Brandweer Gelderland-Midden
Juni 2014
BR NDENDE KWESTIES
Aardgaslekkage in Barneveld Gevangenissen locatie pelotonsoefeningen Grote brand in Haalderen Aftrap PPMO een succes
2 | Brandende Kwesties | juni 2014
Grote klus Onlangs hielden we een bestuurlijke oefening in Arnhem. Na een uurtje oefenen ging bij een aantal mensen de pieper af. Een GRIP 1 situatie in Barneveld. Achter mij een zucht… alweer een evaluatie. We zijn in mei en hebben behalve de GRIP 1 ook al twee GRIP 2 situaties achter de rug. Een gaslek in Barneveld en natuurlijk de grote brand op de hoge Veluwe, de grootste natuurbrand in deze regio sinds 1976. Gelukkig valt de schade aan het park De Hoge Veluwe mee en zijn er geen gewonden gevallen. Voor velen was dit een spannende, lange en intensieve inzet, die het uiterste vergde van de bluseenheden, logistiek, operationele leiding, mensen van de hoge Veluwe, mensen in de staven, communicatie, onze partners, ambulancedienst, politie, gemeente, loonwer-
COLOFON Brandende Kwesties is een informatiemagazine van en voor alle brandweerlieden in de regio Gelderland-Midden. Het is een kwartaalblad dat wordt samengesteld door de redactie. Veel artikelen worden geleverd door medewerkers in de regio. Redactie: Marieke Bik, Jos Meeuwsen, Adrienne Spijker, Inge van Straten - Adres: Postbus 5364, 6800 AJ Arnhem - Telefoon: 088-355 50 40 Oplage: 2.000 exemplaren - Vormgeving: Adrian Sommeling Drukwerk: Drukkerij de Bink in Leiden - E-mail:
[email protected] De redactie behoudt zich het recht voor ingekomen stukken eventueel in te korten dan wel niet te plaatsen. Zoals je ziet bestaat de redactie uit vier leden. Aan dit nummer hebben diverse collega’s een steentje bijgedragen en daardoor maken we samen weer een mooi nummer. Toch willen we graag versterking van de redactie van Brandende Kwesties om in het proces van een blad maken mee te denken, te inspireren en te schrijven. Wie heeft interesse om op vrijwillige basis met deze leuke enthousiaste ploeg mee te doen? Mail of bel even!
kers, defensie en anderen. In totaal zijn op de 1e en 2e paasdag meer dan 1000 mensen actief geweest. Op 2de paasdag ging het park weer open. Op woensdag kwam minister Opstelten met brandweermensen en boswachters van het park praten en heeft hij ter plekke de grote verbrande oppervlakte bekeken. Ondanks de harde en verraderlijk wisselende wind en het praktisch onbegaanbare terrein is de brand ruim voor het donker onder controle gebracht. Een enorme operatie. Ik ben er trots op dat we zo’n grote klus hebben kunnen klaren.
Paul Joosten | Commandant Gelderland-Midden
INHOUD
04 06 07 08 09 10 11 13 14 15
Pelotonsoefeningen in PI Aardgaslekkage in Barneveld Brandweer daagt jeugd uit Operationele voorlichting uitgebreid Girlsday in Huissen Grote brand in Haalderen Paard glijdt uit in trailer Brandweer Otterlo in actie PPMO-aftrap succesvol Ken je Michel Mulders
Brandweer Gelderland-Midden
Foto voorpagina: WH-fotografie.nl William Harthoorn
juni 2014 | Brandende Kwesties | 3
Intense samenwerking bij bestrijding natuurbrand In het paasweekend hebben veel collega’s hard gewerkt om de brand op De Hoge Veluwe onder controle te krijgen. “Een flinke klus die we met z’n allen toch maar mooi hebben weten te klaren,” aldus Michel Kamphuis. Niet alleen de omvang maar ook de nasleep maakt de natuurbrand een opvallend incident. Tijd voor een gesprek met Michel Kamphuis, afdelingshoofd Incidentbestrijding en Albert-Jan van Maren, afdelingshoofd Operationele Voorbereiding. Dat er tijdens en kort na een incident veel collega’s in touw zijn, beseffen we ons meestal wel: de collega’s op de plaats incident, in het regionaal crisiscentrum, de ploeg die de logistiek verzorgt. Alles om zo snel mogelijk het sein ‘brandmeester’ te kunnen geven. “Schouders eronder en gaan, is natuurlijk een typische eigenschap van de brandweer,” vertelt Albert-Jan van Maren. “In dit geval geldt dat niet alleen tijdens het incident, maar zeker ook erna. Ik heb veel waardering voor alle collega’s. Ze hebben lange dagen gemaakt en zijn zelf op zoek gegaan naar passende oplossingen.“ Michel: “Rond 21.00 uur loste ik Hans Hazebroek af als leider COPI. Op weg naar de Hoge Veluwe ben ik even gestopt bij de kazernes van Ede en Otterlo en zag dat men daar druk bezig was om voertuigen weer op de weg te krijgen.” Tijdens het incident was o.a. de werkplaats van Ede een plek waar voertuigen voor een snelle reparatie terecht konden. Ook andere logistieke zaken (ademlucht, diesel, eten) werden hier geregeld.
