Brandveilig leven
Omnibusonderzoek 2011
Brandveilig leven
Onderzoekskader Opdrachtgever Uitvoering Publicatiedatum
Omnibusonderzoeken 2011 Brandweer en rampenbestrijding (Marry Borst) Gemeente Alkmaar, Concerncontrol, Team Onderzoek en Statistiek (Aad Baltus) december 2011
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 2
Brandveilig leven
Inhoud Inhoud........................................................................................ 3 Samenvatting ............................................................................ 4 Inleiding ..................................................................................... 5 Uitwerking vragen .................................................................... 6 Bijlage: Vragenlijst ................................................................... 9
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 3
Brandveilig leven
Samenvatting In opdracht van de Brandweer en rampenbestrijding is onderzoek gedaan naar het bewustzijn van mensen voor brandgevaar. Of mensen een vluchtplan bedacht hebben in geval van brand en of zij hun huisgenoten daarvan op de hoogte hebben gesteld. Maar ook of mensen, als ze in een café, winkel, hotel of iets dergelijks zijn, erop letten waar de nooduitgangen zijn. Tot slot is ook gevraagd of mensen wel eens de website www.brandweer.nl bezocht hebben. Het is de eerste keer dat dit onderwerp is onderzocht, dus er is geen vergelijking mogelijk met eerdere onderzoeken. Enkele resultaten uit het onderzoek zijn: - 54% van de Alkmaarders zegt een vluchtplan bedacht te hebben in het geval er brand uitbreekt. Mannen iets vaker dan vrouwen en Nederlanders vaker dan niet-Nederlanders; - Thuiswonende jongeren hebben er het minst vaak over nagedacht; - De meeste mensen die een vluchtplan bedacht hebben, zeggen dat ook hun huisgenoten, als ze die hebben, daarvan op de hoogte zijn; - 34% zegt altijd in een café, winkel, hotel of iets dergelijks op te letten waar de nooduitgangen zijn. 49% doet dit soms en 17% nooit; - Ouderen letten in dit geval meer op nooduitgangen dan jongeren; - De website www.brandweer.nl is door 92% van de Alkmaarders nog nooit bezocht.
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 4
Brandveilig leven
Inleiding Algemeen Als er brand ontstaat in huis, is het belangrijk dat je zo snel mogelijk het huis uit bent. Brand gaat gepaard met veel rookontwikkeling, waardoor het moeilijk is je weg te vinden in een brandend huis. Bovendien kun je moeilijk ademhalen, waardoor je maar weinig tijd hebt om het huis te verlaten. Om in zo’n geval zo snel mogelijk buiten te kunnen zijn, is het goed om van tevoren een vluchtplan te hebben. Dit onderzoek heeft tot doel te kijken hoeveel mensen daarover nagedacht hebben. Het onderzoek is niet eerder verricht. Er is dus geen vergelijking met eerdere onderzoeken mogelijk. Vraagstelling In het omnibusonderzoek 2011 werd gevraagd of mensen een vluchtplan hebben in geval van brand en zo ja, of ook hun eventuele huisgenoten daarvan op de hoogte zijn. Daarnaast werd gevraagd of mensen, als zij in een café, winkel, hotel of iets dergelijks zijn, opletten waar de nooduitgangen zijn. Tot slot is nog gevraagd of men wel eens de website www.brandweer.nl met tips over het gebruik van elektrische apparatuur bezocht heeft. Opzet en werkwijze van het onderzoek Voor het omnibusonderzoek is een steekproef getrokken van 450 personen van 18 jaar en ouder per wijk. De respondenten hadden de keuze of zij de enquête op papier of via internet in wilden vullen. De enquêtes zijn door enquêteurs bij de mensen thuisgebracht en bij de mensen die aangaven de vragenlijst op papier in te vullen weer opgehaald. Bij de mensen die aangaven de enquête via internet in te vullen moet je ervan uitgaan dat zij dat ook doen. Toch is door deze zgn. ‘duale methode’ de respons lager dan normaal, maar nog steeds hoog genoeg om representatieve uitspraken te kunnen doen. Het veldwerk vond plaats in april 2011. De onderzoeksmethode wijkt iets af van het onderzoek uit 2009. Dat onderzoek is namelijk uitsluitend op papier gedaan en niet via internet. Voor het uiteindelijke resultaat zal dat echter geen grote verschillen geven. Wegen Door de resultaten van het onderzoek te wegen met een weegfactor naar geslacht, leeftijd en wijk zijn de verhoudingen tussen een aantal subpopulaties in de respons (aandeel mannen en vrouwen, aandeel van de verschillende leeftijdscategorieën en aandeel inwoners in de verschillende wijken) in de respons gelijk gemaakt aan die in de werkelijke bevolking.
