Groen licht voor succes!
BPV-gids
Het Clusius College verzorgt vanuit een groen perspectief opleidingen voor vmbo en mbo. Samen met ROC Kop van Noord-Holland vormt het de coöperatie Onderwijsgroep Noordwest-Holland.
Groen licht voor succes!
Inhoud 1. Voorwoord
3
2. Samenvatting
4
3. Groen licht voor succes!
6
4. Inrichting van het onderwijs
8
5. Beroepspraktijkvorming
10
6. Het erkend leerbedrijf
12
7. De betrokkenen, de begeleiding en de praktijkovereenkomst
14
8. Financiële zaken
17
9. Praktische informatie voor studenten
19
10. BPV in het buitenland
21
11. Afkortingenlijst
24
BPV-gids mbo
Clusius College
Groen licht voor succes!
1. Voorwoord Beste lezer, Voor u ligt de mbo-informatiegids BPV (beroepspraktijkvorming). In deze gids leest u wat de werkwijze is van het Clusius College omtrent BPV en wat er van u als praktijkopleider wordt verwacht. De beroepspraktijkvorming, het praktijkdeel van elke opleiding, vormt een belangrijk onderdeel in het mbo. De combinatie van leren op school en ervaring opdoen in het bedrijfsleven is van wezenlijk belang voor een beroepsopleiding. Het Clusius College hecht veel waarde aan goed contact met het bedrijfsleven. Door de contacten tussen u als bedrijf en het Clusius College als onderwijsinstelling, blijven we in gesprek over de kwaliteit van opleidingen en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Met elkaar komen we door een goede samenwerking tot het beste onderwijs dat studenten voorbereidt op een carrière in uw sector.
Wat levert BPV voor uw bedrijf op? •
Studenten hebben vaak een frisse kijk, brengen andere kennis en inzichten binnen uw bedrijf en kunnen - op hun niveau - prima een onderzoek of project uitvoeren;
•
U draagt bij aan het opleiden van gemotiveerd en vakkundig personeel voor uw sector;
•
BPV kan u interessante fiscale voordelen bieden;
•
De door u opgeleide student kan uw (toekomstige) werknemer zijn;
•
U bepaalt mede de kwaliteit van de opleidingen.
Deze gids bevat de algemene uitgangspunten die betrekking hebben op de BPV van alle mboopleidingen van het Clusius College. Specifieke informatie over de inhoud van de stage per opleiding ontvangt u nog aanvullend. Namens alle collega’s wil ik u bedanken voor uw inzet.
Dhr. Gerard Oud Lid College van Bestuur
3 BPV-gids mbo
Clusius College
2. Samenvatting De beroepspraktijk is een onmisbaar deel van een mbo-opleiding van het Clusius College. BPV is de wettelijke benaming voor de stage (BOL) en het werken op een leerbedrijf (BBL). De BPV is een diploma-eis. De beroepsgerichte examinering vindt ook in de praktijk plaats. Deze vorm van examinering wordt de Proeve van Bekwaamheid genoemd. BPV moet gevolgd worden bij een voor de opleiding erkend leerbedrijf. Dit zijn bedrijven of organisaties die voldoen aan de voorwaarden zoals die gesteld zijn door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) en eventuele aanvullende voorwaarden die door het desbetreffende kenniscentrum zijn opgesteld. Het aantal uren en werkzaamheden van de BPV is afhankelijk van de opleiding die de student volgt. Bij de BPV is naast het leerbedrijf, het Clusius College en de student ook het kenniscentrum Aequor betrokken. Het Clusius College draagt onder andere zorg voor voorlichting, het informeren van de praktijkopleider over de BPV van de student, het begeleiden van de student op school en de beoordeling van de student. U als leerbedrijf verzorgt in overleg met de student en het Clusius College een goede instructie voor het uitvoeren van de werkzaamheden en biedt de student goede begeleiding. Naast optreden als leerbedrijf kan uw bedrijf als examenbedrijf fungeren. De student is zelf verantwoordelijk voor zijn leerproces, voert de werkzaamheden naar zijn beste vermogen uit en houdt zich aan de regels van het bedrijf. Het kenniscentrum heeft als taak het erkennen van het leerbedrijf en in geval van een BBL-student het mede ondertekenen van de praktijkovereenkomst. Voordat een student aan de BPV begint, moet er een getekende praktijkovereenkomst (POK) aanwezig zijn op school. De POK moet door het leerbedrijf, het Clusius College en de student getekend worden. Indien het BBL betreft, ondertekent ook het kenniscentrum Aequor. In de POK worden verschillende afspraken vastgelegd. Denk hierbij aan de begin- en einddatum van de BPV, het aantal uren en verzekering. Tijdens de BPV-periode is de student voor de wet werknemer bij het leerbedrijf. De student moet dan ook aangemeld worden bij de bedrijfsvereniging.