Albert-Jan van Maren en Michel Kamphuis bekijken de kapotte TS (foto: Hesli de Laat) Beschadigd Na het incident was het een uitdaging om weer zo snel mogelijk tot de dagelijkse gang van zaken over te kunnen gaan. De voertuigen van Otterlo en Lunteren waren beschadigd en al snel werd duidelijk dat zij langere tijd niet beschikbaar zouden zijn. Albert-Jan: “De tweede TS van Hoevelaken is eerste paasdag naar Otterlo gebracht, zodat daar weer een voertuig was voor de eerste uitruk. Lunteren heeft het korte tijd zonder TS moeten stellen, maar kon al snel gebruik maken van het reservevoertuig van Ede.” Dat was het begin van een logistieke puzzel. Albert-Jan: “De nieuwe TS van Bennekom is in een week tijd volledig operationeel gemaakt. Collega’s van Beheer & Logistiek hebben alle spullen gekocht en de auto helemaal ingericht. Vervolgens hebben de chauffeurs een ‘snelcursus’ van Vakbekwaamheid gehad, zodat ze zich vertrouwd voelden met het nieuwe voertuig. Op zo’n moment is het hartstikke fijn dat mensen bereid zijn een tandje bij te zetten en extra avon-
den voor de brandweer willen maken.” Nieuwe TS Met de komst van de nieuwe TS in Bennekom, kon hun oude voertuig aan Lunteren worden uitgeleend. Ook daar zou op korte termijn een nieuwe TS komen. Deze is versneld opgeleverd, waardoor het oude voertuig van Bennekom naar Otterlo kon en het reservevoertuig weer terug naar Hoevelaken. De TS van Bennekom blijft in Otterlo totdat hun voertuig gerepareerd is. Hoe fijn het is dat het zo kan en gaat, valt vooral op als je de situatie andersom bekijkt vanuit incidentbestrijding. Korte tijd na het wegslepen van hun voertuig beschikten Otterlo en Lunteren over een tijdelijke TS. Michel: “Hadden posten hun voertuigen onderling niet ter beschikking gesteld, dan hadden we gaten in de dekking gehad. Nu heb ik geen problemen ervaren. Dat zelf herstellend vermogen is fantastisch.” Ellen van Hees | communicatieadviseur
4 | Brandende Kwesties | juni 2014
uitruk
Multidisciplinaire oefeningen
foto’s: Mark Bruijnooge
Op alle avonden van 19 t/m 22 mei hebben meer dan tweehonderd hulpverleners meerdere incidenten binnen de muren van de gevangenissen van Arnhem bestreden. Nadat vorig jaar de parkeergarage in het centrum van Arnhem het toneel van inzet was, konden brandweer, ambulancedienst, politie, justitie en de gemeente Arnhem dit jaar hun vaardigheden trainen in twee bijzondere complexen.
De indrukwekkende Koepel deed veel hulpverleners even stilstaan om rond te kijken, want heel eerlijk; je komt er niet elke dag. Brandweercollega’s gaven na de inzet dan ook aan, dat de Koepel, waar op dat moment gedetineerden gehuisvest waren, een overweldigende indruk op hen heeft gemaakt. Commandostructuur De brandweer oefent geregeld in de gevangenis om voorbereid te zijn op een mogelijke calamiteit. Diverse incidenten tegelijk meester worden, maakt veel andere hulpverleners nogmaals duidelijk dat je zonder multidisciplinaire samenwerking geen resultaat kunt boeken.
juni 2014 | Brandende Kwesties | 5
in gevangenissen “Een oefening op een dusdanige grote schaal biedt de mogelijkheid om vooral de commandostructuur van en de samenwerking tussen de verschillende hulpdiensten te trainen,“ zo laat oefenleider Chiel Crul weten. De brandweer was elke avond aanwezig met acht volledig bemande tankautospuiten, twee volledig bemande hulpverleningsvoertuigen, twee officieren van dienst, een verbindingswagen en een volledig operationeel ingerichte en bemande commandowagen (CoPI-bak). Incidenten De voertuigen met bemanning zijn ingezet op verschillende incidenten, zoals het blussen van brand en bevrijden van slachtoffers als gevolg van een explosie en als gevolg van een autoongeval en het stabiliseren en ontsmetten van gewonden. Zoveel verschillende incidenten maakte het een uitdaging om een goed beeld te krijgen van wat zich allemaal binnen de muren van de gevangenissen afspeelde. De oefening was goed voorbereid, omdat het gevangenissen betrof kostte dat extra tijd en veel overleg met vertegenwoordigers van de inrichtingen. Zo is al in januari al begonnen en nadat groen licht kwam van justitie konden
de incidenten worden bedacht en uitgewerkt. Voor de organisatie en ondersteuning van de oefening waren per avond ongeveer 150 hulpverleners op de been, variërend van waarne-
mers, oefenstaf tot politiebegeleiding van de voertuigen naar het object. Allard Schimmel | communicatieadviseur
6 | Brandende Kwesties | juni 2014
De ontruiming van in totaal vijftig woningen verliep over het algemeen rustig en de (vooral oudere) bewoners konden worden opgevangen in een nabij gelegen appartementencomplex. Door de spanning is een aantal mensen onwel geworden en zij zijn behandeld door ambulancepersoneel. Constant metingen In totaal waren vier meetploegen gealarmeerd die constant metingen verrichtten om een duidelijk beeld te krijgen van de omvang, de gevolgen en de te verwachte ontwikkelingen van de lekkage. In het eerste motorkapoverleg was zodoende al snel een duidelijk beeld van de omvang en werden ook de mogelijke knelpunten van het incident zichtbaar. In eerste instantie bevond de opvanglocatie zich in veilig gebied maar mocht dit door de verspreiding van het aardgas in het riool veranderen, zou er opgeschaald moeten worden naar een GRIP 2. We hadden namelijk te maken met ruim honderd, vooral oudere bewoners onder wie een aantal slecht ter been …..
