»EIIPYPIGE YTGAERD
Uw AMBACHTEL J E BAKKER SYBESMA voor
• • • • • •
brood, koek en banket vleeswaren kaas diepvries-artikelen tabak en drogisterij en de allereerste levensbehoeften
Boksum
Deinum Wijtgaard
tel. 05107 . 1323 tel. 05107 . 1919 tel. 05105 . 1707
1
DORPSBLAD "IT HA T"EXPYPKE"
22e jaargang, no. 129 juni/juli 1992 Verschijn t 6 keer per jaar
2
Meekeshof 36 9089 BW Wytgaard Tel. 05105 - 1106
3 4 10 11 12
Redactie:
14
Redactie-adres:
Joz.B. Roorda M. Hoekstra-Siemonsma A. Hofstra H. Santema-Sikrna G. J aspers-Mollet
18 19
20 22 24
25 Administratie: (ook voor adreswijzigingen, opzeggingen, aanmeldingen) M. Hoekstra-Siemonsma A. Cathstrj. 3 9089 BW Wytgaard Tel. 05105 - 2066 Abonnementen: Voor leden van Dorpsbelang f 17,50 per jaar. Overige abonnementen f 22,50 per jaar. Buitenland: f 30, - per j aar en losse nummers: voor leden f 2,- en voor niet-leden f 4,-. Betaling: via jaarlijks toegezonden acceptgirokaarten.
27
29 33
van de. Jr. e.dac.t..te. bUJr.ge.Jr.~..tjke. dOJr.p~be.~o.Ylg
~tand
J.C.W. ~c.hooJ.l.n..te.uw~ ~e.ze~6 ~c.hJr...tjven
ht..t weeJr. ta oant..tnken MaJr.ten
Her.Lü~ga
d..ten~tenc.entJr.um p~atte~and~vJr.ouwen
oud WIJ tgaaJr.d ..tepe.n f\aJr.wetteJL Jr.e.c.ept j..t.-6:f.ek Jr...tngJr.<-jdeJr...tj U~ SY:[.-6e Ti.-t~ BJr.o..nd~ma akéi M j ekan:pen-SkuegeIL~a.n
35 36 37
meJr.kec.omm..t.-6.-6..te
40 41
k~avel[aa~ weekend-d..ten~ten Jr.eg..tono..~e. kJr.ui.-~veJr.~n..tgi.-ng
42
agenda
3&
6
Omslag en lay-out: P. Stelpstra
Verantwoording: INZENDEN KOPIJ VOLGENDE NUMMER: De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van ingezonden kopij. Naam en adres van de inzender dient altijd bij de redactie bekend te zijn.
vóór 18 juli 1992
2
VAN DE REDACTIE .. Zate-JLdagavond & UUJL: e-e-n van de- -<-nm-<-dde-fJ.) ve-Je- avonde-n waaJL-<-n we- bu-<-te-n kunne-n z-<-tte-n, om te- ge-n-<-e-te-n van he-t u-<-tzonde-JLf-<-jk moo-<-e- vOOJLjaaJLhWe-e-JL. Op onJ.) tu-<-nte-JLJLaJ.)je- - waaJL zo' n 30 jaaJL ge-fe-de-n nog 't M.h-<-p van de- Cuype-JLJ.)-ke-JLk J.)tond, ZO onge-ve-e-JL - e-n me-t he-t u-<-tz-<-c.ht 0 YJ de- "kJLaamkame-JL" van de- nam. Boe-JLJ.)ma, e-n hun "pfe-au", op de- Douma'J.), de- Jongbfoe-d'J.), de- Sante-ma ' J.), de- l jonge-) Sc.huuJLman 'J.), Oe-ne-ma State- e-n Be-JLe-hûJ.)ke-J.) e-n We--<-dume-JLdyk, pJLobe-e-JL -<-k wat -<-nJ.)p-<-JLat-<-eop te- doe-n om e-e-n toc.h we-f wat moe--<-f-<-jk "JLe-dac.t-<-one-e-f" te- J.)c.hJL-<-jve-n. Ee-n goe-d jaaJL ge-fe-de-n ve-JLme-fdde- It Have-npypke- dat GJLe-tha HonJ.)tJLa e-n P-<-e-t Ste-fpJ.)tJLa hun be-moe--<-e-n-<-J.)J.)e-n me-t he-t dOJLpJ.)bfad pe-JL numme-JL 725 gJLaag aan n-<-e-uwe- c.JLe-at-<-e-veWytgaaJLdlJ.)t)e-JLJ.) w-<-fde-n ove-JLdJLage-n. Te-n aanz-<-e-n van GJLe-tha ~ d-<-t ge-fukt: GJLe-e-tje- JaJ.)pe-JLJ.) he-e-nt -<-nm-<-dde-fJ.) haaJL J.)pOJL e-n -<-n he-t JL e-dac.t-<-e- te-am af ve-JLd-<-e-nd; daaJLnaaJ.)t ~ AJL-<-na Ho nJ.)tJLa de- JL e-dac.t-<-e- kome-n ve-JLJ.)te-JLke-n, maM omdat z-<-j haaJL e-JLvaJL-<-ng nog wat moe-t opbouwe-n ~ he-t n-<-e-t moge-f-<- jk haaf[ nu af de- e--<-ndc.oöJLd-<-nat-<-e- te- fate-n doe-n. He-nde-JL-<-ka Sante-ma, Me-a Hoe-kJ.)tJLa e-n Joop ROO!Lda he-bbe-n ook hun hande-n vof aan JLe-J.)pe-c.t-<-e-ve-f-<-jk type-we-JLk, adm-<-n-<-J.)tJLaüe- e-n te-kJ.)t/notogJLaMe-, zodat -<-e-de-JL e--<-ge-nf-<-jk ûjn e--<-ge-n taak he-e-nt. I nm-<-dde-fJ.) f-<-gt nJL. 729 v OOJL U e-n te-Mfotte- he-b -<-k ze-f n de- knoop dOO!Lge-hakt: he-faM he-t faaute- numme-JL waaJLaan -<-k zaf me-e-we-JLke-n. M-<-jn ge-zondhe--<-d J.)taat ge-e-n ve-JLde-JL u-<-ute-f van de- b~f-<-J.)J.)-<-ng van VOJL-<-g jaaJL toe-. Me-t ve-e-f pfe-ûe-JL he-b -<-k de- ange-fope-n jMe-n e-e-n aande-e-f ge-had -<-n he-t JLe-d-<-ge-JLe-n, J.)c.hJL-<-jve-n, te-ke-ne-n, typogJLail-<-J.)c.heve-JLzoJLg-<-ng, e-nz. van It Have-npypke-, waaJLb-<-j -<-k w-<-f onde-JLJ.)tJLe-pe-n dekame-JLaa~c.happe-f-<-jkeve-JLJ.)tandhoud-<-ng me-t de- ande-JLe- (-<-nc.fuJ.)-<-e-n e-nke-fe- -<-nm-<-dde-fJ.) ve-JLtJLokke-nJ JLe-dac.t-<-e-fe-de-n, zodat w-<-j e-fkaaJL aft-<-jd konde-n v-<-nde-n b-<-j de- J.)ame-nJ.)te-ff-<-ng van de- numme-JLJ.) e-n he-e-f wat ge-ze-ff-<-ge-, humO!Lv offe- a v onde-n he-bbe-n me-e-ge-maakt. Ook de- pJL-<-ma ve-JLJ.)tandhoud-<-ng me-t he-t b~:tuUJL van DOJLpJ.)be-fang he-e-nt h-<-e-JLb-<-j z-<-jn J.)te-e-ntje- b-<-jge-dJLage-n. Ik hoop dat de- JLe-dac.t-<-e- e-n DOJLpJ.)be-~ang he-t bfad {n goe-deJ.)ame-nwe-JLk-<-ng kunne-n bf-<-jve-n J.)ame-M:t:e-.efe-n e-n ûj e-JL -<-n zuffe-n J.)fage-n de- bJLoodnod-<-ge- v e-JLJ.)te-JLk-<-ng -<-n WytgaaJLd te- v-<-nde-n.
P.S.
3
.:8 uP.!Jerlii
30 april; Richtsje, vd. Werf zusje van
dochter van Marijke Tiesema en Theo Weiwiskedyk 4.
Sjoerd~
3 mei; Patrick~ zoon van Annemarie Venema broertje van Danny, Hegedyk 59.
Onze felicitaties broers.
an~
"
Geboren:
voor
de
vd.
gelukkige
Veen
ouders
en en
Koen grote
Jubi.ieum: mei waren Roeland en jaar getrouwd. Onze feli2itaties voor hen, 28
Hendrika ~un
Jaspers-Hiemstra
50
kinderen en kleinkinderen.
