Breedband: De eerste levensbehoefte Stijn Coppieters Product Line Manager – Genexis Voorzitter WIT – eSociety Platform
1
2
3
Animatie
4
Naadloos, overal en onbeperkt
Waarom?
Is het technologisch haalbaar?
Wat houdt ons tegen?
5
Waarom? Impact op onze economie
• Groei aantal banen tijdens uitrol (Atkinson, 2009; Crandall, 2007) • Verbeterd vestigingsklimaat (Ovum, 2007) • Groei BNP met 1.1% (Gigabit roll-out Chatanooga, 2014) • Verhoogde productiviteit • Verhoogde ARPU voor operators 6
Breedband impact op economie
7
Waarom? De vraag vanuit de gebruiker
8
Waarom? De vraag vanuit de gebruiker
9
Waarom? De vraag vanuit de gebruiker
Source: Dialogic FastForward 2014-2020
10
Waarom? De vraag vanuit de gebruiker
• 8 op de 10 gebruiken tijdens vakantie Internet • 70% van Nederlanders gebruikt WiFi buiten deur
11
Stand van zaken NL • • • •
Breedband stand van zaken in Nederland, kort overzicht met enkele voorbeelden dat we op de goede weg zijn, maar er nog genoeg ruimte is voor verbetering Grote verschillen beschikbaarheid snel breedband (buitengebieden) In-home connectivity WiFi problemen Dekking 3G/4G in Nederland
12
De technologie
ONDERWEG
NAAR HET HUIS
IN HET HUIS
Welke (combinatie van) huidige en toekomstige technologiën is nodig om de naadloze breedband ervaring te realiseren?
De technologie: Onderweg
4G/5G
WiFi Hotspots (FON, Ziggo WiFiSpots)
Public WiFi
14
De technologie: 4G dekking
15
De technologie: 4G vs 5G 4G (LTE)
5G
Basis technologie
Advanced 3G
LTE-A
Waar is het voor?
Bandbreedte
Integrale IoT connectiviteit
Gemiddeld download
+/- 15 Mbps
n.n.b. (“10 Gbps”)
Gemiddeld upload
+/- 8 Mbps
n.n.b
Beschikbaarheid
Tot 95% dekking
Research fase Grootschalige uitrol in 2020
Uitdagingen
• Gemiddelde snelheid niet ‘future-proof’ • Stabiliteit
• Toekomstmuziek • Netwerk capaciteit • Ondersteuning clients 16
De technologie: WiFi hotspots
17
De technologie: WiFi hotspots
• • • • •
Iedere gebruiker deelt een stukje van zijn WiFi met anderen Gescheiden van je ‘eigen’ bandbreedte Enkel beschikbaar voor abonnees Data verkeer versleuteld Beperkte bandbreedte (Ziggo Hotspots max 10 Mbps voor max 20 gebruikers) 18
De technologie: Public WiFi
• • • • •
Iedere gebruiker deelt een stukje van zijn WiFi met anderen Gescheiden van je ‘eigen’ bandbreedte Enkel beschikbaar voor abonnees Data verkeer versleuteld Beperkte bandbreedte (Ziggo Hotspots max 10 Mbps voor max 20 gebruikers) 19
De technologie: Public WiFi
• • • • •
Vanuit commercie Vanuit overheid • Marketing • Gemeentelijke • Klantenbinding publieke WiFi gebruiker deelt een stukje van met anderen •Iedere Interessante tracking • zijn CityWiFi Marketing Gescheiden gegevens van je ‘eigen’ bandbreedte • Stimuleert horeca en Enkel beschikbaar voor abonnees winkel bezoek Data verkeer versleuteld Beperkte bandbreedte (Ziggo Hotspots max 10 Mbps voor max 20 gebruikers) 20
De technologie: Onderweg
• 4G biedt solide mobiel breedband • 5G nog te weinig over bekend • WiFi hotspots bieden brede dekking, maar (nog) beperkte snelheid • Public WiFi biedt nog geen vloeiende ervaring door afscherming, login procedures en beveiliging/privacy
21
De technologie: naar het huis
22
De technologie: naar het huis
23
De technologie: naar het huis VDSL
Kabel
Glasvezel
• VDSL Vectoring • VDSL Pair bonding • DOCSIS 3.1 • G.Fast
• 10GPON • 10Ge
• 500+ Mbps (G.fast)
• Gigabit+
• Tot 10 Gigabit
Voordelen
• Bestaande infrastructuur
• Bestaande infrastructuur
• ‘Ongelimiteerde’ capaciteit • Symmetrisch
Nadelen
• Snelheid afhankelijk van kabel lengte • Limiet in zicht
• Niet symmetrisch • Beschikbaarheid buiten stedelijke gebieden
• Kosten • Compatibiliteit netwerk apparatuur(centrale, modem)
Ontwikkelingen Snelheid
24
De technologie: naar het huis
• Basis technologie biedt tot 2020 voldoende capaciteit • Beschikbaarheid echter kosten gedreven: Wat gebeurt er met de buiten gebieden? • Hoe ziet de toekomst van VDSL er uit?
