cursus

Door vanuit verschillende invalshoeken te kijken naar stijlverschillen tussen hao en aios worden handvatten zichtbaar (en aangereikt) om deze verschillen positief en constructief te benutten. De hao raakt bekend met diverse theorieën over “stijlen” (leerstijltheorie van Kolb, belangentegenstellingen) en gebruikt deze in zijn/haar analyse en aanpak.

Thema’s

• Leergesprek • Leerstijlen volgens Kolb • Omgaan met belangentegenstellingen volgens Harvard-methode • Omgaan met diversiteit

Werkwijze

In deze leergang zullen we gebruik maken van diverse werkvormen: • Voorbereidingsopdrachten • Reflectie op voorbereidingsopdrachten • Aanreiken van theorie (Kolb, Harvard, diversiteit ) • Leren werken met hierbij behorende praktische modellen • Rollenspelen • Feedback geven en ontvangen • Experimenteren met nieuw gedrag



DOORSTART

Doelgroep

Gevorderde opleiders die leergang 1, 2 en 3 succesvol hebben afgesloten of ervaren opleiders die een ‘pas-op-de-plaats’ willen maken.

Cursusdagen


Docenten

Groep A: Harry Schleypen en Lili van Rhijn Groep B: Helle Poulsen en Gerda Visser

Competenties

De opleider 0 is rolmodel voor de verschillende competenties uit het competentieprofiel van de huisarts 1.1 realiseert een constructief werk-leerklimaat 2.1 realiseert een evenwichtige en uitdagende werk-leerplek 3.1 past samenwerkingsvaardigheden gericht toe 4.3 creëert binnen zijn organisatie/praktijk draagvlak voor het opleiden van aios 5.2 werkt systematisch en doelgericht aan verbetering van het eigen beroepsmatig functioneren

Inhoud cursus

In deze leergang willen wij jouw ervaringen met het opleiderschap evalueren en de resultaten van deze toets in een perspectief van de toekomst plaatsen. Hoe was de opleidingssituatie bij de start van jouw opleiderschap? Wat is sindsdien ontwikkeld? Waar bevind jij je nu? Waar wil je naartoe? En wat ga je doen om de kwaliteit van jouw opleiderschap op peil te houden c.q. verder te ontwikkelen (een succesvolle doorstart maken)? Met deze leergang sluit je het verplichte curriculum af. Met de oogst ervan kun je verder invulling geven aan leergang 5.

Thema’s

• Wat hoopte ik dat het opleiderschap me zou brengen? Wat is werkelijkheid geworden en hoe bevalt dat? • Wat heb ik inmiddels geleerd/verworven en hoe bevalt dat? • Wat heb ik als opleider in huis? • Wat zijn mijn persoonlijke kwaliteiten die kenmerkend zijn voor mijn opleiderschap en hoe maak ik daar actief gebruik van ? • Waarin zit de ‘pit’ van het opleiden? Wat geeft energie? Zijn geven en ontvangen in balans? Hoe behoud en/of bewaak ik dat? • Waarin wil ik me verder ontwikkelen en hoe pak ik dat aan? - POP hao

Werkwijze

Met behulp van toetsen, eigen presentaties en oefeningen onderzoeken we de thema’s, afwisselend plenair en in kleine groepjes. Tussendoor zijn er korte theoretische inleidingen om handvatten te bieden of het geheel in een kader te plaatsen. In juni neemt de hao een video van een leergesprek mee ter toetsing aan de hand van de ALVU. In november wordt de hao getoetst en beoordeeld aan de hand van een video- presentatie. Op deze video is een leergesprek te zien waarin de hao werkt met/aan een door hem/haar zelf in juni geformuleerd leerdoel, ter vergroting van zijn competentie als opleider. We ronden de leergang af met een feedbackronde. Bij goed gevolg ontvangen de deelnemers aan het eind van de leergang het certificaat voor de afronding van de verplichte leergangen.


Foto's november-dagen Doorn 2012



Keuzecurriculum - leergang 5

Titel cursus

DE MORES VAN HET OPLEIDEN: OVER WAARDEN, PLICHTEN EN PAARDEN Een waardevolle opleider, wat heeft de aios eraan?

Doelgroep

Ervaren opleiders die leergang 1, 2, 3, en 4 hebben afgesloten.

Cursusdagen


Docenten

Jan de Heer, huisarts(opleider) en Koen Kestens, consulent en trainer in de zorgsector

Aantal deelnemers

Minimaal Maximaal

Competenties

De opleider 1.1 realiseert een constructief werk-leerklimaat 1.2 bouwt een constructieve relatie op met de individuele aios; creëert een veilige, vertrouwelijke omgeving waarin aios wordt gestimuleerd emotioneel en intellec tueel uitdagende situaties te bespreken; daagt de aios steeds opnieuw uit tot dialoog; is daadwerkelijk geïnteresseerd in en gericht op de aios; toont empathie 1.3 kan omgaan met diversiteit; kan afstemmen op de eigenheid van de aios in culturele, sociale en ethische zin 2.2 begeleidt de individuele aios naar zelfsturing in het realiseren van diens opleiding 5.1 beschouwt het opleiderschap als een wezenlijk aspect van de eigen professie;• toont inspirerend gedrag om te onderwijzen en te leren; gaat bewust en adequaat om met de eigen houding als opleider; toont plezier in het werk als opleider en als huisarts (specialist); heeft inzicht in het effect van eigen gedrag en waardoor dit gedrag wordt veroorzaakt; identificeert eigen valkuilen en gebruikt deze valkuilen als leerinstrument in het opleiden 5.3 bewaakt de balans tussen betrokkenheid en distantie; kan het onderscheid tussen zakelijke en persoonlijke aspecten in het werk adequaat hanteren 5.4 handelt conform geldende gedrags- en omgangsregels; gaat integer en zorgvuldig om met eigen invloed op de aios

Inhoud cursus

De cursus gaat over de ethiek in de dagelijkse praktijk als huisarts en als huisartsopleider. Er wordt gewerkt aan bewustwording van dilemma’s die de huisarts, dus ook de aios, dagelijks ontmoet. We gaan (nog eens) op zoek naar eigen waarden, deugden, normen en plichten. Wat is goed aan het goede wat wij met onszelf, onze patiënten en onze aios voorhebben?

