Brochure Studiedagen Integratie van leerlingen met een verstandelijke beperking in het voortgezet onderwijs

Brochure Studiedagen 2008-2009 Integratie van leerlingen met een verstandelijke beperking in het voortgezet onderwijs

brochure studiedagen 2008-2009

Inhoudsopgave: • • • • • •

Een overzicht van de studiedagen integratie cursusjaar 2008 – 2009 Voorwoord Project steunpunt inclusief onderwijs. Leraren/scholen kunnen met hun praktische vragen terecht bij Aanmelding en inschrijving De integratie van leerlingen met een verstandelijke beperking in het voortgezet onderwijs

1 2 4 5 6 8

Centrale Thematische Studiedagen 08.23.01

Geïntegreerd leren in het voortgezet onderwijs (Utrecht) De overgang van basis- naar voortgezet onderwijs.

08.23.02

Geïntegreerd leren in het voortgezet onderwijs (Utrecht) Participatie en burgerschap.

11

Geïntegreerd leren in het voortgezet onderwijs (Utrecht) De bovenbouw VO en de overgang naar een ROC.

12

08.23.03

.


1

9

Hogeschool Utrecht Seminarium voor Orthopedagogiek Postbus 14007

3508 SB Utrecht Tel. (030) 254 73 78 Het Seminarium voor Orthopedagogiek van de Hogeschool Utrecht organiseert haar nascholingsactiviteiten rond het thema ‘Integratie van zeer moeilijk lerende kinderen in het regulier voortgezet onderwijs’ in samenwerking met: VIM ‘De vereniging voor een geïntegreerde opvoeding van kinderen met het syndroom van Down’ Secr. Rembrandtstraat 85, 6521 MD Nijmegen. E-mail : [email protected] Geachte lezer, Sinds 1 augustus 2003 is de wet ‘Leerling Gebonden Financiering’ (afgekort: Lgf) beter bekend onder de naam “De Rugzak” in werking getreden. Door deze wet krijgen ouders meer vrijheid voor de schoolkeuze voor hun kind met een beperking. Naar verwachting zal door de invoering van deze wet de komende jaren het aantal leerlingen met een beperking toenemen dat de reguliere basisschool en een school voor voortgezet onderwijs bezoekt. Voor de leraren en veel ouders betekent het bezoeken van studiedagen en cursussen een verdieping van hun kennis en een mogelijkheid tot het uitwisselen van materialen en ervaringen. Ook schoolleiders en leerkrachten van scholen, die nog geen aanmelding van een leerling met een verstandelijke beperking op hun school hebben, kunnen door het bijwonen van onze studiedagen een voorschot nemen op wat straks realiteit wordt. Steeds vaker worden deze studiedagen ook bezocht door ambulante begeleiders uit de REC’s van cluster 3 scholen. Dit nascholingsaanbod, dat zich richt op de onderwijsintegratie van zeer moeilijk lerende leerlingen, wordt ieder jaar aangepast aan de steeds verder gaande ontwikkelingen op dit gebied. brochure studiedagen 2008-2009

2

U vindt in deze brochure het aanbod van studiedagen dat zich richt op de (toekomstige) integratie van leerlingen met een verstandelijke beperking in het Voortgezet Onderwijs. Met name de eerste twee studiedagen zijn ook interessant voor ouders die de komende jaren moeten gaan nadenken over de vorm van voortgezet onderwijs dat het beste zal passen bij hun kind, dat nu in de bovenbouw van het basisonderwijs zit. Voor het overige aanbod van nascholingsmogelijkheden van het Seminarium voor Orthopedagogiek kunt u de “Scholingsgids” en de verschillende thematische brochures raadplegen. Op te vragen bij Karin Eras ([email protected]) en natuurlijk kunt u ook de website van het Seminarium voor Orthopedagogiek bezoeken. Leraren kunnen met specifieke vragen ook terecht bij ervaringsscholen. Een lijst met ervaringsscholen is opvraagbaar bij Karin Eras en bij het Steunpunt Inclusief Onderwijs (SInclO). Via VIMfo, het kwartaalblad van de VIM, kunt u op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen betreffende de onderwijsintegratie. Als u VIMfo nog niet ontvangt, kunt u zich wenden tot het secretariaat van de VIM (adreslijst). Behalve leraren kunnen ook ouders, logopedisten en schoolbegeleiders aan de studiedagen deelnemen. Deze brochure studiedagen Integratie wordt automatisch toegezonden aan alle scholen die staan ingeschreven in het integratie-scholen-bestand van het Seminarium voor Orthopedagogiek. Heeft u niets ontvangen of wilt u extra exemplaren neem dan contact op met Karin Eras. Bij het opstellen en het uitvoeren van de programma’s van de verschillende studiedagen hebben we dankbaar gebruik gemaakt van de ervaringsdeskundigen (leerkrachten en ouders). Wilt u ook een bijdrage leveren of heeft u ideeën voor het programma, neem dan contact op met Johan Tinus ([email protected]). Wij hopen met dit nascholingsaanbod allen, die zich bezighouden met integratie van zeer moeilijk lerende kinderen, te kunnen versterken en inspireren bij hun soms moeilijke, maar vooral boeiende taak. Voor alle adressen zie pagina 5.

