2102
C
25
GELTKHEID!
FRTHEID!
BROEDERSCHAP! In den Bofch den 23 September 1797 7 derde jaar der Bataaffche Fryheid. h e t
De Reprefentanten van het Volk van Bataaffch - Braband aan dê Na-tionaale Vergadering, reprefenteerende het Volk van Nederland. BURGERS
REPRESENTANTEN!
J ^ a ontfangst van Ulieder Misfive en Decreet van den 8^" dezer, wierden W y by le&ure der daar by aan Ons toegezondene Misfive der provifioneele Municipaliteit van Breda, door eene aandoening getroffen , diè zich beter laat gevoelen, als befchryven: hard toch, dit zult Gylieden Hgtelyk penetreeren, valt het voor een ProVinriaal Beftuur, 't geen altoos getragt heeft, Volgens Eed en Plicht te werk te gaan, en niets anders, als 'sVolks gemeen belang, 20 verre deszelfs Gewestelyke betrekkingen aangaat: bedoeld, gedenigreerd, belasterd te ' A WO*0
C*) worden, voor het oog der geheele Natie: — Ja, Burgers Reprefèntanten! men is niette vreede geweest, Onze handelingen en bedoelingen , uit een verkeerd en haatelyk oogpunt, aan UI. voortedraagen; maar men is zelfs zo verre gegaan, dat men die M i s five, dat lasterfchrift, door den publieken druk onder het oog des Volks heeft durven brengen. D a n , laat Ons van haatelykebenaamingen afftappen ; een goede zaak heeft dezelven niet noodig, en W y houden Ons ftelüg verzekerd, dat verre de meerderheid der Ingezetenen van dit Gewest, Onze bedoelingen minder miskennen, en een rechtvaardiger oordeel over Onze daadèn vellen z a l ; en W y vertrouwen, dat G y l . , na eene attente ledure dezer, ten Vollen overtuigd zult z y n , dat W y de zodanigen niet z y n , zo als W y by gezegde Misfive der provi^ fioneele Municipaliteit van Breda worden afgefchilderd. D e hoofdzaak, waar over die Misfive rouleert, is het zenden eener Commisfie naar Breda, tot het oproepen der Stemgerechtigde Burgeren, ter verkiezing van een provifioneel Plaatfelyk Beftuur, met den gevolge en aankleeve van dien; en W y zouden dus ook kunnen voldaan, met de noodzaakelykheid en gepastheid yan deze mefure aan dën dag
C
3 ) dag te leggen: dan, daar het gezegde provifioneele Municipaliteit heeft goedgedagt, Ons gantfch Beftuur, federt den 24^" December 1795 af, tot op heden, gehouden, te bezwalken, en als in tranfitu, echter by forme van inleiding, Ons daadenten lasten te leggen, die , of nimmer door Ons zyn gepleegd, of juist zo, en niet anders, zoude men de Rechten yan den Menfch en Burger niet verkragten, hebben moeten behandeld worden; zuilen Wy die inleiding, zo kort mogelyk, ophelderen, en de daarin vervatte pofitives ontleden. Men befchuldigt Ons, vmr eerst, dat de Stad Breda te hoog is aangeflagen geworden in de rechtige opbrenging van onderfcheine Geldheffingen. Er zyn door Ons twee geforceerde Geldheffingen (vrywillige, toch buteert men niet, en daarin ook word niemand aangeflagen) en wel over de geheele Provintie, gedaan : daar nu de Lasten zyn tweederly, of Reëele, of Perfoneele, hebben W y een van beiden tot bafis genomen; en wel in den voorledenen jaare, de Perfoneele Lasten, of gemeene Middelen ; en hierin is Breda niet te -hoog aangeflagen geweest, als men in aanmerking neemt, dat, daar die Middelen, tien- jaaren door eikanderen gereA a kend,
co . kencl, jaarlyks rendeerden 42000 Guldens, de Stad Breda, uit aanmerking, dat de Militairen in de gemeens Midder len mede corïtribuèeren, en in deze heffing niet begreepen waren, is aangeflagen geworden op 36000 Guldens. De heffing nu in dezen jaare is eene anticipatie op de Verpondingen; daar nu Breda in de rekening der Verpondingen gebragt word voor 'Memorie, en de Wet van Gelykheid medebrengt, dat alle, vooral geforceerde, Lasten, gelykr kelyk gedraagen worden; hebben W y dezelve aangefchreeven op 12000 Guldens, en wel op deze bafis, dat, daar in Breda geteld Worden 8250 Zielen, in de Stad Bofch 12627, en in de Stad Bergen op Zoom 4722; Breda dus ook, als 'twaare, bevat twee derden der Zielen van den Bofch, en iets minder dan het dubbeltal der Zielen van Bergen op Zoom; daar nu de Verpondingen over Bergen op Zoom bedraagen 6732 Guldens en 7 Stuiv., en die over ten Bofch 20747 Guldens, 10 Stuiv. en 12 Penn., hebben W y gemeend, een gantfch niet bèzwaarend middelgetal te moeten neemen, ,en voorf. fomme van 12000 Guldens te moeten aanfchryven. M e n befchuldigd Ons verder van tegen
el-
(5) eikanderen aanloopende Befluiten in on^ftaanc gefchillen, tusfchen Breda en- haare Jurisdictie Teteringen. 'tls zo, 'er hebben differenten tus~ fchen Breda en Teteringen beftaan; Wy hebben daarin by Refolutie van den tfden en i o Maart laatstl. uitfpraake . ge- , daan; dan een nader Adres der zich hoemende Municipaliteit van Teteringen, hield zodanige gronden in, dat het zeer fpeculatief voorkwam, of niet de zaak door de omwenteling en opgevolgde Volkskeuze j zodanig was veranderd geworden, dat de werking van welgem. Onze Refolutie daar door onmogelyk wierd gemaakt, en om- die reden meenden Wy dezelven te moeten furcheeren; doch, na onderzoek van zaaken, hebben Wy de furcheance weder opgeheven. Nog legt men Ons ten laste, dat de Stad een onbillyk nadeel lyd, door haar het recht der Hoofd- en Leenbanke over de Stad en Lande van Steenbergen te ontneemen. Wat nu hebben Wy omtrent die gantfche Hoofd- en Leenbanke gedecideerd? P e Burger Daverdoing, in zyne qualiteit tegen zekeren Mangelaars procedeeren-de, appelleert laatstgem. voor de Hoofden Leenbanke van: Breda; de Municipaliteit van Steenbergen adresfeert ïich A 3 aan d e n
co aan O n s , en verzoekt, op gfond der Rechten van den Menfch en Burger, dat W y zouden verklaaren, dat Van de Vonnisfen, door het Gerecht van Steenher gen geflagen, niet aan die Hoofd- en Leenbank, maar dire&elyk aan den H o ve Provintiaal zoude worden geappelleerd; waarop, door Ons by Refolutie van den suften Augustus laatstl. is verklaard, dat deze zaak, in dit fingulier geval, ongepraejudiciëerd een ieders recht by appel zoude gebragt wórden ter cognitie van welgem. H o v e : — maar zouden W y niet hebben kunnen decideeren? Is niet Steenbergen oudtyds een Hoofdbank op zich zeiven geweest, waaraan van de Schepensbanken van Kruisland, de Heen en Prinsland w e r d -geappelleerd? Immers ja! en zal nu de gantfche Revolutie nog dat niet ten gevolge hebben, dat Steenbergen, voor zich en haare Jurisdictie, herfteld word m haar voorig Recht, om dire&elyk aan den Hove van Juftitie, zonder eene Hoofdbank, waaraan zy voormaals niet fubjeéfc was te erkennen, te kunnen appelleeren? E n , wat die Hoofdbank, als Leenbank aangaat, W y hebben Ons altoos geïmagineerd, dat een Leenbank niet konde aangefteld Worden, als door den
(7
)
den Leenheer zeiven; en W y gelooven niet, dat iemand zich zal verbeelden, dat de Ingezetenen van Breda Succesfeurs zouden zyn van den geweezenen Stadhouder, als Leenheer over deszelfs refpedlive Leenen. Wyders is het een misdaad;in Ons, dat de Ingezetenen van Breda zyiv bezwaard geworden met de derde, verhooging van het klein Zegel, terwyl de Willemftad, Prinsland en Dinteloord, van dat . Middel zouden blyven geëximeerd. W y hebben geen derde verhooging van het klein Zegel voor Breda geïntroduceerd, maar bevindende, dat de' Ingezetenen dier Stad het Zegel betaalden onder korting van een derde, 'tgeen nergens als aldaar plaats heeft, en geen grond voor die exemptie kunnende vinden ; terwyl ook de provifioneele M u n i cipaliteit, welke daarop alvoorens is gehoord, nog dat Privilegie van exemptie zelve, nog de tituï van Acquifitie kunj nende bewyzen, W y gemeend hebben, dat het woord van Gelykheid geen ydele klank moest z y n , maar ook op de Belastingen moest werken, en hierom hebben W y de Ingezetenen der Stad Breda gelyk gefield met die van het platten Land: e n , indien flegts de Finantiëele
t
8 > toeftandvan dit Gewest het immer permitteere, zullen W y zeker tragten, eene - i zo veel mogèlyke egaliteit in alle de Lasten te irttroduceeren: wat Prinsland en Dinteloord aangaat, fchoon hetzelve nimmer van Braband zy gefcheiden gew e e s t f ' a ï s alleen door een ongelukkig misverftand, en mogelyk te vröegtydige iever, fchoon dus de aldaar geheven wordende Belastingen aan deze Provintie naar rechte toebehooren, zult G y l . beter geinformeerd z y n , dan W y , hoe het aldaar met het klein Zegel gefteld z y ; en, wat Willemftad aangaat: 'tis waar, aan dezelve Stad is voor den tyd van één jaar gepermitteerd het gebruik van het klein Zegel agterwège te laaten, edoch, in plaatfe van dien betaald dezelve Stad 500 Guldens meerder, als zy anders zoude betaald hebben; en, indien alle de Gemeentes van Bataaffch- Braband eene gelyke fom naar evenredigheid wilden contribuëeren, zeker zoude dit geen gering foulaas aan de Kasfe van dit Gewest toebrengen. W y hadden haast vergeeten te fpreeken, van de ongerymde befchuldiging, dat de Gemeente van Breda genoodzaakt zoude geweest zyn haar aandeel te leveren in de^ baarden voor den Veldtrein,- fchóon reeds • 'gecontramandeerd. pit i
r
co Dit 'is 'er van! — na dat W y , van wege door UI. daartoe aangefchreeven zynde, de noodige ordres gefteld hadden, dat van iedere v y f honderd Zielen één Paard zoude geleverd worden, adresfeerde de provifioneele Municipaliteit zich aan O n s , om dilay in de leverantie te bekomen; dan, daar haar by refcrïptïe door' Ons ten ftelligften wierd geordonneerd , ten bepaalden tyde en plaatfe het aandeel haarer Gemeente te leveren; ontflngen W y de , hier by fub No. i . copielyk overgelegde Misfive, waai" uit blyken z a l , dat die leverantie op. dat tydflip geenfints was gecoritramandeerd, en dat de provifioneele M u nicipaliteit van Breda, na affpraak met den Infpeóteur dier Paarden, zelfs zonder nadere ordres van Ons daartoe ge' had te hebben, de noodige mefures heeft genomen, om voor den ^ien A u gustus des afgeloopenen jaars, het aandeel haarer Gemeente in die Paarden te Woerden te leveren. Wat nu aangaat de gedimïtteerde Landen Zee-Officieren, en het Commïtté vaa Waakzaamheid en Correfpondèntie,, W y weeten niet, , dat den gedïmïtteerden Officieren immer het Land is ontzegd geworden: zyn z y ©pïoer;fë, B of
•of anderfms misdaadig, dit is een zaak der ordinaire Juftitie, en dus voor de Municipaliteit, van Breda een zaak die haar zelve aangaat, terwyl tegen de geemigreerden eene gelyke Publicatie is gedaan als in Holland, welke te executeeren, of doen executeeren, dus de plicht is van iedere Municipaliteit. E n , zo veel het Committé van Waakzaamheid en Correfpondèntie aanbelangt dit is geerigeerd op Onze aanfchryving op verzoek van Uwe Comraisfie van Binnenlandfche Correfpondèntie; maar W y hebben nimmer veel wezendlyks van dat Committé te Breda gezien, als alleen een verzoek, om een party Spionnen, ten koste van den Lande te kunnen falanëeren, en daarin is niet getreeden geworden. M e n zegt verder, dat Ons gedrag inconsequent is, omtrenMiet overgeeven en weder intrekken der Franfche Asfignaten Dit w van de zaak: in Holland en andere Provintien, zyn voor de Asfignaten Provintiaale Recepisfen uitgeleverd, zulks is hier onmogelyk geweest; Wy echter meenden de Ingezetenen van dit Gewest, even gelyk anderen: eenig dedommagement te moeten toevoegen • W y vorderden i)ier op opgave van het mon-
( I I )
montant, dat ieder onder zich had, en, om alle frauden voortekomen, en te beletten, dat men ze niet naderhand elders Vkonde gaan opkoopen, ordonneerden W y de Confignatie daarvan onder de refpeétive Municipaliteiten, en de bevestiging der waarde met folemneelen Eede; dit gefchied zynde, begreepen W y , dat 'er geen nut in ftak, om die Confignatie te laaten voortduuren, en permitteerden dus, by Publicatie van den 13 den April laatst]., aan een iegelyk, om, naar willekeur, zo rafch de Lysten zouden zyn ingezonden, de Geconfigneerde Asfignaten te mogen ligten, om dezelven wederom ter zyner dispofitie te neemen, of ten zynen pericule Geconfigneerd te laaten; dit geheele werk hebben W y gefield in handen eener perfoneele Commisfie, welke binnen weinig tyds rapport llaat uittebrengen: • — -is dit nu inconfequent gehandeld ? Eindelyk, klaagt men over het onbeantwoord blyven van een menigte Adresfen en Remonflrantién, zo tot het daarftellen, van een Maire of Hoofdfchout, als over een menigte andere onderwerpen. Welke andere onderwerpen men hier buteere, is Ons volftrekt onbekend; die iafimulatie zullen W y dus ftilzwygend B a pas-
(
12
)
pasfeeren, en Ons enkel borneeren tot Het Drosfaard Ampt over Stad en Lanbekleed wordende door den Bu?ger Benjam n van der Borgh, was by het begin der Revolutie, gefcheurd geraakt, door dien de Burgerye van Breda, had hunnen goedvinden een anderen in deszelfs plaats te verkiezen, terwyl die van Stad en Land eikanderen niet konden veritaan, nopens de aariilelling van een eeneenen Land-Drost: _ M r . Caspar jamez, alzo enkel over de Stad en derzelver Jurisdictie in den voorledenen jaare gefungeerd hebbende , renuntiëerde aan dien Post, met den aanvang van dit jaar en de Municipaliteit adrelfcerZn£ Ar? ° voorziening: na veele dehberatien, en na dat een L i d uit C
n
n S
d e
S
m e t
InL J u ii W
a
n
J
m
^ Municipaliteit had geaboucheerd, wierd goedgevonden door de Municipaliteit t l d o ^ p g e e ! ven een drietal en eene Project Inductie: uit dit drietal benoemden W y den Burger Nahuys van Burghst, en na des" £H -Ï?K
\
0
e z e
S Inftruétie vernomen te hebben, approbeerden W y dezelve met eenige mitigatie; dan gezegde t e
e n s
d e
C
13)