Thema’s

• De cursus is een zoektocht naar eigen overtuigingen, waarden en normen als basis voor keuzes voor ons gedrag c.q. handelingen als huisarts en als huisartsopleider • Wat is een goede keuze en wat is goed handelen in de behandelrelatie met de patiënt en wat in de relatie tot de aios? • Explicitering van eigen waarden en normen en hun context als basis van het handelen van onze aios • Wat is “moreel beraad”, welke vormen zijn er en hoe kan het ons helpen bij het verkrij- gen van inzicht en bij besluitvorming • Zitten er morele boodschappen in feedback, bestaat amorele feedback?

8 10


Werkwijze

Er wordt plenair en in subgroepen gewerkt aan zelfonderzoek naar eigen waarden en normen en deugden. Er zijn enkele korte voordrachten. Verder wordt er gewerkt met opdrachten die uitgewerkt worden in subgroepen. Er zal een keuze gemaakt worden uit poëzie, literatuur en film om waarden, normen en deugden van de deelnemers te communiceren. Er worden lijfelijke praktische oefeningen uitgevoerd om verschillende aspecten van de ethiek te begrijpen. Op de tweede dag van het eerste blok wordt er gewerkt met paarden voor het aanleren van amorele vormen van feedback. Kennis van paarden is niet nodig en zelfs angst voor paarden behoeft geen belemmering te zijn. Zorg voor geschikt schoeisel om in de “bak” rond te lopen! Van de deelnemers wordt gevraagd minimaal 2 weken vooraf een beschrijving te geven van een ethische kwestie, een moreel dilemma van maximaal twee A4. Inzenden naar [email protected] Zoek ook naar een gedicht, een stukje proza, een film of een beeldend kunstwerk wat in jouw ogen iets karakteristiek uitdrukt op het gebied van zorg/zorgen. Neem daar iets van/over mee naar de cursus.


Het basiscurriculum – Leergang 0 t/m 4 Keuzecurriculum - leergang 5 Titel cursus

BELEID BIJ SOLK (Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten)

Doelgroep


Cursusdagen


Docenten

Henriëtte van der Horst (hoogleraar huisartsgeneeskunde) en Katinka Prince (huisartsopleider)

Aantal deelnemers

Minimaal Maximaal

Competenties

De opleider 0.0 is rolmodel voor verschillende competenties uit het competentieprofiel van de huisarts (specialist); maakt bewust gebruik van eigen voorbeeldfunctie; expliciteert en motiveert eigen handelen, in dit geval het beleid bij SOLK 2.1 past de voor de situatie geschikte communicatieve technieken efficiënt toe tijdens de begeleiding van de aios 2.2 begeleidt de individuele aios naar zelfsturing in het realiseren van diens opleiding; bevordert de deskundigheid van aios op het terrein van SOLK; stimuleert en ondersteunt het ontwikkelen van kennis en vaardigheden op het terrein van SOLK op verschillende manieren 5.1 heeft inzicht in het effect van eigen gedrag en waardoor dit gedrag wordt veroorzaakt; identificeert eigen valkuilen en gebruikt deze valkuilen als leerinstrument in het opleiden

Inhoud cursus

In de in 2010 verschenen CBO-richtlijn over patiënten met SOLK heeft de huisarts een centrale rol. De huisarts exploreert de klachten en de manier waarop de patiënt hiermee omgaat (aan de hand van het acronym SCEGS = somatische, cognitieve, emotionele, gedrags- en sociale aspecten), inventariseert risicofactoren voor een ongunstig beloop en doet adequate diagnostiek. De huisarts probeert met de patiënt te komen tot een gemeenschappelijke probleemformulering en aanpak, en houdt ook bij verwijzing de regie. In deze cursus oefenen we consulten regievaardigheden die hiervoor nodig zijn. We volgen hierbij de opzet van de NHG-cursus ‘Beleid bij SOLK’. Ook de aios krijgt onderwijs over het beleid bij SOLK in het 1e jaar en in de 3e-jaars differentiaties Onverklaarde Klachten en CGT. Je leert hoe je de aios hierbij kunt helpen in de praktijk.

Thema’s

• Cognitieve technieken voor klachtexploratie, uitleg van vicieuze cirkels, beleid bij hardnekkige ongerustheid en bij patiënten die, vaak vanuit hun ongerustheid, verwijzing eisen • Herkennen van eigen catastroferende cognities (‘deze patiënt is hopeloos’, ‘bij allochto- nen werkt dit niet’) • Valkuilen in het beleid bij SOLK (o.a. hoe blijf ik somatisch alert?) • Wie behandel ik zelf, wie verwijs ik en hoe? • Pijn en Brein: resultaten van nieuw neurofysiologisch onderzoek • Hoe zorg ik dat de aios SOLK-patiënten ziet • Het belang van het verhaal van de patiënt en de voorgeschiedenis • Feedback geven op SOLK-consulten van de aios

Werkwijze

Juni: De nadruk ligt op gericht oefenen van consultvaardigheden m.b.v. cognitieve technieken.

8 15

Tussen juni en november: Toepassen van cognitieve technieken in eigen SOLK-consulten en feedback geven op SOLK-consulten van aios. Video opnemen van leergesprek met aios over SOLK. November: Nadruk ligt op de opleidersrol. Aan de hand van de video’s en de opgedane ervaringen worden knelpunten besproken en nog eens geoefend. Ook de organisatie van de zorg voor SOLK-patiënten krijgt aandacht: stepped care met de huisarts in de regierol.


Keuzecurriculum - leergang 5 Titel cursus

STARCLASS SPOEDZORG IN DE HUISARTSPRAKTIJK

Doelgroep


Cursusdagen

Dinsdag/woensdag 12 en 13 juni, 13 en 14 november De twee dagen in juni vinden plaats in het Mets Centrum in Bilthoven. Je dineert, overnacht en ontbijt wel samen met alle andere deelnemers van de meerdaagse cursussen in Hotel Conferentiecentrum in Doorn. De twee dagen in november vinden plaats in Conferentiecentrum Zonheuvel in Doorn.

