Brengt het milieu onze jobs in gevaar?

Regio Land van Aalst Vrijdag 30 oktober 2015

Aardappelen dikmakers? Voedingsmythes doorprikt

> p. 6

Brengt het milieu onze jobs in gevaar?

De Belg ligt wakker van de klimaatsverandering, zo blijkt uit de recentste Eurobarometer. 1 op 4 vindt het het belangrijkste wereldprobleem. Dat ligt hoger dan het Europese gemiddelde. In de Belgische top van wereldproblemen staat klimaatverandering op de tweede

plaats, na armoede, maar voor de economische situatie. Streven naar een groenere economie lijkt dus de ideale oplossing, maar blijven er dan wel genoeg jobs over? En welke rol heeft de vakbond te spelen in die overgang?

HOE DRAAG IK LENZEN HET BEST?

> p. 18

1 NOVEMBER: ALLERHEILIGEN

‘Op bezoek bij de lenzenspecialist’

Zo rouwt de wereld

> p. 5

> p. 3

Met meer dan

18 000

verhuurde bedden zijn wij het grootste ziekenhuis van Vlaanderen

Nachtarbeid, flexi-jobs, shoppingzondagen

Hoeveel flexibiliteit kan je vragen van werknemers?

Dirk Raman, uitleendienst Thuiszorgwinkels > p. 8

www.beweging.net

PAGINA’S OVER DE CONGRESSEN SPECIAL 4VANEXTRA ACV-CSC METEA EN ACV BOUW - INDUSTRIE & ENERGIE

www.cm.be

www.acv-online.be

jaargang 71 ¬ visie nummer 20 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 13 november 2015

> p. 12

> p. 14-17

Regionieuws > p. 20

2 ver

¬ onze samenleving

WOORDING

De pineut 4 op de 5 Belgen geloven dat de strijd tegen de opwarming van de aarde zal resulteren in meer jobs en een sterkere Europese economie. Nog volgens de recentste Eurobarometer ziet 1 op de 2 Europeanen de klimaatverandering als één van de belangrijkste wereldwijde problemen. Maar waarom schieten we dan niet allemaal in actie? ‘Verander de wereld, begin bij jezelf.’ Oké, ik kijk even bij mezelf. Ik heb geen bedrijfswagen, mijn vrouw wel - standaard als deel van het loonpakket. Als wij een dagje naar zee gaan, dan is het met de bedrijfswagen. Gratis. Met de trein zou het ons 67 euro en 20 cent kosten. Af en toe nemen we toch de trein. Voor onze financiën niet zo verstandig, al sussen we onszelf met de gedachte dat we vrijwillig de prijs van twee treintickets in onze leefomgeving investeren. We vermijden extra CO2, extra fijn stof en extra file. Maar toegegeven, we zitten daar soms de pineut te wezen. Wat baat het dat wij extra betalen om de trein te nemen, als anderen in de file blijven staan? Wat zou die extra auto maken, op de miljoenen auto’s die in België rondrijden? Zelf verandering zijn, is zo verdomd moeilijk als wetten en budgetten je de auto injagen. Misschien denken we met z’n allen, of toch 4 op de 5 Belgen: ‘Als alleen ik mijn auto laat staan, of vecht tegen de luchtvervuiling, dan ben ik de pineut. Maar als we samen ons gedrag en onze economie duurzamer maken en zo zelfs jobs creëren waar vandaag nog geen sprake van is, dan is niemand de pineut en dan is iedereen winnaar.’ Als elke Belg, elke Europeaan, elk bedrijf en elke organisatie vrijblijvend kleine stapjes zet, dan zijn dat lovenswaardige initiatieven, maar dan geraken we er niet. We geraken er wel, als we samen ambitieuze afspraken maken, over bedrijfswagens, maar ook binnenkort op de Klimaatconferentie in Parijs. Dan moet iedereen mee in bad, maar dan is ook iedereen winnaar. Jurgen D’Ours hoofdredacteur Visie

Visie ¬ vrijdag 30 oktober 2015

Verlies verwoorden We kennen allemaal de pijn van verlies en de eindigheid van het leven. Dat is soms moeilijk onder woorden te brengen. Toch willen we graag samen even stilstaan bij onze dierbaren met deze woorden van hoop en herinnering.

raakpunt “In het wondere verhaal van jouw en mijn oede kracht komt een onverm tot leven, od. ik t dan jouw do re er rd die ve gen in pr ts on nk ro Op jouw boomst heuten. nieuwe levenssc

“Zoals de dag uit de nach t treedt, treedt het leven uit de dood , er is liefde die niet sterf t.”

ht ent zich Jouw levenskrac heut als een jonge sc op en in de boom n, van mijn bestaa d.” tij al or verbonden vo

Toon Herm ans

lst Naar Manu Verhu

zand am in het a n je f e “Ik schre kwam de zee, n maar toe es weg ll e spoeld a nacht. rd e w t e en h sneeuw, aam in de n je f e re Ik sch , m de zon toen kwa weg s smolt alle am de nacht. w k r e e w en ijn hart naam in m je ik f e re Toen sch zee, noch de zon de h c o n weg. en daar nog m e h n e jg ag.” kri blijft het d u n : ie z n E Anoniem

“Mama, we zijn je dankbaar voor wat je ons hebt meegegeven, aan waarden en wereldb eeld. En bij ieder van ons vind je de sporen op één of andere manier terug. We zullen het niet vergeten . Proficiat met je rijk gevulde leven en dank voor de parels die je ons gaf. Je tocht loopt nu ten einde. Je bent de weg gegaan tot de laatste krachten . Vechtend om er verder te zijn voor papa . Rust nu, we dragen met z’n allen verd er zorg voor hem . Niks zal verloren gaan . We houden mek aars hand vast en staan op ... zoals jij ’t ons geleerd hebt .” Anoniem

Geluk beleef je samen

www.twitter.com/BewegingNet

De jeugd beweegt Vorige vrijdag, 23 oktober, vierden alle jeugdbewegingen feest. Op de Dag van de Jeugdbeweging trokken veel jongeren in hun unifor m naar school of naar het werk. Op veel plaatsen werden ook activiteiten georganiseerd. Zo kon je in Gent genieten van enkele optredens, smullen van een hapje of drankje of je helemaal laten gaan op de rodeostier.

Organiseer jij of je vereniging een fijne activiteit? Gedeeld geluk is dubbel geluk. Laat het ons daarom weten via [email protected]. Wie weet komt onze fotograaf langs op jouw activiteit en verschijnt jouw foto in deze rubriek.

¬ onze samenleving


3

Afscheid in de wereld Gelijk waar je woont, afscheid nemen van iemand die je graag ziet, doet pijn. Visie ging na hoe verschillende culturen en wereldgodsdiensten hun doden begraven en eren.

Het geloof

Christelijke traditie

Na het overlijden worden de ogen van de overledene gesloten en bidden familie en vrienden voor hem. Het lichaam wordt bedekt en drie keer rit ue e l ge w a s s e n met reukwater. Gelovigen mogen niet gecremeerd worden. De eerste dagen na de uitvaart brengen vrienden en familie eten naar de dichtste nabestaanden. De rouwperiode duurt veertig dagen. Daarna wordt nog gebeden om de overledene op te nemen in de hemel.

Het geloof Geloof in wedergeboorte (reïncarnatie)

De gebruiken Boeddhisten kiezen meestal voor crematie, al kan dat nog verschillen naargelang de regio. De nabestaanden en vrienden bidden gedurende 49 dagen om de overledene te helpen bij de reïncarnatie. De dood wordt aanzien als de grote overgang naar de wedergeboorte. Boeddhisten zijn dan ook goed voorbereid op de dood. Omwille van het geloof in een wedergeboorte, tonen ze geen verdriet, angst of andere negatieve emoties.

Joodse traditie

iStock

Na het overlijden wordt het lichaam in een funerarium gewassen, gebalsemd en opgebaard. Familie en vrienden kunnen er vaak nog een laatste groet brengen. Binnen de tien dagen na het overlijden moet het lichaam begraven of gecremeerd worden. De keuze tussen een begrafenis of crematie is heel persoonlijk. Er is meestal een herinneringsdienst, in de kerk of het crematorium, waar de nabestaanden nauw bij betrokken worden. In de periode van Allerheiligen en Allerzielen worden de doden herdacht.

Hindoe traditie

iStock

De gebruiken

Boeddhistische traditie

De gebruiken

Het geloof Geloof in wedergeboorte (reïncarnatie)

De gebruiken In de Hindoe traditie kiest men meestal voor crematie, omdat het de snelste manier zou zijn om te reïncarneren. Er zijn heel wat rituelen die strikt gevolgd moeten worden om de reis van de ziel naar een ander lichaam goed te laten verlopen. Na het overlijden start voor de familie een periode van sober leven. Dertien dagen na de crematie komen familieleden, vrienden en kennissen samen voor een rouwplechtigheid in het huis van de overledene. Daarna wordt de rouwperiode opgeheven, maar de dichtste familie mag pas na een jaar opnieuw feestelijkheden organiseren.

iStock

Geloof in leven na de dood

Geloof in leven na de dood Belga

Het geloof

Belga

Moslim traditie

Het geloof Geloof in wederopstanding

De gebruiken De nabestaanden verzorgen zelf de begrafenis, crematie is erg uitzonderlijk. De Rabbijn is liefst aanwezig bij het sterfbed om samen het laatste gebed uit te spreken. Na het overlijden worden de zonden weggewassen door een rituele reiniging. Het lichaam wordt in een wit doodsgewaad of een gebedsmantel gekleed. Boven het hoofd van de overledenen wordt een kaars aangestoken, als symbool voor de ziel. Wanneer het lichaam in de kist gelegd wordt, wordt er aarde van Israël over uitgestrooid of in een zakje toegevoegd. Voor de nabestaanden breekt een periode van rouw aan, die vijf fasen bevat: 1. Aninoet, van het overlijden tot de begrafenis, 2. Aweloet, van de uitvaart tot zeven dagen erna, 3. Niwoel, vanaf de achtste dag na de uitvaart tot en met de dertigste dag erna (bij de dood van de ouders duurt deze fase langer, namelijk drie maanden), 4. Treurjaar, tot één jaar na het overlijden, 5. Jaartijd, jaarlijkse dag van bezinning op de sterfdag.

Zwart of wit? Kleuren van rouw Zwart in de meeste Westerse landen Geel Egypte, Mexico en Jordanië Wit Indonesië, Filippijnen, Korea, Borneo, China en veel andere Oosterse landen Lichtblauw Zuid-Oost Azië Rood Zuid-Afrika Paars onder meer in Thailand

4

¬ post


VACATURE m/v CM In Schaarbeek: • Algemeen coördinator Kazou • Dossierbeheerder juridisch departement • Stafmedewerker juridisch departement • Functional Support • Test Engineer • Educatief medewerker Ziekenzorg CM • Projectmedewerker Ziekenzorg CM

UW

GEDACHT

Zonnepanelen Grote bedrijven zoals Katoen Natie of ING verdienen met hun investering in zonnepanelen elk jaar miljoenen euro’s via groenestroomcertificaten, maar ze zullen nauwelijks iets voelen van de nieuwe stroomheffing van de Vlaamse regering, de zogenaamde Turteltaks. Die houdt namelijk enkel rekening met het elektriciteitsverbruik, en niet met de productie. ‘Op die manier ontspringen de grote slokoppen de dans’, zegt energiespecialist Tom De Meester. Volgens hem zijn hun zonnepanelenconstructies nochtans de reden waarom de schuldenberg van groenestroomcertificaten zo snel is gegroeid. ••• Marnix Laureyns Vele lezers reageerden op het artikel over burn-out in Visie nr. 19. Een selectie.

In verschillende regio’s: • Adviserend geneesheer • Paramedicus

Grenzen stellen Ik ben sinds februari al thuis met een burn-out. In het begin probeerde ik ertegen te vechten maar je lichaam zegt echt wel STOP. Vooral veel rusten en wandelen in de natuur deden mij goed. Ik heb het moeilijk gehad om mijn hoofd leeg te maken. Nu doe ik mindfulness-oefeningen thuis. Ik ben ook begonnen met yoga. Belangrijk is je te laten omringen met mensen die je begrijpen en die luisteren naar jou. Door mijn burn-out heb ik leren luisteren naar mijn lichaam, leren doseren en leren aan mezelf denken. Ik begin nu weer twee halve dagen te werken. Mijn grenzen stellen zal een aandachtspunt zijn. ••• Veerle De Bouw

Voltijds - onbepaalde duur Meer info over deze en andere vacatures op www.cm.be/jobs

ACV-CSC METEA • 2 administratief medewerkers algemene ondersteuning • Administratief medewerker dienst communicatie

Andere dienst

Voltijds - onbepaalde duur - Brussel

In 2014 heb ik een burn-out gehad. Na een zware ingreep moest ik veel te vroeg weer aan het werk. Daar was intussen veel veranderd maar ik moest als verpleegkundige weer onmiddellijk meedraaien. Ik kreeg veel fysieke klachten. Ik sliep niet meer en kon me niet meer concentreren. De stress op het

Meer info op: www.acv-csc-metea.be

werk was veel te hoog. Maar ik werd niet gehoord. Mijn lichaam dwong me op een bepaald moment zelf om te stoppen. De huisarts was zeer begripvol en bevestigde mijn vermoeden van een burn-out. Ik ben ook boeken beginnen lezen over stress en burn-out. Ik kreeg weer wat meer zelfvertrouwen. Op het werk vroeg ik om op een andere dienst te werken die minder stresserend was. Dat is gelukt, maar het kost me nog veel energie om vol te houden. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Werk uit handen geven Twee jaar geleden kampte ik met een burn-out. Ik wilde wel maar kon niet meer. Ik wist van mezelf dat het zo niet verder kon en heb contact opgenomen met de huisarts. Ik ben veertien dagen thuis geweest maar dat was onvoldoende. Daarna heb ik besloten om deeltijds zorgverlof te nemen om voor mijn vader te kunnen zorgen en om rust te vinden. Op deze manier ben ik er stilletjes terug uit gekropen. Ik heb geleerd dat ik tijd moet nemen voor mezelf en dat ik rust moet inbouwen. Ik heb ook ervaren dat je moet durven werk uit handen te geven en moet leren relativeren. Gezonde voeding hielp eveneens. Ik werk nu ook deeltijds. En dat gaat mij goed af. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Hartcoherentie Anderhalf jaar heb ik gevochten tegen het burn-out-beest. Een beest dat als een sluipend gif je hele leven kan ondermijnen. Ik zat in een overlevingsmodus, op zoek naar hulp. Van mijn arts kreeg ik antidepressiva voorgeschreven. Omdat ik helemaal niet depressief was, ben ik op zoek gegaan naar een gezonder alternatief. Op aanraden van mijn hartspecialist ben ik hartcoherentietraining gaan volgen. Door hartcoherentie, een ademhalingstechniek die je met biofeedback kan meten, ben ik uit mijn dal geklommen. Door dagelijks te trainen, twee keer tien minuten per dag, ben ik weer gaan leven. ••• Katrien Geeraerts

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD

www.thuiszorgwinkel.be

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden citaat-212&_citaat-212&.qxd 18-06-15 09:28 1 en van links naar rechts eenPagina citaat. 1. Lijfeigene; 2. sterk hellend; 3. roofdier; 4. angst; 5. Europese taal; 6. paar; 7. geneesheer; 8. roofvogel; 9. pauselijk hof; 10. tovenaar; 11. visgerei; 12. monster; 13. godvruchtig; 14. scheepsherstelplaats. Citaat 212

1

S A

L

2

S T D E E

3

P A O T E W M A

4

V R

5

F

6

K O V P P E E

I

L

E

A S A F

L

I

R L

E S S

T R E A R N S L

7 D O K N T B E R 8

Vlot vooruit

A IJ R E T N Z D

9 C U IJ R

I

I

N E

10 M D A E G

I

E R

11 H E K N A G E

Discrete zekerheid

Wij trekken altijd ons plan. Samen. Ben je een bezige bij, altijd in de weer en op weg? Dan beaam je vast dat je mobiliteit tegelijk je vrijheid betekent, zowel binnenals buitenshuis. Zijn het de jaren, een ongeluk of knikkende knieën die roet in het eten gooien? Ook bij een acuut probleem loopt alles binnen de kortste keren weer gesmeerd!

