Brussel HANDBOEK Een stad in cijfers en tabellen
Open Vld Brussel
OBRUSSEL HANDBOEK
VOORWOORD Brussel, dat is een grote zak belastinggeld vol gaten. Brussel is een bodemloos vat. Brussel kost ons alleen maar en brengt niets op. In Brussel vliegt het geld langs ramen en deuren naar buiten. Brussel, dat is ‘rupsje nooit genoeg’. Brussel stapelt de tekorten op. Brussel eist altijd maar meer centen. Brussel is de slechte leerling van de klas. Brussel is het veel te dure prijskaartje van het land. De Brusselaars leven op ‘onze’ kap. Brussel wordt erbarmelijk beheerd. Brussel is failliet. Brusselaars zijn onbekwaam en niet bij machte om hun stad te besturen. Tot zover een willekeurige greep uit de weinig subtiele vooroordelen , onwaarheden en platitudes die in sommige politieke kringen ‘de bon ton’ zijn … Veelal worden deze stellingen dan nog te kwader trouw verspreid door partijen, (al dan niet Vlaams-nationale) allianties en populisten die tot op heden geen visie op of programma voor de hoofdstad en haar inwoners konden voorleggen. De aanval is schijnbaar de beste verdediging om het eigen gebrek aan visie en kennis te verdoezelen.
Hoe diepgaander ons land institutioneel wordt hervormd, hoe meer Brussel in het middelpunt van de belangstelling komt. Het is dan ook van essentieel belang om over objectieve gegevens te beschikken over de hoofdstad. Gegevens die politieke mythes ontkrachten en onwaarheden weerleggen. Feiten en cijfers die Brussel in een sereen en intellectueel eerlijk perspectief plaatsen. Omdat Brussel en de Brusselaars beter verdienen.
Guy Vanhengel september 2013
Het is wel vaker zo dat ‘de hoofdstad’ een gespannen relatie onderhoudt met de rest van het land. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor Londen, Parijs of Madrid. Tenslotte worden er vaak onpopulaire beslissingen genomen, die het reilen en zeilen van alle inwoners – tot in de verste uithoeken van het land – dwingend en ingrijpend beïnvloeden. In Brussel is dat niet anders. Als ‘Brussel beslist’ – het weze de Vlaamse Regering, de Federale Regering of de Europese Commissie – dan zint dat niet noodzakelijk alle Vlamingen, Belgen of Europeanen … Maar toch. Nergens anders wordt de hoofdstad zo moedwillig de grond ingeboord als in België. Nergens anders worden de inwoners van een hoofdstad onophoudelijk zo stigmatiserend beoordeeld, ja zelfs veroordeeld. Die strategie is niet onschuldig. Eén en ander moet de afkeer van de hoofdstad voeden, een mentale kloof tussen Brusselaars en niet-Brusselaars VFKHSSHQHQLQÀQHKHWPDDWVFKDSSHOLMNGUDDJYODN voor een verdere opdeling van het land verbreden en verdiepen.
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL HANDBOEK WAT IS BRUSSEL NIET?
DE CIJFERS IN EEN JUIST PERSPECTIEF 1.INSTITUTIONEEL Brussel heeft niet te veel mandatarissen. Voor 1,1 miljoen inwoners telt het Brussels Gewest 685 gemeentelijke mandatarissen (LS,8/5/13) waaronder 139 schepenen. Vlaams-Brabant, met ongeveer evenveel inwoners (1 miljoen), telt er 1.938: dat is drie keer zoveel als Brussel. Daarbij telt Brussel nog 89 parlementsleden, waarvan 17 Nederlandstaligen (de gegarandeerde vertegenwoordiging). Het zijn diezelfde mensen die ook deel uitmaken van de VGC, de COCOF en de GGC. Verder zetelen 6 Brusselaars in het Vlaams Parlement. Een provinciebestuur zoals in Vlaams-Brabant is er niet. Brussel wordt niet langer bestuurd vanuit 19 almachtige baronieën Velen beseffen niet hoe dichtbevolkt Brussel wel is. Met 1,6 miljoen mensen overdag (inwoners+pendelaars) is de bevolking van Brussel drie keer zo groot als de bevolking van Antwerpen, dat overigens na de fusie ook weer districten in het leven heeft geroepen om de kloof met de burger te dichten. Het aantal inwoners van Brussel is zowat de som van alle centrumsteden van het land. Brussel-Stad telt bijna zoveel inwoners als Luik. De bevolking van Schaarbeek is zo groot als die van Brugge. Anderlecht is vergelijkbaar met Namen. Molenbeek met Leuven. Elsene met Mechelen. Ukkel met Kortrijk. En ga zo maar door. Overigens heeft Brussel net een interne stadshervorming doorgevoerd. Inzake veiligheid, stedenbouwkundige vergunningen en mobiliteit is de rol van het Brussels Gewest versterkt en is de inspraak van de gemeenten aan banden gelegd. De resultaten hiervan zijn nu al aantoonbaar. Zo speelt het Brussels Gewest een cruciale rol bij de herinrichting van de Heizelvlakte. De regering keurde in
juli ook een gewestelijk parkeerplan goed, over de gemeentegrenzen heen. Brussel is geen institutioneel waterhoofd. In Brussel zijn inderdaad veel instellingen aan het werk. Naast het Brussels Parlement, zijn er de gemeenschapscommissies VGC en COCOF en de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC). De Brusselse regering heeft zelf al voorgesteld, in de Octopusnota van 2008, om te vereenvoudigen door de GGC te integreren in het Gewest. Maar door de zesde staatshervorming zal het belang van deze instelling eerder toenemen, onder meer omdat in Brussel de kinderbijslag is overgeheveld naar de GGC. Brussels Metropolitan Region is geen voorafspiegeling van een uitbreiding van Brussel. Het Vlinderakkoord van oktober 2011 wijdt een hoofdstuk aan de Hoofdstedelijke Gemeenschap (HG), die we graag ‘Metropool Brussel Brabant’ zouden noemen. Het is een grensoverschrijdend samenwerkingsakkoord tussen de 3 gewesten, de gemeenten, de provincies en de federale staat. Hoewel de uitvoering op zich laat wachten (omdat er nog weerstand is in de rand), kwam op het terrein wel al een samenwerking tot stand om 3 tramlijnen te creëren tussen Vlaanderen en Brussel (zie 1.1.7. kaart Brabantnet). De administratieve grenzen komen evenwel niet in het gedrang. Elk gewest behoudt de eigen bevoegdheden. Het gaat louter om overleg en coördinatie voor een reeks beleidsmaatregelen omtrent mobiliteit, verkeersveiligheid en de wegenwerken (bvb. op – en afritten van de Ring rond Brussel) . Het recente politiek akkoord dat de federale, Vlaamse en Brusselse regering hebben bereikt over het nieuwe nationaal stadion is een voorbeeld van een complex dossier, dat overleg en samenwerking vereist over de gewest- en gemeentegrenzen heen.
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL HANDBOEK
'HVRFLRORJLHHFRQRPLHHQJHRJUDÀHYDQ%UXVVHOHQ zijn hinterland hangen zo nauw samen, dat samenwerken in het voordeel van het geheel is. Alle regio’s hebben baat bij een nauwe samenwerking met Brussel. 2. FINANCIËLE EN ECONOMISCHE MISVATTINGEN De geldstromen gaan steeds minder van federaal en Vlaanderen naar de hoofdstad. Brussel is een nettobetaler. De Nationale Bank van België haalt in haar analyses aan dat Brussel een netto-betaler is en geen ontvanJHU:LHFRUUHFWGHÀQDQFLsOHWUDQVIHUWHQDQDO\VHHUW kan er niet omheen: ze nemen af. Bovendien geeft een analyse van deze transferts slechts een beperkt beeld van de herverdeling van de rijkdom en de armoede tussen de gewesten van ons land. Wat de geldstromen betreft tussen Brussel en Vlaanderen: in het begin van de legislatuur in 2010 riep de Vlaamse regering een ambtelijke taskforce samen om de geldstromen “vanuit Vlaanderen” naar Brussel in kaart te brengen. Na twee jaar leverden de ambtenaren een boeiend rapport af van 217 bladzijden. Alle cijfers en bevindingen werden zorgvuldig gewikt en gewogen. Wie het rapport aandachtig leest, kan niet anders dan vaststellen dat een andere mythe wordt doorbroken. Vlaanderen investeert in verhouding tot haar verantwoordelijkheden voor gemeenschapsbevoegdheden niet overmatig veel in Brussel. Integendeel. Inzake welzijn en sport haalt de Vlaamse regering geenszins haar doelstellingen in Brussel. Inzake onderwijs dekken de investeringen de behoeften niet en wordt de gerechtvaardigde vraag van de Brusselaars om Nederlandstalig onderwijs te genieten niet beantwoord met een voldoende aanbod. Vlaanderen mist daardoor kansen om een groter deel van de Brusselaars op spontane wijze aansluiting te laten vinden bij de Nederlandstalige
gemeenschap van het land. Steeds meer Brusselaars zijn immers vragende partij voor meer Nederlandstalige voorzieningen in de hoofdstad. Over het “Eindrapport van de ambtelijke Task Force Brussel” is het oorverdovend stil gebleven in de Vlaamse regering en het Vlaams Parlement... Het Brussels Gewest moet nu zelf investeren in gemeenschapsaangelegenheden (i.c. capaciteitsuitbreidingen in het onderwijs, kinderopvang, sportinfrastructuur) omdat noch de Vlaamse Gemeenschap noch de Franstalige gemeenschap hun verplichtingen nakomen. Brussel is geen bodemloze put waarin het geld van de belastingbetaler verdwijnt. +HW %UXVVHOV *HZHVW LV ÀQDQFLHHO KHW PHHVW YHUDQWwoordelijke, zelfbedruipende Gewest van het land, want het genereert voor de helft eigen inkomsten. Zij komen vooral voort uit de vastgoedsector (schenkings,- successie- en registratierechten). De andere helft van de inkomsten komt uit de dotatie van de federale staat. De dotatie aan Brussel bedraagt verhoudingsgewijs een pak minder in vergelijking met de dotaties aan Vlaanderen en Wallonië. 'H FRUUHFWH ÀQDQFLHULQJ YDQ %UXVVHO LV JHHQ ¶]DN JHOG·GLHLQURRNRSJDDW 1DGDWGHEHOHLGVPDNHUV%UXVVHOMDUHQODQJÀQDQFLHHO in de tang hielden om communautaire doelstellingen af te dwingen, is bij de zesde staatshervorming een FRUUHFWHÀQDQFLHULQJYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN Gewest goedgekeurd. Het gaat om een bedrag van 461 miljoen euro dat in fases wordt toegekend, met een groeipad naar 2015.
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL HANDBOEK
Een eerste deel is al uitbetaald: 134 miljoen in 2012 en 175 miljoen in 2013. Dat bedrag kan niet aan om het even wat worden uitgegeven. Het gaat – met uitzondering van de Dode Hand - om geaffecteerde middelen die uitdrukkelijk bestemd zijn voor mobiliteit (bedoeld voor grote werken zoals de uitbreiding en automatisering van de metro), de veiligheid, de taalpremies en dotaties voor de VGC en de COCOF. Het tweede deel - een compensatie voor de pendelaars en de internationale ambtenaren die in Brussel geen belastingen betalen – laat voorlopig op zich wachten: 61 miljoen euro was voorzien in 2013, maar zal pas uitgekeerd worden vanaf 2014 in schijven van 20 miljoen euro per jaar. (LQGHOLMN LV ]R GH FRUUHFWH ÀQDQFLHULQJ RS JDQJ JHtrokken. Maar zeggen dat Brussel een zak geld krijgt ten koste van andere centrumsteden, is niet correct. Dat Brussel voor zijn stedelijke functie verhoudingsgewijs een pak minder ontvangt van de federale overheid dan Vlaamse centrumsteden is een stelling die overigens ook door andere Vlaamse partijen wordt verdedigd. Zo kwam ook CD&V-Voorzitter Wouter Beke tot de rekenkundig aantoonbare vaststelling dat Brussel 550 EUR per inwoner ontvangt, terwijl AntZHUSHQHHQH[WUDÀQDQFLHULQJYDQ(85SHULQwoner ontvangt. Na de volledige uitvoering van het Vlinderakkoord zal dit zo’n 750 Euro per inwoner zijn. En zover zijn we nog niet. 3. BRUSSEL IS GEEN FRANCOFOON BASTION. MAAR EEN MEERTALIGE KOSMOPOLIS. Hoewel het aantal eentalige Nederlandstalige gezinnen in Brussel nog steeds krimpt ( 5,2%), groeit het aantal Brusselaars dat het Nederlands machtig is (23,1%). Het Nederlands wint ook als thuistaal vooral in combinatie met het Frans. Dat blijkt uit de derde taalbarometer van VUB-onderzoeker Rudi Janssens, een schitterend wetenschappelijk instrument om de verschuivingen in kaart te brengen. Frans is nog wel de meest gebruikte taal, maar domineert niet meer, want ook het aantal eentalig Franstalige gezinnen zakte ( 38 pct). Engels is de tweede meest gesproken taal in Brussel. Nederlands staat op
drie. Arabisch klom op 6 jaar tijd naar de 4de plaats. In tegenstelling tot vorige decennia verdringen de talen mekaar niet. Ze blijven naast mekaar bestaan. Meertaligheid is de regel. Daarbij is het Nederlands meer dan ooit levendig aanwezig en populair. Kijk naar het succes van taallessen Nederlands en de groeiende vraag naar Nederlandstalig onderwijs. 4. BRUSSEL IS GEEN OLIEVLEK EN EXPORTEERT GEEN ELLENDE De Brusselse ‘olievlek’ is een reeds lang bekende metafoor en zoals dat gaat met olievlekken die worden in alle stilte groter en besmeuren hun omgeving. Een ZHLQLJÁDWHUHQGEHHOG Het is evident dat de invloed van een grootstad verder reikt dan de formele grenzen ervan. Brussel is niet alleen de toegangspoort van de meeste migranten die naar België afzakken, de laatste jaren maken we ook een babyboom mee, waardoor de bevolking tegen 2020 zal aangroeien met 180.000 mensen. Een bevolkingsexplosie is hiervan dan ook het logische gevolg. Al twee legislaturen lang maakt de Brusselse regering een prioriteit van de uitbreiding van de woongelegenheid en van sociale huisvesting. Brussel exporteert geen ellende, maar importeert ze ten volle. Het Gewest beschikt over 38.000 sociale woningen. Ter vergelijking: de 13 Vlaamse centrumsteden samen tellen 62.500 sociale huurwoningen, waarvan er nu 5.400 leegstaan, zo liet Freya Vandenbossche eind juli 2013 weten. Vlaams-Brabant is de provincie met het laagste aantal sociale huurwoningen: 16.000, dat is 3,5 per 100 gezinnen. WAT IS BRUSSEL DAN WEL? Brussel is de motor van de Belgische economie. Met 10% van de bevolking van België levert het Brussels Gewest bijna 20% van het Bruto Binnenlands Product (BBP), en bijna 30% samen met Halle-Vilvoorde en Waals Brabant. Uitgedrukt in rijkdom per inwoner vormt Brussel het eerste gewest van het land en één
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL HANDBOEK
van de best presterende regio’s in Europa: 30% van de inkomsten van de vennootschapsbelasting komt uit het Brussels Gewest, Brussel schept in verhouding een pak meer jobs dan de andere regio’s, het handelsmerk ‘Belgium/Brussels’ was volgens het magazine Brand Channel van een paar jaar geleden 456 miljard dollar waard. Dankzij de EU, de Navo, de zetels van ngo’s, ambassades en lobbyisten, staat Brussel in de top tien van alle wereldnetwerken. Brussel is het tweede diplomatiek centrum van de wereld, na New York. 'HÀQDQFLsOHNUDSWHZDDUPHH%UXVVHOGHFHQQLDODQJ worstelde, vloeide voort uit het feit dat er binnen BelJLsÀQDQFLHULQJVPHFKDQLVPHQRQWZLNNHOGZDUHQGLH niet in overeenstemming waren met de economische slagkracht van de hoofdstad. Mocht men in ons land de internationale regels inzaNHÀVFDOLWHLWWRHSDVVHQHQGHUKDOYHGHSHUVRQHQEHlasting innen op de plaats waar men werkt (in plaats van woont), en mocht men de inkomsten van de vennootschapsbelasting van de Brusselse bedrijven doorstorten naar de Brusselse kas, dan zou Brussel, bij wijze van spreken, ‘Monaco-aan-de-Zenne’ zijn. Veel zetels van bedrijven zijn immers in Brussel gevestigd omdat ze dicht bij de economische beslissingsmacht van Europa willen zitten en omwille van de uitVWHNHQGHJHRJUDÀVFKHOLJJLQJYDQ%UXVVHOLQ(XURSD %UXVVHOLVKHWJURRWVWHWHZHUNVWHOOLQJVEHNNHQ Brussel kenmerkt zich door een tewerkstellingsparadox. De werkloosheid scheert hoge toppen met een werkloosheidsgraad van 20%, met pieken in de armere gemeenten waar soms de helft van de jongeren van een werkloosheidsuitkering leeft. Van de OHHÁRQHUVMXOL LQ%HOJLsZRRQWLQ Brussel, 69.300 in Wallonië, en 41.900 in Vlaanderen. Toch vormt Brussel het grootste tewerkstelingsbekken met 714.847 jobs (2012). Daarvan gaat meer dan de helft, 365.437, naar de pendelaars: 32,1% uit Vlaanderen en 19,1% uit Wallonië. Er is vooral behoefte aan hooggespecialiseerde werknemers die meertalig zijn.
Van de 14.500 ambtenaren op Vlaamse ministeries (excl. de Vlaamse agentschapen met rechtspersoonlijkheid) werken er 6.400 in Brussel. Dat is nog geen 2% van het totaal aantal pendelaars dat dagelijks naar de hoofdstad komt. %UXVVHOZRUGWJHSUH]HQYRRU]LMQXLWVWHNHQGÀQDQFLHHO en budgettair beheer. Standard & Poor’s, het ratingbureau dat het kleinste gewest onder de loupe neemt, prijst de manier waarop het Brussels Gewest zijn centen beheert. In het rapport van 2012 somt het als positieve elemenWHQ RS ´KHW JH]RQG ÀQDQFLHHO EHKHHU KHW XLWVWHNHQGYRRU]LFKWLJHQJHVRÀVWLNHHUGVFKXOGEHKHHUHQ de strenge controle op de autonome bestuursinstellingen”. In 2013 voegt het nog toe: “een goede monitoring van het budget”. Het ratingbureau is ervan overtuigd dat de budgettaire prestaties in het Brussels Gewest structureel nog zullen verbeteren. $OV KHW %UXVVHOV ÀQDQFLHHO EHKHHU JRHGH SXQWHQ scoort, dan is dat onder meer dankzij het centraal thesauriebeheer dat in 2004 is ingevoerd. De middelen van zo’n 15 pararegionale instellingen zoals de GOMB, Actiris, de Huisvestingsmaatschappij, de MIVB en anderen worden centraal beheerd. Dat levert het voordeel op van ‘just-in-time’-betalingen en – door KHW JURWH ÀQDQFLHHO YROXPH ² EHWHUH YRRUZDDUGHQ voor leningen bij de banken. In 2014 zal het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tevens een budgettair evenwicht bereiken, wat het correct beheer van de gewestmiddelen illustreert. Nederlandstalig onderwijs in Brussel: geen gunst, maar een afdwingbaar recht. Sinds de (her)invoering van de ‘vrijheid van gezinshoofd’ in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in de jaren 70 van de vorige eeuw kan elke ouder vrij de onderwijstaal van zijn kinderen kiezen, ongeacht de eigen thuis- of moedertaal. Dit houdt in dat de keuzevrijheid tussen Nederlandstalig en Franstalig onderwijs te allen tijde gewaarborgd moet zijn; de keuze ligt immers volledig bij de ouders. Zo moet elke vraag naar Nederlandstalig onderwijs in
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL HANDBOEK
de hoofdstad beantwoord kunnen worden met een passend aanbod. Het is dan ook de wettelijke plicht van de Vlaamse Gemeenschap om voldoende Nederlandstalig onderwijs aan te bieden in de hoofdstad. Dit is een afdwingbaar recht van elke Brusselaar, ongeacht diens thuis- of moedertaal. De Vlaamse en Franse Gemeenschap ‘bepalen’ derhalve niet het aantal plaatsen in het Nederlandstalig en Franstalig onderwijs. Beide Gemeenschappen dienen een aanbod te verzekeren, dat overeenstemt met de reële vraag. Het zijn met andere woorden de ouders Die, in alle vrijheid, de verhouding in aanbod tussen het Nederlandstalig en Franstalig onderwijs bepalen, niet de gemeenschappen. 'HÀQDQFLHULQJYDQGHRUJDQLVDWLHKHWRQGHUZLMVJHbeurt overigens op grond van het aantal leerlingen met de opbrengsten uit de federale BTW-inkomsten. Tegenover elke ingeschreven leerling staat een fedeUDOHÀQDQFLHULQJGLHGH9ODDPVHHQ)UDQV*HPHHQschap dienen aan te wenden voor hun onderwijs. 8LWVWHNHQG 1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV 9RRUORSHU LQ het aanleren van talen. Eén kleuter op vijf gaat naar het Nederlandstalig onderwijs. Maar de vraag overstijgt het aanbod. Het succes van het Nederlandstalig onderwijs is een gevolg van de kwaliteit ervan, de uitstekende infrastructuur, het pedagogisch comfort en het vooruitzicht dat meertalige kinderen later meer kans maken op een goede job. In het omgaan met anderstaligen in een leeromgeving is het Nederlandstalig onderwijs een voorloper. Aan Franstalige zijde staat men op dat punt nog veel minder ver, wat een van de redenen is waarom het Nederlandstalig onderwijs zo aantrekkelijk is voor anderstaligen. De grootste investeringen in dat onderwijs zijn gerealiseerd met Brusselse middelen.
Groeiende interesse voor het Nederlands. Meer dan ooit doet zich een opportuniteit voor om Brusselaars voeling te laten krijgen met de Nederlandstalige gemeenschap. Veel nieuwkomers willen de taal leren, omdat ze die belangrijk achten voor hun sociale vooruitgang. In het Huis van het Nederlands boden zich in 2012 meer dan 18.000 mensen aan om Nederlands te leren. Zo wordt ook gretig gebruik gemaakt van de Nederlandse taallessen op de werkvloer, onder meer in de ziekenhuizen en op de spoeddiensten, waar het medisch personeel tijdens de werkuren de woordenschat van het beroep onder de knie kan krijgen. (HQ JHZDDUERUJGH SROLWLHNH YHUWHJHQZRRUGLJLQJ voor de Nederlandstaligen. In het Brussels parlement nemen de Nederlandstaligen 17 gewaarborgde zitjes in van de 89. Sinds 2001 krijgen de gemeenten die een Nederlandstalige schepen of OCMW-voorzitter aanstellen een deel van een bijzondere dotatie. Het gaat om een globaal bedrag van grosso modo 30 miljoen euro. (HQWRHULVWLVFKHWUHNSOHLVWHU Dankzij een sterk Europees imago is Brussel een toeristische trekpleister. Het zakentoerisme doet het uitstekend: Brussel is de achtste Europese zakenstad, na steden als Londen en Parijs, en de belangrijkste congresstad van Europa (2012). Brussel is een ‘unique selling proposition’ voor Vlaanderen en Wallonië. Beide regio’s winnen bij een nauwe samenwerking met Brussel. Nochtans neemt Vlaanderen Brussel nooit mee in de promotie voor zijn toerisme. In de eigen publicaties vertonen kaarten van Vlaanderen een blinde vlek onderaan in het midden. Die lege ruimte is de eigen hoofdstad. Vreemd, want de naambekendheid van Brussel is bijzonder groot in het buitenland als Belgische en Europese hoofdstad en als de zetel van de Navo. Alle ambassades zijn hier vertegenwoordigd. Het is een hub voor Aziaten en Afrikanen die Europa willen leren kennen. Brussel is een marketingtroef.
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL HANDBOEK
Tot die conclusie kwam ook Robert Palmer, de Britse intendant voor het evenement “Brussel, culturele hoofdstad van Europa in 2000”. Toen hij de immense veelheid aan uiteenlopende culturele evenementen ontdekte, kwam hij diep zuchtend tot de conclusie dat hij er niets kon aan toevoegen en dat er eigenlijk maar één ding ontbrak: de promotie en de marketing. 'HQLHXZHFLW\PDUNHWLQJEHEUXVVHOV De promotie van Brussel, ook wel ‘city marketing’ genoemd, is intussen ook onder handen genomen. De iris, het symbool, werd gestileerd tot een hartje, genre ‘love Brussel’ en de aandacht verschuift naar de merknaam “be.brussels”. Alle communicatie van de regering zal onder één ‘merknaam’ verlopen. Al veel vroeger ondervonden privé-bedrijven dat Brussel de sterkst mogelijke merknaam bleek. Denk maar aan Brussels South voor de luchthaven van Charleroi, Brussels Airport in plaats van Zaventem, Brussels Airlines… Wel is de invoering van ‘Brussels’, m.a.w. het Engels begrip, een baanbrekende stap voor de overheid van het tweetalige gebied. Het nieuwe logo sluit aan bij het Europees statuut van Brussel, ‘the capital of Europe’.