Docenten

Frans Rutten (Cursusleider Spoedzorg) Namen docenten op dit moment niet bekend

Aantal deelnemers

Minimaal Maximaal

Competenties

De opleider 0.0 is rolmodel voor de verschillende competenties uit het competentieprofiel van de huisarts (specialist) - past het diagnostisch en therapeutisch arsenaal van het vakgebied m.b.t. spoedeisende zorg evidence based toe - draagt bij aan effectieve intra- en interdisciplinaire samenwerking - past samenwerkingsvaardigheden doelgericht toe - verwijst doelgericht op basis van actueel inzicht in de expertise van andere zorg- verleners 2.2 begeleidt de individuele aios naar zelfsturing in het realiseren van diens opleiding 5.2 werkt systematisch en doelgericht aan verbetering van het eigen beroepsmatig functioneren

Inhoud cursus

Qua inhoud richt deze STARclass zich op hetgeen kan voorkomen in de huisartspraktijk overdag en tijdens diensten op de HAP. De spoedeisende omstandigheden worden zo realistisch mogelijk nagebootst.

12 36

Het programma is opgebouwd rond de ABCDE-benadering waarbij de toestand van de patiënt bepalend is voor de noodzakelijk te nemen beslissingen en uit te voeren handelingen. Tijdens de cursus wordt ruim aandacht besteed aan: “Hoe vertel ik het mijn aios”. Thema’s

Voorlopig programma: • Inleiding in de methodische benadering van ernstig zieke patiënten volgens de ABCDE- methodiek • Training basisvaardigheden ABCDE (diverse handgrepen, iv-toegang aanleggen, zuur- stoftoediening) • Het acuut bedreigde kind • BLS+AED met METS-certificering • Oefenscenario’s met simulatiepatiënten: Ademhalingsproblemen, Shock, Bewustzijns- stoornissen(trauma en non-trauma) • Lichamelijk onderzoek en beleidsbepaling bij patiënten met trauma’s op een HAP, met simulatiepatiënten

Werkwijze

Het onderwijs is vooral gericht op zelf oefenen in kleine groepjes onder leiding van de deskundige trainers/docenten. Deze docenten zijn ook betrokken bij de STARtclass voor aios huisartsgeneeskunde. U wordt getraind in het herkennen van een voor de patiënt levensbedreigende situatie. Hierbij gaat u methodisch te werk volgens de ABCDE-systematiek. Ook leert u de noodzakelijke levensreddende interventies toe te passen, zowel bij volwassenen als kinderen.


Het basiscurriculum Leergang 0 t/m 4 Alternatieven leergang– 5 Ervaren opleiders bepalen zelf de inhoud van hun scholing. Naast onze eigen vierdaagse cursussen kun je ook kiezen voor alternatieven. STARclass SPOEDZORG IN DE HUISARTSPRAKTIJK Vanwege de uitstekende evaluaties van eerdere STARclasses is deze cursus dit jaar onderdeel van het scholingsaanbod van HOVUmc voor ervaren opleiders (leergang 5), zie de informatie op blz. 23. Wie om welke reden ook niet deel kan nemen op 12 en 13 juni en 13 en 14 november kan ook nog inschrijven op deze (zelfde) cursus in landelijk verband op: • 22 t/m 25 mei • 25 t/m 28 september • 27 t/m 30 november Op deze data mogen uiteraard ook beginnende en gevorderde (leergang 1 - 4) opleiders inschrijven, maar dan als extra leeractiviteit naast de leergang bij ons. Voor meer informatie over de inhoud van het programma, aanmelden, kosten en accreditatie zie www.startclass.nl SUPERVISIE Diegenen die in 2012 supervisie willen volgen en daarmee één of twee vierdaagse(n) willen compenseren verzoeken wij vriendelijk met de onderstaande richtlijnen rekening te houden: • De supervisie richt zich niet alleen op het huisarts-zijn, maar ook op het opleider- zijn. • De supervisor is LVSC- en/of NHG-geregistreerd. • De supervisieserie duurt minimaal 12 bijeenkomsten, in principe om de 14 dagen. Voor individuele supervisietrajecten kan een serie van 10 gesprekken voldoende zijn. • Minimale duur van elke bijeenkomst is: individueel 1 uur, 2-tal 1½ uur, 3-tal 2 uur. • Elk contactuur supervisie bij een NHG-geregistreerde supervisor wordt gehonoreerd met 1 accrediteringspunt. Deze punten komen bovenop de 24 forfaitaire punten! De supervisor vraagt accreditatie via het NHG aan. • De kosten van de supervisie worden door de deelnemers zelf gedragen. Natuurlijk kun je ook supervisie volgen als je nog in leergang 1-4 zit. Alleen vragen wij je dan toch deel te nemen aan de vierdaagse. Je kunt de compensatie voor supervisie dan ‘verzilveren’ zodra je in leergang 5 zit. Je kunt contact opnemen met Angelika Raths ([email protected] of 020–444 9347) voor verdere informatie, hulp bij het vinden van een geschikte supervisor, het samenstellen van een supervisiegroepje of het contact leggen met collega’s die als opleiders supervisie-ervaring hebben opgedaan en daarover informatie willen verstrekken. INTERVISIE Intervisie kan een aantrekkelijk vervolg op supervisie zijn. Wie aantoonbaar heeft deelgenomen aan minimaal zeven intervisiebijeenkomsten met hao-collega’s gedurende maximaal twee jaar, onbegeleid of begeleid door een geregistreerde NHG- of LVSC-supervisor, kan daarmee één vierdaagse cursus compenseren. De intervisie kan dan ook door de NHG-supervisor geaccrediteerd worden. Wij beschouwen Balintgroepen ook als een vorm van intervisie. OPFRISSEN Het kan voor een ervaren hao zinvol zijn een basisleergang te herhalen ter opfrissing van bepaalde didactische basisvaardigheden. De inhoud van de basiscursussen verandert in de loop der jaren en nieuwe docenten zetten vaak weer eigen accenten. Als je denkt dat je toe bent aan het opfrissen van de thema’s van leergangen 2, 3 of 4 dan ben je van harte welkom, mits er vrije plaatsen zijn. Dit kan ook een opstap zijn voor het volgende alternatief, het co-docentschap. 24 hao-proVUssioneel - april 2012