L

12 D T R A A H K A 13 V R A O R O S M 14 T D A O A K R T

Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. Samen vinden we wat jij nodig hebt!

Oplossing: ”Als de rat wil sterven bijt zij in de kat”.

Citaat 212

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.

Comfort in huis

Advertentie_Visie_Mobiliteit_okt 2015.indd 1

21/10/15 16:41

¬ hoe gaat het met u?


5

Contactlenzen en gezonde ogen

‘Spelregels om problemen te vermijden’ Violet Corbett Brock

‘Contactlenzen zijn handig. Maar mensen gaan vaak pas naar de oogarts als ze klachten hebben. Met enkele spelregels kun je problemen voorkomen.’ Op consultatie bij lenzenspecialist Werner Spileers, diensthoofd Oogziekten (UZ Leuven) en professor aan de Faculteit Geneeskunde (KU Leuven).

‘Ik draag al 25 jaar lenzen’, zegt Sofie Simoen uit Oostende. ‘Ik heb nog steeds geen last. Ik ga jaarlijks naar de oogarts, vervang mijn lenzen om de vijf weken en ik bewaar ze in een speciale vloeistof. Ik wissel ook regelmatig af met mijn bril. Ik hoop dat ik ze op die manier nog lang kan dragen.’

Hebben lenzendragers vaak klachten? Dr. Werner Spileers: ‘Te vaak. Ze komen meestal pas als het te laat is. Dat is jammer. Wanneer de aanpassing aan de ogen door de oogarts, het onderhoud en de opvolging goed gebeuren, zijn lenzen ideaal. Gebeurt een stap niet correct, dan is dat een risico. Lenzen plaats je op het hoornvlies. Zo krijgt het hoornvlies minder zuurstof. Je moet dat in de gaten houden. Ook het juiste materiaal en een goede pasvorm zijn belangrijk. Een goede lens kun je dus niet zelf kiezen. Ik raad online lenzen kopen dan ook af. De kwaliteit is onzeker en er wordt niet opgevolgd of de lens goed past.’

‘Toen ik naar het middelbaar ging, ben ik gestart met harde lenzen. Die voelden niet comfortabel aan. Uiteindelijk ben ik overgeschakeld naar zachte lenzen. Daarna had ik geen klachten meer.’ ‘Lenzen zijn handig. Ik vind het gemakkelijk om te sporten. Zeker om te zwemmen. Ik vraag me wel af of zwemmen met lenzen eigenlijk goed is. Ik vind het ook fijn dat ik een volledig zicht heb. Bij een bril valt er opzij een deel van je zicht weg. Nee, ik heb geen ongemakken. Je moet steeds je spullen bij hebben en wat oefenen met het in- en uitnemen, maar alles went.’

U spreekt van spelregels voor een goed gebruik. Wat houden die in? ‘De eerste regel is die aanpassing. Daarvoor moet je langsgaan bij een oogarts. De tweede gaat over lenzen dragen. De meeste mensen kiezen zachte lenzen. Dat kunnen maand-, week- of daglenzen zijn. Het is belangrijk dat je die elke maand, week of dag vervangt. Contactlenzen absorberen eiwitten. Zo ontstaat er beslag op je lenzen en zullen ze minder comfortabel aanvoelen. Je kunt ook ontstekingen krijgen. Lenzen dragen, gaat ook over lenzen uitdoen. Draag ze als je bezig bent. Ben je thuis of ga je slapen, laat je hoornvlies dan recupereren en doe ze uit.’ Ook het onderhoud is belangrijk. ‘Dat klopt. En dat is per type lens anders. Haal lenzen niet zomaar uit een winkelrek. Je moet weten welk product geschikt is en hoe je lenzen moet bewaren. Je oogarts heeft die informatie. Vervang het vocht waarin je je lenzen bewaart minstens wekelijks. Hou ook de lenshouder proper. Spoel hem regelmatig af en vervang hem na enkele maanden. Gebruik nooit kraanwater om je lenzen te bewaren en maak ze nooit vochtig met speeksel. Want micro-organismen kunnen infecties veroorzaken.’ Vormt zwemmen of douchen met lenzen een risico? ‘Zwembadwater is nooit proper, zeker warm water niet. Wie lenzen draagt en ze na het zwemmen nog gebruikt, kan een ontsteking krijgen. Je kunt wel lenzen dragen om te zwemmen, maar vervang ze het best nadien. Een daglens die je na het zwemmen weggooit, kan het risico beperken. Ook voor wie harde lenzen draagt. Douchen is niet zo erg. Er kunnen bacteri-

‘Contactlenzen zijn handig’

Dochter Emma Verschelde is net gestart met lenzen dragen. ‘Sinds deze zomer’, vertelt ze. ‘De oogarts heeft me doorverwezen naar het contactlenzencentrum. Daar zoeken we uit welke lenzen het meest geschikt zijn. Ik draag ze dus nog niet lang, maar ik doe ze al heel vlot in en uit!’ Emma (12) en Sofie (37): een starter en een ervaren lenzendrager.

ën in het water zitten, maar bij ons is dat risico beperkt. Het is vooral belangrijk dat je lenzen niet in water bewaart.’ De laatste spelregel gaat dan over opvolging? ‘Ja. Ga jaarlijks naar de oogarts, ook al heb je geen last. Omdat je hoornvlies minder zuurstof krijgt, kunnen je lenzen

minder comfortabel voelen. Er kunnen ook bloedvaatjes in je hoornvlies ingroeien. Dat merk je zelf niet. Aanvankelijk heb je geen klachten, maar volg je dat niet op, dan zullen er steeds meer bijkomen en zal je je lenzen steeds minder verdragen. De oogarts kan je lenzen aanpassen bij problemen. Je kunt tientallen jaren genieten van je lenzen als je ze goed ge-

bruikt en regelmatig op controle gaat. Bij zachte lenzen loop je nu eenmaal meer risico op infecties en op onherstelbaar zichtsverlies dan bij harde lenzen. Maar zachte contactlenzen zijn goede producten, je moet gewoon de spelregels volgen.’ Anneleen Vermeire

Tegemoetkoming voor contactlenzen Draag je lenzen, dan kun je een deel van de kosten die je maakte terugkrijgen. Daarvoor zijn er enkele mogelijkheden:

Ziekteverzekering Afhankelijk van de afwijking die je lenzen moeten corrigeren, kun je mogelijk via de ziekteverzekering een tegemoetkoming krijgen. De tarieven verschillen sterk afhankelijk van het soort lens dat je draagt en de aandoening die je hebt. Kijk ze dus goed na voor jouw specifieke situatie.

CM-voordeel Heb je geen recht op een terugbetaling door de ziekteverzekering? Dan kun je bij de aankoop van een bril, brilglazen, contactlenzen of een combinatie ervan tot 40 euro per kalenderjaar terugkrijgen. Ben je 18 jaar of jonger? Dan bedraagt die tegemoetkoming zelfs 50 euro. Bezorg daar-

voor de originele factuur of het betalingsbewijs met de vermelding van de dioptrie aan je ziekenfonds. Let op: koop je lenzen bij een erkende opticien, optometrist, oogarts of apotheker als je van het CM-voordeel wil genieten.

CM-MediKo Plan Met het CM-MediKo Plan kun je je bijkomend verzekeren tegen medische kosten buiten het ziekenhuis. Het CM-MediKo Plan geeft ook een extra tegemoetkoming voor brillenglazen, contactlenzen, intra-oculaire lenzen, laserbehandelingen en karatotomie tot 100 euro per jaar bovenop het CM-voordeel. CM-MediKo Plan is een product van MOB verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming met maatschappelijke zetel in België en toegelaten onder nummer 150/01 om de tak ‘ziekte’ te beoefenen.

✔✔www.cm.be/bril

6


win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Is die zure stof toegestaan in de opslagplaats? Oplossing

G

Over koolhydraten, suikers en lightproducten

Controverse op je bord Koolhydraten schrappen, 30 dagen zonder suiker, voeding is steeds vaker bron van controverse. Maar wat moeten we nu nog geloven? Patrick Mullie, voedingsdeskundige aan de Vrije Universiteit Brussel, haalt er de wetenschap bij en klaart het uit.

Stef Dehantschutter

zoek en


niets mis, en het is al helemaal niet giftig. In een beperkte hoeveelheid kan het gerust deel uitmaken van een gezond voedingspatroon. Minder suiker eten is een goed idee, maar het is minstens even belangrijk om minder vet te eten, meer fruit en groenten op het menu te zetten, porties te verkleinen, meer te bewegen, en ga zo maar verder.’ Moet je melk drinken?

kookte witte rijst levert 130 kilocalorieën, gekookte pasta 125, quinoa ook 130. Bovendien bevatten aardappelen meervoudige koolhydraten, voedingsvezels, plantaardige eiwitten, mineralen, antioxidanten en vitaminen B1, B6 en C. Let wel: overdrijf niet met de hoeveelheden (3 aardappelen per persoon volstaan), en wees zuinig met bereidingen waarbij je extra vet toevoegt, zoals bakken of frituren.’

‘Er zijn bepaalde groepen die beweren dat je melk moet drinken om stevige botten te hebben, en andere groepen die als reactie daartegen alles doen om het imago van melk onderuit te halen. Algemeen kunnen we zeggen dat melkproducten zeker voordelen hebben. Halfvolle melk, magere melk en magere yoghurt zijn, zolang je er niet mee overdrijft, uitstekende energiebronnen. Anderzijds kun je ook een gezond leven leiden zonder melkproducten, maar dan moet je er wel op letten dat je op een andere manier voldoende calcium opneemt. Dat kan door een combinatie van plantaardige dranken verrijkt met calcium en andere calciumhoudende producten zoals broccoli, spinazie, venkel, walnoten, bepaalde vissoorten, schaal- en schelpdieren en sommige mineraalwaters.’

Is het zinvol om suiker te schrappen?

Val je af van lightproducten?

‘Door bepaalde media-acties ontstond het idee dat suiker vergif is. Mensen probeerden zelfs 30 dagen zonder suiker te leven. Hoewel dit goed was om onze overconsumptie eens aan te kaarten, is het absoluut niet nodig om suiker volledig uit onze voeding te bannen. Met suiker op zich is er

‘Afvallen door te eten: de voedingsindustrie wil het ons graag laten geloven. Helaas: in veel gevallen is het verschil tussen een gewoon product en een lightproduct zo klein, dat het effect op de gezondheid bijna verwaarloosbaar is. Bovendien nemen mensen vaak een grotere portie van een

Zijn koolhydraten boosdoeners?

Oplossing Visie nr. 19 Vatbaar De winnaars worden persoonlijk verwittigd. Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Van oud naar nieuw in Massembre Diep in de bossen oudejaar vieren. Massembre maakt er een onvergetelijke belevenis van. Bovendien stort Massembre per deelnemer een bedrag aan vluchtelingenhulp in België. In Massembre start de overgang van oud naar nieuw al in de namiddag. Met een begeleide wandeling in en rond de bossen van het vakantiecentrum. Nadien word je verwend met een heerlijk vieruurtje. ’s Avonds krijg je een zesgangenmenu geserveerd. En met een glaasje champagne luid je het nieuwe jaar in. Een dj brengt sfeer tot in de vroege uurtjes. Bij een nieuwjaarsontbijt kun je helemaal wakker worden vooraleer te vertrekken. Massembre koppelt dit initiatief aan een goed doel. Per deelnemer wordt een bedrag gestort aan vluchtelingenhulp in België. Wil jij erbij zijn, schrijf je in voor 1 december. Volwassenen betalen 80 euro, kinderen tot 12 jaar 60 euro, gratis voor kinderen jonger dan 6 jaar.

✔✔[email protected]

Patrick Mullie: ‘Laat je niets wijsmaken door dieetgoeroes of bekende Vlamingen: koolhydraten zijn niet slecht voor de gezondheid. Ze schrappen is dus zeker geen goed idee. Er zijn zelfs wetenschappelijke onderzoeken die stellen dat je gezondheid erop achteruit gaat als je te weinig koolhydraten eet. Wel belangrijk is dat je maat houdt en kiest voor meervoudige koolhydraten. Die kun je onder andere vinden in aardappelen, volle granen, muesli, zilvervliesrijst, havermout, volle broodsoorten, quinoa en couscous. Deze producten geven je in verhouding veel energie voor weinig kilocalorieën. Waar je wel voorzichtig mee moet zijn: geraffineerde koolhydraten, te vinden in witte suiker, wit brood, koekjes en industrieel gebak. Die leveren weinig energie voor veel calorieën.’ Word je dik van aardappelen? ‘Sommige mensen zetten aardappelen minder op het menu omdat ze denken dat het dikmakers zijn. Niets is minder waar. Gekookte aardappelen bevatten 70 kilocalorieën per 100 gram. Ter vergelijking: ge-

Patrick Mullie: ‘Koolhydraten zijn niet slecht, wat ook wordt beweerd.’