foto: William Harthoorn
GRIP 2 voor aardgaslekkage in Barneveld Op donderdagmiddag 3 april werd post Barneveld gealarmeerd voor een aardgasmeting aan de Nicolaas Beetsstraat in Barneveld. Een bewoonster meldde dat ze al geruime tijd op straat een sterke gaslucht rook. Bij aankomst van de eerste TS werd in diverse straatkolken 100% LEL gemeten waarop ook de OvD werd gealarmeerd. Aanrijdend heeft de OvD, naar aanleiding van het berichtenverkeer opgeschaald, de OGS procedure opgestart, het gebied ruim af laten zetten en opdracht gegeven om vast te beginnen met het ontruimen van de aan het lek grenzende woningen. Tijdens het eerste motorkapoverleg met de eerste bevelvoerder, OvD en de ROGS werd al snel duidelijk dat er een zeer gevaarlijke situatie was ontstaan door een breuk in de transportleiding (hoge druk) en dat het gas zich snel
verspreidde in het rioolstelsel. In diverse straatkolken in de woonwijk werden hoge tot zeer hoge waardes gemeten en zijn op advies van de ROGS diverse putdeksels verwijderd. Door constant te blijven meten in de woonwijk bleek dat het gevaarlijke gebied met hoge concentraties snel groter werd, waardoor opgeschaald is naar GRIP 1. De politie sloot de hele woonwijk af en de mensen die het gebied in wilden, werden geïnformeerd over de toestand en dat ze voorlopig niet naar huis konden!
Brandalarm Niet lang daarna ging in de opvanglocatie het brandalarm af en kwam het bericht dat ook in en om deze locatie gas werd geroken. Hierdoor werd direct opgeschaald naar een GRIP 2. De mensen die daar al opgevangen waren én de bewoners van het appartementencomplex moesten hier zo snel mogelijk weg. Ze werden met bussen vervoerd naar de Veluwehal waar de mensen (in totaal 105 bewoners!) eten en drinken kregen. De burgemeester van Barneveld was hier ook snel aanwezig om de mensen een hart onder de riem te steken, wat zeer werd gewaardeerd. De oorzaak van het brandalarm viel achteraf erg mee. Het was een pannetje eten wat op het vuur stond en door de bewoner, in alle hectiek, vergeten was uit te zetten….. Nadat Liander de juiste afsluiters had afgesloten, stabiliseerde het incident zich redelijk snel. Omstreeks 20.00 uur werd er door de OvD ‘incident meester’ gegeven. Om 21.00 uur, toen in de wijk en in de straatkolken helemaal niks meer werd gemeten, is afgeschaald naar GRIP 1. De bewoners konden per straat weer terugkeren naar hun woning, nadat deze door de brandweer (in elke woning is gemeten) veilig was verklaard. Dank aan iedereen die op enigerlei wijze een inbreng heeft geleverd tijdens dit incident, waardoor we rond 22.15 uur weer met z’n allen naar huis konden!
Erik Simon | OvD cluster Noord
juni 2014 | Brandende Kwesties | 7
Brandweer daagt jeugd uit in Technasium Op 11 en 12 april was bij het IFV in Arnhem de finale van het project Technasium Top Award. Tijdens dit project werden leerlingen van diverse middelbare scholen uitgedaagd om een slimme oplossing te bedenken om tijdswinst te behalen bij een woningbrand. Op 11 april was de laatste bouwdag van het project en gingen de leerlingen de bedachte ideeën uitwerken en bouwen. Op deze dag was het vrijwillige piket (V-piket) van Arnhem aanwezig met zes personen, een TS en de voorlichtingscontainer om de leerlingen in contact met de
brandweer te brengen. De leerlingen konden in een voertuig knippen en de tankautospuit bekijken. Ook was er de mogelijkheid om een rondje te lopen in de voorlichtingscontainer. Deze was uiteraard vol met “oefenrook” gezet. Op deze manier konden de leerlingen en hun begeleiders
ervaren hoe veel rook er ontstaat bij een woningbrand en hoe beperkt het zicht dan is. Deze ervaringen werden door de leerlingen meteen in hun project verwerkt. De jury had zaterdag de moeilijke taak om één winnaar aan te wijzen. Uiteindelijk ging het team van het Markland College uit Oudenbosch er vandoor met de Award. Het idee: een cv-installatie die bij brand waternevel verspreidt. Al met al een geslaagde dag waaraan Brandweer Gelderland-Midden een mooie bijdrage geleverd heeft.