de Burger bleef weigeren óp dien voet te fungeeren, waarvan Ons de Municipaliteit by Misfive van den Juny laatst, copielyk, fub No. 2 , hier nevens \ gevoegd, kennis gaf, declareerende, vermits zy vermeende in het zekeren geïnformeerd te z y n , dat de Municipaliteit eerstdaags flond veranderd te worden, te vertrouwen, dat het onnoodig zoude z y n , eene nieuwe Nominatie.oyertezenden: — in dien ftaat van Zaaken, arrefteerden W y Onze Refolutie van den 23ften- dito, ter verkiezing van een provifioneei Plaatfelyk Beftuur; het voorgevallene aldaar gaf'aanleiding, dat W y , na ingenomene confideratien en adyiavan den Hove Provintiaal, de Municipaliteit aanfchreeve'n, om iemand uit haar midden te committeeren tot provifioneele waarneeming van het Drosfaard Ampt; dan waaraan gezegde Municipaliteit weigerde te obtempereeren, op pretext, dat zy wel tot Leden van het Plaatfelyk Beftuur waren verkpozen; maar geen- \ fins, om de funétie van Maire of Drosfaard by vaeatuure waarteneemen; W y perfifteerden by Onze genomene Refolutie, en gaven daarvan aan de Municipaliteit kennis, maar kreegen by een Misfive van den 1 7 ^ ' dito, waar van B 3' " v
c 0
C H)
topie hier nevens gevoegt is, fub No. « hetlacomecq^antwoord, dat gezegde Municipaliteit bleef periifteexen by haare Misfive van den. n ^n weigering hier boven vermeld. Intusfchèn waren Wy niet onledig om Onze gedagten te laaten gaan over eene behoorlyke vervulling van het Droslaard Ampt van Breda; en, daar de Crimineele Juffitie ten platten Lande, door Het gemis van eenen Drosfaard geheel en al fluéhiëerde, meenden Wy best te zyn , dat weder een Land-Drost over fctad en. Lande van Breda wierd 'aangebeld, en gaven ten dien einde aan Onze Gecommitteerden van Ghert en van den Jleuvel, by Refolutie van den 2 5 ^ Augustus laatstl. in mandatis, om met Gecommitteerden van de Plaatfelyke Bel t e e n , zo van de Stad, als Lande van f^teaboucheeren,enhetdaarheen • \ J f I g«eren, dat die van de Stad en van het Land zich onderling mogten verftaan, ten einde het Ampt van Land-Drost' over Stad'en Lande weder wierde verenigd, blykens copie derzelve Refolu; . tie hier nevens No: 4 gevoegd. ^ H e t doet Ons leed, dat Wy zo breed nebben moeten uitweiden, over een klein gedeelte der- Misfive van de provifioneele MuS
d
n
] ü ] y
d e
d
C is ) Municipaliteit van Breda; edoch, de nadeelige invloed, die zeer dikwils door zulke zydelingfche befchuldigingen word veroorzaakt, heeft Ons daartoe genoodzaakt; W y meenden die te moeten wegneemen, op dat het overige, 't geen W y over de hoofdzaak te zeggen hebben, met te minder vooringenomenheid, zoude kunnen ontfangen worden. Het is dan eene waarheid, dat W y , de, op den 3 den J l y laatstl. gedaane Stemming verklaard hebbende nul en van onwaarde, en met de gevolgen en aankleeven van dien gehouden te moeten worden als niet gefchied, twee Onzer Medeleden, de Burgers P . C. van Ghert en G. J. van den Heuvel, naar Breda hebben afgezonden, met last, om de Stemgerechtigde Ingezer tenen aldaar by eene te doene Publicatie opteroepen tot het inleveren hunner Stemmen, ter verkiezing van een provifioneel Plaatfelyk Beftuur, en zulks ten hunnen overftaan , in by wezen echter eener Con> misfie uit de provifioneele Municipaliteit ^ indien dezelve mogt, verkiezen daarby tegenwoordig te z y n ; voorts de Bus te ope* nen; door de nieuwaangeftelden eenen Praj* fident te doen. kiezen, en denzei ven,. be« nevens zyne. Medeleden, op den. voet al* by Onze Refplutie van den agjfe? Juny katstï. u
1
ïaatstl. was bepaald, te beëedigen, in alles voor het overigen obferveerende het gearrefteerde by meergemelde Refolutie, met au&orifatie, om van alle Commandanten van Guarnifoenen, Cantonnementen en gedetacheerde Corps, zo Van Franfche als Natiönaale Troupes , zo veele Manfchappen te requireeren, en daarvan zodanig gebruik te maaken, als de omftandigheden mogten komen te vereifchen: en deze Onze mefure is het, waar over de provifioneele M u nicipaliteit van Breda de alarmklok trekt; het zal dus OnZe zaak z y n , de wettigheid van Ons gehouden gedrag aantetoonen, waar omtrent W y deze orde zullen volgen, dat Wy eerst zullen aantoonen, wat gèfchied zy, om in de tweede plaats optegeeven de motiven, die Ons en onze Gecommitteerden daartoe hebben gepermoveerd. Op den S3ften j hebben Wy gearrefteerd eene Refolutie, waarvan fub No.- 5 een Exemplaar hier nevens gaat, ter verkiezing van een provifioneel Plaatfelyk Beftuur, in de Gemeentes van de Stad en Lande van Breda; Wy bepaalden daar by den dag der ftemming en beëediging; de vereifchtes der Stemgerechtigden , (waaronder het afleggen eener, verklaaring niet geVonden word) de bevoegdheid der gekoozenen, en den tyd, voor welken zy zouden :
u n y
l a a t s t L
C
17)
den dienen; W y zonden, in conformiteit derzelve, eene Commisfiè ter beëediging der Prsefidenten naar Breda, en hadden het genoege, by derzelver Rapport, te vernéemen, dat in alle Jurisdictiën ten platten Lande, behalven te Et ten en Zündert, de Stemming , op eenige weinige defecten nay geregeld was afgeloopen , uitgezonderd in^de Stad Breda, waar de provifioneele Municipaliteit had goedgevonden de verklaaring, welke by het kiezen van Kiezers' tot elec' tie van een Reprefentant en Plaatsvervangers, het zy dan-voor Uliëder, het zy voor Onze Vergadering, moet afgelegd worden. Van de Stemgerechtigde Burgeren aftevorderen; tevens vernamen Wy, tot Ons innig leedwezen, dat aldaar de grootfte ongeregeldheden waren gepleegd, waarom ook verfëheiden der gekoozene Leden de gedaane keuze; verklaarden als illegaal, en weigerden den E e d te prsefteeren; hierop wierd de provifioneele Municipaliteit door Onze Commisfiè gelast , tot nadere voorziening te blyven fungeeren. N a gereitereerde deliberatien over dit füjet, benoemden W y op den 2 5 ^ " Augustus Ïaatstl., ten fine als voor, en om in de overige Jurisdictiën, waar de keuze niet, of niet naar behooren was gefchied, dezelve te doen effectuëeren, of herftellen. Onze voorfchreeve Commisfiè den apten C éi-
( i8 ) dito te Breda gearriveerd , nam gezegde Commisfiè, na in twee andere Herbergen afgeweezen te z y n , haar intrek in den Prins Cardinaal, by den Burger van Opdorp , vervoegde zich 's anderendaags by den Prsefident' der provifioneele Municipaliteit , gaf opening van haaren last, en verzogt te mogen weeten, of de Mumcipaliteit, by de verkiezing door eene Commisfiè zoude prefent z y n , en of zy haaren Secretaris tot asfiftentie zoude willen toevoegen: • gezegde Psefident informeerde onze Commisfiè, dat beide die poinóten declinatoir zouden beantwoord worden; doch, dat hy na het refumeeren der Notulen des namiddags fchriftelyk kennis zoude geeven, gelyk ook gefchiede by Misfive, copieïyk hier nevensgaande, fub No. 6, voor reden' geevende., dat zy in het zekeren geïnformeerd was geworden, dat de verklaaring, de Oppermagt des Volks aangaande, van ,de Stemgerechtigden niet zoude afgevorderd worden; hiervan ook gaf z y , by Publicatie van den 3iftcn. dito, aan de Ingezetenen kennis, dezelven aanmaanende tot rust en orde. 's Anderendaags vervoegde Onze Commisfiè zich weder by gezegden Prafident, • en verzogt aanwyzing van een behoorlyk locaal', overgifte van een Lyst der Stemgerechtigde Burgeren, eene behoorlyke Busfe, Pen-
( 19) Pennen, Papier en Inkt, en, om te mogen gebruik maaken van den Belleman, Stads Bode, en de Klok van het Stads- of Gemeentes-Huis, voor de te doene Pubhcatien: deze verzoeken wierden overgenomen, en na den middag Helde gezegde Prsefident aan Onze Commisfiè, onder re?u, ter hand zes Registers, bevattende de Naamen der Stads Ingezetenen, wees tot locaal aan de groote Zaal van het Stads- of Gemeentes-Huis, en communiceerde, dat een Busfe zoude bezorgd worden, en dat Stads Bode, Belleman, en Klok ter dispofitie der Commisfiè waren, maar dat geen Pennen, Papier of Inkt konden worden toegeftaan, • uit hoofde van het daar uit proflueerend nadeel en bezwaar voor Stads Finantie, en dat de Municipaliteit voor het ligten van Éxtracten ter Onzer Secretarye moest betaalen, en haare Brieven franco bezorRen.
Vervolgens verzogt Onze Commisfiè van den Commandant Militaire asfiftentie, om tegen infultes, welke zy reeds ondergaan hadden, gedekt te zyn, en dat op den dag der Stemming, de rust en orde, door het doen van Patrouilles, mogt worden gemarntineerd; deze requifitie, in fcriptis ge^hied, heeft ten gevolge gehad, dat een bchildwagt voor den Prins Cardwaal geplaatst; Ca > 6
1S
C 20 ) is, cn op de dagen der Stemming Patrouilles van Jagers te Paard gereeden hebben. Inmiddels zat de zogenaamde Vaderlandfche Sociëteit niet ftil, maar deed al haare Leden, en te gelyk alle de Burgeren by Bekkenüag oproepen, om, op den 3den dezer over een zvvaarwigtig poind te delibereeren en refolveeren. Op denzelfden 3 den dezer maand Septemoer, maakte de provifioneele Municipaliteit by Publicatie haare genomene Refolutie, om by het Verkiezings - werk niet te asfiftceren, bekend, 'twelk door de menigte, veelal uit Leden van gezegde Sociëteit beitaande, met groot gejuich wierd aange, noord, dan welk gejuich by veelen fchrik verwekte, zodanig, dat Onze Commisfiè door fommigen wierd geïnformeerd, dat z y huiverig waren hunne Stemmen uittebrengen als van ter zyde geïnformeerd zynde, dat in de Wyn- en Koffyhuizen, aan wederzyde van het Stadhuis ftaande, Perfoonen zouden zitten, die de Naamen der Stemmeren zouden optekenen, om dezelven, na het afloopen der Stemming, by goede gelegenheid, dit te doen gevoelen. Onze .Commisfiè gaf Ons daar van kennis, en proponeerde, om de Stem-billetten aan de Huizen te doen af haaien, waartoe W y dezelve dan ook qualifkeerden. Vit
C*i5 Dit had ten gevolge, dat de reeds gedaa? ne Publicatie, waarby de Stemgerechtigden den tegen den s dezer, op.de groote Zaal van het Stads- of Gemeentes-Huis waren geconvoceerd, en de Prsefident van het Plaatfelyk Beftuur gelast was, te zorgen, dat het Verkiezings-werk in behoorlyke orde zoude toegaan; dan waar tegen door de provifioneele Municipaliteit was geprotefteerd geworden, in zo verre by eene nadere Publicatie wierd gealtereerd, dat de Gecommitteerden hunne zitting zouden houden in hun Logement, en voorts de Billetten aan de Huizen zouden worden afgehaald, welke Publicatie door den 's Lands Deurwaarder Ruyfenaars, onder Militaire asfiftentie en Trompettengefchal is afgekondigd geworden. Dien conform dan ook heeft Onze Commisfiè gehandeld; de Stem-billetten zyn door den Deurwaarder Ruyfenaars, m prefentie van twee Getuigen, voor die geinen, die niet fchryven konden, en geasfifteerd met een Militair, van de Huizen afgehaald, de Busfe is in een Huis, genaamt de Kaats* haan, na voorgaande Publicatie, geopend, en de Stem-lysten, in prefentie van Nota* ris en Getuigen, opgemaakt. D i t zyn Onze, dit zyn Onzer Gecommitteerden verrigtingen! E n W y vertrouwen, dat dezelven door ieder onpartydigen C' 3 z u l -
C aa ) zullen worden goedgekeurd, zo dra hy de daartoe aanleiding geevende, motiven waJ nader zal hebben geëxamineerd: W y moeten dan dieswegens refleóteeren : Dat de provifioneele Reprefentanten des Volks van dit Gewest, die, volgens een zeker, gerugts genoeg gemaakt hebbend', Reglement, meestal bekend onder den naam van Concept-Plan, hebben gefungeerd, hunne Posten met primo January i 6 zullende nederleggen, geformeerd hebben een Project- Reglement, volgens het welke de Reprefentanten voor dit Gewest, door den V o l ke zouden worden gekozen, en dezelve Repreientanten zich moeten reguleeren, welk Reglement, by Publicatie van den aqftcn November 1795, blykens hier nevens fitb No. 7 gevoegd Exemplaar, den Volke ter approbatie is voorgedraagen, en ook daadelyk op den tfden December daaraanvolgenden, by meerderheid, is geapprobeerd "geworden. 79
1
s
B y het 66^ Art. nu van dat Reglement wierd uitdrukkelyk bepaald, dat de Representanten, zonder het minften tydverzuim tot hunne eerfte bezigheden zouden ftellen, liet regelen van het, Municipaal Beftuur. • Aan deze verplichting willende voldoen, wierd ook al vroeg in den Jaare i gó door Uns benoemd eene perfoneele Commisfiè, tot 7
C*3) tot het formeeren van- een Concept-Reglement tot dat einde {trekkende;' het: geen ten gevolge heeft, gehad, dat op den u . 4 j Maart daaraanvolgende, door Ons is gearresteerd geworden, en aan den Volke ter app obSe v o o r g e t o g e n , een Concept-Regiemint voor het Municipaal Beftuur, m de verfchillende Gemeentes d e z e r ? ™ ™ t i e waarvan W y by Publicatie den Volke kennis gaven, pnefigeerende tot-den dag der Stemming den April daaraanvolgendem De zwaarigheden echter tegen dat Regiement aan Ons van tyd tot tyd gefuppediSerd wordende , en welke hoofdzaakelyk haaren oe-rfprong verfehuldigd Avaren, aan de verfchillende formen van Béftuu* en den onderfcheiden toeftand .der .refpeaive Gemeentes, deeden Ons in zo verre van bSr^ndeten.,: dat, Wy. by P t A M * van den i^en dito, daarvan aan den Volke kennis gaven, ^ S t e r ^ P ^ t ^ en alle zo wel Municipaliteiten als individuëele Burgeren, aanmaanden,:^ h u m ^ be"denkingen over. voorin. Concept ter Onzer •Vergadering te, willen inzenden,;., zo * s j e zien is in het Exemplaar ,derze&er Publ*xatie, hie'rby gaande M ^< ' " • . D i t Ons by de. hand genomen.,wcrk,, zou-den W y zeker 'niet. hebbeiv lgaten fteeken, V
{
B
:
ilMel
mJOykM:
Misfive van
den i o ^ n j daaraanvolgenden, Ons zo wel, als de Hoogstgeconftituëerdé Machten der andere Gewesten, met het meeste en" presfement die het gewigt der zaake verdiende, hadt verzogt en geadhorteerd, om geene andere, als intermediaire veranderingen op de Regeeringsform, van welken aart die ook zouden mogen z y n , intevoeren of te arrefteeren, nog:toeteIaaten, dat die door « m g ander Ligchaam van Landelyk o f Stedeh/k Beftuur wierden ingevoerd o f gearnu
n
y
? f Aanfchryving hebben W y wel willen defereerén; en zie -daar Onze misdaad. 3 a
Ji?Sii
d
?