HUIS dOKTER Wat als je na een ongeval nekpijn hebt? Na een verkeersongeval klagen mensen vaak over nek- en hoofdpijn. Dat kan wijzen op een whiplash. Beweging en een gericht oefenprogramma verzachten het leed na enkele weken.

gaan, werken chronische klachten in de hand.

Wat is een whiplash?

Heb je klachten na een plotse beweging van je nek, ga dan naar je huisarts. Die zal nagaan of je klachten door het ongeval komen of een andere oorzaak hebben. Je arts zal ook controleren of je geen breuk, verschuiving van de halswervels of zenuwletsel hebt. Vermoedt je arts dat je zo’n letsel hebt of heb je na drie maanden nog steeds pijn, dan zal hij je doorverwijzen naar een specialist voor verder onderzoek en een aangepaste behandeling.

Wanneer je hoofd plots en ongecontroleerd achterwaarts schokt en nadien krachtig voorwaarts buigt, zoals na een kop-staartaanrijding, kan dat een whiplash veroorzaken. Ook andere ongevallen waarbij de nek die plotse bewegingen maakt, kunnen tot een whiplash leiden.

Wat zijn de symptomen? Enkele uren of dagen na het ongeval kun je nekpijn en hoofdpijn krijgen en kan het moeilijker worden om je nek en hoofd te bewegen. Je kunt ook last hebben van schouderpijn, vermoeidheid, overgevoeligheid voor bijvoorbeeld licht of geluid, misselijkheid of geheugenproblemen. Andere nekaandoeningen of stress kunnen de klachten versterken. Bij een acute whiplash verdwijnen de klachten na vier tot zes weken. Heb je langer dan drie maanden last, dan heb je een chronische whiplash. Stress of schrik dat de klachten niet voorbij zullen

Wanneer ga je naar de dokter?

voorschrijven. Vraag altijd advies voor je geneesmiddelen inneemt. Het is niet bewezen dat een kraag dragen of langdurig rusten helpen. Rust dan ook niet langer dan vier dagen. Beweging is belangrijk voor je herstel. Elise Rummens, preventie-arts CM

Wat kun je zelf doen? Klachten na een whiplashletsel zijn normaal en gaan meestal na enkele weken vanzelf over. Probeer zo snel mogelijk je activiteiten weer op te nemen. Ging je naar de dokter en kreeg je oefeningen, volg het oefenschema dan correct. Je huisarts kan je ook doorverwijzen naar de kinesist voor een behandeling. Wanneer je snel weer beweegt, zullen je klachten sneller verdwijnen. Heb je pijn, dan kun je een koud kompres in je nek leggen en kan je arts tijdelijk pijnstillers

www.cm.be/ dehuisdokter Bron: www.gezondheidenwetenschap.be

Stefan Dewickere

Stuur je antwoord voor 8 november op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail naar [email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: het jeugdboek ‘Mette’ van Marc De Bel (Mette moet kiezen tussen emigreren met haar vader naar Amerika of in Vlaanderen blijven bij Dree, op wie ze verliefd is), uitg. Van Halewyck of het boek ‘Mijn kind is anders, wat nu?’ van Liesbeth Hop (pleidooi om kinderen de aanpak te geven die ze nodig hebben in plaats van een label op te plakken), uitg. Kosmos. Uit de juiste inzendingen worden dit keer vijf winnaars geloot.



130

de

130

125

Koolhydraten: aantal kilocalorieën per 100 gram.

Gekookte pasta (zonder saus)

Een aantal gewone producten vergeleken met hun lightvariant, in kilocalorieën per 100 gram. Sommige lightproducten bevatten zelfs meer kilocalorieën dan het origineel*.

Quinoa

518 479

451

446 397

381

Je hebt Vlaamse bevoegdheden en federale. Sommige rechten krijg je automatisch toegekend, andere moet je aanvragen. De sector is ook in evolutie. Voorwaarden veranderen, procedures wijzigen. Door de bomen het bos zien, begin er maar eens aan.

■ STANDAARD ■ LIGHT 372

374

257 200 150

Chocolade

Goudakaas

Salami*

lightproduct, waardoor je uiteindelijk toch op meer kilocalorieën uitkomt. Je bent vaak beter af als je van het oorspronkelijke product gewoon een kleinere portie gebruikt. Dat is trouwens ook gezonder voor je portemonnee, want lightproducten kosten dikwijls dubbel zoveel als het origineel. Conclusie: laat je niet beetnemen en bekijk eerst hoe groot het verschil is voor je een lightproduct in je winkelkar legt.’

Zwan Worstjes

Ontbijtgranen*

✔✔In het boek ‘Gezond eten, langer

leven. Het mediterrane model’ (Uitgeverij Garant, 20 euro) gaat Patrick Mullie op zoek naar de wetenschappelijke waarheid achter beweringen over voeding en stelt hij een model van gezonde voeding voor.

De Vlaamse sociale bescherming omvat in een eerste fase de Vlaamse zorgverzekering, het basisondersteuningsbudget voor personen met een handicap (BOB) en de tegemoetkoming hulp aan bejaarden (THAB). De Vlaamse zorgverzekering is een maandelijkse tegemoetkoming van 130 euro die zwaar zorgbehoevenden krijgen voor hun niet-medische kosten. Vandaag kun je daarvoor al terecht bij de CMnieuwe Zorgkas. BOB is een Vlaamse tegemoetkoming die een maandelijks bedrag van 300 euro zal toekennen aan personen met een handicap. En de THAB gaat naar 65-plussers met een verminderde graad van zelfredzaamheid. Door die allemaal in één pakket te bundelen, weet je als zorgvrager meteen waar je terecht kunt. En moet je niet elke keer opnieuw hetzelfde verhaal doen. Op die manier kun je je concentreren op wat echt belangrijk is. Ook dat is zorg dragen. Met de CM-Zorgkas gaan we de uitdaging aan om Vlaamse sociale bescherming in de praktijk om te zetten. We hopen alleen dat de Vlaamse overheid ons voor deze rol ook correct zal vergoeden.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

Stefan Dewickere

Chips

Net daarom ondersteun ik volop de beslissing van de Vlaamse regering om een volwaardige Vlaamse sociale bescherming uit te bouwen. Die zal rechten en tegemoetkomingen groeperen die nu verspreid zitten over verschillende instanties en niveaus. Allemaal zijn ze erop gericht om zorg betaalbaar te maken, zodat mensen

met een zorgnood kunnen blijven participeren aan onze samenleving.

Nele Verheye

www.facebook.com/CMziekenfonds

Gekookte rijst

Welke rechten en tegemoetkomingen bestaan er zoal? Heb ik er recht op? Bij wie kan ik daarvoor terecht? En hoe moet ik zo’n tegemoetkoming aanvragen? Ons gezondheidszorgsysteem behoort tot de beste ter wereld, maar toegegeven, het is niet altijd makkelijk om er je weg in te vinden.

www.twitter.com/CMziekenfonds

536

VOORZET Door de bomen het bos zien

70

Gekookte aardappelen

7

Paramedici vormen team met adviserend geneesheer

‘Paramedici kijken breder dan het medische’

A

ls je door ziekte, na een ongeval of na een operatie niet kunt werken, dan krijg je een uitkering van het ziekenfonds. De adviserend geneesheer van het ziekenfonds gaat na of je aan de voorwaarden voldoet. Want het is de bedoeling dat je opnieuw aan de slag gaat, in je vorige job of eventueel in een aangepaste job. Om na te gaan of je aan de voorwaarden voldoet, nodigt de adviserend geneesheer je uit. ‘De kans is groot dat je bij een eerste oproep niet bij de adviserend geneesheer zelf terechtkomt maar bij de verpleegkundige, de psycholoog, de ergotherapeut of de kinesitherapeut’, zegt adviserend geneesheer Anne Duijsens van CM Midden-Vlaande-

Bas Bogaerts

Ben je lange tijd arbeidsongeschikt? Dan vraagt de adviserend geneesheer van het ziekenfonds je na enige tijd om langs te komen. Veel kans dat je bij de eerste afspraak bij een verpleegkundige, psycholoog, ergotherapeut of kinesitherapeut terechtkomt. Want zij kwamen het team versterken.

de pioniers in het team adviserend geneesheer nieuwe stijl. ‘Ik ben ervan overtuigd dat wij een meerwaarde bieden’, zegt ze. ‘Wij kijken breder dan strikt medisch. We proberen snel in te schatten wat iemand wél nog kan. Een kinesitherapeut is goed geplaatst om mensen met mobiliteitsproblemen of rugproblemen te begeleiden. Wij weten wat een normaal verloop is bijvoorbeeld na een knieoperatie. Je kunt mensen geruststellen en informeren. Ook voor ons als medisch team is het een groot voordeel dat we binnen de groep verschillende disciplines hebben.’

Begeleiden Anne Duijsens (l.) en Elke Vranckx begeleiden arbeidsongeschikte mensen.

ren. ‘Deze paramedici kwamen ons team versterken. Elk vanuit hun achtergrond hebben zij een positieve inbreng. Zo wordt iemand die langdurig uitvalt met burn-out of depressie toch het best door een psycholoog geholpen? Op dit moment komen de leden nog niet automatisch terecht bij de paramedicus die hen het best kan helpen, maar dat is wel de bedoeling.’ Kinesitherapeute Elke Vranckx is een van

Het accent van het werk van de paramedici ligt op het begeleiden van de mensen die arbeidsongeschikt zijn. ‘We hebben het bijvoorbeeld over de mogelijkheid om deeltijds aan de slag te gaan’, legt Elke Vranckx uit. Wij gaan ook na of mensen recht hebben op een tegemoetkoming voor hulp van derden. Deze dient om de poetshulp en/of gezinshulp te betalen als ze niet zelf kunnen instaan voor het huishoudelijk werk. Om te onderzoeken of de mensen daarvoor in aanmerking komen, gaan wij meestal op huisbezoek. Daarvoor heeft de adviserend geneesheer zelf eigenlijk minder tijd.’

Het hele team begeleidt de mensen die arbeidsongeschikt zijn. ‘Maar het is wel de adviserend geneesheer die de beslissingen neemt’, zegt Anne Duijsens. ‘De paramedici bereiden het dossier voor en doen een voorstel. Soms sluit ik me daarbij aan, soms ook niet, maar dat gebeurt in overleg. In ieder geval nemen de paramedici de adviserend geneesheer veel werk uit handen.’ ‘Ook in het domein gezondheidszorg staan we de adviserend geneesheer trouwens bij. Bijvoorbeeld bij de behandeling van aanvragen voor terugbetaling van een rolstoel of orthopedische schoenen’, vult Elke Vranckx aan. ‘Zo hebben we een heel gevarieerde en zinvolle job.’ Chris Van Hauwaert

CM zoekt paramedici en adviserend geneesheren Ben je adviserend geneesheer, psycholoog, ergo- of kinesitherapeut en zegt het je wat om in het regionaal medisch departement van CM te werken? Kijk dan op www.cm.be/jobs. Er zijn vacatures in verschillende regio’s.

8



Gino en Kanian leveren voor CM verzorgingsmateriaal aan huis

Korting voor skihelm Voor Kazou staat veiligheid voorop. Daarom is op de wintersportvakanties een helm dragen verplicht, zowel voor de skiërs als de snowboarders. Na een ernstige val verliest een helm zijn beschermfunctie, maar de schade is niet altijd te zien. Een helm huren is daarom minder aan te raden. Deelnemers aan een wintersportvakantie met Kazou krijgen een aanzienlijke korting voor een skihelm bij A.S. Adventure. Met een toegestuurde bon kunnen zij er daar een kopen voor 39 euro in plaats van 79,95 euro. Ook op een skibril, polsbeschermers en handschoenen geldt een korting van 30 procent. Inschrijven voor een wintersportvakantie met Kazou kan nog altijd.

✔✔www.kazou.be

Dag van de Nabestaanden De Dag van de Nabestaanden na zelfdoding, een initiatief van Werkgroep Verder, vindt plaats op 21 november in Elewijt-Zemst. ‘Schuldgevoel: kwelgeest of metgezel bij rouwen na zelfdoding?’ is het thema van de ontmoetingsdag. In de voormiddag staan lezingen en getuigenissen op het programma. In de namiddag kun je aansluiten bij een lotgenotengroep, een workshop volgen of een wandeling maken. In een praatruimte zijn hulpverleners beschikbaar voor een persoonlijk gesprek. Vooraf inschrijven.

‘Met meer dan 18 000 verhuurde bedden zijn wij het grootste zie kenhuis van Vlaanderen.’ Dirk Raman leidt de werking van de uitleendienst van de Thuiszorg winkels in de regio Waas en Dender, Mechelen-Turnhout en Antwerpen in goede banen. ‘Gino vertrekt met materiaal naar pati ënten. Ga gerust mee.’

D

irk Raman is vroeg op post in het distributiecentrum van de Thuiszorgwinkel in Temse. Ziekenhuisbedden, rolstoelen, looprekken, het magazijn staat goed vol. ‘Wij verhuren voor CM hulpmiddelen aan wie extra zorg nodig heeft’, legt Dirk uit. ‘Rolstoelen en bedden worden het meest verhuurd. Bijna alle bedden zijn weg.’

Comfortabele zorg Dirk Raman: ‘Mensen worden steeds vaker thuis verzorgd. Wij willen hen comfortabele zorg geven en ook verzorgers ondersteunen.’ Vanuit Temse vertrekt materiaal voor het Waasland, de Denderstreek, regio Mechelen en Linkeroever. Er is ook een vestiging in Massenhoven. ‘Van daaruit voorzien we Antwerpen en de Kempen’, zegt Dirk

✔✔www.zelfmoord1813.be

Over ouders met chronische pijn De Vlaamse Pijnliga organiseert samen met De Maretak, een vereniging voor chronische pijnpatiënten, een infosessie voor ouders en grootouders die met chronische pijn door het leven gaan. Als een (groot)ouder geconfronteerd wordt met chronische pijn, kan dit de relatie met de (klein)kinderen danig beïnvloeden. Kinderen kunnen deelnemen aan workshops rond dit thema. De infosessie vindt plaats op 14 november in school De Ark in Kessel-Lo. Vooraf inschrijven.