4 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
Voor een BBL-student geldt dat hij werknemer is bij uw bedrijf en ook als zodanig verzekerd moet worden. Het Clusius College heeft voor haar studenten verschillende noodzakelijke verzekeringen afgesloten. Tijdens de BPV-periode moet bij schade waarvoor de student aansprakelijk wordt gesteld het leerbedrijf eerst zijn eigen aansprakelijkheidsverzekering aanspreken. Indien deze aanspraak niet of onvoldoende wordt gehonoreerd, kan de verzekering van het Clusius College worden aangesproken. Leerbedrijven kunnen in bepaalde situaties in aanmerking komen voor fiscale tegemoetkomingen en andere financiële mogelijkheden wanneer zij personeel opleiden. Op www.subsidiecalculator.nl. is hier meer informatie over te vinden. In deze BPV-gids vindt u veel informatie over de stage. Mocht u na het lezen nog vragen hebben, neemt u dan contact op met de BPV-begeleider van het Clusius College.
Leeswijzer Deze gids is verdeeld in een deel voor u als bedrijf en een deel voor de student. Hoofdstuk 1 en 2 van het eerste deel bieden u algemene informatie over het Clusius College en de vormen van onderwijs. Vervolgens leest u in hoofdstuk 3 alles over de erkenning van een leerbedrijf. Daarna wordt er ingegaan op de betrokkenen bij, en de begeleiding van, de beroepspraktijkvorming. Tot slot vindt u in het eerste deel volop informatie over de praktijkovereenkomst en verzekeringen. In het tweede deel worden student-specifieke zaken beschreven. In hoofdstuk 9 vindt u een afkortingenlijst gevolgd door het BPV-protocol van Aequor. Op de achterpagina staat een overzicht van relevante websites en de algemene contactgegevens van het Clusius College.
5 BPV-gids mbo
Clusius College
3. Groen licht voor succes! Het Clusius College verzorgt vmbo- en mbo-opleidingen op het gebied van plant, dier, groen, bloem, styling, ondernemen, voeding, recreatie, techniek, natuur en milieu. Vmbo-vestigingen zijn er in Amsterdam, Castricum, Grootebroek, Heerhugowaard en Purmerend. De vestigingen Alkmaar, Hoorn en Schagen bieden zowel vmbo als mbo-onderwijs aan. Het Clusius College telt momenteel ruim 1.500 mbo-studenten, ruim 3.900 vmbo-scholieren en 690 medewerkers. Het College van Bestuur en het Centraal Bureau met ondersteunende diensten zijn gevestigd in Alkmaar. Naast het reguliere onderwijs kent het Clusius College een aparte afdeling voor bedrijfsopleidingen, cursussen en contractonderwijs. Dit is ondergebracht in de Onderwijsgroep Noordwest-Holland; een samenwerkingsverband van het Clusius College met ROC Kop van Noord-Holland.
Missie Het Clusius College: groen licht voor succes in een dynamische wereld.
Algemene visie Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld, doet dit met eigentijds en aantrekkelijk onderwijs dat in 2015 behoort tot het beste kwart van Nederland. Ons onderwijs onderscheidt zich door aandacht voor natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving. Het Clusius College komt bij medewerkers, leerlingen, ouders en bedrijfsleven als eerste in gedachte wanneer het gaat om goed onderwijs omdat het: • een veilige, stimulerende leeromgeving biedt; • een ieder uitdaagt het beste uit zichzelf te halen; • samenwerkt met ouders, bedrijfsleven en andere betrokkenen in de regio; • een professionele organisatie is met modern personeelsbeleid en; • zich kenmerkt door transparantie, verantwoordelijkheid en kwaliteitsbewustzijn. De kernwaarden van het Clusius College zijn betrokken, kwaliteit, professioneel en vertrouwen. 6 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
Sector Advies Raad Het Clusius College heeft voor elke opleidingsrichting een SAR (Sector Advies Raad). De SAR is samengesteld uit vertegenwoordigers uit het onderwijs en het bedrijfsleven. In de SAR is het Clusius College vertegenwoordigd door de teamleider en vakdocenten. Deelnemers in de SAR leveren gevraagd en ongevraagd advies en voorzien het onderwijs van informatie vanuit het bedrijfsleven. De opleidingen voorzien het bedrijfsleven van informatie en vragen advies over de inhoud en de kwaliteit van het gebodene. Hieronder vindt u het volledige overzicht van Sector Advies Raden of vergelijkbare organen: •
SAR Voeding;
•
SAR Dier;
•
SAR Bloem;
•
SAR Paard;
•
SAR Tuin, Park & Landschap;
•
SAR Veehouderij;
•
SAR In- and Outdoor styling;
•
SAR Commercieel Ondernemen;
•
SAR Visserij/Waterbeheer;
•
Recron Noord-Holland (Recreatie);
•
Seed Valley/Bollenacademie (Teelt);
•
Cumela (Loonwerk).
