Brandpreventie in de praktijk
WAT TE DOEN BIJ BRAND ?
2
Hoe ontstaat brand ? Om een vuurtje te krijgen heb je drie zaken nodig: Zuurstof , brandstof en temperatuur
Als je een van die drie zijden wegneemt, heb je geen vuur.
3
Om vuur te blussen, volstaat het één van de drie elementen van de vuurdriehoek weg te nemen
Als we de aanvoer van zuurstof doorbreken, dooft de vlam voorbeeld: door een stolp over een brandende kaars te zetten, door het deksel op de brandende frietpot te zetten Als we de brandbare stof wegnemen, dooft de vlam voorbeeld: door de gaskraan toe te draaien Als we de ontbrandingstemperatuur verlagen, dooft de vlam voorbeeld: door water over de brandbare stof te gieten. 4
Hoe reageren op een brand ? U ontdekt een beginnende brand ? Eerst brandweer bellen of eerst een bluspoging ondernemen ?
5
Hoe reageren op een brand ? Eerst ?
6
Of eerst ?
Hoe reageren op een beginnende brand ? Onderneem één bluspoging !
7
Slaagt u er niet in de brand onder controle te krijgen ?
8
Het is dus van levensbelang over voldoende en geschikte snelblussers te beschikken.
9
Materiaal voor brandbestrijding, wat moet ik voorzien ?
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s
11
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s klasse A : vaste stoffen
12
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s klasse B : brandbare vloeistoffen
13
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s klasse C : brandbare gassen
14
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s klasse D : brandbare metalen
15
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s klasse E : elektriciteitsbranden
Elektrische apparatuur onder spanning (max. 1000V)
16
Stap 1 : bepalen van de brandrisico’s klasse F : brandbare vetten Plantaardige en dierlijke oliën en vetten in frituurtoepassing
17
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Vertrek vanuit de vuurdriehoek, wat moet mijn blusmiddel doen? Verdrijven, afsluiten ?
Anti Katalyse, mengverhouding?
O2 afdekken?
Doen dalen ?
afkoelen?
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Wat zijn de mogelijkheden ? MUURHASPEL Axiaal gevoed met water. •
Haspels verplicht vanaf 01/12/2012 in alle gebouwen > 500 m2
•
Voor 01/12/2012 : Haspels verplicht in compartimenten > 500 m2 of op advies brandweer Industriegebouwen GEEN haspels verplicht.
•
Is voor alle kantoorgebouwen van na juli 2012, met een bruikbare oppervlakte van +500 m² verplicht
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Wat zijn de mogelijkheden ? BLUSDEKEN Een blusdeken is een doek uit niet of zeer slecht brandbaar materiaal. Door een deken over een vuurhaard te leggen, wordt deze afgesloten van de lucht en dooft de brand.
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Wat zijn de mogelijkheden ? SCHUIMBLUSSER Gevuld met water en schuimvormend product. AFFF of Schuim voor vetbranden (klasse F) Werkt afkoelend en sluit de O2 af.
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Wat zijn de mogelijkheden ? POEDERBLUSSER Gevuld met poeder voor branden klasse
ABC BC D Dekt af en sluit zo de O2 af, anti katalyse
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Wat zijn de mogelijkheden ? Blusgas Bv. gevuld met CO2 verdrijft de O2 en koelt af.
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Welk blusmiddel kiezen? Blusdeken
Poederblusser ABC
Poederblusser BC
Schuimblusser AFFF
Schuimblusser F-klasse
CO2 Poederblusser D
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Welk blusmiddel kiezen? Blusdeken
Poederblusser ABC
Poederblusser BC
Schuimblusser AFFF
Schuimblusser F-klasse
CO2 Poederblusser D
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Welk blusmiddel kiezen? Blusdeken
Poederblusser ABC
Poederblusser BC
Schuimblusser AFFF
Schuimblusser F-klasse
CO2 Poederblusser D
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Welk blusmiddel kiezen? Blusdeken
Poederblusser ABC
Poederblusser BC
Schuimblusser AFFF
Schuimblusser F-klasse
CO2 Poederblusser D
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Welk blusmiddel kiezen? Blusdeken
Poederblusser ABC
Poederblusser BC
Schuimblusser AFFF (tot 1000 volt)
Schuimblusser F-klasse
CO2 Poederblusser D
Stap 2 : bepalen van het blusmiddel Welk blusmiddel kiezen? Blusdeken
Poederblusser ABC
Poederblusser BC
Schuimblusser AFFF
Schuimblusser F-klasse
CO2 Poederblusser D
Stap 3 : bepalen van het blusmiddel Hoeveel snelblussers zijn er nodig? Bluseenheid Het vermogen van een snelblusser om een brand te blussen wordt uitgedrukt in "bluseenheden". Assuralia legt een minimaal aantal "bluseenheden" op per gebouw: • één bluseenheid per 150 m² te beschermen oppervlakte • minimum van twee bluseenheden per constructieniveau. Het aantal bluseenheden van een brandblusser kan je terugvinden op het etiket van de brandblusser. Opgepast : is een minimum : advies brandweer inwinnen, uitvoeren risicoanalyse !