Stefaan Van Hul

knipsels

‘Uitleendienst Thuiszorgw is grootste ziekenhuis van

Wat is jouw ervaring met de uitleendienst? Reageer via [email protected] of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Kanian (25) en Gino (46) leveren dagelijks hulpmiddelen aan huis voor wie extra zorg nodig heeft.

Raman. ‘Zo kunnen we de groeiende vraag aan en lopen ook de herstelling en reiniging vlot. Nu hebben we een piek. Rond kerst zullen er veel aanvragen bijkomen. Dan willen mensen thuis zijn. We hebben al dertig extra bedden besteld.’

Chauffeurs cruciaal Intussen laden chauffeurs Gino De Cock (46) en Kanian De Smet (25) de bestelwagen. ‘Vroeger hadden we één chauffeur. Die leverde dagelijks zes bedden of haalde ze

weer op’, zegt Dirk. ‘Nu hebben we er een vijftiental die per dag elk tien tot achttien posten doen. De opgehaalde bedden worden hier eerst gereinigd. Mensen zijn meestal erg tevreden over de hulpmiddelen en onze chauffeurs. Dat goede contact is belangrijk.’ Gino en Kanian vertrekken. ‘Rij gerust mee, dan kun je zien hoe alles bij de mensen raakt’, zegt Dirk. Kanian is net gestart. ‘Maar ik doe dit al dertien jaar’, vertelt Gino wanneer hij achter het stuur plaats-

Sneeuwpret in Valmeinier 1800 Hoor jij de vers geprepareerde pistes al kraken onder je latten? Dan wordt het hoog tijd om je deugddoende wintersportvakantie naar Valmeinier 1800 te boeken.

✔✔www.demaretak.org

Je logeert op de piste in Hôtel Intersoc. Je bent meteen vertrokken voor een dag sneeuwpret op de 150 km pistes van het skigebied Galibier-Thabor.

Emotionele problemen bij studenten

Deze winter kun je buiten de schoolvakanties met de bus op charme-vakantie in Valmeinier. Voor de kids tot 6 jaar zijn er onze Oekkie-vakanties.

Uit een onderzoek van de KU Leuven blijkt dat één op de zeven studenten kampt met emotionele problemen. Die hebben vaak te maken met de plotse overstap van het middelbaar naar het hoger onderwijs. Er komen een heleboel uitdagingen op hen af. Ze moeten een sociaal netwerk uitbouwen en grote hoeveelheden leerstof leren verwerken. Vooral de verbondenheid met andere studenten is belangrijk. Slechts één op de vijf studenten met psychische problemen zoekt hulp. Met het project MindMates wil de KU Leuven jongeren aanmoedigen om met elkaar te praten, ook als het minder goed gaat.

Informatie en inschrijven? Via onze website en 070 233 119.

Intersoc-werkvakanties Als vrijwilliger naar de sneeuw Elke winter gaan bijna 2 000 vrijwilligers mee op werkvakantie. Ze worden o.a. ingezet in de kinderclubs, de keuken, het restaurant, de afwas of de schoonmaak. In ruil voor hun medewerking bieden wij kosteloos verblijf en transport en een aangename werksfeer in een adembenemende omgeving. Iets voor jou? Surf naar www.intersocwerkvakanties.be of bel 02 246 47 44 voor meer informatie of kom naar onze infoavond in Hasselt op 2 december.

Visie_30-10_Valmeinier.indd 1

26/10/2015 9:24:53



HELPENDE

winkel Vlaanderen’

Je hebt meestal geen doktersattest nodig. In de winkels kun je zonder reservatie meteen kleine hulpmiddelen meenemen nadat je de waarborg en de huur hebt betaald. Breng ook een ziekenfondsklever mee van de gebruiker. Je kunt materiaal ook telefonisch aanvragen. Soms moet je om hygiënische redenen toebehoren kopen. Groot materiaal moet je wel reserveren. Dat wordt aan huis geleverd.

Anneleen Vermeire

?!

In Mali heeft 78 procent van de mensen geen enkele sociale bescherming. UTM biedt een betaalbare ziekteverzekering. ‘Ik wil zoveel mogelijk mensen overtuigen om zich aan te sluiten. Zo ben je geruster.’

Het aanbod is ruim: van een babyweegschaal tot een tillift of een elektrisch bed.

‘Met deze knoppen regel je het hoofd- en voeteinde en de zelfoprichter’, demonstreert Gino. Merve lacht opgelucht: ‘Dat is niet moeilijk. En nu snel geld wisselen bij de buren.’ Gino verklaart: ‘Bij de eerste post hebben we vaak onvoldoende wisselgeld. Deze mensen betalen nu enkel de eerste maand huur, de waarborg en de transportkosten. Nadien mogen ze het bed houden zolang het nodig is. Daarna halen we het op en wordt de eindafrekening gemaakt.’

‘Het is een boeiende job’, zegt Gino wanneer hij opnieuw in de bestelwagen stapt. ‘Bij sommige mensen kom ik al jaren, met incontinentiemateriaal bijvoorbeeld. Dan doe je soms een babbeltje. Maar je moet de knop kunnen omdraaien. Vorige week moest ik een bed ophalen van een jonge vrouw die overleden was. Dat is hard. Dankzij ons materiaal kunnen mensen wel in hun vertrouwde omgeving blijven. Meestal om te herstellen, soms om te sterven.’ Kanian vult aan: ‘Je werkt met mensen. Dat is niet altijd makkelijk, maar je kunt echt helpen. Dat geeft voldoening.’

‘De mutualiteit is het beste wat me kon overkomen’, vertelt Harouna Traore uit Mali. Harouna is sinds 2011 aangesloten bij Union Technique de la Mutualité (UTM), een partnerorganisatie van CM en Wereldsolidariteit.

Wat?

Hoe?

Boeiende job

Harouna Traore overtuigt dorpsgenoten van belang mutualiteit

Materiaal huren bij de Thuiszorgwinkel

Betaalbaar

HANDEN

Harouna Traore: ‘Ik heb zeven kinderen. Mijn jongste zoon, Youssef, is net geboren. De mutualiteit was het beste wat me kon overkomen. Met zeven kinderen is het risico dat er met een van hen iets gebeurt, veel groter. Als ik nu naar de dokter moet, betaal ik maar een kwart van de kosten. De mutualiteit betaalt de rest.’ Inkomen ‘Vroeger was het anders. Ik werkte voor een grote transportfirma maar ik werd nauwelijks betaald. Vandaag heb ik een betere job. Ik ben technisch medewerker bij UTM. Nu kan ik mijn gezin onderhouden. Want inkomen en aansluiting bij een mutualiteit gaan vaak hand in hand. Omdat ik via mijn werk ook aangesloten ben bij de sociale zekerheid krijg ik bovendien kindergeld. Ik lig ‘s nachts niet meer wakker van hoge doktersrekeningen.’

Hoe lang? Je kunt het materiaal voor een onbeperkte periode huren. Bij hometrainers is dat zes maanden.

Werk van lange adem ‘Ik wil iedereen overtuigen om zich aan te sluiten. Zonet ging ik nog langs bij Mamadou. Hij werkt als steenbakker in een kleigroeve. Zijn zoon van zes helpt ook mee. Ik legde hem uit waarom de mutualiteit zo belangrijk is. Het bedrag dat je betaalt, lijkt groot, maar je krijgt er veel voor terug. Mamadou begreep dat, maar jammer genoeg is het voor hem onmogelijk een deel van zijn inkomen opzij te zetten voor iets wat volgens hem misschien zal gebeuren.’ ‘Ik weet dat dit een werk van lange adem zal zijn. Het enige wat wij kunnen doen is mensen zo goed mogelijk inlichten over de mutualiteit. De keuze ligt uiteindelijk bij hen.’

Marieke Bastiaens Hoe UTM steunen? Doe binnenkort mee aan de acties van 11.11.11 in het kader van de campagne ‘sociale bescherming voor iedereen’, waar ook CM en Wereldsolidariteit aan meewerken

✔✔www.wsm.be

Prijs? Bij ontlening betaal je de waarborg, de huur en eventueel kosten voor levering en de aankoop van toebehoren. CM-leden genieten voordelige huurtarieven en betalen maximaal 165 euro om hulpmiddelen een volledig kalenderjaar te huren.

✔✔www.thuiszorgwinkel.be www.cm.be/ uitlenen-materiaal

SMAKELIJK

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Wat kan ik doen met Doccle? Doccle vervangt papieren documenten door digitale. Door te werken met Doccle help je de papierberg kleiner te maken. Ook CM werkt met Doccle.

zichtelijk terug op één plaats die goed beveiligd is. De documenten worden zeven jaar bewaard. Je kunt ze ook op je eigen computer opslaan.

Doccle is een online platform waarop je al je belangrijke documenten kunt bewaren. Of het nu een betalingsoverzicht van CM is, een factuur van je telecomoperator of een brief van je bank, je vindt ze allemaal netjes bij elkaar via www.doccle.be. Het platform is mee ontwikkeld door CM.

Op dit ogenblik kun je je CM-betalingsoverzichten en de meeste administratieve CM-brieven via Doccle ontvangen. Bin nenkort kun je er ook CM-facturen betalen. Naast CM werken onder meer Telenet en KBC met Doccle. Recente partners zijn de stad Mechelen en het O.L.V.-Ziekenhuis Aalst-Asse-Ninove.

Als je geregistreerd bent op Doccle en gelinkt met CM, worden je betalingsoverzichten alleen nog in Doccle geplaatst. Je ontvangt via mail telkens een bericht van Doccle als er een nieuw document beschikbaar is. Op die manier vind je de informatie over je terugbetalingen over-

‘Nochtans zag ik vroeger niet in hoe de mutualiteit ons kon helpen. Pas na verschillende gesprekken met iemand van UTM werd het me duidelijk: je helpt elkaar. Met dit systeem steun je iedereen, je helpt alle leden van de gemeenschap.’

Tim Dirven / 11.11.11

neemt. Een levering verloopt meestal vlot, maar soms zijn er parkeerproblemen. ‘Hier installeren we een ziekenhuisbed’, zegt Gino. ‘Maar we moeten parkeren op de bushalte.’ Gino belt aan. Merve (29) en haar schoonvader doen open. ‘Mijn schoonmoeder komt vandaag naar huis na een heupoperatie’, zegt Merve. ‘Ze zal een maand moeten herstellen. Als we het bed in de woonkamer plaatsen, is ze overal dicht bij.’

9

Via de Doccle app kun je je documenten ook terugvinden op je tablet of smartphone.

✔✔Op www.cm.be/doccle vind je hoe je aan de slag kunt gaan.

Krokante pladijs met witloof en sabayon Ingrediënten voor 4 personen: 4 pladijsfilets ¬ 100 ml arachideolie ¬ 6 stronken witloof ¬ 1 klontje boter ¬ 1 eetlepel kappertjes ¬ 2 eieren ¬ 50 g bloem ¬ 100 g paneermeel ¬ 1 eetlepel bieslook ¬ flesje witbier ¬ 1 citroen ¬ een snuifje gemberpoeder ¬ 100 g geklaarde boter

Bereiding: snijd de pladijsfilets in smalle stroken van ongeveer 3 cm ¬ kruid de bloem met peper en zout ¬ haal de vis door de bloem, daarna door het eiwit en dan door het paneermeel ¬ snijd de witloof in julienne ¬ smelt een klontje boter in de pan en bak hierin het witloof kort aan ¬ kruid met peper en zout en voeg als laatste de bieslook toe ¬ klop op een laag vuur een sabayon met de twee eidooiers, het witbier, een snuifje gemberpoeder en het citroensap ¬ breng op smaak met peper en zout en voeg er gelijkmatig met een klein straaltje de geklaarde boter aan toe ¬ verhit een pan met de arachideolie en bak hierin de stukjes vis ¬ schik het witloof in een dresseerring en leg de vis er bovenop ¬ giet er wat sabayon rond ¬ werk af met wat stengeltjes bieslook en enkele kappertjes

Recept: Johan Engelen www.johanengelen.be

10

¬ uw job, ons werk

DE


VLOER

Filiep Deswarte Roularta Media Group

‘Op de vloer leerde ik de kneepjes van het vak’

Stefaan Beel

Filiep Deswarte is na slechts één termijn al helemaal vergroeid met zijn werk als vakbondsafgevaardigde. In de drukkerij van de Roularta Media Group in Roeselare voelt hij zich thuis. Met een vlotte West-Vlaamse babbel en een vriendelijke bulderlach slaat hij bruggen tussen de directie en de medewerkers op de werkvloer. ‘De bazen weten soms niet hoeveel indruk ze maken op de werknemers, ik zeg wel eens dat ze iets vaker tussen de mensen moeten komen.’

A

chter hem raast de nieuwste editie van De Streekkrant door de persen. ‘Vijvendertig duizend exemplaren per uur. Prachtig’, roept Filiep boven het geraas uit . Hij werkt al twintig jaar voor Roularta, maar er zit nog geen sleet op zijn enthousiasme. Met twinkelen de ogen legt hij uit hoe de metershoge rol len papier veranderen in stapels geadres seerde pakketten van Knack, Sport/Voet balmagazine of Plus Magazine. Filiep werkt in de afwerking, waar de ver schillende boekjes samenkomen, ingepakt en geadresseerd worden. Terwijl hij tussen de print- en verzamelmachines loopt, krijgt hij hier en daar een plagerige opmerking. Hij kaatst ze makkelijk terug, knipoogt of schiet oprecht in de lach. Is het niet stresserend om elke week duizenden magazines en kranten voor de deadline gedrukt te krijgen? ‘We zijn dat gewoon, alles is goed geregeld en we zijn goed op elkaar ingespeeld. Ik denk dat de stress voor de journalisten op de redacties een stuk groter is, omdat zij nooit alle omstandigheden kunnen voor spellen. Toch blijft het ook bij ons een hu zarenstukje. Neem nu Knack, we krijgen alles op maandag en dinsdagochtend bin nen en dan moeten we een pakket met Knack, Knack Focus en Knack Weekend drukken, bundelen en inpakken. Het moet voor zeven uur ’s avonds bij bpost zijn om op woensdagmorgen in de brievenbus van de mensen te liggen.’

Het is soms moeilijk om mensen uit te leggen dat hun werk vervangen wordt door een machine Filiep Deswarte, Vakbondsafge vaardigde Roularta Media Group

Wordt het soms echt spannend? ‘Soms gebeuren er uitzonderlijke dingen. Ik weet bijvoorbeeld dat er bij de dood van koning Boudewijn een nieuwe cover en ex tra actuapagina’s opnieuw gedrukt moes ten worden. Maar ook bij uitzonderlijke rampen of politieke gebeurtenissen is het

Roularta • 386 arbeiders waarvan

66 vrouwen en 320 mannen. • 1065 bedienden waarvan 579 vrouwen en 486 mannen.

