Budgetgids
versie november 2013
Als u minder te besteden heeft, bijvoorbeeld omdat een inkomen wegvalt, is het goed om uw uitgaven tegen het licht te houden. Schulden zijn immers zo gemaakt. Denk maar aan spullen die u op afbetaling kunt kopen of een teveel ontvangen toeslag van de Belastingdienst die u aan het einde van het jaar moet terugbetalen. Voor u het weet, geeft u meer geld uit dan er binnenkomt en gaat u het ene gat met het andere dichten. Met deze Budgetgids helpt de Sociale Dienst Drechtsteden u om uw inkomen te verhogen en uw uitgaven te verlagen. Zodat uw uitgavenpatroon in balans blijft en u, ook in krappere tijden, kunt rondkomen zonder schulden te maken. We hebben een groot aantal voorzieningen, regelingen en tegemoetkomingen voor u op een rijtje gezet. Verder vindt u in deze gids diverse websites waar u tips en adviezen op het gebied van geldzaken kunt vinden. Aan de informatie in deze gids kunnen geen rechten worden ontleend. Raadpleeg voor de meest actuele informatie altijd de website van de betreffende organisatie of neem telefonisch contact op met de organisatie.
INFORMATIE OVER GELDZAKEN
www.rechtopgeld.nl Rechtopgeld.nl is een particulier initiatief. Op deze website vindt u de Rechtopgeld-test waarmee u kunt uitzoeken of u mogelijk recht heeft op bepaalde toeslagen. U kunt de test anoniem invullen.
www.nibud.nl Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) geeft advies en informeert huishoudens over onder andere woonlasten, minimabeleid, budgetbegeleiding, schuldpreventie, budgettips, educatie en opvoeding.
www.nibud.nl/berekenuwrecht Op deze website van het Nibud kunt u een test doen om uw recht op geld te berekenen. U kunt de test anoniem invullen.
www.zelfjeschuldenregelen.nl Website van het Nibud en de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK) met een stappenplan om zelf uw schulden te regelen. Door een quickscan in te vullen, kunt u beoordelen of dit stappenplan een oplossing biedt.
www.wijzeringeldzaken.nl De wijzer geeft per levensfase (studeren, werken, verhuizen, scheiden) advies over geldzaken, maar ook tips en hulp bij de belastingaangifte.
www.toeslagen.nl Website van de Belastingdienst met informatie over verschillende toeslagen waaronder zorg-, huur- en kinderopvangtoeslag en de mogelijkheid om het recht hierop te berekenen.
1
www.uitdeschulden.nu Kerkelijk platform met informatie over schulden. De website biedt informatie over wat u kunt doen om schulden te voorkomen en hoe u ze op kunt lossen.
www.kennisring.nl Website van Stimulansz, onafhankelijke stichting die gemeenten ondersteunt bij ontwikkelen van beleid op gebied van sociale zekerheid. Site bevat betrouwbare en begrijpelijke informatie over gezondheid, zorg, werk, geld en uw rechten.
VERZEKERINGEN Verzekeringen vormen vaak een groot deel van uw vaste lasten. Mogelijk kunt u hierop besparen door uit te zoeken of u niet te hoog of dubbel verzekerd bent. U kunt op verschillende websites nazoeken welke verzekeringen voordeliger zijn.
www.independer.nl Vergelijkingssite voor verschillende soorten verzekeringen zoals inboedel-, opstal- en zorgverzekeringen.
www.verzekeringssite.nl Ook deze website biedt de mogelijkheid premies voor verzekeringen te vergelijken.
MINIMAREGELINGEN De Drechtsteden kennen verschillende (financiële) regelingen en tegemoetkomingen voor mensen met een laag inkomen. Onder een laag inkomen verstaan we een bijstandsuitkering, minimumloon of AOW zonder aanvullend pensioen. Deze regelingen worden uitgevoerd door de Sociale Dienst Drechtsteden. Wilt u meer informatie over deze minimaregelingen, kijk dan op de website van de sociale dienst. U kunt via deze website ook een aanvraag indienen.
Sociale Dienst Drechtsteden Website: www.drechtstedenaanhetwerk.nl/minima.
MINIMAREGELINGEN IN HET KORT
IZA Cura collectieve zorgverzekering Deze zorgverzekering is voor inwoners van de Drechtsteden met een inkomen lager dan 110% van de bijstandsnorm.
Vergoedingsregeling voor maaltijden aan huis voor gepensioneerden Bent u 65 jaar of ouder en kunt u zelf niet meer koken, dan kunt u een vergoeding aanvragen voor de extra kosten van maaltijdbezorging.