Stap 3 : bepalen van het blusmiddel Hoeveel snelblussers zijn er nodig? Bluseenheid Het aantal bluseenheden van een brandblusser kan je terugvinden op het etiket van de brandblusser
1: blusmiddel + inhoud 2: aantal bluseenheden 3: gebruiksaanwijzing 4: geschikt voor brandklassen
Stap 3 : bepalen van het blusmiddel Hoeveel snelblussers zijn er nodig? Bluseenheid Bluseenheden
Te beschermen oppervlakte
Snelblusser CO2 – 5kg
½
75 m²
1
150 m²
Schuim 6 ltr. Poeder ABC 6kg
1,5
225 m²
schuim - 9 liter poeder ABC - 9 kg poeder ABC 12 kg
8 10
schuim - 50 liter poeder ABC - 50 kg
Stap 4 : waar en hoe op te hangen ? • De blusmiddelen moeten op oordeelkundige plaatsen worden aangebracht (doorgangen, centrale plaatsen, plaatsen met hoger brandgevaar). • Alle handsnelblussers moeten worden opgehangen. Het handvat mag zich niet hoger dan 1,4 m boven de grond bevinden. • De blusmiddelen moeten steeds gemakkelijk bereikbaar zijn. • De blusmiddelen moeten gesignaleerd worden door middel van het juiste pictogram.
Stap 5 : hoe signaleren?
Brandblusser
Blusdeken
Brandhaspel
Brandladder
Weg naar een blusmiddel
Telefoon brand
Een praktische toepassing KANTOREN 400 m² Magazijn 800 m²
PRODUCTIEHALL 800 m²
Keuken 50 m² refter 100m²
Een praktische toepassing Stap 1 : brandrisico’s ?
6 kg, 1BE = 6 9 kg, 1,5BE = 4 50 kg, 10BE = 1
Stap 2 : blusmiddel ?
5 kg, 0,5BE = 12 PRODUCTIEHALL 800 m² Indien -1000 volt
6ltr, 1BE = 6 9 ltr, 1,5BE = 4 50 ltr, 8BE = 1 Stap 3 : hoeveel ?
6ltr, 1BE = 6 9 ltr, 1,5BE = 4 50 ltr, 8BE = 1 Stap 4: pictogram ?
Een praktische toepassing Stap 1 : brandrisico’s ?
Stap 2 : blusmiddel ?
6 kg, 1BE = 3 9 kg, 1,5BE = 2
5 kg, 0,5BE = 6
KANTOREN 400 m² 6ltr, 1BE = 3 9 ltr, 1,5BE = 2
Stap 3 : hoeveel ?
6ltr, 1BE = 3 9 ltr, 1,5BE = 2
Stap 4: pictogram ?
Een praktische toepassing Stap 2 : blusmiddel ?
Stap 1 : brandrisico’s ?
F 5 kg, 0,5BE = 2 6 kg, 1BE = 2 9 kg, 1,5BE = 2 Keuken 50 m² refter 100m² 6ltr, 1BE = 2 9 ltr, 1,5BE = 2
Stap 3 : hoeveel ?
6ltr, 1BE = 2 9 ltr, 1,5BE = 2
Stap 4: pictogram ?
Een praktische toepassing Stap 1 : brandrisico’s ?
Stap 2 : blusmiddel ?
6 kg, 1BE = 6 9 kg, 1,5BE = 4 50 kg, 10BE = 1
5 kg, 0,5BE = 12 Indien -1000 volt
Magazijn 800 m² 6ltr, 1BE = 6 9 ltr, 1,5BE = 4 50 ltr, 8BE = 1 Stap 3 : hoeveel ?
6ltr, 1BE = 6 9 ltr, 1,5BE = 4 50 ltr, 8BE = 1 Stap 4: pictogram ?
Wat met het nazicht/keuren van de brandblussers?
Wat met het nazicht/keuren van de brandblussers? In de praktijk wordt er een onderscheid gemaakt tussen • Het visueel nagaan of een brandblustoestel nog in goede staat, bruikbaar en bereikbaar is • een volledige technische nazicht van een brandblustoestel volgens een vastgelegd protocol waarbij men in- en uitwendige onderdelen onderzoekt, de staat ervan kan interpreteren en desgevallend vervangt de labels op het toestel kan vervangen of aanpassen opnieuw op waterdrukproef laat testen
Wat met het nazicht/keuren van de brandblussers? Het visueel nagaan of een brandblustoestel nog in goede staat, bruikbaar en bereikbaar is wordt uitgevoerd door gelijk wie die daartoe is aangesteld door de werkgever een volledige technische nazicht van een brandblustoestel volgens een vastgelegd protocol wordt door een werknemer van een bevoegd extern bedrijf dat onderhoud doet van draagbare brandblussers.