Overleden: 12 april is overleden Marten Hellinga, R. Hellinga, Hegedyk 18.
echtgenoot van
Wi j ('lenSen Mevr. Hellinga, de kinderen en kleinkinderen sterkte toe in de komende tijd. Adresl.!Jijziging:
Dick Joor en Froukje van Wigcheren zijn voor de periode van 2 jaar verhuisd naar Egypte. In hun huis aan de Buorren 26 wonen nu tijdelijk Gerrit en René van Wigcheren. We . ensen Dick en Froukje een fijn verblijf in Egypte en natuurlijk de gebroeders van Wigcheren welkom In .. }tgaard. Mevr. tisser Gillebaard heeft na 47 jaar Wytgaard verlaten en is \ erhuisd van de Hegedyk 39 naar de Legedyk 54 te ir urn. Wij open dat ZIJ nog menlg jaar in goede gezondheid in ·irdurn mag wonen.
4
DOIPSBELANG WYTGAAID Overleg met de gemeente. Eenmaal per jaar heeft het Dorpsbelang overleg met een afvaardiging van de gemeente Leeuwarden. Dit was met wethouder Timmermans en daarbij enkele raadsleden. In di t overleg passeren een heel aantal zaken, die wij als Dorpsbelang belangrijk genoeg vinden ~ de revue. Omdat niet alles wat aan de orde komt ook van direct belang is voor de meeste inwoners komt hierna geen volledig verslag maar enkele punten. * Zo is ons onder andere bekend geworden dat de aanleg van de rioier ing langs de Buorren is opgeschoven naar de herfst 0 flater. De reden hiervoor is dat door de provincie strengere eisen worden gesteld ten aanzien van de wateroverloopstorten naar het oppervlaktewater toe. Tezijnertijd zal er wel een informatieavond voor de betrokkenen worden georganiseerd in verband met hun aansluiting op het riool. Helaas heeft dit wel tot gevolg dat onze schone Wytgaardster weer iets smeriger zal worden. * De gemeente is ook bereid om eil'<ele bankjes ter bechikking van ons te stellen: zodat wij deze zullen plaatsen op geschikte plaatsen langs de Zwette. * Het wachten op de Abr i' s gaat nu al het v ij fde jaar in. Nadat ons dorp de eerste v ier jaar niet op de lijst stond is er toch enige vooruitgang geboekt. We staan nu met stip genoteerd voor zegge en schrijve een Abri in het dorp voor let wel:1993. Zo ziet U maar: dat wachten wordt beloond. nverigens veranderd er niets aan de buslijnen van de Fram: zodat U nog steeds meerdere malen per uur alle kanten op kunt reizen nadat de weg van Sneek is aangesloten op de A32. Namens Dorpsbelang E. Nutma.
6
Prijzen bouwkavels bekend. Onlangs is door de commissie Stadsontwikkeling van de gemeente Leeuwarden vastgesteld wat de prijzen van de verschillende bouwkavels zal worden voor het uitbreidingsplan in Wytgaard. Alhoewel wij als dorpsbelang van mening zijn dat de prijzen nog te hoog zijn heeft verweer van onze kant hiertegen niet mogen helpen. Dit ondanks het feit dat wij op dezel fde totaalopbrengst uitkwamen als de gemeente. Het argument hiervoor was dat de gemeente van mening was dat Wytgaard niet teveel "bevoorrecht" mocht worden ten opzichte van de rest van de gemeente en omdat zij van mening zijn dat hun voorstel wel tot een snelle verkoop zal leiden. Wanneer dat naar onze indruk niet snel genoeg zal gaan, zullen we daar de gemeente zeker op wijzen. Dan nu het uitbreidingsplan van Wytgaard-Noord. Dit is ingedeeld in drie stukken met voorlopig een toedeling van verschillende typen woningen, overigens kan hier wel vana f geweken worden in over leg met de gemeente. Evenmin is het verplicht om beslist de ingetekende kavelgrootte aan te houden. * vrije sector totaal 2.008 ca verdeeld in 4 kavels. Prijs per m2 is excl. BTW 95,--. Kavel 1, 2 en 3 zijn groot 445 ca., kavel 4 is groot 673 ca. *Premie C totaal 1.675 ca verdeeld in 3 maal 2 kavels. Gemiddelde kavelgrootte is 279 ca. Kavelprijs is excl. BTW 25.000,--. *Sociale sector (incl.premie A) totaal 1.551 ca voorlopig verdeeld in 2 maal 3 kavels. Gemiddelde kavelgrootte is 258 ca. Kavelprijs is excl. BTW 15.000,--. Voor nadere inlichtingen kunt U kontakt op nemen met de heer Janssen van de gemeente Leeuwarden tel.058-449555 of 449605. Hondenverbod voor de speelweide. De reden voor dit stukje is dat de laatste tijd steeds meer mensen, die in het bezit zijn van een of meer honden, hun trouwe huisdier uitlaten op de speelweide. Op zich zou dit wellicht nog niet tot een probleem hoeven te leiden, ware het niet dat deze aardige beesten
WIJTGAARD \
P.I
,
\.'
.'Aa, " ~\
.,
1,,·6'5
P.2
'0'
+
(J)
8
,
,
'"
2~.G'5
P. 4
-
.1".1
~.
~
~--,--,~-, -:;-
.-fr:"TS-·--..t::a..-
..,.,
'".'S"
t
\\~:\ .
Û\
t
PS
+
~
~
~
'",
"'.
, ,, ,,
\...
--
, (i?=.-~-
+
"\\\ "
::J CD rt'
\/dm,A 884
.--
'"
-Z".6!i
(J)
n
6:<'.1 ..
'j,
'::'.
"Z.,.E>'5
\: ,t
W,
~
P.6
.
~
~
--...J 3.1
.4'
~
Sledsonl~ikkeling en
Milieu
CJ
~
. .. .. .
. . •
8 ook zo nu en dan hun behoe fte moeten doen. Di t kan voor de gebruiker van de speelweide een onplezierige ontmoeting tot gevolg hebben, waar wij ons allemaal wel iets bij voor kunnen stellen. Het zal een ieder duidelijk zijn dat dit niet alleen onaangenaam is op het moment van de ontmoeting, zeg maar het vallen in de hondepoep, maar kan wellicht ook nog andere nadelige verschijnselen geven, waar geen behoe fte aan is. Om dit probleem te voorkomen zijn er al hondebezitters die dachten dit te hebben opgelost, door met een schop de hondepoep tussen de bomen te gooien. Helaas is dit een beperkte oplossing, want de kaatsballen 0 f andere rollende speelvoorwerpen blijven tijdens de hitte van het spel niet uit zichzelf aan de rand van het grasveld liggen. Daarom heeft het Dorpsbelang besloten om bij iedere ingang van de speelweide een verbodsbordje voor honden te plaatsen, zodat voor iedereen duidelijk is dat hier geen honden gewenst zijn. Bovendien is ons dorp niet zo groot dat het te ver is om met een aangelijnde hond het dorp uit te lopen en het trouwe dier hier de ruimte te geven, iets wat door sommige inwoners ook al consequent wordt gedaan. het Dorpsbelang.