«r>?T ™
Geme
T
6
tes
U
w
e
> daar onder Was de Municipaliteit van Breda geen der agterlykften, infteerden, by aanhoudenheid, op de regeling'van een algemeen Plaatfelyk ^ G e w e s t ; gezegde MunicipV hteit; had zich daartoe reeds op^den'if&n f^Pt- \ algeloopenen jaars by Requeste ';den E n èiften ? f l ' ^ ^ o ,e k op , ^
iStte e
i
t 0 c h
è n
d
r e i t 6 r e e r d e
d l t 0 j
e
n
h i e ] d
v
d
a
a
r
m
e
d
e
g
dat bovengem. Concépt-Reglement in'tlicbt :Verf?eTeTHen: — 0 0 k » ontfangst van Voorf. Uwe exhorcatoire Misfive > , die door Couranten en Dagblaaren eene plenaire publiciteit bekomen had, infteerde dezel-ve Municipaliteit nogmaals, en wel op den Vma « xyim Augustus deszelveh jaars, op eene m
-vol
n
d e
leene algemeene regeling, met communicatie itenlaatstgemeldendage, dat zy by het einde vari die maand, haare Posten zoude riederleggen, en zo lange, doch niet langer continuëeren , ten einde in dien tusfchentyd in ] haare Opvolging behoorlyk zoude kunnen vvorden voorzien: iterative reizen hébhen Wy die Munigipaliteit aangemaand, en gelast in hunne Postende blyven continueeren, in het vooruitzigt, dat door de daarftelling eener Conilitutie ook in jbet Plaatfelyk Beftuur zoude worden voorzien, tot dat eindelyk de desorganifatie in verscheidene Plaatfen, hand over hand töéneemende, en de Municipaliteit van BreM, by •Misfive van den i 2 Juny Ïaatstl., copielyk hier nevens gevoegd, y»* No. 9, uit loutere rancune,, over de hier vooren vermelde furcheance in de zaak van Teteringen „ en om dat die geen, die het Request voor Teteringen had geprefenteerd , voor zya vertrek uit den Bofch, de dispofitie vroeger als zy had vernomen, verklaarde met langer als tot den iften Juny daaraanvolgenden te zullen fungeeren, met bedreiging ,dat, indien Wy zulks niet deeden, zy het : Volk tér verkiezing van een Plaatfelyk Beftuur zoude oproepen. Daar nu de noodzaakelykheicl't vorderde, daar deze Heilige bedreiging ons-deed dagD > d
!
e
n
1
ten
ten, dat dezelve, ter.uitvoer zoude gebragt worden, en daar door eene infraclie zoude . gefchieden op het. boven aangehaald elften Art. van Ons Reglement; daar ook W y , zouden W y Uwe exhortatoire Misfive refpe&eeren, verplicht waren te zorgen, dat geene, als intermediaire, fchikkingen wierden daargefteld, refol veerden W y , om fuccesfivelyk eene generaale, edoch flegts provifioneele Voorziening, omtrent, de verandering der Plaa&felyke Beftuuren daanteftellen, en daaraan is Onze Refolutie van den . 23^11 J y Ïaatstl. haaren oorfprong fchuldig. B y die Refolutie word aan de Ingezetenen van Teteringen het recht .toegeftaan, om zich zeiven.twee Schepen^ en-het gewoon getal Gezworens te kiezen; en dit .is zeker eene nieuwigheid, waarover-de provifioneele Municipaliteit gantfeh niet te. vreede is; voormaals had Teteringen geene Schepenen maar ftond onder de Judi.catu.re der . Seliepens-bank van Breda, terwyl de Gezworens, door de Magiftraat dier Stad wierden aangefteld: — by de. Revolutie verkoozen die van Teteringen zich eene provifioneele Schepens-bank en Gezworens, en fcheeden zich dus eigener auftoriteit van de Jurisdiótie van Breda af, en hierover ontftonden die gefchillen , waar van W y hierboven mentie gemaakt hebben, als u n
?
.
t
/
WÜ-
C
*7 }
willende de Municipaliteit van"Bredaé& Gemeente van- Teteringen> weder op den ou den voet behandelen: W y daarentegen be
keepen, dat de geproclameerde ^ ^ £ ^_ e
s
V
den Menfch en Burger, zo wel voorde in ketenen van Teteringen, als voor die^an Breda van kragt moesten z y n : of zoude Teteringen,^ het eemgst ptekjeGronds moeten z y n , het geen beroofd bleet van Z ^ b e f t u u r ? W y ftatuëerder. dus dat de Gezworens niet door ^ ^umcipa liteit van Breda, maar door d e - G e m e e n » zouden gekoozen worden; edoch, daar W y aan den anderen kant aan Breda ^^teL diaie over Teteringen niet verder wlden ontneemen, als in zo verre dezdve, ftryrtg was met het recht aan ieder individu com h
p e l e n d e , om zyn eigene Muinapahteit te verkiezen, daar het niet mogelyk was, die van Teteringen ^ % f ™ * * * v m Breda een Schepens -bank te doen Kie Hl vermits die van Teteringen met bevoegd waren, om Leden van het• Politiek Beftuur over de Stad te heipen cretten, terwyl hunne buishoudelykeJi„antie van dezelve is gefepareerd, floegen W y dien middelweg i n , dien de ftaat. van S e n , tusfchen Kruisland en Steenbergen Ons a n de hand. gaf, en M ^ f f ? ^ * zaake van Ingezetenen van ^ngen^ X
C t W e e
*8 >
Schepenen van. aldaar, met de Sche
Gezegde Onze Refolutie met de beste genomen, wierd, door de M u l P hteitvan Breda miskend; dezelve vöeg-
>Wm*.
by door f ii in d
f / a ^ v°o r d e r n additamerit r J 5 der verklaaring, r
P
P
U
r i t e i t
e e n
m iL v a nKiezers, V S r afgelegd ^ Sword: - debenoeming van verr gaandfte o n g e r e g e l d ^ d e / l ^ ^ d S S der Stemming plaats, verfcheiden' Perfoonen Teclfm v t ^ S h l n d e I d ' verhinderd hun S tono / ° ' ust wierd, blv^ n s de eigene Misfive van de provifwneete Municipaliteit, niet herfteld, alsna den ll d V
g a d e r i n
e n
t e r
P
e f f e n e n
len ten
hL nd h n
g 0
S
e n
baldaadi
h a a r e n
r o 1
T i VU
?
d e
heid r 6 e d s
^et S Peeld had, de har' " een me. huiverden hunne
d
g
W y D l g e
pokden waarop
r
I n
W a r e n
e z e t
e
onte n e n van Breda,
h a d d e n
S
d e n
ef
^"'ffiSgr W n v a ^ ' e? tevJn« ! f
r
Ê e n
hetzelve beruste, waren de-
dezelfde ^ als die, welke vervat zyn fn dft Requeste, door eenige Burgers van Breda aan UI. geprefenteerd, en gelyktydig met de Misfive van de Municipaliteit aan Ons toegezonden, waar van ftrak nader. Die gedrag der Municipaliteit, deze ongeregeldheden, welken zy zeiven zo volmondig erkend, deeden Ons by Refolutie van den 24^*1 Augustus laatst., de aldaar gedaane Stemming, met de gevolgen en aankleeven van dien, voor nul en van onwaarde verklaaren, en W y voorzagen op den ^ f t e n , dito Onze Gecommitteerden van den bovengem. Lastbrief. M e n neemt aan gezegde Onze Commisfiè kwalyk, dat by derzelver Publicatie van den 2 den dezer, den Prafident der M u n i cipaliteit gelast wierd, te zórgen, dat het Verkiezings-werk in behoorlyke orde toeging, en te waaken tegen alle ongeregeldheden: dan, Burgers Reprefentanten l' aan wien toch incumbeert de last, om voor de publieke rust en veiligheid te zorgen, in een Plaats, daar-geen Officier van de Ju-, ftitie gevonden word; in een Plaats, daar, zo als voormeld is, het Committé van Juftltie geweigerd heeft, iemand, uit deszerfs midden, tot waarneeming van dien Post te committeeren? O f kan.het Officie ooit abfent zyn? Immers neent W y vermeenen* D 3
d a t
>
C 30 > dat, by abfentie van den Officier, het Officie altoos door den Plaatfelyken Prtefident moet worden waargenomen: óf dan de M u nicipaliteit van Breda verklaard had, in de verkiezing geen deel te zullen neemén, doet niets ter zaake, en gezegde •Municipaliteit heeft geprotefteerd tegen iets ^ Tiet geen enkel haaren Vr&Meïït i-qua talem, fpecleerde. Voonts worden nog Onze Gecommitteerden befchuldigd, dat, by de rondbrenging der Convocatie-billetten, over de honderd waare Vaderlanders zouden zyn overgellagen, maar niemand der Orange-vrienden vergeeten, met by voeging, dat de Deurwaarder, naar de reden hiervan gevraagd zynde, verklaard zoude hebben, dit zeer wel te weeten, doch betuigd had, dat, daar hem dezelve ingevuld ter hand gefield waren, hy niet verantwoordelyk voor de overgeflagerien was. ÉI Om wel van de zaak onderricht te z y n , hebben W y den Deurwaarder Ruyfenaars voor- eene Commisfiè uit Ons midden doen hooren,.en uit deszelfs antwoord is Ons gebleeken, dat ja mogelyk een dertigtal Perfoonen kan overgeflaagen z y n , waar onder de Leden'der Municipaliteit Ingenhousz en van der 'Hoeven; dat ook deze twee laatften hem daar over hebben onderhouden, en gezegt: weet gy, weï, dat wy geen Qproepings-
( 31 ) pings-billet-gekréegeh hebben; dat hy Deurwaarder daarop heeft geantwoord, ja! maar ik zal 'er u nog een bezorgen; waarop ger zegde Perfoonen geantwoord hebben: dat is niet noodig, want wy hebben geprotefteerd. Edoch veronderfteld, 'er. waren by ongeluk eenige Perfoonen -.geëmitteerd geworden, wat deed dit, dan nog ter jzaake, daar de Publicatie -tot oproeping op de hoeken van alle Straatén is afgekondigd, en 't Stemrecht niet is geaccrocheerd geworden aan de vertooning van een' Oproepings>billet, bly;kens ByJage No. i.o. . . . Ja maar, zegt men,: het zyn waare V a derlanders,••die.overgeflaagen z y n : men veronderfteld du$,,malke in Onze Gecommitteerden, men veronderfteld in hun eene vol'maakte kunde van de politieke dënkwyze der individuëele Burgeren van Breda! en, hoe ftrookt. dit ;met ,het gezegde. dier zelf-de Municipaliteit, die flegts weinig pagina's .laater, met; ronde woorden \ durft te zeggen, dat en,Commisfiè, en Notaris, weinig met de Burgerye van Breda, veel min nog: j met de Stemgerechtigden, kunnen bekend -zynv '•'[ . Voorts word het. almede .ten misdaad ger e k e n d , dat. de Publicatie van den sden dezer afgekondigd, i s , onder Trompetten geJchaij in.byzyn van Franfche Militairen: de Mu-
CiO Municipaliteit zegt wel,. dat die Publicatie zoude'afgekondigd zyn ter Puije van het Gemeentes-Huis,- onder Militaire asfiftentie; dan het zal UI. uit 't Relaas van den Deurwaarder, copielyk hier by gaande, fub No. - i i , confteeren, dat zulks is een volftrekte onwaarheid: — de Deurwaarder heeft gepubliceerd, aan heü Gemeentes-Huis, en, eerst na die Publicatie, en na dat hy dopr den Burger Willem Chfystie was gemolesteerd geworden, heeft hy z i c h , by Onze Commisfiè vervoegd , en twee Militairen tot asfiftentie gekreegen, om de Aanhoorderen van zyn L y f te houden. Was de provifioneele Municipaliteit van Breda-, ( z o zy voorgeeft), verwonderd op de Jeétnre van die Publicatie , W y zyn daar tegeni niet minder verwonderd , dat zy ftellig durft pofeeren, geen aanleiding gegeeven te hebben, tot de verandering van locaal, of wierd het gebruik maaken, van het aangeweezen locaal door baar niet vermoeijelykt, daar 'er ordre gegeeven was, om de Agterdeur van de groote Zaal van-het Stadhuis gefloten te houden, zo dat het geheel plan Onzer Gecommitteerden, om de Stemmers voor o p , en agter af te laaten gaan, daar door geheel in duigen viel ? welk but konde de Municipaliteit met het fluiten dier Deuren hebben? welke gedagten moestesa On-
( 33 ) Onze Gecommitteerden zich dair van formeeren, toen z y , ten zelfden dage, dat hun *t fluiten djer Deuren was gecommuniceerd, by Misfive van den Commandant Cantaerelle,hïerby gevoegd/^ No. 12 wierd geinformeerd, dat gezegde Municipaliteit hem verzogt had, om aan hun Gecommitteerden geen Schildwagten toeteflaan, om op het Stadhuis geplaatst te worden, zonder toeftemming van gezegde Municipaliteit? e n , wat betékend de Aanfchryving, welke z y aan gezegden Commandant, blykens deszelfs fub No. 13 , copielyk hier nevensgaande Misfive, gedaan heeft, dat namentlyk de au&oriteit der Commisfiè zich met uitftrekte om van 't Stadhuis gebruikte maaken, dat dezelve geen ordres daar te geeven hadde, en daar niemand, wie hy ook z y , op konde plaatfen, zonder toeflemming van gezegde Municipaliteit? Moesten dan Onze Gecommitteerden in een fuik gevangen, en bloot gefield worden aan den moedwil van die geenen, die zich op den 4 ^ September Ïaatstl., reeds zo eclatant hadden gefignaleerd? Dan W v onthouden Ons van verdere reflediën! De oproeping dan gefcmede in den Prins Cardinaal, en de Deurwaarder ging van huis tot huis, tot ophaaling deiStem - billetten. O P die -dagen wierden 'er Patrouilles door E 9
d e
( 34 ) de Stad gadaan; op die dagen was 'er een Iranfche Wagt voor het Logement, en dit gelcniede tot bewaaring van rust en ordeOnze Gecommitteerden hadden reeds 'perfoneeleinfultes geleeden;, hier voor hadden zy een Schildwagt gevraagd; en, dat 'er een Franfche Wagt voor het Logement noodiff was, is daaruit blykbaar, dat eenige Leden uit de zogenaamde Vaderlandfche Sociëteit, die Perfoonen, welke kwamen Stemmen by continuatie infulteerden, z o , dat dezelven, maar niet eenige Buuren, die op hunne Stoepen Honden, zo als de Municipaliteit verkeerdelyk pöfeert, is aangezegd geworden, om uit elkanderen te gaan: had de Municipaliteit op den den Septemb. foortgelykc maatregulen genomen, zeker zouden 'er dan geen balbaadigheden zyn voorgevallen. Daar nu by Publicatie van den 5den dezer reeds was bekend gemaakt, dat niet alleen Gecommitteerden zitting zouden houden; maar dat ook de Stem-billetten aan de Wooningen zouden worden afgehaald, is het niet te verwonderen, dat het meerder getal het laatflen heeft yerkoozen; en hier uit blykt dan ook tevens, dat het opnaaien der Billetten met zyn oorfprong fchuldig is aan het klem getal compareerende Stemgerechtigden, maar reeds te vooren was geconcerteerd, en publiek was afgekondigd. 4
De
( 35 ) De Deurwaarder Ruyfendars dan, geasfifteerd mét twee Getuigen, voor die geene?», die niet fchryven konden, haalde de Stem-billetten huis voor huis af: aan fommigen, doch weinige Huizen, ontfing hy voor antwoord, dat men geen Oproepingsbillet had ontfangen; doch hier op wierd door hem, zo als nader zoude të bewyzen zyn,: gerepliceerd, dat dit niets deed tot het Stemrecht, dat allen by Publicatie opgeroepen waren, en hy wel wilde wagten of terug komen, om hét Stem-billet aftehaalen; doch 'twelk door niemand wierd geaccepteerd. Deze Deurwaarder ' wierd gevolgd van één , en niet van twee Grenadiers : wat het zonderlinge van dit verfchynfel , na het reeds aan dien Deurwaarder overkoomen molest, 'moge z y n , erkennen W y niet te weeten, terwyl zodanige Vaderlanders, die, bevreesd voor 'één Militair, welke op den Stoep blyft ftaan niet durven te voorfchyn komen, niet onder de cordaate, maar wel onder de pufillanime Patriotten behóoren gérangfchikt te worden. De Stemming afgeloopen zynde, wierd de Bus, op den 7 September, des namiddags , in de Kaatsbaan geöpënd, en de Stcmlysten geformeerd,' ten overftaan van den Notaris van Steenbergen en Getuigen, die by alle de handelingen der Commisfiè had, * E V ged c n
( 36*) geasfifteerd, tot welke asfiftentie Onze Gecpmmiteerden beflooten hadden, z o , om dat zy van geen amanuënfis voorzien waren als om impartidale Getuigen wegens hunne-nandelwyze te hebben. De Stem-lyst geformeerd, en de twyffeïachtige Stemmen dooreet nader oproepen dier Stemgerechtigden, die zich duifter hadden uitgedrukt, geredresfeerd zynde, bleek het dat de meerderheid van Stemmen gevallen was op zodanige Perfoonen, dat niets anders noodig zal zyn als derzelver Naamen optegeeven, omte refcontreeren, dat pofitief der, Municipaliteit van Breda, dat eenige Orange-vnenden, hunne Stem-billetten overgaven alsmede fommige onnozele of onbevoegde Perfoonen,. de hun van andeï e n i n handen geflopte Stem - briefjes. ^rm ir^ v n i e
r
0
,
z
Z e n e
v
ANDMES OUKOOP', BENJAMIN
HETER
n
.
d
volgende:
e
.
'
Zl tt
v W BÓRGH, S % — — AN
WTERIOIX, '. ' • ' ™tl S
A . V E R C E Y , de Oude
C. L. FRANKEN, en R . l i . B A N I E R oAiNicit,
' ^
! * "™ " ' . . . . .
5
4 7 4
4
ë
!
met 0i Stemmen.