Micha Vrind| ploegcommandant V-piket
Doorontwikkeling Repressieve Organisatie on tour De klankbordgroep met daarin vertegenwoordigers van elke post is inmiddels vier keer bijeengekomen. Om meer collega’s de gelegenheid te bieden mee te praten over de toekomst van onze repressieve organisatie heeft de projectgroep de afgelopen weken een ‘tour’ door de regio gemaakt. Tijdens ongeveer twintig bijeenkomsten zijn leden van de projectgroep en teammanagers van Risicobeheersing en Operationele Voorbereiding in gesprek gegaan met drie tot vier afgevaardigden per post. Op de avonden is onder meer gesproken over de visie op variabele voertuigbezetting, narijden, verdeling van specialistische taken en voertuigen, paraatheid en de inzet van vrijwilligers in het kader van Brandveilig Leven. Doel was het toelichten van de stand van zaken, het schetsen van dilemma’s en vooral het verzamelen van ervaringen en meningen van collega’s. De uitkomst van de gesprekken wordt meegenomen in de uitwerking van de verschillende onderdelen. De gesprekken zijn van beide kanten als positief ervaren. In een open sfeer is uitvoerig gesproken over bovenstaande onderwerpen. Hierbij kwamen ook kritische vragen aan de orde en bleek bovenal de grote betrokkenheid bij de brandweer. Eind juni neemt het Algemeen Bestuur van VGGM een besluit over scenario’s die ze nader uitgewerkt willen zien. Die uitwerking vindt in de zomerperiode plaats. Na de zomer zullen jullie dan ook veel van DRO gaan horen. (MB)
8 | Brandende Kwesties | juni 2014
Operationele voorlichting binnen VGGM Je hebt ze vast wel eens gezien of gehoord… onze operationeel voorlichters of woordvoerders. Ze geven bij incidenten of calamiteiten toelichting op het optreden van de hulpdiensten. Ik schrijf bewust hulpdiensten, omdat we als brandweer in veel gevallen samenwerken met onze ambulancecollega’s en de politie. Een klus klaren, lukt je meestal niet alleen!
Bernadette Smits als CoPi-voorlichter bij multidisciplinaire oefening bij de Koepel. Foto: Marco Misset Tegenwoordig wordt informatie over incidenten al snel gedeeld, onder meer via sociale media. Daarom is het belangrijk dat er vanuit de hulpdiensten ook snel (maar wel accuraat) wordt gecommuniceerd. De operationeel voorlichter zorgt daarvoor! Zo snel mogelijk, soms al binnen een paar minuten, twittert de operationeel voorlichter via @brandweerGM over het incident en beantwoordt de binnenkomende telefoongesprekken. Wij zijn 24 x 7 bereikbaar en beschikbaar. Ter plaatse vangt hij/zij de mensen van de
media op en vertelt (internet, krant, radio, televisie) de boodschap die hij/zij kwijt wil en geeft antwoord op vragen. In het geval een incident ‘groter’ wordt en opschaling naar GRIP 2 nodig is, neemt er ook een operationeel voorlichter plaats in het Regionaal Operationeel Team (ROT) in Arnhem. Hij/zij houdt dan contact met de operationeel voorlichter in het CoPI (Commando Plaats Incident). Alles met het doel om de juiste berichtgeving op het juiste moment via de juiste kanalen te delen.
Het team van voorlichters is inmiddels uitgebreid met Bernadette Smits en Marco Misset. Beiden kun je binnenkort bij de incidenten tegenkomen. En onthoud… als je tijdens de bestrijding van een incident vragen krijgt van de pers, weet dan dat je deze altijd kunt verwijzen naar de operationeel voorlichter. Zo kun jij je concentreren op de inzet!
Allard Schimmel | communicatieadviseur
juni 2014 | Brandende Kwesties | 9
Post Huissen maakt kennis met 90 meiden Brandweer Huissen kan terugkijken op een wel unieke ervaring; 90 meiden wegwijs maken in de techniek van de brandweer. Dat was een uitdaging om Girlsday 2014 inhoud en vorm te geven. Door de goede verzorging en strakke planning hebben de meiden donderdagmiddag 8 mei een beetje kennis kunnen maken met vooral brandweervrouwen en hun werk.
Girlsday is een initiatief van het Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek. De organisatie benaderde ons omdat ze een technisch beroep wilden presenteren aan de meiden uit Doornenburg van basisschool De Doornick en het OverBetuweCollege in Huissen, vmbo’ers. Ploegcommandant Piet van den Brink had nog nooit een dergelijk middag meegemaakt, maar had alles goed georganiseerd met zijn mensen. In zes groepen elk met begeleiding van een
leerkracht, liepen ze zes verschillende onderdelen langs en moesten natuurlijk de handen uit de mouwen steken.
De rookcontainer was een succes. Veelal schrikken voor de meiden als ze door alle discorook geen hand voor ogen zien. Monique van Ingen en Daniëlle Aalders gaven uitleg. Maar ook bij het openknippen van een auto door Marije Bouwens en Rob Bouwman keken ze hun ogen uit. De meiden stonden graag even in de regen om vervolgens de vlam in de pan te blussen bij Cathinca Rosbach en Lenneke Duindam. Uiteraard waren ook brandweermannen aanwezig om een duidelijk beeld te geven van de organisatie. Richard Penraat en Gerard Wilting gaven uitleg over de TS, waarbij sommigen meiden toch even de brandslang ter hand namen en Tino Lippman assisteerde Jessica de Olde en Laura Willebrand bij uitleg over gevaarlijke stoffen. De aanwezigheid van dames van de brandweer gaf een andere dimensie aan een middag ‘brandweer presenteren’, zeker ook door de groep meiden. Het spreekwoordelijk kippenhok viel reuze mee. We hebben momenteel 48 vrouwen en 947 mannen in de repressieve dienst. Vandaar dat we de meiden tot slot vroegen of ze nu geïnteresseerd zijn geraakt in het vak, maar daarop viel een grote stilte. (JM)