Alternatieven leergang 5 CO-DOCENTSCHAP HAO-CURRICULUM ‘Het meeste leer je vóór de klas’… Wie denkt didactische kwaliteiten te hebben kan zich bij Angelika Raths opgeven als co-docent voor leergang 0 t/m 4. je kunt jouw jaarlijkse vier scholingsdagen (met bijbehorende voorbereiding) dan gebruiken om ‘vóór de klas te staan’ in plaats van ‘in de klas te zitten’. Eventueel nodigen we je eerst uit voor een oriënterend gesprek hierover. Je zult altijd naast een staflid-docent werken. De hoofdverantwoordelijkheid zal altijd bij het staflid liggen. Jouw activiteiten zijn van ondersteunende aard. Omdat het een leeractiviteit is, een invulling van jou eigen scholingsdagen, wordt je hiervoor niet betaald, maar stellen wij je vrij van de kosten voor het verblijf. Uiteraard zijn de cursusdagen die je begeleidt geaccrediteerd. De cursussen zijn al uitgewerkt en men kan met ongeveer één dag inwerken volstaan. Zou het je meer werk kosten, dan kunnen voor de extra tijd waarnemingskosten worden gedeclareerd. Je zult merken dat je tijdens het voorbereiden en geven van de stof zelf weer veel op zult frissen en bij zult leren. ONDERWIJSONTWIKKELING EN DOCENTSCHAP HAO-KEUZECURRICULUM Als je zelf ideeën hebt voor het opzetten van een nieuwe didactisch gerichte cursus c.q. onderwijsactiviteit voor ervaren opleiders, dan nodigen we je graag uit om jouw ideeën op papier te zetten en met ons te bespreken. Wij zullen kijken of jouw ideeën passen in het kader van ons hao-curriculum en zo ja, hoe we jou kunnen ondersteunen bij het vormgeven ervan. Denk je ook over didactische kwaliteiten te beschikken, dan zou je de cursus eventueel zelfs samen met een ervaren staflid of een gastdocent(e) kunnen geven. Daarvoor zullen wij je van tevoren uitnodigen voor een oriënterend gesprek. Waarschijnlijk zal het ontwikkelen, geven een mee-organiseren je meer tijd kosten dan de vier scholingsdagen. Je kunt deze activiteiten dan voor twee jaren scholing laten tellen of voor de meertijd (in overleg) waarneemkosten declareren. PROJECTEN Misschien heb je een eigen idee hoe je jouw didactische scholing vorm zou willen geven. Bijvoorbeeld een eigen onderzoekje doen rond de competenties van opleiders, door collega’s of aios te interviewen of te observeren en daarover eventueel een artikel te schrijven voor de ProVU? Ook de scholingsprojecten in Roemenië en Aruba vallen onder leergang 5. Stuur jouw voorstel naar [email protected] HAO-MENTORSCHAP Ervaren hao’s, die over langere tijd goed geëvalueerd zijn als opleider, kunnen zich opgeven als hao-mentor. Zie voor de beschrijving van de functie de informatie op de website onder de hao-knop. Men stelt de eigen vier scholingsdagen dan beschikbaar voor hao-collega’s die behoefte hebben aan ondersteuning in hun opleiderschap. Het instituut biedt hiervoor scholingsbijeenkomsten aan. Neem bij belangstelling contact op met Angelika Raths ([email protected]) of Helle Poulsen ([email protected]).

Voor nadere informatie of ondersteuning m.b.t. de alternatieven van leergang 5 kun je terecht bij teamleider Angelika Raths ([email protected] of 020 - 444 9347).


Foto's november-dagen Doorn 2012


Het basiscurriculum – Leergang 0 t/m 4


Horizonte

Nienke Gonzalez Diaz Smit Sinds mei 2011 ben ik als specialist ouderengeneeskunde werkzaam bij de Stichting Algemene Bejaardenzorg Aruba (SABA). In dienst van het ziekenhuis (Dr. Horacio E. Oduber Hospitaal) werk ik samen met de huisartsen van een gezondheidscentrum (Cas di Dokter) en rijd heen en weer tussen de vier locaties van het verpleeghuis, verspreid over het eiland.

Een uitdagende en motiverende baan, werk inhoudelijk redelijk overeenkomend met de verpleeghuisgeneeskunde in Nederland, maar de omgeving waarin en de mensen waarmee je werkt zijn uiteraard wel anders. Een tropisch eiland met vrijwel altijd zon waar de mensen vooral buiten leven. De laagbouw van het verpleeghuis bevindt zich in een tuin vol met bloemen en fruitbomen. De gebouwen zijn eenvoudig en de voorzieningen beperkt maar de brede veranda’s aantrekkelijk en koel. Ze omringen de tuin en overal staan oude schommelstoelen die de mensen van thuis hebben meegebracht.

Voordat ik bij de zusterspost aankom om visite te lopen heb ik de meeste bewoners al begroet met een vrolijk “Bon dia, con ta bai cu bo senora, senor?” (Goedendag, hoe gaat het me u?) en al heel veel keren geantwoord dat het met mij “hopi bon” (heel goed) gaat. Deze ochtendbegroeting is belangrijk en vaak word ik begeleid door een papagaai die het Arubaanse volkslied zingt. Ik heb 250 patiënten onder mijn hoede en binnenkort wordt dit aantal verder uitgebreid. De populatie is heel divers. Er wordt wel getracht steeds meer

speciale doelgroepen bij elkaar op een afdeling te plaatsen maar vooralsnog is dat niet gelukt. Dit brengt met zich mee dat je per locatie uiteenlopende situaties en problemen aantreft, variërend van eenvoudig en rustig tot zeer complexe problematiek. Voorheen was deze woonvoorziening voor ouderen een bejaardenhuis, echter dit is het allang niet meer. Je kunt het nu beter omschrijven als een woonzorgvoorziening met gespecialiseerde kennis. De gehandicaptenzorg, revalidatie na trauma’s en een gedeelte psychiatrie zijn ook ondergebracht bij de SABA. In maart komen er 50 aanleunwoningen bij. Voor mijn komst waren het de huisartsen die de medische zorg voor de SABA op zich hadden genomen. Nu ondersteunen zij mij als waarnemer of achterwacht tijdens mijn afwezigheid en tijdens de diensten.