Ja
(37) In dier voege, Burgers Repréfentantenf heeft te Breda eene Stemming plaats ge? • had, welke de provifioneele Municipaliteit aldaar, als onwettig en willekeurig taxeert, waartoe zy by Misfive eenige gronden alle* guëert, die W y thans wat nader zullen be«* 1'chouwen. D e eerfte grond, die de Municipaliteit aanvoerd, is, dat in Onze Refolutie van den 2 3 ^ Juny: Ïaatstl., niet voorgefchreeven word onder de, vereifchten Van. een Stemgerechtigde * dat hy aflegge de ver-< klaaring, by het n e n Art. , Lett. E , vari het Reglement, waar op UI. Vergadering is te faamen geroepen; men befchouwt dit Reglement als een grond-wet, waar by de vereifchten van een Stemgerechtigde vootf alle mogelyke gevallen is bepaald; dan, daar alle Wetten, haare byzondere 'doeleinden hebben, en dat Reglement, enkel en alleen is gearrefteerd , ter t' faamenroeping Uwer Vergadering, om daar door het gewenfcht einde, de daarftelling naamentlyk eener vaste Conftitutie, te bereiken; kan ook zekerlyk dat Reglement, zo ver' het de vereifchten der Stemgerechtigden bepaald, niet verder worden geëxtendeerd, als tot dat geenen, het welk tot de Verkiezing van Kiezers en Reprefentanten, eb £ot het Plan van Conftitutie relatie heeft; d
E
3
h e
*
( 38 )
het. kan dus van geëne applicatie z y n , op de verkiezing van een Stedelyk Beftuur. U i t dit geavanceerde zal óók blykbaar z y n , hoe verkeerdeïyk de -Municipaliteit van Breda zich beroept op Ül. Publicatie van den asften.July Ïaatstl. : deze toch fpeëteerde het Plan van Conftitutie. • -frwi -Men zegge niét, dat M argument- te veel zoude bewyzen, om iets aftedoen, want, dat men met geen reden' Zoude kunnen itaande houden, dat het. Volk minder hadde^gewild zeker te zyn van dè Vaderlandsliefde zyner Plaatfelyke Beftüürders, als Van Zyne Gewéstélyke of gemeene Repreféntanten, .door i n de Stemgerechtigden in het' eerften geval minder Vryheids-mm te eisfchen, dan Voor het laatften; want toch py..het 'Reglement, waar op Onze Vergadering is t'faamgéroepen, en wel by het - , Lett. E , word eene vry fterker Verklaaring afgevorderd van de Stemgerechtigden, als in het Reglement, waar op Uh Vergadering is;t"faamgekomen; by dit Jaatften toch word alleen: verklaard, dat men voor; onwettig .houd en ftrydende. met eene Wettige Regeering,, alle 'erffelyke Ampten en Waardigheden; terwyl in dat voor Onze Vergadering gevonden worden deze.woor. den.: ,, En diensvolgens koude ik voor o wettig, en. daan, medeftrydendealle er(f 8 l t e n
A l t
C 39 > „ lyke Ampten en- Waardigheden, en alle „ Stadhouder lyk en. Ariftocratifch Beftuur l 2"aL men nu daaruit, afleiden, dat het Volle minder gewild heeft zeker te zyn van U w e , als van Onze Vaderlands-liefde: zal men daaruit afleiden, dat alleen in Ons een misdaad zoude z y n , te tragten een Stadhouderlyk of Ariftocratifch Beftuur wederom intevoeren, dan dat daartoe aan UI. de 'handen ruim gelaaten zouden zyn: — - neen Burgers Reprefentanten ! dit zoude zeker te veel bewyzen!! E n , als men de verklaaring in haaren faamenhang befchouwt, dan zal men ras ontwaaren, dat dezelve niet gefchikt i s , omby de verkiezing van een Plaatfelyk Beftuur te worden afgelegd; — hoe toch komt de Oppermacht des geheelen Volks daarby te pas? wat zoekt men daar erffelyke Ampten of Waardigheden ? dit kan enkel relatief gemaakt worden op de beftuuiïng der geheele Republiek, of op dat van een der Gewesten : e n , tot welke denkbeelden zoude niet zodanige verklaaring op de keuze eener Municipaliteit geappliceerd, kunnen aanleiding geeven: zoude dezelve niet een geheel contrarie, uitwerkfel hebben , als waar toe zy word afgevorderd? immers ja! want, zo W y , Ons. niet bedriegen, gefchied de, erkentenis .van de Oppermacht des geheelen Volks, ;
(4o) óm daar door voortekomen, dat niet geringe gedeeltes en enkele Gemeentes zich die Oppermacht zouden toefchryven; en tegen dit erroneus begrip kunnen Wy niet genoeg waaken: Wy hebben reeds Adresfen genoeg in handen, waarin gefprooken word van de Oppermacht des Volks van eene enkele Gemeente, en dat wel van zodanige Gemeente,, die den mond vol heeft van het afleggen der verklaaring: dit is ook wel degelyk het géval te Breda, ten minsten, als Wy het argument der Municipaliteit wel begrypen dat deze verkiezing onwettig zoude zyn als ftrydende tegen de Maatfchappelyke Rechten, welke medebrengen de onderwerping der minderheid, aan de meerderheid van het Volk, in Maatfchappy leevende; door Maatfchappy word hier niets anders gebuteerd, en alleen de GemeenB ed als enkel ? Vai? S e l v k ykt uit de applicatie, die de Municipaliteit van dat argument maakt, als noemende de proteiteerende Ingezetenen eene meérderheid, die zy te^en eene minderheid tegenftellen: die vier honderd twee en twintig protefteerende Leden vorderen, j , het afleggen eener verklaaring; dan zal dat getal ook de meerderheid Van Bataaffch-Braband uitmaaken? of bu•teert men hier enkel de Stemming: wie toch heeft: die Proteftanten de. macht 'benomen,
ï ?>
a
b]
(41 3 men om hunne Stemmen uittebrengcn? dit dunkt Ons, zou een duidelyk bewys opgeleverd hebben van het belang, 'tgeen zy m eene goede keuze van het Stads - Beftuur ftellen: en wat gevaar toch, indien de meerderheid der Burgerye zo Patriottifch is, dat zy na het menigvuldig reitereeren dier verklaaring verlangt; wat gevaar vraagen Wy is 'er dan toch in het agterwegen laaten derzelve? dan immers zal altoos zeker het Patriottismus de overhand hebben; en, Wy meenen reden genoeg te hebben , om te kunnen verzekeren, dat voor het contrarie geval niet te dugten is! kunnende W y , zonder eenige huivering, met de Commisfiè tot het Ontwerp van een Reglement van Beftuur voor de -Stad Leyden, by derzelver Rapport op den 2 i O&ober 1795» den provifioneelen Raad derzelve' Stad gedaan, zeggen: „ D a t de ondervinding Ons geleerd heeft, dat veelen , bekend ah Voorftaanders van de tegenwoordige orde S van zaaken., uit eene angstvallige naauw" gezetheid van geweeten, liever zich zelven van de uitoeffening van hun Stern" recht hebben willen uitfluiten, dan zich, 5 naar hun inzien, aan de banden van een „ Staatkundigen geweetens - dwang verilaaven, of eene verklaaring dóert, waarme" de hunne gevoelens niet letterlyk ïnftemF „men: f t e n
99
ö
a a a
C 40 „ men: dat anderen, even zeer bekend, als „ Aankleevers. der voormaalige Regeerings„ form, of uit domme onkunde, of op „ gronden van fpitsvindige hairklooveryën " u uT g 7 ° o s h e i d , niet gehuiverd „ hebben de verklaaring te doen, zonder „ dat men voldoenden grond hebbe , om „ die verrichtingen als de vrugt eener har„.telyke politieke beheering te befchou„ wen." Terwyl W y met die Commisfiè van gevoelen z y n , even gelykook de Haarlemfche Gecommitteerden gedagt hebben, dat allen, d^e opkomen, om hun Stemrecht uitteoeffehen, moeten befchouwd worden, als door , die daad zelve betoonende, dè Rechten van den Menfch en Burger te erkennen : _ dit dan is de eerfte grond, waar op W y gemeend hebben geene ver! klaaring van de Stemgerechtigden te moeten afvorderen ; een tweede grond beftaat e
eetenI
1
:
kenden ° S e *k Deze tweede grond is met zo veele woorden vervat .in de Ons mede toegezondene Requeste van den Burger % Dmkn c K te weeten, in zo verre daar by voorgedragen word het voorgevallene, omtrent het óS^n Art. van het Reglement, waarop Onze Vergadering is t' faamgeroepen. •By dat Art. wierd de regeling van hefc Mn, W
y
n S
o n b e v o e
d
tQ
( 43 ) Municipaal Beftuur, aan Ons opgedragen^ en we als men het zelve in verband befchouwa met 'de inleiding zonder « n g B referve- dit verwekte, by de Volks-Socie eit te Breda argwaan: zy adresfeerdenzich het Committé van algemeen Welzyn der provifioneele Reprefentanten, antwoorde by Misfive van den December i 95> °P aft van deszelfs Committenteii het regelen van het Mumcipa B f u m n i e t verftaan wierd eene onverandeilyke daarftel ling, maar het ontwerpen van een Plan onder approbatie of ^ p p f j i e ^ ^ , zodanige onveranderlyke daaritelimg nu ton nfet gelffeauëerd worden - wy n et willpn tegen werken aan het heilzaam oug ™ r t b y U w e exhortatoire Misfive van den e
e
n
d e n
4
7
g
Sfn P
Tunv des afgeloopenen jaars bedoeld:
vS"
X
verUaanng, v
h
o
o
J
n
b
y
d e
W y Ons onbevoegd, om die van ^
'er'
v e r
^
n ^ d t ^ D e e r e e . n v o o r Uit te loopen, gelyk de Burger Dav.cn <;./•
( 44 ) pofeert, hebben Wy
Uwe exhortatiën
a a n
aoen aan de belofte, vervat in meergem Misfive van den d e n December of^
binden
Wv
7
°
4
ns
^ n > ° * de Alaatlelyke Beftuuren voor 't vervolg behoo l eo g „ifee d te krygen, als dat W y , na eene provifioneele nieuwe keuze door de refpedive Plaatfelyke Beftuuren' Snte ^/ ? S 1 F^^e'uit °° diflel o ^ l l ^meeren, om volgens het zeiven, na door Ons ïn Volko ' <* vervolgd d^o den \olke geapprobeerd te zyn, de veran l W l V e
Sfelvke LT r
yk
g
r
111
eten
a
h
m i d d e l
611
d
r
a e n
d e
B e f t L l u r e n
G e n
P l a n
d e r
to
d
£ X
n do ai
Van
S e i S *nftlCUt,e rw F
g e e n
d e
r
SS'™^ e
'
d i G
flP?
g e f ove l y
m R
°
e t e n
?
1 Ö a t e n
d e
m
Z a I W
y
r
z
^
n
o
o n g
Rieden "t ^ eener gevoorzien. r
d
g
e e n
-
0
0
^ -eg-
gen over de Requeste van den Burger tZL '/'i ^ creet van den L _ lelvo fliT * ° j o n d e n : — deRequeS van T ^ *et de b
De
9
d
n S
Au
9
V e r b a n d
™eid, Wy zeggen fingulier In?/ ' j verfoeiden Perfoonen befde 'S ^ zdve' de hebben: — in de eene nu verzoekt men vernieling van de verhand
ve
V e r m i t s
B l U
q U G S t e n
g e t e k e n d
e r
C 45 ) de gedaane keuze; in die van den Burger Ryken, c. f. word verzogt, dat Ons zoude mogen aangefchreeven worden, om de verkiezing van nieuwe Municipaliteiten te doen verrigten op dien eigen voet en w y z e , als zulks heeft plaats gehad by de verkiezing van de thans fungeerenden : en aan dit laatfte verzoek, meenen W y , ten vollen te hebben voldaan, met onderfcheid alleen in het getal der Leden, en de by voeging van twee Schepenen van Teteringen, voor het overigen toch is de verkiezing gefchied in masfa, en de geheele Gemeente is opgeroepen: 'er is geene verklaaring afgevorderd in den jaare 1795, even mm: als nu; waar in dan verfchilt Onze handelwyze van het verzoek van den Burger Ryken, c. f.1 enkel en alleen in eene tydsbepaaling; eene tydsbepaaling, die W y n o o d i g oordeelden te prsfigeeren, op dat inmiddels de noodige mefures zouden kunnen genomen worden; eene tydsbepaaling, die van zelve, door het daarflellen eener Conftitutie, of andere voorziening, moet komen te vervallen: hoe kunnen dan die Burgers in twee differente. Requesten, zo kort op eikanderen, zulke ftrydige verzoeken doen ? hoe kan een goed gedeelte derzelven proteiteeren tegen eene daad, zo volledig overeenkomende met eene bevoorens aan UI. geF 3
CJMO prefenteerde Request? _ dit zoude zich l en °P ^ n , als W y den tyd gehad hadden , om naar de Ondertekenjaren der Requesten, en fpeciaal van het Protest te onderzoeken; mogelyk wel (en W v meenen genoegfaamen grond te hebben om d i r v r y Heilig asfumelren) zyn fommigen d er Proteftanten nog beneden de jaaren van
Zf?ï f}
h e l d e
c e
IS^^ f ° g ^ y k ook zouden W y er wel onder kunnen vinden, die in B
ff!n;
m
Ï1°K 1 J ™ Orange-vrienden hebbenbekend gellaan: de Ondertekenaar Chrys§
a a r e n
o r
vL'\{ w u'',ra
PP «iet genoegfaam aangehaald, wat de ondervinding Ons* omtrent de verklaanng geleeraard heeft, veeJen zelfs verftaan 'er den zin niet van. h e b b G n
d a n
h i e r
W
b
o
v
v
fta
e
en
n
A ? ° g hierby voegen dat, hoe zeer Ons voorgekomen z dat de voorgefchreeven E e d / h o e eenvou-' dig dezelve ook z y , voldoende ware, om de nieuwverkoozene provifioneele M u n i c pahteits-Leden tot hunnen plicht te houden, als wordende daarby de 'sLands Wetö
m
o
e
t
e
n
W
v
n
7
t e n , en dus ook de, op den 2 ften T 5
u
n
y
I
7
0
-
geproclameerde Rechten van den Menfch en £urger bezworen: W y echter, indien Ons de handen met gebonden waren geweest, vJr l ? g a n d e toeftemming des volks hadde kunnen gefchieden, zekerlyk een n d e r
J
voor
a
(47) een Patriottifche verklaaring van de nieuwverkoozene Beftuuren zouden hebben afgevorderd, niet echter eene verklaaring, zo als de Municipaliteit van Breda beoogt, maar eene verklaaring, omtrent indiervoege, als G y l . van de door U I . , en W y op UI. voetfpoor van de door Ons aangeftelde Amptenaaren vorderen. M e n verdenke Ons dan geenfins van A n ti-Patriottifche gevoelens, men verdenke Ons niet, dat W y de Orange-Vrienden, ' (" die God dank in dit Gewest niet menigvuldig in getal z y n , ) zouden willen in de hand werken: neen, Burgers Reprefentanten! W y zyn voorneemens, terftond na eene 'gedaane provifioneele voorziening eene regeling te doen daarftellen, om ftand te houden tot de introdu&ie eener geregelde Conftitutie; en, by die regeling ook, zullen W y toonen, dat Onze werken met Onze woorden overeenftemmen, en dat Ons eenigst but is, het waarachtig Welzyn van dit Gewest te bevorderen, en hec waar Pa-: triotiismus voorteftaan. Hiermede eindigende, beveelen W y U U i n Godes allerheiligfte prote&ie. IN DEN
B O S C H ,
B y J. P. H O F F E R S en P.
ARKESTEYN,
Boekdrukkers in de Orthe-ftraat, 1397.
C 49 )
B Y L A A G E N , gehoorende tot de M I S S I V E door de R E P R E S E N T A N T E N van' het V O L K van BATAAFSCHB R A B A N D , den 23 Septem-
ber 1797, derde Jaar der Bataafïche Vryheid, aan de NATIONAALE VERGADE-
R I N G , reprefenteerende 'tr V O L K van N E D E R L A N D , ge-,
fchreeven.
No. li GELTKHEID!
WITHEID! BROEDERSCHAP'.
De provifioneele Municipaliteit der Stad Breda, aan de Repre fentanten van het Volk van Bataaffch - Braband. BURGERS REPRESENTANTEN!