Vergoeding peuterspeelzaal Heeft u een inkomen onder de 110% van de bijstandsnorm en gaat uw kind naar de peuterspeelzaal? Dan vergoedt sociale dienst de kosten van peuterspeelzaal voor twee dagdelen per week. 2
School-muziek-sport: SMS-Kinderfonds Om kinderen tot 18 jaar de gelegenheid te geven deel te nemen aan sport, muzieklessen of andere sociale activiteiten (bijvoorbeeld een schooluitstapje), kunt u een beroep doen op het SMS-kinderfonds. Dit fonds vergoedt onder meer lidmaatschapskosten en/of kosten van sportkleding.
Persoonlijk Minimabudget Het Persoonlijk Minimabudget (PMB) is een jaarlijks bedrag dat wordt uitgekeerd aan mensen met een inkomen (uit werk of uitkering) niet hoger dan 110% van de bijstandsnorm. Het PMB is een vast bedrag dat u naar eigen inzicht kunt besteden.
Vrijwilligersvergoeding Bent u ouder dan 27, heeft u een uitkering van de sociale dienst en heeft u de plicht om werk te zoeken? Dan kunt u in sommige situaties een vergoeding krijgen als u vrijwilligerswerk gaat doen.
Individuele bijzondere bijstand Door bijzondere omstandigheden kan het zo zijn dat uw inkomen niet voldoende is om bepaalde noodzakelijke kosten te betalen. Wanneer u voor deze kosten geen beroep kan doen op andere tegemoetkomingen, uitkeringen of voorzieningen en wij vinden dat u deze kosten ook niet van uw eigen inkomen kunt betalen, dan kunt u daarvoor bijzondere bijstand aanvragen. Op de website van het Nibud (Bereken uw recht) kunt u een berekening maken waarmee u kunt inschatten of u recht heeft op bijzondere bijstand. U kunt dit ook navragen bij de Klantenservice van de sociale dienst, 078 – 770 8910.
VOEDSELBANK De Voedselbank is een instelling die voedselpakketten beschikbaar stelt als noodhulp aan mensen die voor kortere of langere tijd financieel echt niet kunnen rondkomen. De Voedselbank levert deze noodhulp in alle zes gemeenten in de Drechtsteden. Bij de toekenning van voedselpakketten gaat de Voedselbank uit van het besteedbaar inkomen dat mensen maandelijks overhouden voor voeding, kleding e.d. dus nadat vaste lasten zoals huur, gas/water/licht en verzekeringen betaald zijn. Om voor hulp van de Voedselbank in aanmerking te komen moet u vrijwel in alle gemeenten worden aangemeld door een hulpverlenende instantie zoals het maatschappelijk werk, thuiszorg, kerkelijke organisaties of ouderenorganisaties. Bij gemeenten waar aanmelding (ook) op een andere wijze kan, wordt dit vermeld bij de contactgegevens hieronder.
Voedselbank Alblasserdam Website: www.voedselbankalblasserdam.nl Contactgegevens:
[email protected], aanmelden kan via dit e-mailadres als u voldoet aan de criteria. Deze vindt u op de website van de Voedselbank Alblasserdam.
Voedselbank Dordrecht Website: www.voedselbankdordrecht.nl Contactgegevens:
[email protected] 3
Voedselbank Hendrik-Ido-Ambacht Denkt u in aanmerking te komen voor een voedselpakket, meldt u dan aan bij het WMO loket van de gemeente. Dagelijks geopend van 9.00 tot 12.30 en telefonisch bereikbaar via 078-7702708.
Voedselbank Papendrecht Website: www.voedselbankpapendrecht.nl Contactgegevens:
[email protected] Aanmelden kan, behalve door hulpverlenende organisaties zoals hierboven genoemd, ook via de Cliëntenraad Papendrecht.
Voedselbank Sliedrecht Website: www.voedselbanksliedrecht.nl Contactgegevens:
[email protected]
Voedselbank Zwijndrecht Website: www.voedselbankzwijndrecht.nl Contactgegevens:
[email protected]
KLEDINGBANK Op een aantal locaties in de Drechtsteden bevinden zich kledingbanken. Kledingbanken geven goede, hergebruikte kleding en schoenen door aan mensen die onvoldoende geld hebben om kleding te kopen. Als particulier kunt u zich meestal niet zelf aanmelden maar moet u worden doorverwezen door een hulpverlenende instantie. Deze legt vervolgens voor u contact met de kledingbank of geeft u een verwijsbrief. De procedure is niet bij elke kledingbank hetzelfde. Neem daarom voor meer informatie contact op met de kledingbank of kijk op hun website. U vindt de gegevens hieronder.