Met vriendelijke groet, Mart van de Berg, voorzitter VIM Johan Tinus, contactpersoon Seminarium voor Orthopedagogiek


3

Het Steunpunt Inclusief Onderwijs (SInclO) Om knelpunten op te lossen en te voorzien in de behoefte aan één landelijk contactpunt wordt er op initiatief van het Seminarium voor Orthopedagogiek en de VIM een Steunpunt Inclusief Onderwijs opgericht (zie meegestuurde flyer). Doelgroep: Ouders van en scholen met leerlingen met een cluster 1, 2, 3 en /of 4 indicatie of een PCL beschikking voor het SBO, die speciale zorg behoeven en die voor deze zorg opteren op een reguliere school voor primair- of voortgezet onderwijs. Gestart wordt met de doelgroep van de VIM. Doelen: 1. lnformatieverschaffing aan en ondersteuning van betrokkenen bij de integratie van leerlingen met een cluster indicatie in het reguliere onderwijs. Dit vindt plaats door: • zelf informatie te verschaffen • door te verwijzen naar een onderwijsconsulent • door te verwijzen naar een ervaringsschool • door te verwijzen naar een consulent/docent van het Seminarium voor Ortthopedagogiek • door te verwijzen naar een ouder van een van de ouderverenigingen die ons land kent • door te verwijzen naar een specialist (mogelijk van een REC) 2. Het onderhouden van netwerken van de ervaringsscholen, deze van informatie voorzien en enkele malen per jaar organiseren van bijeenkomsten voor deze scholen. De mogelijkheid bestaat dat het SInclO uitgroeit tot een steunpunt voor alle ouders en leerkrachten van leerlingen die speciale zorg behoeven en die voor deze zorg opteren op een school voor regulier basis- en/of voortgezet onderwijs. 3. Het maken in de stuurgroep van beleid rondom vraagstukken van integratie van kinderen met ZML-indicatie en later ook andere indicaties in het reguliere onderwijs vanuit de op ons afkomende vragen, klachten, opmerkingen, ervaringen, discussiepunten en onderwerpen. Hoe? 1. Een helpdesk die per e-mail te bereiken is ([email protected]) 2. Een databank met gegevens van ervaringen van de voormalige steunpunt- en con tactscholen, relevante literatuur, adres gegevens van organisaties, onderwijsinstellingen, personen etc. naar wie verder kan worden doorverwezen, dan wel om advies kan worden gevraagd. 3. Een databestand van leermaterialen ontwikkeld op of door ervaringsscholen. 4. Organisatie van de studiedagen voor scholen over onderwerpen die uit de vragen aan het SInclO naar voren komen, facilitair en inhoudelijk. 5. Een ontmoetingsplaats van betrokkenen bij dit onderwerp door het organiseren van item gebonden landelijke- of regionale studiedagen. brochure studiedagen 2008-2009 4

Adreslijst: Werkgroep OIVO U kunt contact opnemen met één van de contactpersonen van de werkgroep OIVO via onderstaande e-mailadressen en telefoonnummers. VIM secretariaat Rembrandtstraat 85, 6521 MD Nijmegen Tel VIM telefoon: 06 5344 9195, maandag, donderdag en vrijdag van 10.00 tot 13.00 uur. E-mail: [email protected] Werkgroep Ondersteuning Integratie in het Voortgezet Onderwijs (OIVO) Voorzitter: Ton Eekelschot, e-mail [email protected] Externe deskundige en docent: Yvonne v/d Burg, e-mail [email protected] Seminarium voor Orthopedagogiek: Hans Schuman, e-mail [email protected] Seminarium voor Orthopedagogiek (Hogeschool Utrecht) Postbus 14007 3508 SB Utrecht Bezoekadres: Archimedeslaan 16, 3584 BA Utrecht www.seminarium.nl • •