Doet uw hond het op de·
Doe met gemak de
stoep,. ruim dan op die troep
hondekak in zak en bak
10 Om
u op de hoogte te houden van het clubleven: schr ijven even een stukje. Ten eerste ~op 21 februari Het Hippie-Sleepinnfeest voor de oudste club met een optreden van de opvolgers van Hit The Bottom Bêst Genoch. Het IJ'Jas een grandioos succes, we hebben er lekker gegeten en geslapen. Begin april hebben we nog een paragnost gehad die sommigen de stuipen op het lijf jaagde. Verder nog een daverend optreden van Gyn Gedonder.In tegendeel van Yoop Yum (bedankt voor de 10 mensen die er wel waren). 17 April is de oudste club te polsstokspringen geweest, waarbij niet iedereen droog de overkant heeft gehaald. De oudste en middelste club hebben ook nog een slagbalwedstrijd gehouden met natuurlijk een dikke overwinning voor de oudste club, onder Ie iding van Lutzen, slagzin: Jei, Jei, Jei, de oudste club wint wei. En dan het feest van het jaar:Wytbeat. Negatief in de krant, maar het feest der feesten. De spits werd afgebeten door The Seventh Son, daarna kwam de sfeer er al aardig in met Detour, die soms best wel bekende nummers speelde. Het feest barstte helemaal los toen de mannen van Pig Meat opkwamen. Na 3 kwartier gezweet te hebben kwam Louisiana radio, die bier, zweet en vrouwen ruitten (waar iedereen het mee eens was!) De band van de avond was The Bob Color Band die boven de tap stond te zingen en boven op de boksen stonden. Na het succes van Wytbeat kijken we uit naar de clubreisjes, wanneer de oudste en de middelste club weer naar Ameland gaan. En de jongsten gaan naar (verrassing). U bent op de hoogte gehouden door: Marrit en Eelkje (oudste club) WIJ
JllEUC[)) ClLUIB ~ JloCJ%'o ~
IJ
SCHOOLNIEUWS
Beste lezers van het Havenpypke. ,Op 14 mei gingen we met de vogelwacht nesten van kieviten l schoolekster l Tureluurs en grutto's bekijken. Toen gingen we bij een nest zien waar al gaatjes in de eieren zaten. Later gingen we nog naar een nest waar de vogel nog aan het broeden was. De man die ons dat allemaal liet zien was meneer de Bruin. Meneer Jorna was ook in het land. Op 9 juni hebben we dorpensportdag . Dan doe je allemaal leuke spelletjes. B.V groep 6 gaat lijnbal doen en nog veel meer. En groep 7.8 gaat slagbal doen en nog veel meer. Op 1l2 l 3 juli gaan wij op kamp. Dan gaan we zwemmen en we gaan dodenstraal doen en we gaan nog fietsen. Op 27 mei gaan we naar Omrop Fryslan. Allemaal horen hoor op 1 augustus van 10.00 tot 11.00 uur. Groep 8 gaat dit jaar van school af. Eelco Over zet gaat naar MAVO Nij lan. Anneke Visser gaat ook naar MAVO Nijlan. Ids Roorda gaat naar de Nijehove College. Aen-Wybren Jongbloed gaat ook naar MAVO Nijlan. En Gradeke Terra gaat naar de S.S.G. Als groep 8 van school af gaat hebben ze altijd een afscheidfeestje. We mochten kiezen uit: Naar het museum of naar de film. Groep 8 koos voor de film misschien gaan we naar de film Beethoven. Ids en Teake
12
LEZERS SCHRIJVEN... Geachte redactie, Met veel plezier heb ik de twee "Havenpypkes" gelezen van dec./jan. en febr./maart 1992. De blaadjes, of moet ik boekjes zeggen, waren mij toe gestuurd door Wiebe en Gé de Boer, die op doorreis naar NieuN Zeeland en bij ons langs zijn gekomen. Daarbij kwam ter sprake het huisje "Noardein 3". Ik heb daar veel herinneringen aan overgehouden. Mijn vader is landarbeider geweest bij Germ de Boer vanaf 1951 tot 1965. Dit huisje zoals op de bovenste foto, is dus mijn ouderlijk huis geweest gedurende mijn schooljaren. De grote/dikke boom voor het huis was ons klimrek en we hadden er ook vaak een schommel aan bevestigd. Naar een kleuterschool gingen we niet, de landerijen waren onze speelplaats en de boerderij van Turkstra, de Boer en Auke Jongbloed (Hegedyk) waren een goed onderkomen tijdens de winter. Wat me niet erg duidelijk is geworden uit het artikel over Noardein 3, is het jaar waarin het huisje is gebouwd. Is zoiets nog op te sporen? Verder heb ik uit de artikelen vernomen dat Lûtzen Kingma was over leden. Bij hem ben ik als "Ambachtschoolleerling" begonnen het timmervak te leren. De "Baas" was streng en rechtvaardig en leerde je allereerst hoe je een zaag moest vijlen. Want, zoals hij zei "Aan de zaag herken je de vakman". Ondertussen zijn er heel wat veranderingen geweest. Ik ben nooit vakman geworden, zoals de "baas" dat voor ogen had. Via een opleiding in luchtvaarttechniek ben ik jarenlang bij de Koninklijke Luchtmacht gebleven als onderhoudstechnicus van de toenmalige "Starfighter". Daarna leraar Wis- en Natuurkunde aan dezel fde "Ambachtsschool" waar ik ooit mijn timmerdiploma behaalde. Daarna, getrouwd en met kinderen, naar het "Westen des lands" verhuisd en in het bedrijfsleven in verschillende management functies terechtgekomen. Via een Amer ikaans bedrij f ben ik uitgezonden naar Indonesië om een organisatie en een fabriek op te bouwen.
13
Het gezin is vanaf 1988 woonachtig te Singapore, Hier heb ik voor dat bedrijf door heel Azië rondgezworven, waarbij ik meer aan boord van vliegtuigen vertoefde, dan in onze slaapkamer . Vanaf 1990 heb ik twee eigen adviesbureau' sopgericht. Wij zijn gespecialiseerd in 1.5.0. 9000 kwaliteitssystemen en zijn van plan om onze kantoren in Singapore en Jakarta verder uitte breiden tot een sterkte van 20 ervaren deskundigen. Wytgaard is een plaats voor mij met vele herinneringen en dat zal zeker zo blijven omdat ik zover weg ben gaan wonen. Onze dochter is in Leeuwarden gaan studeren en nu hoop ik deze zomer toch nog weer eens langs de Zwette, de Wytgaardster, it Skierhûs, de plof enzovoort, te lopen of te fietsen. Met vriendelijke groeten uit een warm en vochtig Singap8re, Wytze van der Land.
ATTENTIE IN HET VOLGENDE HAVENPYPKE WORDT DE INFORMATIE-GIDS (ADRESSEN, BESTUREN, ENZ. VAN VERENIGINGEN, BEDRIJVEN) WEER OPGENOMEN. WIE WIJZIGINGEN WIL AANBRENGEN IN DEZE REEDS BESTAANDE GIDS (zie juni/juli nummer 1991) KAN DIT VOOR 1 JULI A.S. DOEN: TELEFOON 05105 - 2066 OF SCHRIFTELIJK: A. Cathstrjitte 3, 9089 BH WYTGAARD. ATTENTIE DENKT U ER OM DAT DE SLUITINGSDATUM VOOR HET VOLGENDE HAVENPYPKE VERVROEGD IS NAAR 18 JULI
lä
HOE WAS HET WEER OOK AL WEER? . .. In di t overzicht wordt het weer van het a fgelopen hal f jaar zoals dat zich aan ons presenteerde, globaal besproken. December; om te beginnen, was iets te zacht, er viel minder regen dan normaal en de zon scheen meer dan gemiddeld. Geen slechte maand dus. In de eerste hel ft vroor het a f en toe licht in de nacht. Zo was de 10e een koude, heldere dag met een stevige, oostenwind en op de lle waagden (na twee nachten met lichte vorst) enkele schoolkinderen zich al op het dunne ijs van sloten en de ijsbaan. In de tweede helft kwam geen nachtvorst meer voor, want depressies zorgden voor aanvoer van zachte lucht en regenfronten. De kerstdagen verliepen ook deze keer weer zonder één enkele sneeuwvink, wel scheen de zon op eerste kerstdag volop. Op oudjaarsdag kwam de zon er niet Elan te pas, het was een wat kil beslui t van 1991. Het zachte, winderige weer duurde tot 9 januari, toen draaide de wind naar het oosten. In de vochtige en afkoelende lucht ontstond dichte mist welke op zaterdag 11 januari de hele dag hangen blee f. Omdat het licht bleef vriezen, veroorzaakte het een prachtige rijpaanslag op bomen en struiken. De vorst verdween echter weer snel. Op 20 januari begon een wat meer serieuze vorstperiode. Bij helder weer en een matige oostenwind vroor het in de nacht zo 'n 6 à 8 graden en ook overdag bleef het vriezen. Op de 24e waren er schaatsweds tI' ijden voor de basisschool leer lingen op de ijsbaan en 's avonds was er verlichte baan met muziek. Het verkeer had a f en toe last van de mist, vooraJ. in de namiddag van de 24e, toen er plotseling 'n zeer dichte mjBt op zetten kwam. Ook de baggeraars van de Wytqaardster-feart moesten enkele dagen hun werkzaamheden staken vanwege de vorst. In tegenstelling tot wat de Duitse meteoroloog Wolfgang Röder en de Belgische weerdienst voorspelden, was de vorst na een week alweer verdwenen.