7 BPV-gids mbo
Clusius College
4. Inrichting van het onderwijs Beroepsgerichte Kwalificatiestructuur (BKS) Het mbo-onderwijs wordt aangeboden in de zogeheten BKS. De basis van deze kwalificatiestructuur zijn de beroepscompetentieprofielen. Deze profielen beschrijven wat de student moet kennen en kunnen voor het desbetreffende beroep. De beroepscompetentieprofielen bestaan uit kerntaken, werkprocessen en competenties. Elk werkproces geeft aan welke competenties voor de uitvoering hiervan nodig zijn. Gedurende de opleiding ontwikkelt de student deze competenties. De student wordt ook geëxamineerd op het beroepsgerichte deel. Dit gebeurt met de Proeve(n) van Bekwaamheid (pvb). Tijdens de proeve laat de student zien of hij de benodigde competenties beheerst. Onder het beroepscompetentieprofiel vallen ook taal- en rekeneisen. Hierop worden de studenten apart geëxamineerd. Een goede beheersing van taal- en rekenvaardigheden is ten slotte noodzakelijk voor een goede beroepsuitoefening.
Leerwegen De mbo-opleidingen van Clusius College kennen zowel de BOL- als de BBL-variant. In de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL) brengt de student minimaal 20% en maximaal 60% van de opleiding door in de beroepspraktijk. In de beroepsbegeleidende leerweg (BBL) brengt de student minimaal 60% van de opleiding door in de beroepspraktijk. Het aantal uren BPV is afhankelijk van de opleiding. De richtlijn voor de BBL is 960 klokuren per jaar, voor de BOL geldt een minimum van 440 klokuren per jaar.
Niveaus Voor zowel de BOL als BBL zijn er 4 niveaus. Het verschil tussen de niveaus zit vooral in de mate van zelfstandigheid en specialisatie die de student moet laten zien. Niveaus 1 2 3 4
Omschrijving • Assistent; •
Opleiding voor eenvoudig uitvoerend werk.
• Medewerker; •
Basisberoepsopleiding voor uitvoerend praktisch werk.
•
Vakbekwaam medewerker;
•
Vakopleiding tot zelfstandig beroepsbeoefenaar.
• Middenkaderfunctionaris; •
Middenkader- en specialistenopleiding, volledig zelfstandig uitvoerend werk.
8 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
Wetgeving De Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) regelt een aantal zaken voor het middelbaar beroepsonderwijs met betrekking tot kwaliteit, deelnemende instellingen en onderwijstijd.
Doel van de WEB •
Alle beroepsonderwijs (Groen, Techniek, Economie, Zorg en Welzijn) dient uniform te zijn voor wat betreft de opbouw (vanaf de opleiding voor assistent beroepsbeoefenaar tot en met de opleiding voor middenkaderfunctionaris).
•
Alle beroepsonderwijs dient globaal omschreven te worden in termen van kennis, vaardigheden en houding (competenties). Het eindniveau wordt in samenwerking met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven omschreven.
Uitgangspunt De kwaliteit van de opleidingen wordt gewaarborgd door gebruik te maken van: •
goedgekeurde examens;
•
erkende beroepspraktijkvormingsplaatsen.
9 BPV-gids mbo
Clusius College
5. Beroepspraktijkvorming Wat is Beroepspraktijkvorming? De beroepspraktijk, het werkveld waarvoor wordt opgeleid, is het uitgangspunt van de mbo-opleidingen van het Clusius College. Beroepspraktijkvorming (BPV) is de wettelijke benaming voor de stage (BOL) en het werken op een leerbedrijf (BBL). De BPV is een onmisbaar deel van de opleiding.
Doelen van de BPV zijn: •
Leren door het doen in de praktijk;
•
Leren door samen met anderen in een bedrijf te werken;
•
Leren door het waarnemen van ontwikkelingen in het bedrijf en in de sector.
De BPV is een diploma-eis. Om hieraan te voldoen, gelden de volgende regels: •
Het leerbedrijf moet erkend zijn door het kenniscentrum Aequor;
•
Het leerbedrijf moet erkend zijn op het niveau en op de juiste werkprocessen waarin de opleiding gevolgd wordt;
•
Voorafgaand aan de BPV dient er een getekende praktijkovereenkomst (POK) bij de school te worden ingeleverd.