Studiedagen integratie 030 – 2547361 of e-mail [email protected] (Karin Eras) Orthotheek: 030 – 2547380 (Dianne Munnik, ma/di)

.... PER DEELNEMER EEN FORMULIER INVULLEN …. OVERZICHT STUDIEDAGEN INTEGRATIE CURSUS 2008 - 2009 Het aanbod van studiedagen wordt jaarlijks aangepast aan de behoefte van het onderwijsveld. Die behoefte groeit en wordt steeds specifieker. Daarnaast kennen enkele voormalige steunpunt- en contactscholen (en ook scholen voor ZML) hun eigen netwerkbijeenkomsten. Voor informatie daarover adviseren wij u contact op te nemen met de dichtstbijzijnde (voormalige) steunpunt- of contactschool. (eventuele adressen via Karin Eras). Deze studiedagen behandelen zeer specifieke thema’s en worden gehouden in de locaties van het Seminarium voor Orthopedagogiek te Utrecht. Data en beschrijving van de thema’s vindt u verderop in deze brochure. brochure studiedagen 2008-2009

5

AANMELDING EN INSCHRIJVING *

Aanmelden kan alleen via het persoonlijk aanmeldingsformulier, dat aan deze brochure is toegevoegd. Deze formulieren zijn ook verkrijgbaar bij het secretariaat Integratie, Karin Eras. Zij verzorgt de volledige administratie voor deze studiedagen. Voor inhoudelijke vragen zal zij u doorverwijzen.

*

Aanmelden kan uiterlijk tot twee weken vóór de betreffende studiedag.

*

De aanmelding verloopt via het Seminarium voor Orthopedagogiek, secretariaat Integratie via Karin Eras.

*

De prijs voor deelname is € 65,00 (incl. lunch).

*

Deelname voor ouders van deze thematische studiedag is gratis op een kleine bijdrage na voor de lunch van € 5,00 p.p.

*

Het Seminarium voor Orthopedagogiek is een door het Ministerie van OC&W erkend scholingsinstituut (Master Special Eucational Needs). Daarom kunnen de kosten voor deelname volledig worden gedeclareerd binnen het scholingsbudget, dat het eigen schoolbestuur als onderdeel van het Schoolbudget ontvangt.

*

Binnen de verlofregeling zijn mogelijkheden voor studieverlof met vervanging. Informatie hierover is o.a. te vinden in de CAO Onderwijs (artikel G9).

*

Bij minder dan 9 inschrijvers wordt de cursus afgezegd. U ontvangt hierover bericht. Naast een financiële reden kan een kleiner aantal deelnemers een beperkende factor zijn voor de uitwisseling en interactie met elkaar in de groep

*

Elke deelnemer, die een studiedag uit deze brochure heeft gevolgd, ontvangt een bewijs van deelname.


6

*

Elke deelnemer, die minimaal drie studiedagen uit deze brochure heeft gevolgd, ontvangt een certificaat ‘Integratie van kinderen met een verstandelijke handicap in het regulier onderwijs’

*

Na inzending van het aanmeldingsformulier ontvangt u een bevestiging, een routebeschrijving en een factuur voor het verschuldigde bedrag.

*

Ongeveer 2 weken voorafgaand aan de studiebijeenkomst wordt u via de email de vraag gesteld om specifieke vragen van te voren te stellen. Die vragen worden doorgemaild naar de begeleider van de studiedag zodat zij of hij zich goed op de vragen kan voorbereiden.

*

Restitutie achteraf, bij afwezigheid, is niet mogelijk.

Deze nascholingsbrochure wordt inmiddels naar ruim 700 adressen gestuurd. Geen brochure ontvangen of wilt u extra exemplaren hebben neem contact op met Karin Eras.