W
y hebben met lèedweezen ontfangen Ulieder zo nadrukkelyke Misfive van den apften der voorleden maand July, over de leverantie der gèrequireerde Paarden van deze Gemeente; als waar omtrent wy; in refcriptie, ons verpligt vin•den te erkennen, ons wat te zeer te hebben opgehouden met het indienen van het bewuste Adres G aaa
C
50 )
aan Vlieden, in aanfchouw van het bezwaarende dat wy daar in al aanftonds voor de Finantie dezer Stad vonden: alzo wy niet dan weinige dao-en voor dat de leevering moest gefchieden, ons met Ulieder andwoord daar op hebben vereerd gevonden. Daar wy, niettemin, omtrent die Requifitic, alle Diligentie, federt hebben in het werk gefield, zodanig, dat zich eene Commisfiè uit. ons midden met de vereifchte Kooppenningen gemuniëerd, tweemaal na Waalwyk heeft begeven, alwaar die gekeverd moesten worden: wierdt dezelve aldaar bericht, dat de zaak juist niet van die presfance zoude zyn, alzo den Infpeéteur der Paarden verklaard hadt, dat de afgekeurden, welke geremplaceerd moesten worden, en mitsdien ook de nog ongeleeverde, tot den 5den dezer maand te Woerden zouden ontfangen worden. Aangezien wy, nu vervolgens, by Contraft en onder genoegzame Cautie, ons Contingent in deeze op den 26nen der voorleden maand hebben aanbefteed gekreegen, en ook niet twyffelen of dezelve zullen dienvolgens prompt en op zyn tyd ter opgegeven plaats bezorgd worden: zo verhopen wy dat Gylieden zulks met welgevallen zult vernemen, en, in agting nemende, dat wy in deezen niet anders hebben betragt, dan het welzyn des lieven Vaderlands met dat onzer Gemeente zo veel mogelyk te paaren, by nader inzien, ons gedrag daaromtrent in een gunstiger daglicht zult gelieven te befchouwen. BREDA, den 4 Augustus 1796, Heil en Eerbied , tweede Jaar der BaW . J A M E Z , vt. taaffche Fryheid. Ter Ordonn. van dezelv As. DE R A E F F . No. 2. 1
( 5i ) No. «• GELTKHE1D! WITHEID! BROEDERSCHAP!
De provifioneele Municipaliteit der Gemeente van Breda, aan de Reprefentanten van het Folk van Bataaffch-Braband. BURGERS
REPRESENTANTEN!
U
w Lieder Misfive van den sden der afgeloope maand M e y , .in refcriptie op onze Misfive van den 4den April jongstl., 'inhoudende, dac Uw Lieden hebt goedgevonden, by Hoogstderzelver Refolutie, van den 2 4 ^ Maart bevoorens, de door U w Lieden gearrefteerde Inftruftie voor den provifioneelen Maire of Drosfaard dezer Stad, den Burger Nahuys van Burgst betreffende te perfifteeren, hebben wy niet voor den itten deezer aan den Burger Nahuys van Burgst in onze ordinaire Vergadering kunnen communiceeren, uit hoofde van deszelvs abfentie. Dien Burger heeft daarop in fubftantie gedeclareerd, by zyne bezwaaren, tegens die Inftruftie, (te meermaalen door hem geuit) « blyven perhiteeren, en mitsdien voor den Post van proyiiioneele Maire of Drosfaard deezer Stad en Jurisdictie bedankt. Wy hebben noodig geoordeeld, hier van aan Ulieden kennis te geeven: en vermits wy vermeenen in \zekere geïnformeert te zyn, deze Municipaliteit ingevolge Uwlieder Beiluit eerstdaags ftaat verandert te worden, vertrouwen wy, het onnoodie zal zyn, eene Nominatie ter vervulling van t * Q va» Ö
a
( 5= )
it«^^553«
a a n üwl,ede
"
ren
A . j. I N G E N ° H O U S Z ,
„.
7«* Ordonn. van dezelve^ \ § ; H O Y N C K VAN P A PENDRECHT, ». T
&
E
R
Aft. 3 . OELTKHEIDl VRTHEID!
BROEDERSCHAP;
De provifioneele Municipaliteit van Breda, aan de Reprefentanten des Volks van Bataaffbh- Braband. BURGERS
^nen onze
REPRESENTANTEN!
O^K^&«^gt ons
C53) ns wyders refereeren aan onze Misfive de dato 8ften Juny dezes jaars, den Burger Nahuys van Burgst betrekkelyk. Heil en Broederjchap ! M . P. L A N G L O I S , vt. Ter Ordonn. van dezelve A. Q. H O Y N C K VAN P A P E N D R E C H T , Secr'et.
0
No. 4.
-. '
•
ExtraB uit '/ Register der Refolutien van de Reprefentanten van 'tVolk vanBatanffchBraband.
Vrydag den ziften Augustus 1797, derde Jaar, der Bataaffche Vryheid.
N
ader gedelibereerd zynde, op 't te meermaal in advis gehouden point nopens 't DrosfaardsAmpt, zo van de Stad als Lande van Breda, is goedgevonden de Burgers van Ghert en van den Heuvel, welke ter Organifatie van' diverfe Plaatfelyke Beftuuren aldaar zyn gecommitteerd, in mandatis te geeven, om met Gecommitteerden uit de Plaatfelyke Beftuuren, zo van de Stad als Lande van Breda dieswegens te aboucheeren, en 't daar heen te dirigeeren, dat die van de Stad en van 't Land zich onderling mogten verftaan, ten einde tot maintien der Crimineele Juftitie 't Ampt van Landdrost over gezegde Stad en Lande weder als van ouds worde vereenigd, en daartoe provifióneel een en dezelfde Perfoon zoude kunnen benoemd worden. G 3 ^
n
54 )
C
È n zal ExtraÉt dezer aan de Burgers van rfort en van Heuvel worden ter hanf geftdd m te ilrekkeri tot behoorlyk credentiaal. ' d
e
n
0
G . B U Y S E N , vt.
VELTKHEID!
FRTHEID!
BROEDERSCHAP!
Extra®, uit het Register der Refolutien van de Representanten van het Folk van Bataaf/bh-Braband. Frydag den 23 Juny 1-707,
N
derde
Jaar der Bataaffche Vryheid.
ader en by refumtie gedelibereerd zynde o p de Rapporten van het Committé van al
j ^ v o l g e differente R e ? ' ? °P ^cheidene A dreslen tot verandering, o f c o m p l e t e e r ^ , der M u h
Sfen
o
u
d
e
r
I
S
m
a
l
a
v i s
«icipahteiten van onderfcheidene'cemeen^s binnen t v.ro J ' f e e r d zynde, dat deze Vergadering, uit kragte der exhortatoire M i s f i C I C
C n
Z«r I £ , - ° SM» R ^U U r e n
e c o n f i d e r
geloopenen Jaars, aan de Provin?aan f kan overlang li" * geheele nieuwe O r ganifaue der Gemeentes Beftuuren, noch toelaaten, öat cue d o eemg ander L i c h a a m , o f Plaatfelyk
^f
a
t
i
0
R
,
a
a
l
F
J
u
n
y
d
e
s
af
f rc h rVergadering eeven
e
r r e f t e e r e n
e
e
n
e
'
n i e t
r
0 1
Be-
( 55 ) Beftuur worde gearrefteerd. of ingevoerd, en het echter noodig i s , tot voorkoming van verwarringen, cn van eene geheele desorganifatie in fommige Gemeentes, dieswegens eene generaale, hoe zeer flegts, provifioneele voorziening te doen; en. voorts in aanmerking genomen zynde, dat, door de, tot dus verre plaats hebbende, verfchillende formen van Beftuur , niet in alle Plaatfen dezer Provincie op denzelven voet, zonder eenige modificatie, kan worden gehandeld; is goedgevonden, in de provifioneele verandering der Gemeentes Beftuuren van de Stad en Lande van Breda te voorzien, en mitsdien de thans zynde Municipaliteiten van iedere Gemeente, van dezelve Stad en Lande, te gelasten, dat zy ieder in haare Gemeente, alle de tot dezelve gehoorende Stemgerechtigden, by Publicatie en rondzending van Billetten zullen hebben opteroepen, om op den derden July aanftaande te compareeren in zodanige gefchikte plaats, als daar toe door dezelve Municipaliteiten by gezegde Publicatie en Billetten zal worden opgegeeven, ten einde aldaar, ten overftaan eener Commisfiè uit de Municipaliteit, hunne Stemming intebrengen, tot verkiezing van Leden voor een nieuw Gemeentes Beftuur; met aanmaaning aan alle Stemgerechtigden, om hunne Stemmen op bekwaatne, deugdzaame en tot het Plaatfelyk Beftuur gefchikte voorwerpen uittebrengen; zullende omtrent dezelve verkiezing geöbferveerd moeten worden da navolgende pointen; i°- De Stemgerechtigden zullen eigenhandig, ten overftaan van gezegde Commisfiè, in eene beflootene Busfe, daartoe door de Municipaliteit te leveren, fteeken een verzegeld Briefje, door den Stemmer met zynen Naam ondertekend, waarop ge-
gefield zullen moeten zyn de Naamen van zo veele Perfoonen, als tot Leden van het Plaatfelyk Beftuur moeten verkoozen worden; zullende de Stemmer, zo ras hy zyn Billet in . de Bus geftooken heelt, zich abfenteeren; wel verftaande, dat alles, zo als by de laatfte verkiezing heeft plaats gehad, zal moeten gefchieden, voor zo verre door Ons daar in geene nadere bepaalingen, of veranderingen zyn gemaakt; uitgezonderd nogthans, dat in de Stad van Breda, vyftien Leden, door de Gemeente aldaar, zullen worden verkooren, te weeten: •zeven voor Schepenen, en de overige voor Policie en Finaneie, wier organifatie aan de, door de Stemgerechtigden van Breda, als dan verkoorene, •word overgelaaten; edoch zullen die van Teteringen- onder zich verkiezen twee Leden tot Schepenen, die in Civiele en Crimineele Zaaken', Teteringen concerneerende, met en benevens de, door de Stemgerechtigden der Stad Breda, gekoozene Schepenen, Recht zullen fpreeken ; zullende de Gezwoorens gekoozen worden door de Stemge- ' rechtigden der Ingelanden en Ingezetenen van beteringen, welk alles zal ftand grypen, tot dat, met wederzyds génoegen, tusfchen Breda en Teteringen, ónder approbatie dezer Vergadering, eene •fcheiding zal zyn daargefteld. 2°- Die niet fchryven kunnen, zullen aan de Commisfiè uit de Municipaliteit opgeeven, welke Perfoonen door hun, tot de voorverhaalde Posten, worden geftemd,, één van welke Commisfiè zulks m prefentie van den Stemmer op een Billet zal •fchryven, hetzelven door den Stemmer met zyh ^gewoon handmerk doen ondertékenen, en, na het •geauthentifeerd en verzegeld te hebben, door den Stemmer eigenhandig in de Busfe doen fteeken. 3°- Voor
C
57 )
3°- V o o r Stemgerechtigden zullen gehouden w o r den alle Mansperfoonen, boven de twintig Jaaren, die geduurende de twee laatfte Jaaren voor de Stemming, hunne vaste woonplaats gehad hebben, en daadeiyk nog hebben, in de Plaats, o f onder het Rechtsgebied der Plaats, waar voor de verkiezing gefchied; wordende echter door deze bepaaling niet uitgeflooten, die om heerfchzugt en geweld hunne vaste woonplaats verlaaten hebbend e , daartoe zyn wedergekeerd; ook niet de Inboorlingen eener Plaats, die daarin een groot gedeelte hunnes leevens hebben doorgcbragt, c a thans aldaar hunne vaste woonplaats weder genomen hebben; zynde van het Stemrecht uitgeflooten : A . A l l e n , die om verkwisting, wangedrag, o f gebrek aan Zielvermogens onder Curateele Itaan. B . A l l e Bankbreukigen, o f die Beneficie van Cesfie hebben verzogt, o f wier Boedels, uit hoofde van wanbetaaling, onder openbaare beheering {taan, o f die voor minder, als de volle f o m , accoord gemaakt hebben met hunne Schuldeisfcheren, en door geen rechterlyken daad heriteld zyn. C . A l l e n , die in W e e s - , Diaconie-, Armen-4 o f andere Godshuizen, Pro Beo onderhouden worden, o f i n 't laatst afgeloopen J a a r , te rekenen tot den dag der oproeping toe, langer dan drie maanden, uit de Armenkas* fen zyn bedeeld geworden. D . A l l e n , die uit kragte van rechterlyk V o n nisfen voor eerloos moeten gehouden worden. E . A l l e n , dié op befluit van den Rechter gevangen zitten, o f door een Decreet van den H . Rech-
C
58 )
Rechter onder vermoeden van misdaad ge, bragt z y n ; als ook allen, tegen wien op openbaar gezag eenige maatregulen van voorziening of zekerheid genomen zyn. 4°- A l l e Stemgerechtigden zullen verplicht zyn hunne Stemmen, ten dage en invoege v o o r m . , uittebrengen; zullende de Naamen van zodanigen, die zulks 'mogten weigeren, o f daarin nalaatig blyv e n , door voorm. Commisfiè uit de Municipaliteit, ©p een L y s t gefield, en daar van Copie toegezonden worden aan deze Vergadering, ten einde dieswegens zodanige informatien te neemen, en te handelen, als bevonden zal worden te behoorcn. 5°- D e Stemming afgeloopen zynde, zal de Bus verzegeld ter Secretarye worden gedepofiteerd, en sanderendaags door dezelfde Commisfiè uit de M u nicipaliteit, die over de Stemming geftaan heeft, worden geopend, in pretentie van "al zodanige Burgeren, als verkiezen zullen daarby tegenwoordig te z y n , ten welken eiride de tyd en plaats der opening, by de Publicatie en. Billetten, hier boven vermeld, mede zal worden bekend gemaakt. ^ 6°- D e Billetten z u l l e n , ten by weezen als v o o r , één voor één uit de Bus worden gehaald, en van de daarop gebragte Naamen, door gezegde C o m misfiè geformeerd een pertinente L y s t ; zullende deze L y s t opgemaakt, en door de Commisfiè behoorlyk getékend zynde, de Stembilletten terftond worden verbrand, en de V e r k i e z i n g - L y s t vervolgens ter Secretarye gedeponeerd. 7 - D i e geenen, die de meeste Stemmen, volgens dezelve L y s t , zullen hebben, zullen gehouden worden voor wettig gekoozen; e n , indien de Stemmen , omtrent het laatfte l i d , fiaaken, zal het lot beflisfen. Ü
S°- De
C
59 )
8°- De Stemmen zullen gerekend worden niet by Wyken, Blokken, Gehugten, Heertgangen, Quarticren, Corporaalfchappen, of Rotten, maar door 'eikanderen en in masla, uitgezonderd in alle zodanige Plaatfen, waar de Gemeentemannen, Raadslieden en andere diergelyke Regenten, hunne Gehugten, Quartieren, of andere zodanige afdeelingen reprefenteeren, als in welke Plaatfen, de Stemgerechtigden by afdeelingen zullen worden opgeroepen, en de Stemmen, alleen zo veel Schepenen aangaat, in masfa, maar, zo veel de overige Regenten aanbelangt, afdeelingsgewyze zullen geteld worden; wordende niet te min in zodanige Plaatfen, waar geen genoegzaam locaal mogt voor handen 'zyn, om alle de Stemgerechtigden op het zel• ven uur te doen compareeren, aan de Municipaliteit vrygelaaten, de Burgery by gedeeltes, van uur tot uur, of van half uur tot half uur hunne Billetten te doen inbrengen. 9°^ Tot het Plaatfelyk Beftuur zyn bevoegd alle Stemgerechtigde Burgers, die den ouderdom van vyf en twintig Jaaren bereikt hebben, uitgezonderd: a. Alle de geenen, die weigeren den Eed of gelofte, tot hunnen Post ftaande, te doen. b. Bloedverwanten in de regte lyn, mitsgaders Broeders en Zwagers, als tusfehén welken, indien zy gekoozen mogten zyn, het lot zal beflisfen. c. De Drosfaarden, Bailluwen, Schouten, Griffiers, Secretarisfen, mitsgaders, de Bodes en verdere Suppoosten. d. De Leden van het Provinciaal Beftuur, mitsgaders van deri Hove van Juftitie, benevens derzelver Ministers, Beampten, Bedienden erj Suppoosten..