15 De gemiddelde maandtemp. werd ruim 1,5 graad boven normaal. Er viel de hele maand geen enkele sneeuwvlok. Begin januari deed het af en toe voorjaarsachtig aan bij temperaturen van soms boven de 10 graden. In de derde week van de maand werd het wat kouder ~ er vielen hagel- en sneeuwbuien. In de heldere nacht van 17 op 18 vroor het boven een dun sneeuwlaagje bijna 7 graden. Zoals al eerder deze winter VJas deze onstabiele koude periode snel voorbij. Aan het eind van de maand begon het hart van menig vogelliefhebber sneller te kloppen toen de kievitten , grutto's en scholeksters weer boven de velden verschenen met hun karakteristieke voorjaarsgeluiden. De winter ~ over het geheel genomen, ver liep te zacht, een positieve a fwijking van dik 1,5 graad en te droog (110 mm tegen 175 mm normaal). De zon scheen meer dan gebruike li jk (ca. 30 uren) en op maar 5 dagen viel er wat sneeuw. Dat Wytgaard niet het koudste plekje van Nederland was, blijkt wel uit het aantal vorstdagen; bij ons 22, terwijl in ZO-Nederland plaatselijk 43 vorstdagen werden geteld. De voorjaarsmaand maart begon goed, de eerste 10 dagen was het rustig l meest droog met vrij veel zon. Op de 5e werd het al 14 graden. Het lag dan ook wel voor de hand dat het eerste Friese kievitsei niet lang meer op zich zou laten wachten; op 9 maart werd het gevonden. De dag daarna was het afgelopen met het mOOIe weer. Aktieve hagel- en sneeuwbuien zorgden voor veel neerslag, in enkele dagen viel er bijna 40 mmo De buien gingen vergezeld van een stormachtige wind, zodat het buiten slecht vertoeven was. In de vroege ochtend van 14 maart was het landschap wit besneeuwd en moesten de zoutstrooiers uitrukken om de wegen begaanbaar te maken. Op 2 maart, het officiële begin van de lente~ regende het de hele dag en ook de volgende dag was erg slecht met regen en een komplete storm. Voor Wytgaard was het met 94 mm de natste maart sinds 1988 (toen 106 mm). De temperatuur lag ruim boven normaal. Er viel op 5 dagen sneeuw (evenveel als in de hele winter). Op 10 dagen werd hagel geregistrep-~d.
.. 17
Ondanks de veelvuldige winterse buien daalde ratuur maar op,l nacht onder het vriespunt.
de tempe-
In de eerste hel ft van april was er maar weinig op het weer aan te merken. Rond 10 april kwarr. een reeks fraaie zonnige dagen voor. In de nacht van de aardbeving (12 op 13~ welke ook in Wytgaard door vele mensen is waargenomen, sloeg het weer om. Tijdens de paasdagen (19 en 20 april) was het weer gunstig met op Paasmaandag zeI fs volop zon. Tijdens het vervolg van de maand wisselden mooie en slechte dagen elkaar af. Op Koninginnedag was het droog met eerst flink wat zon. In Wytgaard was april iets te nat en aan de warme kant. Opvallend was, dat geen nachtvorst meer voorkwam, ook sneeuw werd niet waargenomen. Omdat de temperaturen tot nog toe steeds aan de hoge kant zijn geweest, was er eind april al sprake van een behoorlijke ontwikkeling in de levende natuur. Mei had een zeer natte start, op 1 en 2 mei v iel er 226 mm regen, de helft van de normale maandsom. Het weer herstelde zich echter snel zodat de kaatspartij op 3 mei niet in het water viel. In de ochtend van 4 mei was het gras wit bevroren. Op 9 en 10 mei v iel er opnieuw veel regen, ook hagel kwam voor. Het zag er dan ook niet zo rooskleurig uit v lak voor de ûngetiid. Maar toen gebeurde het; na een aarzeling op de 13e, draaide de wind naar het ZO en later oosten. De lucht werd onbewolkt en dit zou 15 dagen zo blijven! Pas tegen het einde van de maand verscheen er weer bewolking en kwamen enkele onweersbuitjes voor. In Wytgaard werden 10 zomerse dagen (ca 25 graden) waargenomen. De hoogste temperatuur werd ca 27,2 graden, op 24 mei. Was mei vorig jaar één van de koudste van deze eeuw, mei dit jaar is de warmste van deze eeuw geworden! De gemiddelde temperatuur lag 3,3 graad boven normaal, er viel 63 mm regen (normaal is 50 mm). Het voor jaar is te nat geworden; 200 mm tegen 150 mm normaal. De temperatuur vanzelfsprekend boven normaal, evenals de zonne-uren.
18
De al eerder genoemde Duitse meteoroloog Wol fgang Röder, voorspel t voor juli en augustus langdurige hittegolven. Dat weten we dan alvast maar. Of dit inderdaad realiteit wordt kun je onder andere in het volgende halfjaarlijkse overzicht gewaar worden. Iederéén prima vakantieweer toegewenst. Kees Reitsma.
Ta Oantinken Marten Hel/inga Tegearre noch sa fleurich op 'e foto yn I t Havenpypke nr. 126, in fearnsjier letter is er hommels stoarn en haw'wy him krekt foar Goed Freed op I t Wurdumer hof brocht. Berne te Berdaard yn 1903, troude hy yn 1939 met Rymke Fokkema en buorke 8 Jler mei syn broer. Op 12 maaie 1947 sette de familie Hellinga nei Wytgaard om te buorkjen op 'e pleats fan Marten Castelein en sa hat omke Marten dêr ik in jier by yn wenne. Hja wennen 23 j ier op 'e pleats en makken doe i t plak rom foar Klaas en Beitske en setten har te wenjen op 'e Lytse Huzen. Sa koe pake i t paad nel de pleats wol waarm halde, de lêste tiid waard it gean lykwols minder. In hichtepunt sil foar harren west ha de gouden troudei fiere te kinnen, trije jier lyn. Mar snein 12 apr il, samar in hertoanfal en is er de oare deis rêstich hinnegien. As in wurksum man foar hushalding en bedriuw, sil Marten Hellinga by us trochlibje. J.R. Voor de vele blijken van medeleven, die nog, zowel persoonlijk als schri ftelijk mochten ontvangen, na het overlijden van mijn lieve man, onze heit en pake Marten Hellinga Betuigen wij onze oprechte dank.
R. Hellinga-Fokkema kinderen en kleinkinderen Wytgaard, mei 1992
19
.kmsoho
tiC tlng
I I
Woon- en Dienstencentrun
Voor onZe donateurs. Het stichtingsbestuur is verheugd dat u op zo'n vlotte wijze hebt voldaan aan uw toezegging om ook geldelijk dit ouderenwerk te steunen. Op deze wijze toont u dat ook de gemeenschap solidair is. ZeI fs enke Ie verhogingen konden worden gekonstateerd. Tot nu toe is bijna 85% overgemaakt, waarvoor onze hartelijke dank. Mocht uw acceptgirokaart zijn zoekgeraakt: ons banknummer is 335476945, onze girorekening 3101422. Met uw steun kunnen wij ook financiëel de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. Tot slot: het bestuur overweegt om in de loop van dit jaar een donateursbijeenkomst te houden. Daarover hoort u ten zijner tijd meer. Belangrijke mededeling: Tijdens de bouwvakvakantie zijn wij gesloten, tot en met 16 augustus 1992.