Kledingbank Dordrecht Website: www.kledingbank-dordrecht.nl Tel. 06 – 39 34 25 93 (alleen voor het maken van een telefonische afspraak met een verwijsbrief van hulpverlener)
Kledingbank Papendrecht Oude Veer 9 3351 AH Papendrecht 078-6429854 Wilt u gebruik maken van de Kledingbank Papendrecht, dan moet u wel al geregistreerd staan als cliënt van de Voedselbank Papendrecht (zie voor de contactgegevens onder Voedselbank).
Kledingbank Sliedrecht Stationsweg 2 3362 HA Sliedrecht 06-81015577 Aanmeldingen (uitsluitend door hulpverleners) via
[email protected]. 4
KWIJTSCHELDING GEMEENTELIJKE HEFFINGEN EN BELASTINGEN Als u door uw lage inkomen de aanslag gemeentelijke heffingen en belastingen niet kunt betalen, kunt u de gemeente om kwijtschelding vragen. Of dit toegekend wordt hangt af van uw financiële en persoonlijke omstandigheden. Ook hangt het af van de gemeente waar u woont, welke heffingen en aanslagen voor kwijtschelding in aanmerking komen. Kijk op de website van u gemeente hoe u kwijtschelding kunt aanvragen. Hieronder vindt u per gemeente welke heffingen en belastingen in aanmerking komen voor kwijtschelding. Alblasserdam Onroerende-zaakbelastingen, hondenbelasting, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Dordrecht Onroerende-zaakbelastingen, hondenbelasting, rioolheffing en afvalstoffenheffing. Hendrik-Ido-Ambacht Afvalstoffenheffing en rioolheffing gebruik. Papendrecht Afvalstoffenheffing. Sliedrecht Onroerende-zaakbelastingen, hondenbelasting (tot maximaal de helft van het bedrag voor de eerste hond), rioolheffing en afvalstoffenheffing. Zwijndrecht Onroerende-zaakbelasting (gebruikersgedeelte woningen), hondenbelasting (alleen voor eerste hond), rioolrecht (woningen) en afvalstoffenheffing.
KWIJTSCHELDING WATERSCHAPSBELASTING Afhankelijk van uw financiële en persoonlijke omstandigheden kunt u in een aantal gevallen kwijtschelding aanvragen van de waterschapsbelasting. Zeker als u een minimumloon of een minimumuitkering (bijstand, WIA of AOW zonder aanvullend pensioen) ontvangt, loont het de moeite om na te gaan of u voor kwijtschelding in aanmerking komt. Kijk op de website van het waterschap SVHW of en hoe u voor kwijtschelding in aanmerking komt. Waterschap Website: www.svhw.nl
5
BELASTINGDIENST TOESLAGEN Heeft u een laag inkomen en heeft u kinderen? Of woont u in een huurhuis waarvan de huur in verhouding tot uw inkomen hoog is? Dan komt u mogelijk in aanmerking voor een bijdrage in de kosten. Zo’n bijdrage heet een toeslag. In Nederland kennen we vier verschillende toeslagen: Zorgtoeslag Dit is een bijdrage in de kosten van uw zorgverzekering. Iedereen die 18 jaar of ouder is, is verplicht een zorgverzekering af te sluiten. Heeft u een inkomen onder een bepaalde grens, dan komt u in aanmerking voor een tegemoetkoming in de kosten van de maandelijkse premie voor deze verzekering. Huurtoeslag Dit is een bijdrage in uw huurkosten. Huurt u een zelfstandige woning waarvan de huur in verhouding tot uw inkomen te hoog is, dan kunt u in aanmerking komen voor huurtoeslag. Een zelfstandige woning is een woning die een eigen voordeur heeft. Om in aanmerking te komen, mag de huur niet te hoog zijn en uw inkomen en vermogen mogen niet boven een bepaalde grens uitkomen. Kindgebonden budget Dit is een bijdrage in de kosten van uw kinderen. U kunt het kindgebonden budget krijgen als u één of meer kinderen heeft jonger dan 18 jaar en als u kinderbijslag ontvangt. Is uw kind 16 of 17 jaar en ontvangt u geen kinderbijslag, dan is de voorwaarde dat u uw kind 'in belangrijke mate onderhoudt'. De hoogte van het kindgebonden budget hangt af van het verzamelinkomen van u en uw partner. Hoe hoger uw inkomen, hoe minder kindgebonden budget u krijgt. Verder is de hoogte van het budget afhankelijk van het aantal kinderen dat u heeft. Kinderopvangtoeslag Dit is een bijdrage in