25
De technologie: In het huis
Bandbreedte naar elk product en applicatie 26
Wat verwacht de gebruiker?
• Een 100% betrouwbare verbinding • ‘Gigabit’ snelheid • Zero-touch installatie • Geen gedoe met kabels • QoS gegarandeerd door de operator • Waarde voor je geld
27
De uitdagingen voor Telcos
Snelle groei connected devices
Onvoorspelbaarheid WiFi
Weinig controle over wat er zich in het huis afspeelt
28
Waar komt bandbreedte de woning binnen?
In de kelder
In de meterkast
In de woonkamer
‘The in-home divide’
Operator Bandbreedte tot aan de meterkast
Gebruiker
VS
Bandbreedte overal in de woning
Hoe overbruggen we dit?
Beschikbare technologie Plastic Optical Fiber (POF)
Snelheid
WiFi
Plug & play
Betrouwbaarheid
PLC
Bestaande infrastructuur
CAT-5/6 Kosten
MOCA / HPNA
Flexibel Veilig
Beschikbare technologie
WiFi Dé breedband infrastructuur in het huis
WiFi evolutie 802.11ax
9000
7500
802.11ac wave 2
6000
Max speed Mbps
4500
802.11ac
3000
1500 802.11n 0
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
WiFi: ‘busting the myth’
WiFi: ‘busting the myth’ Marketing belofte Snelheid per antenne (max 4 voor 11n)
600 Mbps 150 Mbps
150 Mbps
150 Mbps
150 Mbps
100 Mbps
100 Mbps
100 Mbps
100 Mbps
40 Mbps
40 Mbps
40 Mbps
40 Mbps
40 Mbps
40 Mbps
- overhead
20 / 40 MHz kanalen
2x2 devices
WiFi: de technologie staat niet stil
11n: Omni-directional
11ac: Beamforming
11ac: Beamforming + MU-MIMO
WiFi: de technologie staat niet stil 1200
1000
800 TCP Throughput (Mbps)
11n 2x2 bot 11n mid 11n 3x3 top
600
11ac 3x3 bot 11ac mid 400
11ac 4x4 top
200
0 1
Same2 room
3
Next4 room
5
6 floor 7 Next
8
9 Rest10 of
11 house
12
13
14
15
37
WiFi: goed… maar is het genoeg? 802.11n
802.11ac (wave 1)
802.11ac (wave 2)
72Mbps/stream
433Mbps/stream
433Mbps/stream
Range vs throughput
+/-
++
+++
Typ. / Max. streams
2/4
3/8
4/8
Channel bandwidth
20MHz / 40MHz
80MHz
80MHz / 160MHz
Single-user
Single-user
Multi-user (max. 4)
80 Mbps (2x2 11n)
200-250 Mbps (3x3 11ac)
250-300 Mbps (4x4 11ac)
Theoretical speed
MIMO Typical speed
Bedrade infrastructuur
Snelheid Technologie
CAT6
PLC
Gigabit
Tot een Gigabit
Tot 800 Mbps
100+ Mbps
Gigabit
Koper (twisted pair)
Powerline
COAX
Telefoon
Plastic Optical Fiber
MoCA
HPNA
POF
Technologie overzicht ‘Gigabit’ Flexible speed connectivity WiFi
✔
CAT-6 PLC
✔ ✔
Plug & play
✔ ✔
✔
HPNA
✔
✔
Secure
Reliable
✔ ✔ ✔ ✔ ✔
✔
N/A
✔ ✔ ✔
MoCA
POF
Uses existing infrastructure
✔ ✔ ✔
Een slimme combinatie van technologieën is nodig om voldoende breedband door de hele woning te realiseren
De technologie
ONDERWEG
✔
NAAR HET HUIS
✔
IN HET HUIS
✔
Als de losse technologie schikbaar is… Wat staat een naadloze ervaring dan in de weg?
De uitdagingen voor een naadloze ervaring 1. De markt 2. Gefragmenteerd infrastructuur / technologie veld 3. Ongelijke beschikbaarheid 4. Wet van de remmende voorsprong
42
• Wie neemt de verantwoordelijkheid? • Hoe wordt een gelijke, naadloze ervaring gecreëerd binnen andere nutsvoorzieningen? • En over de grens?
43
“Is één dekkend genationaliseerd Telecom netwerk een vereiste voor een naadloze breedband ervaring?”
44