Mijn werk bestaat uit het dagelijks medisch werk (visites) als behandelend arts en het uitwerken van zorgplannen aan de hand van het multidisciplinair overleg. Ik voer veel beleidsgesprekken met patiënt en familieleden. Verder ben ik actief betrokken bij het meer vormgeven aan de specifieke verpleeghuissetting in samenwerking met het management van de SABA. Ook bij beleidsgesprekken met de grote verzekeraar en het ministerie van Volksgezondheid word ik betrokken en word mijn input gevraagd. Ik werk nauw samen met de apothekers (de Botica) en heb met hen in het afgelopen jaar een geriatrisch formularium opgesteld. We maken gebruik van het HIS, wat werken op afstand en met waarnemers veiliger en gemakkelijker maakt. Voor de verzorging en verpleging organiseer ik klinische lessen die enthousiast bezocht worden. Het is opvallend hoe open men hier staat voor samenwerking en nieuwe ideeën of het uitbreiden van kennis en deskundigheid. Verder ben ik betrokken bij de huisartsopleiding van het VUmc. Elke drie maanden loopt er een Arubaanse huisarts in opleiding stage in het verpleeghuis. Het samenwerken is heel leerzaam voor beide partijen en het overbrengen van mijn vakgebied een uitdaging. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om een rol te spelen bij het vormgeven van de ouderenzorg in de 1e lijn. Er is vooral nog veel winst te behalen op het gebied van preventie in de fase voordat er besloten wordt tot opname in het verpleeghuis. Het opleiden en begeleiden van de aios richt zich in het bijzonder op het gebied van diabeteszorg, wondzorg, contractuurpreventie, begeleiding van de eerste fase van de verschillende dementiebeelden, het voeren van beleidsgesprekken (bv. wel of niet naar een ziekenhuis, wel of niet een PEG-sonde…)


en het voorkomen van en omgaan met polifarmacie. Grote en ethisch beladen onderwerpen waarbij je een weg moet vinden binnen de Arubaanse cultuur en mogelijkheden. Ik werk met enthousiaste en hardwerkende aios die zeer betrokken willen zijn bij de toekomst van hun ouderenzorg op Aruba. De komende paar jaar valt er een hoop werk te verzetten, maar ik doe het dagelijks met veel plezier en hoop dit ook voor langere tijd te mogen doen. Het is denk ik heel leerzaam om een periode je vak uit te oefenen buiten Nederland. Het vraagt om flexibiliteit en aanpassingsvermogen om met minder middelen en andere voorzieningen toch kwalitatief goede zorg aan ouderen te leveren. De Arubaanse bevolking ervaar ik als warm en betrokken. De multiculturele samenleving maakt het leven op Aruba rijk en boeiend maar soms ook ingewikkeld omdat je met allerlei achtergronden en gewoonten rekening moet houden. De meeste Arubanen zijn viertalig, wat ook in de visites tot uiting komt en soms voor grappige situaties zorgt. De zorg voor ouderen is dierbaar. De middelen en voorzieningen zijn beduidend minder dan in Nederland, maar als je ziet hoe ouderen betrokken worden bij de samenleving, hoe er gedanst, gezongen en gelachen wordt bij iedere gelegenheid, dan kan ik

niet zeggen dat ouderen hier ongelukkig zijn. Als mijn verhaal aanspreekt en enthousiast maakt om als aios een stage verpleeghuisgeneeskunde op Aruba te komen doen en ons een handje te helpen neem dan contact op met mij: [email protected] Een vrolijke groet uit een zonnig Aruba! Te aworo!

Melissa Wever Aios 3e-jaars Huisartsopleiding Aruba Mijn ervaring tijdens de verpleeghuisstage te Aruba was onvergetelijk. Ouderengeneeskunde is een vak apart. Je wordt er pas van bewust als je er zelf mee bezig bent. Wat was het toch heerlijk om ‘s ochtends binnen te lopen en die oudjes met zo’n brede glimlach te zien als ze je zagen. Met het begroeten en vragen hoe het met hun ging kon hun dag al niet meer stuk. De meeste ouderen hebben verschillende co-morbiditeiten, met als gevolg dat ze inderdaad wat klachten kunnen hebben. Deze geven zij ook wel aan, maar wat uit ervaring toch het belangrijkste voor hun blijkt te zijn is dat wij even wat tijd en aandacht aan hun als persoon geven. Ik heb heel veel bewondering gekregen voor alle hulpverleners die dagelijks hard werken en die dagelijks de wens van onze ouderen vervullen door tijd en aandacht aan ze te besteden. Tijdens deze stage heb ik op verschillende gebieden ontzettend veel dingen geleerd die mij rijker hebben gemaakt als toekomstig huisarts.


HAOVU - HaDiDoc: Politburo?

Carine den Boer Bij opleiders is er soms onduidelijkheid en argwaan over de werkwijze van de HaDiDoc. Hoe functioneert deze schimmige organisatie die in besloten vergaderingen over het lot van opleiders beslist? Is dit vriendjespolitiek en willekeur, politburo-achtige toestanden? Wie controleert de HaDiDoc? Sinds ruim 5 jaar zit ik als bestuurslid van de HAOVU bij de vergaderingen van de HaDiDoc. De HaDiDoc is begin jaren 90 in het leven geroepen om de kwaliteit van de huisartsopleiders te bewaken. De stafleden van de HaDiDoc zijn op dit moment Lili van Rhijn (voorzitter), Jolijn de Graaff, Helle Poulsen en Willem Feijen. Doel van mijn aanwezigheid in deze commissie is om de transparantie voor opleiders te verbeteren. Ik denk en praat wel mee maar heb geen uitvoerende taken. Bij vragen of problemen kun je altijd contact met me opnemen! Werkwijze De HaDiDoc werkt voornamelijk naar aanleiding van schriftelijke informatie over huisartsopleiders, zowel de evaluaties van de aios als de evaluaties van de groepsbegeleiders worden gelezen door 2 leden van de commissie. Bij vragen over de evaluaties bespreken we dit in de vergadering. Bij deze bespreking worden eerdere evaluaties meegenomen. Als het nog niet helemaal duidelijk is en als we aanvullende informatie willen, wordt er contact met de opleider gelegd. De opleider krijgt altijd bericht als hij/zij in de HaDiDoc is besproken, ook als er geen verdere actie uit voortvloeit. Dit om te voorkomen dat er over je wordt gesproken zonder dat je dit zelf weet. De evaluaties van de opleider worden bewaard in het dossier, wat alleen is in te zien door de opleider zelf en bepaalde stafleden. Problemen Wat voor problemen kom ik in de HaDiDoc zoal tegen? Er zijn opleiders die geen goede werkplek voor de aios hebben of die steeds niet aan leergesprekken toekomen, hetzij door gebrek aan organisatie, hetzij door andere prioriteiten. Sommigen komen zelden of nooit op de terugkomdagen. Er zijn aios die nooit worden geobserveerd, noch live noch met video. In sommige praktijken zijn er ruzies tussen collega’s of met de assistentes, spanningen tussen opleider en aios, bijvoorbeeld over invulling van werktijden en compensatie-uren, of het botsen van karakters.