de kosten van kinderopvang. Deze toeslag is inkomensafhankelijk. Dat betekent dat hoe lager uw inkomen is, hoe meer toeslag u ontvangt. U komt voor kinderopvangtoeslag in aanmerking als u kinderen heeft die naar een erkende dagopvang (0 - 5 jaar), buitenschoolse opvang (4 13 jaar) of gastouder gaan. Informele, niet geregistreerde kinderopvang door familie of kennissen valt hier dus niet onder. Als u een toeslag wilt krijgen, moet u deze zelf aanvragen bij Belastingdienst/Toeslagen. Kijk hiervoor op de website van de Belastingdienst. Belastingdienst Website: www.belastingdienst.nl/toeslagen
BELASTINGTERUGGAVE EN HEFFINGSKORTINGEN Over uw loon of uitkering wordt belasting ingehouden. Afhankelijk van uw persoonlijke omstandigheden kunt u mogelijk een deel van die belasting terugkrijgen. Bijvoorbeeld als u kinderen heeft, als u studeert, of als u niet het hele jaar heeft gewerkt. Als u denkt recht te hebben op een teruggave loon- en inkomstenbelasting, dan kunt u dit aanvragen via de website van de Belastingdienst. 6
Heffingskortingen zijn kortingen op de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen. Door heffingskortingen hoeft u minder belasting en premies te betalen. Welke heffingskortingen u krijgt, hangt af van uw persoonlijke situatie. U bent bijvoorbeeld in loondienst of u krijgt een uitkering. Ook als u een laag inkomen hebt, zijn heffingskortingen mogelijk. Er zijn verschillende heffingskortingen. Hieronder vindt u de belangrijkste: -
Algemene heffingskorting: een korting voor iedereen; Arbeidskorting: een korting voor iedereen die werkt; Ouderenkorting: een inkomensafhankelijke korting voor AOWgerechtigden; Alleenstaande ouderenkorting: een inkomensafhankelijke korting voor alleenstaande AOW-gerechtigden; Alleenstaande-ouderkorting: een korting voor alleenstaande ouders; Aanvullende alleenstaande-ouderkorting: een inkomensafhankelijke korting voor alleenstaande ouders; Combinatiekorting: een korting voor werkende ouders met kinderen tot 12 jaar. Paren moeten beiden werken om hiervoor in aanmerking te komen; Werkbonus: een korting voor personen van 60 jaar of ouder die werken; Vroeggepensioneerdenkorting: een korting voor personen met een vutof prepensioen inkomen.
Kijk voor een compleet overzicht van alle kortingen en uitleg over hoe u hiervoor in aanmerking kunt komen op de website van de Belastingdienst. Belastingdienst Website: www.belastingdienst.nl, vul bij zoeken in: Heffingskortingen
SCHATTING BELASTBAAR INKOMEN BIJSTANDSGERECHTIGDEN Als u een voorlopige teruggave of een toeslag wilt aanvragen bij de Belastingdienst, moet u opgeven hoe hoog uw belastbaar inkomen (naar verwachting) zal zijn in het betreffende jaar. Heeft u een bijstandsuitkering, dan kan het lastig zijn om dat uit te rekenen omdat de bijstandsuitkering een netto uitkering is. Daarom hebben we de bruto jaarbedragen van de bijstandsuitkering hieronder voor u op een rijtje gezet. Let op: Het gaat om de bruto bedragen over een heel jaar. Heeft u een deel van het jaar gewerkt, dan moet u deze inkomsten verrekenen met de inkomsten uit uw uitkering. Personen 21 jaar tot pensioenleeftijd Gehuwd, per partner
€
Alleenstaande ouder - zonder toeslag
€ 12.978
9.437
Alleenstaande ouder - met toeslag
€ 18.023
Alleenstaande - zonder toeslag
€
Alleenstaande - met toeslag
€ 14.481
9.437
7