Brussel heeft de laatste 30 jaar een grondige metamorfose doorgemaakt: zowel sociaal als economisch. Het is enorm snel gegaan. Het is geëvolueerd van een francofoon provinciaal nest, tot een kosmopolitische hoofdstad en een internationaal machtsFHQWUXP'HNUDFKWYDQ%UXVVHOZRUGWQRJVWHHGVÁLQN onderschat. Dankzij grondig en betrouwbaar studie- en cijferPDWHULDDOHQYRRUDOGRRUQLHWDÁDWHQGSROLWLHNGRRUzettingsvermogen heeft Brussel bij de zesde staatshervorming gekregen waar het recht op heeft: een FRUUHFWHÀQDQFLHULQJ]RGDWGHHFRQRPLVFKHPRWRU draaiende kan blijven. Op die lijn willen we voortgaan om de vastgeroeste ideeën over Brussel systematisch te weerleggen aan de hand van objectieve gegevens. We willen nog meer beleidsmakers doen inzien dat de economische invloed van Brussel niet stopt bij de huidige grenzen, dat het verstandiger is om te investeren in Brussel en om gebruik te maken van de unique selling proposition van Brussel, in plaats van er denigrerend over te doen. Een win-win relatie en samenwerking is veruit te verkiezen. Brussel is niet het probleem. Brussel is de oplossing voor België.
Tot slot: Brussel is niet het probleem maar de oplossing voor België. “Niemand trekt in twijfel hoe Brussel meer en meer een internationale metropool aan het worden is”, zo schrijft Jo Libeer van VOKA in een tribune op 12 mei 2013; “Een stad die van over de hele wereld politieke besluitvormers, lobbyisten en ondernemers aantrekt; hoezeer Brussel een geboorteplaats is van kunst, cultuur en creativiteit. (...) De uitdagingen zijn groot. Het moet niet enkel gaan over wat Brussel intern moet doen, de vraag is hoe we de problemen samen zullen aanpakken, (…) want laat er geen twijfel over bestaan: de economische invloed van Brussel stopt niet bij haar huidige gewestgrenzen (…) de Brusselse metropool zal in de toekomst in grote mate mee de welvaart bepalen van ons land en onze regio “.
12/09/2013
Voorwoord
OBRUSSEL+$1'%2(.
INLEIDING: DE CONTEXT Brussel, quo vadis? Lange tijd was Brussel het heikele onderwerp van inVWLWXWLRQHOH UHÁHFWLH +RH PRHVW HHQ GLFKWEHYRONWH VWHGHOLMNHUHJLRDOV%UXVVHONRVPRSROLWLVFKFHQWUXPHQ WUHISXQW YDQ WZHH JHPHHQVFKDSSHQ HIÀFLsQW EHVWXXUGZRUGHQHQWHJHOLMNHUWLMGKHWELQGPLGGHO]LMQHQ EOLMYHQYDQHHQIHGHUDDOVWDDWVEHVWHOLQZRUGLQJ«" +HWDQWZRRUGNZDPHULQ7RHQ]DJHQGH%UXVVHOVH5HJHULQJKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN3DUOHPHQWHQ GH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHVKHWOLFKW'H%UXVVHOVH LQVWHOOLQJHQ ]RDOV ]H JH]DPHQOLMN ZHUGHQ JHQRHPG EHVWHQGLJGHQ PHWHHQ RRN KHW %HOJLVFKH FRPPXQDXWDLUHHYHQZLFKW Het Belgisch compromis. ,QGHDDQORRSQDDUGHHHUVWHVWDDWVKHUYRUPLQJYDQ OLHSHQ GH PHQLQJHQ VWHUN XLWHHQ RYHU GH ZLM]H ZDDURS KHW ODWHUH IHGHUDOH %HOJLs HU PRHVW XLW]LHQ 9RRU GH HQH ]RX KHW %HOJLs YDQ GH WRHNRPVW HHQ IHGHUDOH VWDDW ZRUGHQ PHW GULH JHPHHQVFKDSSHQ ZDDU KHW WZHHWDOLJH JHELHG %UXVVHO+RRIGVWDG JHPHHQVFKDSSHOLMN EHKHHUG ]RX ZRUGHQ GRRU GH 9ODDPVHHQ)UDQVH*HPHHQVFKDS$QGHUHQSOHLWWHQ YRRU HHQ PRGHO PHW UHJLR·V ZDDULQ KHW %UXVVHOVH *HZHVW QDDVW KHW 9ODDPVH HQ KHW :DDOVH *HZHVW HHQYROZDDUGLJJHZHVW]RXZRUGHQ +HW FRPSURPLV ZHUG HHQ ¶K\EULGH· PRGHO PHW HOHPHQWHQ YDQ EHLGH LQYDOVKRHNHQ (U NZDPHQ JHPHHQVFKDSSHQ pQ JHZHVWHQ ]RQGHU KLsUDUFKLVFKH UHODWLH WXVVHQ EHLGH FRQFHSWHQ (Q LQ NZDP HU HHQ¶%UXVVHOVPRGHO·ZDDULQGHJHKDQWHHUGHHYHQZLFKWHQ GLH RS IHGHUDDO QLYHDX EHVWDDQ WXVVHQ 1HGHUODQGVWDOLJHQHQ)UDQVWDOLJHQZHUGHQGRRUJHWURNNHQRS%UXVVHOVHVFKDDO Brussel, de ‘Hoofdstedelijke’ … =R ZHUG %UXVVHO HHQ *HZHVW ZHOLVZDDU HHQ +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW GDW LQ GH DXWRQRPH XLWRHIHQLQJ YDQJHZHVWEHYRHJGKHGHQOLFKWMHVYHUVFKLOWYDQKHW 9ODDPVHHQKHW:DDOVH*HZHVW9RRUGHYHUJHPDNNHOLMNLQJ YDQ GH XLWRHIHQLQJ YDQ JHPHHQVFKDSVEHYRHJGKHGHQ RQGHUZLMV ZHO]LMQ FXOWXXU « RS KHW WHUULWRULXP YDQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW NZDPHQ HU WZHH QLHXZH LQVWHOOLQJHQ PHW QDPH GH
9ODDPVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH ¶GH 9*&· HQ GH )UDQVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH RI &RPPLVVLRQ &RPPXQDXWDLUH )UDQoDLVH ¶OD &2&2)· 6RPPLJH JHPHHQVFKDSVEHYRHJGKHGHQ NRQ PHQ LQ %UXVVHO HYHQZHO RQPRJHOLMN DOV ppQWDOLJ 1HGHUODQGVWDOLJ RI ppQWDOLJ )UDQVWDOLJ JDDQ EHVFKRXZHQ RPZLOOH YDQ KXQLQWULQVLHNWZHHWDOLJHDDUGHQZHUNLQJEYGH]LHNHQKXL]HQ HQ DQGHUH VRFLRPHGLVFKH LQVWHOOLQJHQ UXVW HQ YHU]RUJLQJVWHKXL]HQ « 'LH DDQJHOHJHQKHGHQ ]RXGHQ YRRUWDDQ EHOHLGVPDWLJ ZRUGHQ DDQJHVWXXUGGRRUGHWZHHWDOLJHELFRPPXQDXWDLUH*HPHHQVFKDSSHOLMNH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH ¶GH **&· 9DQ GLH ZHLQLJ EHNHQGH **& ZRUGW QD GH GHVWDDWVKHUYRUPLQJYHHOYHUZDFKW« 'H]H NRUWH KLVWRULVFKH VFKHWV RP HUDDQ WH KHULQQHUHQ RS ZHONH GHOLFDWH FRPPXQDXWDLUH SROLWLHNH HQ LQVWLWXWLRQHOHFRPSURPLVVHQKHW%UXVVHOVPRGHOLVJHERXZG:LHGHZHUNLQJYDQGH%UXVVHOVHLQVWHOOLQJHQ GDQ RRN HHQ]LMGLJ ZLO KHUWHNHQHQ VWHOW PHWHHQ HHQ FRPSOH[ JHKHHO DDQ HYHQZLFKWHQ LQ YUDDJ (Q ZLH DDQ GLH HYHQZLFKWHQ UDDNW UDDNW DDQ KHW YRRUWEHVWDDQYDQKHWIHGHUDDOPRGHO]HOI %LM HONH UHÁHFWLH HON GHEDW HONH GHQNRHIHQLQJ RYHU YHUGHUH VWDSSHQ LQ GH VWDDWVKHUYRUPLQJ VWRRW PHQ RQYHUPLMGHOLMN RS WDO YDQ YUDJHQ RPWUHQW GH URO YDQ %UXVVHOHQGHJHYROJHQYDQPRJHOLMNHKHUYRUPLQJHQ YRRU GH KRRIGVWDG HQ YRRU GH PHHU GDQ PLOMRHQ %UXVVHODDUV
Feiten en cijfers. 2PGDWGHEDWWHNXQQHQYRHUHQPHWNHQQLVYDQ]DNHQKHEEHQZHLQGLWZHUNIHLWHQHQUHOHYDQWHFLMIHUV YHU]DPHOGGLHPHWHHQRRNWDOYDQJDQJEDUHFOLFKpV YRRURRUGHOHQHQRQJHJURQGHEHZHULQJHQRYHU%UXVVHOKHOSHQWHRQWNUDFKWHQ Metamorfose. (QHULVQRJ PHHU+HW%UXVVHOV*HZHVWKHHIWGHODDWVWH GHFHQQLD HHQ ZDUH PHWDPRUIRVH RQGHUJDDQ 'H KRRIGVWDG LV LQ VQHOYDDUW XLWJHJURHLG YDQ HHQ EHVFKHLGHQPHWURSRROWRWHHQELM]RQGHUNRVPRSROLWLVFKHJURRWVWHGHOLMNHUHJLR'H¶EDE\ERRP·GHH[SRQHQWLsOHEHYRONLQJVJURHLYDQGHODDWVWHWLHQMDDUQDDU
12/09/2013
Inleiding: De context.
OBRUSSEL+$1'%2(.
PHHU GDQ PLOMRHQ LQZRQHUV GH DDQKRXGHQGH VWDGVYOXFKW YDQ PLGGHQLQNRPHQV GH WRHQHPHQGH DUPRHGHSUREOHPDWLHN GH VRFLDOH HQ HFRQRPLVFKH VXEXUEDQLVDWLHGHGDJHOLMNVHSHQGHODDUVVWURPHQHQ GHPRELOLWHLWVSUREOHPDWLHNGHLPPLJUDWLHGHUROYDQ %UXVVHO DOV (XURSHVH KRRIGVWDG HQ GLSORPDWLHNH EDNHQ « KHW ]LMQ VWXN YRRU VWXN LQJULMSHQGH HYROXWLHV GLHHHQDDQ JHSDVWEHOHLGYHUHLVHQ :LHGH]HU HYROXWLHVXLWGHZHJJDDWK\SRWKHNHHUW QLHW DOOHHQ GH OHHIEDDUKHLG YDQ GH KRRIGVWDG HQ RPVWUHNHQ PDDURRNGHHFRQRPLVFKHJURHLHQRQWSORRLLQJ YDQ KHW JURRWVWH WHZHUNVWHOOLQJVEDVVLQ YDQ KHWODQG 'H GH VWDDWVKHUYRUPLQJ ELHGW KHIERPHQ RP DFFXUDWHDQWZRRUGHQWHYLQGHQRSGH]HXLWGDJLQJHQ 'H]HQLHXZHDVSHFWHQGLH]LFKYDQGDDJPHHUGDQ RRLW DDQGLHQHQ NUHJHQ GDQ RRN HHQ SODDWV LQ GLW ERHN (ONH LQWHOOHFWXHHO HHUOLMNH UHÁHFWLH RYHU %UXVVHO GLHQW dan ook te vertrekken vanuit volgende uitgangspunWHQGHHFRQRPLVFKHPHHUZDDUGHYDQGHKRRIGVWDG YRRUGH9ODDPVH:DDOVHHQ%HOJLVFKHHFRQRPLHHQ GHZHOYDDUWHQGHIXQFWLHYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWDOVVOXLWVWXNYDQKHWIHGHUDOHHYHQZLFKW :LHLQIUDQFRÀHOHNULQJHQKHW%UXVVHOV*HZHVWZLODIVFKHXUHQYDQGHLQEUHQJYDQGH9ODDPVH*HPHHQVFKDS RI ZLH DDQ 9ODDPVH ]LMGH GHQNW KHW ]RQGHU %UXVVHOWHNXQQHQVQLMGWGHYLWDOHDGHUVGRRUYDQKHW %HOJLVFKHFRUSXV (ONHGLVFXVVLHHQUHÁHFWLHRYHU%UXVVHOJDDWGDQRRN QLHWHQNHORYHUGHWRHNRPVWHQGHOHYHQVYDWEDDUKHLG YDQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW PDDU UDDNW PHWHHQRRNDDQGHZHOYDDUWYDQGHRPOLJJHQGHUHJLR·VHQKHWHYHQZLFKWWXVVHQDOOHERXZVWXNNHQYDQ GHIHGHUDOHFRQVWUXFWLH
FEBRUARI 2013: GEEN BRUSSELPLAN, MAAR EEN WERF Dit Brusselhandboek werd geschreven in opdracht van en in nauwe samenwerking met toenmalig vicepremier Guy Vanhengel en op vraag van toenmalig voorzitter Alexander De Croo en het Open Vld partijbestuur. Het werd voorgesteld door Guy Vanhengel op het partijbestuur van 21 februari 2011. Het was bedoeld voor intern partijgebruik. Het was de leidraad voor de positie van de Vlaamse Liberalen en Democraten bij de besprekingen over Brussel in het kader van de zesde staatshervorming. In de zomer van 2011 schreef minister Guy Vanhengel op basis van deze nota ook zijn essay “Brussel en België, een essay over mijn taal, mijn stad en mijn land”. Enkele weken later kwamen de onderhandelaars tot een akkoord voor de zesde staatshervorming: het vlinderakkoord (oktober 2011) met een uitgebreid luik over Brussel. Sinds oktober 2011 wordt er binnen de federale en de Brusselse regering en in de kamer van volksvertegenwoordigers en in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement gewerkt aan de uitvoering van dit akkoord. Guy Vanhengel gaf daarom de opdracht om dit document bij te werken zowel met de afspraken die al gemaakt werden alsook met de reeds geboekte resultaten. Het is voor Open Vld duidelijk dat er geen behoefte is aan een nieuw theoretisch kader over Brussel binnen België. We zijn immers al volop een plan, in grote mate ook ons plan, aan het uitwerken voor Brussel (het luik Brussel van de zesde staatshervorming). Dit bijgewerkte Brusselhandboek van open Vld is geen nieuw Brusselplan, het is de stand van zaken van de “werf Brussel” in volle opbouw binnen de zesde staatshervorming.
1.1 BRUSSELSE KAARTEN
12/09/2013
Inleiding: de context
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.KERNCIJFERS EN SITUATIESCHETS. 1.1 KAARTEN VAN BRUSSEL .$$57%5866(/6+22)'67('(/,-.*(:(67 +HWJURQGJHELHGYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWRPYDWGHJHPHHQWHQYDQKHWDGPLQLVWUDWLHI DUURQGLVVHPHQW%UXVVHO+RRIGVWDGGLHKHWWZHHWDOLJH JHELHG%UXVVHO+RRIGVWDGYRUPHQ'H]HJHPHHQWHQ ]LMQRSJHVRPGLQDUWLNHOYDQGHRSMXOL
1.Stad Brussel 2.Schaarbeek 3.Etterbeek 4.Elsene 5.Sint-Gillis 6.Anderlecht 7.Sint-Jans-Molenbeek 8.Koekelberg 9.Sint-Agatha-Berchem 10.Ganshoren 11.Jette 12.Evere 13.Sint-Pieters-Woluwe 14.Oudergem 15.Watermaal-Bosvoorde 16.Ukkel 17.Vorst 18.Sint-Lambrechts-Woluwe 19.Sint-Joost-ten-Node
JHFR|UGLQHHUGHZHWWHQRSKHWJHEUXLNYDQGHWDOHQ LQ EHVWXXUV]DNHQ KLHUQD EHVWXXUVWDDOZHW HQ DUWLNHO YDQGHELM]RQGHUHZHWYDQMDQXDULPHWEHWUHNNLQJWRWGH%UXVVHOVHLQVWHOOLQJHQKLHUQD%LM]%UXVVHO:HW
11 10 9 8
12
7 19
2
1
18
6 5
3 4 4
13
17 14
16 15
Bron: vereniging van de stad en de gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, http://www.avcb-vsgb.be/nl/gemeenten/..
12/09/2013
1. Kerncijfers en situatieschets
OBRUSSEL+$1'%2(.
.$$57 9$1 '( 32/,7,(=21(6 9$1 +(7 %5866(/6+22)'67('(/,-.*(:(67 6LQGV GH SROLWLHKHUYRUPLQJ YDQ WHOW KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW SROLWLH]RQHV (ON YDQ GH]H ]RQHVRPYDWPHHUGHUHJHPHHQWHQHQEHVFKLNWRYHU KDDUHLJHQSROLWLHUHJOHPHQWHQFDSDFLWHLW(ONHSROLWLH]RQHLVEHYRHJGYRRUPHHUGHUH%UXVVHOVHJHPHHQWHQ
2PGHLQYORHGYDQGHLQYHVWHULQJHQRSGHEHJURWLQJ UXZZHJ WH VFKHWVHQ ZHUG HHQ ÀQDQFLHHO EHKHHUVSODQ RSJHVWHOG 7HU LQIRUPDWLH YLQGW X LQ GH RQGHUVWDDQGHWDEHOHHQRYHU]LFKWYDQGHEHJURWLQJHQYDQ YDQGH]HV%UXVVHOVHSROLWLH]RQHV
DJHQWHQ DJHQWLQZRQHUV
DJHQWHQ DJHQWLQZRQHUV
DJHQWHQ DJHQWLQZRQHUV
DJHQWHQ DJHQWLQZRQHUV
DJHQWHQ DJHQWLQZRQHUV DJHQWHQ DJHQWLQZRQHUV '6,QIRJUDÀHN%URQEUX[HOOHVLULVQHWEH1,6%HYRONLQJ
Politiezone
Bevolking
Organiek Kader
Effectief Kader
Begroting
=3=%UXVVHO+RRIGVWDG (OVHQH
=3=%UXVVHO:HVW
=3==XLG
=3=8NNHO:DWHUPDDO%RVYRRUGH2XGHUJHP
=3=0RQWJRPHU\
=3=6FKDDUEHHN6LQW -RRVWWHQ1RGH(YHUH
Opdrachtbrief 2007-2012 (Johan de Becker); http://www.lokalepolitie.be/5340/nl/downloads.html
12/09/2013
1.1.2. Kaart van de politiezones van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
OBRUSSEL+$1'%2(.
.$$570(7'(5$1'*(0((17(1 +HW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWLVLQKHW1HGHUODQGVHWDDOJHELHGRPULQJGGRRUGH]HVUDQGJHPHHQWHQ PHW QDPH 'URJHQERV .UDDLQHP /LQNHEHHN 6LQW *HQHVLXV5RGH :HPPHO HQ :H]HPEHHN2SSHP DUWLNHOEHVWXXUVWDDOZHW
Diensten van de adjunct van de gouvernEuro; http://www.adjunctvandegouvernEuro.be/drupal/
12/09/2013
1.1.3. Kaart met de randgemeenten
OBRUSSEL+$1'%2(.
.$$57.,(6$5521',66(0(17%5866(/ +$//(9,/9225'( 'RRU GH ZHW YDQ MXOL ´KRXGHQGH YHUVFKHLGHQH ZLM]LJLQJHQ YDQ KHW .LHVZHWERHN YDQ GH JHFR|UGLQHHUGHZHWWHQYDQMXOLRSKHWJHEUXLN YDQGHWDOHQLQEHVWXXUV]DNHQYDQGHZHWYDQMXOL WRW LQGHOLQJ YDQ GH OHGHQ YDQ GH :HWJHYHQGH .DPHUV LQ WDDOJURHSHQ HQ KRXGHQGH GLYHUVH EHSDOLQJHQ EHWUHIIHQGH GH FXOWXXUUDGHQ YRRU GH 1HGHUODQGVH FXOWXXUJHPHHQVFKDS HQ YRRU GH )UDQVH FXOWXXUJHPHHQVFKDS HQ YDQ GH ZHW YDQ PDDUW EHWUHIIHQGHGHYHUNLH]LQJYDQKHW(XURSHVH3DUOHPHQWµZRUGHQYRRUGHYHUNLH]LQJHQYDQGH.DPHU van Volksvertegenwoordigers de kieskringen Brussel+DOOH9LOYRRUGH HQ /HXYHQ YHUYDQJHQ GRRU GH NLHVNULQJHQ%UXVVHO+RRIGVWDGHQ9ODDPV%UDEDQW'DDUGRRUYRUPHQGHWLHQSURYLQFLHVHQKHWDGPLQLVWUDWLHI DUURQGLVVHPHQW %UXVVHO+RRIGVWDG HON HHQ NLHVNULQJ 9RRUGHYHUNLH]LQJHQYDQKHW(XURSHHV3DUOHPHQW]LMQ HUQXYLHUNLHVNULQJHQGLHRYHUHHQVWHPPHQ
PHW KHW JURQGJHELHG YDQ KHW 9ODDPV *HZHVW KHW :DDOV*HZHVWPHWXLW]RQGHULQJYDQKHW'XLWVHWDDOJHELHG KHW DGPLQLVWUDWLHI DUURQGLVVHPHQW %UXVVHO +RRIGVWDGHQKHW'XLWVHWDDOJHELHG 9RRUEHLGHYHUNLH]LQJHQZRUGWHUELQQHQGHNLHVNULQJ 9ODDPV%UDEDQWUHVSHFWLHYHOLMNGH9ODDPVHNLHVNULQJ HHQ NLHVNDQWRQ 6LQW*HQHVLXV5RGH JHFUHsHUG GDW GH]HVUDQGJHPHHQWHQRPYDWGLH]LMQEHGRHOGLQDUWLNHOYDQGHEHVWXXUVWDDOZHWGH]RJHQDDPGH´UDQGJHPHHQWHQµ'HNLH]HUVYDQGLWNDQWRQKHEEHQYRRU GH.DPHUGHPRJHOLMNKHLGRPYLDHHQGXEEHOVWHPELOMHWWHVWHPPHQKHW]LMYRRUHHQOLMVWYDQGHNLHVNULQJ 9ODDPV%UDEDQWKHW]LMYRRUHHQOLMVWYDQGHNLHVNULQJ %UXVVHO+RRIGVWDG9RRUKHW(XURSHHV3DUOHPHQWKHEEHQGH]HNLH]HUVGHPRJHOLMNKHLGRPHHQVWHPXLWWH EUHQJHQKHW]LMYRRUHHQOLMVWGLH]LFKDDQELHGWDDQKHW 1HGHUODQGVHNLHVFROOHJHKHW]LMYRRUHHQOLMVWGLH]LFK DDQELHGWDDQKHW)UDQVHNLHVFROOHJH
Bron: Halle-Vilvoorde Komitee; http://www.haviko.org/teksten/BHVuitgelegd.htm
12/09/2013
1.1.4. Kaart kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde
OBRUSSEL+$1'%2(.
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/politiek/1.1365008 12/09/2013
1.1.4. Kaart kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde
OBRUSSEL+$1'%2(.
.$$570(7'(0(752/,-1(1,1+(7 %5866(/6+22)'67('(/,-.*(:(67 'H]HNDDUWJHHIWKHWKXLGLJHPHWURQHWZHUNZHHUGDW LQGHMDUHQYDQGHYRULJHHHXZWRWVWDQGNZDPHQ SDV UHFHQW ZHUG XLWJHEUHLG (HQ XLWEUHLGLQJ YDQ GH PHWUROLMQHQQDDU6FKDDUEHHNHQ8NNHOLVGDQRRNHHQ DEVROXWHHQGULQJHQGHYHUHLVWH]LH2SHQEDDU YHUYRHULQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
12/09/2013
1.1.5. Kaart met de metrolijnen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
OBRUSSEL+$1'%2(.
.$$579$1+(7*(:(67(/,-.(;35(661(7 +HW*HZHVWHOLMN([SUHVVQHW*(1 LVHHQSURMHFWYRRU de realisatie van een voorstadsnet op de spoorlijnen URQG%UXVVHO'HEHGRHOLQJLVVQHOOHUHHQIUHTXHQWHUH VSRRUYHUELQGLQJHQWHUHDOLVHUHQLQHHQVWUDDOYDQRQJHYHHUNPURQG%UXVVHO+HWQHWZHUN]DOWHYHUJHOLMNHQ]LMQPHWGH5(5LQHQRP3DULMV
12/09/2013
*OREDDOPRHVWKHWQHWZHUNLQGLHQVWZRUGHQJHVWHOG LQPDDUWHQJHYROJHYDQYHUWUDJLQJHQYDQVRPPLJH LQIUDVWUXFWXXUZHUNHQ ]XOOHQ EHSDDOGH GHOHQ QLHWRSHUDWLRQHHO]LMQYRRU
1.1.6. Kaart over het gewestelijk expressnet
OBRUSSEL+$1'%2(.