van 24 juli
Voor het nieuwe seizoen willen wij graag van u horen welke aktiviteiten en cursussen uw interesse hebben. Suggesties, ideeën en gedachten hierover? - kom ermee' !! I Afsluiting aktiviteiten. Op donderdag 18 juni om half acht is er een gezellige avond in de tuin van "lt Kleaster", ter afsluiting van de aktiviteiten van dit seizoen. De volksdansgroep o.l.v. mevr. v. Essen treedt op en muziek van deze avond is in handen van Sietse Koopmans. Wij hopen op uw aller aanwezigheid, het wordt vast een gezellige avond. Wilt u zitten, neemt u dan een stoel mee. Wij wensen u allemaal een prettige vakantie en tot ziens, namens het bestuur en de andere vrijwilligers. Hillie Hoogland en Ann Drijfhout (akt.cie.) (stagiaire)
20
bond van plattelandsvrouwen in friesland aangesloten bij de wereldbond van plallelandsvrouwen, ac ww
Donderdag 16 april: alweer de laatste avond van dit seizoen. We hadden dhr. Dbe Kuipers uitgenodigd, die ons zou vertellen over Greenpeace. Greenpeace doet veel aan het milieu, en gebruikt nooit geweld. Ook konden we dia's zien van verschillende schepen van Greenpeace, en zagen we lozingen van fabrieken in rivieren en zeI fs in zee. En dat je daarna ziet dat men weer in hetzelfde water zwemt' Greenpeace heeft ongeveer 800.000 donateurs en bestaat voor het grootste deel uit vrijwilligers. Na de pauze kon men vragen stellen, en om tien uur werd de avond gesloten. Toch bleven er een paar vragen onbeantwoord, en die hebben we dan maar uit de krant gehaald van L.C. 29-10-'91. De vraag was hoe men als vri jwilliger bij Greenpeace kan komen. Terschellinger, Sake Bosma, activist bij Greenpeace. Sake Bosma had in 1984, toen hij een nieuw leven wilde beginnen, helemaal niet in gedachten dat hij bij Greenpeace als milieuactivist terecht zou komen. Zijn vriendin, die met Greenpeace sympathiseerde en er ook weleens iets voor deed! adviseerde hem, toen ze zijn tegenzin in zijn werk op een olieplatvorm zag, ermee te stoppen en zich als vrijwilliger aan te melden bij de milieuorganisatie. Zijn vriendin had een volledige baan, dus rondkomen konden ze wel. Hij schreef naar Greenpeace maar kreeg geen antwoord. Op een bepaald moment lag de Sirius, één van de schepen van Greenpeace! in Amsterdam. Hij is aan boord gestapt en vroeg: ier er wat te doen hier? Zeker, er is verschrikkelijk veel te doen, kreeg hij te horen. Hij zei dat hij technisch wel wat kon en dat hij meteen wat wilde doen. Hij werd naar de machinekamer gestuurd en hij kon er beginnen met schoonmaaken onderhoudswerkzaamheden. Daarna maakte hij ook reizen. Inmiddels leidt hij zelf actievoerders op. Twee jaar geleden bood Greenpeace Sake Boonstra een vast dienstverband en salaris aan. Maar dat wilde hij niet. Dan kwam er een dubbel inkomen binnen en zou hij alleen maar meer belasting moeten betalen. Bovendien - vond Sake - kon hij een idealistisch bedrijf
21 als Greenpeace ontlasten door geen salaris te ontvangen. In vaste dienst wilde hij ook niet. Hij wilde vrij blijven. Freelancer zijn en alleen betaald worden als hij ook werkte. Tot zo ver de aanvulling die we als bestuur uit de krant gehaald hebben. Rina Bakker Maandag 27 april ontving de internationale commissie van Friesland de dames uit Cornwall bij Duhoux. Onze afdeling was gevraagd tijdens het diner op te treden met het koor en de volksdansploeg. Dat viel goed in de smaak bij de Engelse dames evenals het eten. Dinsdag 28 april gingen we met 33 dames uit Wirdum, Wytgaard en Swichum op reis. Om 8 uur vertrokken we uit Wirdum. Bij de grenspost Terapel kwam een hostess van het Oost-Groningenteam in de bus. Zij vertelde onderweg waar we op moesten letten. We reden langs de Ems naar Tecklenburg waar we met de hostess een rondwandeling maakten. Na de lunchpauze vertrokken we naar Rheine waar een uur gewinkeld kon worden of waar we een kerk bezichtigden. Ieder was vrij dat uur. Daarna gingen we terug naar Nederland, waar in Westerbork van een heerlijk diner werd genoten. Al met al een lange reis maar de dag is omgevlogen. Hulde reiscommissie! Rina Bakker
Op In
Sn~~nt~jûn
24
maa~~:
~akk~bakk~ op ,~ tO~k. M~n kaQQ~ ~uV~k wat O~k~tjo~k! Jout d~t no n~koak~ng? 't H~lpt gk~n m~ak a~ ~n ~tkoom~tok~ng, I~ d~ ~oak~h nOak d~ ~Qoall~ no O~k?
In de PORTRETTEN-GALERIJ een foto van een kereltje dat niet iedereen direct zal herkennen. Martie de Ruiter, Pundyk 4, Wytgaard stt/de de foto beschikbaar voor plaatsing in ft Havenpypke. Lang geleden moet het zijn geweest . .. Misschien ter ere van een feest? Wie is nu deze kleine, lieve snuiter? ... Heeft u 't al geraden? Juist, ja ... JAN DE RUITER!
22
OUD-WYTGAARD Via zijn zwager Herman Hettinga uit Sneek ontving Assuerus Hoekstra bijgaande 2 foto's, waarschijnlijk afkomstig uit het tijdschrift "Fan Fryske Groun". De foto ter hoogte van het voormalige havenpypke, met daarbij het aanplakbord met dorpsnieuws, is genomen in 1940. De kinderen die daarop staan zouden bij "leven en welzijn" nu ongeveer 60 à 65 jaar moeten zijn. Maar wie het zijn ? De andere foto is in 1950 volgens het bijschrift genomen tussen Wytgaard en Irnsum. Wie van de lezers weet waar precies?
J~' tI{
lrd
\tlJ I'
I
ft h 1·'1 llh 1lIll"ltl'H
t!\·~·,
,~l'
1(1.
~·tl \\...:J1.~l\ld
1111["101 Ij
IJ! ,.~ "1\
d. \~I~~
11,1"1<1'1'
WURKGROEP "IPEN FARWETIER" De wurkgroep "iepen farwet ter" ûndersiket de mooglikheid in farferbining nei de Swette ta stan te bringen foar de saneamde "toervaart", d.w.s. foar lytse oan't middelgrutte (motor-)boaten. fan dizze farferbining kin dat by winterwaar ek gebrûk makke wurde om op redens utens te riden. De wurkgroep hat fêststeld dat der mooglik gebrûk makke wurde kin fan in alde (net mear besteande) farroute nei de Swette ticht lans de pleats fan de fam. Fopma. Werft de (alde) route krekt lein hat, witte wy noch net. Dat moat noch ûndersocht wurde. Wa kin us dêrby helpe? It idee fan de farroute is oppenearre by de gemeente Ljouwert dy't der wol wat yn seach, mar, wat it jild oangiet (noch) gjin mooglikheden sjocht. Wy tinke dat der dochs wol mooqlikheden binne,omt de "Noord Nederlandse Watersportbond" mei in tal gemeenten in plan gearstald hat foar aJ ternative farroutes yn' e greidhoeke foar rekreaasjefeart, ek mei as doel de ûntlesting fan it Prinses Margrietkanaal. Di t folsleine plan hat de namme "Middelseeroute" krigen. Jim ha der oer lêze kinnen yn'e kranten ferliden hjerst.
24 Op bygeand kaartsje stean de "routes" oanjûn. Foar de hiele "r'1iddelseeroute" moat der gans wat wurk ferset wurde. No is de Marrekrite der krekt mei dwaande om yn gearwurding mei de gemeenten in provinsje in oanset ta utfiering te jaan. It iepen farwetter nei ~Iytgaard soe in ûnderdiel wêze kinne fan dizze "Middelseeroute" en soe ynbrocht wurde moat te as ûnderdiel fan dit plan sjoen de kosten. Dêr foar sille wy kontakt opnimme mei de Marrekrite. As men mear witte wol fan us plannen of fan'e Middelseeroute kin men mei us kontakt opnimme. Fierders halde wy j im op 'e hichte oer de fierdere untjouwingen yn kommende Havenpypkes (sjoen us doel in gaadlike namme foar dit soart berjochten). Ta beslut kin wy noch melde dat wy by us oriëntaasje tige holpen binne troch de hear Polet fan de N.N.W.B., dy't ek by de foarljochting oer de "Middelseeroute" belutsen is en by gelegenheit ek de plannen fan Wytgaard nei foarren brocht hat by ynstansjes. Dêrfoar us tank.
De Middelseeroute • IE • • • • EI • • • • 11 • • • • •
Leeuwarden
OmJeicliaK bij 5aeek VaIM .. M'l'. .........
.---., '.04 .. ··
,,,-----------
-I I I
,
I
I I I I 1
I I
"--_I ----------i
, , , I
'1)01_
1------
I
I --'-j .._ ....
, r-----______ }-_I
I
I I
I
,
I I
, I
I
,
bwardl
--,
I 1
De wurkgroep "Farwetter" Eelke Nutma Foeke Ke'Yzer Elie de Jong
I
I -
25
EET SMAKELIJK (afl. 64) Lofsla met Monchou-tomatensaus Ingrediënten: 4 à 5 struikjes witlof 2 middelgrote tomaten in partjes 2 hardgekookte eieren in partjes bieslook of peterselie 1 deel monchou 2 delen tomatensap vers of uit pak peper zout beetje geraspte knoflook Was het witlof en haal de blaadjes los Het bittere stukje eruit halen Rangschik de blaadjes lof met partjes tomaat en ei op een diepschaal Giet er monchou-tomatensaus overheen) bestrooien met bieslook of peterselie. Maak de monchou fijn met de mixer. Voeg tomatensap toe en mix het tot een gladde saus. Eventueel zout en peper toevoegen. Een heerlijke saus bij diverse rauwkost sallades. Het volgende recept wordt verzorgd door Ida Verbeek Griet Visser
BEDANKT Langs deze weg willen wij iedereen heel hartelijk bedanken voor de felicitaties, bloemen en kaartjes die wij hebben gekregen voor onze 50-jarige huwelijksdag. RoeI en Rika Jaspers-Hiemstra
DE JI8TER ...