10 | Brandende Kwesties | juni 2014
Een roerige donderdagavond 27 maart Nauwelijks terug van een ongeval op de A50 ging rond half elf de pieper weer. Ditmaal werd ik geïnformeerd voor een schoorsteenbrand in Haalderen. In de auto hoorde ik in Gendt al dat het een kapbrand betrof en dat deze uitslaand was. Direct opgeschaald naar middelbrand en gevraagd om de ladderwagen. Nauwelijks terug van een ongeval op de A50 ging rond half elf de pieper weer. Ditmaal werd ik geïnformeerd over een schoorsteenbrand in Haalderen. In de auto hoorde ik in Gendt al dat het een kapbrand betrof en dat deze uitslaand was. Direct opgeschaald naar middelbrand en gevraagd om de ladderwagen. Met een voorlopig plan tussen de oren kwam ik aan in het buitengebied van Haalderen, net voor Bemmel. Het bleek te gaan om een volledig vrijstaand houten huis. De eigenaar had de kinderen al buiten en zijn vrouw was nog niet thuis. De TS van Bemmel was net ter plaatse en met de bevelvoerder afgesproken dat zij een binnenaanval zouden doen, de TS van Gendt zou buiten lage druk afleggen en met twee handstralen buiten ondersteunende bluswerkzaamheden doen. De ladderwagen op voorhand op laten stellen om eventueel te laten fungeren als blusplatform. Nadat bleek dat de brandkraan voor de woning niet te vinden was heeft de TS Gendt zeker 300 meter verder afgelegd van een brandkraan in aanjaagverband. Iets later bleek dat deze brandkraan te weinig water leverde, dat de binnenaanval moeizaam verliep en de vuurhaard zeer moeilijk te bereiken was. Het werd binnen en de brand was zich inmiddels achter de knieschotten verder aan het uitbreiden. We hebben opgeschaald naar grote brand en een WTS 1000 ter plaatse laten komen. Er was ruim open water voorhanden nabij het Over Betuwe College dat op nog geen driehonderd meter afstand was. Asbest Uit informatie van de eigenaar was al gebleken dat in de kap en knieschotconstructie op be-
trole dat weer overgegaan kon worden naar een binnenaanval. Meerdere ploegen van de verschillende TS-en hebben elkaar binnen ondersteund en afgewisseld om de knieschotten weg te breken om zo de vuurhaarden daarachter te kunnen bestrijden.
paalde plaatsen asbesthoudend eterniet was verwerkt en daarom via contact met de ROGS gevraagd of hij ter plaatse wilde komen. De ROGS Chiel Crul bij aankomst bijgepraat en aan hem gevraagd te doen wat nodig was in relatie met het asbest. De brandbestrijding vond vanaf het moment dat het binnen te gevaarlijk werd, plaats vanaf buiten (offensieve buitenaanval) door TS Bemmel en Gendt, de TS van Arnhem had preventief al lage druk afgelegd naar de achterzijde van de woning en was de ladderwagen aan het voedden. Door de aanval vanaf buiten was op een gegeven moment de brand zodanig onder con-
Motorkap Door het vele ademlucht-gebruik op tijd extra ademlucht laten komen uit Arnhem. Deze tactiek werkte goed en het bleek dat we door de werkzaamheden binnen, ondersteund vanaf buiten, de brand onder controle kregen. Het zou echter toch nog tot circa 03.15 uur duren voordat we de diverse hotspots afgeblust hadden. Gedurende de inzet meerdere malen motorkap overlegd gehad met de bevelvoerders, ROGS Chiel Crul, de OVD-P, Salvage, de OVD-G en voorlichter Dick van den Brul. Dankzij dit regelmatige overleg wist iedereen de stand van zaken, waar een ieder mee bezig was en wat de verwachtingen in tijd waren. Clustercommandant Rolf van Gerven was uit belangstelling ter plaatse en heeft de burgemeester van Lingewaard en de OvD-BZ geïnformeerd. Verder nog ter plaatse handhaving van het Waterschap en Milieuhandhaving ODRA. Al met al een enerverende inzet waarbij door iedereen keihard gewerkt is! Historisch detail is verder nog dat er van dit type woningen in 1947 drie exemplaren gebouwd zijn in de toenmalige gemeente Bemmel en deze waren een geschenk van de koning van Zweden voor de wederopbouw van ons land.
Hans Maters | Officier van Dienst Cluster
juni 2014 | Brandende Kwesties | 11
Schoorsteenbrand in historisch pand In een dubbelwoonhuis met een rieten kap aan de Kerklaan in Rozendaal heeft maandagmiddag 24 maart rond één uur kort een schoorsteenbrand gewoed. Omdat het een rieten dak betrof en een historisch pand voor Kasteel Rozendaal werd ook de rietploeg van Kootwijkerbroek direct gealarmeerd, maar deze werd al snel gedealarmeerd; de ploeg uit Velp had de brand snel onder controle. De smalle schoorsteen op de zijkant van het rieten dak was zeer instabiel. De OvD zette de oprit af en gaf opdracht een aannemer te sturen
om de schoorsteen af te breken. Saillant detail: de buurman woonachtig in het-
Brandweer redt uitgegleden paard In Dieren heeft de brandweer met hulp van omstanders zaterdagmiddag 10 mei een paard gered door hem weer op de been te helpen. Het dier was uitgegleden in de trailer en kon niet meer overeind komen. De personenauto met paardentrailer reed over de rotonde op de Harfoto: Roland Heitink derwijkerweg toen één paard viel in de trailer. Dit kwam waarschijnlijk door de natte vloer. Het andere paard bleef staan. De chauffeur stopte direct en zette de auto aan de kant. Toen de man zag dat het paard niet kon opstaan, heeft hij de brandweer gebeld. De ploegen uit Dieren en Rheden hebben met assistentie van omstanders het paard uit de trailer gekregen. Hiervoor gebruikten ze een brandweerslang. Na enige tijd kon het dier weer staan. Het paard is door de val lichtgewond geraakt.