7

DE INTEGRATIE VAN LEERLINGEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS Steeds meer leerlingen met een verstandelijke beperking (waaronder veel jongeren met het syndroom van Down) volgen geïntegreerd onderwijs op een reguliere basisschool. De afgelopen jaren heeft een behoorlijk aantal jongeren met het Syndroom van Down ook succesvol het reguliere VMBO doorlopen. Het behalen van een diploma was hierbij niet belangrijk. De nadruk lag op deelname aan een geïntegreerde onderwijsomgeving, waarin verschillen tussen leerlingen niet gezien worden als een probleem, maar worden gewaardeerd als een verrijking voor alle betrokkenen; als een stap op weg naar een inclusieve samenleving waarin iedereen volop meetelt en meedoet. Volgens schattingen van de VIM, de oudervereniging van ouders van kinderen met het Syndroom van Down, hebben ongeveer 25 leerlingen met het syndroom van Down inmiddels het VMBO succesvol afgesloten en zitten op dit moment eenzelfde aantal leerlingen op reguliere VMBO scholen. Een behoorlijk aantal VMBO scholen heeft dus al ervaring met het bieden van onderwijs op maat aan leerlingen met het Syndroom van Down; voor veel VMBO scholen is deze doelgroep echter nog onbekend. De werkgroep OIVO (Ondersteuning Integratie Voortgezet Onderwijs), waarin ouders, de VIM en het Seminarium voor Orthopedagogiek samenwerken, constateert dat veel ouders weerstand ontmoeten als zij hun kind met het Syndroom van Down willen aanmelden op een reguliere VMBO school. Deze scholen hebben geen of weinig ervaring met de integratie van leerlingen met leermoeilijkheden, kennen de doelgroep niet of onvoldoende en voorzien behoorlijke problemen bij het inrichten van passend onderwijs. De werkgroep (OIVO) heeft daarom het initiatief genomen om informatie en adviezen te verzamelen in een overzichtelijke brochure: de ‘SvO-VIM gids Voortgezet Onderwijs’. De werkgroep heeft gebruik gemaakt van bestaande publicaties en van de ervaringen van ouders en leerkrachten en begeleiders uit de ervaringsscholen. In deze gids vindt u aandachtspunten die een geslaagde integratie van leerlingen met een verstandelijke beperking in het reguliere onderwijs kan bevorderen. Het integratieproces wordt benaderd vanuit het perspectief van de ouders, van de school voor voortgezet onderwijs en van de school van herkomst, meestal de basisschool. Deze gids is via de website van het Seminarium voor Orthopedagogiek te downloaden: www.seminarium.nl Expertisecentra Inclusief onderwijs Orthotheek SvO-VIM-gids V.O. Werkgroepleden, die als docenten ervaring hebben met de integratie van Leerlingen met het Syndroom van Down, ondersteunen ouders, scholen en docenten in de besluitvorming rondom aanmelding, toelating en plaatsing. Tevens organiseert het Seminarium voor Orthopedagogiek samen met de werkgroep OIVO informatie- en studiebijeenkomsten waar ouders, docenten uit het VMBO en Praktijkonderwijs, ambulante begeleiders en ervaringdeskundigen elkaar kunnen ontmoeten, ervaringen uitwisselen en van en met elkaar leren. Voor meer informatie kunt u altijd contact opnemen met één van de contactpersonen van de werkgroep OIVO. (zie pagina 5)


8

STUDIEDAG 08.23.01 GEINTEGREERD LEREN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE OVERGANG VAN BASIS- NAAR VOORTGEZET ONDERWIJS EN DE EERSTE JAREN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS Datum

vrijdag 14 november 2008

Plaats

Hogeschool Utrecht Seminarium voor Orthopedagogiek Padualaan 97 3508 SB Utrecht

Tijd

10.00 – 15.00 uur

Voor

Docenten uit het voortgezet onderwijs, ambulante begeleiders, ouders en andere belangstellenden

Dagvoorzitter: Johan Tinus van het Seminarium voor Orthopedagogiek Ervaringsdeskundigen worden uitgenodigd.

De ervaring met de integratie van jongeren met leermoeilijkheden (waaronder leerlingen met het Syndroom van Down) in het Voortgezet Onderwijs is nog van beperkte omvang. Daarom is het belangrijk, dat ouders, docenten en scholen die hiermee ervaring hebben opgedaan, hun ervaringen en expertise met elkaar delen, maar vooral ook overdragen op en delen met anderen, zoals: • ouders die erover denken hun kind aan te melden bij het reguliere voortgezet onderwijs; • VO docenten die willen weten hoe je een leerling met het Syndroom van Down passend onderwijs kunt bieden en hoe je dat in je lessen moet organiseren; • scholen die willen weten wat er allemaal bij komt kijken als je een leerling met het Syndroom van Down toelaat op je school en hoe je dat vervolgens organiseert; en • ambulante begeleiders die een leerling in het reguliere VO begeleiden of gaan begeleiden.