.$$57%5$%$171(7 +HW %UDEDQWQHW LV HHQ LQLWLDWLHI YDQ 'H /LMQ GDW KHW RSHQEDDU YHUYRHU XLWEUHLGW RS SODDWVHQ ZDDU GH LQWHUUHJLRQDOH YHUELQGLQJHQ NXQQHQ YHUEHWHUG ZRUGHQ(HQJRHGHLQWHUPRGDOLWHLWRYHUJHZHVWJUHQ]HQ KHHQLVLPPHUVQLHWDOOHHQEHODQJULMNYRRUGHSHQGHODDUV XLW 9ODDQGHUHQ PDDU RRN YRRU GH %UXVVHODDUV GLHLQ9ODDQGHUHQZHUNHQ+HW%UDEDQWQHWNDQGDDULQ HHQ EHODQJULMNH WURHI ]LMQ GLH NDQ ELMGUDJHQ WRW HHQ YHUPLQGHULQJYDQGHDXWRGUXNLQGHKRRIGVWDG
+HW %UXVVHOV 3DUOHPHQW NHXUGH KHW YRRUVWHO UHFHQW XQDQLHP JRHG 'H %UXVVHOVH +RRIGVWHGHOLMNH 5HJHring had al een positief advies gegeven over het BraEDQWQHW (HQ JRHGH VDPHQZHUNLQJ WXVVHQ GH 0,9% HQ 'H /LMQ DDQ KHW JHPHHQVFKDSSHOLMN SURMHFW YDQ GHLQWHUUHJLRQDOHWUDPOLMQHQLVXLWHUDDUGYDQHVVHQWLHHOEHODQJ
12/09/2013
1.1.7. Kaart Brabantnet
OBRUSSEL+$1'%2(.
+2('(9/''(72(.2067=,(7 (HQYLVXDOLVHULQJYDQGHWRHNRPVWYLVLHYDQ2SHQ9OG RS LQWHUUHJLRQDOH PRELOLWHLW WXVVHQ %UXVVHO 9ODDPV %UDEDQWHQ:DDOV%UDEDQW
12/09/2013
1.1.8. Hoe de Vld de toekomst ziet
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.2. DEMOGRAFISCHE KERNCIJFERS 1D HHQ SHULRGH YDQ YRRUWGXUHQGH GDOLQJ GLH HLQG MDUHQZHUGLQJH]HWLVGHEHYRONLQJYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWHLQGMDUHQZHHUEHJLQQHQVWLMJHQ'LHJURHLZHUGHQHU]LMGVYHUZH]HQOLMNW GRRUHHQWRHJHQRPHQJHERRUWHFLMIHUYDQDIGHMDUHQ HQDQGHU]LMGVGRRUHHQSRVLWLHIH[WHUQPLJUDWLHVDOGRPLJUDWLHEHZHJLQJHQPHWKHWEXLWHQODQG GDW KHW QHJDWLHYH LQWHUQH PLJUDWLHVDOGR PLJUDWLHEHZHJLQJHQPHWGHUHVWYDQ%HOJLs RYHUVWLMJW
,QZHUGGHNDDSYDQKHWPLOMRHQLQZRQHUVGDQ RRNRSQLHXZRYHUVFKUHGHQ6LQGVHHQWLHQWDOMDDUOLJW GHEHYRONLQJVJURHLLQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWKRJHUGDQLQGHDQGHUHWZHHJHZHVWHQ 2S MDQXDUL WHOGH %HOJLs LQZRQHUV YURXZHQ HQ PDQQHQ +HW 9ODDPV *HZHVW LV JRHG YRRU LQZRQHUVYDQKHWWRWDDO KHW:DDOV*HZHVWWHOGHHU HQPHQVHQOHHIGHQ LQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
Belgische en niet-Belgische bevolking in globo (man en vrouw) BHG
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
7RWDDO
$DQJURHL
MDDU
MDDU
+65 jaar
België
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
7RWDDO
$DQJURHL
MDDU
MDDU
+65 jaar
Bronnen: FOD Economie - Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie – BISA - Eurostat
12/09/2013
'HPRJUDÀVFKHNHUQFLMIHUV
OBRUSSEL+$1'%2(.
,QGHWDEHOZRUGHQGHSHUVRQHQRSJHQRPHQGLH]LMQ LQJHVFKUHYHQ LQ KHW EHYRONLQJV HQ KHW YUHHPGHOLQJHQUHJLVWHUYDQDOOH%HOJLVFKHJHPHHQWHQLQJORER 8LWGHFLMIHUVEOLMNWDOYDVWGDWGHEHYRONLQJVJURHL]LFK VQHOOHUYROWURNGDQGRRUKHW)HGHUDDO3ODQEXUHDXLQLWLHHOZHUGJHUDDPG7XVVHQMDQXDULHQMDQXDUL ZHUGLQRQVODQGGHJURRWVWHEHYRONLQJVWRHQDPHVLQGVRSJHWHNHQGQOHHQVWLMJLQJPHW HHQKHGHQ 'H EHYRONLQJVWRHQDPH ]HWWH ]LFK VLQGVGLHQRQRSKRXGHOLMNYHUGHU,QZHUGGHJURRWVWH MDDUOLMNVH EHYRONLQJVWRHQDPH RSJHWHNHQG PQ ,QZHUGGHNDDSYDQPLOMRHQLQZRQHUV RYHUVFKUHGHQ 9HUKRXGLQJVJHZLMV LV GH EHYRONLQJVJURHL LQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW GH PHHVW XLWJHVSURNHQ WRW PHHU GDQ RS MDDUEDVLV LQ 'H KRJHUH EHYRONLQJVJURHL LQ %UXVVHO NDQ HQHU]LMGV ZRUGHQ YHUNODDUG GRRU PLJUDWLHVWURPHQ XLW KHW EXLWHQODQG GLH JURWHU]LMQLQ%UXVVHOGDQLQGHDQGHUHJHZHVWHQ%RYHQGLHQ OLJJHQ GH JHERRUWHFLMIHUV YHUKRXGLQJVJHZLMVKRJHULQGHKRRIGVWDGGDQHOGHUVGH]RJHKHWHQ ¶YUXFKWEDDUKHLGVIDFWRU·YHUVWHUNWQRJGHJURHL
12/09/2013
7HQVORWWH]LMQHURRNYHUVFKLOOHQLQPRUWDOLWHLWHQOHHIWLMGVVWUXFWXXUGLHXLWKHWYHUOHGHQVWDPPHQ+HW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWKHHIWGXLGHOLMNHHQMRQJHUH OHHIWLMGVVWUXFWXXUGDQGHDQGHUHJHZHVWHQZDWRRN KHWDDQWDOJHERRUWHVSRVLWLHIEHwQYORHGW 9RRUNXQQHQZHHHQVWHPHHUHHQEHYRONLQJVWRHQDPH RSWHNHQHQ ]RZHO YRRU KHW JDQVH ODQG DOV YRRUKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW2SJURQGYDQ YDQGHJHJHYHQVYDQKHW5LMNVUHJLVWHUWHOW%HOJLsRS MDQXDUL LQJHVFKUHYHQ LQZRQHUV SURFHQWXHHO HHQ VWLMJLQJ PHW %UXVVHO WHOWRSGH]HOIGHGDWXPLQZRQHUV SURFHQWXHHOHHQVWLMJLQJYDQ'LHYDVWJHVWHOGH VWLMJLQJ LV YRRU %UXVVHO PRPHQWHHO SURFHQWXHHO ZDW NOHLQHU GDQ GH YRRUELMH MDUHQ PDDU KHW EHWUHIW KLHU GDQ RRN YRRUORSLJH JHJHYHQV WHU EHVFKLNNLQJ RS GHZHEVLWHYDQGH)2'%LQQHQODQGVH=DNHQHQPHW DOV REVHUYDWLHGDWXP 5LMNVUHJLVWHU 'H RIÀFLsOHEHYRONLQJVVWDWLVWLHNHQZRUGHQDDQJHPDDNWHQ JHSXEOLFHHUG GRRU GH $OJHPHQH 'LUHFWLH 6WDWLVWLHN HQ (FRQRPLVFKH ,QIRUPDWLH YDQ GH )2' (FRQRPLH 2S GH ZHEVLWH ZZZVWDEHOIJRYEH ]LMQ HYHQZHO WRW RS KHGHQ HQNHO GH IRUPHOH JHJHYHQV EHVFKLNEDDU WHPMDQXDUL
'HPRJUDÀVFKHNHUQFLMIHUV
OBRUSSEL+$1'%2(.
7HJHOLMNHUWLMG VWHOW PHQ HYHQHHQV HHQ OLFKWH VWLMJLQJ YDQGHOHYHQVYHUZDFKWLQJYDVWYRRUKHWKHOHJURQGJHELHGHQYRRUGHJHKHOHEHYRONLQJ8LWJHVSOLWVWSHU JHZHVWLVGHOHYHQVYHUZDFKWLQJELMGHJHERRUWHLQGH SHULRGHYRRUPDQQHQHQYURXZHQUHVSHFWLHYHOLMNHQMDDULQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWHQMDDULQ9ODDQGHUHQHQ HQ LQ :DOORQLs 9ODDQGHUHQ KHHIW YRRU EHLGH JHVODFKWHQGHKRRJVWHOHYHQVYHUZDFKWLQJELMGH JHERRUWH+HWYHUVFKLOWXVVHQYURXZHQHQPDQQHQLV
KHWNOHLQVWLQ9ODDQGHUHQMDDUHQKHWJURRWVWLQ :DOORQLsMDDU 2QGHUVWDDQGHWDEHOWRRQWGHODDWVWEHVFKLNEDUHRIÀFLsOH JHJHYHQV YDQ MDQXDUL 'H EHYRONLQJVJURHLLVQLHWJHOLMNPDWLJJHVSUHLGRYHUGH%UXVVHOVH JHPHHQWHQ ,Q 6LQW$JDWKD%HUFKHP .RHNHOEHUJ HQ 6LQW-DQV0ROHQEHHN LV GH EHYRONLQJ LQ KHW VWHUNVWJHVWHJHQ
0DQQHQ
Vrouwen
7RWDDO
(YROXWLHRS MDDUEDVLV
BHG
542.383
576.705
1.138.854
29.550
2,71%
$QGHUOHFKW 2XGHUJHP 6W$JDWKD%HUFKHP Brussel (WWHUEHHN (YHUH Vorst Ganshoren (OVHQH -HWWH .RHNHOEHUJ 6W-DQV0ROHQEHHN 6W*LOOLV 6W-RRVWWHQ1RGH 6FKDDUEHHN 8NNHO :DWHUPDDO%RVYRRUGH 6W/DPEUHFKWV:ROXZH 6W3LHWHUV:ROXZH
Tabel: Werkelijke bevolking per gemeente op 1 januari 2012 (Belgische en niet-Belgische) - Brussels Hoofdstedelijk Gewest
12/09/2013
'HPRJUDÀVFKHNHUQFLMIHUV
OBRUSSEL+$1'%2(.
TOTALE BEVOLKING 1980
1985
1990 (1)
1995
2000(2)
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Anderlecht
95.969
91.053
89.231
87.920
87.812
88.822
90.134
91.759
92.755
93.808
96.011
97.601
99.085
101.371
104.647
107.912
111.2
Oudergem
31.174
29.449
29.143
29.316
28.804
28.916
29.000
28.992
29.088
29.265
29.552
29.681
30.086
30.456
30.811
31.408
31.96
St. -Afgatha-B
18.792
18.811
18.566
18.653
18.735
19.037
19.320
19.478
19.641
19.968
20.078
20.431
20.976
21.669
22.185
22.770
22.93
Brussel
143.957
136.569
136.706
135.681
133.859
134.395
136.730
139.501
141.312
142.853
144.784
145.917
148.873
153.377
157.673
163.210
166.4
Etterbeek
46.650
44.898
39.641
38.727
39.404
39.634
40.378
41.019
41.342
41.097
41.740
42.342
42.902
43.512
44.352
45.257
45.50
Evere
29.772
30.574
29.685
29.819
31.348
31.610
32.089
32.703
32.718
33.069
33.462
34.128
34.727
35.372
35.803
36.492
37.00
Vorst
51.314
49.254
47.178
45.577
45.555
46.048
46.812
47.313
47.426
47.555
47.719
48.284
48.906
49.757
50.258
51.838
53.31
Ganshoren
21.593
21.059
20.581
20.003
19.757
19.861
20.034
20.247
20.492
20.609
20.970
21.395
21.743
22.160
22.589
23.059
23.38
Elsene
76.545
75.665
73.128
72.309
73.174
72.898
74.377
75.841
76.092
77.729
77.511
78.088
79.768
80.312
80.183
82.202
83.42
Jette
40.361
39.011
38.769
38.855
39.749
40.075
40.893
41.569
41.938
42.250
42.981
43.564
44.601
45.637
46.818
47.947
48.80
Koekelberg
16.129
16.259
16.096
16.176
16.211
16.343
16.716
17.021
17.317
17.721
18.157
18.541
19.020
19.380
19.812
20.261
20.66
St-Jans-Molenbeek
70.958
70.590
68.904
68.406
71.219
72.380
74.662
76.177
78.087
78.520
79.877
81.632
83.674
85.735
88.181
91.733
93.89
St-Gillis
47.932
42.301
43.579
42.663
42.458
42.254
42.682
43.395
43.897
43.733
44.265
44.767
45.235
45.712
46.981
48.439
49.49
St-Joost-ten-Node
21.749
20.746
21.511
21.522
22.097
22.208
22.750
23.070
23.047
23.142
23.557
23.785
24.078
25.185
26.338
27.358
27.13
Schaarbeek
109.005
104.984
104.768
102.599
105.692
106.641
107.736
109.138
110.253
110.375
111.946
113.493
116.039
118.275
121.232
125.656
127.7
Ukkel Watermaal-Bosv.
75.861
75.964
75.402
74.040
74.221
74.668
74.952
75.433
75.122
74.976
75.954
76.576
76.732
77.336
77.589
78.288
79.61
24.965
24.725
24.960
24.543
24.773
24.609
24.652
24.420
24.298
24.314
24.056
24.121
24.134
24.166
24.260
24.249
24.30
St-Lambr.-Woluwe
46.823
48.414
48.141
47.077
46.528
46.215
46.706
47.225
47.332
47.845
47.952
48.315
49.261
50.163
50.749
51.515
51.87
St-Pieters-Woluwe
39.166
39.870
38.396
37.694
37.922
37.791
37.761
37.740
37.742
37.920
38.232
38.554
38.651
38.957
39.077
39.494
40.03
1.008.715
980.196
964.385
951.580
959.318
964.405
978.384
992.041
999.899
1.006.749
1.018.804
1.031.215
1.048.491
1.068.532
1.089.538
1.119.088
1.138
Vlaams-Brabant
926.217
939.702
963.283
995.266
1.014.704
1.018.403
1.022.821
1.027.839
1.031.904
1.037.786
1.044.133
1.052.467
1.060.232
1.068.838
1.076.924
1.086.446
1.094
Waals-Brabant
285.767
297.547
315.358
336.505
349.884
352.018
355.207
358.012
360.717
363.776
366.481
370.460
373.492
375.645
379.515
382.866
385.9
Vlaams Gewest
5.618.952
5.669.879
5.739.736
5.866.106
5.940.251
5.952.552
5.972.781
5.995.553
6.016.024
6.043.161
6.078.600
6.117.440
6.161.600
6.208.877
6.251.983
6.306.638
6.350
Waals Gewest
3.227.443
3.207.646
3.243.661
3.312.888
3.339.516
3.346.457
3.358.560
3.368.250
3.380.498
3.395.942
3.413.978
3.435.879
3.456.775
3.475.671
3.498.384
3.525.540
3.546
België
9.855.110
9.857.721
9.947.782
10.130.574
10.239.085
10.263.414
10.309.725
10.355.844
10.396.421
10.445.852
10.511.382
10.584.534
10.666.866
10.753.080
10.839.905
10.951.266
11.03
BHG
(1) Vanaf 1988, treedt een methodologische wijziging op bij het opstellen van de bevolkingscijfers. (2) Vanaf 1995 werden in de totale bevolkingscijfers de kandidaat-vluchtelingen geschrapt. (3) BHG op 01/01/2012; bron: www.bisa.be
Dichtheid/ 2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012 (3)
km²
Anderlecht
93.808
96.011
97.601
99.085
101.371
104.647
107.912
111.279
17,7
6.286,9
159,9
Oudergem
29.265
29.552
29.681
30.086
30.456
30.811
31.408
31.963
9,0
3.551,4
281,6
St. -Afgatha-B
19.968
20.078
20.431
20.976
21.669
22.185
22.770
22.931
2,9
7.907,2
126,5
Brussel
142.853
144.784
145.917
148.873
153.377
157.673
163.210
166.497
32,6
5.107,3
195,8
Etterbeek
41.097
41.740
42.342
42.902
43.512
44.352
45.257
45.502
3,1
14.678,1
68,1
Evere
33.069
33.462
34.128
34.727
35.372
35.803
36.492
37.009
5,0
7.401,8
135,1
Vorst
47.555
47.719
48.284
48.906
49.757
50.258
51.838
53.312
6,2
8.598,7
116,3
Ganshoren
20.609
20.970
21.395
21.743
22.160
22.589
23.059
23.383
2,5
9.353,2
106,9
Elsene
77.729
77.511
78.088
79.768
80.312
80.183
82.202
83.425
6,3
13.242,1
75,5
Jette
42.250
42.981
43.564
44.601
45.637
46.818
47.947
48.805
5,0
9.761,0
102,4
Koekelberg
17.721
18.157
18.541
19.020
19.380
19.812
20.261
20.661
1,2
17.217,5
58,1
St-Jans-Molenbeek
78.520
79.877
81.632
83.674
85.735
88.181
91.733
93.893
5,9
15.914,1
62,8
(2012)
St-Gillis
43.733
44.265
44.767
45.235
45.712
46.981
48.439
49.492
2,5
19.796,8
50,5
St-Joost-ten-Node
23.142
23.557
23.785
24.078
25.185
26.338
27.358
27.134
1,1
24.667,3
40,5
Schaarbeek
110.375
111.946
113.493
116.039
118.275
121.232
125.656
127.747
8,1
15.771,2
63,4
Ukkel Watermaal-Bosv.
74.976
75.954
76.576
76.732
77.336
77.589
78.288
79.610
22,9
3.476,4
287,7
24.314
24.056
24.121
24.134
24.166
24.260
24.249
24.303
12,9
1.884,0
530,8
St-Lambr.-Woluwe
47.845
47.952
48.315
49.261
50.163
50.749
51.515
51.871
7,2
7.204,3
138,8
St-Pieters-Woluwe
37.920
38.232
38.554
38.651
38.957
39.077
39.494
40.037
8,9
4.498,5
222,3
1.006.749
1.018.804
1.031.215
1.048.491
1.068.532
1.089.538
1.119.088
1.138.854
161,4
7.073,6
141,4
1.037.786
1.044.133
1.052.467
1.060.232
1.068.838
1.076.924
1.086.446
1.094.751.
2.106,1
519,5
1.925,1 2.826,5
BHG Vlaams-Brabant 1.031.904 Waals-Brabant
363.776
366.481
370.460
373.492
375.645
379.515
382.866
385.990
1.090,6
353,8
Vlaams Gewest 6.016.024
6.043.161
6.078.600
6.117.440
6.161.600
6.208.877
6.251.983
6.306.638
6.350.765
13.522,3
469,3
2.131,0
Waals Gewest 3.380.498
3.395.942
3.413.978
3.435.879
3.456.775
3.475.671
3.498.384
3.525.540
3.546.329
16.844,3
210,4
4.753,9
10.445.852
10.511.382
10.584.534
10.666.866
10.753.080
10.839.905
10.951.266
11.035.948
30.527,9
361,0
2.769,9
België 10.396.421
(1) Vanaf 1988, treedt een methodologische wijziging op bij het opstellen van de bevolkingscijfers. (2) Vanaf 1995 werden in de totale bevolkingscijfers de kandidaat-vluchtelingen geschrapt. (3) BHG op 01/01/2012; bron: www.bisa.be
Bron: De statistische indicatoren van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (editie 2008). BISA
12/09/2013
GHPRJUDÀVFKHNHUQFLMIHUV
OBRUSSEL+$1'%2(.