LMO komt eraan Op dit moment is nog veel onduidelijk over de ontwikkelingen richting een Landelijke Meldkamer Organisatie (LMO). De politie-, brandweeren ambulancemeldkamer, inclusief beheer van Gelderland-Midden gaat hierin op. Wel duidelijk is dat Gelderland-Midden samen gaat met de vijf meldkamers uit Oost, in de Meldkamer Nederland Oost in Apeldoorn. Eén van de tien meldkamers die er maximaal komen in Nederland, onder verantwoordelijkheid van
de minister van Veiligheid en Justitie. Wanneer dit allemaal gaat gebeuren en wat er precies overgaat, is op dit moment nog niet duidelijk. Gedacht moet worden aan een termijn van een jaar of drie. Wil je meer weten over de ontwikkelingen op het gebied van de Landelijke Meldkamer Organisatie en hoe dit gaat binnen GelderlandMidden kijk dan op homepage van intranet. Daar is een aparte pagina aangemaakt waarop alle relevante notities en nieuwsbrieven zijn te vinden. (AS)
zelfde pand was de bevelvoerder bij het incident
Uitslaande brand in Lathum In de nacht van donderdag op vrijdag 21 maart om 01.15 uur belde een bewoner van camping “Rhederlaagse Meren” de 112-alarmcentrale, dat er een uitslaande brand was op de camping. Toen de gealarmeerde blusgroep uit Giesbeek ter plaatse kwam sloegen de vlammen aan de voorzijde uit het chalet. De blusploeg is aan de achterzijde van het chalet nog even naar binnen gegaan omdat onduidelijk was of er nog iemand aanwezig was. Er is opgeschaald naar middelbrand, de blusgroepen uit Duiven en Velp assisteerden om de brand onder controle te krijgen en niet te laten overslaan naar dichtbij gelegen chalets. Een tankwagen met 10.000 liter water verzorgde in eerste instantie voor water. Een vijver bij de buren werd bijna leeg gepompt voor bluswater. Na circa anderhalf uur werd het sein brandmeester gegeven. Het chalet is toen helemaal doorzocht of er geen personen of slachtoffers aanwezig waren. Het chalet was niet meer te redden.
12 | Brandende Kwesties | juni 2014
Binnenbrand door koelkast in Westervoort Donderdag 13 maart werd een bewoonster wakker op een zolderkamer vol rook en durfde niet meer naar beneden. Het zolderraam zit aan de achterzijde van de woning in Engelenland in Westervoort, waar geen redvoertuig bij kan komen. De bewoonster zag uit haar zolderraam de reddingsactie van de brandweer. “Gaaf dat een brandweerman over al die schuttingen is geklommen om mij te redden”, liet ze mij later weten. De brand bleef beperkt van omvang en de bewoonster kon met een vluchtmasker uit de woning worden gehaald. De brandlocatie was lastig te vinden. Aan de achterzijde van de koelkast bleek een onderdeel op de compressor (een startrelais) de brand te hebben veroorzaakt. “Wat ben ik blij dat mijn kinderen niet thuis waren”, zei de bewoonster na de redding en pakte uit een laatje een splinternieuwe rookmelder, die ze van de verzekering had gekregen. “Helemaal niet aan gedacht om deze op te hangen.” Geleerd heeft ze zeker van de brand. In de woning hangen nu rookmelders aan het gewitte plafond.
Joost Ebus | brandonderzoeker
Liftbrand in hotel De Bilderberg Oosterbeek Even was er paniek onder de gasten van Hotel De Bilderberg in Oosterbeek op zaterdagavond 5 april. In de machinekamer van een lift was brand uitgebroken. De gasten van het hotel en het restaurant vluchtten daarop naar buiten. Rond tien uur ’s avonds kwam de melding van brand in de lift en dat er mogelijk mensen in zaten. Daarop kwamen meerdere ploegen in actie. Al snel bleek dat het de machinekamer was en dat er geen slachtoffers waren. De brand was snel onder controle. Uit voorzorg werd het hotel wel tijdelijk ontruimd. Ongeveer vijftig mensen stonden buiten te kijken naar de inzet van de hulpverleners.
Woning in Velp ontruimd voor chloorlucht Aan de Noorder Parallelweg in Velp is in de nacht van dinsdag op woensdag 19 maart een woning korte tijd ontruimd. Bij de meldkamer kwam een melding binnen van een sterke chloorlucht in het pand. Rond half twee in de nacht moesten acht kamerbewoners het huis verlaten. In een kamer trof de brandweer een omgekeerde of omgevallen fles bleekmiddel in een emmer. De bewoner van de kamer waar de chloorfles werd aangetroffen, is door ambulancepersoneel onderzocht, omdat hij last had van de luchtwegen. De woning is geventileerd. Hierna konden de bewoners weer terug naar hun kamers. In het pand wonen mensen onder begeleiding.
juni 2014 | Brandende Kwesties | 13
Brand in café Hoevelaken In het café aan de Westerdorpsstraat in Hoevelaken is op dinsdag 1 april rond drie uur brand uitgebroken. Onderweg naar het incident bleek het te gaan om een binnenbrand in café “De 8 Stuyvers” in het centrum van Hoevelaken. Het café maakt onderdeel uit van een complex met meerdere winkels met daarboven woningen en kantoorruimten. Omdat er bij aankomst veel rook was en de totaalsituatie onoverzichtelijk, heeft de bevelvoerder opgeschaald naar middelbrand. Doordat de aanvalsploeg een snelle inzet heeft kunnen doen, is de brand tot alleen het café beperkt gebleven, wel is er veel schade. Voor de politie waren er voldoende aanwijzingen om van het café een plaats delict te maken en nader onderzoek te gaan uitvoeren. In dit onderzoek is rekening gehouden met het scenario brandstichting. Het café was op het moment van de brand niet in gebruik, er waren dus geen mensen aanwezig. Er zijn ook geen gewonden. Omdat het café zich in het centrum van Hoevelaken bevindt, was er veel publiek aanwezig.