Visueel nazicht
Koninklijk besluit van 28 maart 2014 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen (B.S. 23.4.2014)
Volgens voorschrift fabrikant Assuralia : Met naam genoemd lid van het personeel, driemaandelijks
Technisch onderhoud
Assuralia : door een gespecialiseerd persoon van een bevoegd extern bedrijf volgens NBN 21-050 2002, jaarlijks
Schouwing door “verantwoordelijke persoon”
Onderhoud door “bevoegd persoon”
Wat als het misloopt? Veiligheidssignalisatie nooduitgang / uitgang
Nooduitgangen : wetgeving • De werkgever bepaalt, op basis van de risicoanalyse (zie punt ….) het aantal evacuatie-wegen, uitgangen en nooduitgangen. • De evacuatiewegen en de nooduitgangen moeten zo rechtstreeks mogelijk uitkomen op een veilige plaats. • De evacuatiewegen, uitgangen en nooduitgangen en de wegen die toegang geven tot de evacuatiewegen, uitgangen en nooduitgangen moeten vrij gehouden worden. Ze mogen niet door voorwerpen zijn geblokkeerd, zodat zij steeds onbelemmerd kunnen worden gebruikt. • • De evacuatiewegen, uitgangen en nooduitgangen moeten uitgerust zijn met een veiligheidsverlichting en een gepaste signalisatie.
Nooduitgangen : wetgeving • De nooddeuren moeten openen in de richting van de evacuatie. Het mogen geen schuifdeuren of draaideuren zijn. • Ze moeten gemakkelijk en onmiddellijk kunnen geopend worden, door elke persoon die er gebruik van wil maken, in geval van nood. • Ze mogen niet op slot zijn. • De deuren die zich bevinden op het traject van de evacuatiewegen en de deuren die uitgeven op de evacuatiewegen en op de nooduitgangen moeten, wanneer de arbeidsplaatsen gebruikt worden, steeds kunnen geopend worden zonder speciale hulp.
Nooduitgangen : wetgeving • Indien de openbare veiligheid, de veiligheid van de werknemers of de veiligheid van bepaalde kwetsbare personen het vergt mogen de nooddeuren gesloten zijn, op voorwaarde dat de werkgever voldoende maatregelen neemt om de evacuatie van de werknemers en andere aanwezige personen in omstandigheden van maximale veiligheid te verzekeren. • De werkgever hangt aan de ingang van het gebouw en per niveau een evacuatieplan op.
47
Signalisatie nooduitgang / uitgang Koninklijk besluit van 17 juni 1997 betreffende de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk (B.S. 19.9.1997)
Plaats of richting van een uitgang die gewoonlijk door de in de inrichting aanwezige personen gebruikt wordt dit pictogram mag slechts gebruikt worden voor uitgangen die ook aan de eisen voor nooduitgangen voldoen
Signalisatie nooduitgang / uitgang Koninklijk besluit van 17 juni 1997 betreffende de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk (B.S. 19.9.1997)
Richting van een uitgang die gewoonlijk door de in de inrichting aanwezige personen gebruikt wordt dit pictogram mag slechts gebruikt worden voor uitgangen die ook aan de eisen voor nooduitgangen voldoen
Signalisatie nooduitgang / uitgang Koninklijk besluit van 17 juni 1997 betreffende de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk (B.S. 19.9.1997)
Plaats of richting van een nooduitgang, die voldoet aan de eisen van een nooduitgang en enkel gebruikt wordt in een noodsituatie en niet voor dagdagelijks gebruik.
Signalisatie nooduitgang / uitgang Koninklijk besluit van 17 juni 1997 betreffende de veiligheids- en gezondheidssignalering op het werk (B.S. 19.9.1997)
Richting van een nooduitgang, die voldoet aan de eisen van een nooduitgang en enkel gebruikt wordt in een noodsituatie en niet voor dagdagelijks gebruik.
Signalisatie nooduitgang / uitgang De toekomst :
Signalisatie nooduitgang / uitgang
Plaats of richting van een uitgang die gewoonlijk door de in de inrichting aanwezige personen gebruikt wordt dit pictogram mag gebruikt worden voor uitgangen die NIET aan de eisen voor nooduitgangen voldoen Zwart of blauw op witte achtergrond
Signalisatie : hoe groot moet een pictogram zijn ?
De afmeting van de signalisatie is afhankelijk van de leesafstand. Om ervoor te zorgen dat de afmeting van een pictogram zo conform mogelijk de Europese Richtlijn is, kunt u de afbeelding hiernaast als als richtlijn gebruiken.
KB Brandpreventie, wat kan Provikmo voor u doen?
Bijstand bij het opmaken van allerlei documenten :
Opleiding brandbestrijdingsdienst
• • • • • • • • •
Organiseren van evacuatieoefeningen
55
Risicoanalyse brand Informatienota’s werknemers Aankoopprocedures Brandbestrijdings procedures Evacuatieplan Interventiedossier Brandpreventiedossier Vuurvergunning …
Provikmo kan instaan voor de opleiding van uw werknemers
56