Verbeteren Als in het gesprek met de opleider duidelijk wordt dat het een structureel probleem betreft en de opleider wil dit verbeteren, kan deze begeleiding krijgen van een mentor of coach. Dit leidt in het algemeen tot een win-winsituatie voor huisartsopleiding en opleider. Als de gewenste verbetering uitblijft is er een probleem. Dit zijn heel moeilijke situaties waarbij naar mijn ervaring de HaDiDoc zeer integer en zorgvuldig te werk probeert te gaan. Doelstelling van de HaDiDoc is dat minder goed functionerende opleiders begeleiding krijgen en hiermee verbeteren en, als dat niet lukt, stoppen met opleiden. Wij staan immers met z’n allen voor een goede kwaliteit van de huisartsopleiding! En als je een derdejaars of kersverse collega krijgt die erg weinig heeft geleerd ben je ook niet blij. Verdere activiteiten Er worden voortgangsgesprekken gevoerd, voor beginnende opleiders wat vaker, voor ervaren opleiders iedere drie jaar. Diegene die dit voortgangsgesprek doet bekijkt het dossier en zoekt aansluiting bij de sterke en wat zwakkere kanten van de opleider. Deze gesprekken worden zoveel mogelijk bij de opleider in de praktijk gevoerd. Bij ontkoppelingen komt de HaDiDoc bij de opleider langs om nazorg te leveren. Zo’n ontkoppeling heeft de betreffende opleider vaak veel energie gekost en het is goed om te bespreken wat de opleider nodig heeft om weer goed verder te kunnen. Pluim Tenslotte vraagt de HaDiDoc bij de groepsdocenten na welke opleiders bijzonder goed hebben gepresteerd. Bij bijzondere prestaties kan er een bonus worden toegekend, ook kan de opleider gevraagd worden zijn of haar kwaliteiten te benutten binnen de huisartsopleiding. Toch nog vragen of nuttige suggesties? Bel, sms of mail me dan! Carine den Boer Huisarts gezondheidscentrum Kersenboogerd te Hoorn Bestuurslid HAOVU en LHOV Mail: [email protected] Telefoon: 0613693267


Van vraag naar evidence

Hans van der Wouden

Op 1 januari jl. ben ik bij het VUmc in dienst getreden. Ik heb een gedeelde aanstelling bij de onderzoekssectie van de afdeling Huisartsgeneeskunde, bij de huisartsopleiding en bij de afdeling Ouderengeneeskunde. Hiervoor werkte ik vele jaren bij de afdeling Huisartsgeneeskunde van het Erasmus MC in Rotterdam. Ik was daar als sociale wetenschapper/ methodoloog werkzaam bij de onderzoekssectie en de huisartsopleiding. Bij de huisartsopleiding van het VUmc ga ik me bezighouden met de wetenschappelijke vorming van aios, opleiders en stafleden. Ik ben een warm voorstander van evidence based medicine, en ik vind het leuk om huisartsen en aanverwanten te enthousiasmeren voor de tricks of the trade.

Startpunt is een vraag naar aanleiding van een patiënt uit de eigen praktijk. Hoe formuleer je die vraag zo dat je daar efficiënt en effectief mee op zoek kunt gaan naar een antwoord? In welke bron(nen) ga je zoeken? Hoe beoordeel je de kwaliteit van wat je gevonden hebt? Wat is je conclusie en wat vertel je de patiënt? En dat allemaal lekker praktisch en zo concreet als mogelijk is. We verwachten dat dit initiatief in een behoefte voorziet, maar we gaan uiteraard evalueren of jullie er ook zo over denken.

Wat de opleiders betreft, willen we dit jaar één middag van de paralleldagen van alle huisartsopleiders gaan wijden aan het gericht zoeken en beoordelen van ‘evidence’. Voor de aios is dit een bekend onderdeel van de opleiding in het eerste jaar en we vinden het belangrijk dat ook de opleiders hier vertrouwd mee raken.

LORENZO


Insider Euthanasie in het bijzijn van een gelovige aios

Wouter van Kempen Steeds vaker hebben wij te maken met een aios uit een andere cultuur. Ik had al een aios afkomstig uit Israel, uit Italië, maar ook uit Afghanistan, Vietnam en nu heb ik dan een aios van Marokkaanse origine. Ook collega’s hadden al eens een aios uit Eritrea en Turkije. Zij zijn uiteraard zeer welkom in ons gezondheidscentrum. Voor veel patiënten is het vaak een aangename verrassing als de dokter hen aanspreekt in de eigen taal. Bij de kennismaking met de aios komen talrijke onderwerpen ter sprake. Zo zal ik ook altijd vragen naar de opvattingen over abortus en euthanasie. In mijn praktijk komen beide vrij veel voor. Abortus tussen de 5 en10 keer per jaar en euthanasie tussen 1 en 4 keer per jaar. Het is dus vrijwel zeker dat een aios hiermee geconfronteerd zal worden. Het zal duidelijk zijn dat ik een uitgesproken liberaal standpunt inneem ten aanzien van deze kwesties. Voor mij is het belangrijk dat de aios er wél kennis mee maakt. Ze hoeven mij niet te beloven dat ze dit zelf ook zouden gaan doen. De aios afkomstig uit Vietnam had problemen met euthanasie vanwege zijn boeddhistisch geloof, maar hij wilde wel onderzoeken wat het voor hem betekende. Hij heeft destijds ruim 10 nabestaanden na een euthanasie in mijn praktijk geïnterviewd. Tot zijn verrassing was iedereen, ook soms jaren later, tevreden over hoe het gegaan was met hun partner. Niemand had spijt van de beslissing om euthanasie toe te passen. Mijn huidige aios is moslima en zal om die reden zelf nooit meewerken aan euthanasie. Kort geleden was het zover. Helga, een 64-jarige vrouw uit mijn praktijk had slokdarmkanker en was na vele behandelingen aan het einde gekomen. Zij kon vrijwel niet meer slikken en vermagerde steeds meer. De pijn was bijna niet te verdragen. We hadden al eerder enkele malen over euthanasie gesproken, maar steeds wilde zij nog wachten. Haar vier dochters verzorgden haar liefdevol en haar kleinkinderen bezorgden haar nog veel vreugde. Maar nu moest er iets gebeuren; ze was aan het uitdrogen. Ik ging erheen met mijn aios. We hebben er goed de tijd voor genomen en dat was ook nodig. Helga had zelf het idee dat euthanasie de enige oplossing was, maar al pratende bleek dat zij er eigenlijk nog steeds niet aan toe was. We vertelden haar dat we haar via een neussonde weer een beetje op krachten zouden kunnen brengen met speciale voeding. Eén van haar dochters is zelf IC-verpleegkundige en heeft veel ervaring met dit soort voeding. Dat leek Helga wel wat en nog diezelfde middag werd de