Brandweer Otterlo in actie voor Stichting Happy Days Sinds 1999 organiseert Stichting Happy Days uit Zoetermeer elk voorjaar een kamp. Kinderen die meegaan, maken een moeilijke periode door of hebben doorgemaakt. Dat kunnen kinderen zijn die getraumatiseerd zijn door een ingrijpende gebeurtenis zoals echtscheiding, het wegvallen van een ouder of zelfs een oorlogssituatie in het land van herkomst. Ook gaan kinderen uit gezinnen mee waar simpelweg geen geld is om op vakantie te gaan. Happy Days wil deze kinderen een positieve ervaring bieden; een week om nooit te vergeten. Want op een geslaagde kindervakantie kijk je een leven lang met plezier terug! Ieder jaar gaan ongeveer zestig kinderen in de leeftijd van 9 tot en met 12 jaar mee op vakantie. De kinderen zitten in de groepen 6, 7 en 8 van de Zoetermeerse basisscholen en worden door de schoolleiding voorgedragen. Mussennest Net als vorig jaar logeerde de Stichting ook dit jaar in Het Mussennest in Otterlo. Via brandweer Haaglanden is de Stichting toen in contact gekomen met brandweer Ede met het verzoek of zij een middag in de vakantieweek de kinderen kennis kunnen laten maken met de brandweer. Waar het vorig jaar nog alleen de brandweer was, is dit jaar ook de ambulancedienst mee gegaan. 30 april was het zover. Brandweer Otterlo was
met zes mensen aanwezig en heeft ervoor gezorgd dat de kinderen zich voor even brandweerman of -vrouw konden voelen. Zo was er een rondrit in een brandweerauto, werd er geknipt met een hydraulische schaar, moesten de kinderen een ‘slachtoffer redden uit een woning vol rook’ en moesten ze zelf twee lagedruk stralen afleggen om een ‘brandje’ te blussen. Ook was een ambulance ter plaatse die binnenstebuiten werd gekeerd en maakten de kinderen
kennis met diverse hulpmiddelen uit de ambulance, zoals spalken. Ondanks het dreigende weer dat aan het einde van de dag losbarstte, was het wederom een geslaagde middag. Op deze manier hebben ook de brandweer en ambulancedienst van Gelderland-Midden bijgedragen aan een onvergetelijke vakantieweek voor de kinderen.
Peter Kramer| Risicobeheersing Vallei-Zuid
14 | Brandende Kwesties | juni 2014
Aftrap PPMO in Arnhem is vlekkeloos verlopen Op woensdag 16 april was het eindelijk de beurt aan Brandweer Gelderland-Midden om de aftrap te geven van het Periodiek Preventief Medisch Onderzoek. De eer was aan Jan Bos (Bevelvoerder in Duiven) om als eerste de baan, die opgezet was bij het IFV in Arnhem, te lopen. ”Wel apart om als een van de eersten de baan te lopen maar gelukkig een hele verbetering vergeleken met de oude keuring. Daar werd gekeken hoe je er fysiek voor stond terwijl er nu specifiek wordt gekeken naar de bijzondere functionele eisen waar je als brandweerman aan moet voldoen als aanvulling op je medische keuring”. Echt lichamelijk voorbereid op de keuring heeft Jan zich niet: ”Op onze post wordt het lidmaatschap van een sportschool vergoed, hier wordt dan ook door velen gebruik van gemaakt. Los daarvan loop ik veel hard.” Bij binnenkomst krijgen de collega’s die gekeurd moeten worden een vragenlijst (signaaltesten) die ingevuld moet worden. Hieruit komt onder meer de belastbaarheid en wat het verwerkingsvermogen is naar voren. Daarna wordt door de medische staf nog enkele testen afgenomen die men ook al gewend is van eerdere keuringen, zoals meting van de bloeddruk, lichaamslengte en -gewicht, buikomvang, ogentest en functionele gehoortest. Als dit erop zit volgt de uiteindelijke functionele test;
Michel Mulders de brandbestrijdingsbaan en daarna de traplooptest. Vooral bij de brandbestrijdingsbaan wordt gekeken of de kandidaten de oefeningen veilig en technisch juist uitvoeren. De kandidaten worden continu gemonitord tijdens het lopen van de baan en gedurende de traplooptest door een borstband en een gemonteerde sensor die in verbinding staat met de laptop van de keuringsarts. Hierbij wordt dan vooral gekeken naar de hartslag in relatie tot de geleverde inspanning. Er zijn collega’s die zich afvragen of de test voor hen wel haalbaar is. De ploegen die de testen gedaan hebben, geven aan dat het voor ieder-