n
Het heeft zijn tijd gehad "de jister". Nog een generatie en men zal de archieven en musea in moeten duiken om te weten wat dat eigenlijk was. Materiaal aan tekeningen en oude foto's zijn er genoeg. Toch nam de j ister in de veehouder ij eens een voorname plaats in het bedrijfsgebeuren. Het was een klein~ met een sloot en of hekken afgesloten stukje land, waarin tweemaal daags het melkvee werd verzameld om te worden gemolken. Meestal lag het tegen het "hiem" aan en hoorde bij de "finne" . Maar ook verder van de "pleats" was soms een jister aangelegd om de koeien tijdens het melken bijeen te houden. Het is dan ook niet vreemd dat vele spFeekwoorden zijn ontstaan die betrekking hebben op de jister. "In skofke op 'e jister", betekende dat men het een poosje niet te ruim had op wat krap zat met de zakcenten. "Immen yn 'e j ister helde ", niet veel laten verdienen. "Dat hynder moat op 'e jister", is te vet en moet afslanken. Was het bij iemand een vuile troep dan zei men: "lt liket dêr wol in jister". Hopelijk zal zo de jister nog voortleven, misschien ook als bernejister (kinderbox). Maar door de moderne bedrij fsvoer ing is de j ister uit het beeld verdwenen en daarom nog als aandenken:
28
Fan "ji./.,te.Jr. ne.-i "wac.htJr.omte." Noc.hJr.i./., dy ji./.,te.Jr. be.~-ibje.; ne.Jr.~yn a~ n-ie.Jr., Ja, ne.-i ~a'n nynt-ic.h, ~e.c.ht-ic.h j-ie.Jr. .• Dat ~yt~e. hoe.kje. gJr.ûn, -it p~ak,
-in "-ie.pe.n~onupLd" nûn dê.Jr. -it ge.Jr.ak. No i./., dy ji./.,te.Jr. a~ nan ju~te.Jr.,
MaJr. de. oant-inke.n~ b-in 'k ne.t bj~te.Jr.,
Me.~ke.Jr.~t-i-id de. k-ij de.Jr.yn, t-ic.ht de. j-i~te.Jr.pe.a~.
Dê.Jr.ûnde.Jr. tJwc.h ~tJr.ûpte. de.Jr.ut -in -in ne.Jr.~-i~e. ke.a~
'k Sjoc.h noc.h pake., oe.Jr. de. h-ikke., ~kógje.nd
Dat tanJr.-i~; de. k-ij wje.Jr.kógje.nd, R~t-ic.h wac.ht~je.nd op man On nJr.ou, Komme.nd me.-i ame.Jr., tuo~~e. 06 tou. MaJr. dan op~kuoJr. e.n ~amaJr. ûnJr.ê.~t Wo.V1;t.bJr.-i..~ e.n boum-i..c.h w-i..e. -i..n ~ê.~t. Ek tJr.oc.h dunje.n e.n Jr.ame.n, 't w-i..e. naa-i.. •. En ~omt~din de. me.~ke.Jr. ~nde.kboppe.~t ~e.-i..! ;
Sa me.~ke.nde. we.-i.., ~-i..tte.nd op 'e. :tuo~~e.,
Gonge.n de. pJr.akke.~aa~j~ tJr.oc.h de. ho~~e.,
Som~ k~omje.nd e.n w-i..e.t, dan t-i..ge. ~w-i..tte.,
't W-i..e. ~ ~e.aJr.d: Dy ~ê.~te. dJr.-i..p ne.t ~-i..tte.
~-i..tte..
Somt-i..de.n yn 'e. moude. e.n ~towe.,
Dan yn 'e. dJr.e.k, de. k~ompe.n ~-i..tte.n b~-i..uwe..
By 't ma-it-i..-id, ~-i..mme.Jr.de.-i.., a~ by de. hje.Jr.~t,
TwaJr.-i..~ de.~, ~a hat -i..t doe. we.~t.
T-i..de.n ge.ane., oaJr.e. t-i..de.n komme.. Me.-i.. -i..n pJr.otte., -i..~ de. ji./.,te.Jr. e.k a~ Jr.omme.; Wê.Jr. w-i..e. 't p~ak, wê.Jr. 't e.k a~ ~e.-i..?
De. "t-i..-i..d" naam e.k a~ de. j~te.Jr. me.-i... 'k H-i..ngje. 1'10, ~kogje.nd, oe.Jr. 't noe.Jr.~te.k,
Ik t-i..nk: Dy wac.htJr.omte. -i..~ ne.t ~a ge.k. Un:twape. ne. , kompjûte.Jr. ~tjoe.Jr.de. k-i..j, 't He.aJr.t by de. n-i..jmoade.Jr.-i..ge. buoJr.ke.Jr.-i..j! J.R.
29
,~
RINGRIJDERIJ MET PAARD EN WAGEN.
Het zal in geschiedenis zeker de eerste keer zlJn geweest, dat een dergelijke mani festatie is afgezet. Er moet in het verl eden wel eens een harddraverij zi jn gehouden op de "rijksstraatweg", tussen de Buorren en de Plof, maar deze keer was het "in slach om'e tsjerke" een geschikt parcours voor de 15 deelnemers aan deze ringrijderij. De vereniging: de Friese Aanspanning was naar Wytgaard gekomen om dit met hulp van eigen mensen te organiseren. Het was vrijdagavond 22 mel echt "bûtensittenswaar", zodat het publiek kon genieten van de bonte variatie "reau op Ie dyk", van Tilbury, Dog Cart, Concourswagen , soms eigen ontwerp. Spannend waren de pogingen te zien van menner en naast hem zittende ringsteekster, om zoveel mogelijk ringen uit het handje te halen. Als winnaars kwamen uit de bus: 1. G.vd. Heide en Astrid Stuiver Heerenveen, 39 punten. 2. Fam.Andela Tzum met 35 punten. 3. Fam. Hosper Akkrum met 31 punten. 4. F.de Bruin en Judith de Bruin Wartena, 30 punten. Voor het schoonste geheel werden door de jury aangewezen: Fam. vd. Wal Bozum met Fries tweespan voor Siamese Phaeton. Bij de bovenlanders fam. Schilstra van Warns voor een Oostenrijkse boodschappenwagen. Op de foto Is zien we voor ons twee bekende deelnemers, met Fries paard Willem en Roelie Fopma en Hessel en Agnes Ypma met zijn Tjard merrie. Al met al was deze avonrl een geslaagd begin van de verdere gebeurtenissen ln Wytgaard. De autoshow van Haaima van Wirdum in de tent op het sportterrein en de eerste klas kaatspartij op zaterdag en zondag 23 en 24 mei.
30
31 Winnaars heren Ie klas: 1. Johan Dkkinga, Makkum Johannes van Dijk, Huizum Hotse Rusticus, Marssum 2. Ruurdt Rutten, Wijnaldum Henk Vlietstra, Franeker Thomas vd. Meer, Hardegarijp 3. Klaas Berkenpas, Rauwerd Rinse Bleeker, Heerenveen Klaas Anne Terpstra, Engelum Als Koning werd Johannes van Dijk uitgeroepen.
Winnaars dames: 1. Jitske Venema, Dronrijp Janny Yntema, Witmarsum Sandra Goodijk, Wijnaldum 2. Thera Jellema, Achlum Monique Gjaltema, Leeuwarden Monique Stelwagen, Rauwerd 3. Sarie Lyclama à Nijeholt, Leeuwarden Tineke Schat, Tzummarum Lyda Bremer, Leeuwarden FRIESE HUMOR UIT DE KAATS-TEKEN-PEN ...
KAATSVERENIGING MEI ELKüAR NIJ LIBBEN
32
BEDANKT! Langs deze weg wil ik iedereen bedanken voor de vele (165) kaarten die ik heb ontvangen tijdens mijn verblijf in de verschillende ziekenhuizen. Vooral de kaarten met een aanmoediging voor mij er opgeschreven, zoals: de moed er in houden, de kop omhoog en we zien je graag gezond terug, hebben mijn gemoed a f en toe danig op de proef gesteld. Maar ook de mensen die mij hebben opgezocht in Groningen, Leeuwarden of in Beetsterzwaag, soms in grote getale, hebben mij steeds moed in gepraat. Mijn grootste dank gaat vanzelfsprekend uit naar mijn kinderen en Maaike. En niet te vergeten mijn pakesizzers met hun zelfgemaakte tekeningen. Mijn dank gaat ook uit naar mijn buren die mijn gras hebben gemaaid, mijn tuin hebben onderhouden en mijn huis en spullen onderhouden. Heel hartelijk bedankt ook voor de bloemen bij mijn thuiskomst. Het was grote klasse. Douwe
I~
ANDRINGJI l transRort· ) J. D. ANDRINGA Buorren 649089 BL WYTGAARD Wij houden ons ook aanhc'Jolen voor
Vl:AHUIZINGEN
transporten * alle * speciaal veevervoer
Telefoon 05105-1394
33
NA HET FEEST ... Grote gebeurtenissen hebben, als het goed is een vervolg in de vorm van een nabeschouwing. Zo ook hier. We vroegen Sytse:"Hoe bist bekommen?" "Poer bêst" was het korte maar duidelijke antwoord. Maar hij kan het beL\!ijzen ook. Was hij niet één van die twaalf duizend marathonlopers van Rotterdam? Wat een konditie moet deze man opgebouwd hebben om dat te presteren. En dat alles ondanks de grondige en tijdvragende voorbereiding voor zijn feest op 29-2 j.l. Maar 5 april "soe 't heve"! Hoewel bekende hij die laatste kilometers waren geen hosanna en het allelua kan er ook niet af' Het was meer van: Kom mij te hulp .... Kreunend en steunend, op het aanmoedigen van het publiek (onder zoveel ogen kan men niet afgaan) werd de finish behaald. Wel voldoende lucht. Dat was het probleem niet (hoe bestaat het voor zo'n roker l ) maar de "alde skonken woene op 't lêst net sa bèst meer" (gjin praat foar sa' n jongkeardel). Aldus deze marathonloper, die na 4t uur die 42 km aflegde. Een hal f uur voor de vastgestelde limiet en een half uur na zwager Thijs, die in dit alles een grote rol speelde. Ook vanaf deze plaats onze gelukwensen en bewondering voor die prestatie van deze veteraan. Ook komen wij nog even terug op de 29ste februari met een gedicht(je) (dat is blijven liggen) en een foto die voor zich spreekt.