Totale bevolking van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest per leeftijdsgroep en geslacht naar woongemeente op 1 januari 2011
/HHIWLMGVSLUDPLGHPDQQHQHQYURXZHQLQHQ
Bron: De statistische indicatoren van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (editie 2008). BISA
12/09/2013
'HPRJUDÀVFKHNHUQFLMIHUV
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.3. SCHEMA BRUSSELSE INSTELLINGEN +HW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN 3DUOHPHQW YRUPW VDPHQ PHWGH%UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH5HJHULQJGHZHWJHYHQGHPDFKWYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW 'LW3DUOHPHQWZRUGWQHW]RDOVGHDQGHUHJHZHVWSDUOHPHQWHQRPGHYLMIMDDUUHFKWVWUHHNVYHUNR]HQHQEHVWDDWXLWOHGHQZDDUYDQHUYRRUGH1HGHUODQGVH WDDOJURHS]LMQJHZDDUERUJG +HW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN 3DUOHPHQW ZHUNW LQ JURWH OLMQHQRSGH]HOIGHPDQLHUDOVGHDQGHUHJHZHVWSDUOHPHQWHQ(HQDDQWDOEHSDOLQJHQHYHQZHO]LMQHUVSHFLÀHNGDDU]LMJHOGHQWHUEHVFKHUPLQJYDQGHNOHLQVWH WDDOJURHS GH 1HGHUODQGVWDOLJH =R ELMYRRUEHHOG PRHWHQGHYRRU]LWWHUHQGHRQGHUYRRU]LWWHUYDQGDW 3DUOHPHQW WRW HHQ YHUVFKLOOHQGH WDDOJURHS EHKRUHQ HQGLHQWHONHWDDOJURHSLQHONHFRPPLVVLHYHUWHJHQZRRUGLJGWH]LMQ+HW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN3DUOHPHQW KRXGW]LFKEH]LJPHWGHJHZHVWEHYRHJGKHGHQ0HW GH ]RJHQDDPGH FRQVWLWXWLHYH DXWRQRPLH DOV HQLJH XLW]RQGHULQJKHHIWKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW GH]HOIGHEHYRHJGKHGHQDOVGHWZHHDQGHUHJHZHVWHQ DUWLNHO %LM] %UXVVHO :HW 'H]H EHYRHJGKHGHQ ZRUGHQHFKWHUQLHWGRRUGHFUHWHQPDDUGRRURUGRQQDQWLHVXLWJHRHIHQGDUWLNHOHQHQWRWYDQGH%LM] %UXVVHO:HW ZDDURSLQWHJHQVWHOOLQJWRWKHWGHFUHHW HHQ EHSHUNW UHFKWHUOLMN WRH]LFKW DUWLNHO %LM] %UXVVHO :HW HQHHQEHSHUNWDGPLQLVWUDWLHIWRH]LFKWDUWLNHO %LM]%UXVVHO:HW NDQZRUGHQXLWJHRHIHQG 'H WDDOJURHSHQ YDQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN 3DUOHPHQW HQ GH %UXVVHOVH +RRIGVWHGHOLMNH 5HJHULQJ YRUPHQ GH RUJDQHQ YDQ GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHHQYDQGH)UDQVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH 'H]H LQVWHOOLQJHQ RHIHQHQ WZHH VRRUWHQ EHYRHJGKHGHQ XLW 7HQ HHUVWH KHEEHQ ]LM HON YRRU KXQJHPHHQVFKDSLQKHWWZHHWDOLJHJHELHG%UXVVHO +RRIGVWDG GH EHYRHJGKHLG YDQ LQULFKWHQGH PDFKW LQ]DNH FXOWXUHOH RQGHUZLMV HQ SHUVRRQVJHERQGHQ DDQJHOHJHQKHGHQ2SGHWZHHGHSODDWVRHIHQHQ]LM GHEHYRHJGKHGHQXLWGLHKXQZRUGHQRSJHGUDJHQ GRRUKHW9ODDPVH3DUOHPHQWRIKHW3DUOHPHQWYDQGH )UDQVH*HPHHQVFKDS8LWGHDUWLNHOHQHQ YDQ GH *URQGZHW YORHLW YRRUW GDW GH GHFUHWHQ YDQ GH WZHH JHPHHQVFKDSSHQ HHQ EHSHUNWH JHOGLQJVNUDFKWKHEEHQLQKHWWZHHWDOLJJHELHG%UXVVHO +RRIGVWDGGDDU]LMVOHFKWVJHOGHQWHQDDQ]LHQ
12/09/2013
YDQLQVWHOOLQJHQHQQLHWYDQI\VLHNHSHUVRQHQ(UGLHQW HYHQZHO WH ZRUGHQ RSJHPHUNW GDW GH )UDQVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHRRNGHFUHWHUHQGHEHYRHJGKHLG EH]LW YRRU GH DDQJHOHJHQKHGHQ GLH KDDU PHW WRHSDVVLQJYDQDUWLNHOYDQGH*URQGZHWGRRUGH )UDQVH*HPHHQVFKDS]LMQRSJHGUDJHQ 'H9ODDPVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHHQGH)UDQVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH YRUPHQ EHLGH GH *HPHHQVFKDSSHOLMNH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH GLH HYHQ]HHUWZHHEHYRHJGKHGHQXLWRHIHQWPHWQDPH GHLQULFKWHQGHPDFKWYRRUGHUHHGVYHUPHOGHDDQJHOHJHQKHGHQ ZDQQHHU KHW JDDW RP ]DNHQ YDQ JHPHHQVFKDSSHOLMNEHODQJHQGH]RJHQDDPGHEL FRPPXQDXWDLUH RI ELSHUVRRQVJHERQGHQ DDQJHOHJHQKHGHQ 0HWEHWUHNNLQJWRWGH]HODDWVWHZRUGWGH1HGHUODQGVWDOLJH PLQGHUKHLG EHVFKHUPG GRRUGDW HONH ELSHUVRRQVJHERQGHQ RUGRQQDQWLH PRHW ZRUGHQ DDQJHQRPHQ PHW HHQ PHHUGHUKHLG YDQ VWHPPHQ LQ HONH WDDOJURHSDUWLNHOYLHUGHOLG%LM]%UXVVHO:HW 9HUGHU EHVWDDW HU QRJ HHQ %UXVVHOVH DJJORPHUDWLH ZDDUYDQ GH EHYRHJGKHGHQ ZRUGHQ XLWJHRHIHQG GRRU GH LQVWHOOLQJHQ YDQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW+HWJDDWRQGHUPHHURPGHYROJHQGHEHvoegdheden: -het ophalen en verwerken van het huisvuil; KHWEH]ROGLJGYHUYRHUYDQSHUVRQHQ GHEUDQGZHHU -de dringende geneeskundige hulpverlening; YHLOLJKHLGVEHOHLG 7RWVORWGLHQWHUWHZRUGHQRSJHPHUNWGDWWHQJHYROJH YDQGHVSOLWVLQJYDQGHSURYLQFLH%UDEDQWKHWWZHHWDOLJJHELHG%UXVVHO+RRIGVWDGDDQGHLQGHOLQJLQSURYLQFLHVLVRQWWURNNHQ'HSURYLQFLDOHEHYRHJGKHGHQ worden er dan ook uitgeoefend door de instellingen YDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWGHJHPHHQVFKDSSHQ HQ GH JHPHHQVFKDSVFRPPLVVLHV (HQ ELM]RQGHUUHFKWVFROOHJHYDQOHGHQRHIHQWGHUHFKWVSUHNHQGHWDNHQYDQGHEHVWHQGLJGHGHSXWDWLHXLW
1.3. Schema van de Brussele instellingen
OBRUSSEL+$1'%2(. Verenigde Vergadering 1
) Verenigd &ROOHJH
COCOF
VGC LVWH 0LQ
UV
&
0LQ LVWH U
V
JH OH RO )
JH OOH R & 1
Ve in er ad rg )
6WD 0 D LQ W VVH LVWH FUH UV WD ULVV H
g
Q UV ULVVH LVWH HWD 0LQVHFU V W D 6WD
g
rin de a rg 1 Ve
Q
Regering 1
3DUOHPHQW )
Brussels Hoofdstedelijk Gewest CRISP 2002
Normatieve Instrumenten
Parlement (wetgevend)
Regering (uitvoerend)
%UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH 5DDGRI%UXVVHOV3DUOHPHQW
%UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH Regering
Verenigde Vergadering van GH*HPHHQVFKDSSHOLMNH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH
9HUHQLJG&ROOHJHYDQGH *HPHHQVFKDSSHOLMNH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH
COCCOF
$VVHPEOpGHOD&RPPLVVLRQ &RPPXQDXWDLUHIUDQoDLVH
&ROOqJHGHODFRPPLVVLRQ FRPPXQDXWDLUHIUDQoDLVH
'HFUHHWUHJOHPHQW
VGC
5DDGYDQGH9ODDPVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH
&ROOHJHYDQGH9ODDPVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH
Verordening
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
GGC
2UGRQQDQWLH
2UGRQQDQWLHUHJOHPHQW
Bron: Observatorium voor Welzijn en Gezondheid, http://www.observatbru.be/documents/contexte-bruxellois/ competences/un-apercu-des-institutions-bruxelloises.xml?lang=nl
12/09/2013
1.3. schema van de Brusselse instellingen
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.4 DE FINANCIËLE SITUATIE VAN BRUSSEL: EEN OVERZICHT ,17(51$7,21$/(%85($86+(5%(9(67,*(1 6758&785((/*(=21'(%(*527,1*672(67$1' +HW LQWHUQDWLRQDOH UDWLQJEXUHDX 6WDQGDUG 3RRU·V KHUEHYHVWLJGHQ LQ KXQ UDSSRUW YDQ MXQL GH NUHGLHWZDDUGLJKHLGVVFRUH ´$$ PHW QHJDWLHYH YRRUXLW]LFKWHQ´ +HWUDWLQJEXUHDXSULMVWKHWJH]RQGÀQDQFLHHOEHKHHU HQKHWXLWVWHNHQGVFKXOGEHKHHU+HWEXUHDXJHORRIW RRNGDWGHEXGJHWWDLUHSUHVWDWLHVLQKHW%UXVVHOV*HZHVW VWUXFWXUHHO ]XOOHQ YHUEHWHUHQ PHGH GDQN]LM GH FRUUHFWHÀQDQFLHULQJYDQKHW*HZHVW ´7KHQHJDWLYHRXWORRNUHÁHFWVVROHO\WKDWRQ%HOJLXP QRWDEO\ JLYHQ RXU YLHZ RI RQJRLQJ ULVNV DVVRFLDWHG ZLWKWKHFHQWUDOJRYHUQPHQWGHEWµ %(*527,1*6'2(/67(//,1* +HWUHIHUHQWLHNDGHUYRRUEHJURWLQJV]DNHQLVGH(65 PHWKRGRORJLH 'DDUXLW YROJW GDW GH EHJURWLQJVGRHOVWHOOLQJHQ GLH DDQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW ]LMQRSJHOHJGPRHWHQZRUGHQEHRRUGHHOGLQYHUJHOLMNLQJPHWKHWYRUGHULQJHQVDOGR %LM GH YRRUORSLJH DIVOXLWLQJ YDQ GH EHJURWLQJ VWHOGHPLQLVWHU*X\9DQKHQJHOYDVWGDWGHYRRUORSLJH HLQGFLMIHUV LQ]DNH KHW EHJURWLQJVUHVXOWDDW GH HHUGHU JHPDDNWHSURJQRVHVYRONRPHQEHYHVWLJHQ ]RDOV GH YRRUJDDQGHMDUHQ
'HEHJURWLQJVGRHOVWHOOLQJYRRUZHUGYDVWJHVWHOG RS HHQ WHNRUW YDQ PLOMRHQ HXUR HQ ZDV RS ]LFK DO DPELWLHXV 2P GLW WH GXLGHQ YROVWDDW KHW RP HYHQWHUXJWHNHUHQQDDUGHGRHOVWHOOLQJYRRUKHWEHJURWLQJVMDDUQOHHQWHNRUWYDQPLOMRHQHXUR 'H%UXVVHOVHUHJHULQJKDGPHW]LMQEHJURWLQJGXV DOKHWHQJDJHPHQWJHQRPHQRPKHWWHNRUWWHUXJWH GULQJHQPHWPDDUOLHIVWPLOMRHQHXURRI 'H HHUVWH DDQ]HW GDDUWRH ZHUG JHJHYHQ ELM GH LQLWLHOHEHJURWLQJZDDUELMKHWYRRU]LHQHEHJURWLQJVWHNRUW PHW (XUR ZHUG DIJHERXZG %LM GH EHJURWLQJVFRQWUROH LV EHVOLVW GDW WHNRUW PHW QRJ HHQV (XUR WH YHUODJHQ RQGDQNV GDOHQGH LQNRPVWHQGRRUGHQHHUZDDUWVHJURHLKHU]LHQLQJ'H]H EHVOLVVLQJ NDGHUGH LQ KHW HQJDJHPHQW GDW GH %UXVVHOVH 5HJHULQJ LQ QDYROJLQJ YDQ KHW DGYLHV YDQ GH +RJH5DDGYDQ)LQDQFLsQKHHIWJHQRPHQRPXLWHUOLMNLQWHUXJDDQWHNQRSHQPHWHHQEHJURWLQJLQ HYHQZLFKW +HW SDUFRXUV GDW KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW KHHIW DIJHOHJG GH]H OHJLVODWXXU LQ]DNH KHW QDOHYHQ YDQ GH EHJURWLQJVGRHOVWHOOLQJHQ LV LQGUXNZHNNHQG %XLWHQ KHW FULVLVMDDU GDW JHNHQPHUNW ZHUG GRRU UDPS]DOLJHRQWYDQJVWHQZHUGHQMDDUQDMDDUGHGRRU de Brusselse Regering vooropgestelde doelstellingen UXLPVFKRRWVEHKDDOG 1 De geconsolideerde autonome bestuursinstellingen zijn: de Brusselse Hoofdstedelijke Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (DBDMH), het Gewestelijk Agentschap Netheid (GAN), de Maatschappij voor het Intercom-
0HHU]HOIVKHWXLWHLQGHOLMNHJHFRQVROLGHHUGHYRUGHULQJHQVDOGRGLKHWYRUGHULQJHQVDOGRYDQKHW0LQLVWHULH HQ GH DXWRQRPH EHVWXXUVLQVWHOOLQJHQ EHGUDDJW PLQ PLOMRHQ(XURRIPLOMRHQ(XUREHWHUGDQGH YRRURSJHVWHOGHGRHOVWHOOLQJ
munaal Vervoer te Brussel (MIVB), ACTIRIS, het Brussels Agentschap voor de Onderneming (BAO), het Brussels Waarborgfonds (BWF), de Economische en Sociale Raad van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ESRBHG), INNOVIRIS , het Centrum voor Informatica van het Brussels Gewest (CIBG) , Leefmilieu Brussel%UXVVHOV,QVWLWXXWYRRU0LOLHXEHKHHU%,0 +HUÀQDQFLHULQJVIRQGV*HPHHQWHOLMNH Thesaurieën (BGHFGT), Vzw Iristeam en Brugel
12/09/2013
1.4. Financiën en begroting 2013
OBRUSSEL+$1'%2(.
N½
2009*
2010*
2011*
2012
2013
2014
2015
vooropgestelde doelstellingen
-
gerealiseerd vorderingensaldo
verschil
* ‘Recente budgettaire evoluties en beoordeling ervan t.o.v. de Stabiliteitsprogramma’s’ (okt.2012), HOGE RAAD VAN FIN., Afd. “Financieringsbehoeften van de Overheid”
12/09/2013
1.4.2. Begrotingsdoelstelling
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.4.3. DE ONTVANGSTEN PER BELEIDSDOMEIN 'HPLGGHOHQEHJURWLQJ 'HPLGGHOHQEHJURWLQJRPYDWGHRQWYDQJVWHQXLWGH JHZHVWHOLMNH EHODVWLQJHQ GH SHUVRQHQEHODVWLQJ GH DXWRQRPH JHZHVWEHODVWLQJ GH 'RGH +DQG GH DJJORPHUDWLHRQWYDQJVWHQHQRYHULJHLQNRPVWHQ 'H PLGGHOHQEHJURWLQJ EHGUDDJW (XURLQFOXVLHIGH(XURYDQKHW)RQGVYRRU KHW VFKXOGEHKHHU HQ (XUR RSEUHQJVWHQ YDQOHQLQJHQPHWHHQORRSWLMGYDQPHHUGDQMDDU
B. Doelstelling 'H JHZHVWHOLMNH EHODVWLQJHQ EHKRUHQ DOV ÀVFDOH RQWYDQJVWHQ WRW GH DOJHPHQH PLGGHOHQ WHU ÀQDQFLHULQJ YDQKHWJHZHVWHOLMNEHOHLG 'H UHJLVWUDWLHUHFKWHQ GH RQURHUHQGH YRRUKHIÀQJ HQ VXFFHVVLHUHFKWHQNXQQHQDOVKHIERRPGLHQHQRPPLGGHQLQNRPHQVDDQWHWUHNNHQRILQ%UXVVHOWHKRXGHQ 'HYHUNHHUVEHODVWLQJHQNXQQHQJHPRGXOHHUGZRUGHQ YROJHQVKHWPLOLHXEHODVWHQGNDUDNWHUYDQKHWYRHUWXLJ HQNXQQHQ]RELMGUDJHQWRWNOLPDDWYHUEHWHULQJ
'HJHZHVWHOLMNHEHODVWLQJHQ A. Evolutie 'H MDDUOLMNVH VWLMJLQJ WRW ² VLQGV /DPEHUPRQW ² VFKRPPHOWJHPLGGHOGURQGGHYDQDIZRUGW HU HHQ GDOLQJ YDVWJHVWHOG GLH YRRUQDPHOLMN WH ZLMWHQ LVDDQKHWEHJLQYDQGHYDVWJRHG FULVLVHLQG,Q KHUSDNWGHYDVWJRHGPDUNW]LFKRP]LFKYHUYROJHQVWHVWDELOLVHUHQ
C. Conclusie 'H JHZHVWHOLMNH EHODVWLQJHQ ² GLH GRRU GH IHGHUDOH RYHUKHLG ZRUGHQ JHwQG HQ GH GDDURSYROJHQGH PDDQGZRUGHQGRRUJHVWRUW²]LMQGHYRRUQDDPVWHÀVFDOH RQWYDQJVWHQ HQ YHUWHJHQZRRUGLJHQ PHHU GDQ YDQGHWRWDOHPLGGHOHQEHJURWLQJYDQKHW%UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
x 1.000 Euro
gereal
gereal
gereal.
gereal
gereal.
gereal
gereal
initieel
Registratierecht op verkopen onr. goed
Registratierecht op vestiging hypotheek
55
1.080.445
1.126.406
1.059.935
924.052
1.037.162
1.140.098
1.136.018
1.179.639
+12.2%
+4.25%
-5.90%
-12.82%
+12.24%
9.92%
-0.96%
-
Registratierecht op verdelingen onroer. goed Schenkingsrechten Successierechten 2QURHUHQGHYRRUKHIÀQJ Verkeersbelasting BIV
Eurovignet* Spelen en weddenschappen Autom. Ontsp. toestellen Openingstaks
Totaal % Groei
* eind 2011 verkeerde toepassing verdeesleutel door FOD FIN, rechtgezet in januari 2012
12/09/2013
1.4.3. De ontvangsten per beleidsdomein
OBRUSSEL+$1'%2(.
'(3(5621(1%(/$67,1*3% A. Historiek opbrengst
;(XUR
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
gereal.
Toegekend gedeelte Personenbelasting
Storting Vl. schepen + nieuwe
619.099
645.639
722.076
752.337
775.828
903.602
856.935
888.832
977.520 1.052.440
bevoegdheden Totaal %GROEI
B. Evolutie 'HGRWDWLHSHUVRQHQEHODVWLQJEHVWDDWXLW HHQ EDVLVEHGUDJ GDW JHNRSSHOG LV DDQ GH LQÁDWLH HQDDQGHJURHLYDQKHW%UXWR1DWLRQDDO,QNRPHQ GH1DWLRQDOH6ROLGDULWHLWVWXVVHQNRPVWWRWRQGHUVWHXQLQJYDQGHJHZHVWHQZDDUYDQGHÀVFDOHFDSDFLWHLW ODJHUOLJWGDQKHWQDWLRQDOHJHPLGGHOGH GH VRP KLHUYDQ ZRUGW VLQGV YHUPLQGHUG PHW GH ´QHJDWLHYH WHUPµ LQ IXQFWLH YDQ GH RQWYDQJVWHQ YDQGHDDQGHJHZHVWHQRYHUJHGUDJHQEHODVWLQJHQ KLVWRULHNRSEUHQJVWSHUDDQGHHO]LHYROJHQGHWDEHO
)RUIDLWDLUHNRUWLQJHQRSEDVLVYDQDUWLNHOYDQGHELM]RQGHUHZHWYDQMDQXDULEHWUHIIHQGHGHÀQDQFLHULQJ YDQ GH JHPHHQVFKDSSHQ HQ GH JHZHVWHQ KLHUQD%LM])LQ:HW NXQQHQDOVKHIERRPGLHQHQRP PLGGHQLQNRPHQV DDQ WH WUHNNHQ RI LQ %UXVVHO WH KRXGHQ D. Conclusie 'HGRWDWLH3%LVGHWZHHGHYRRUQDDPVWHLQNRPVWHQEURQYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWHQOHYHUW JHPLGGHOGYDQGHPLGGHOHQ
C. Doelstelling +HW]LMQDOJHPHQHPLGGHOHQYDQKHWJHZHVWYRRUGH ÀQDQFLHULQJYDQKHWJHZHVWHOLMNEHOHLG
12/09/2013
1.4.3.3. De personenbelasting
OBRUSSEL+$1'%2(.
x 1.000 Euro 2002
Basisbedrag
Nationale solidariteitstussenkomst
-NT 2002
- NT 2003
-NT 2004
-NT 2005
-NT 2006
-NT 2007
-485.909
Aangepast 2007 2008
-459.786
Aangepast 2006 2007
-445.684
Aangepast 2005 2006
-430.558
Aangepast 2004 2005
-416.800
Aangepast 2003 2004
-406.382
Aangepast 2002 2003
Totale dotatie
-NT 2008
-514.927
Aangepast 2008
incl. saldo 2008 2009
-NT 2009
-492.592
Aangepast 2009 2010
- NT 2010
-TN 2011
-543.907
Aangepast 2011 2012
-500.147
Aangepast 2010 2011
- TN 2012
-561.456
12/09/2013
1.4.3.3. De personenbelasting
OBRUSSEL+$1'%2(.
(YROXWLHYDQKHWDDQGHHOYDQGH*HZHVWHQLQKHWSURGXFWYDQGHSHUVRQHQEHODVWLQJ Begrotingsjaar
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 2012 2013
Product PB geïnd in Brussels Gewest x 1mia Euro % van het totaal
Product PB geïnd in Vlaams Gewest x 1mia Euro % van het totaal
Product PB geïnd in Waals Gewest x 1 mia Euro % van het totaal
Product PB in België x 1 mia Euro
Bron : FOD Financiën, Studie- en Documentatiedienst.
12/09/2013
1.4.3.3. De personenbelasting
OBRUSSEL+$1'%2(.
3%SHULQZRQHUHQDIZLMNLQJYDQKHWQDWLRQDOHJHPLGGHOGH in Euro Jaar
Rijk
Brussels Hoofd. Gewest
Pb/inwoner
Pb/inwoner
Vlaams Gewest
%Afwijking
Pb/inwoner
Waals Gewest
%Afwijking
Pb/inwoner
%Afwijking
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Bron : FOD Financiën, Studie- en Documentatiedienst, eigen berekeningen
12/09/2013
1.4.3.3. De personenbelasting
OBRUSSEL+$1'%2(.
'($872120(*(:(67%(/$67,1* A. Historiek opbrengst
X 1.000 Euro Forfaitaire gewestbel. (gezinnen/alleenstaanden/ bedrijven/zelfst.) Eigenaarbelasting (+ 300m² niet-bewoning) Totaal
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 gereal. gereal. gereal. gereal. gereal. gereal. gereal. gereal. gereal. gereal. 64.077
58.743
68.085
70.547
43.472
38.942
39.848
37.717
39.084
40.471
69.131
74.110
69.350
66.926
71.940
72.663
72.883
75.167
76.518
83.755
133.208 132.853 137.435 137.473 115.412 111.605 112.731 112.884 115.602 124.226
B. Evolutie 'H DXWRQRPH JHZHVWEHODVWLQJ LV LQ SULQFLSH WDPHOLMN VWDELHOVWLMJLQJYRRUQDPHOLMNYLDLQGH[HULQJHQEHWHUH LQQLQJ
'H DIVFKDIÀQJ YDQ GH]H IRUIDLWDLUH JHZHVWEHODVWLQJ ]RXPLOMRHQ(XURMDDUNRVWHQ
+HW EHGUDJ YDQ GH IRUIDLWDLUH JHZHVWEHODVWLQJ ZHUG GRRUPLQLVWHU9DQKHQJHOJHKDOYHHUGYDQDI PLOMRHQ (XUR HQ EHGUDDJW QX (XUR GDW EHGUDJ LV RRNQLHWODQJHUJHwQGH[HHUG
D. Conclusie 'H DXWRQRPH JHZHVWEHODVWLQJHQ LQ JORER LQFOXVLHI HQNHOH HQNHOH NOHLQHUH NOHLQHUH H[SURYLQFLDOH H[SURYLQFLDOH EHODVWLQJHQ EHODVWLQJHQ HQ HQ GH GH WD[LEHODVWLQJHQ EUDFKWHQ KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVWLQPLOMRHQ(XURRSJRHGYRRUYDQ GHPLGGHOHQ
C. Doelstelling +HW]LMQDOJHPHQHPLGGHOHQYDQKHWJHZHVWYRRUGH ÀQDQFLHULQJYDQKHWJHZHVWHOLMNEHOHLG
12/09/2013
1.4.3.4. De autonome gewestbelasting
OBRUSSEL+$1'%2(.
'2'(+$1' A. Historiek opbrengst
Dode hand
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
B. Evolutie 'H 'RGH +DQG ZRUGW EHUHNHQG RS EDVLV YDQ JHwQGH[HHUGH HHUGHNDGDVWUDOHLQNRPHQVHQ]RXGXVMDDUQDMDDU NDGDVWUDOH LQNRPHQV HQ ]RX GXV MDDU QD MDDU PHWHHQSDDUSURFHQWPRHWHQVWLMJHQ
C. Doelstelling 8LWGH'RGH+DQGKDOHQZHDOJHPHQHPLGGHOHQYDQ KHW JHZHVW YRRU GH ÀQDQFLHULQJ YDQ KHW JHZHVWHOLMN EHOHLG
'H YHUNRRS YDQ RYHUKHLGVJHERXZHQ GLH KLHUGRRU ZHJYLHOHQXLWGH'RGH+DQG GRRUGHIHGHUDOHRYHUKHLGLQVWDELOLVHHUGHGHGRWDWLHURQGGH PLOMRHQ (XUR 'H JHYRHOLJH VWLMJLQJ LQ HQ LV GDQ ZHHU WH YHUNODUHQ YLD GH VWLMJLQJ YDQ GH EHODVWEDUHEDVLVEYYLDQLHXZHSHUFHOHQWRHJHZH]HQDDQ GH(XURSHVH&RPPLVVLH
'H 'RGH +DQG GHNWH WRW RS KHGHQ VOHFKWV YDQ GH QLHWJHwQGH JHPHHQWHOLMNH RSFHQWLHPHQ RS EHSDDOGHHLJHQGRPPHQYDQGHSXEOLHNHVHFWRU9LDGH ]HVGH VWDDWVKHUYRUPLQJ ZRUGW GLW RS JHEUDFKW 'H 'RGH +DQG ]DO RRN GH QLHWJHwQGH DJJORPHUDWLHRSFHQWLHPHQ HQ KHW QLHWJHwQGH JHZHVWDDQGHHO FRPSHQVHUHQZDWQRJHHQVPLQVWHQVPLOMRHQ(XUR H[WUD YRRU KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW ]DO EHWHNHQHQ
12/09/2013
1.4.3.5.Dode Hand
OBRUSSEL+$1'%2(.
$**/20(5$7,(
A.. Evolutie 'HDJJORPHUDWLHRQWYDQJVWHQRPYDWWHQSRVWHQ KHWDDQYXOOHQGHSURFHQWRSGHSHUVRQHQEHODVWLQJ SOXVPLQXVPLOMRHQ(XURRSMDDUEDVLV RSFHQWLHPHQRQURHUHQGHYRRUKHIÀQJSOXVPLQXV PLOMRHQ(XURRSMDDUEDVLV GHRSFHQWLHPHQYHUNHHUVEHODVWLQJ PLOMRHQ(XURMDDU YDQGHDOJHPHQHGRWDWLH*HPHHQWHIRQGV PLOMRHQ(XURMDDU 'H]HRQWYDQJVWHQ]LMQJURWHQGHHOVJHNRSSHOGDDQGH LQÁDWLH 2S MDDUEDVLV VFKRPPHOHQ GH DJJORPHUDWLHRQWYDQJVWHQURQGGHPLOMRHQ(XUR B. Doelstelling 8LW GH DJJORPHUDWLHWDNVHQ KDOHQ ZH DOJHPHQH PLGGHOHQWRWÀQDQFLHULQJYDQKHWJHZHVWHOLMNEHOHLG'RRU GH DDQYXOOHQGH EHODVWLQJ EHWDDOW GH %UXVVHODDU ERYHQRS GH JHPHHQWHRSFHQWLHPHQ H[WUD RS ]LMQ SHUVRQHQEHODVWLQJ LQ YHUJHOLMNLQJ PHW 9ODDPVH HQ :DDOVHEXUJHUV
2S MDDUEDVLV YHUWHJHQZRRUGLJW GLW HHQ RSEUHQJVW YRRUKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWYDQPLOMRHQ (XUR'HDIVFKDIÀQJYDQGLWDDQYXOOHQGHSURFHQW]RX KHWJHZHVWÀVFDDOLHWVDDQWUHNNHOLMNHUPDNHQYRRUPLGGHQLQNRPHQVHQJURWHLQNRPHQV 'H DJJORPHUDWLH KHIW RSFHQWLHPHQ RQURHUHQGH YRRUKHIÀQJYRRUHONH(XURGLHQDDUKHWJHZHVWJDDW NRPWHU(XURELMYRRUGH$JJOR 'H]HRSFHQWLHPHQEUHQJHQRSMDDUEDVLVHHQNOHLQHPLOMRHQ(XUR RS $OV KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW GH RQURHUHQGH YRRUKHIÀQJZLO YHUODJHQ RP PLGGHQLQNRPHQV DDQ WH WUHNNHQ ZRUGHQ GH]H RSFHQWLHPHQ EHWHU PHHYHUODDJG
C. Conclusie 'H]HRQWYDQJVWHQQDDUDDQOHLGLQJYDQGHRYHUGUDFKW YDQ GH DJJORPHUDWLHEHYRHJGKHGHQ YHUWHJHQZRRUGLJHQYDQGHPLGGHOHQYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
12/09/2013
1.4.3.6. Agglomeratie
OBRUSSEL+$1'%2(.