Het is nog niet bij iedereen bekend dat er ook een medisch gedeelte hoort bij de PPMO. Tijdens PPMO zijn altijd een doktersassistente en een arts van het sportmedisch centrum Papendal aanwezig. Zij beoordelen de vragenlijsten, het medisch onderzoek en de resultaten van de brandbestrijdingsbaan en de traplooptest. Op basis hiervan worden de deelnemers (tijdelijk) geschikt bevonden of (tijdelijk) ongeschikt. Op dit moment is Dick Nap, sportinstructeur Ede de testleider op de brandbestrijdingsbaan maar binnenkort zullen onze eigen testleiders opgeleid worden en zal de begeleiding door onze eigen mensen plaatsvinden. Naast de PPMO zal alle repressief personeel ook jaarlijks een conditietest gaan doen. Dit is de brandbestrijdingsbaan met de traplooptest. Dit kan gedaan worden op een regulier oefenmoment. Dit is het moment om voor jezelf te kijken hoe je ervoor staat. De planning voor deze momenten zal via vakbekwaamheid lopen en op korte termijn opengesteld worden. Het is leuk om te zien hoe de koud watervrees langzaam omgezet wordt in enthousiasme voor deze functionele test, waarin men duidelijk de onderdelen herkent binnen de brandbestrijding. De samenwerking met het IFV hierin gaat soepel en leuk. Beide partijen zien de voordelen van deze samenwerking. Al met al zijn we als projectgroep zeer tevreden over de gang van zaken tot nu toe! Als jullie nog meer willen hebben, hoor ik het wel. Ellen Buskens, specialist vakbekwaamheid
een goed te doen is, mits je over een redelijk tot goede conditie beschikt. Uiteraard zijn er per persoon verschillen: lange of wat zwaardere mensen hebben bijvoorbeeld weinig moeite met het slepen van de pop, maar vinden het gehurkt lopen zwaar; lichtere mensen hebben daar geen moeite mee, voor hen is het pop slepen uiteraard zwaarder. Nadat de brandbestrijdingsbaan is afgelegd is er even een rustmoment voor de kandidaten voordat zij de traplooptest gaan doen. ”Het gehurkt door de tunnel lopen met de hogedrukstraal is toch wel lastig,” geeft Jan aan. ”Bij het balstoten is het belangrijk dat je de juiste techniek gebruikt. Voor je stoot even wachten tot de bal stil ligt, scheelt een hoop.” Uiteindelijk volgt de traplooptest waar door een ”stairmaster” een piekbelasting wordt gesimuleerd. De kandidaat moet hierbij met volledige bepakking en twee aanvalsslangen twintig meter traplopen. ”Het is fijn dat er tussendoor aangegeven wordt hoeveel treden je nog te gaan hebt, zo kun je voorkomen dat je te snel van start gaat en aan het eind niets meer overhebt”, vertelt Jan. Wat opvalt, is dat alles prima geregeld is. Geen oponthoud door kinderziektes want het loopt als een trein. En voor ik het weet, staat alweer de volgende kandidaat klaar voor de start.
Michel Mulders | post Elst Overbetuwe
juni 2014 | Brandende Kwesties | 15
Beroep bevelvoerder vrijwillige brandweer Harskamp Leeftijd 41 jaar Burgerlijke stand Gehuwd
Ken je hem?
Naam Michel Mulders
Kinderen/huisdieren 3 kinderen (2 meisjes, 1 jongen) en een Border Collie (Buffy) Woonplaats: Elst
Hoe ben je bij Brandweer Gelderland-Midden gekomen Op een braderie zag mijn vrouw brandweermannen in uitgaanstenue, is dat niks voor jou vroeg ze toen. Voordat ik het wist had ik ineens een heel ander pak aan, bluskleding. Van wie heb je het meest geleerd Vader en moeder Wat is je meest waardevolle bezit Mijn gezin Wanneer heb je voor het laatst gehuild Bij het snijden van uien Gelachen Toen onze hond haar bot in de tas van mijn vrouw probeerde te verstoppen (is gelukt) Waarover kun je je druk maken Onrecht Wat is je beste eigenschap Kan goed luisteren Wat is je slechtste eigenschap Ongeduld
Michel Mulders
Wat is jouw grootste angst Dat mijn gezin iets overkomt Waar heb je spijt van Nergens van! Favoriete stad Nijmegen Favoriete vakantie In eigen land Wat is je beste aankoop ooit geweest Ons huis in Elst Waarvoor mogen ze jou ’s nachts wakker maken Broodje nieuwe haring met uitjes. Mooie brand! Wat is je favoriete eten en restaurant Tapas bij ´Het verlangen´ in Elst Favoriete drankje/café Bier, op welke locatie dan ook
Foto´s: Eric Simon
Brand in slooppand De Glind In een leegstaande boerderij aan de Ringlaan in De Glind, gemeente Barneveld, heeft maandag 31 maart brand gewoed. De brandweer is rond 15.20 uur voor het eerst gealarmeerd. Omdat de brand uitslaand was, het adres zich in het buitengebied bevindt en bluswater op afstand zit, is door de Officier van Dienst opgeschaald naar middelbrand. Ruim een uur later was de brand onder controle. Doordat de dakconstructie grotendeels door de brand was verwoest, ontstond er kans op instorting van de staande muren. Om dit te voorkomen zijn met een verrijker, die de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) in zijn bezit heeft, de gevels neergehaald. Over de oorzaak van de brand bestonden speculaties, waaronder brandstichting. Maar of dit ook werkelijke het geval is geweest, heeft de politie in haar onderzoek meegenomen. De Glind is gelegen op de rand van VGGM en de VRU. Om de burger zo snel mogelijk van dienst te zijn, rijdt als eerste tankautospuit Achterveld (VRU) op de meeste adressen in De Glind. Dat was nu ook het geval. Samen met de posten Scherpenzeel en Barneveld was er sprake van een mooie interregionale samenwerking.