Filiep Deswarte werkt al twintig jaar voor Roularta, maar er zit nog geen sleet op zijn enthousiasme.

al gebeurd. Dan is het alle hens aan dek, maar dat krijgen we ook wel rond. We zijn daar ook op voorbereid. Bij een blad als Sport/Voetbalmagazine gebeurt dat trou wens wel vaker. Als er ’s avonds laat nog voetbal matchen worden gespeeld bijvoor beeld.’ Je bent hier een oude getrouwe, waarom duurde het zo lang voor je de eerste keer deelnam aan de sociale verkiezingen? ‘Ik ben nogal een laatbloeier (lacht). Ik ben pas op mijn dertigste getrouwd en heb daar na twee kindjes gekregen. Ik vind dat als je syndicaal engagement aangaat, je dat voor de volle honderd procent moet doen. Met jonge kindjes was dat moeilijk. Het begon acht jaar geleden al serieus te kriebelen om mee te doen, maar mijn vrouw vond het niet zo’n goed idee. Het idee heeft nog vier jaar kunnen rijpen en bij de vorige verkie zingen ben ik opgekomen en verkozen in het Comité voor Preventie en Bescher ming.’ Bevalt het werk als vakbondsafgevaardigde? ‘Toen ik opkwam was ik nog bleu. Ik had nog geen ervaring in de wereld van over leg. Maar het bevalt me enorm. De bijscho

lingsdagen bij het ACV en de dagelijkse er varing op de werkvloer hebben me snel de kneepjes van het vak geleerd.’ Zijn er problemen? ‘Vroeger werkten we met 120 op de dienst afwerking. Nu met 90. Toch is de producti viteit sterk omhoog gegaan. Het is soms moeilijk om aan mensen uit te leggen dat hun werk vervangen wordt door een robot. In de meer dan zestigjarige geschiedenis van Roularta werden we een paar jaar ge leden voor het eerst met economische werkloosheid geconfronteerd, dan moeten wij als vakbond over de rechten van de mensen waken.’ En volgend jaar ga je opnieuw op een lijst staan? ‘Absoluut! Ik zou niet meer zonder kunnen

Bij de dood van Koning Boudewijn moesten er halsoverkop nieuwe pagina’s gedrukt worden Filiep Deswarte, Vakbondsafgevaardigde Roularta Media Group

Filiep Deswarte • Geboren op 13 oktober 1964 • Beginnen werken bij Roularta in maart 1995 • In 2012 voor het eerst opgekomen en verkozen als afgevaardigde

leven. Bovendien denk ik dat mijn collega’s het mij kwalijk zouden nemen als ik niet zou opkomen. Ik ben nogal een babbelaar en dat past goed bij het werk als syndica list. Het sociale is voor mij superbelangrijk. We moeten de mensen informeren, over wat er in het bedrijf beslist wordt en over nationale ontwikkelingen. Sinds ik vier jaar geleden actief ben geworden, versprei den we regelmatig een nieuwsbrief en dat wordt enorm geapprecieerd. Stilletjes droom ik ervan om op een ver kiesbare plaats te staan voor de onderne mingsraad, maar doordat ons bedrijf net is samengesmolten, zal dat niet evident zijn.’ Kasper Goethals

¬ uw job, ons werk


11

Langdurig werkzoekenden en kortgeschoolden jongeren aan de slag helpen

Akkoord over Vlaams banenpact Belga

Vlaamse vakbonden en werkgevers sloten een banenpact. Dat leggen ze voor aan de Vlaamse regering, waarvan ze verwachten dat die de voorstellen nu ook uitvoert. Het banenpact biedt een antwoord op problemen waar werkzoekenden in Vlaanderen vandaag mee geconfronteerd worden. Te veel jongeren krijgen te horen dat ze te jong zijn en kunnen zo geen broodnodige ervaring opbouwen. Net die ervaring wordt verwacht. Tegelijk geraken sommigen niet aan een job omdat ze voor de werkgever ‘te oud’ zijn. De ene te jong, de andere te oud. De langdurige werkloosheid is momenteel met 68.000 werkzoekenden historisch hoog.

Langdurige werkzoekenden Langdurige werkloosheid los je niet op door werkzoekenden zwaarder te bestraffen en uitkeringen te beperken in de tijd, zegt ACV. Het banenpact voorziet daarom een RSZ-korting of een premie voor werkgevers die langdurig werkzoekenden aanwerven, om zo de toegang tot de arbeidsmarkt voor deze groep te vergemakkelijken. Bovendien krijgt de werkgever ook coaching en ondersteuning om ervoor te zorgen dat de aanwerving succesvol in duurzaam werk kan worden omgezet.

Kortgeschoolde jongeren Kortgeschoolde jongeren hebben het veel moeilijker op de arbeidsmarkt dan middengeschoolde jongeren. Na één jaar is nog

de

Niet iedereen vindt even makkelijk een job. Het banenpact biedt een antwoord op problemen waar werkzoekenden in Vlaanderen vandaag mee geconfronteerd worden.

maar één op de vier kortgeschoolde jongeren (opnieuw) aan het werk. In het Banenpact vragen de sociale partners dan ook een hogere RSZ-doelgroepkorting voor kortgeschoolde jongeren. De Vlaamse regering voorziet de verschillende aanpak voor kortgeschoolde en middengeschoolde jongeren vooralsnog niet.

Werkervaringstrajecten Wie als werkzoekende werkervaring opdoet, zou volgens de sociale partners bo-

venop zijn of haar werkloosheidsvergoeding een toeslag moeten krijgen. Die toeslag kan ook toenemen naarmate dat werkervaringstraject positief vordert. Daarnaast stellen vakbonden en werkgevers voor om met de federale overheid afspraken te maken over de degressiviteit van de werkloosheidsvergoeding tijdens het werkervaringstraject. Concreet is het de bedoeling dat de werkloosheidsuitkering voor een werkzoekende die deelneemt aan een werkervaringstraject niet daalt.

Vorming en opleiding In het banenpact kondigen de sociale partners ten slotte aan dat ze in 2016 een vormings- en opleidingspact zullen sluiten over vorming. Dat is belangrijk voor de persoonlijke ontwikkeling en kansen op werk van individuele werknemers, maar ook bedrijven en sectoren hebben baat bij goed opgeleide werknemers. (DVB/JDO)

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

www.facebook.com/het.acv

Duwen op blauwe plekken, dat doet pijn De rechtse, liberale partijen voeren opnieuw hun strijd op tegen de vakbondsleden, tegen vakbonden en tegen het stakingsrecht. Daar hebben ze ‘goede’ redenen voor. Ze raken duidelijk niet weg met hun sprookjes over de tax shift. Of met de suikertaks. Of de Turteltaks. Mensen merken steeds meer in hun portefeuille dat de rechtse recepten scheef zitten. Ze voelen inkomensverlies en zien steeds meer ongelijkheid. Dat werd heel pijnlijk zichtbaar met de calculator die het ACV recent lanceerde. Daarmee kan iedereen berekenen wat deze regeringen, Vlaams en federaal, aan inkomen kosten. We brengen in alle eerlijkheid alles in rekening, positieve en negatieve beslissingen. De slotsom is vrijwel altijd negatief, van een paar honderd euro tot meer dan duizend euro inkomensverlies voor wie werkt of het met een pensioen of uitkering moet redden. De minister van Financiën kon niet anders dan een paar dagen later zijn eigen calculator lanceren. Maar in zijn berekeningen worden hogere facturen en taksen helemaal niet opgenomen. Dat volksbedrog werd dan ook heel snel doorprikt. Mensen willen niet uitgelachen worden.

De staking met wegblokkade door één vakbond, vorige week in Luik, was daarom zeer welgekomen voor Open VLD, MR en N-VA. Zo kunnen ze twee vliegen in één klap slaan. De aandacht vakkundig afleiden van al hun taks-miserie. En kanaliseren naar alle lastige vakbonden (in het meervoud) die blijven hameren op de nefaste gevolgen van beleidskeuzes. Dat versterkt het ACV in zijn strategische keuzes. We gaan niet voor een golf van wilde acties en stakingen. Dan gaat de discussie over middel en vorm, en niet over inhoud en reden. Dat is de voorbije weken opnieuw bewezen. Dan maakt men werknemers monddood zonder inhoudelijke argumenten. Waarna rechtse partijen

makkelijker in de zakken kunnen zitten van gewone mensen. En hun arbeidsrechten, sociale bescherming en stakingsrecht afbreken. Het ACV trapt niet in die valkuil. Geen actie voor de actie. Maar actie om het resultaat. Daarom zoekt het ACV altijd de beste combinatie van overleg, informeren, juridische procedures (tegen de indexsprong bijvoorbeeld) en actie. Zo kunnen we blijven duwen op de blauwe plekken van deze regeringen. Dat dat pijn doet, bewijst het politieke paniekvoetbal van de voorbije weken.

Marc Leemans, voorzitter ACV

We gaan niet voor een golf van wilde acties en stakingen. Dan gaat de discussie over middel en vorm, en niet over inhoud en reden.

12

¬ uw job, ons werk


Flexi-jobs, nachtwerk en zondagsopeningen veranderen werkregimes drastisch

Vorige week werd het werk stilgelegd in alle sorteercentra van bpost. Er heerst grote ontevredenheid over de plannen om alle bijzondere compensaties voor werk op zaterdag af te schaffen. Concreet betekent dit dat de postbodes op zaterdagdiensten 2 uur meer zullen moeten presteren voor het zelfde loon en al het ander personeel dat op zaterdag werkt, loon zal inboeten door de afschaffing van de compensatie voor weekendwerk. In dezelfde plannen vraagt de directie aan sommige werknemers in de sorteercentra om vanaf eind 2015 flexibeler te werken waardoor ze pas één uur vóór het voorziene aanvangsuur vernemen of ze ook echt mogen beginnen die dag of dat hun shift verplaatst wordt. ‘Wat rest er dan nog van het evenwicht tussen privé en werk?’, vraagt Lieve Vanoverbeke zich af. De werkonderbreking bij alle sorteercentra van bpost brengt geenszins duizenden jobs in gevaar. In tegenstelling tot wat wordt beweerd, kozen de personeelsleden van Gent X en Antwerpen X ervoor om de grote klanten niet te blokkeren. ‘De werknemers begrijpen immers maar al te goed de concurrentiële markt waarin bpost moet werken. Ze vinden echter de besparingen, die op tafel liggen, te drastisch. Daarom werd actie gevoerd’, zegt ACV-secretaris Lieve Vanoverbeke. (KG)

Werknemer moet a In de horeca zijn er de flexi-jobs. Voor de e-commerce wil men nachtwerk mogelijk maken en ook de zondagsrust staat meer en meer onder druk. Werknemers moeten zich alsmaar flexibeler opstellen, al wil het ACV toch waken dat de slinger niet te ver doorslaat.

Violet Corbett Brock

Flexwerk bij bpost gaat te ver

M

ogen werknemers in de sector van de ecommerce nu wel of niet ’s nachts werken? Het is een vraagstuk waarover werkgevers en vakbonden zich samen buigen. Voor 31 december moet er een akkoord zijn, anders dient Open VLD een wetsvoorstel in met een regeling zonder sociaal overleg. Een moeilijke kwestie, zegt Chris Van Droogenbroeck, nationaal secretaris Distributie bij LBC-NVK. ‘We moeten het licht van de zon niet ontkennen. De evolutie binnen de e-commerce is er. We willen hier afspraken over maken, want het gaat zich anders toch organiseren.’ Comeos, de verzameling van de grootdistributeurs, dringt al langer aan op een soepelere regelgeving voor nachtwerk. Op dit moment is nachtarbeid (tussen 20 uur en 6 uur ’s morgens) in principe verboden, maar in bepaalde sectoren wordt het toegestaan zoals bijvoorbeeld in hotels, restaurants en ziekenhuizen of voor bepaalde werknemers bijvoorbeeld in tankstations. Comeos wil ook graag een regeling voor de e-commerce en voert het argument aan dat er momenteel veel jobs naar onder andere Nederland verschuiven, omdat daar wel ’s nachts pakjes mogen klaar gezet worden om meteen te vervoeren naar de klant. ACV heeft begrip voor de argumenten,

Op zondag 25 oktober was het in Oostende over de koppen lopen. Zondagsopeningen zijn er de gewoonste zaak van de wereld.

maar wil toch ook niet zomaar de deur wagenwijd open zetten. ‘Er mag al gewerkt worden tot middernacht. Als dat ook nodig zou blijken tussen middernacht en vijf uur ’s morgens, dan vraag ik aan Comeos om ons de praktijkvoorbeelden te tonen. Om ons te overtuigen’, zegt Chris Van Droogenbroeck. ‘Maar wat Comeos eigenlijk vraagt, is carte blanche.’

Commercialisering in de zorg besproken in Vlaams Parlement In de Commissie Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van het Vlaams Parlement werd op 20 oktober gepraat over de commercialisering in de zorg. ACV Voeding en Diensten kon de hoorzitting afdwingen door meer dan 19 000 handtekeningen te verzamelen.

Overlijden Willy Timmermans Op 18 oktober 2015 overleed Willy Timmermans op 53-jarige leeftijd in Neerpelt. Hij was secretaris bij ACV Voeding en Diensten en gewezen lid van het Dagelijks Bestuur. ACV Voeding en Diensten neemt droef maar dankbaar afscheid van haar collega en biedt echtgenote Monique Van Der Velden en de familie van Willy haar oprechte deelneming aan namens de militanten, het personeel en de leiding.

Zieken en bejaarden die niet meer kunnen instaan voor het schoonmaken van hun huis, moeten daarvoor terechtkunnen bij kwaliteitsvolle nonprofitdiensten, vindt ACV Voeding en Diensten. Om deze problematiek aan de kaak te stellen, startte ACV Voeding en Diensten een petitie. ‘Wij hebben niets tegen dienstenchequebedrijven’, zegt Bart Vannetelbosch van ACV Voeding en Diensten. ‘Maar voor mensen die naast hulp in het huishouden ook nood hebben aan persoonlijke hulp, is enkel de aanvullende thuiszorg geschikt.’ De aanvullende thuiszorg is een afdeling binnen de gezinszorg en werd opgericht om poetsdiensten te leveren

aan zorgbehoevende cliënten. Er zijn in Vlaanderen een twintigtal diensten voor gezinszorg. Ongeveer 3 500 mensen zijn tewerkgesteld bij de poetsdiensten. Deze diensten worden gesubsidieerd door het Agentschap Zorg en Gezondheid van de Vlaamse Gemeenschap. ACV Voeding en Diensten wil de prijs voor een uur poetsdienst in overeenstemming brengen met een uur poetsen met dienstencheques. Ze willen ook dat het aantal gesubsidieerde uren poetsdienst naar omhoog gaat. ‘De laatste 5 jaar was er nauwelijks groei, terwijl er een stijging van vier procent nodig is om de vergrijzing op te vangen’, besluit Bart Vannetelbosch.