II a
•
io°- In-
C 60 ) io°- Ingeval een onbevoegd Perfoon most eekoozen zyn, zal deszelfs plaats door de nafstein emmen opvolgende vervuld worden; g e l y H de plaats zal hebben., ingeval tutfch™ *Jic > mogte openvallen! " ^ ^ne plaats e
g C V a l
t u s f c h e n
u°- Niemand, ( l f t de Leden der tegenw o o r d ^ fungeerende Municipaliteit) zalTooi de z e
s
n i e
ve rpr ? " ' ^ P
U
b
^
gte
ht zv
vei pacht zyn, zynen Post te aanvaarden; kunnende ettcmm die geen, die zich daar med bezwaard e
nen P n ° ; , ' ^ aanvaard^ • la°- De Commisfiè uit Je Mimicipaliteit, welke g
d e
C
e n
Z
s%ir»
rs
te?cS:„lei
5 ™ July aanilaanden, ten Raadhuize, of in eene
S^^^^» d
-^aalene^be! ïen i o n d eenen S S S . len £teruond Schepen tot Pratfdent kiezen welke zich op den den daar aanvolgende zal he n i e
A a n
e M d e n
a I z o
v e r
a d e r d
e
7
« e v ehn naar *
f c , des middags Jn f uten r ten h eener
S uit dtrCaS Hs > r f t
2
den E E D : S' den navolgenIk zweere, dat ik den, door de Gemeen. . . . . . . my opgedraagen Post getrouw al waarneemen, en daa? van nS t Z\ " n ontflag;dat Phz van het ft UUr Z o^n d e rVergaderingen wm redenen, ; ™ e n ; dat ik in alle, zo C i viee
g a d e n n
d o e n
Z
a
W e t t i g
lhiZT* 2 5 - '
m e t
z a I
v e
b e k o r a c
&
<: <5i > viele als Crimineele Zaaken, zonder aanzien van Perfoonen, goed Recht zal helpen fpreeken, volgens de 's Lands en Piaatfelyke Wetten-, dat ik in 't algemeen het belang van deze Provincie, gelyk ook dat van de Gemeente van zal helpen bevorderen en handhaaven. I4°- De alzo beöedigde Praïfident zal des ander rendaags zyne verkoozene Mede - Schepenen onder gelyken Eede als voorfchreeve brengen. i 5 - De overige Leden van het Plaatfelyk Beftuur, die niet tot.de Schepensbank behooren ,• zullen in hamden van gezegden Pratfident mede doen den voorenftaauden L e d , met uitlaating echter der woorden:. ,, Dat ik in alle, zo Civiele als Crimi„ neele Zaaken, zonder aanzien van Perfoonen, „ goed Recht zal helpen fpreeken , volgens de „ 's Lands en Piaatfelyke Wetten." i ó°- Zo ras deze beëediging haar vol beflag zal bekomen hebben, zal daar van aan het thans fungeerend Plaatfelyk Beftuur kennis gegeeven worden, waarop de nieuw Aangeftelden binnen treeden, en de afgaande Municipalireits - Leden, die tot dien tyd toe zullen moeten fungeeren, en zich ten voorm. dage in hunne Vergaderkamer bevinden, zullen aftreeden, na dat dezelve door den Prafidenr. van het nieuw verkoozen. Plaatfelyk Beftuur, voor hunne aan de Gemeente beweezene diensten, zullen zyn bedankt. Ï J ° - De nieuw Aangeftelde Regeerings-Leden hunne Posten alzo hebbende aanvaard, zullen dienen totdehiaarften Juny 1798; zullende in dien tusfehentyd door deze Vergadering, of wel door de intevoerene Conftitutie, nopens het Plaatfelyk Beftuur, iiader worden voorzjen_ H 3 De 9
n
tB°- D c nieuw'aangekomene Leden van het Plaat* felyk Beftuur, zullen by hunne eeffte Z i t t i n g , den V o l k e , zo van hunne b e ë e d i g i n g , als van hunne Naamen, en van de Posten, waar toe zy gekoozen z y n , by Publicatie kennis geeven. Wordende de thans zynde Municipaliteiten gelast, deze Refolutie ter kennisfe van een iegelyk te brengen; en voorts zorge te draagen, dat, het V e r k i e z i n g s - W e r k in behoorlyke orde toega, z o n der door het pleegen van desordres by het opneeincii uer o temmen, openen der -Billetten, o f hoe het ook zoude mogen z y n , verfbord te w o r d e n ; met last aan de refpective Officieren, o f dien geen e n , die het Officie in de refpective Gemeentes waameemen-, tegen die geenen, die zich daar aan i n 't minste fchuldig mogten maaken, ten allerflrengften, als tegen openbaare Oproermaakers te procedeeren. • E n zal Extract dezer aan de refpeétive M u n i c i paliteiten der Stad en Lande van Breda worden toegezonden, ten einde zich daar naar ftiptelyk te gedragen. C . A . S E G E R S , vt. Accordeert met voorf. Redster* P. J. G . V O G E L V A N G E R .
No. 6.
~~~
- i
,
~~"
GELTKHEID.'. VRTHEID.' BROEDERSCHAP !
De provifioneele Municipaliteit der Gemeente van Breda, aan de Burgers P. C. van Ghert, en G. J. van den Heuvel, als Gecommitteerdens uit de Reprefentanten deezer Provincie , zig alhier bevindende.BUR.
Cés ) BURGERS
GEC0MMITTEERDENS1
N
aa gehoort te hebben 'tRapott van onzen Prefident, aangaande de verzoeken door Uw' lieden aan hem gedaan, voor eerst om tot Uwlieder adfiftentic te benoemen, den Secretaris deezer Vergadering, ter uitoeffening van Uwliedcr Commisfiè, 't oproepen van de Stemgerechtigde Ingezeetenen deezer Stad, ter verkiezing van een provifioneel Plaatfelyk - Beftuur betreffende, hebben wy naa examinatie der Refolutie van den ^ften deezer , door Uwliedcr Committenten op dit fujeél genoomen, en daar wy in 't zeekere geïnformeert zyn geworden, door Uwlieden de Verklaaring, de Oppermacht des Volks aangaande, van de Stemgerechtigde niet zal afgevordert worden, goedgevonden de voorfz. oproeping qua Leeden van 't Plaatfelyk Beftuur te zullen aanzien, en dus aan U w lieder verzoek niet kunnen voldoen, waar van wy Uwlieden door deeze kennis geeven. Dan niet te min hebben wy goedgevonden U w lieden by deeze toe te zenden, een gedrukt Exemplaar der door ons op den s8ften Juny pasfata jredaane Publicatie , de oproeping onzer MeedeBurgers tot meergemelde verkiezing aangaande. Wy hebben d' Eer met fchuldige achting te verblyven, Uwlieder Meede-Burgers? BREDA, ' D e prov. Municipale deno,i Augustus 1797, ' teit voorn*V derdejaar der BaG . G . VAN DER. HOE-i taaffche Vryheid. V E N , vt. Ter Ordonn. van dezelve I A. Q. H O Y N C K VAN P A P E N D R E C H T , Secret.
No. 7.
4 )
C
No. 7. GELTKHEID!
P
D
U
PRYHEID! BROEDERSCHAP!
B
L
I
C
A
T
I
E
:
e provifioneele Reprefentanten van het Volk van Bataaffch-Braband: allen den geenen die deze zullen zien, of hoeren leezen, Hellen Broeaerfchap, doen te weeten: Nademaal het Plan van Tusfchen-Beftuur voor BataafTch-Braband, het welke wy alleenlyk aanmerken, als den eerften ftap tot het Zelfsbeftuur, met den laatften December dezes Jaars, deszeJfs geheele kracht verliest, en deze provifioneele Reprefentatie, door een Departementaal Beftuur moet vervangen worden, 'twelk SÏTP ° / °° ' overeenkomftig onze Publicatie van den 10. Sept. 1. } en bezefiende dat het inrichten van het Municipaal beftuur, der .Finantie en der Juftitie, waaromtrent even zeer eene voorziening nodig is, eigentlyk de bezigheden moeten uitmaaken van onze Opvolgers; dewvl de aart der Verkiezing onzer provifioneele Reprefentatie, de aanweezende onëenigheden hier over in Bataatich-Braband; en het vooruitzigt, dat de uitvoering van zommige dezer onderwerpen, misfehien tegenlpraak zoude kunnen ontmoeten, by hun, die omtrent alle voorwerpen, de ongelimiteerdfte VolkItem willen doen gelden, ons bepaald hebben dit werk voor onze Opvolgers over te laaten, die geheel en zuiver door de Volkftemme verkooren, na» K Y L " S gelukkiger invloed 11 ,11 ™ " ' . continuëeren ItlrSïi " ! P . e n , en van allefinantieeleen regtenyke Admmiftratien, tot aan de nadere DispoV
n
g e 6 S t
bC
M
n
c l
l k
t
a
e
e k
d e r
m
l i t e i t
y
I
Z e n
m e n l w
i s
t e
y
d o o r
h e t
( 6$ ) potuien-, onzer Opvolgers gemeent hebben genoegzaame voorzorg te hebben genoomen, om alle verwarringen of' ftilftand voor te komen. Buiten dit alles hebben wy ook in 't algemeen begreepen, dat wy ons aan het Plan tot oproeping der Nationaale Conventie moeten binden, in zo verre de verkiezing der Leden tot het Departementaal Beftuur is betreffende, ten einde in dat werk door. eenvormigheid alle Verbastering voorgekomen worde. Welk Plan wy by deze den Volke voordraagen, zynde in de volgende Articulen vervat: Art. ft Voor iedere vcrdeeling van 15000 Zielen, zullen twee Leden verkoozen worden, 'twelk voor geheel Bataaffch-Braband zal uitmaaken 28 Leden, tot het Departementaal Beftuur. Art. 2. Elke vyftien duizend zal in danig deelen, ieder deel zo na docnlyk vyf honderd Zielen uitmaakende, geplitst worden; uit welke vyf honderd, zo veeie zullen opgeroepen worden, als apparentelyk Stemgerechtigden zyn, en dusdanige Vergaderingen van Stemgerechtigden over vyf honderd Zielen, zullen de Grondvergaderingen uitmaaken. Art. 3. Door deze Stemgerechtigden zal op de hier na te bepaalenc wyze een Kiezer worden benoemd. Art. 4. De plaats waar de bovengemelde Grondvergaderingen uit de vyf honderd, zo wel als die, waar vervolgens de benoemde Kiezers byeen zullen korocn, zal bepaald worden, door of van wegen de provifioneele Rcprefentanten van het Volk van •Bataaffch - Braband. Art. 5. De Kiezers zullen door "de Stemgerechtigden gekoozen wo! den. Art. 6. Stemgerechtigder!, zyn alle Burgers, die twintig jaaren bereikt, en geduurende het jaar voor I de
C
66 )
de Stemming in Bataaffch - Braband hunne vaste woonplaats gehad hebben. Deze bepaaling echter van het jaar inwooning, fluit niet uit de Burgers, die om heerfchzugt en geweld hun Vaderland verlaaten hebbende, daar in zyn terug gekeerd, en weder hunne vaste Wooning genomen hebben. Ook niet zodanige Burgers, die in Bataaffch-Braband gebooren zyn, en een aanmcrkelyk gedeelte van hun leeven aldaar hebben doorgebragt. Art. 7. Alle Stemgerechtigden zullen hunne Stem in eigen pcrfoon uitbrengen, ter plaatze-, welke, voor de Stemgerechtigden van hunne vaste Woonplaats, volgens Art. 4. zal bepaald zyn; zullende de Guarnifoenen niet voor de Woonplaatfen der Militairen gerekend worden, ten zy dezelve tevens hunne vaste Woonplaats zy, en zullen de Militairen, tot Nationaale Regimenten behoorende, alleen recht van Stemming hebben, doch om dit Stemrecht uit te oeflenen, hunnen post niet verlaaten, of zich uit hunne Guarnifoenen naar hunne vaste Woonplaats begeeven mogen. Art. 8. Van het Stemrecht zyn uitgeflooten: A . Alle die om verkwisting of wangedrag onder Curateele ftaan, ook alle Banqueroutiers, of die Beneficie van cesfie verzogt hebben, of welker Boedels aan Defolate Boedelkamers gekomen zyn, of die accoord met hunne Crediteuren gemaakt hebben, en door geene Rechterlyke daad gerehabiliteerd zyn. • B . Alle die in Wees-, Diaconie-, Armen-, of andere Godshuizen pro Deo onderhouden worden, en die uit de Armen-kasfen in het laatfte afgeloopenen Jaar, te rekenen tot • den dag der oproeping, langer dan drie Maanden zyn bedeeld geworden. C. A l L
( 67 D C . Alle welke uit hoofde van de Rechterlyke Vonnisfen en uitfpraaken, voor eerloos moeten gereckend worden. D . Alle die op befluit van den Rechter, gevangen zitten: Alle die door een Rechterlyk Decreet, onder vermoedens van misdaad gebragt zyn: ên alle tegen welke op , publique authoriteit, eenige maatregulen van voorziening, of zekerheid genoomen zyn. E . Alle welke weigeren te doen de navolgende Verklaaring: „ Ik verklaare voor wettig te houden, „ alleen zodanige Regeeringsform, welke „ gegrond is op de Oppermacht des ge„ heelen Volks, en dienvolgens houde ik „ voor onwettig, en daar mede ftrydënde „ alle Effféiyké Ambten en Waardigheden, ,, en alle Stadhouderlyk en Ariftocratisch „ Beftuur." Art. 9. De Municipaliteit of Regeering van de Plaats, of het• Diftrict ter byëenkomst der refpective Grondvergaderingen bepaald, zal de apparente Stemgerechtigden uit elke vyf hondert, tegen den beftemden dag, door het rondzenden van gedrukte of gefchreeven Billetten byëen roepen, of op zodanige andere convenabele wyze, als zal bevonden worden te behoören, op de daar toe gefchikte plaats, of plaatfen. Art. 10. Zy zal drie der Stemgerechtigden, welke zullen moeten kunnen leezen en fchryven, benoemen tot Stem-opneemers. Art. 11. Zy zal dezen plechtig doen belooven, niemand tot Kiezer aan de Stemmers te zullen aanbeveelen, de ftipfte geheimhouding omtrent de l Stema
c ®)
Stemming in acht te neemcn, en eene behooriyke orde in de Vergadering naauvvkeurig te doen nakomen. A r t . 12. D e Stem-opneemers zullen van alle de Comparanten afneemen de' Verkiaaring hier boven A r t . 8, L i t t . E , voorkomende, en hun die dezelve weigeren o f anderzints niet Stembevoegd z y n , doen vertrekken, en vervolgens de deuren fluiten; terwyl m geval van gefchil, over de Stembevoegdheid, het zeiven door de meerderheid der Stemgerechtigden terflond zal bcfiist worden. A Z y zullen de aanweezende tellen, en elk een byzonder Nummer laaten trekken. A r t . 14. Z y zullen Lystcn houden vart de N u m mers --die- ieder getrokken heeft, en eiks Naam by zyn Nummer aanteekenen^ A r t . 15 D e Stemgerechtigden zullen zich naast elkander plaatfen. A r t . 16. D e Stem-opncemers zullen aan de Stemgerechtigden de vereifchté qualitciten van een K i e zer,- hier na in A r t . 32. vermeld, voorleezen. - A r t . 17. D e Stem-opneemers zullen zich vervolgens op eene afzonderlyke plaats, en zo mogel y k , m een afgezondert vertrek, nederzetten. A r t . 18. B y de Stem - opneemers zullen zich vervolgens voegen de o u d £ c en jongfte in jaarert, van de Stemgerechtigden, die Leezen en Schryven kunnen; deze zullen van de hier na te meldene Stemlyst, contra Lysten moeten houden, en zo Wel als de Stem-opneemers verplicht zyn hunne M e m het eerde uit te brengen. . ' 9- D e Sten!-opneemers zullen alle de overige Stemgerechtigden, hoofd voor hoofd, ieder naar zyó Nummer oproepen. rt
A r t
l
A r t . s o . Zy zulJen in tegenwoordigheid van den
Stem-
C
69 )
Stemmer het Nummer, dat hy getrokken heeft op den hoek van een Billet aanteekencn, en het zelve omllaande, die vouw verzeegelcn. A r t . aï» E l k zal in tegenwoordigheid van de Stem-opneemers,, den Perfoon, dien hy Hemmen w i l , met uitdrukking van.deszelfs Naam en T o e naam, o f zodanige andere aanduiding van dcszelft Perfoon, als hem kenbaar maakt, op het gezegde Billet fchryven, .en dat vervolgens zelfs toevouwen. A r t . 2a. D i e niet Schryven k a n , zal den door •' hem ..bedoelden Perfoon , aan de Stem-opneemers mondeling o p g e e v ë n , die denzclyen , in zyn byzyn zullen opfchryvöii.,..waar na. zy. het. gefchreeven B i i . c t , aan de twee hun adfifteerende.Stemgerechtigden zullen vertoonen, en het hem zelfs laaten toevouwen. A r t . -23. E l k ' S t e m g e r e c h t i g d e , - z o wel de Sxemopneemers als de andere, zullen hun eigen Billet 'ïn eene daar toe beftemde geflotene Busfe werpen.. A r t . 24. Wanneer alle Stem-Billetten ingekomen zyn* zullen de Stem-opneemers met twee by hun gevoegde Stemgerechtigden zich met de Busfe, weder tot de overige Stemgerechtigden vervoegen, in derzelver tegenwoordigheid de Busfe openen, de Billetten voorleezen, de geftemde Perfoonen op de Stem - L y s t aanteekencn, en de Stemmen optellen. A r t . 25. Z o 'er by. het opleezen van eenig B i l let bleek, dat iemand in de aanduiding van den Perfoon, eenen aanmerkelyken misflag begaan h a d , zal het Nummer ontzeegeld, en hy op nieuw opgeroepen w o r d e n , om dien misflag te verbeteren. A r t . 26. Z o iemand bevonden w o r d terkwaader trouw i n het Stemmen gehandelt te hebben, zal zyne Stem vervallen, en zyn Naam opcntlyk voorgeleezea worden. . A r t . 27. :