neussonde aangebracht door de gespecialiseerde thuiszorg. Dit werkte geweldig en in de weken daarna kwam Helga zelfs wat aan in gewicht. De tumor groeide echter door en de pijn nam steeds weer toe. Weer zijn we gaan praten en dit keer introduceerden we de morfinepomp. Helga liep door het huis met een rugzakje en daarin de kunstmatige voeding én de morfinepomp. In de weken die volgden moest de dosering van de morfine vrijwel dagelijks opgevoerd worden. Helga werd suffer en zwakker. En zo kwam dan toch het moment. Helga had in samenspraak met haar dochters besloten dat het genoeg was geweest. De SCEN-arts werd gebeld en kort daarna stonden we voor de deur. Een drankje was geen optie meer. Het zou een injectie worden. Eén van de schoonzonen had, op ons verzoek, van tevoren een venflonnaaldje ingebracht. Helga was volkomen helder op dat moment en besefte heel goed wat er ging gebeuren. Afscheid van de familie had ze al genomen. Alles was al gezegd. Ze verlangde naar de verlossing van haar lijden. Ze bedankte ons voor de goede zorgen en ik nam ook afscheid van haar. Ik kende haar al meer dan 35 jaar. Ik had haar bijgestaan bij de bevalling van haar jongste dochter. En nu dit. Ik vind dit altijd een heel plechtig, moeilijk, maar ook mooi moment. Helga zat gewoon in de stoel, waar zij de laatste maanden steeds zat. Ik had de spuit al van tevoren gevuld met thiopental en sloot hem aan op de venflon. Heel langzaam spoot ik de vloeistof in en al na enkele seconden zakte haar hoofd weg. De dochters hielden haar vast en wachtten totdat alle vloeistof was ingespoten. Daarna werd ze liefdevol op de bank gelegd. Ze woog misschien nog maar 35 kilo. Mijn aios had al die tijd stil toegekeken. Ze was ontroerd, maar vooral ontdaan dat het zo snel ging. We hebben er later nog enkele malen over gesproken. Ik heb haar op het hart gedrukt om later, in haar eigen praktijk, de mogelijkheid van euthanasie wel ter sprake te brengen. Gelukkig waren we het erover eens dat de patiënt er recht op heeft te weten dat een ‘zachte dood’ mogelijk is in Nederland.


In welke leergang zit je? Hieronder kun je zien bij welke leergang je dit jaar hoort. Mocht je van mening zijn dat dit niet klopt, dan vragen wij je vriendelijk zo spoedig mogelijk contact op te nemen met Samantha Paijens ([email protected] of 020 – 444 8238). Leergang 1 R.H. van den Berg M.N. Blank E.J.A. Blom L.I. Blom-Zandbergen R. Boot-ten Damme A. Dekker E. van Gemerden P.H.H. Houben D. Jesurun J.B. Kappeyne M.A. de Lange A.G.J. Munster R.G. Naarden M. van Pelt H.Z.A. Quaak P. Swart S.M. Terborg M. Thoolen N.A.F. Tromp A.C. van de Vusse L.M.L. van Wiechen E. Wielaard-Simons E.M. Wijbenga S.J.M. Zonneveld

G.M. Both A.J. Davids K. Duiser A.D.J. van Empel S.J.M. van Gaalen P Grootenboers G.J. van der Heide H.F. Hesselink C.M.A. Hilderink F.J.F. ten Hove G.A. IJff M.E. Israël E.C.M. Kolenberg B.J. Kral C.A.G. Kuiper H.J. van Leeuwen-vd Mark I.F. van Lingen J. Mehrtens T. van Mierop E.J.H. Rijk B.J.C. de Rooij M. Samsom R.I. Schure R.P. Umbgrove H.B. Veenema

Leergang 2 J.J. Baars D. Barten M. Bevers W.F. de Boer M.F. Boon A.J.J. van Eerden E.L. van den Ende R.M. Foppen F.P. Greeven J.I. Greven M.B. Hemker T.J. Laarhoven M.C.M. Lappenschaar C.H. Marees A.E. Meijer Y.J. Schilthuis T.H. Spies K.L Sprij J. Tjin-A-Ton B.A. Toppers C.J. in 't Veld G.J. van Vliet W. Vos I.J. de Vries S.A. de Waal R.C. Welling D.A. Wolthuis

Leergang 4 M.A. Baak F.H. Bakker-van Katwijk M. van Bergeijk E. Blok A.J.P. Boeke H. Boelhouwer A. Dekkers L.H.J. van Eeden H. Eekhof I.M. Elfering F. Fluitsma P. Grootes U.J. Heikens C. Kerbert H.J.H. Klever G.N. Konijn R. Leentjens J.M. Lesterhuis M.G.J.M. Mensink F.M. Movig W. Seelt J.A. van Soest M.G.H. Timmerman W.A. van Weers A. Willems W.I.E. Wolfe

Leergang 3 J. Andrea K. Arnold G. Averesch C.B. Bisschop F. Boon

Leergang 5 P. Bakker J.F. Bastiaans R.M. van Beest J.H. Berendse J.M.J.M. Berentzen