Van Droogenbroeck gelooft trouwens niet dat de jobs zomaar naar België zullen terugkeren. ‘Weg is weg’, meent hij. ‘Ze gaan minder verdwijnen en er zullen nieuwe jobs komen, dat wel. Het is ook niet zo dat die jobs verdwenen zijn, omdat hier geen regeling is voor nachtarbeid zoals wordt aangevoerd door Comeos. Nederland en Frankrijk zijn al veel langer met e-com-

¬ uw job, ons werk


13

alsmaar flexibeler worden handel. Dan zet je de deur naar nachtwerk in een pak sectoren open, niet alleen in de winkelsector. Iedere firma, of die nu handelaar of producent is, die ook maar iets verkoopt via een website kan daar dan onder vallen.’ Op 12 november staat een nieuwe overlegronde gepland. ACV wil wel een regeling, bevestigt Chris Van Droogenbroeck. ‘Want als er geen minimale regeling is, moeten de syndicale afgevaardigen afspraken maken per CAO. Maar in bedrijven waar er geen syndicale aanwezigheid is , zal dan de aanpassing gewoon bij het arbeidsreglement worden gevoegd.’

Het is niet zo dat die jobs verdwenen zijn, omdat hier geen regeling is voor nachtarbeid. Chris Van Droogenbroeck (LBC-NVK)

?!

merce bezig en hebben op dit gebied een voorsprong. De grote internetspelers zijn ook allemaal buitenlands.’ ‘Het probleem zit hem bij de afbakening’, legt Chris Van Droogenbroeck uit. ‘Men wil een uitzondering op het verbod op nachtarbeid voor alle logistieke en ondersteunende activiteiten bij elektronische

Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.

Mag ik bovenop mijn pensioen nog iets bijverdienen? Je bent al met pensioen, maar hele dagen thuis zitten is niets voor jou en dus wil je nog iets bijverdienen? Dat is vanaf 1 januari versoepeld. Tot eind 2014 waren er nogal wat restricties om als gepensioneerde nog iets bij te verdienen. Je moest toen 65 jaar zijn én een loopbaan van 42 jaar achter de rug hebben. Zoniet mocht je maar een beperkt bedrag bijverdienen. Vanaf 1 januari dit jaar zijn die grenzen weggevallen. Elke gepensioneerde die minstens 65 jaar is of een loopbaan van 45 jaar heeft, mag nu onbeperkt bijverdienen zonder pensioenrechten te verliezen. Het aantal gepensioneerden met een zelfstandige bijverdienste neemt trouwens toe.

Voor gepensioneerden jonger dan 65 jaar of met een loopbaan van minder dan 45 jaar liggen de kaarten anders. Zij moeten zich wel houden aan maximaal toegelaten beroepsinkomsten om hun pensioen niet in gevaar te brengen.

✔✔Voor de inkomensgrenzen zie

www.acv-online.be > pensioen > mag ik als gepensioneerde nog werken?

Dat laatste gebeurde al bij de zondagsopeningen. Zo werd de Antwerpse binnenstad vorig jaar erkend als toeristisch centrum, waardoor winkels op zondag de deuren konden openen. ‘Een principekwestie over of Antwerpen nu een toeristische zone is of niet, stelde zich hier niet’, zegt Lieveke Norga, secretaris bij LBC-NVK. ‘Alleen zijn de loonen arbeidsvoorwaarden waaraan het personeel moet werken niet oké. De meerderheid van de winkels openen de eerste zondag van de maand, maar het personeel wordt betaald zoals op andere dagen.’ Voorlopig beperken de zondagsopeningen zich in Antwerpen tot de eerste zondag van de maand, maar Lieveke Norga vreest dat het zal evolueren richting alle zondagen, zoals dat nu bijvoorbeeld al het geval is aan de kust. ‘Dat is een trend die zich ontwikkelt. Meer en meer gaan ook de feestdagen eraan. En als een feestdag op een zondag valt, zou er in principe niet mogen geopend worden, maar de arbeidsinspectie controleert dat zelfs niet.’

Wij willen afspraken maken rond nachtarbeid, maar Comeos vraagt gewoon carte blanche. Chris Van Droogenbroeck (LBC-NVK)

Ook Chris Van Droogenbroeck betreurt dat er nooit in geslaagd werd om op dit punt sectorale akkoorden af te sluiten. ‘Het is allemaal plezant voor de consument om bij mooi weer aan windowshopping te doen, maar voor het personeel is het niet goed geregeld. Zij moeten al hyperflexibel zijn en geven hun vrije zondag op, zonder bijkomend loon of werkzekerheid. Bovendien kunnen consumenten een euro maar één keer uitgeven. In Antwerpen zijn die zondagsopeningen niet rendabel. Het verhoogt de kosten voor de winkeliers en daar kan het personeel ook slachtoffer van worden.’ Pia Stalpaert, voorzitter van ACV Voeding en Diensten, dringt ook aan op goede loonen arbeidsvoorwaarden. ‘Wij zijn bereid zondagswerk en nachtarbeid te bespreken met de sociale partners. Het is wel essentieel dat er een goede omkadering komt. We willen niet dat er sprake is van sociale dumping of interimcontracten, maar wel van contracten van onbepaalde duur en met een degelijke verloning. Als aan die voorwaarden is voldaan, zijn wij niet tegen zondagswerk en nachtarbeid in depots.’ Hilde Van Malderen

Franse ex-stewardess woedend op Ryanair De Franse Sofia Lichani zegt in haar boek Bienvenue à Bord dat ze tijdens haar droomjob als stewardess bij Ryanair, vijf jaar lang slachtoffer werd van barslechte arbeidsomstandigheden. Harde onderlinge concurrentie, een gebrek aan vertrouwen en meer dan duizend onbetaalde overuren. Ryanair zelf ontkend de aantijgingen met klem. Sofia Lichani beschrijft tot in de details hoe ze compleet gedesillusioneerd raakte en uiteindelijk in 2011 na vijf jaar haar droomjob als stewardess opgaf. Ze betaalde zelf voor haar opleiding en accommodatie en toen ze eenmaal aan de slag was kreeg ze naar eigen zeggen niet betaald voor alle overuren: wachttijden, onthalen van de passagiers en de briefing. Alleen de vlucht-

uren zelf werden vergoed. Ze zegt in totaal 1300 uur onbetaald gewerkt te hebben. Volgens Sofia gebruikt Ryanair ook zogenaamde mystery passagiers, betaald door Ryanair zelf om de stewards en stewardessen te controleren. Zo werd Sofia zelf eens ter orde geroepen omdat ze in een vliegtuig met alleen Franse passagiers de uitleg in het Frans had gedaan en niet in het Engels. Na vijf jaar nam ze dan maar ontslag. Ze wilde dolgraag stewardess zijn, maar niet tegen elke prijs. Met haar boek hoopt ze genoeg verontwaardiging uit te lokken zodat de arbeidsvoorwaarden bij Ryanair verbeteren. (KG)

14

¬ Congres ACV bouw - industrie & energie


Drie vragen aan voorzitter Stefaan Vanthourenhout 1. Wat is het belang van dit congres?

2. Waarom is het belangrijk om het militant-zijn centraal te stellen? ‘Binnen de huidige sociale en politieke context is het niet gemakkelijk om mensen te vinden die een stap verder willen zetten dan een ‘gewoon’ lidmaatschap bij de vakbond. Vooral in kleine ondernemingen vinden we moeilijk kandidaten. Nochtans blijven we ervan overtuigd dat militanten onze belangrijkste schakel zijn in het contact met onze leden en met de werknemers binnen de onderneming. Zij vertegenwoordigen onze leden bij de werkgever, maar ook binnen de sectorale en beleidsinstanties van ACVBIE. Zij spelen een belangrijke rol in de dienstverlening, de ondernemings- en kmo-werking, en de bestuurlijke werking van ACV BIE. Onze bijzondere aandacht gaat naar de verdere uitbouw en ondersteuning van de ondernemingskernen in de grotere bedrijven. En we moeten extra aandacht blijven geven aan militanten die er alleen voor staan en

aan kmo-militanten. Ze hebben nood aan bescherming en vorming.

3. Wanneer zal het congres geslaagd zijn? Voor ons is dit congres pas geslaagd als blijkt dat we in 2020 de actiepunten zullen gerealiseerd hebben. En voor ons komt dit onder ander neer op: • Een blijvende aandacht voor de belangen van het lid, onder meer door het uitbouwen van een kwalitatieve dienstverlening binnen de onderneming, met bijzondere aandacht voor het syndicaal onthaal van nieuwe collega’s. • Ervoor zorgen dat de professionalisering binnen onze organisatie geen rem is voor het militantisme van onze medewerkers. • Een samenwerking te zoeken met andere organisaties. • De sleutelwoorden uniformiteit, kwaliteit, snelheid en haalbaarheid in onze communicatie te realiseren. • Opnieuw aanspreken van jong en oud, man en vrouw, door onze vernieuwde werking. • Ruimte geven aan militanten die een engagement op maat willen opnemen. (AJ)

Lisa Develtere

‘Vakbonden krijgen het verwijt dat hun ideeën en recepten niet meer van deze tijd zijn. Europa vindt bijvoorbeeld dat ons sociaal-economisch overlegmodel aan vernieuwing toe is en krijgt daarin steun van de werkgevers. We zouden niet constructief genoeg zijn en enkel weerstand oproepen met onze acties. Ook de binnenlandse politiek heeft openlijk kritiek op de vakbonden. Zo worden ook leden en militanten op een verkeerd been gezet. ACV bouw – industr ie & energie

(ACV BIE, red.) wil op het congres dan ook nadenken over onze ondernemings- en kmo-werking. Over hoe we ons profileren en wat we te bieden hebben. We zullen er praten over onze communicatie en informatiedoorstroming, maar ook over dienstverlening. Bovendien stellen we de rol van onze militanten centraal en hoe ze daarbij best ondersteund worden.’

Jonas Roosens

Kleur Militantenkern als basis van vakbondswerk

‘Een pamflet maken of informatie verzamelen, iedereen helpt’ ‘Sinds begin dit jaar steken de militanten van de arbeiders en de bedienden de koppen bij elkaar’, zegt Kathy Stevens, militant bij geneesmiddelenfabrikant Pfizer in Puurs. ‘Zo kunnen we ons voorbereiden op het eenheidsstatuut.’ De militanten van de arbeiders bij Pfizer kwamen maandelijks samen om de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk voor te bereiden. Nu het eenheidsstatuut voor de deur staat, beslisten de ACV-militanten van zowel arbeiders als bedienden om dit maandelijks overleg samen te organiseren.

Meer eenheid Is zo’n gezamenlijk overleg een voordeel? Volgens Kathy wel. ‘We konden het afgelopen jaar naar elkaar toegroeien, elkaar leren kennen. We vormen meer een eenheid. Het helpt ook als je weet waar de ander mee bezig is. Soms probeert de directie ons een beetje tegen elkaar op te zetten. Maar als je weet wat er bij de ander gebeurt, kan je weerwerk bieden.’

Verkozen en niet-verkozen militanten Niet alleen werken in deze militantenkern de arbeiders en bedienden samen, er wordt ook geen onderscheid gemaakt tussen verkozen en niet verkozen militanten. ‘Iedere militant is even belangrijk’, zegt Kathy daarover. ‘In een militantenkern zijn zoveel taken, ook niet verkozen militanten kunnen hun steentje bijdragen. Door bijvoorbeeld een pamflet te maken, of informatie te verzamelen op de werkvloer.’ (AJ)

Kernwerking is een van de belangrijke thema’s op het congres van ACV bouw - industrie & energie.

Militant Azeddine Hayani over zijn persoonlijke aanpak bij Rizla

‘We halen samen de kastanjes uit het vuur’


¬ Congres ACV bouw - industrie & energie

15

‘Mijn vroegere baas zag me niet meer als gewoon Bob’

‘Het is nu mijn vijfde jaar als militant’, vertelt Bob. ‘Bij ons zijn er geen sociale verkiezingen, ik werd aangesteld door mijn secretaris. Ik ben de enige militant in ons bedrijf. Blijkbaar heeft niemand anders interesse om dat te doen. Soms wil iemand wel, uit eigenbelang, maar daar ben ik ook niets mee.’

Voorzichtiger In kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) verloopt vakbondswerk anders dan in grote bedrijven. ‘Bij ons is er natuurlijk meer rechtstreeks contact met de werkgever’, verklaart Bob. ‘We moeten de zaken dus wat voorzichtiger aanpakken. Als er problemen zijn, proberen we er altijd gewoon over

te praten. En meestal geraken problemen zo wel opgelost. Af en toe gebeurt het dat ik mijn secretaris eens contacteer om tussen te komen.’

‘Militanten vormen de sterke rug die de klappen kunnen opvangen zodat ze niet op het hoofd van de zwakkeren terecht komen. Wij zijn er om de mensen te helpen.’

Behandelt de werkgever Bob dan soms anders? ‘Nu niet meer. We hebben een nieuwe manager en hij heeft er geen probleem mee dat ik afgevaardigde ben. Als ik naar een vorming ga, vraagt hij wel eens waarover het ging, maar dat is het. Mijn vroegere baas had het er wel moeilijk mee. Van zodra ik afgevaardigde was, zei hij dat ik niet meer gewoon Bob was. Dat hij me vanaf dan enkel kon zien als de vakbondsman. Dat vond ik jammer.’

Opfrissing wetgeving ‘Militant zijn is een goede leerschool voor mij’, gaat Bob verder. ‘Af en toe zou een opfrissing van de wetgeving welkom zijn, maar ik kan altijd met vragen bij mijn secretaris terecht. We spreken ook minstens vier keer per jaar af. Dan geven we elkaar een stand van zaken en wisselen we nieuwigheden uit.’ (AJ)

Op het congres van ACV bouw industrie & energie zullen de militanten bekijken welke aanpak nodig is voor KMO’s.