34
U-ó Sljue! 't 1-ó al op alle w~zen be-óongen, Sa -ótad~~h oan, tko~h net te tellen tongen. Yn aldekhande tek-óten en ûndek-ókate w~zen.
Mak'k bUljkjemû kán-ó dekljn te betüen, 1t Ijn tk~je kûpletten; -óa ek -óel-ó nektelde Want oak-ó -óe~t men n~-ót ~t -óelde! Vu~
wukd mann~~h, en -óang ~ ek al -óa bann~~h. Ta eak 6an ~t hegeke, mak ek noak U-ó, Hat ek Ijn d~zze m~en-ók~p -óljn thU-ó Vek't WIJ -óuvek wat gkut-ók op b~nne. Me~ ~n gkutte "6emljlje", dê.kom h~nne. dan
Me~
hj~~ ekno~h ~n
m(J_~ljk
Sa ;'-ó ek pa-ól~k. tko~h "-óljn" kOMen, Mak wolm~end, ek tko~h al dIJ oaken. R~-ó Ijn 't -ó~nuje -óet, 't w~e oak-ó net -óa'n toek WIJ h~ene nan ' t j ~ek ~n de~, mak' t ek ·6 oak h~m ·bê.-ót oek Sa gean WIJ dan -ópljljend en -ójongende we~,
Op ne~'t Gouden nee-ót, hoe 't ek komme me~.
J.R.
35
TENTOONSTELLING TITUS BRANDSMA In het var ige It Havenpypke kon U de aankondiging lezen dat het Doc.Centr. voor R.K. Friesland tijdens de meimaand een tentoonstelling heeft opgezet over het leven en werken van Pater Brandsma. Dit was een van de onderdelen in het kader van de herdenking van deze priester, die zich verzette tegen de maatregelen van de bezet ter om de R. K. pers naar haar hand te zetten en daardoor ln het concentratiekamp Dachau omkwam op 26 juli 1942. De recreatie- en biljartzaal van het Dienstencentrum was hiervoor ingericht. Velen hebben materiaal beschikbaar gesteld, de familie, het Carmelieten archief te Boxmeer, personen uit Friesland en wat er in eigen Doc.Centr. aanwezig is. De expositie was zo opgezet dat er een duidelijk verhaal ln zat. Bovendien was het in onderdelen 7 gebeurtenissen ingedeeld. De opening op zaterdag 2 mei werd verricht door vicaris pater C.L .M. Grasveld, o. f.m., terwijl kerkhistoricus Dr. H. Alderhof de herdenkingsrede uitsprak. De organisatoren mochten zich verheugen ln een grote belangstelling vanuit geheel Nederland, ja zelfs tot over de grenzen en uit Amerika. Uiteraard een geselecteerd publiek die zich op één of andere wijze betrokken voelde bij deze standvaste Fries, de eenvoudige geleerde, de harde werker, zwak van lichaam maar sterk van geest' Méér dan een verzetsheld!
36
FEKANSJE-KAMPEN SKYLGERLAN WA BUUWT THuS? DO DOCHS NET! Liket it dy net wat ta~ in wike op kamp nei Skylge? It eilan dèr't se alles ha wat noadich is foar in moaie fakansje. Ferline jier barde der û.o. it folgjende: ... "Op woansdei stie i t hiele kamp op 'e kop. Wy lde bisten lykas liuwen en tigers rûnen los op 'e Sti fting om. It wie op us sirkusdei. It moaiste wiene de heldhaftige akrobaten. Mei spanning sieten wy to wachtsjen op it trapezenûmer." ... '" "Yn hiel Hoarne wie oan 'e ein fan 'e wike al gjin oardellitersflesse kola of in pûde sjips mear te keap. Dêrom ha we de jûns op it stran fan Easterein gesellich by i t kamp f joer poeiermolke opwaarme en pan koeken en bale bakt." ... . .. "Mei in "echte" radio-utstjoering waarden de bern op 'e hichte brocht fan it mysterieuze ferstjerren fan popstjer Hessel. De bern waarden omdope yn resjersjeurs en moasten yn 'e stjustere bosken en dun en utsykje wa fan de fii f fertochten de han hie yn de lugubere moard." ... Wêrom soest noch twivelje. Jou dy op foar de bernekampen op Skylge l Dat kin bv: T. Hokwerda~ Koaikamp 5, 9254 EK, Hurdegarijp Tillefoanyske informaasje op 05110-3039 (jûns nei 19.00) Wa? Wannear? Hoefolle? 10-11 jier 27 july-l aug. le kamp f 220~- 12-13 jier 3 - 10 aug. f 285,-2e kamp 14-15 jier 10 - 17 aug. f 320.-3e kamp Foar de kamplieding Sjoukje Jager Sytze Boonstra rv'larten Scholten
37
MERKE-NIEUWS! ! !
Op 14 en 15 augustus is het weer merke in ons dorp zoals u al heeft kunnen lezen in de merkekrant. De merke en dus ook de optocht heeft als thema~stripfiguren. Voor het openingsspel zullen we per straat weer een captain vragen. Tijdens' het openingsspel is er voor de kinderen van de basisschool weer van alles te beleven in de feesttent. Voor het schoolkaatsen opgeven via de school en kinderen van buiten bij Tjerk v.d. Meer, tel: 2707. Op zaterdagmorgen zijn er weer de kinderspelen waarbij we rekenen op veel kijkers en eventueel helpers. Kinderen van buiten opgeven bij Durk Boonstra, tel: 2831. Ook voor het broodjessmeren op zaterdag graag opgeven bij Marijke de Jong, tel:2084. Op donderdagavond komt de commissie langs om de straatversiering te beoordelen. Tot slot; een prettige vakantie en tot ziens op de merkel De Merkecommissie
GESLAAGD Johannes Hoogland aan de Middelbare school voor Levensmiddelen technologie te Bolsward. Jourika Hoekstra is in Frans.