W.P.A. Berghoef C. den Boer J.B.M. Boink I.N. Bolhuis-Claasen G.W.M. Bongers G.M.C.P.M. de Bont G.C. Bontenbal J.A. van den Bosch J.P.M. Bots L.B. Braaksma J. Brendeke G. de Bruijn G.J. de Bruijn G.E. Bucher H.B. Burggraaff TH.J.F. van Burink C.M. Captein W.J. Christiaans S.M.L. Coningsby A.P. Coppes R.F.A.A. Corsten E.S. Courant R. Daan O. Dijkstra R.B. Dijkstra M.A. van Doorn W.B. van Duijn H. van Eijkeren R.M. Elsas M.T.A.M. van den Ende H.J. van Enter P.P.J. Geenen J.T. de Graaff J.C.A. Groen J.C.A.M. Groen-Evers W.C.M. de Haas K.M.P.A.M Habryka M.J. Hamaker M. Hamming T.W.M. Harding W.B.M. Harmsen H.C. de Hartog E.P. Heeneman J. de Heer E.A.P. van der Heijden R. den Heijer H.H. Hendriks K. van Heusden F.J.R. van Hijfte H. Hirschfeld F.H. Hoekstra H.P. van der Horst A.J. de Jager B. Jansen H.J.M. Joosten H.D. Kappelhoff W.R. van Kempen W. van Kernebeek C. Koeman H. Korfker H. Kort

M. Kruse J.M Kruyswijk N.J. Kuijs J.H.W. Labots J.L. Laceulle W.A. de Lege P.A. Lesterhuis I.S Letsch B.C. van Maanen-Thiel C.P.M. Mak P. Marinus W.M. Maschhaupt B. van der Meer C.A.A.M. Meereboer Q.C.M. Meijer H.J.A. Mulder A.H.P. Mulders A. Nijland A.N. Nijman R.Y. Nof A. Noor C.T.M. Odijk R.E. Oelderik M. Oijevaar R.P.A. Otjes J. Padding F.A.L. Pieters T.S.W. Posthuma C.J.A.H. Prince B.A.H. Prins E.A. Reynders S.M.E. van Rhijn H. Rol G.B. Roos A.A.L. Rutgers J.W.M. Schellekens W. Schuurman E. Sleeboom J. Smaal M. van Soestbergen L. Stofberg P.P. Strikwerda J.W.S. Stronck W.A.M.J Thunnissen S.W. van Turennout W.J. Vaarkamp W. Veerman Jr. C.W. Verschoor A. Visser S.M. van Vliet G.K. van Voorst Vader D. de Vries S.M.A. Vuister B.L.F. Walstock F.B. Weenink I.F.M. van Westing D.E.A. Wijs J.M.M. de Wit T.P.S. Zijp


Uitzwaaien Uitzwaaien Agenda 2012/2013

LHK-toets april 2012 voor opleiders De Landelijke Huisartsgeneeskundige Kennistoets april 2012 die is afgenomen bij aios, is in de periode 10 – 21 mei beschikbaar voor hao’s. Je kunt deze kennistoets via internet maken. De uitslag krijg je direct na afname van de toets op het scherm te zien. Houd er rekening mee dat je voldoende tijd reserveert voor het maken van de toets (ongeveer twee uur). De inloggegevens ontvang je per e-mail van Huisartsopleiding Nederland.

Maatjesmiddag 2012 Dit jaar organiseren wij op dinsdag 17 april van 13.00 tot 17.00 uur, op het instituut, een geaccrediteerde scholingsmiddag voor ‘maatjes’. Dat zijn huisartsen die niet geregistreerd zijn als opleider, maar wel een structurele bijdrage leveren aan de opleiding van een aios. Op deze middag zullen er twee groepen zijn. Een groep die eerder scholing voor maatjes heeft gevolgd (groep 2) en een groep maatjes die voor het eerst scholing krijgt (groep 1). Aanmelding voor maatjesmiddag 1 of 2 bij Samantha Paijens ([email protected] of 020 – 444 8238). Oriëntatiecursus 2012/2013 Vrijblijvende, geaccrediteerde en kosteloze cursus voor belangstellende huisartsen op 10 en 11 september 2012, 4 en 5 februari 2013 en 9 en 10 september 2013 van 15.00 tot 15.00 uur. Aanmelden bij Sylvia Vlak ([email protected] of 020 – 444 9341). Meerdaagse 2012 De meerdaagse cursussen zijn dit jaar op 12-14 juni en 13-15 november in conferentiecentrum Zonheuvel in Doorn. De programma’s kun je vinden in deze hao-proVUssioneel.

Assistentendagen 2012 1e jaar, start maart 2012: 22 en 31 mei. De uitnodiging wordt t.z.t. verzonden door de onderwijsassistent van jaar 1. 3e jaar, start maart 2012: 16 augustus. De uitnodiging wordt t.z.t. verzonden door de onderwijsassistent van jaar 3. Startersdagen 2013 Voor beginnende opleiders na hun eerste koppeling: dinsdag 15 januari en dinsdag 12 februari van 10.00 tot 16.00 uur op het instituut. Meerdaagse 2013 In 2013 zullen de meerdaagse cursussen zijn op 4-6 juni en 5-7 november. Zie voor meer informatie het aprilnummer van de hao-proVUssioneel van april 2013. Wonca 2013 Wonca 2013 Prague, 20th World Conference, Family Medicine – Care for Generations: 25 – 29 juni 2013 in Praag. www.wonca2013.com NHG-Congres 2013 Het NHG-Congres is in 2013 op vrijdag 22 november in het MECC in Maastricht. LHOV Lustrumcongres 2013 Op 18 april 2013 organiseert de LHOV een Lustrumcongres met het onderwerp 'Het nieuwe opleiden'.

LORENZO


Uitzwaaien

De volgende opleiders hebben hun opleiderschap bij ons beëindigd. Wij danken hen van harte voor hun inzet! Gerda Bruinsma-Stibbe Rob Bruinsma Arie Bos

Adriaan de Jong Ben de Groot Willy Klaren

Piet Verkuyl Titus Frequin

Wij hebben besloten de samenwerking te beëindigen met Cees Jansen.

Welkom Wij heten de onderstaande nieuwe opleiders hartelijk welkom!

René vd Berg

Eric Blom

Linda Blom

Annemiek Dekker

Elvira van Gemerden

Diane Jesurun

Barth Kappeyne

Marian de Lange

Annemarie Munster

Ramon Naarden

Eddy Reynders

Patricia Swart

Stephen Terborg

Maaike Thoolen

Judith Tjin-A-Ton

Eline Wielaard

Elbrig Wijbenga

Stella Zonneveld



bulletin voor de huisartsopleiders HOVUmc

Recommend Documents