9

Inhoud van de studiedag De volgende aspecten, die bij aanmelding, toelating en plaatsing een rol spelen komen aan de orde: • motieven van ouders bij hun keuze voor het voortgezet onderwijs (regulier of speciaal); (o.a. waarom wel /niet geïntegreerd verder gaan, wat wordt verstaan onder integratie, enzovoorts); • de ondersteuningsmogelijkheden die er zijn voor het bepalen van de keuze; • de knelpunten die ervaren worden bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs; • de rol van de basisschool in dit proces en tijdens de (zoek)tocht naar een school voor voortgezet (speciaal) onderwijs (voorbereiding, ondersteuning, leggen van contacten, overdracht, enzovoorts); • motieven en argumenten van scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs om een leerling met een verstandelijke handicap wel /niet toe te laten; • de ondersteuning die VO scholen kunnen krijgen bij de organisatie hiervan; • tips en adviezen voor de organisatie en inhoud van het onderwijs op de VO school; • de ervaringen van ouders, ambulante begeleiders en docenten die dit traject al doorlopen hebben; • de SvO-VIM gids Voortgezet Onderwijs; en, • informatie over de Werkgroep OIVO (Ondersteuning Integratie in het Voortgezet Onderwijs).


10

STUDIEDAG 08.23.02 GEINTEGREERD LEREN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS PARTICIPATIE EN BURGERSCHAP Datum

vrijdag 23 januari 2009

Plaats


Tijd

10.00 – 15.00 uur

Voor

Ouders, leerkrachten uit het voortgezet onderwijs, leerlingbegeleiders, ambulante begeleiders en andere belangstellenden

Dagvoorzitter

Johan Tinus

Deskundigen worden afhankelijk van de definitief vastgestelde thema’s nog nader uitgenodigd.

Inhoud van de studiedag In deze studiedag komen de volgende onderwerpen aan bod: • mogelijkheden voor beschermd, begeleid of zelfstandig wonen Verschillende woonvormen komen aan bod en een aantal ouders en jongeren vertellen over de projecten waarmee zij op dit moment bezig zijn en hoe zij dit organiseren en financieren. • het voorbereiden op maatschappelijke participatie en burgerschap Waarover hebben we het dan? Hoe kunnen we de jongeren hierop adequaat voorbereiden? Op welke wijze kunnen ouders hierbij ondersteuning krijgen? Enzovoorts. Verder krijgen de deelnemers de gelegenheid zich te buigen over een aantal casussen of zelf een casus in te brengen.


11

STUDIEDAG 08.23.03 GEINTEGRERD LEREN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS EN DE OVERSTAP NAAR EEN ROC Datum

vrijdag 6 maart 2009

Plaats


Tijd

10.00 – 15.00 uur

Voor

Ouders, leerkrachten uit het voortgezet onderwijs, leerlingbegeleiders, ambulante begeleiders en andere belangstellenden.

Dagvoorzitter

Johan Tinus

Deskundige

Afhankelijk van de actualiteit

INHOUD Het thema voor deze dag is de wijze waarop in de bovenbouw van het VMBO of het Praktijkonderwijs toegewerkt kan worden naar een succesvolle overstap naar de maatschappij van leerlingen met een verstandelijke beperking. Welke ondersteuning is noodzakelijk en hoe kan deze het beste worden vorm gegeven. Welke organisaties kunnen hierbij helpen? Welke rol heeft de leerling, de ouders en de school? Aspecten, die aan de orde komen: • het vinden van stageplaatsen • de organisatie van de stage • nog een jaartje langer op school blijven of niet • het vinden en het houden van een baan en /of het kiezen van vervolgonderwijs, bijvoorbeeld in het MBO • rol van de school, rol van de ouders en rol van de leerling • mogelijkheden voor ondersteuning en begeleiding brochure studiedagen 2008-2009

12

Concreet worden de volgende onderwerpen uitgediept: Wet Arbeidsongeschiktheid Jongeren (Wajong), integratie op de reguliere arbeidsmarkt, de rol van het UWV, Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), mogelijkheden voor Begeleid Werken en Job Coaching, AWBZ-voorzieningen, gebruik maken van Persoonsgebonden Budgetten (PGB’s). De rol van MEE en het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI).


13

Brochure Studiedagen Integratie van leerlingen met een verstandelijke beperking in het voortgezet onderwijs

Recommend Documents