Parijs geslaagd voor het examen
38
SOCIETEIT KLAVER-AAS It wintersko ft leit alwer een moanne as wat efter us, en elts sit no fansels te genietsjen fan de moaie maaitydsdagen die yn dizze maai tiid sa mar oer us hinne komme. Mar as stiet de sinne ek noch sa heech oan 'e 10ft, wy moatte jimme dochs witte litte hoe as it ofrûnne kaart seizoen ferrûn is. Wy as bestjoer miene dat i t wer een goed en gesellich kaartskoft west hat, de dielname koe, wat de grutte partijen oangong wol wat bet ter, mar wy geane der mar fan ut dat de minsken him thus net si t te fervelen, want der is hjoed de dei foar elts och sa folIe te dwaan, en dan faIt it faaks net ta om een kar te meitsjen. Wy winskje oan alle lêzers en kaarters yn elts gefal een goede simmer , mei tige moai waar, en der by oanslutend een hiel sûne fekansje. Hjirby noch fermeld de utslagen fan de twadde helte fan it seizoen en de winnaar fan de beker, die it puntenklassemint oplevert, ta oan de lêste kaartjûn bleaun i t spannend, wa de beker mei nei hus nimme mocht, mei 1 punt foarsprong op W. Hemstra is it us aId wytgaardster Hans Ypma ut Wergea, die in jier lang de beker thûs ta pronk stean hat. Us lokwinsken foar dizze kaarter die mei 17 punten winnaar wurde. Bestjoer Sociteit Klaver Aas
11 jan. De grutte Ie J~nnie Schuurman Jan Hoogland
Troost Ie Jelle v. Balen Wi11em Hemstra
Poedel Ie Jappie Schuurman Willy d. Bruin
2e Ale Terpstra Bert de Ruiter
2e Gerard Jorna Joop Swart
2e Jochem Douwenga Douwe Leistra
25 Jan. Ie Jan Brinksma Sibble v.d. Meer
Ie Antoon Jorna Froukje de Boer
Ie Trees Hemstra Ale Terpstra
2e Foppe Jorna Wi11em Hemstra
2e Jannie Schuurman Willie Jorna
2e Piet Jorna Freddy Hemstra
8 febr. De Grutte Ie Hans de Ruiter Frits Hoogland
Troost Ie Hans Ypma J. Douu\lenga
Poedel le Janny Schuurman L. de Bruin
2e Giny de Jong Willem Hemstra
2e \,,Jietse Jorna Hilly Hoogland
le Trees Hemstra Foppe Jorna
22 Febr. Ie Piet Jorna Hans Ypma
Ie Frits Hoogland Aan de Haan
le Jappie Schuurman J. Douwenga
2e Aaltje Santema Wietse Jorna
2e L. de Bruin Willem Hemstra
2e Jannie Schuurman Franskje d. Boer
7 Maart Ie Douwe Leistra Klaas v.d. Heide
le Jappie Schuurman le Aan de Haan Hans Ypma Wietse Jorna
2e Antoon Jorna Jelle v. Balen
2e Hilly Hoogland Piet Jorna
2e Jelle de Jong Si es de Jong
20 maart Ie Jan Brinksma Gerard Jorna
le Hilly Hoogland Wietse Jorna
le Foppe Jorna Frits Hoogland
2e Hans Ypma Douwe Leistra
2e Jan Hoogland Antoon Jorna
2e Jet Terpstra Hans de Ruiter
4 April Ie Jet Terpstra Piet Jorna
le Jappie Schuurman le Frits Hoogland Jan de Bruin John Hoogland
2e Sies de Jong Jelle de Jong
2e Tjits Hoogland 2e Hans Ypma Giny de Jong Klaas v.d. Heide
3e L. de Bruin J. Douwenga
3e Ale Terpstra Yde Santema
3e Janny Schuurman Joop Swart
VOORDAT KINDEREN LEREN LEZEN. In groep 3 van de basisschool leert uw kind lezen. Dat is een moeilijk proces. Je hebt er al je aandacht en je oren en ogen bij nodig. Daarom begint de voorbereiding al veel eerder dan in die derde groep. Dat gebeurt op school en dat kan ook thuis. Een kind dat leert lezen moet weten waarom geschreven taal belangrijk is of waarom het leuk kan zijn. Het eigenlijke leren lezen kunt u het beste aan de basisschool over laten. Maar u kunt uw kind wel helpen bij een goede start. Daarvoor geven we u de volgende tips. Tip 1. Lees uw kind regelmatig voor. Bijvoorbeeld elke dag op een vast tijdstip. Ook als u zelfleest geeft u het goede voorbeeld en krijgt uw kind het idee dat geschreven taal belangrijk is. Tip 2. Oefen met uw kind begrippen als 'boven' 'onder' 'links' 'rechts' 'begin' 'einde' en 'midden'. Dat kan naar aanleiding van een tekening of bijvoorbeeld bij het aankleden van uw kind. Tip 3. Doe tussendoor spelletjes met de klanken in de taal. Bijvoorbeeld eenvoudige, korte rijmwoorden zoeken: 'Wat rijmt er op boom?' Ofraadspelletjes: 'Ik zie. ik zie wat jij niet ziet en het begint met een 'b'.' (U moetde letter ob' dan uitspreken zoalsje hem hoort, dus 'bu' géén 'bee'!) Tip 4. In de speel-o-theek kunt u allerlei ondersteunende spelletjes vinden. Geheugenspelletjes, lotto's en sorteerspelletjes zijn allemaal geschikt om het concentratie-vermogen en het geheugen van uw kind te ontwikkelen. Ook het leren letten op kleine verschillen is belangrijk voor de aankomende lezer of lezeres. Tip 5. Belangrijk is om te stimuleren, maar forceren werkt averechts. Dring daarom niets op. Ook is het niet goed om een kind op de vingers te tikken bij fouten. Geduld en aanmoediging zijn de belangrijkste zaken voor u als ouder. ·Voor dit artikeltje is geput uit een bijdrage over leesmethoden in de Consumentengids van maart 1992.
40
WEEKEND-DIENSTEN HUISARTSEN Praktijk Wirdum e.o. 20-21 juni Dr. Dijksterhuis en Dr.Valken Wirdum tel.1303 27-28 jUni Dr.v.Drooge Warga tel.1261 4-5 ' ~li Dr. Dijksterhuis en Dr. Valken 11-12 juli Dr.v. Drooge 18-19 juli Dr. Dijksterhuis en Dr.Valken 25-26 juli Dr.v.Drooge 1-2 aug. Dr. Dijksterhuis en Dr.Valken 8-9 aug. Dr.v. Drooge 15-16 aug. Dr. Dijksterhuis en Dr.Valken Alle donderdagmiddagen en avonden Dr.v. Drooge. VAKANTIEREGELING HUISARTSEN PRAKTIJK TE WIRDUM Dr. Dijksterhuis en Dr. Valken hebben vakantie van 22 juni tot en met 3 juli. De praktijk wordt waargenomen door Dr.v. Drooge te Warga tel.05105-1261. In deze periode kunt U de afspraken maken via de assistente te Wirdum. De herhalingsmedicijnen gaan gewoon door. Praktijk Weidum e.o. 20-21 juni Dr.Bergwerf Baard tel.05173-1272 27-28 juni Dr.Loor Oosterend tel.05159-1488 4-5 juli Dr.Bogstra Wommels tel.05159-1488 11-12 juli Dr.Bergwerf 18-19 juli Dr.Loor 25-26 juli Dr.Lukkes Weidum tel.05106-224 1-2 aug. Dr.Bogstra 8-9 aug. Dr.Lukkes 15-16 aug. Dr.Bergwerf van 13 augustus tot en met 2 september is Dr.Lukkes afwezig in verband met vakantie. Dienstencentrum. De herhalingsrecepten voor medicijnen kunnen in de vakantieperiode van 1 juni tot 1 september alleen donderdags worden ingeleverd voor 11 uur.
41
WEEKEND-DIENSTEN REGIONALE KRUISVERENIGING Thuiszorg: De wijkverpleegkundigen van het team ~oarnsterhim hebben van maandag tot en met vr ijdag spreekuur van 13.00 14.00 uur onder telefoonnummer 05662-3891. Ouder- en kindzorg: De verpleegkundigen van het team ouder- en kindzorg Leeuwarden Zuid/Boarnsterhim hebben van maandag tot en met vrijdag spreekuur van 13 . 00 - 14.00 uur onder telefoonnummer 058-122999. Voor vragen die niet tot het spreekuur kunnen wachten, is de kruisvereniging 24 uur per dag bereikbaar onder telefoonnummer 058-865844. U krijgt dan een telefonist aan de lijn, die een wi jkv erpleegk undige voor U kan oproepen. Kraamzorg: Als de baby zich aankondigt kunt U kraamzorg aanvragen onder telefoonnummer 058-865800. Voedingsvoorli~hti~g~ en dieetadvisering: Maandag tot en met vr ijdag spreekuur van 13.00 - 14.30 uur onder telefoonnummer 058-865811.
COLLECTES De jaarlijkse Astmacollekte heeft dit jaar in Wytgaard en omstreken f 662,70 opgebracht. Hartelijk dank aan de milde gevers, maar vooral aan de collectrices die zich ieder jaar weer voor dit goede doel beschikbaar stellen. Dank namens Cara fons Ned. D. Roorda-Bruinsma
42
19 21 26 27 28
juni juni juni juni juni
28 2 3 4 5 14 15 28 5 13 26
juni juli juli juli juli aug. aug. aug. sept. sept. sept.
Stratenvolleybal toernooi sportveld 4e Ledenpartij kaatsen Bruiloft Twirre Schoolmeisjes partij kaatsen Radio Fryslan vanuit R.K. kerk Wytgaard m.m.v. kerkkoor St.Cecilia Meisjes partij kaatsen Pearke kaatsen Pearke kaatsen Federatie partij kaatsen 5e Ledenpartij kaatsen Merke Merke Bruiloft Twirre Feestavond buurtver.Nea Genoch Wille 6e Ledenpartij kaatsen Dansen parochiezaal
Voor informatie en opgave data's tel.:2D66.
Mann~~h ~~n w~t ~t n~t;
Wat Ma~
~n ho~ w~~ I t FV1.))~t ? no, 50 j~~~ ~~tt~~,
sjo~ht m~n ~t no~h~~ b~tt~~. V~~om ))ok)) ~)) n~a t~ ~~t!