29(5,*(,1.2067(1 'HEHODQJULMNVWHRYHULJHLQNRPVWEHWUHIWGHUHFXUUHQWH GRWDWLH ´:HGHUWHZHUNVWHOOLQJ YDQ ZHUNOR]HQµ DUWLNHO %LM] )LQ :HW 2S MDDUEDVLV VWRUW GH IHGHUDOH RYHUKHLGHHQIRUIDLWDLUEHGUDJGRRUYDQPLOMRHQ(XUR 'DDUQDDVWJDDWKHWRP´RQHVKRWVµ]RDOVLQGH HHQPDOLJHÀQDQFLsOHELMGUDJHYDQGHIHGHUDOHRYHUKHLGYDQPLOMRHQ(XURYRRUGHRYHUNDSSLQJYDQ WUHLQVSRUHQDDQKHWVWDWLRQ6FKXPDQDOVRRNPLOMRHQ (XUR VWHGHQERXZNXQGLJH ODVWHQ GDQN]LM GH DDQ GH 1$92 DIJHOHYHUGH VWHGHQERXZNXQGLJH YHUJXQQLQJ +HW NDQ YHUGHU RRN HLJHQ LQNRPVWHQ EHWUHIIHQ ]RDOVDGPLQLVWUDWLHYHPLOLHXERHWHV Conclusie 'H]HRYHULJHLQNRPVWHQYHUWHJHQZRRUGLJHQLQJORER PD[YDQGH%UXVVHOVHPLGGHOHQ
$DQGHHOSHURQWYDQJVW
*HZHVWHOLMNHEHODVWLQJHQ $XWRQRPHJHZHVWEHODVWLQJHQ 3HUVRQHQEHODVWLQJ $JJORPHUDWLH $QGHUH
12/09/2013
1.4.3.7. Overige inkomsten
OBRUSSEL+$1'%2(.
8,7*$9(13(5%(/(,'6'20(,1 'HXLWJDYHQZRUGHQYRRUJHVWHOGYDQXLWKHWRRJSXQW YDVWOHJJLQJHQ ]LMQGH GH DDQJHJDQH YHUELQWHQLVVHQ HQ YDQXLW KHW RRJSXQW EHWDOLQJHQ RI YHUHIIHQLQJHQ ZDW VODDW RS GH ZHUNHOLMNH EHWDOLQJHQ WLMGHQV KHW ORSHQGEHJURWLQJVMDDU 'HYHUHIIHQLQJVNUHGLHWHQHQGHYDVWOHJJLQJVNUHGLHWHQ YRRU KHW EHJURWLQJVMDDU ZRUGHQ UHVSHFWLHYHOLMN JHUDDPGRSHQHXUR 6LQGV ZRUGW GH EHJURWLQJ YDQ KHW *HZHVW RSJHPDDNW YROJHQV HHQ RSGUDFKWHQVWUXFWXXU 'H EHJURWLQJEHVWDDWXLWRSGUDFKWHQGLHRYHUHHQNRPHQ PHWGHEHYRHJGKHGHQYDQKHW*HZHVW ,Q]LMQGHEHODQJULMNVWHRSGUDFKWHQYRRUGHYDVWOHJJLQJHQ¶8LWERXZHQEHKHHUYDQKHWRSHQEDDU
YHUYRHUQHWZHUN· ¶)LQDQFLHHO HQ EXJHWWDLU EHKHHUHQFRQWUROH· ¶2QGHUVWHXQLQJHQEHJHOHLGLQJYDQGHSODDWVHOLMNHEHVWXUHQ· HQ¶)LQDQFLHULQJYDQGH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHV· (Q¶2QGHUVWHXQLQJHQEHPLGGHOLQJELMDUEHLGVDDQERG HQ²YUDDJ 9RRU GH YHUHIIHQLQJHQ ]LMQ GLW ¶8LWERXZ HQ EHKHHU YDQ KHW RSHQEDDU YHUYRHUQHWZHUN· ¶)LQDQFLHHO HQ EXGJHWWDLU EHKHHU HQ FRQWUROH· ¶2QGHUVWHXQLQJ HQ EHJHOHLGLQJ YDQ GH SODDWVHOLMNH EHVWXUHQ· ¶+XLVYHVWLQJ HQ ZRRQRPJHYLQJ· ¶)LQDQFLHULQJ YDQ GH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHV·
Opdrachten
Vereffeningen
Aandeel
Vastleggingen
Aandeel
01
Financiering van het BHP
02
Financiering van de BHR
03
Gemeenschappelijke initiatieven van de Regering van BHG
04
Beheer van de Human resources en de materiële middelen van het Ministerie van het BHG
05
Ontwikkeling van het gelijkekansenbeleid
06
Financieel en budgettair beheer en controle*
07
Het beheer inzake informatie -en communicatietechnologie (ICT)
08
Grondregie: algemeen beleid
09
Brandbestrijding en Dringende Medische Hulpverlening
10
Ondersteuning en begeleiding plaatselijke besturen
12/09/2013
1.4.4. Uitgaven per beleidsdomein
OBRUSSEL+$1'%2(.
Opdrachten
Vereffeningen
Aandeel
Vastleggingen
Aandeel
11
Financiering van de erediensten en lekenmoraal
12
Ondersteuning van economie en landbouw
13
Promotie van de buitenlandse handel
14
Ondersteuning Wetenschappelijk onderzoek
15
Promotie van de energiedoeltreffendheid en regulering van de energiemarkten
16
Ondersteuning en bemiddeling bij arbeidsaanbod en -vraag
17
Ontwikkeling en promotie van het mobiliteitsbeleid
18
Uitbouw en beheer van het openbaar vervoernetwerk
19
Bouw, beheer en onderhoud van de gewestwegen, wegeninfrastructuur en - uitrusting
20
Ontwikkeling van het bezoldigd personenvervoer, met uitsluiting van het openbaar vervoer
21
Ontwikkeling van het kanaal, voorhaven en aanhorigheden
22
Beleid inzake waterproductie, technische reglementering inzake de kwaliteit van het drinkwater, de zuivering van het afvalwater en de riolering
12/09/2013
1.4.4. Uitgaven per beleidsdomein
OBRUSSEL+$1'%2(.
Opdrachten
Vereffeningen
Aandeel
Vastleggingen
Aandeel
23
Milieubescherming en Natuurbehoud
24
Afvalophaling en -verwerking
25
Huisvesting en woonomgeving
26
Bescherming, conservering, restauratie en promotie van monumenten
27
Stadsbeleid
28
Statistieken en analyses
29
Externe betrekkingen en promotie van het imago van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
30
Financiering van de Gemeenschapscommissies
TOTAAL
3.786.568
100,0%
4.086.213
100,0%
12/09/2013
1.4.4. Uitgaven per beleidsdomein
OBRUSSEL+$1'%2(.
'HDXWRQRPHEHVWXXUVLQVWHOOLQJHQ 'H DXWRQRPH EHVWXXUVLQVWHOOLQJHQ ]LMQ GH SDUDUHJLRQDOHLQVWHOOLQJHQHQLQVWHOOLQJHQ´VXLJHQHULVµGLHLQWHJUDDO GHHO XLWPDNHQ YDQ KHW FRQVROLGDWLHEHUHLN YDQ KHW*HZHVW ,Q ZRUGHQ RQGHUVWDDQGH LQVWHOOLQJHQ JHFRQVROLGHHUG'Z]GDWKXQEHJURWLQJVUHVXOWDDWELMGLHYDQGH diensten van de Regering wordt toegevoegd: ,Q EHGUDJHQ GH WRWDOH RQWYDQJVWHQ YDQ GH]H LQVWHOOLQJHQHXURHQGHWRWDOHEHWDOLQJVNUHGLHWHQHXUR
+HW %*+)*7 KHHIW YDQ DOOH EHVFKRXZGH LQVWHOOLQJHQ GH PHHVWH RQWYDQJVWHQ HQ XLWJDYHQ RQJHYHHU YDQGHRQWYDQJVWHQRIXLWJDYHQYDQDOOHEHVFKRXZGHLQVWHOOLQJHQ 'LWYDOWWHYHUNODUHQGRRUGHVLJQLÀFDtie ontvangsten en uitgaven uit kredietverleningen en GHHOQHPLQJHQRINUHGLHWDÁRVVLQJHQ +LHURSYROJHQGH0,9%RQJHYHHU $FWLULVRQJHYHHU HQ*$1RQJHYHHU
Instelling
%
Uitgavenvereffeningen
%
Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling (BGDA - Actiris) Brussels Agentschap voor de Onderneming vzw (BAO) %UXVVHOV *HZHVWHOLMN )RQGV YRRU GH +HUÀQDQFLHULQJ YDQ GH *HPHHQWHOLMNH Thesaurieën (BGFHGT)
Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) Brussel Gas en Elektriciteit (BRUGEL) Waarborgfonds van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (WFB) Centrum voor Informatica voor het Brussels Gewest (CIBG)
Brusselse Hoofdstedelijke Dienst voor Brandweer en Dringende Medische Hulp (BHDBDM) Brusselse Economische en Sociale Raad (SERBHG) Gewestelijk Agentschap voor Netheid - Brussel Net (GAN) VZW IRISteam
Instituut ter Bevordering van het Wetenschappelijk Onderzoek en de Innovatie van Brussel( IWOIB- INNOVIRIS) Maatschappij voor Intercommunaal vervoer te Brussel (MIVB)
2.618.895
Totaal
2.573.868
12/09/2013
1.4.5. De autonome bestuursinstellingen
OBRUSSEL+$1'%2(.
'27$7,(*(0((16&+$36&200,66,(6
,QWRHSDVVLQJYDQGH%LM]%UXVVHO:HWZRUGWVLQGV MDDUOLMNVLQGHJHZHVWEHJURWLQJVSHFLDOHEHGUDJHQLQJHVFKUHYHQYRRUGHJHPHHQVFKDSVFRPPLVVLHV GRWDWLHWUHNNLQJVUHFKWHQDUWLNHOTXDWHU GRWDWLHYRRUH[SURYLQFLHWDNHQ DUWLNHOWHUHQ GRWDWLHYRRUGHÀQDQFLHULQJYDQKHW2QGHUZLMV DUWLNHOWHU 'HEDVLVEHGUDJHQYDQGHRQGHUZLMVGRWDWLHGHVSHFLDOHGRWDWLHYRRUSURYLQFLDOHWDNHQHQKHWWUHNNLQJVUHFKWZRUGHQMDDUOLMNVDDQJHSDVWDDQGHJHPLGGHOde ontwikkeling van de lonen in de diensten van de %UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH5HJHULQJVLQGV
Dotatie in kEuro Trekkingsrechten (80/20) Bijkomende trekkingsrechten demogr. ontw. Onderwijsdotatie (69,72/30,28) Provinciale taken COCOF Provinciale taken VGC Provinciale taken GGC Totaal
Budgettaire gevolgen. 2QGHUVWDDQGHWDEHOJHHIWGHHYROXWLHZHHUYDQGH GRWDWLHV HQ ]RDOV ]H ZHUGHQ WRHJHNHQG GRRUGH5HJHULQJ,QWRWDDOVWHOWPHQHHQVWLMJLQJYDVW YDQPLOMRHQ(XURPLOMRHQ(XURZHWWHOLMNH VWLMJLQJ PLOMRHQ (XUR ELMNRPHQGH GRWDWLH WUHNNLQJVUHFKWHQ RP GH GHPRJUDÀVFKH RQWZLNNHOLQJ WH RQGHUVWHXQHQ +HWDDQGHHOYDQGH]HGRWDWLHVLQGHWRWDOHXLWJDYHQEHJURWLQJYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWEHGUDDJWLQ'H]HGRWDWLHVZRUGHQJHÀQDQFLHUGYDQXLWGHDOJHPHQHXLWJDYHQEHJURWLQJ
2012 308.194
2013 324.361
Verschil 16.167
12/09/2013
1.4.5. Dotatie gemeenschapscommissies
OBRUSSEL+$1'%2(.
Verdeling van de dotaties 'H WUHNNLQJVUHFKWHQ ZRUGHQ YHUGHHOG YROJHQV YROJHQGH YHUGHHOVOHXWHO YRRU &RFRI HQ YRRU GH9*& 'HYHUGHHOVOHXWHOYRRUGHRQGHUZLMVGRWDWLHYRRUEHLGH JHPHHQVFKDSVFRPPLVVLHV ZRUGW LQ SULQFLSH MDDUOLMNV DDQJHSDVWDDQKHWSHUFHQWDJHOHHUOLQJHQGDWRS GHFHPEHU YDQ KHW YRRUJDDQGH MDDU LQJHVFKUHYHQ ZDVLQKHWYRRUPDOLJSURYLQFLDDO 1HGHUODQGVWDOLJHQ )UDQVWDOLJRQGHUZLMVLQ%UXVVHO 'H MDDUOLMNVH EHUHNHQLQJ YDQ GH OHHUOLQJHQDDQWDOOHQ en de vaststelling van de verdeelsleutel leidden in het YHUOHGHQYDDNWRWYHUKLWWHGLVFXVVLHVWXVVHQGHEHWURNNHQ9ODDPVHHQ)UDQVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHV
Dotatie in kEuro Cocof VGC GGC Totaal
12/09/2013
'LWKHHIWGH%UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH5HJHULQJLQ HUWRHDDQJH]HWRPGHODDWVWJHNHQGHHQGRRUEHLGH JHPHHQVFKDSVFRPPLVVLHVJHYDOLGHHUGHYHUGHHOVOHXWHO &2&2) 9*& WH IRUIDLWDULVHUHQ YRRUHQHQEHVOLVWHGDDUQDDVWGHELM]RQGHUH IHGHUDOHZHWJHYHUWHYDWWHQPHWKHWRRJRSKHWIRUIDLWDULVHUHQYDQGHYHUGHHOVOHXWHO]RDOVEHSDDOGLQDUWLNHO WHU %LM] %UXVVHO :HW 'H]H ODDWVWH EHVOLVVLQJ ZHUGRSQRYHPEHUGRRUGH%UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH5HJHULQJKHUEHYHVWLJG 2QGHUVWDDQGHWDEHOWRRQWGHYHUGHOLQJYDQGHGRWDWLHVQDDUEHVWHPPLQJ
2012
2013
Verschil
1.4.5. Dotatie Gemeenschapscommissies
OBRUSSEL+$1'%2(.
75(..,1*65(&+7(1 +HW EHWUHIW HHQ ÀQDQFLsOH WHJHPRHWNRPLQJ YDQ GH federale overheid voor de tewerkstelling van werklo]HQYLDJHZHVWHOLMNHWHZHUNVWHOOLQJVSURJUDPPD·V Zo verleent de federale overheid aan de gewesten HHQÀQDQFLsOHWXVVHQNRPVWYRRUHONHZHUN]RHNHQGH GLHLQKHWNDGHUYDQHHQJHZHVWHOLMNSURJUDPPDWRW ZHGHUWHZHUNVWHOOLQJ HHQ MRE YLQGW RS EDVLV YDQ HHQ DUEHLGVRYHUHHQNRPVW 9RRUHONHJHFUHsHUGHDUEHLGVSODDWVVWHOWGHIHGHUDOH RYHUKHLGKHWEHGUDJYDQGH]HWXVVHQNRPVWYDVWGDW JHOLMNPRHW]LMQDDQGDWYDQHHQZHUNORRVKHLGVXLWNHULQJ%LMNRQLQNOLMNEHVOXLWYDQIHEUXDULZHUGGLW EHGUDJ YDVWJHVWHOG RS (XUR SHU ZHUNOR]H GLH RSQLHXZ DDQ KHW ZHUN ZRUGW JH]HW YROWLMGV HTXLYDOHQW 'LW EHGUDJ ZHUG RS (XUR JHEUDFKW YRRU KHWMDDU6LQGVKHHIWGHIHGHUDOHRYHUKHLG GLWEHGUDJHYHQZHOQLHWPHHUDDQJHSDVW .UDFKWHQVDUWLNHOHQ%LM])LQ:HWKHHIWGH IHGHUDOH RYHUKHLG HYHQHHQV GH PRGDOLWHLWHQ EHSDDOGYROJHQVGHZHONHHONJHZHVWMDDUSHUMDDUKHW DDQWDOZHUN]RHNHQGHQEHSDDOWGLHDDQKHWZHUN]LMQ JH]HW ,Q FRQFUHWR PRHW KHW JHZHVW YRRU HON ELM]RQGHUVWHOVHOHHQQRPLQDWLHYHOLMVWYDQGHDDQKHWZHUN JHVWHOGHSHUVRQHQRYHUPDNHQPHWYHUPHOGLQJYDQ KXQ EH]HWWLQJVFRsIÀFLsQW GL GH YHUKRXGLQJ WXVVHQ GH GDDGZHUNHOLMN EH]ROGLJGH SHULRGH HQ GH WRWDOH EH]ROGLJEDUH WLMG WLMGHQV KHW MDDU HYHQDOV HHQ VDPHQYDWWHQG RYHU]LFKW YDQ KHW DDQWDO DOGXV JHFUHHHUGHDUEHLGVSODDWVHQ+HWWRWDDOYDQGHEH]HWWLQJVFRsIÀFLsQWHQZRUGWRPJH]HWLQYROWLMGVHTXLYDOHQWHQ (ON JHZHVW EHKRXGW WURXZHQV GH LQGLYLGXHOH GRFXPHQWHQGLHDDQWRQHQGDWHONHDDQKHWZHUNJH]HWWH ZHUNOR]H ZHO GHJHOLMN ZHUG DDQJHZRUYHQ PHW HHQ DUEHLGVRYHUHHQNRPVW HQ WHYRUHQ GH KRHGDQLJKHLG YDQZHUN]RHNHQGHKDGGH]HGRVVLHUVOLJJHQWHUEHVFKLNNLQJYDQGHIHGHUDOHRYHUKHLGGLHWHDOOHQWLMGH NDQRYHUJDDQWRWFRQWUROHV
'H IHGHUDOH RYHUKHLG NHHUW HHUVW DDQ GH JHZHVWHQ WULPHVWULsOHYRRUVFKRWWHQXLWGLH]LMQEHUHNHQGRSEDVLVYDQKHWDDQWDOEH]HWWHDUEHLGVSODDWVHQWLMGHQVKHW YRULJNDOHQGHUMDDU'HGHÀQLWLHYHDIUHNHQLQJ²HQKHW YHUVFKXOGLJGVDOGR²ZRUGHQODWHURSJHVWHOGRSEDVLV YDQGHGHÀQLWLHYHEH]HWWLQJ =RZHOZDWGHYRRUVFKRWWHQEHWUHIWDOVGHXLWNHULQJYDQ KHW VDOGR PRHW GH IHGHUDOH RYHUKHLG GH GDWXP HQ GHPRGDOLWHLWHQYDQXLWNHULQJEHSDOHQ'LWLVHYHQZHO QRRLWKHWJHYDOJHZHHVW'HIHGHUDOHRYHUKHLGKHHIW GH JHZRRQWH DDQJHQRPHQ RP DOV YROJW WH ZHUN WH JDDQ ZDW GH YRRUVFKRWWHQ EHWUHIW LV HHQ JOREDDO NUHGLHWYRRU]LHQGDWVHGHUWWDOULMNHMDUHQLVYDVWJHVWHOG RS HHQ RQYHUDQGHUOLMN EHGUDJ YDQ PLOMRHQ (XUR YRRU GH GULH JHZHVWHQ 'LW EHGUDJ ZRUGW YHUGHHOGRSEDVLVYDQHHQVOHXWHOGLHVHGHUWRQJHZLM]LJG LV JHEOHYHQ YRRU KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN*HZHVWYRRUKHW:DDOVH*HZHVWHQ YRRUKHW9ODDPVH*HZHVW 'H]HYHUGHHOVOHXWHO]RXPRHWHQZRUGHQJHDFWXDOLVHHUGLQIXQFWLHYDQ GHHYROXWLHVRSGHDUEHLGVPDUNW(UZHUGQRRLWHQLJ DDQYXOOHQGEHGUDJJHVWRUWWRFKQLHWDDQKHW%UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW ]HOIV QLHW QD KHW RYHUPDNHQ DDQGHIHGHUDOHRYHUKHLGYDQGHQRPLQDWLHYHOLMVWHQ KHWVDPHQYDWWHQGRYHU]LFKW]RDOVYHUHLVWGRRUKHWNRQLQNOLMNEHVOXLWYDQPHL
*HOHWRSGHWLMGGLHQRGLJLVRPGH]HYHUDQWZRRUGLQJHQRSWHVWHOOHQPRHWGHIHGHUDOHWXVVHQNRPVWYRRU HHQEHSDDOGMDDULQWZHHIDVHQZRUGHQJHVWRUW
12/09/2013
1.4.6. Trekkingsrechten
OBRUSSEL+$1'%2(.
+HWPHFKDQLVPHYDQGHWUHNNLQJVUHFKWHQLVJHHQ onvoorwaardelijke dotatie van de federale overheid DDQGHJHZHVWHQ+HWJDDWHQNHORPHHQFRPpensatie van de gewestelijke inspanningen voor het VFKHSSHQYDQDUEHLGVSODDWVHQLQGHVWULNWHPDWH YDQGHEHVSDULQJHQGLHGH]HQLHXZHDUEHLGVSODDWsen de federale overheid toelaten te doen in de ZHUNORRVKHLGVVHFWRU'LWYORHLWYRRUWXLWDUWLNHO ,;YDQGHELM]RQGHUHZHWYDQDXJXVWXVWRW KHUYRUPLQJGHULQVWHOOLQJHQ:%+, GDWEHSDDOWGDW KHWEHGUDJYDQGH]HWXVVHQNRPVWYRRUHONH
JHFUHsHUGHDUEHLGVSODDWVJHOLMNPRHW]LMQDDQGH]H YDQHHQZHUNORRVKHLGVYHUJRHGLQJ 'HRQGHUVWDDQGHWDEHOZLMVWXLWGDWGHWUHNNLQJVUHFKWHQGLH]LMQYHUVFKXOGLJGDDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWLQWRWDDOPLOMRHQ(XURYHUWHJHQZRRUGLJHQYRRUGHSHULRGHNRORP% $DQJH]LHQGHIHGHUDOHRYHUKHLGVOHFKWVYRRUVFKRWWHQ KHHIWJHVWRUWYRRUHHQWRWDDOYDQPLOMRHQ(XUR tiMGHQVGH]HOIGHSHULRGHNRORP$ EOLMIWHHQVDOGR YDQPLOMRHQ(XURYHUVFKXOGLJGDDQKHW*HZHVW %$
Jaar
Bedrag gestort door de federale overheid (A)
Bedrag gerechtvaardigd door gewest (B)
Te betalen saldo (B-A)
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Totaal
1%KHWEHGUDJYDQ(XURYRRULVQLHWGHÀQLWLHIHQPLQLPDDO ,QJHYROJHGHLQIRUPDWLFDKHUYRUPLQJYDQGH56=332]LMQGHFRsIÀFLsQWHQYRRUGHJHVXEVLGLHHUGHFRQWUDFWXHOHQRSEDVLVYDQ.%1U nog niet beschikbaar.