lil - '
-I
<7°d Art. 27. Die de volflrekte meerderheid van Stemmen, dat is ten minsten eene Stem meer, dan de helft van al de Stemmen heeft-, zal tcrftond tot Jtviezer verklaard worden. Art. 28 Doch wanneer 'er niemand zulk eene meerderheid van Stemmen heeft, zullen de vier die de meeste Stemmen hebben, op nieuws wor^ den yoprgedraagen, om daar uit één te'verkiezen en als dan zal de meerderheid van Stemmen beflisfen. Art. 29. Maar wanneer de Stemmen dan mo^teh ftaaken, zal het Lot befiisfen. - Art. 30. De Kiezing zal overal op een en dezeltdcn dag, door de provifioneele Reprefentanten jXiedef " ^ " ^ bepaalen, ge1
B a t a a f f c h
B r a b a n d
tc
; - 3 - Niemand zal gewapend in de Vergadering der Stemgerechtigden mogen verfchynen, nog in eenig Uniform of Orderkleèd. Art. 32, Kiezers zullen mogen zyn alle Stemgerechtigden, die vyf en twintig jaaren vervuld en geduurende twee jaaren voor de Verkiezing, in Bataaffch-Braband hunne vaste Woonplaats gehad hebben. ; Deze bepaaling echter van twee jaaren inwoonmg, fluit niet uit de Burgers, die om heerfchzugt of geweld, hun Vaderland verlaaten hebbende, daar in zyn teruggekeerd, en weder hunne vaste Wooning genomen hebben. Ook niet zodanige Burgers die in Bataaffch - Braband gebooren zyn, en een aanmerkelyken tyd van hun leeven aldaar hebben doorgcbragt. ] Art. 33. De Stemgerechtigden zullen in acht neemen niemand tot Kiezer te Stemmen dan die by ae byeenkomst tegenwoordig is. Art. 34. A n
1
ö
r
Art. 34. De Geloofsbrief, welke aan den verkoozen Kiezer zal gegeeven worden, zal zyn van den navolgende inhoud: „ De Grondvergaderingvan heeft „ benoemd tot Kiezer den Burger „ om zich te vervoegen naar tot „ het verkiezen van twee Leden voor het . „ Departementaal Beftuur." Deze Geloofsbrief moet door de drie Stemgerechtigden tot regeling der Grondvergadering benoemd, geteekend. worden. Art. 35. De aangeftelde Kiezer zal zich binnen vier en twintig uuren ter bepaalde plaats vervoegen. Art. 36. De Municipaliteit of Regeering van de Plaats of het Diftrict, waar de Kiezers byëen komen, zal drie Leden uit den haaren benoemen, om toe te zien, dat alles naar het bepaalde voorfchrift gefchiede. Art. 37. Deze zullen de Geloofsbrieven examineeren, en wettig bevonden hebbende, aan de Kiezers, hoofd voor hoofd de volgende Verklaaring afvraagen: „ Ik beloove dat ik my van mynen plicht, „ als Kiezer, naar myn geweeten kwyten „ zal, en zonder aanzien des Perfoons naar „ myn beste weeten, tot Leden voor hec „ Departementaal Beftuur, alleen ftemmen „ zal, zodanige bevoegde Burgers, van wel„ kers eerlykheid, kunde en erkende Va„ derlandfchliefde ik my overtuigd houde." Art. 38. De benoemde Commisfiè uit de Mimi-, cipaliteit, Piaatfelyke Regeering, öf van het D i ftrict, zal hun voorleezen de vereifchten van eer* L i d tot 't Departementaal Beftuur. Art. 30. De oudfte van jaaren zal Preftdenc zyn, en do
C70 de Secretaris by meerderheid van Hemmen benoemd worden; dit gefchied zynde, zal de Commisfiè van de Municipaliteit, Piaatfelyke Regeering, of van het Diilrict, vertrekken, en aan de Kiezers alzo hunne.vryheid laaten. Art» 40. Vervolgens zullen de Kiezers twee Leden tot 't .Departementaal Beftuur,,uit hun midden, of daar buiten, by befloten Billetten Hemmen, den een na den anderen , en zullen niet uit elkander mogen gaan, voor dat dezelve verkoozen zyn. Art. 41. Zo iemand word bevonden, meer dan vyftien Stemmen, ofwel de volfirekte meerderheid der Stemmen te hebben, zal de keuze gerekend worden gedaan te zyn. . Art. 42. Zo niemand meer dan vyftien Stemmen of de volfirekte meerderheid van Stemmen heeft, zullen alle de geHemde op eene Lyst gebragt worden, uit welke nu weder op dezelve wyze als te vooren gekoozen moet worden. Art. 43. Zo by deze tweede Stemming, niemand nog de volftrekte meerderheid heeft, zullen de drie, die de meeste Stemmen hebben, alleen de Nominatie uitmaaken , en die uit dezelve de meerderheid verkrygt, voor verkooren gerekend worden; Art. 44. In de gevallen in het voorig Articul bepaald, wanneer de Stemmen flaaken, zal het lot beflisfen. . Art. 45. Indien dezelve Peribon op meer dan eene Plaats, tot L i d der Departementaale Administratie mogte verkoozen zyn, zal zulk L i d ter Departementaale Vergadering verfchy'nen, voor dat Quartier, Difirict of Afdeeling, alwaar hy woonachtig is: en de Afdeeling die hem mede verkoozen heeft, zal in dat geval, die geene, welke in Stemmen hem het eerfle opvolgt Voor Reprefentant ter Ver-
(73) Vergadering zenden'; en zo het mogte gebeuren; dat iemand voor twee Diftridten o f Afdeelingen verkoozen wierd7 hoewel in geen van beide woonachtig, zal in zulk een geval het lot beflisfen, v o o r ' w e l k eeh Difttict hy ter Vergadering zal komen; en die Afdeeling , welke door het lot van haare keuze verv a l t , zal de naaste hem in Stemmen opvolgende, ter Vergadering afvaardigen. A r t . 4 6 . Z o dra de Verkiezing alzo gedaan' ,is, zullen de Kiezers de benoemde Leden tot 'het D e partementaal Beftuur, van de op hun gevalle Keuze verwittigen, en tot dat einde, zo fpoedig mogelyk, aan dezelve ter hand ftellen, öf doen toekomen eenen door hun onderteekenden Geloofsbrief, van den volgenden inhoud: „ D e Kiezers uit vyftien duizend Inwoon» ri ders van Bataaffch-Braband, behoorenda „ tot de Vergadering van 'heb„ ben benoemd tot L i d der Departëm'entaa» „ le Vergadering van Bataaffch-Braband, „ den Burger A r t . 47. Z o dra op de bovengemelde wyze dö Verkiezing gedaan, en de Geloofsbrief afgegeevet. i s , zullen de Kiezers uit een moeten gaap; Art; 48. D e Leden van 't Departementaal Beftuur, zullen den ouderdom van vyf en twintig jaaren moeten bereikt hebben, en ten aanzien der Inwooning, dezelfde vereifchten als anderzin es moeten bezitten, als de Kiezers. ' A r t . 4 9 ; Z o iemand, die eenig A m p t bekleed, tot L i d der Departementaale Adminiftratje Word verkooren, zal h y , geduurende den t y d , 'dat hy dien Post bekleed, van het waarneemen vari'zyn Ampt worden ontflagen; doch hy'zal moeten Zorg draagea, dat hetzelve zonder bezwaar van den Lande»
K
tea
( 74 ) ten genoegen van die, welke 'er de befchikking over hebben, werde vervuld , zonder verantwoordelyk te zyn voor den geenen die inmiddels zyn Post zal waarneemen. Art. 50. De Leden der Departementaale Adminiftratie, kunnen zich niet aanmerken als Afgevaardigden van die Afdeeling, die hen gekoozen heeft, maar als Gemagtigden van het geheele Volk van Bataaffch - Braband. Art. 51. Zy zullen dienvolgens by hoofden ftemmen. Art. 52. Zy zyn dus aan het geheele Volk van Bataaffch-Braband, en niet aan een byzonder deel, verantwoordelyk. Art. 53. De Leden worden gekoozen voor twee jaaren, nogthans zal ieder jaar op primo January, de helfte derzelver aftreeden, en door andere, op dezelve wyze verkoozen, vervangen worden. Art. 54. De eerde afwisfeling op primo January 1797, zal door het lot beflist worden, en zal als dan. een L i d uit iedere Afdeelinge afgaan, alles tot zo lange door de nieuwe Conftitutie, door de Nationaale Vergadering te formeeren, andere fchikkingen zullen gemaakt zyn. Art. 55. De faamgekomene agt en twintig Leden zullen de hangende en loopende zaaken, zo fpoedig doenelyk, na hunne faamenkomst afdoen. Art. 56. E n als dan eene Commisfiè benoemen van zeven Leden uit hun midden, aan welke de afdoeninge van kleine zaaken, zal zyn gedemandeert. Art. 57. De overige Leden zullen voor drie maanden Vacantie neemen. Art. 58. De Comniisfie zal alle drie maanden door andere Leden vervangen konnen worden. Art. 59.
( 75 ) Art. 59. Aan de vertrekkende Leden zal voor reiskosten zo veel toegelegt worden, als aan een L i d in Commisfiè gezonden, hier na in Art 6a. bepaald is. Art. 60. By voorkomende gewigtige zaaken zai de Commisfiè de afweezige Leden van het Departementaal Beftuur kunnen convoceeren. Art. 61. Het daggeld der Leden zal zyn voor ieder dag ƒ 6 : 0 : 0 die hy in de Vergadering zal tegenwoordig zyn, die geene, welke ter plaatfe woonen, alwaar de Vergadering zitting houdt, zullen ƒ 3 : 0 : 0 per dag genieten. Art. 62. De in Commisfiè gezonden wordende Leden, zullen ieder voor elk uur afftand genieten ƒ 1 : o : o heen en ƒ 1 : o : o terug; als mede voor ieder dag ƒ 10 : o : o het gewoone daggeld daar onder begreepen, zonder eenige Verteeringea of Reiskosten in rekening te mogen brengen. Art. 63. Onder de Oppermagt der Nationaale Vergadering, zal de Departementaale Adminiftratie het Beftuur hebben over de Geldmiddelen, Juftitie en Politie van Bataaffch - Braband, op zodanige voet en wyze, en in diervoegen, als door het Plan tot byeenroeping der Nationaale Vergadering zal worden bepaald, en volkomen gelykvormig aan diemagt, die de Departementaale Vergaderingen in de overige Provintien zal worden toegekend. Art. 64. Zo onverhoopt op primo January eerstkomende, de Nationaale Vergadering nog niet byeen geroepen mogte zyn, zal een Deputatie van de L e den der Departementaale Vergadering aanftonds onder den titul van Reprefentanten van het Volk van Bataaffch-Braband zitting neemen in de-Vergadering van H . H . Mog. de Heeren Staaten Generaal der Vereenigde Nederlanden, in confomiK a «ie
teic en ter voldoening van het Plan van TusfchenBeftuur voor Bataaffch - Braband. Art. 65. De Leden tot de Departementaale Vergadering verkoozen, zullen befchreeven worden op 30. December eerstkomende te Breda, om' zitting te neemen op primo January 1796, om de tegens- . woordige provifioneele Representanten van het Volk van Bataaffch-Braband aftelosfen.' Art. 66. Zy zullen zonder het minste .tydverzuim tot hunne eerde bezigheden Hellen, het regulcn van het Municipaal Beduur, de Finantie en het uitoeffcnen van Jufiitie. Art. 67. Tot op deze hunne Dispofitie worden alle Municipaliteiten en Adminiftratiën van Jufiitie en Financie gecontinucert. Art. 68. De Leden, welke tot het Departementaale Beftuur zullen verkoozen worden, zullen even en onverhinderd kunnen gekoozen worden tot Leden der Nationaale Vergadering, en zullen dezelve Leden gehouden zyn, gemelde keuze tot de Nationaale Vergadering te accepteeren. Art. 69. In deze gevalle zal de aanvulling van zodanige Leden , welke uit het Departementaale Beftuur tot de Nationaale Vergadering zullen benoemd worden, gefchieden door de refpeftive D i frriéten' of Afdeelingen, door welken' zy ter Departementaale Vergadering verkoozen waren, alles conform Art. 4 5 , hier boven bepaald. Z O IS H E T , dat wy by dezen alle Stemgerechtigde Burgers binnen Bataaffch - Braband oproepen, om op Zondag die wezen zal den 6den December dezes Jaars, elk binnen hunne Gemeente, op de gewoone of gefchiktfte plaats of plaatfen, die hier toe door de Municipaliteiten , elk in den haare zal worden, aangeweezen, te vergaderen, ten einde hoofd
< 77 ) hoofd voor hoofd op de vraag van een daar toe benoemde Municipaliteits Commisfiè, K E U R D G Y L . H E T VOORS. R E G L E M E N T GOED? door beantwoording met JA of N E E N , by meerderheid van Stemmen, haare goed- of afkeuring te kennen te geeven. Zullende elke Municipaliteit gehouden zyn uiterlyk op den 11 den December, ons een relaas hier van te doen toekomen, en zodanige Gemeentes, welkers goed- of afkeuring als dan niet zal zyn ingekomen , gehouden worden dit Reglement te approbeeren. Tén einde dit heilzaam oogmerk door niets onbehooriyks worde geftoord, zo zal niemand dan de Stemgerechtigde in elke Gemeente ter Vergadering worden toegelaatcn, op 't welmeenendfte alle en een iegelyk by dezen aanmaanende, zich te onthouden , om, 't zy met woorden of daaden, voor of tegens het voorf. Reglement, de mindoorzigtige en ligtgeloovige Burgers üiduceeren of over te haaien ; flaande het echter aan elk een vry, over dit Reglement in voegelyke termen te rede, neeren , by Adres aan ons of aan de refpectïve Municipaliteiten zich te vervoegen, en door den D r u k , mits behoorlyk, en met den Naam van Schryver en Drukker geteekend, "zyne Medeburgers voorteligten: zullende alle die geenen, welke aan deze onze Publicatie, contrarie mogt handelen, door inductie of overhaaling van eenige mindoorzigtigen, tot hun oogmerk, als vérftoorders der publieke rust worden aangemerkt en geftraft. En op dat niemand eenige onweetendheid voorwende, verzoeken en ontbieden wy alle Municipaliteiten binnen Bataaffch - Braband, deze onze Publicatie van Honden aan, alomme te doen publiK 3 cee-
(73)
•ceeren en affigeeren, daar zulks te doen gebruikelyk is, en op daartoe gefchikte plaatfen ter leezing te leggen: lastende en beveclende alle Officieren en Julticieren deze te agtervolgen, en te doen agtervolgen, en tegens de Contraventeurs van dien te procedeeren, zo als 't behoord. Aldus gearrefleerd in de Vergadering der pro vifioneele Keprefentanten van het Volk van Ba taaffch-Braband, binnen BREDA den 23 November 1795 , het eerfte Jaar der Bataaffchè Vryheid. (JVas geparapheert~) N A H U Y S VAN B U R G S T , vt. (Onder flond*) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was geteekend~) P. J. G . V O G E L V A N G E R . E n was het Zegel van Bataaffch-Braband op het fpatium gedrukt.
Na. 8. GELTKHEID!
VRYHEID!
BROEDERSCHAP!
P U B L I C A T I E .
D
e Reprefentanten van het Volk van Bataaffch Braband, aan hunne Medeburgefen, Heil en Broederfchap ! Alzo by ons reeds verfcheidene refleclien omtrent het ProjeB - Reglement voor V Municipaa Beftuur binnen deze Provintie zyn ingekomen, e »og verfcheide anderen op verfchillende gedeeltens van het zelve kunnen worden gemaakt, waar van fon>.