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 5
Brandveilig leven
Resultaten Heeft u al een vluchtplan voor uw woning uitgedacht voor het geval er brand uitbreekt? 54% van de Alkmaarders van 18 jaar en ouder zegt een vluchtplan bedacht te hebben voor het geval er brand uitbreekt. Mannen (57%) zeggen dat iets vaker gedaan te hebben dan vrouwen (51%). Nederlanders (56%) zeggen vaker een vluchtplan te hebben dan niet-Nederlanders (42%). Dat is ook ruim onder het Alkmaars gemiddelde van 54%. Jongeren zeggen net zo vaak als ouderen dat ze een vluchtplan bedacht hebben (ca. 55%). . vluchtplan bij brand, naar geslacht en naar etniciteit 60% 57%
56%
54%
50%
51%
40%
42%
30%
20%
10%
0% man
vrouw
Gemiddeld
Nederlanders
niet-Nederlanders
Mensen die thuis wonen (meestal jongeren) hebben het minst vaak over een vluchtplan nagedacht, en mensen die alleen of in een woongemeenschap wonen hebben daar het vaakst over nagedacht. Vluchtplan bij brand, naar gezinssituatie
60%
ik woon alleen 51%
ik woon met partner en kinderen ik woon met partner zonder kinderen
57%
ik woon zonder partner met kinderen
50%
ik woon bij ouders
43% 61%
ik woon in een woongroep andere woonsituatie
53% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Er is geen significant verschil in soorten van woningen. Mensen die op een flat/appartement of een beneden-/bovenwoning wonen zeggen gemiddeld even vaak een vluchtplan te hebben als mensen die in een vrijstaande woning of rijtjeshuis wonen.
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 6
Brandveilig leven
Zijn al uw huisgenoten bekend met dit vluchtplan? Van de mensen die wel een vluchtplan hebben zegt 69% dat al hun huisgenoten daarvan op de hoogte zijn. 9% zegt dat zij daar niet van op de hoogte zijn en 5% weet het niet. 17% van de mensen die een vluchtplan hebben woont alleen dus is deze vraag niet van toepassing.
Als u in een café, winkel, hotel enz. bent let u er dan op waar de nooduitgang(en) te vinden zijn? Zowel mannen als vrouwen zeggen even vaak dat zij altijd op nooduitgangen letten als zij in een cafë, winkel, hotel enz. zijn. In totaal is dit 34%. 49% zegt dat zij dat soms doen en 17% doet dit nooit.
opletten waar nooduitgangen zijn in horecagelegenheden e.d.
nooit; 17% altijd; 34%
soms; 49%
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 7
Brandveilig leven Van de leeftijdsgroep 18 t/m 34 jaar zegt 27% altijd op te letten waar de nooduitgang is in openbare gelegenheden en 51% doet dat soms. Van de oudere leeftijdgroepen zeggen veel meer mensen altijd op te letten waar de nooduitgangen zijn. De leeftijdgroep 50 t/m 64 jaar 40% en 65 en ouder 41%. Opvallend is dat zowel jongeren (18 t/m 24 jaar) en ouderen (65 jaar en ouder) het vaakst zeggen nooit op te letten waar de nooduitgangen zijn. opletten waar nooduitgangen zijn, naar leeftijd 100% 90%
22%
15%
13%
21%
80% 70% 47%
60% 50%
39%
53%
nooit
51%
soms altijd
40% 30% 20% 10%
27%
32%
40%
41%
50 t/m 64 jaar
65 jaar en ouder
0% 18 t/m 34 jaar
35 t/m 49 jaar
Nederlanders letten even vaak op waar de nooduitgangen zij als niet-Nederlanders.
Heeft u wel eens de website www.brandweer.nl bezocht met o.a. tips over brandveilig gebruik van elektrische apparatuur? Slechts heel weinig mensen hebben de website www.brandweer.nl wel eens bekeken. 5% van de Alkmaarders hebben de website één keer bekeken en 4% meer dan één keer. 91% heeft de website nog nooit bekeken.
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 8
Brandveilig leven
Bijlage: Vragenlijst Brandveilig leven 1. Heeft u al een vluchtplan voor uw woning uitgedacht voor het geval er brand uitbreekt? ja nee ga door met vraag 3 2. Zijn al uw huisgenoten bekend met dit vluchtplan? ja nee weet niet niet van toepassing 3. Als u in een café, winkel, hotel enz. bent, let u er dan op waar de nooduitgang(en) te vinden zijn? ja, altijd soms nee 4. Heeft u wel eens de website www.brandweer.nl bezocht met o.a. tips over brandveilig gebruik van elektrische apparatuur? ja, één maal ja, meer dan één maal nee
Omnibusonderzoek 2011 gemeente Alkmaar
Pagina: 9