12/09/2013
1.4.6. Trekkingsrechten
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.5. EEN OVERZICHT VAN DE FINANCIËLE SITUATIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE (VGC) EN DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE (GGC) 9/$$06(*(0((16&+$36&200,66,(9*& 9*&²,1.2067(1 '(*(:21(0,''(/(19$1'(9/$$06( *(0((16&+$36&200,66,( 'HPLGGHOHQZDDURYHUGH9ODDPVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH EHVFKLNW RP KDDU EHOHLG WH YRHUHQ ]LMQ YRRUQDPHOLMN DINRPVWLJ YDQ GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDS KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW HQ YDQDI RRNYDQGHIHGHUDOHRYHUKHLG,QPLQGHUH
PDWH JHQHUHHUW GH 9*& HHQ DDQWDO HLJHQ LQNRPVWHQ XLW JHOHYHUGH SUHVWDWLHV (HQ QLHW RQEHODQJULMN GHHO YDQ GH PLGGHOHQ NRPW LQ XLW DDQJHOHJGH UHVHUYHVYRRUQDPHOLMNLQKHW6WHGHQIRQGV+HWWRWDDO EHGUDJYDQGHPLGGHOHQEHGUDDJWYRRU PLOMRHQ(XUR
Procentueel
miljoen Euro
Dotaties Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Dotatie Federale overheid
Subsidies Federale overheid
Dotatie Vlaamse Gemeenschap
Subsidies Vlaamse Gemeenschap
Andere middelen
Totaal
$QGHUHPLGGHOHQ $QGHUHPLGGHOHQ
6XEVLGLHV 9ODDPVH *HPHHQVFKDS
'RWDWLHV%UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN Gewest
'RWDWLH)HGHUDOH overheid 'RWDWLH9ODDPVH *HPHHQVFKDS
6XEVLGLHV)HGHUDOH overheid
12/09/2013
OBRUSSEL+$1'%2(.
'(9/$$06(*(0((16&+$3 De dotatie van de Vlaamse Gemeenschap ,QGHEHJURWLQJYDQKHW9ODDPV3DUOHPHQWYRRU ]DO WHU XLWYRHULQJ YDQ DUWLNHO %LM] %UXVVHO :HW YRRU GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH PLOMRHQ(XURLQJHVFKUHYHQZRUGHQPHWLQEHJULSYDQ KHW EHGUDJ WHU XLWYRHULQJ YDQ DUWLNHO YDQ KHW GHFUHHWYDQMXQLWRWUHJHOLQJYDQRYHUGUDFKWYDQ URHUHQGHHQRQURHUHQGHJRHGHUHQYDQGH9ODDPVH *HPHHQVFKDS QDDU GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH De dotatie stijgt tegenover 2012 met 1,36%. 9DQDI ZRUGW GRRU GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDS HHQEHGUDJYDQPLOMRHQ(XURWHUEHVFKLNNLQJJHVWHOG YRRUÁDQNHUHQGLQIUDVWUXFWXXUEHOHLG'H]HPLGGHOHQ ZRUGHQVSHFLÀHNLQJH]HWYRRUKHW¶%UHGHVFKRRO· SURMHFW¶1LHXZODQG· Middelen van de Vlaamse Gemeenschap voor het onderwijs 6HGHUWLVGH9ODDPVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH LQULFKWHQGHPDFKWYDQHHQDDQWDORQGHUZLMVLQVWHO
Dotatie Tussenkomst onderwijs Tussenkomst via decreten Totaal
Procentueel
OLQJHQGLH]LMKHHIWRYHUJHQRPHQELMGHVSOLWVLQJYDQ GHSURYLQFLH%UDEDQW 'H9ODDPVH*HPHHQVFKDSGUDDJWELMLQGHORRQ ODVWHQYDQKHWSHUVRQHHOHQGHZHUNLQJVNRVWHQ 9RRUZRUGWGH]HWXVVHQNRPVWJHUDDPGRS PLOMRHQ(XURYRRUGHSHUVRQHHOVNRVWHQHQPLOMRHQ (XURYRRUZHUNLQJVNRVWHQ Toepassing van Vlaamse decreten (HQ DDQWDO GHFUHWHQ YDQ KHW 9ODDPVH 3DUOHPHQW KHEEHQYLDGH9ODDPVH*HPHHQVFKDSVFRPPLVVLH HHQWRHSDVVLQJLQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW 2SGH]HPDQLHUZRUGWQRJHHQVPLOMRHQ(XURWHU EHVFKLNNLQJJHVWHOG 'LWZRUGWYRRUQDPHOLMNDOVYROJWYHUGHHOG PLOMRHQ(XURLQGHFXOWXUHOHVHFWRU PLOMRHQ(XURYRRUKHWVWHGHQEHOHLG PLOMRHQ(XURYRRUGHJH]RQGKHLGV VHFWRU
In miljoen Euro 61,30
3URFHQWXHHO
'RWDWLH 7XVVHQNRPVWRQGHUZLMV 7XVVHQNRPVWYLDGHFUHWHQ
12/09/2013
1.5.1.1.2. De Vlaamse Gemeenschap
OBRUSSEL+$1'%2(.
+(7%5866(/6+22)'67('(/,-.*(:(67 Trekkingsrechten op het Brussels Hoofdstedelijk Gewest +HW LQJHVFKUHYHQ EHGUDJ YDQ PLOMRHQ (XUR ZRUGWEHSDDOGELMDUWLNHOTXDWHUYDQGHELM]RQGHUH ZHWYDQMDQXDULPHWLQEHJULSYDQKHWEHGUDJ EHSDDOGELMDUWLNHOYDQGHELM]RQGHUHZHWYDQ MXOL WRW KHUÀQDQFLHULQJ YDQ GH *HPHHQVFKDSSHQ HQ XLWEUHLGLQJ YDQ GH ÀVFDOH EHYRHJGKHGHQ YDQGH*HZHVWHQ(HQEHGUDJYDQPLOMRHQ(XURLV EHVWHPGYRRUGHVRFLDOSURÀWVHFWRU
Trekkingsrechten Dotatie voor overgenomen provinciale onderwijsinstellingen Dotatie voor andere overgenomen provinciale instellingen Totaal
Speciale dotatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor het overgedragen provinciaal onderwijs +HW LQJHVFKUHYHQ EHGUDJ YDQ PLOMRHQ (XUR ZRUGWEHSDDOGELMDUWLNHOWHUYDQGHELM]RQGHUH ZHW YDQ MDQXDUL HQ ZHUG EHUHNHQG RS HHQ DDQGHHOYDQYDQKHWJHwQGH[HHUGEHGUDJYDQ PLOMDUG%() Speciale dotatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor andere overgedragen provinciale aangelegenheden +HWLQJHVFKUHYHQEHGUDJYDQPLOMRHQ(XURZRUGW EHSDDOG ELM DUWLNHO WHU YDQ GH ELM]RQGHUH ZHW YDQMDQXDUL
Procentueel
In miljoen Euro 64,14
12/09/2013
1.5.1.1.3. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
OBRUSSEL+$1'%2(.
'()('(5$/(29(5+(,' De dotatie van de federale overheid 9DQDI RQWYDQJW GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDSVFRPPLVVLHLQXLWYRHULQJYDQDUWLNHOYDQGHELM]RQGHUH ZHW YDQ MXOL WRW KHUÀQDQFLHULQJ YDQ GH JHPHHQVFKDSSHQHQXLWEUHLGLQJYDQGHÀVFDOHEHYRHJGKHGHQYDQGHJHZHVWHQHHQWHLQGH[HUHQGRWDWLHYDQPLOMRHQ(XURYDQGHIHGHUDOHRYHUKHLG ,QZRUGWGH]HGRWDWLHJHUDDPGRSPLOMRHQ (XUR
Andere middelen 'H]HPLGGHOHQEHGUDJHQLQWRWDDOPLOMRHQ(XUR HQ RPYDWWHQ PLGGHOHQ XLW GH RYHUVFKRWWHQ YDQ GH YRULJHGLHQVWMDUHQPLOMRHQ(XUR RYHUERHNLQJHQ XLW GH UHVHUYHIRQGVHQ YRRU GH DGPLQLVWUDWLH GH RQGHUZLMVLQVWHOOLQJHQHQKHWVWHGHQEHOHLGPLOMRHQ (XUR HQGLYHUVHDQGHUHRYHUGUDFKWHQHQRQWYDQJVWHQYRRUSUHVWDWLHVPLOMRHQ(XUR . 9*&8,7*$9(13(5%(/(,'6'20(,1 8LWJDYHQYRRU&XOWXXU-HXJGHQ6SRUW 8LWJDYHQYRRU2QGHUZLMV 8LWJDYHQYRRU:HO]LMQ 8LWJDYHQYRRU3DWULPRQLXP ,QVWLWXWLRQHOHXLWJDYHQ
12/09/2013
1.5.1.1.4. De federale overheid
OBRUSSEL+$1'%2(.
*(0((16&+$33(/,-.( *(0((16&+$36&200,66,( **&,1.2067(1 'HTXDVLWRWDOLWHLWYDQKDDUPLGGHOHQSXWGH**&XLW dotaties van de federale overheid en van het Brussels +RRIGVWHGHOLMN*HZHVW'HRQWYDQJVWHQEHGUDJHQLQ (XURLQWRWDDOZDDUYDQ (XURGRWDWLHIHGHUDOHRYHUKHLG (XURGRWDWLH%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN *HZHVW%LM]RQGHU)RQGVYRRU0DDWVFKDSSHOLMN :HO]LMQ (XURGRWDWLH%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN *HZHVWYRRUODVWHQYRRUWNRPHQGXLWGHVSOLWVLQJ YDQGHSURYLQFLH%UDEDQWZDDUYDQWHQ YRRUGHOHYDQERXZZHUNHQ (XURGRWDWLH%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN *HZHVWLQJHYROJHDNNRRUGQRQSURÀWVHFWRU GLYHUVHLQNRPVWHQGLYHUVHRSEUHQJVWHQLQWUHV WHQ **&8,7*$9(1 9DQXLW GH RSWLHN YDQ YHUHIIHQLQJVNUHGLHWHQ EHGUDJHQGHXLWJDYHQ(XURLQWRWDDO waarvan: (XUR.DELQHWWHQHQ5DDG (XUR$OJHPHQHXLWJDYHQ DGPLQLVWUDWLH (XUR*H]RQGKHLG (XUR%LMVWDQGDDQ3HUVRQHQ 3RVWHQELQQHQGHDIGHOLQJ*H]RQGKHLG]LMQ 2QGHUVWHXQLQJYDQKHWJH]RQGKHLGV EHOHLG(XUR 3UHYHQWLH(XURYDFFLQDWLHNRVWHQ RSVSRULQJ
7KXLVYHU]RUJLQJHQ]RUJDOWHUQDWLHYHQ (XUR GLHQVWHQYRRUWKXLV]RUJGDJYHU]RUJLQJVFHQWUD *HHVWHOLMNHJH]RQGKHLG(XURGLHQVWHQ **&WRHODJHQLQVWHOOLQJHQHQYHUHQLJLQJHQ ,QYHVWHULQJHQ(XURLQYHVWHULQJVSUR JUDPPDERXZNDOHQGHU 3RVWHQ ELQQHQ GH DIGHOLQJ %LMVWDQG DDQ 3HUVRQHQ ]LMQ 2QGHUVWHXQLQJYDQKHWEHOHLGLQ]DNHELMVWDQG DDQSHUVRQHQ(XUR %HOHLGYRRUGHJH]LQQHQHQGHEHMDDUGHQ (XURGLHQVWHQJH]LQVHQEHMDDUGHQ KXOS &HQWUDYRRU$OJHPHHQ:HO]LMQVZHUN (XURFHQWUDYRRUPDDWVFKDSSHOLMNZHUNGLHQVWHQ MXVWLWLRQHHOZHO]LMQVZHUNIDPLOLDOHFRQVXOWDWLH FHQWUD 7KXLVOR]HQ]RUJ(XURQDFKWDVLHOHQ GULQJHQGHRSYDQJRQWKDDOWHKXL]HQEHJHOHLG ZRQHQVWUDDWKRHNZHUNGDJFHQWUD %HOHLGWYYGHJHKDQGLFDSWHSHUVRQHQ (XURHUNHQGHLQVWHOOLQJHQGLHQVWHQYRRUKXOSYHU OHQLQJEHJHOHLGZRQHQ 2&0:·V(XUR%LM]RQGHU)RQGV 0DDWVFKDSSHOLMN:HO]LMQ96*%²DIGHOLQJ2&0: VRFLDOHFR|UGLQDWLH ,QYHVWHULQJHQ(XUR%RXZQDFKWDVLH OHQÁDWVYRRUEHMDDUGHQRQWKDDOWHKXL]HQ UXVWKXL]HQ
12/09/2013
1.5.2. Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie
OBRUSSEL+$1'%2(.
%(/,5,6352*5$00$(1.(51&,-)(56 %HOLULV NDQ LQ DOJHPHQH ]LQ EHVFKRXZG ZRUGHQ DOV HHQ ÀQDQFLsOH FRPSHQVDWLH YRRU GH PHHUNRVWHQ YRRU KHW %UXVVHOV +RRIGVWHGHOLMN *HZHVW GLH YHUERQGHQ]LMQDDQGHUROYDQPHHUYRXGLJHKRRIGVWDG'LW EHWHNHQWHYHQZHOQLHWGDWKHWJHKHHOYDQGHEHGUDJHQ DOV GXVGDQLJ NDQ ZRUGHQ LQ DDQPHUNLQJ JHQRPHQ (HQ DDQWDO YDQ GH XLWJDYHQ LQ KHW NDGHU YDQ %HOLULV ]RXGHQ LPPHUV RRN SODDWVYLQGHQ ]RQGHU KHW EHVWDDQYDQKHWVDPHQZHUNLQJVDNNRRUGHQEHKRUHQ WRWDQGHUHEHYRHJGKHLGVQLYHDXV+LHUELMGHQNHQZH ELMYRRUEHHOGDDQXLWJDYHQYRRUGHIHGHUDOHZHWHQVFKDSSHOLMNH LQVWHOOLQJHQ (HQ KHOH UHHNV XLWJDYHQ ELQQHQGH]H%HOLULVGRWDWLHNRPHQQLHWHQNHOGH%UXVVHODDUVPDDURRNGHSHQGHODDUVHQ]HOIVWRHULVWHQWHQ JRHGH:HNXQQHQELMJHYROJPRHLOLMNGHYROOH YDQGH%HOLULVXLWJDYHQDOVHHQFRPSHQVDWLHWHQJXQVWHYDQGH%UXVVHODDUVEHVFKRXZHQ 2PKHWEHGUDJWHEHUHNHQHQGDWDOVHHQFRPSHQVDWLHNDQZRUGHQEHVFKRXZGWHOOHQZHGHGRWDWLHV RS GLH YRRU]LHQ ]LMQ LQ GH ELMDNWH YDQ %HOLULV:HYHUPLQGHUHQGLWEHGUDJPHWGH]HGLHZH YROJHQVRQ]HPHQLQJQLHWDOVHHQFRPSHQVDWLHNXQQHQ EHVFKRXZHQ :H EHUHNHQHQ KHW SHUFHQWDJH YDQGHUHVWHUHQGHXLWJDYHQ'RRUGH]HRHIHQLQJXLW WHYRHUHQRSKHWEXGJHWYDQMDUHQLQFOXVLHIGHXLWJHVWHOGH SURMHFWHQ YDQ GH YRRUJDDQGH MDUHQ NULMJHQ ZH HHQ JHPLGGHOG SHUFHQWDJH GDW QXWWLJHU LV GDQPRFKWHQZHGLWEHUHNHQHQYRRUppQMDDU2PWH EHVOXLWHQSDVVHQZHKHWDOGXVEHNRPHQSHUFHQWDJH WRHRSGHSURMHFWHQGLHLQKHWUDDPYDQ%HOLULVRSKHW %UXVVHOVHJURQGJHELHGZRUGHQXLWJHYRHUG+HWUHVXOWDDWKLHUYDQEHVFKRXZHQZHDOVGHZDDUGHYDQGH ZHUNHOLMNHFRPSHQVDWLHZDDUYDQKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWJHQLHW
'RRU GH QLHWDDQYDDUGH EHGUDJHQ LQ PLQGHULQJ WH QHPHQ YRRU GH MDUHQ WRW LQFOXVLHI GH XLWJHVWHOGHXLWJDYHQYDQGHYRRUJDDQGHMDUHQ NXQQHQ ZHEHVOXLWHQGDW(XURLQZHUNHOLMNKHLG JHHQ YHUEDQG KRXGW PHW GH PHHUNRVWHQ YRRU KHW %UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW 'LW EHGUDJ YHUWHJHQZRRUGLJW YDQ GH LQ GH ELMDNWH YRRU]LHQH EHGUDJHQ $DQJH]LHQ KHW MDDUOLMNVEHGUDJYDQKHWVDPHQZHUNLQJVDNNRRUGLVYDVWJHVWHOGRSPLOMRHQ(XURYHUPLQGHUHQZHGLWEHGUDJ PHWRPKHWZHUNHOLMNHEHODQJWHVFKDWWHQYDQ GHÀQDQFLsOHFRPSHQVDWLHXLWJDDQGHYDQ%HOLULV PLOMRHQ(XURZRUGWDOGXVKHUOHLGWRW(XUR :DQQHHUZHGHYHUJHOLMNLQJPDNHQPHWELMDNWHGH MDUHQWRW GDQ]LHQZHHHQSRVLWLHYHHYROXWLH,QELMDNWHKLHOGLPPHUVFIU (XUR YDQ GH %HOLULV XLWJDYHQ JHHQ YHUEDQG PHW GH PHHUNRVWHQYRRUKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
,QYROJHQGHWDEHOZRUGHQGHNHX]HVRSJHOLMVWLQ]DNH KHWDOGDQQLHWLQDDQPHUNLQJQHPHQYDQGHNRVWHQ YDQ SURMHFWHQ DOV FRPSHQVDWLH YRRU GH ÀQDQFLsOH KDQGLFDSVZDDUPHHKHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVWNDPSW
12/09/2013
1.6. Belirisprogramma en kerncijfers
OBRUSSEL+$1'%2(.
Totaal uitgesteld +
Buiten compensatie
Reden van de niet-aanvaarding als compensatie
2012 + 2013 + 2014 Mobiliteit
185.020.114
Spoorverbinding LeopoldJosafat +
6.013.468
48.585.632 1.422.185
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Multimodaal Schuman 380.000
380.000
3URMHFWYRRUWHQYRRUGHOHYDQGH10%6
1.039.111
245.750
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Aangelanden Zuidstation
1.000.000
236.500
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Aangelanden Centraal station
3.015.000
713.048
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Leopold III-laan – kruispunt NATO
6.594.000
2.611.224
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Westelijke kleine ring
6.020.305
2.384.041
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Centrumlanen
1.500.000
594.000
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
30.000
11.880
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Théodore Verhaegenstraat
6.286.949
2.489.632
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Meiserplein
4.122.000
1.632.312
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Plaats Rogier
6.203.095
1.467.032
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Potentieel van de GEN Stations Herinrichting v/d omgeving v/d GENstations en verbinding MIVB
Keizerinlaan
Renovatie Kunst/Wet
2.652.318
627.273
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Metrostations (waaronder toegang PBM)
20.000.000
4.730.000
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
220.732
52.203
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Aankoop Rollend Materieel MIVB
85.000.000
20.102.500
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Tram 9 Jette Brugman
19.693.136
4.657.427
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Havenlaan + Picard studie
8.850.000
2.093.025
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Overdekking Naamse Poort
1.000.000
396.000
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Uitvoering Iris II
2.500.000
591.250
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Verkeersveiligheid zwarte punten
2.900.000
1.148.400
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Lijn 94 MIVB
Tabel: Lijst van de uitgaven Beliris die beschouwd kunnen worden als werkelijke compensatie voor de rol als hoofdstad: Procentueel
12/09/2013
1.6. Belirisprogrammma en kerncijfers
OBRUSSEL+$1'%2(.
Ontwikkeling van de strategische zones van het IOP
Totaal
123.308.325
30.394.957
Renovatie van de openbare ruimtes van
6.209.176
3.104.588
(XURSHHVSURMHFWYRRULQUHNHQLQJJHQRPHQDOVFRPSHQVDWLH
Mobiliteitsstudie
37.054
18.527
(XURSHHVSURMHFWYRRULQUHNHQLQJJHQRPHQDOVFRPSHQVDWLH
Jourdanplein
3.310.000
1.655.000
(XURSHHVSURMHFWYRRULQUHNHQLQJJHQRPHQDOVFRPSHQVDWLH
Cultureel centrum EW
200.000
100.000
(XURSHHVSURMHFWYRRULQUHNHQLQJJHQRPHQDOVFRPSHQVDWLH
Tunnel Kortenberg
37.300.000
14.770.800
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
de EW
Andere strategische zones GGB Weststation
5.687.645
1.345.128
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVRSHQEDDUYHUYRHU
Tunnel Kruidtuin
2.750.000
1.089.000
.RPWRRNWHQJXQVWHYDQSHQGHODDUVSULYDDWSHUVRQHQYHUYRHU
Grote Markt (waaronder aangelanden)
1.782.082
917.772
Koninklijk Museum voor Schone Kunsten
596.629
596.629
%LFXOWXUHOHDDQJHOHJHQKHLGIHGHUDDO
Koningsplein + Museumplein
4.242.513
4.242.513
%LFXOWXUHOHDDQJHOHJHQKHLGIHGHUDDO
Aankoop van bouwgronden en
44.193.000
0
Jeugdherberg
4.000.000
0
Project Neo
5.046.256
Andere projecten strategische zones
5.398.970
0
JHHQWRHZLM]LQJZHJHQVRQYROGRHQGHJHGHWDLOOHHUGHLQIRUPDWLH
Paleis voor Schone Kunsten
2.555.000
2.555.000
%LFXOWXUHOHDDQJHOHJHQKHLGIHGHUDDO
Brusselse gebouwen en openbare ruimtes
55.122.681
0
Stimulering van de wijken
100.542.770
0
Stadsparken
49.644.825
0
Culturele initiatieven
18.655.841
6.000.000
EASTI gebouw
500.000
Intergemeenschappelijk huis
60.000
0
Centrum cultuurindustrie
150.000
0
Vernieuwing Flagey uitrusting
403.600
Library and Learning Center
2.135.675
Muntschouwburg
6.000.000
6.000.000
Huis van de natuur
1.650.000
0
Hortamuseum
2.146.986
0
Muziekconservatorium
2.350.000
0
European Sports Center
750.000
Wiels
2.509.580
0
TOTAAL
532.294.556
84.980.589
(FRQRPLVFKSURMHFWNRPWRRNWHQJXQVWHYDQQLHW%UXVVHOVH ZHUNQHPHUV
gebouwen
%LFXOWXUHOHDDQJHOHJHQKHLGIHGHUDDO
12/09/2013
1.6. Belirisprogramma en kerncijfers
OBRUSSEL+$1'%2(.
'H VSHFWDFXODLUH JURHL YDQ GH EHJURWLQJ %(/,5,6 LV YRRUQDPHOLMNWHYHUNODUHQGRRUKHWMDDUQDMDDURYHUGUDJHQYDQNUHGLHWHQ2QGHUPHHUGRRUYHUWUDJLQJLQ de uitvoering wordt niet de volledigheid van de BeliULVPLGGHOHQWLMGLJXLWJHJHYHQ
,Q ZHUG HU HYHQHHQV HHQ DDQ]LHQOLMN EHGUDJ RYHUJHGUDJHQ PHW QDPH PLOMRHQ (XUR QDDU (LQGZDVHUHHQUHDOLVDWLHYDQ]LMQGH PLOMRHQ(XUR
:DDUGHYDVWOHJJLQJHQYDQGHEHVFKLNEDUHPLGGHOHQLQQRJEHWURILVGLWV\VWHPDWLVFKJHGDDOGWRWLQ
,Q ]LMQ GH PLGGHOHQ EHSHUNW WRW GH RYHUGUDFKW YDQ ]LMQGH (XUR 'H RQGHUKDQGHOLQJHQ DDQJDDQGH ELMDNWH WXVVHQ KHW *HZHVW HQ GH )HGHUDOH VWDDW ]LMQ DIJHORSHQ HQ KHEEHQ JHOHLG WRW HHQ ELMNRPHQGH %HOLULV DOLPHQWDWLH YDQ PDDO ½YRRUGHMDUHQWHP
'H QLHW JHEUXLNWH PLGGHOHQ LQ HHQ GLNNH PLOMRHQ (XUR YRRU ,QIUDVWUXFWXXU HQ PRELOLWHLW HQ HHQ NOHLQHPLOMRHQ(XURYDQGHWRWDOH%HOLULVPLGGHOHQ ZHUGHQRYHUJHGUDJHQQDDUHQNRPHQERYHQRS GH%HOLULVPLGGHOHQGLHGRRUGHIHGHUDOHRYHUKHLGLQ ]LMQYRRU]LHQ
Jaar
initieel
Report t-1
Totaal
2000
2001
vastgelegd
report
realisatie %
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
-
2012
-
-
-
-
-
-
12/09/2013
1.6. Belirisprogramma en kerncijfers
OBRUSSEL+$1'%2(.