Op 20 en 21 november 2015 denken de militanten en personeelsleden van ACV bouw - industrie & energie na over de toekomst van hun centrale. In hun ‘Congres van de toekomst’ zullen ze het hebben over dienstverlening, communicatie en militant-zijn.

Hilde Taghon Nevelland

‘Wij militanten stemmen alle violen gelijk, we zorgen dat er geen tweedracht kan gezaaid worden en dat er niemand kan profiteren op de kap van de mensen.’

de weg! Wat is volgens jou de voornaamste rol van een militant?

‘Niet iedereen is even mondig. Daarom moet een vakbondsmilitant altijd bereikbaar zijn. Ik heb aandacht voor individuele problemen. Iedere werknemer weet dat ik alles laat vallen voor hen als ze hulp nodig hebben. Dan halen we samen de kastanjes uit het vuur. Als vakbondsman of -vrouw ben je een aanspreekpunt, een megafoon van de werkvloer. De werknemers voelen dat en zo groeit het vertrouwen. Soms worden we zelfs meer vertrouwd dan de vertrouwenspersoon zelf. We hebben verschillende mensen met grote problemen stap voor stap kunnen helpen door hen het respect en de aandacht te geven die ze verdienen.’

Hoe verloopt het overleg met de werkgever? ‘Vroeger, toen ACV nog niet de grootste was in Wilrijk, werd er rond de pot gedraaid. Er werd een halfuur over koetjes en kalfjes gepraat voor er iets kon gezegd worden over de problemen van het bedrijf. Sinds wij acht jaar geleden verkozen werden, worden de dingen onverbloemd gezegd, zoals ze zijn. Zelfs de bazen appreciëren dat we recht door zee de problemen aankaarten. Nu weten ze duidelijk en snel hoe de vork in de steel zit.’ (KG)

Tijdens het congres van ACV bouw - industrie & energie zullen de militanten ook nadenken over hun aanpak op de werkvloer. Ze gaan op zoek naar nieuwe manieren om met de leden en andere werknemers te communiceren en zullen ook zoeken naar alternatieve actiemiddelen.

Tiny Bogaerts

Azeddine Hayani praat snel en zelfbewust. Waar hij werkt, in Rizla in Wilrijk, worden sigarettenpapiertjes gemaakt. Azedinne staat voor vakbondswerk op maat. Iedere werknemer kan op elk moment van de dag bij hem komen aankloppen. ‘We zijn er voor de groep, maar als er een persoonlijk probleem is, kunnen ze ook bij ons terecht.’

Christiaan De Bruycker Cordeel

Stefaan Beel

Bob Willaert (44) werkt bij Rotom nv, een bedrijf dat gespecialiseerd is in palletten. Met 47 werknemers is het een middelgrote onderneming. Dat is als vakbondsafgevaardigde niet altijd eenvoudig, volgens Bob.

Frank Bahnmüller

Militant zijn in een KMO

Jochen Degreef Cappele Pigments

‘Militanten zijn de spreekbuis van de mensen, we moeten alles durven zeggen wat anderen die niet beschermd zijn niet kunnen zeggen.’

16


¬ Congres ACV-CSC METEA

Algemeen secretaris Jan Callaert blikt tevreden terug op congres

‘Onze militanten bepaalden de inhoud’ ‘Dat onze militanten zo enthousiast zouden meewerken, hadden we niet durven dromen’, zegt Jan Callaert, algemeen secretaris van ACVCSC METEA. Meer dan 600 mensen legden tijdens een driedaags congres de basis voor de werking van de centrale in de volgende jaren. ‘METEA maakt morgen’, zo stond het van donderdag 22 oktober tot zaterdag 24 oktober overal te lezen in het Brusselse vergadercentrum Square. ‘Morgen verwijst naar de plannen voor de toekomst maar ook naar de vernieuwende manier van werken op dit congres’, licht Jan Callaert toe. Hoe hebben jullie dit congres aangepakt? ‘We wilden focussen op de toekomst, niet op de zaken die nu verkeerd lopen. Daarom vroegen we de deelnemers om hun frustraties op een blad te schrijven en dat blad nadien te verfrommelen en in een mand te gooien. Met die zaken gaan we nog aan de slag, we bezorgen dit ook aan ACV-voorzitter Marc Leemans. Maar zo konden we op ons congres ruimte maken om over de toekomst na te denken. Onze militanten konden in werkgroepen voorstellen doen. Die werden voorgelegd aan een eigen groep van tien, met militanten. Zij selecteerden de vijftien beste ideeën, die we op de laatste dag aan het congres konden presenteren. Was de nieuwe aanpak een succes? ‘Onze aanpak heeft gewerkt. We hadden er eerlijk gezegd wel wat schrik voor. Omdat we een heel grote verantwoordelijkheid legden bij onze militanten en het voor iedereen nieuw was. Maar de deelnemers werkten heel actief mee. Voor hen was het leuk om echt inspraak te hebben. Zij bepaalden de inhoud van het congres. We zullen in de toekomst zeker nog op deze manier werken.’ Hoe gaat het nu verder? ‘De groep van tien selecteerde vijftien voorstellen (enkele voorstellen lees je in het artikel hiernaast, red.), maar we laten de andere ideeën niet zomaar vallen. We zullen nu alles ordenen en een actieplan opmaken. We mikken op juni 2016 om het actieprogramma af te hebben. Maar sommige zaken zullen we al sneller in werking zetten. Zo willen we onze communicatie verder moderniseren door een app te ontwikkelen voor op smartphones en tablets.’ (AJ)

‘Ons sociaal overl moet een pizzam ACV-CSC METEA koos bij dit congres voor een andere aanpak. De militanten konden actief deelnemen aan werkgroepen en er echt hun stem laten horen. ‘Dat zorgde voor veel waardevolle suggesties die volgend jaar zullen leiden naar een actieplan’, zegt algemeen secretaris Jan Callaert. Op de tweede congresdag gingen de militanten in werkgroepen van maximum 25 personen aan de slag. Ze konden ideeën en voorstellen verzamelen rond een bepaald thema. Die voorstellen noteerden ze op een twittertegel, en met die tegel trok een beperkte afvaardiging naar de groep van tien, een kleine groep militanten. Zij kregen een woordje uitleg over de voorstellen en selecteerden aan het einde van de dag 15 prioritaire ideeën.

eerst wat schrik voor’, vertelt ze. ‘Ik wist helemaal niet wat er van mij verwacht werd. Maar het was heel leuk. Ik heb er veel bijgeleerd, door de vragen die de anderen stelden en alle discussies die we voerden.’ Ze was vooral aangenaam verrast door de vele goede ideeën die uit de werkgroepen kwamen. ‘We zagen wel honderd twittertegels passeren. We selecteerden er nu 15, maar dat wil niet zeggen dat de rest weggegooid wordt.’

Ervaringen in de groep van tien

Aanwezig in de app store

Nele Mettepenningen (27) was een van de militanten in de groep van tien. ‘Ik had er

CONGRES IN BEELD

ACV-CSC METEA koos voor een nieuwe aanpak in werkgroepen om militanten zoveel mogelijk zelf aan het woord te laten

Zo vinden de militanten dat de tijd rijp is voor vernieuwing in de communicatie. Heel wat militanten stelden voor om een


¬ Congres ACV-CSC METEA

17

Nele Mettepenningen: ‘We zagen wel honderd goede voorstellen passeren’

rleg model worden’

De ruim 600 deelnemers beslisten bijvoorbeeld dat er een app moet ontwikkeld worden om de communicatie te moderniseren.

app (applicatie of toepassing voor smartphone en tabletcomputer) te ontwikkelen. Jan Callaert vindt dit een goed idee. ‘Dit is een van de suggesties die we al op korte termijn zullen uitwerken’, vertelt hij. ‘Jongere werknemers willen snel de informatie vinden die ze nodig hebben. Met een app maken we dat mogelijk.’

ACV-CSC METEA komt naar je toe Een tweede belangrijk voorstel is om de dienstverlening van ACV-CSC METEA zo dicht mogelijk bij de leden te brengen. Naast de dienstencentra van ACV, de website en de app, kwam de idee om aan mobiele dienstverlening te doen. ‘De militanten denken aan een busje dat in de buurt van de woonplaats of het werk staat en waar je op afspraak terecht kan’, licht Jan Callaert toe.

Een drinkfles voor iedere deelnemer, hervulbaar met duurzaam en gezond kraantjeswater

Naar een pizzamodel

Motie van wantrouwen

Ook rond het sociaal overleg hadden de militanten vernieuwende ideeën. Ze willen een sociaal overleg op maat. Wat dat concreet betekent, legt Jan Callaert uit. ‘Vandaag kennen we in België een collectief overleg. Maar na cao onderhandelingen stellen veel leden de vraag wat zit er in voor mij en mijn gezin? Daarom pleiten de militanten voor een pizzamodel in ons sociaal overleg. De bodem en de tomatensaus zijn voor iedereen dezelfde, die staan voor het collectieve gedeelte. Maar daarbovenop moeten verschillende smaken mogelijk zijn. We denken dus aan een degelijk interprofessioneel akkoord met daarbij een maximale invulling van een sectorakkoord. Naast die twee niveaus moet de mogelijkheid bestaan om per bedrijf of per individu klemtonen te leggen naargelang de behoeften.’

Op het congres werd onder leiding van ACV-CSC METEAvoorzitter Marc De Wilde ook de actualiteit besproken, zoals het brede maatschappelijke ongenoegen dat leeft tegenover regeringsbeslissingen van diverse regeringen in ons land. Als reactie heeft het congres een motie van wantrouwen uitgesproken tegen de Belgische regeringen en de politieke partijen in het noorden en het zuiden van het land die er deel van uitmaken, inclusief CD&V. ACV-CSC METEA evalueert het huidige beleid van de regeringen immers als ‘globaal negatief’.

Positieve en sterke industrievakbond ‘Met alles wat we op dit congres beslist hebben, willen we bevestigen dat we een sterke industrievakbond zijn’, zegt Jan Callaert.

Voorstellen van de werkgroepen werden op ‘twittertegels’ genoteerd en verder besproken

Voorstellen van militanten werden op tegels geschreven en voorgelegd aan de groep van tien. Zij selecteerden de beste 15 ideeën.

‘Maar we willen ook meer de nadruk leggen op een positieve boodschap. Soms is het nodig om actie te voeren, maar we kunnen dat ook anders aanpakken. Dat zijn allemaal dingen waar we de komende maanden rond zullen werken.’ (AJ)

Een mooi resultaat van teamwerk: samen percussie onder de knie krijgen en optreden

18

¬ uw job, ons werk


België loopt achterop inzake fijn stof en CO2-uitstoot

Brengt het milieu onze jobs in gevaar?

De CO2-uitstoot in België daalt minder snel dan het EU-gemiddelde, bleek vorige week. En in de zomer besloot de Europese Commissie ons land voor het Hof van Justitie te dagen, omdat we niet genoeg doen in de strijd tegen fijn stof. Als het op groene ambities aankomt, moet het dus veel beter. Maar kan dit wel zonder onze jobs in gevaar te brengen? bracht inzake luchtkwaliteit, maar bij het transport gaat dit veel moeilijker. België is natuurlijk een transportland. Het is hier ook dichtbevokt, daarom zijn de concentraties hoger dan in landen die uitgestrekter zijn. En het blijft natuurlijk hallucinant dat wij de bedrijfswagens zo subsidiëren. We geven geld om in de file te staan. Dat is dweilen met de kraan open.’

Op de klimaatconferentie in Parijs zullen landen uit de hele wereld zich binnenkort bezighouden met een nieuw akkoord over de globale uitstoot van CO2. De maatregelen tegen fijn stof vallen dan weer onder het Europese luchtbeleid. Fijn stof komt van overal. Zo speelt het verwarmen van onze huizen een niet te onderschatten rol. Daarnaast dragen de industrie en het verkeer hun steentje bij. Zo stoten wagens heel wat fijn stof uit, daarom is er zoveel verontwaardiging rond de manipulatie van de dieselauto’s bij Volkswagen.

De overgang naar een groene economie hoeft geen ramp te betekenen voor de tewerkstelling.

Om het fijn stof aan te pakken moeten we het gebruik van brandhout in haarden en kachels beter reguleren en kunnen we maar beter ook anders omgaan met onze mobiliteit. ‘Daar gaat het mis’, zegt Bert De Wel, energiespecialist van ACV. ‘De industrie heeft al veel verbeteringen aange-

Het is dus zaak om duurzaamheid te combineren met sociale rechtvaardigheid, sociale bescherming en goed gerichte investeringen. In de toekomst zullen de jobs dus verschuiven. Bij die transitie moet de vakbond een belangrijke rol spelen, geeft Bert De Wel aan. ‘Die overgang moeten we begeleiden. We kunnen maar beter proactief

reageren met vorming, opleiding en begeleiding. Het is belangrijk dat de vakbonden via sociale dialoog overal bij betrokken zijn, zowel op lokaal, regionaal, nationaal als internationaal niveau.’ Maar het kan beter. ‘Nu hangt het nog te veel af van individuen die het op zich nemen om bij hun bedrijven bijvoorbeeld naar oplossingen te zoeken om energie te besparen. We kunnen ons nog beter organiseren bv. via Arbeid en Milieu vzw en ons Intersyndicaal milieuprogramma. We trekken nog te weinig aan de kar’, vindt Bert De Wel. ‘Er is eigenlijk een algemene mind switch nodig. Het is niet genoeg om de minister naar de klimaattop sturen en te vragen dat hij of zij het dan maar oplost. Iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen, burgers, ministers en bedrijven.’ Hilde Van Malderen

Bert De Wel (ACV)

Onder andere in Brussel, maar ook in Gent en Antwerpen is de luchtkwaliteit soms problematisch door het drukke verkeer – lees veel dieselwagens op een kleine ruimte. Maar dan rijst ook de vraag: heeft een strengere milieuaanpak geen negatieve gevolgen voor de tewerkstelling? ‘Bedrijven voeren aan dat bijvoorbeeld hogere milieubelastingen nefast zijn voor de economie en dat dit zal zorgen voor minder jobs’, legt Bert De Wel uit. ‘De regels inzake luchtkwaliteit zullen niet zorgen voor ontsla-

Wat is fijn stof? Fijn stof is een vorm van luchtvervuiling. Het bestaat uit zeer kleine deeltjes die aanwezig zijn in de lucht. Wetenschappers spreken doorgaans over PM10 en PM2,5. Dat staat voor deeltjes (particulate matter) die kleiner zijn dan 10 of 2,5 micrometer. Fijn stof is bijna altijd een mengsel van verschillende soorten deeltjes. Er zijn veel verschillende bronnen van fijn stof. Hoewel de natuur ook fijn stof produceert, zoals zeezout en pollen, komt het meest fijn stof in Vlaanderen toch van de mens. Gebouwenverwarming is de belangrijkste bron van fijn stof in onze regio, daarna volgen landen tuinbouw en verkeer.