( 79 ) fommige reeds door Leden onzer Vergadering mondeling zyn voorgcbragt, en van welke eeriige ons van dat gewigt zyn voorgekomen, dat wy tot welzyn der onderfcheidene Gemeentes gemeend hebben dezelve allen re moeten inwagten, alvoorens tot eene Goed- of Afkeuring van opgemeldaReglement kan worden overgegaan: Z O IS ' T , dat wy, ten einde een-iegelyk genoegzaame gelegenheid zoude hebben, om zyne werkzaamheden ten nutte zyner Gemeente te befteeden, goedgevonden hebben onze Publicatie van den iften dezer, zo veel de Oproeping des Volks tot Goed- of Afkeuring, den dag, waar op dezelve zoude moeten plaats hebben, daar by op den 17de mede dezer Maand, bepaald, en het overzenden der Lysten aangaat, buiten werking te {tellen , en te gelasten, dat dezelve voor als nog geen voortgang zal hebben; blyvende niettemin het overige derzelver Publicatie in vollen kragt. Eu wordende mits dezen alle Burgers en Municipaliteiten dezer Provintie met allen nadruk, dien het belang der zaaken vordert, verzogt en uitgenoodigt, om hunne confideratien op voorf. ProjeB-Reglement, of hunne Plans, indien zy eenige wilden formeeren, voor of uiterlyk op den 15de May eerstkomcnden, ter onzer Vergadering in te leveren, ten einde dezelve alle ingekomen zynde, zodanig by ons nader te worden gedisponeerd, als bevonden zal worden te behooren. En op dat niemand hier van eenige onweetenbeid voorwende, zal deze van itonden aan alomma worden afgekondigt en aangeplakt, waar zulks ge* bruikelyk is: lastende en bevelende alle Munïci-: paliteiten dezer Provintie zich naar den inhoud de-* zer te gedraagen. 1
At*
C8o)
•" Aldus gearrefieerd in onze Vergadering binn den Bofch den 13 April 1796, tweede Jaar der Bataaffche Vryheid. {Was geparapheert) H . J. G I E B E , vt. (Onder ftond~) Ter Ordonnantie van dezelve. (Was getëekend^) ' D E B R U Y N , Griffr. - E n was het Zegel van Bataaffch - Braband op het fpatium gedrukt. JVó- 9> GELTKHEID!
VRTHElDl
BROEDERSCHAP >
De provifioneele Municipaliteit der Gemeente van Breda, aan de Reprefentanten van het Volkvan Bataaffch-Braband, refideerende in den Bofch. ••
BURGERS REPRESENTANTEN!
U
wlieder Refolutie van den oden deezèr, inhoudende furcheance van Uwlieder Refolutie Van den 6den Maart .jongstleeden, opzichtens de zaaken van Teteringen, (Jurisdictie dezer Stad) genomen , is ons wel geworden, dezelve heeft ons dermaate verwondert,; dat wy 'er tot nog toe de xeedert geenzints van kunnen penetreeren; — * E n : daar dezelve ons geheel en al Contradictoir voorkomt, aari Uwlieder Refolutien, van den 6"den en loden Maart jongstleeden, .op dit fujec.genoomen»
( 8i ) men, en hier uk natuurlyk voortvloeyt, w y alle klem van Regeering verliezen, en de befpotting en verachting van 't Pubiicq worden , en dat dit geen verregêzogte off haatelyke gevolg trekkingen, z y n , leeraart óns de ondervinding meer dan re duyd e l y k , 't volgende Haaltje vertrouwen wy genoegzaam zal z y n , om Uwiieden hier van volkoomen te overtuygen; Onze Meede - Leeden de Burgers van Khenefts en Verlegh, worden. gepasfeefde Zatürdag avond in een pubiicq Coffyhuys binnen deeze Stad, met een trek van verachting en befpotting, doof zekeren Burger toegevoegt, G y zult maandag niet Schouw e n , de Heer Zeegers zal daar w e l voor zorgen, te gelyk met opnoeming van de Herberg tfë Posthoorn te Teteringen, alwaar de Brief van Uwlieder Vergadering met den Postdagen fto.nd te'- arrïveer e n , ( z y n d e ter dier t y d , . Uwliedcr Refolutie n o g niet ter onzer kennisfe g é b f a g t , als welke eerst op gisteren, voor de middag door den' Burger fan Ginneken van Teteringen? aan den Prafident o n zer Vergadering is overhandigt geworden.) Daar w y uit dit Contradictoire niet kunnen k o o men, gevolglyk niet weeten hoe ons in deezch te gedraagen, en niet verkiezende langer t e n f p o t v a n 't Pubiicq te verftrekken, hebben w y d ' E e r Ü.ivHeden door deèzen kennisfe tc geeven, w y vaste» lyk beflooten hebben, niet langer dan t ó t den iften July aanftaande, als Leeden deezer Stads R e g e é ring.te zullen continuceren, Uwlieden mitsdien vet> zoekende, het V o l k binnen onze Gemeente ter Verkiezing van nieuwe Municipaliteits L e e d e n , i a onze plaatfen, voor die tyd op te roepen, terwyl wy teffens d' E e r hebben Uwlieden kennisfe te gee-* ven, dat in cas Uwlieden voor diè tyd niet hiogt T. heh-
( 8* ) hebben goedgevonden, het Volk binnen onze Gemeente, ten dien einde' te Convoceeren, wy ons als dan verplicht zullen reekenen (tot voorkoo-, ming van'' Regeeringloosheid) onze Meede-Burgers tot meergemelde oogmerk agt dagen voor den iften Jnly voornoemt op te roepen. Waar meede ' Heil en Refpeiïl De prov. MunicipaliBREDA, . teit voornoemt. den i s Juny 1797, A . J. I N G E N . H O U S Z , v i . Vderde Jaar der Ter Ordonn. van dezelve, Bataaffche Vryheid. A . Q. H O Y N C K VAN P A P E N D R E C H T , Secreu
No.
10. GELTKHEID!
VRYHEID ! BROEDERSCHAP t
P U B L I C A T I E .
D
e Burgers P. C. van \Ghert en G. J. v. dHeuvel, als Gecommitteerdens uit de Vergadering der Reprefentanten van -'t Volk van Bataaffch-Braband, om, zo binnen deze Stad, als andere Gemeentens van 't Land van Breda , uit naam en van wegens voormelde Vergadering, de Stemgerechtigde Ingezeetenen op te roepen, tot het inleveren hunner Stemmen, ter verkiezing van een provifioneel Plaatfelyk Beduur, conform de Refolutie van gemelde Reprefentanten, de dato 23 Juny laatstlèeden. Doen te wee ten: Dat vermits de laatstgedaane oproeping, en verkiezing van voorfchreeve provifioneel; Beltuur dezer Stad, met den gevolge en aankleeven. van dien, als gefchied zynde, ftrydig tegen de Refo: lutie van 23 Juny laatstlèeden voormeld, en wel fpeciüa!, tegens het 3de Art. derzelve, door weige-
( 83 ) gemelde Reprefentanten, by Refolutie van den 24 Augustus jongstleden, is verklaard voor nul, krachteloos én van onwaarde , en mitsdien gehouden moet worden als riiet gcfchied; zy mitsdien, om te volbrengen het geene aan hun is gedemandeert en opgelegt, op Dingsdag aanftaande, zullende zyn den sden' dezer Maand September 1797, van 'smorgens ten acht, tot twaalf uuren, zullen vaceer ren op de Groote Zaal van het Stad- of Gemeen-. tens-Huis alhier, ten einde de Stemgerechtigde Ingezeetenen, ten overftaan van voornoemde Commisfiè, zouden konhen .inbrengen, en in eene daar toe vervaardigde geflootene Busfe fteeken-, ieder een verzegeld Briefje, door den Stemmer met zyn Naam onderteekend, waar op gefield zullen moeten worden vyftiefr Perfoonen tot Leeden van het Plaatfelyk Beftuur,'. conform meergemelde Refolutie van den 23 Juny voorfchreevc , dewelke voor 'toverige (voor zo veel noodig) zal worden nagekomen en agtervólgt, en waar toe kortheidshalf ven (vermits de daar van gedaane Publicatie en affixie, op den 2S Juny 1. 1.) werd gerefereerd zullende de voorfchreeve Bus en Stembilletten* des anderen daags, ter plaatfe en uure gemeld, worden' geopend, ten by weezen van zodanige Burgers, als verkiezen daar by tegenwoordig te zyn; en alle de Stembiljetten na gedaane verkiezing, dadelyk werden verbrand. Wordende mitsdien door deze alle Stemgerechtigde Ingezeetenen dezer Stad , op het ernftigfte • aangemaand en opgeroepen, om ten dage, uure efc plaatfe voorfchreeve, derzelver Stembilletten irt te brengen, en hunne Stemmen op bekwaame, deugdzaame en gefchikte voorwerpen uit te brengen. • Kunnende zich een ieder verzekert houden, dat,
L a
set
C
8
4
)
tot handhaaving van rust en order, voorkooming van alle onaangenaamheden en desordres, welke door eenige rustverftoorders, by die gelegenheid zouden konnen werden gepleegt, en de Stemmers aangedaan, zoodanige maatrègulen zullen worden genoomen, en voorzieningen daargefteld, dat alle vrees daar door ten eenemaalen moet komen op te houden. Gelastende en beveelende niet te min, den Prsefident van het Plaatfelyk Beftuur dezer Stad, te zorgen, dat het Verkiezings-werk in behoorlyke -ordre toega; en tegens die geenen welke zig aan eenige ongeregeltheden daar tegens aanloopende, in 't minften mogte fchuldig maaken, ten allerftrengfte als openbaare Oproermakers en Verftoorders der algemeene rust te procedecren. Ten einde hier van niemand onweetend zoude zyn, zal deeze behoorlyk worden gepubliceerd en géaffigeerd, daar zulks gewoon en bruykelyk i s , ën hier van een Exemplaar aan voorfchreeven Pra> fident tot deszelfs narigt en om zig daar na te gedraagen, ter hand gefteld worden. Aldus gedaan en gearrefleerd binnen B R E D A , op den 2 September 1797. Het derde Jaar der Bataaffche Vryheid. ' ••• De Gecommitteerden van bovengeme 'Reprefentanten. P. C. V A N G H E R T . G . J . v. p. H E U V E L . Nó.
11.
T% elateere ik Ondergeteekcnde 's Lands DrurJ V . waarder, dat ik op den 3de September decies Jaars 1797, p order van de Burgers P. C. van Ghert, en G. J. van den Heuvel', als Gc^cornrmtteerdens de Vergadering der ReprefenD
u i t
taa-i
C
85 )
tanten van 't Volk van Bataaffch-Braband, de annexe Publicatien, gearrefteerd binnen Breda, den ade September 1797, en geteekent door defelve*, na voorgaande klokke geklep van de Puije van den ^Laadhuyfe alhier behoorlyk op den gem: 3de September 1797 hebbe gepubliceert en geaffigeert en daar na op de gewoonelyke en gebruykelyke plaatfe binnen deefe Stad hebbe aangeplakt, daar van een Exemplaar aan de Prefident van de provifioneele Municipaliteit den Burger G. G. van der Hoeven hebbe ter hand gefield, dat ik den 2de, 3de en 4de September aan de Huyfe der Inwoonders alhier hebbe rond gebragt zodanige Billette, als waar van Copie ten deefe is geannexeert, zynde *• ieder Billet met de Naam van den Bewooner, bevoorens door den Notaris van Steenbergen behoorlyk ingevult, waar na ik den 5de van defelfde Maant, na voorgaande aankondiging van een Trompetter van het Gernifoen, eerst voor het Stad- of Gemeentens-Huis, en daar na door de geheele Stad hebbe gepubliceerd, de meede hier aan geannexeerde Publicatie van den 5de defer, defelve eerst aan 't Gemeentens-Huys, en daar na op de verdere gewoonelyke plaatfe hebbe geaffigeert; dat ik onder het publiceeren zoodanig door de meenigte verdrongen wierd, en door den Burger Willen Chrystie telkens teegen myn Arm geftooten onder de Eysfelykfte vervloekinge en verwenfinge der Reprefentanten, dat ik door 't een, en ander genootfaakt was by bovengemelde Commisfiè terug te koomen, en van hun ter myner Adfifientie te verfoeken twee Militaire om den aanhoorende zoo verre van my te verwyderen, dat daar door in ftaat gefield wierd ongehindert de voorleefing te doen, 'twelk my geaccordeert zynde, hebbe ik ongehindert de Publicatie vervolgt. L 3
Dac
(86) Dat ik vervolgens ingevolge de door bovengem: Notaris gecopiëerde Lysten uit feekere fes Regis-. ters of Boeken in folio-, gequoteerd A : B : C : D ; E : F : inhoudende ider verbaal der gedaane Volk^ telling binnen deefe Stad, die aan my ten dien eynde door bovengemelde Commisfiè zyn ter hand gefield, my in byweefen van Anfelmus Ansfems, en Anthonie Fouchier als Getuygen, geadfifteert met een Militair van dit Garnifoen, hebbe vervoegd aan de Huyfe der. apparente Stemgercgtigde, en aan defelven hebben afgevraagt een Stem-Billet, behoorlyk door hun getekend, inhondende 15 Perfoonen ter benoeming van een provifioneel Municipaal Beftuur deefer Stad, om door my in eene beflootene Busfe, .die aan my ten dien eynde was ter hand gefield, en waar van de Sleutel onder 'den meergem: Notaris was berustende, ingeftooken te kunnen worden, welke gefloote Busfe van tyd tot tyd na afdoening van idcre Wyk in byweefen als vooren hebbe overgebragt ter plaatfe daar de Commisfiè was gelogeert, in de Prins Cardwaal, die aldaar door voorn: Notaris in byweefen van Getuygen wierd geopend, en de Billetten overgelegt in eene andere beflootene Busfe, en daar na ten overftaan als boove behoorlyk is verzeegeld geworden, hebbende daar mede gecontihuëert tot
( §7 ) niisfie der Reprefentanten, door de Notaris van Steenbergen verfeegeld met twee Getuygen hebbe over^ebragt ter plaatfe genaamt de Kaatsbaan, alwaart de ."ontfegeling derzelven , 'en de opening der Billetten gefchieden, en de Stemlyst door den voorn* Notaris 'ten overllaan van Getuygen opgemaakt wierd, waar by ik tot des avonds elf uuren hebbe geadfilleert. . En verklaare het bovengemelde in al het genarreerde te zyn myn wedervaaren. Uitgegeven voor Keiaas by my *s Lands Deurwaarder binnen Breda, heeden dén elfde» September 1797 J. J. R U Y S E N A A R S , s Lands Deurw. ,
No 12. LIBERTE! EGALITE! ( A BREDA le 18 FrttBidor an 5 de laRépuWique Frangaife.
J
' Le' Commandant'' de la Place tt la Commisfion des Réprè* fentans du Peuple du Bra" bant Batave.
'ai rhonncur de vous prévénir, Citoijehs, qua je yiens de; recevoir a L'inflant une lettre de la Mimicipalité de Breda, qui -me prie de ne poinl accorder des fenünelles aux Commisfaires dés Réd préfentans du Brabant Batave, pour les placer dan» la Maifon Commune, fans fon invitation. Veuil-» lez, je vous prie, prendre une. décifion de fuite 3? ce fujet et m'eja mander le refultat, üfin que je m'$ conforme. Salut et Fraternité, CANTAGRELLE. • ;•. • ' No. 13.
( 88 ) No.
13.
LIBERTE! EGA LITE! a BREDA le 18 Eru&idor an $me de la République Frangaife.
J
Le Commandant de ' la Plage aux Commisfaires des Réprèfentans du Peuplè du Brabant Batave.
'ai L'honneur de vous faire part encore, Citoijens, que la Municipalité vient de repondre a ürlÉ* lettre qui je lui écrk relativement a fa premiere; elle me mande qué votre autorité ne s'étend pas pour dispofer de' la maifon Commune, que vous n'avez aucun Ordre a y döïiner et que vous ne pouvez y plager qui que ce foit fans fon confentement. Salut et Fratemité, CANTAGRELLE. D R U K F E I L E N TE V E R B E T E R E N , fag. 17 onderaan flaat: dezelve té doen effeéhiëeren of herdeden. Onze voorf. Commisfiè den sollen dito &c. leest: dezelve te doen eftecluëeren of herdellen, onze voorf. Commisfiè. Den 2ofteh dito &c. Pag. 4-s L i n . 9 ftaat: politieke beheering. leest: politieke bekeering. IN DEN BOSCH, By J . P. H O F F E R S en P. A R K E S T E Y N , Boekdrukkers in de Orthe-ftraat, 1797.