(YROXWLH ,Q GH ORRS GHU MDUHQ VLQGV WRW RS KHGHQ LV KHW VDPHQZHUNLQJVDNNRRUG HQ ]LMQ ELMDNWHQ WRW RS HHQEHODQJULMNHZLM]HYHUDQGHUG:DDUYURHJHUYHHO WLMGHQHQHUJLHZHUGJHVWRNHQLQJURWHLQIUDVWUXFWXXUZHUNHQ]RDOVWXQQHOVHQZHJHQLVKHWRSYDOOHQGGDW YDQDIKHW]ZDDUWHSXQWPHHUHQPHHUYHUVFKRYHQ LV QDDU KHW YHUEHWHUHQ YDQ GH OHYHQVNZDOLWHLW LQ KHW%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
NQRRSW ZRUGW ELM de oorspronkelijke doelstelling van KHW VDPHQZHUNLQJVDNNRRUG LQ GLH PDWH GDW GH EHGUDJHQGLHQDDUJURWHLQIUDVWUXFWXXUZHUNHQRDGH XLWEUHLGLQJHQGHDXWRPDWLVHULQJYDQGHPHWUR JDDQ LQGHNRPHQGHMDUHQVWHOVHOPDWLJYHUKRRJGZRUGHQ $OVPHQGHLPPHQVHPRELOLWHLWVXLWGDJLQJHQZDDUKHW *HZHVWHQELMXLWEUHLGLQJGHKHOHPHWURSROLWDLQH]RQH YRRUVWDDWZLODDQSDNNHQGDQ]XOOHQZHHURYHUPRHWHQZDNHQGDWGH]HSRVLWLHYHHYROXWLH]LFKGRRU]HW
0HHUEHSDDOGZHUGPHHUJHOGHQWLMGJHVWRNHQLQRD YHUYRHU 0,9% KXLVYHVWLQJ GH KHUZDDUGHULQJ YDQ NZHWVEDUH ZLMNHQ SDUNHQ VWHGHQERXZ KLVWRULVFK HUIJRHG HWF =RGRHQGH ZDV KHW 6DPHQZHUNLQJVDNNRRUG GXV HHQ ´PLQL JHZHVWHOLMN EXGJHWµ JHZRUGHQ RPGDW GH EHGUDJHQ ZRUGHQ WRHJHNHQG DDQ DOOH JHZHVWHOLMNH EHYRHJGKHGHQ :H NHQQHQ KLHUGRRU HHQ H[SORVLH YDQ KHW DDQWDO SURMHFWHQ HQ GXV HHQ YHUVQLSSHULQJYDQGHPLGGHOHQ 'H]HOIGHWUHQG]HWWH ]LFK YHUGHU ]RZHO LQ DOV LQ PDDU LQ ELMDNWH KHHIW ]LFK HHQ UDWLRQDOLVHULQJ YRRUJHGDDQ 'H]H KHHIWYRRUJHYROJGDWHUYRRU]LFKWLJWHUXJDDQJH
,Q DIZLMNLQJ PHW KLHUERYHQ GLHQW PHQ WRFK YDVW WH VWHOOHQ GDW KHW VDPHQZHUNLQJVDNNRRUG EHGUDJHQ YULMPDDNW RP SURMHFWHQ WH ÀQDQFLHUHQ GLH QRUPDDO JH]LHQ GRRU GH IHGHUDOH RYHUKHLG ]RXGHQ PRHWHQ JHÀQDQFLHUGZRUGHQRSHLJHQEXGJHW=RDOVELMYRRUEHHOGKHW.RQLQNOLMN0XVHXPYRRU6FKRQH.XQVWHQGH KHUDDQOHJYDQKHW.RQLQJVSOHLQHQKHW0XVHXPSOHLQ 2RNKLHU]LHQZHUHFHQWHFKWHUHHQSRVLWLHYHHYROXWLH]RJDIGH]HOIGHRHIHQLQJYRRUELMDNWHQRJHHQ EHGUDJ(XUR
Project Koninklijk Museum voor Schone Kunsten BOZAR Restauratie Kerk Laken Basiliek van Koekelberg Jubelpark Muntschouwburg Muziekconservatorium Totaal
Voorzien Totaal Bedrag bijakte 11 (beslist in coördinatiecomité en bekrachtigd door bevoegde Ministers federaal/gewestelijk) ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½
Overzicht van de projecten en bedragen die normaal gezien door de federale overheid zouden moeten gedragen worden
12/09/2013
1.6. Belirisprogramma en kerncijfers
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.7. EEN OVERZICHT VAN DE FINANCIËLE SITUATIE VAN DE 19 GEMEENTEN +(7%5866(/6*(:(67(/,-.+(5),1$1&,(5,1*6 )21'69$1'(*(0((17(/,-.(7+(6$85,(Ê1 +HW%UXVVHOV*HZHVWHOLMN+HUÀQDQFLHULQJVIRQGVYDQGH *HPHHQWHOLMNH 7KHVDXULHsQ LV HHQ SDUDUHJLRQDOH LQVWHOOLQJYDQW\SH$GLHZHUGRSJHULFKWYLDGHRUGRQQDQWLHYDQDSULO 'HRSGUDFKWHQGLHNUDFKWHQVGH]HRUGRQQDQWLHDDQ KHW)RQGV]LMQWRHJHZH]HQ]LMQHURSJHULFKWGHÀQDQFLsOHWRHVWDQGYDQGHJHPHHQWHQWHVDQHUHQHQKHW )RQGVGHPRJHOLMNKHLGWHELHGHQRSWHWUHGHQDOVÀQDQFLHHO FR|UGLQDWLHFHQWUXP YRRU GH JHPHHQWHQ 2&0:·VHQLQWHUFRPPXQDOHVYDQKHW%+* ,Q GH URO YDQ ÀQDQFLHHO FR|UGLQDWLHFHQWUXP NDQ KHW %UXVVHOV*HZHVWHOLMN)RQGVRSEDVLVYDQHHQÀQDQFLHULQJVEHOHLG GDW LQ JHPHHQVFKDSSHOLMN DNNRRUG PHW HHQJHPHHQWHZRUGWYDVWJHVWHOGJHKHHORIJHGHHOtelijk: GHUHFKWHQHQSOLFKWHQRYHUQHPHQYDQGHYRO OHGLJHVFKXOGRIHHQJHGHHOWHHUYDQRSODQJH WHUPLMQ - de volledige of een gedeelte van de lange WHUPLMQOHQLQJHQWRHNHQQHQLQKHWNDGHUYDQGH ÀQDQFLHULQJYDQGHLQYHVWHULQJHQYDQGHJH PHHQWHKHW2&0:RIGHLQWHUFRPPXQDOH - de volledige of een gedeelte van de korte WHUPLMQOHQLQJHQLQKHWNDGHUYDQGHÀQDQFLHULQJ van de kredietopening toekennen; YHUULFKWLQJHQVOXLWHQYRRUKHWEHKHHUYDQGH VFKXOG 'DQN]LMGHZDDUERUJYDQKHW%UXVVHOV*HZHVWHQGH EHKHHUGH YROXPHV NDQ KHW %*+*7 HHQ ÀQDQFLHULQJ EHNRPHQWHJHQHHQODJHUHNRVWSULMVGDQGHJHPHHQWHQ 2&0:·V HQ LQWHUFRPPXQDOHV 'H JHPHHQWHQ 2&0:·VHQLQWHUFRPPXQDOHVGLHKXQNRUWHRI ODQJHWHUPLMQÀQDQFLHULQJ WRHYHUWURXZHQ DDQ KHW %*+*7JHQLHWHQLQDOOHWUDQVSDUDQWLHGHYRRUZDDUGHQGLHGRRUKHW)RQGVYHUNUHJHQ]LMQ 'HRSGUDFKWRPWH]RUJHQYRRUGHÀQDQFLsOHVDQHULQJYDQGHSODDWVHOLMNHEHVWXUHQPDDNWKHWPRJH
OLMN OHQLQJHQ WRH WH NHQQHQ DDQ JHPHHQWHQ GLH WH NDPSHQKHEEHQPHWÀQDQFLsOHPRHLOLMNKHGHQ'H]H OHQLQJHQPRHWHQGHSODDWVHOLMNHEHVWXUHQKHOSHQ KXQWHNRUWHQDDQWH]XLYHUHQHQKXQWKHVDXULHWHVDQHUHQ 'H JHPHHQWHQ NXQQHQ WHYHQV HHQ EHURHS GRHQ RS KHW +HUÀQDQFLHULQJVIRQGV YRRU HHQ EHWHUH FR|UGLQDWLHYDQGHJHPHHQWHOLMNHDFWLYLWHLWHQ'H]H W\SHVYDQLQJUHSHQZRUGHQRPVFKUHYHQLQDUWLNHO SXQWHQHQYDQGHRUGRQQDQWLHYDQZDDULQ YDVWJHVWHOG ZRUGW GDW GH RSGUDFKW YDQ KHW )RQGV HULQEHVWDDW SXQW NDVNUHGLHWHQWRHWHVWDDQDDQGH JHPHHQWHQRP]HLQVWDDWWHVWHOOHQHHQJHEUHN DDQOLTXLGLWHLWHQRSWHYDQJHQ SXQW GHHOWHQHPHQDDQGHÀQDQFLHULQJYDQ GHODVWHQLQXLWYRHULQJYDQGHGRRUGHJHPHHQ WHQDIJHVORWHQRYHUHHQNRPVWHQPHWKHWRRJRS HHQEHWHUHFR|UGLQDWLHHQUDWLRQDOLVHULQJYDQKXQ DFWLYLWHLWHQGRRUKHWYHUVWUHNNHQYDQOHQLQJHQRI GRRURYHUQDPHYDQODVWHQDOVUDDGJHYHURIDOV ERUJVWHOOHU 2PGHJHPHHQWHQWHKHOSHQWRHJDQJWHNULMJHQWRW NUHGLHWYHUOHQLQJHQKHQELMWHVWDDQELMKHWYHUULFKWHQ YDQ KXQ LQYHVWHULQJHQ LV LQ QRYHPEHU GH RSGUDFKW YDQ KHW %*+*7 XLWJHEUHLG ZDDUGRRU KHW GH JHPHHQWHQ OHQLQJHQ NDQ WRHNHQQHQ YRRU GH ÀQDQFLHULQJYDQHHQGHHOYDQKXQLQYHVWHULQJHQ'HDDUG YDQGHLQDDQPHUNLQJNRPHQGHLQYHVWHULQJHQZRUGW LHGHU MDDU EHVOLVW GRRU GH %UXVVHOVH +RRIGVWHGHOLMNH 5HJHULQJ 'H]H QLHXZH RSGUDFKW ZRUGW JHÀQDQFLHUG YLD GH GRWDWLHYDQKHW*HZHVWDDQKHW%*+*7'HÀQDQFLHULQJHQGLHNDGHUHQLQGH]HQLHXZHRSGUDFKWNXQQHQ door de Regering overigens volledig of gedeeltelijk RQLQYRUGHUEDDUYHUNODDUGZRUGHQQHW]RDOVGHOHQLQJHQGLHZRUGHQWRHJHNHQGLQXLWYRHULQJYDQDUWLNHO SXQWHQHQ
12/09/2013
(HQRYHU]LFKWYDQGHÀQDQFLsOHVLWXDWLHYDQGHJHPHHQWHQ
OBRUSSEL+$1'%2(.
25'211$17,(9$1-8/,7279(5 %(7(5,1*9$1'(%8'*(77$,5(72(67$1' 9$1'(*(0((17(1
,QKDDUDOJHPHQHEHOHLGVYHUNODULQJEHVOLVWHGH%UXVVHOVH+RRIGVWHGHOLMNH5HJHULQJRPKHWÀQDQFLHULQJVPHFKDQLVPH JHVWRHOG RS GH YRRUPHOGH RUGRQQDQWLH LQWHJUDDO WH EHKRXGHQ 'H]H RUGRQQDQWLH RUJDQLVHHUWGHFRQWUDFWXDOLVHULQJWXVVHQGHJHPHHQWHQHQKHW*HZHVWPHWKHWRRJRSHHQYHUEHWHULQJ YDQGHEHJURWLQJVWRHVWDQGYDQGHJHPHHQWHQ(HQ JHPHHQWH GLH HHQ RYHUHHQNRPVW RQGHUWHNHQW PHW KHW *HZHVW YHUELQGW ]LFK HUWRH KDDU EHJURWLQJVWRHVWDQGWHYHUEHWHUHQRIGH]HRS]LMQPLQVWLQHYHQZLFKW WH KRXGHQ $OV WHJHQSUHVWDWLH YHUELQGW KHW *HZHVW ]LFK HUWRH HHQ VXEVLGLH WRH WH NHQQHQ GLH PRHW EHQXWZRUGHQKHW]LMRPKHWWHNRUWYDQGHJHPHHQWHDI WH ERXZHQ KHW]LM ² DOV GH JHPHHQWH HHQ RYHUVFKRW YHUWRRQW ² KDDU VFKXOGJUDDG WH YHUODJHQ 'DDUWRH ZRUGWRSEDVLVDOORFDWLHYDQGHDOJHPHQHXLWJDYHQEHJURWLQJYDQKHW*HZHVWMDDUOLMNV YRRU]LHQLQHHQNUHGLHWYDQ(XUR +HWUHJHHUDNNRRUGEHSDDOWGDWYRRUWDDQRRNHHQ
FULWHULXP JHKDQWHHUG ]DO ZRUGHQ GDW HULQ EHVWDDW GLHJHPHHQWHQWHEHJXQVWLJHQGLHLQYHVWHUHQLQHHQ KXLVYHVWLQJVEHOHLGPHWHHQVRFLDDORRJPHUN 'DDURP ZRUGW KHW EHGUDJ YDQ GH VXEVLGLH GLH GH JHPHHQWH WLMGHQV GH ORRSWLMG YDQ GH RYHUHHQNRPVW MDDUOLMNVWRHJHNHQGNULMJWEHSDDOGRSEDVLVYDQGULH delen: PLOMRHQGLHNDGHUHQLQGHFULWHULDGLH]LMQ vastgelegd in de ordonnantie; PLOMRHQGLHNDGHUHQLQGHXLWYRHULQJYDQGHDO JHPHQHEHOHLGVYHUNODULQJKXLVYHVWLQJ PHW LQEHJULSYDQGHVSHFLÀHNHQRGHQGLHYRRUWYORHL HQXLWGHEHYRONLQJVJURHL PLOMRHQGLHNDGHUHQLQGHVFKLMIEHGRHOGYRRU de afvlakking 9RRUJHHIWGLWYROJHQGHYHUGHOLQJYDQGHPLGGHOHQRYHUGH%UXVVHOVHJHPHHQWHQ
Subsidie toegekend in 2012 Anderlecht
Oudergem
St.-Agatha-Berchem
Brussel
Etterbeek
Evere
Vorst
Ganshoren
Elsene
Jette
Koekelberg
Molenbeek
Sint-Gillis
Sint-Joost-ten-Node
Schaarbeek
Ukkel
Watermaal-Bosvoorde
Sint-Lambrechts-Woluwe
Sint-Pieters-Woluwe
Totaal
12/09/2013
1.7.1.1. Ordonnantie van 19 juli 2007 tot verbetering van de budgettaire toestand
OBRUSSEL+$1'%2(.
1.8. OVERZICHT VAN DE ONDERWIJSGEGEVENS IN HET GEWEST PER GEMEENSCHAP 21'(5:,-6,1+(77:((7$/,*(*(%,(' %5866(/+22)'67$' $OOHUHHUVW RQGHUVWUHSHQ ZH GDW GH WDDOGLYHUVLWHLW LQ %UXVVHOVWHUNWRHQHHPWPHWKHW)UDQVDOVOLQJXDIUDQFD GLHHYHQZHOYRRUVOHFKWVYDQGHKXLGLJHEHYRONLQJGHHQLJHWKXLVWDDOLVZDDUPHH]HRSJURHLGH FI 7DDOEDURPHWHU %5,2 VLWXDWLH +HW ]LMQGDQRRNMRQJHUHQPHWKXQGLYHUVHFXOWXUHOHWDDONXQGLJH HQ UHOLJLHX]H DFKWHUJURQGHQ GLH ZH RS GH %UXVVHOVHVFKRROEDQNHQWHUXJYLQGHQ ,Q KHW VFKRROMDDU ]DJ KHW JOREDOH RQGHUZLMVODQGVFKDS LQ %UXVVHO H[FOXVLHI KRJHU RQGHUZLMV HUDOVYROJWXLWNOHXWHUVLQKHW)UDQVWDOLJ RQGHUZLMVHQLQKHW1HGHUODQGVWDOLJRQGHUZLMV OHHUOLQJHQLQKHWODJHURQGHUZLMVLQKHW )UDQVWOLJ RQGHUZLMV HQ LQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV HQVFKROLHUHQLQKHWVHFXQGDLURQGHUZLMVLQKHW)UDQVWDOLJRQGHUZLMVHQ LQKHW1HGHUODQGVWDOLJRQGHUZLMV (HQ VWUXFWXUHOH VDPHQZHUNLQJ WXVVHQ GH YHUVFKLOOHQGH JHPHHQVFKDSSHQ RQWEUHHNW +HW FRPSOH[H RUJDQLVDWLHPRGHOOLJWRRNDDQGHEDVLVYDQHHQFRPSOH[ÀQDQFLHULQJVV\VWHHPZDDUGRRUGHRPNDGHULQJ YDQGHOHHUOLQJHQQRJDOYHUVFKLOWDIKDQNHOLMNYDQGH WDDOJURHSZDDUWRHGHVFKRROEHKRRUW9RRUHHQOHHUOLQJLQKHWEDVLVRQGHUZLMVWUHNWGH9ODDPVH*HPHHQVFKDSPHHUXLWGDQGH)UDQVH*HPHHQVFKDS YRRU HHQ OHHUOLQJ LQ KHW VHFXQGDLU RQGHUZLMV 6RPPLJHJHPHHQWHQ(OVHQH(WWHUEHHN*DQVKRUHQ 2XGHUJHP6W*LOOLV8NNHOHQ:DWHUPDDO%RVYRRUGH ELHGHQ DOV LQULFKWHQGH PDFKW XLWVOXLWHQG )UDQVWDOLJ RQGHUZLMV DDQ =RZHO KHW )UDQVWDOLJ DOV KHW 1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV NDPSHQ PHW HHQ SHUVRQHHOVWHNRUW+HWEOLMIWPRHLOLMNRPYROGRHQGHSHUVRQHHOWH YLQGHQHQRRNKHWYHUORRSOLJWKRRJ =R·Q YDQ GH OHHUOLQJHQ XLW KHW )UDQVWDOLJ HQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV LQ KHW WZHHWDOLJH JHELHG %UXVVHONRPWYDQEXLWHQKHWJHZHVWYRRUDOXLW9ODDQ
GHUHQ]R·Q $QGHU]LMGV]LMQHUYHHOPLQGHUOHHUOLQJHQXLWKHWWZHHWDOLJHJHELHG%UXVVHOGLHQDDUVFKROHQLQ9ODDQGHUHQRI:DOORQLsJDDQ$DQJDDQGHGH nationaliteit van de leerlingen en studenten in het onderwijs kunnen we stellen dat over alle onderwijsQLYHDXVKHHQJHPLGGHOGRQJHYHHUYDQGHOHHUOLQJHQHQVWXGHQWHQGH%HOJLVFKHQDWLRQDOLWHLWKHHIW +HW JURRWVWH DDQGHHO OHHUOLQJHQ RI VWXGHQWHQ PHW een andere nationaliteit vinden we in de universiteiWHQYRRUGH)UDQVWDOLJHHQYRRUGH1HGHUODQGVWDOLJH +HWDDQWDOOHHUOLQJHQLQKHWNOHXWHUHQODJHURQGHUZLMV LQKHWWZHHWDOLJHJHELHG%UXVVHOVWLMJW'H]HHYROXWLHLV WRHWHVFKULMYHQDDQKHWVWLMJHQGJHERRUWHFLMIHU9DQ VFKRROMDDU WRW VFKRROMDDU LV KHW aantal leerlingen in het kleuteronderwijs in het tweeWDOLJHJHELHG%UXVVHOVWHUNJHVWHJHQ WHUZLMOHU LQ%HOJLsVSUDNHLVYDQHHQGDOLQJ+HW1HGHUODQGVWDOLJNOHXWHURQGHUZLMVJURHLGHWXVVHQHQ PHWWHUZLMOKHW)UDQVWDOLJNOHXWHURQGHUZLMV LQGH]HOIGHSHULRGHDDQJURHLGHPHW+HWDDQGHHOYDQKHW1HGHUODQGVWDOLJNOHXWHURQGHUZLMVLQGH YROOHGLJH%UXVVHOVHNOHXWHUVFKRROEHYRONLQJVWHHJYDQ LQWRWLQ +HW ODJHU RQGHUZLMV LQ %UXVVHO NHQGH WLMGHQV GH SHULRGHWRWHHQVWLMJLQJYDQKHWDDQWDOOHHUOLQJHQPHW,QZHUGHQ OHHUOLQJHQJHWHOGZDDUYDQLQKHW)UDQVWDOLJHQ LQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV +HW 1HGHUODQGVWDOLJ ODJHU RQGHUZLMV JURHLGH WXVVHQ HQ PHW WHUZLMO KHW )UDQVWDOLJ ODJHU RQGHUZLMVLQGH]HOIGHSHULRGHDDQJURHLGHPHW +HW DDQGHHO YDQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJ ODJHU RQGHUZLMVLQGHYROOHGLJH%UXVVHOVHODJHUHVFKRROEHYRONLQJ VWHHJ YDQ LQ WRW LQ 7HUZLMOLQKHWKHOHODQGKHWDDQWDOOHHUOLQJHQLQGHODJHUHVFKRROGDDOWVLQGVLVGLWLQ%UXVVHOQLHW]R
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
,QKHWVFKRROMDDUZHUGHQOHHUOLQJHQ JHWHOGLQKHWVHFXQGDLURQGHUZLMVLQ%UXVVHOZDDUYDQ LQKHW)UDQVWDOLJRQGHUZLMVHQLQKHW1HGHUODQGVWDOLJRQGHUZLMV9DQWRW VWHHJKHWDDQWDOOHHUOLQJHQPHWLQKHW1HGHUODQGVWDOLJHHQPHWLQKHW)UDQVWDOLJHVHFXQGDLU RQGHUZLMV 'H YHUKRXGLQJ YDQ KHW OHHUOLQJHQDDQWDO LQ KHW )UDQVWDOLJ WRY KHW 1HGHUODQGVWDOLJ VHFXQGDLU RQGHUZLMVEOLMIWYULMFRQVWDQWYDQLQWRW LQYRRUGH)UDQVWDOLJHQ YDQGH %UXVVHOVHMRQJHUHQLQKHWGHUGHMDDUVHFXQGDLURQGHUZLMVZDVLQLQJHVFKUHYHQLQKHW$OJHPHHQ
6HFXQGDLU 2QGHUZLMV $62 LQ KHW 7HFKQLVFKH 6HFXQGDLU 2QGHUZLMV 762 HQ LQ KHW %HURHSV 6HFXQGDLU2QGHUZLMV%62 ,QKHWYLMIGHOHHUMDDULVKHW DDQGHHOYDQKHW$62QRJ 2QGHUVWDDQGH WDEHO V\QWKHWLVHHUW YRRU %UXVVHO GH leerlingenaantallen in het gewoon Brussels onderwijs )UDQVWDOLJ HQ 1HGHUODQGVWDOLJ SHU RQGHUZLMVQLYHDX YDQVFKRROMDDUWRWVFKRROMDDUHQ SUHFLVHHUWRRNKHWDDQGHHOYDQKHW1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV
2002 - 2003
2003 - 2004
2004 - 2005
2005 - 2006
2006 - 2007
2010 - 2011
KO Brussel totaal Franstalig onderwijs Nederlandstalig onderwijs aandeel Ned. onderwijs LO Brussel totaal Franstalig onderwijs Nederlandstalig onderwijs aandeel Ned. onderwijs SO Brussel totaal Franstalig onderwijs Nederlandstalig onderwijs aandeel Ned. onderwijs Totaal Brussel totaal Franstalig onderwijs Nederlandstalig onderwijs aandeel Ned. onderwijs
Evolutie van het aantal leerlingen in het gewoon Brussels onderwijs 2002-2011
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
Schoolse vertraging 6FKRROVHYHUWUDJLQJFI:HO]LMQVEDURPHWHU 2EVHUYDWRULXPYRRUJH]RQGKHLGHQZHO]LMQ%UXVVHO LV GH YHUWUDJLQJ GLH HHQ OHHUOLQJ RSORRSW WHQ RS]LFKWH YDQGHJURHSOHHUOLQJHQYDQKHW]HOIGHJHERRUWHMDDU 6FKRROVH YHUWUDJLQJ LV HHQ VFKRROORRSEDDQNHQPHUN GDW ZLMVW RS HHQ KRJHU ULVLFR RP GH VFKRROFDUULqUH QLHWWHYROWRRLHQHQRPHHQODJHUHHLQGNZDOLÀFDWLH HQELMJHYROJHHQPDDWVFKDSSHOLMN]ZDNNHUHSRVLWLH