Wat is CO2? Bij het verbranden van fossiele brandstoffen komt er CO2 in de lucht. Onder klimaatwetenschappers is het onomstreden dat gedurdende de laatste decennia van de 20ste eeuw de gemiddelde temperatuur op aarde is toegenomen. Zij menen dat deze trend voor een groot deel wordt veroorzaakt door een stijging van de concentratie broeikasgassen in de atmosfeer. Die komen er onder andere door het verbranden van fossiele brandstoffen, maar ook door ontbossing en bepaalde industriële en landbouwactiviteiten.

Ook auto’s stoten heel wat fijn stof uit. Dat valt moeilijk te bestrijden in België, dat toch een transportland is.

Shutterstock / Ssuaphotos

Z

owel CO2 als fijn stof krijg je door verbranding (zie kader). Beide zorgen voor schade. De opwarming van de aarde is het gevolg van te veel CO2 in onze atmosfeer met alle natuurrampen van dien. Fijn stof is een stille doder. Zo doet het de gevallen van longkanker stijgen. Verder verhoogt het ook het risico op astma en pollenallergieën.

gen. Die regelgeving is geen acute bedreiging. Dat ligt anders bij de CO2-uitstoot die gekoppeld is aan het energieverbruik; en dat is een belangrijke kostenfactor. Als je wil omschakelen van bijvoorbeeld steenkool- en gascentrales naar meer hernieuwbare energie dan moet je voorzichtig tewerk gaan. Er zullen dan jobs verdwijnen, maar dat hoeft geen ramp te betekenen, want er zullen ook nieuwe jobs ontstaan. Al is het natuurlijk niet zo dat mensen die werken in een klassieke steenkool- of gascentrale automatisch aan de slag kunnen bij de bouw van windmolens.’

gewikt en gewogen ¬


ZEGT

19

Kinderpsychiater Lieve Swinnen schreef boek over motivatieproblemen bij jongeren

‘Kinderen kunnen moeilijk om met de chaos in de maatschappij’ Wat is dat toch met de jeugd van tegenwoordig? Ze raken alsmaar vaker gedemotiveerd of schoolmoe en kampen meer dan vroeger met psychische problemen. Het zette kinderpsychiater Lieve Swinnen aan om een boek te schrijven over motivatie. Bedoeld voor ouders, maar eigenlijk kan iedereen eruit leren, want raken we ergens onderweg niet allemaal wel eens onze motivatie kwijt?

I

aanvoelt. Vele ouders durven dat niet en vrezen dat ze hun kinderen kansen ontnemen.’

k ben vorig jaar eens gaan spreken op een school die me gecontacteerd had, omdat ze hun leerlingen niet meer aan het werk kregen’, begint Lieve Swinnen het interview. ‘In onze maatschappij komt toch meer en meer de vraag naar boven: Wat is er aan de hand dat er zoveel jongeren afhaken? Hoe komt het dat zoOuders denken drie veel jongeren psychische problemen hebben?’ keer na over de Waar heeft dat volgens jou mee te maken?

Mag er tegenwoordig ook niet te veel?

tegels in de keuken, maar veel minder over de opvoeding van hun kinderen.

‘Vroeger kon iemand nog zeggen dat hij niet mocht studeren van thuis. Nu is alles wat je doet je eigen keuze. Lieve Swinnen, Geen enkele jongere kan nog gefrusKinderpsychiater treerd zijn, omdat hij of zij niet naar de universiteit mag. Je krijgt de kansen, maar je moet ze ook waarmaken. Die psychische problemen bij jongeren hebben te maken Lieve Swinnen werkt als kinderpsychiater in Neerpelt. met een combinatie aan verwachtingen. Iedereen moet ASO doen. Maar ook met de chaos in de maatschappij. Er vechtscheiding? Groeit het op in een situatie waar de lat zijn heel wat kinderen die opgroeien in complexe situate hoog wordt gelegd? In onze prestatiemaatschappij moeties. En ze worden overprikkeld. Van ’s morgens tot ’s ten onze kinderen het beter doen dan onszelf. Terwijl het avonds. Daar kan niet ieder kind mee om. Een kind zal niet net je verantwoordelijkheid is als ouder om je kinderen snel een burn out krijgen, maar het kan wel zijn motivaveilig te laten opgroeien.’ tie verliezen.’ Wanneer is een kind schoolmoe? En dan komen ze bij een kinderpsychiater. Dat lijkt ‘Schoolmoeheid is een symptoom van uit evenwicht zijn. me een taboe. Wie gaat graag naar school? Kinderen en jongeren die goed ‘Dat blijft moeilijk, maar het is wel geëxplodeerd. Kindein hun vel zitten. Als je jezelf niet de moeite vindt, invesren die schoolmoe zijn, worden niet vaak naar de kinderteer je niet in jezelf. Dat geldt trouwens ook voor volwaspsychiater doorverwezen. Daar houdt het CLB zich mee senen. Maar het kan ook zijn dat een kind in een richting bezig. Als ze bij mij komen, hebben ze eerder een schoolzit die het niet zelf gekozen heeft. Ik hoor ouders soms zegfobie. De eerste week van september had ik al vijf kindegen dat hun kind een doener is. Dat het altijd buiten bezig ren die niet meer naar school wilden. En dan gaan we op is met papa in zijn werkhok. Maar dan moet hij toch Lazoek. Heeft het kind een goed zelfbeeld? Is het depressief? tijn doen, want zakken kan nog altijd. Ik vind dat zo jamWordt het gepest? Is het angstig? Liggen de ouders in een mer. Dat men niet volgt, wat men binnenin eigenlijk al

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Hautekiet Stress draagt ook bij tot het verhogen van onze alertheid. Zo kunnen we meer doen. Maar dat is ook een valkuil, zegt psycholoog Elke Van Hoof.

Claudia Ik weet niet wie John is maar hij heeft m’n moeder mee uit wandelen genomen en daarna klonk ze opgewekter dan ooit. Dank John. #thuiszorg

Luc Pluymen Tegelspreukje? Wil ik goed kunnen aansluiten bij een mens met dementie is het van belang dat ik eerst demenszie.

‘Het is dubbel. Kinderen hebben ouders nodig om hen de weg te wijzen. Als iedereen op de computer zit, waarom zou jij dan wel je huiswerk gaan maken? Ouders moeten structuur bieden, grenzen stellen en zorgen voor een goede band. Maar wat gebeurt er nu? Vaak schiet men pas in actie, als er een slecht rapport is. Ik zeg altijd tegen ouders dat opvoeden een even belangrijk thema is dan de keuzes die je maakt, als je een huis bouwt. Over welke vloer je gaat leggen, wordt wel drie keer nagedacht, maar over de schoolkeuze van je kind precies veel minder. Of over beslissingen zoals mogen ze een eigen computer hebben of niet.’ Hoe ga je als leerkracht best om met ongemotiveerde leerlingen? ‘Verbondenheid maakt dat leerlingen meer gemotiveerd zijn. Als je investeert in de relatie leerling-leerkracht doe je al veel. Er wordt te vaak gedreigd en daar bereik je niets mee. Zoek hoe je leerlingen kan aanspreken op hun sterke kanten. Het is niet makkelijk om bijvoorbeeld op vrijdagmiddag wiskunde te geven. Wel, spreek met hen af hoe dat best wordt aangepakt. Theorie in de week en oefeningen op vrijdagmiddag? Trouwens, wat gebeurt op de werkvloer? Op vrijdagnamiddag kan je bijna geen enkele dienst bereiken, maar we verwachten het wel van onze jeugd. Dus kijk eens met een andere bril naar hen en probeer leerlingen niet te zien als lastige mensen die niets willen en lui zijn.’ Hilde Van Malderen

✔✔Lieve Swinnen, (geen) goesting?!

Hoe motiveer ik kinderen en jongeren, 256 p., Uitg. Van Halewijck, 22,50 euro.

beelding

UIT

24

uw vrije tijd


Film

Aleksander Skarsgård over zijn rol in Diary of a teenage girl

‘Meisjes moeten trouwen en kindjes krijgen. Dat is hypocriet.’ Tienermeisjes. In boeken en films zijn het nu eens giecheltrienen, dan weer cheerleaders of gemene wichten. Zelden zijn ze zo open, sterk en komisch als Minnie Goetze in Marielle Heller’s langspeelfilmdebuut Diary of a teenage girl.

M

Lumière

innie is een vijftienjarige in het San Francisco van eind de jaren ‘70. Van een vader is geen sprake, haar moeder is opnieuw vrij na een verstikkende relatie en gedraagt zich ook zo. Er wordt gefeest en geëxperimenteerd met drugs. Opvoeden is bijzaak. Zoals elke tiener heeft Minnie nood aan aandacht, liefde en affectie. Ze vindt dit bij Monroe, haar moeders nieuwe vriend. Zo direct en grappig als Minnie is, zo is ook de hele prent. Minnie ontdekt seks, verwart het met liefde en raakt erdoor geobsedeerd. Want ‘Wat is het nut van leven als niemand van je houdt?’ Om haar verhaal kwijt te kunnen, spreekt ze een dagboek in op een taperecorder (jaren ‘70, weet u wel) en tekent ze.

Meteen verliefd op Minnie Regisseur Marielle Heller kreeg het boek van Phoebe Gloeckner, waarop de film gebaseerd is, cadeau van haar jongere zus. ‘Van zodra ik het las, werd ik verliefd op Minnie’, vertelt ze. ‘Minnie is slim, grappig en intelligent tegelijk. Dat vind je niet vaak terug in boeken of filmpersonages. Meisjes zijn ofwel slim ofwel knap, en enkel dat. Dat vond ik altijd al frustrerend. Als vrouw moest ik me altijd identificeren met mannelijke personages. Nu is er eindelijk een meisje waar meisjes trots op kunnen zijn, en waar ook jongens zich in kunnen herkennen.’

Niet veroordelen Hoewel de film de relatie tussen Minnie en Monroe en de ontdekkingstocht van Minnie heel openlijk toont, is het geen promotiefilm voor dit soort relaties of drugsgebruik. Dat is volgens Alexander Skarsgård, die Monroe speelt, een grote troef. ‘We veroordelen niet, maar we promoten ook niets. We tonen heel eerlijk wat een tienermeisje voelt en doormaakt. En dat is eigenlijk uniek. Als meisjes in films of literatuur met seks bezig zijn, noemen we ze ordinair of worden ze ervoor gestraft. Meisjes moeten denken aan trouwen, een huisje-boompje-beestje-scenario. Dat doen

WIN

‘Bij Minnie voelt Monroe zich echt begrepen. Dat vindt hij niet bij volwassenen, zoals Minnie’s moeder’, vertelt Aleksander Skarsgård.

we niet bij mannelijke personages. Terwijl de gevoelens en de twijfels dezelfde zijn. Dat is hypocriet. Ik viel meteen voor de verfrissende kijk die de film biedt.’ Over zijn rol heeft Skarsgård goed nagedacht. ‘Monroe is op veel vlakken zwakker dan Minnie. Hij is eigenlijk zelf nog een tiener. Het is geen gemakkelijke rol om te spelen. Je zou Monroe heel snel kunnen veroordelen. Toch wou ik hem niet neerzetten als een roofdier, als iemand die je sowieso haat. Ik vind het altijd interessanter als ik in films mijn mening over personages moet aanpassen. Dat probeerde ik bij Monroe ook te doen. In het begin van de film denk je zeker: wat hij doet, is helemaal fout. Maar als de film vordert, zie je dat hij zich bij Minnie echt begrepen voelt. Dat vindt hij niet bij andere volwassenen. Het publiek moet zijn gedrag daarom niet goedkeuren, maar het

Diary of a teenage girl

helpt misschien wel om hem te begrijpen.’

Rollen kiezen vanuit buikgevoel Dat hij zich niet noodzakelijk populair maakt bij het publiek, vindt Skarsgård geen probleem. ‘Ik kies mijn rollen vanuit mijn buikgevoel. Van zodra ik het scripts las, wist ik dat ik deze film wou doen. Je mag je als acteur niet laten leiden door een imago. Of door angst om een bepaald imago te verliezen. Dit is een frisse, leuke en nieuwe kijk op het leven van een tienermeisje. Ik ben vooral blij dat ik er deel van uitmaak.’ Amélie Janssens

✔✔Diary of a teenage girl is nu te zien in de bioscoop.

TODO

Boekenbeurs Antwerpen Volwassenen toegelaten

Visie mag 10 duotickets weggeven voor Diary of a teenage girl. Antwoord voor donderdag 6 november op deze vraag:

Kinderen zijn baas op de 79ste boekenbeurs in Antwerpen. Van 31 oktober tot en met 11 november is kinderen jeugdliteratuur het centrale thema.

Wie schreef het boek waarop de film gebaseerd is?

Je kan er zoals ieder jaar gloednieuwe boeken ontdekken, naar debatten luisteren of je favoriete auteurs ontmoeten. Er zijn ook radio-opnames, mini-optredens, voorleessessies en korte workshops. Bovendien zorgt curator Dimitri Leue ervoor dat kinderen en jongeren tijdens de herfstvakantie extra verwend worden. Er is een speurtocht, een live lezershow en heel wat activiteiten op de beursstanden.

a. Marielle Heller b. Phoebe Gloeckner c. Minnie Goetze Doe mee op www.beweging.net (klik op de banner ‘Visiewedstrijd’). Of stuur een kaartje naar: Visie, wedstrijd Diary, Postbus 20, 1031 Brussel. De winnaars worden persoonlijk op de hoogte gebracht.

colofon

✔✔Boekenbeurs, 31/10/2015 tem 11/11/2015, Antwerp

Expo (Jan Van Rijswijcklaan 191, Antwerpen). Iedere dag van 10u tot 18u, op 3, 5 en 10 november tot 22u. Meer info op www.boekenbeurs.be

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Kasper Goethals, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • [email protected] • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels op de regionale bladzijden (20-23) vallen onder de resp. verantw. uitgevers.

Brengt het milieu onze jobs in gevaar?

Recommend Documents