SOCIALE VERZEKERINGSBANK Een aantal uitkeringen en tegemoetkomingen wordt toegekend en uitbetaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Kinderbijslag Met de kinderbijslag betaalt de overheid mee aan de kosten die horen bij de opvoeding van een kind. Woont of werkt u in Nederland en heeft u kinderen jonger dan 18 jaar, dan krijgt u waarschijnlijk kinderbijslag. U vraagt de kinderbijslag aan bij de Sociale Verzekeringsbank, die de kinderbijslag ook uitbetaalt; AOW-pensioen De AOW is een basispensioen voor mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt. Woont of werkt u in Nederland, dan bent u zeer waarschijnlijk verzekerd voor de AOW. Een half jaar voor uw 65ste verjaardag ontvangt u een brief over uw AOW-pensioen. Vanaf dat moment kunt u uw AOW-pensioen bij de Sociale Verzekeringsbank aanvragen. De SVB betaalt het AOW-pensioen uit. Nabestaandenuitkering Anw De nabestaandenuitkering uit de Algemene nabestaandenwet (Anw) is een financiële ondersteuning van de overheid na het overlijden van uw partner (of voor wezen). Als u getrouwd was (of geregistreerd partner), geeft de gemeente het overlijden van uw partner automatisch aan de Sociale Verzekeringsbank door. U ontvangt dan van de SVB een brief met een formulier waarmee u een nabestaandenuitkering Anw kunt aanvragen. Als u samenwoonde met uw partner, vraagt u zelf een nabestaandenuitkering Anw bij de SVB aan. De SVB betaalt de Anw uit. AIO-aanvulling Het bedrag dat iemand minimaal nodig heeft om van te kunnen leven, heet minimuminkomen. Krijgt u AOW en heeft u nog een inkomen, maar is uw totale inkomen lager dan het minimuminkomen? Dan vult de AIO-aanvulling uw inkomen aan tot het minimuminkomen. Een paar maanden voor uw AOW-leeftijd vraagt u een AOW-pensioen aan en berekent de Sociale Verzekeringsbank hoeveel AOW u krijgt. Als blijkt dat u vanaf uw AOW-leeftijd waarschijnlijk te weinig inkomen heeft, ontvangt u een brief van de SVB. Hiermee kunt u bekijken of u een AIO-aanvulling kunt krijgen. Als dit zo is, krijgt u een aanvraagformulier van de SVB. Deze instantie betaalt de AIO-aanvulling ook uit. TOG Een ernstig ziek of gehandicapt kind heeft vaak extra zorg nodig. Woont uw kind thuis, dan kunt u een Tegemoetkoming ouders van thuiswonende gehandicapte kinderen (TOG) aanvragen bij de Sociale Verzekeringsbank. De SVB keert deze tegemoetkoming uit. Wilt u weten of u in aanmerking komt voor een van deze uitkeringen of tegemoetkomingen of wilt u een aanvraag indienen? Op de website van de Sociale Verzekeringsbank vindt u meer informatie en leest u hoe u uw aanvraag kunt indienen.
8
Sociale Verzekeringsbank Website: www.svb.nl
TEGEMOETKOMING SCHOOL- EN STUDIEKOSTEN Op de basisschool en in het voortgezet onderwijs (vo) krijgt uw kind de schoolboeken en leermiddelen gratis. In het mbo, vavo of particulier vo is dit niet het geval. Als uw kind op één van deze scholen een voltijdopleiding volgt en op 1 juli 2013 jonger is dan 18 jaar, dan kunt u voor het schooljaar 20132014 in aanmerking komen voor een tegemoetkoming ouders. De tegemoetkoming ouders bestaat uit twee delen:
de tegemoetkoming schoolkosten de tegemoetkoming les- of cursusgeld.
Alle ouders kunnen in aanmerking komen voor een tegemoetkoming schoolkosten. Voor een tegemoetkoming in het les- of het cursusgeld komt u alleen in aanmerking als u voor uw kind lesgeld moet betalen of als uw kind particulier onderwijs volgt. Wordt uw kind 18 jaar en volgt het een voltijdopleiding in het mbo? Dan kan hij of zij studiefinanciering aanvragen. Ook als uw kind een opleiding in het voortgezet onderwijs of een deeltijdopleiding volgt, kan hij/zij in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de studiekosten. En studeert het voltijd of duaal aan een hogeschool of universiteit, dan heeft uw kind als het aan alle voorwaarden voldoet ook recht op studiefinanciering. Op de website van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) kunt u precies zien aan welke voorwaarden uw kind moet voldoen om voor studiefinanciering of een tegemoetkoming scholieren of deeltijders in aanmerking te komen. Daar vindt u ook hoe hij/zij de aanvraag kan indienen. Ook kunt u op deze website zien wat de voorwaarden zijn om in aanmerking te komen voor een tegemoetkoming ouders voor kinderen op het mbo, vavo of particulier voortgezet onderwijs. Dienst Uitvoering Onderwijs
Website: www.duo.nl
9