DOV YROZDVVHQH WH EHUHLNHQ 'H LQGLFDWRU ZLMVW HURS GDWRQGHUZLMVNDQVHQQLHWJHOLMNYHUGHHOG]LMQRYHUDOOH ODJHQYDQGHEHYRONLQJ$QGHU]LMGVNDQVFKRROVHYHUWUDJLQJRRNWHZLMWHQ]LMQDDQ]LHNWHDW\SLVFKHVWXGLHRYHUJDQJHQDQGHUVWDOLJKHLGWDDODUPRHGHJHEUHNNLJH NHQQLV YDQ GH LQVWUXFWLHWDDO RI GH NORRI WXVVHQ LPPLJUDQWHQOHHUOLQJHQYHUVXVDXWRFKWRQHQ
50%
40%
30%
20%
10%
0
Gent
$QWZHUSHQ
Brussels Gewest
9ODDPVH *HPHHQVFKDS
)UDQVH *HPHHQVFKDS
Schoolse vertraging: het aandeel van de leerlingen met minstens één jaar schoolse vertraging in het eerste jaar secundair onderwijs, naar woonplaats
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
,Q KHW WZHHWDOLJH JHELHG %UXVVHO+RRIGVWDG LV KHW YHUVFKLOTXDVFKRROVHYHUWUDJLQJWXVVHQGHRQGHUZLMV QLYHDXV RSYDOOHQG *OREDDO JHQRPHQ LV GH VFKRROVH YHUWUDJLQJ JURWHU GDQ LQ GH 9ODDPVH VWHGHQ 'H VFKRROVHYHUWUDJLQJPLQVWHQVHHQMDDU LQ%UXVVHOEHWUHIWLQKHWYLMIGHMDDU$62LHWVPLQGHUGDQGHKHOIWYDQ GHOHHUOLQJHQ,QKHW762JDDWKHWDORPUXLPHQ LQKHW%62]HOIVRP,QGH9ODDPVHFHQWUXPVWHGHQ LV GH VFKRROVH YHUWUDJLQJ JURWHU LQ KHW 762 GDQ LQKHW$62HQKHWJURRWVWLQKHW%62%LQQHQKHW762 LQ9ODDQGHUHQYDOOHQGHKRJHFLMIHUVYDQ$QWZHUSHQ HQ *HQW RS ,Q KHW DOJHPHHQ LV GH VFKRROVHYHUWUDJLQJJURWHUELMMRQJHQVGDQELMPHLVMHV 7HUZLMOLQ%UXVVHOVOHFKWVGHKHOIWYDQGHOHHUOLQJHQQRUPDDOJHYRUGHUGLV]RQGHUDFKWHUVWDQG LQKHWHHUVWH MDDU VHFXQGDLU RQGHUZLMV LV GH VLWXDWLH LHWV EHWHU LQ GH )UDQVH *HPHHQVFKDS HQ YHHO EHWHU LQ GH 9ODDPVH*HPHHQVFKDS ,QKHW1HGHUODQGVWD
OLJRQGHUZLMVLQ%UXVVHOLVGHVFKRROVHYHUWUDJLQJPLQGHU GUDPDWLVFK GDQ KLHUERYHQ JHVFKHWVW DOWKDQV ZDDUKHWJDDWRPKHW1HGHUODQGVWDOLJHQ)UDQVWDOLJ RQGHUZLMVLQ]LMQJHKHHO=RKDGLQYDQGH OHHUOLQJHQ LQ KHW %UXVVHOV 1HGHUODQGVWDOLJ VHFXQGDLU RQGHUZLMVVFKRROVHYHUWUDJLQJRSJHORSHQWHJHQRYHU YDQGHOHHUOLQJHQLQ$QWZHUSHQHQLQ *HQW 'H YURHJWLMGLJH VFKRROYHUODWHUV ]LMQ LQ %UXVVHO QRJ VWHHGVWDOULMNHUGDQLQKHWKHOHODQG,QKDG YDQ GH WRW MDULJH %UXVVHODDUV YRRUDO PDQQHQ JHHQ GLSORPD YDQ KRJHU VHFXQGDLU RQGHUZLMV EHKDDOGHQYROJGHHYHQPLQQRJHHQRSOHLGLQJ'LWFLMIHUHYROXHHUGHWXVVHQHQJXQVWLJYDQ QDDU ,Q GH]HOIGH SHULRGH ]DNWH KHW %HOJLVFKH SHUFHQWDJH YDQ QDDU :H EHVFKLNNHQ HFKWHU QLHW RYHU FLMIHUV RSJHVSOLWVW WXVVHQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJHQKHW)UDQVWDOLJRQGHUZLMV
0DQQHQ
30
Vrouwen
25
7RWDDO
20 15 10
5
0 Brussels Gewest
Vlaanderen
:DOORQLs
%HOJLs
Vroegtijdige schoolverlaters naar geslacht en woonplaats
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
7HYHHO%UXVVHOVHMRQJHUHQYHUODWHQGHVFKRROYURHJWLMGLJ=LMPDNHQYDQGHMRQJHUHZHUNOR]HQXLW (HQEHODQJULMNHQXDQFHLVGDWQLHWDOGH]HMRQJHUHQ LQ%UXVVHOKHEEHQVFKRROJHORSHQYDQGH%UXVVHOVH MRQJHUHQ MDDU YHUODDW GH VFKRRO YURHJWLMGLJGZ]]RQGHUGLSORPDKRJHUVHFXQGDLURQGHUZLMV 'LW FLMIHU OLJW HHQ VWXN KRJHU GDQ LQ 9ODDQGHUHQ HQ :DOORQLs 2RN KHW YHUVFKLO WXVVHQ GHJHVODFKWHQLVLQ%UXVVHOKHWJURRWVW%LMGHMRQJHQV JDDW KHW RP HQ ELM GH PHLVMHV RP 9DQ DOOHYURHJWLMGLJHVFKRROYHUODWHUVLQGH%UXVVHOVHUHJLR LV ZHUNORRV WRY LQ KHW JDQVH ODQG 2SYDOOHQG LV RRN GDW YDQ GH VFKRROYHUODWHUV QLHW DFWLHILVRSGHDUEHLGVPDUNW9RRUWV]LMQHULQ%UXVVHO YHHONLQGHUHQHQMRQJHUHQGLHRQGDQNVGHOHHUSOLFKW QLHWQDDUVFKRROJDDQ1DHHQFRQWUROHYDQGHGDWDEDQNHQYDQGH9ODDPVHHQ)UDQVH*HPHHQVFKDS PHW EHWUHNNLQJ WRW KHW VFKRROMDDU EOHHN GDWKHWYRRUOHHUSOLFKWLJHQQLHWGXLGHOLMNZDVRI ]HYROGRHQDDQGHOHHUSOLFKW2IGDWDOGDQQLHW]RLV NDQQLHWZRUGHQYDVWJHVWHOGRPZLOOHYDQIRXWHQLQGH GDWDEHVWDQGHQ
JURHLGHPHWWXVVHQHQ (HQVWHUNHUHVWLMJLQJZHUGRSJHWHNHQGLQKHW)UDQVWDOLJXQLYHUVLWDLURQGHUZLMVLQGH]HOIGHSHULRGH +HWDDQGHHOYDQKHW)UDQVWDOLJXQLYHUVLWDLURQGHUZLMV LQGHYROOHGLJHXQLYHUVLWHLWVEHYRONLQJLQ%UXVVHOVWHHJ YDQLQWRWLQ2SPHUNHOLMNLVGDWHULQGDW]HOIGHJHELHGHQLQKHHOKHWODQG PHHUYURXZHOLMNHXQLYHUVLWHLWVVWXGHQWHQ]LMQGDQPDQQHOLMNH,QGHKRJHVFKROHQLVGLWYURXZHOLMNRYHUZLFKW QRJ JURWHU HQ GHV WH IUDSSDQWHU LQ GH )UDQVWDOLJH KRJHVFKROHQ 9ROJHQV KHW 5HJLRQDO
Van de studenten die hoger onderwijs in het tweeWDOLJHJHELHG%UXVVHO+RRIGVWDGYROJHQVWXGHUHQHU DDQGHKRJHVFKROHQHQDDQGHXQLYHUVLWHLWHQ 7XVVHQ HQ QDP GH VFKRROEHYRONLQJ LQ KHW KRJHVFKROHQRQGHUZLMV PHW WRH ,Q KHW DFDGHPLHMDDU ZHUGHQ KRRIGLQVFKULMYLQJHQ JHUHJLVWUHHUG ZDDUYDQ LQ GH)UDQVWDOLJHHQLQGH1HGHUODQGVWDOLJHKRJHVFKROHQ+HW1HGHUODQGVWDOLJKRJHVFKROHQRQGHUZLMV JURHLGH YDQ WRW PHW (HQ VWHUNHUH VWLMJLQJ ZHUG RSJHWHNHQG LQ KHW )UDQVWDOLJ KRJHVFKROHQRQGHUZLMV LQ GH]HOIGH SHULRGH +HWDDQGHHOYDQKHW)UDQVWDOLJKRJHVFKROHQRQGHU ZLMVLQGHYROOHGLJHKRJHVFKROHQEHYRONLQJLQ%UXVVHO VWHHJ YDQ ELMQD LQ WRW LQ ,QKHWXQLYHUVLWDLURQGHUZLMVLVKHWDDQWDOKRRIGLQVFKULMYLQJHQWXVVHQDFDGHPLHMDDUHQ JHVWHJHQ PHW ,Q ZHUGHQ KRRIGLQVFKULMYLQJHQ JHWHOG ZDDUYDQ DDQ GH )UDQVWDOLJHHQDDQGH1HGHUODQGVWDOLJHXQLYHUVLWHLWHQ+HW1HGHUODQGVWDOLJXQLYHUVLWDLURQGHUZLMV
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
2QGHUVWDDQGHJUDÀHNLOOXVWUHHUWGXLGHOLMNGDWLQ%UXVVHOYRRUDOGHOHHIWLMGVFDWHJRULHYDQWRWMDDUHHQ JURWHUDDQGHHOODDJJHVFKRROGHQWHOWGDQLQKHWJDQVHODQG'HRQGHUZLMVHQYRUPLQJVVHFWRULQKHW%UXVVHO VODDJW HU YROJHQV GH YRUVHUV /RRSPDQV HQ .HVWHORRW RQYROGRHQGHLQRPPHHUVRFLDOHJHOLMNKHLGWHFUHsUHQ=RZHOKHW9ODDPVHDOVKHW)UDQVWDOLJHRQGHUZLMV VFRUHQ VOHFKW LQ LQWHUQDWLRQDOH YHUJHOLMNLQJHQ 3,6$ ZDWKHWDDQELHGHQEHWUHIWYDQJHOLMNHNDQVHQ'LW]RX YROJHQV GH RQGHU]RHNHUV HHQ YHUNODUHQGH IDFWRU LQ GHUHSURGXFWLHYDQRQJHOLMNKHGHQLQGH%UXVVHOVHVDPHQOHYLQJ]LMQ%LMNRPHQGRQGHU]RHNQDDUGHRRU]DNHQYDQGH]HVLWXDWLHOLMNWZHQVHOLMN
,Q GH URGH ]RQH W\SH YLQGW PHQ HHQ FRQFHQWUDtie aan personen die geen of enkel lager onderwijs KHEEHQJHQRWHQHQYHHODUEHLGHUVRIZHUNOR]HQ:LH GDDUHQWHJHQ HHQ GLSORPD KRJHU RQGHUZLMV ZLVW WH EHKDOHQZRRQWYDNHULQ8NNHOHQ6LQW3LHWHUV:ROXZH RI LQ KHW =XLGRRVWHQ YDQ %UXVVHO6WDG ,Q GLH ZLMNHQ YLQGW PHQ HYHQHHQV HHQ RYHUYHUWHJHQZRRUGLJLQJ YDQ YULMH EHURHSHQ ]HOIVWDQGLJHQ HQ EHGULMIVOHLGHUV 'HPLGGHQFDWHJRULHYDQEHGLHQGHQHQZHUNQHPHUV WUHIWPHQYRRUQDPHOLMNDDQLQGHRYHULJHSHULIHUHJHPHHQWHQ
'H JHRJUDÀVFKH VSUHLGLQJ YDQ GH %UXVVHOVH EHYROking naar onderwijsniveau vertoont veel gelijkenissen PHWGHVSUHLGLQJQDDUEHURHSVFDWHJRULH
%UXVVHOV+RRIGVWHGHOLMN*HZHVW
80
Vlaanderen
70 :DOORQLs
60
%HOJLs
50
40
30
20
10
26,2 13,2 19,6 16,9
30.8 18.9 22.4 22.8
37.6 34.1 37.9 35.6
43.6 48.4 48.2 47.9
60.0 68.7 70.3 68.5
0 Aandeel van de bevolking met een lage scholing naar leeftijdscategorie en woonplaats
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
'LWIHQRPHHQZRUGWJHwOOXVWUHHUGGRRURQGHUVWDDQGH NDDUW ZDDUELM KHW ODJHU HQ EHURHSVRQGHUZLMV RYHUYHUWHJHQZRRUGLJGLVLQGHURGH]RQHW\SHKHWEHURHSVODJHUHQWHFKQLVFKRQGHUZLMVLQGHRUDQMH]RQH W\SHKHWODJHUWRWDOJHPHHQVHFXQGDLURQGHUZLMVLQ GH JHOH ]RQH W\SH KHW WHFKQLVFK RQGHUZLMV LQ GH JURHQH]RQHW\SHKHWDOJHPHHQVHFXQGDLURQGHUZLMVLQGHOLFKWEODXZH]RQHW\SH
KHW DOJHPHHQ VHFXQGDLU HQ KRJHU RQGHUZLMV LQ GH EODXZH]RQHW\SHKHWKRJHURQGHUZLMVLQGHJULM]H ]RQHVW\SHHQYRRUDOW\SH5XLPYDQGHOHHUOLQJHQ LQ KHW OHHUSOLFKWRQGHUZLMV LQ %UXVVHO ZRRQW LQ HHQDFKWHUJHVWHOGHEXXUW
+.' +.' +.'
+.' +.' +.'
12/09/2013
1.8.1. Onderwijs in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad
OBRUSSEL+$1'%2(.
+(71('(5/$1'67$/,*21'(5:,-6,1%5866(/ 1DERYHQVWDDQGHDQDO\VHYDQKHWRQGHUZLMVLQ%UXVVHO LQ KHW DOJHPHHQ EHNLMNHQ ZH KLHURQGHU KHW 1HGHUODQGVWDOLJRQGHUZLMVLQYRRUPHOGJHELHG 'HJHRJUDÀVFKHVSUHLGLQJYDQGH1HGHUODQGVWDOLJH VFKROHQ SHU JHPHHQWH ZRUGW ZHHUJHJHYHQ LQ YROJHQGHWDEHO1DDVWGHVSUHLGLQJYDQGH1HGHUODQGVWDOLJHVFKROHQLQ%UXVVHOLVRRNGHFDSDFLWHLWYDQGH 1HGHUODQGVWDOLJHVFKROHQHHQEHODQJULMNJHJHYHQ,Q GH]HDQDO\VHYHUPHOGHQZHGDQRRNKHWRQGHU]RHN YDQ´%5,2µQDDUGHFDSDFLWHLWYDQKHW1HGHUODQGVWDOLJ EDVLVRQGHUZLMV LQ %UXVVHO %LM GH GHPRJUDÀVFKH SURMHFWLH ]LMQ GH RQGHU]RHNHUV XLWJHJDDQ YDQ HHQ OLFKWHVWLMJLQJYDQGHEHYRONLQJHQYDQKHWWRHQPDOLJHPDUNWDDQGHHOLQ%UXVVHOYDQKHW1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMVYDQGHNOHXWHUVHQYDQ de OHHUOLQJHQLQKHWODJHURQGHUZLMVGH]HDDQGHOHQ ]LMQLQKHWVFKRROMDDUOLFKWMHVJHZLM]LJG YRRUKHWNOHXWHURQGHUZLMVHQYRRUKHW ODJHURQGHUZLMV
&RQFUHHW ]RX GLW YRRU KHW 1HGHUODQGVWDOLJ EDVLVRQGHUZLMVEHWHNHQHQGDWHUWHJHQRQJHYHHU ELMNRPHQGHSODDWVHQPRHWHQJHFUHsHUGZRUGHQ ,QGHVWXGLHVYDQKHW%,6$ RYHUGHLPSDFWYDQ GHEHYRONLQJVDDQJURHLRSGHVFKRROFDSDFLWHLWZRUGW GLWDDQWDOELMDDQQDPHYDQPDUNWDDQGHHOYRRU KHW1HGHUODQGVWDOLJRQGHUZLMVRSPLQVWHQVELMNRPHQGH SODDWVHQ JHVFKDW 9RRU GH SHULRGH ZRUGWKHWDDQWDOELMNRPHQGWHFUHsUHQSODDWVHQ LQKHWEDVLVRQGHUZLMVRSSODDWVHQJHVFKDW ,Q MXQL VWDDQ GH WRHJHNHQGH LQYHVWHULQJHQ YDQ GH 9*& GH 9ODDPVH *HPHHQVFKDS HQ KHW %+* YRRUHHQFDSDFLWHLWVWRHQDPHYDQH[WUDSODDWVHQLQKHWEDVLVRQGHUZLMVVLQGV :DW KHW 1HGHUODQGVWDOLJ VHFXQGDLU RQGHUZLMV DDQJDDW GH]HOIGH YHUKRXGLQJ YDQ LQ DFKW JHQRPHQYRRU]LHWGHVWXGLHYDQKHW%,6$ HHQQRRG DDQSODDWVHQELMNRPHQGHSODDWVHQWHJHQ GLH ]LFK YDQDI ]DO ODWHQ YRHOHQ ELM GH KXLGLJH EHVWDDQGHFDSDFLWHLW
2S EDVLV YDQ GH]H FLMIHUV NDQ PHQ UHHGV VWHOOHQ GDW ELM HHQ RQJHZLM]LJGH YHUKRXGLQJ WXVVHQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJHQ)UDQVWDOLJRQGHUZLMVELQQHQGHKXLGLJH FRQWH[WKHWDDQERGYDQKHWEDVLVRQGHUZLMVLQ%UXVVHO PHWUXLPGHKHOIW]DOPRHWHQXLWJHEUHLGZRUGHQ9RRU KHWNOHXWHURQGHUZLMVGLHQWGH]HXLWEUHLGLQJLHWVVQHOOHU gerealiseerd te worden dan voor het lager onderwijs PDDURYHUHHQSHULRGHYDQ]R·QMDDU]DOGHJURHL ]LFKYRRUEHLGHVWHUNGRRU]HWWHQ
12/09/2013
1.8.2. Het Nederlandstalig onderwijs in Brussel
OBRUSSEL+$1'%2(.
$OVLQGLFDWLHYDQGHYUDDJHQGHGUXNRSKHW1HGHUODQGVWDOLJEDVLVRQGHUZLMV]LMQHUGHUHVXOWDWHQYDQGH DDQPHOGLQJVSURFHGXUHYDQKHW1HGHUODQGVWDOLJEDVLVRQGHUZLMV RSJH]HW GRRU KHW /RNDDO 2YHUOHJSODWIRUP%UXVVHO/23 %LM GH LQVFKULMYLQJVSHULRGH YRRU KHW VFKRROMDDU GLHQGHQNLQGHUHQJHZHLJHUGWHZRUGHQYRRU GHRQWKDDONODVYRRUEHVFKLNEDUHSODDWVHQHQ LQGHHHUVWHNOHXWHUNODVYRRUEHVFKLNEDUH SODDWVHQ+HWWKHRUHWLVFKDDQWDOYULMHSODDWVHQQDGH
DDQPHOGLQJVSURFHGXUHYRRURQWKDDONODVHQ HHUVWHNOHXWHUNODVEHGURHJGDDUQDDVWUHVSHFWLHYHOLMN HQ 'H]H YULMH SODDWVHQ EHYRQGHQ ]LFK YRRUQDPHOLMNLQKHW]XLGHQYDQKHW%+*2XGHUJHP6LQW3LHWHUV:ROXZH6LQW/DPEUHFKWV:ROXZH+DUHQ WHUZLMO GHODQJVWHZDFKWOLMVWHQ]LFKYRRUQDPHOLMNLQ6LQW-DQV 0ROHQEHHN %UXVVHO 6WDG $QGHUOHFKW 6FKDDUEHHN /DNHQ6LQW-RRVWWHQ1RGHHQ-HWWHVLWXHUHQ :DWGHLQYHVWHULQJHQYDQGH9*&GH9ODDPVH*HPHHQVFKDSHQKHW%+*EHWUHIWZRUGWJHWUDFKWGH]H LQGHJHPHHQWHQPHWGHJURRWVWHGUXNWHYRRU]LHQ
aantal vestigingsplaatsen in het Brussels Nederlandstalig onderwijs per gemeente
BAO
SO
Anderlecht
Brussel
Brussel (Haren)
-
Brussel (Laken)
Brussel ( Neder-over-Heembeek)
5
-
Elsene
5
-
Etterbeek
5
Evere
Ganshoren
6
-
Jette
Koekelberg
Oudergem
5
Schaarbeek
Sint-Agatha-Berchem
6
Sint-Gillis
-
Sint-Jans-Molenbeek
Sint-Joost-ten-Node
-
Sint-Lambrechts-Woluwe
-
Sint-Pieters-Woluwe
Ukkel
Vorst
5
-
Watermaal-Bosvoorde
-
totaal
Er zijn tevens nog 14 vestigingsplaatsen van buitengewoon basis- en secundair onderwijs verspreid over het Brusselse.
12/09/2013
1.8.2. Het Nederlandstalig onderwijs in Brussel
OBRUSSEL+$1'%2(.
,QYHVWHUHQLQFDSDFLWHLWVXLWEUHLGLQJLQKHW1HGHUODQGVWDOLJRQGHUZLMVLVJHHQHYLGHQWH]DDN3ODDWVJHEUHNLQ GLFKWEHERXZGH ZLMNHQ YHU]RHQHQ YDQ UHJHOJHYLQJ YDQ]RZHOGH9ODDPVH*HPHHQVFKDSDOVKHW%+*HQ GHDIVWHPPLQJPHWLQYHVWHULQJHQLQKHW)UDQVWDOLJRQGHUZLMVYRRUDOGDQYRRUKHWJHPHHQWHOLMNRQGHUZLMV PDDNWGDWGLWJHHQJHPDNNHOLMNHRSJDYHLV 2QGHUVWDDQGHWDEHOJHHIWDDQGDWGH¶YHUEUXVVHOLQJ· YDQ KHW 1HGHUODQGVWDOLJ RQGHUZLMV ]LFK UHHGV JHUXLPH WLMG GRRU]HW 'H GDOHQGH OHHUOLQJHQDDQWDOOHQ XLW GHHHHXZ]LMQUHVROXXWRPJHERJHQWHUZLMOGHGLYHUVLWHLWTXDWDDOHQDINRPVWYDQHHQJURRWVWHGHOLMNH SRSXODWLHRQGHUWXVVHQGHQRUPLVJHZRUGHQ :H]LHQDOMDUHQGDWKHWDDQWDOOHHUOLQJHQLQKHW1Hderlandstalig kleuter- en lager onderwijs in het BrusVHOV *HZHVW VWLMJW 'H]H HYROXWLH LV WH ZLMWHQ DDQ KHW VWLMJHQGJHERRUWHFLMIHUPDDURRN²RQGHUPHHU²DDQ GHDDQWUHNNLQJVNUDFKWYDQGHVFKROHQ
kleuteronderwijs
Totaal
1979 -1980 ...
,Q KHW EDVLVRQGHUZLMV LV KHW DDQGHHO YDQ KHW 1HGHUlandstalig onderwijs in het Brussels gewest gestegen YDQRQJHYHHUEHJLQMDUHQWDFKWLJWRWRQJHYHHU HHQJHPLGGHOGHYDQYDQGDDJ ,Q KHW VHFXQGDLU RQGHUZLMV ]LHQ ZH HHUGHU HHQ GDOLQJYDQQDDU'HGLYHUVLWHLWYDQGH%UXVVHOVH EHYRONLQJ LV XLWHUDDUG RRN LQVWURRP YDQ %UXVVHODDUV PHHUOHHUOLQJHQGLHWKXLVJHHQ1HGHUODQGVSUDWHQHQ PHHUOHHUOLQJHQPHWHHQQLHWZHVWHUVHFXOWXUHOHDFKWHUJURQGWHUPLQRORJLHFRQIRUP9*&RQGHU]RHN ]RDOV ZRUGW JHwOOXVWUHHUG GRRU RQGHUVWDDQGH WDEHOOHQ 'H9*&VSHHOWLQRSGH]HGLYHUVLWHLWYDQGHVFKRROSRSXODWLHYLDGHZHUNLQJYDQKHW2QGHUZLMVFHQWUXP %UXVVHO GDW GH 1HGHUODQGVWDOLJH VFKROHQ DFWLHI RQGHUVWHXQWRQGHUPHHUGRRUKHQDDQJHSDVWHSHGDJRJLVFKH HQ GLGDFWLVFKH PHWKRGHV DDQ WH UHLNHQ 5HNHQLQJ KRXGHQG PHW GH EHYRONLQJVSURJQRVHV ZRUGHQ GH]H LQVSDQQLQJHQ YRRU PHHU DDQJHSDVWH OHVPHWKRGLHNHQEHVWYHUVWHUNW
Woonplaats
Thuistaal
Culturele achtergrond
Binnen Brussel
Buiten Brussel
HN
TG
HF
TA
Westers
Niet-Westers
1984 -1985 ...
1992-1993 ...
2002-2003 ...
2012- 2013
Evolutie van de schoolbevolking in het Brussels Nederlandstalig kleuteronderwijs van 1979-1980 tot 2008-2013 naar aantal, woonplaats, thuistaal en cuturele achtergrond
12/09/2013
1.8.2. Het Nederlandstalig onderwijs in Brussel