Tijdens de BPV leren studenten in de praktijk wat er allemaal bij het beroep komt kijken. Een student moet laten zien dat hij de vereiste competenties beheerst. De vereiste competenties kunnen verschillen per opleiding en worden vooraf besproken met zowel de student als het leerbedrijf.
Beroepsgerichte portfolio Een portfolio is de verzameling van bewijsstukken - denk aan verslagen, evaluatierapporten, toetsresultaten en werkstukken - van de student. Hiermee toont de student aan wat hij heeft gemaakt of gedaan en over welke competenties hij beschikt. Alle opdrachten die studenten in het kader van hun BPV moeten uitvoeren, komen in het portfolio. Studenten bespreken deze opdrachten met hun BPV-begeleider en stellen hun praktijkbegeleider hiervan op de hoogte. Naast een beroepsgericht portfolio hebben studenten een portfolio voor algemeen vormende vakken (AVO). Dit portfolio wordt op school besproken. 10 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
Examinering in de praktijk Het beroepsgerichte deel van de opleiding wordt geëxamineerd in de praktijk. Dit gebeurt door een Proeve van Bekwaamheid (pvb). Voordat de student op mag voor zijn pvb, zal de BPV-begeleider van het Clusius College contact opnemen met de praktijkopleider van het leerbedrijf. Met elkaar bespreken zij of de student alle werkprocessen beheerst die bij de pvb horen. Als dit het geval is, hoort de student van zijn BPV-begeleider dat hij toestemming krijgt om de pvb af te leggen (Go-gesprek). Tijdens zijn pvb toont een student in een beroepssituatie of hij de beschreven kritische beroepssituatie beheerst. De pvb’s vallen onder het toezicht van de Onderwijsinspectie. De duur van een proeve kan variëren van een halve dag tot vier weken. Een schoolassessor (examinator) van het Clusius College en een praktijkassessor uit het bedrijfsleven zijn verantwoordelijk voor de beoordeling. De student wordt beoordeeld op zijn handelen en inzicht. Voor niveau 3 en 4 geldt dat de student ook zijn keuzes van handelen moet toelichten in een criteriumgericht interview.
U als examenbedrijf Naast leerbedrijf kunt u tevens als examenbedrijf fungeren. Een aantal examens (de pvb’s) vindt plaats in een realistische praktijksituatie, dus bij u op het bedrijf. Bij de pvb kunt u optreden als observator of assessor (beoordelaar). Voor de rol van assessor is het mogelijk om via het Clusius College kosteloos een training te volgen. Voor informatie kunt u contact opnemen met de BPV-begeleider van de student.
11 BPV-gids mbo
Clusius College
6. Het erkend leerbedrijf De BPV is voor studenten een verplicht onderdeel van hun opleiding en deze moet gevolgd worden bij een bedrijf dat erkend is. Dit betekent dat een bedrijf moet voldoen aan de voorwaarden die gesteld zijn door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) en eventuele aanvullende voorwaarden die door het desbetreffende kenniscentrum zijn geformuleerd. Binnen het agrarisch onderwijs is Aequor het kennis- en communicatiecentrum. Aequor draagt zorg voor de erkenning en registratie van leerbedrijven in de agrarische sector.
Hoe word ik een erkend leerbedrijf? U als bedrijf kunt alleen BPV bieden als een erkend leerbedrijf. Als u nog geen erkend leerbedrijf bent, dan kunt u op de website van Aequor (www.aequor.nl) het digitale aanvraagformulier invullen. (Klik hiervoor onder het tabblad ’Bedrijven’ op ’Leerbedrijf worden’ en vervolgens op de button: ’Erkend leerbedrijf worden?’). Een bedrijfsadviseur brengt vervolgens samen met u de mogelijkheden voor praktijkleren op uw bedrijf in kaart en bekijkt hoe uw bedrijf het praktijkleren zou kunnen vormgeven. Daarnaast beoordeelt hij met u of er een goede praktijkopleider aanwezig is.
Voorwaarden voor erkenning als leerbedrijf De diverse voorwaarden voor erkenning als leerbedrijf zijn onderdeel van het Erkenningsreglement Leerbedrijven voor kwalificaties in het mbo-groen. Dit complete reglement vindt u door op www.aequor.nl bij de optie ’Zoeken’ het woord ’Erkenningsreglement’ in te typen. Hieronder vindt u de belangrijkste voorwaarden: •
Het leerbedrijf biedt een sociaal en fysiek veilige leerwerkomgeving die overeenstemt met de toekomstige beroepscontext van de student en is afgestemd op de leerweg, het niveau en de mogelijkheden van de deelnemer;
•
Het leerbedrijf werkt mee aan het beschikbaar stellen en actueel houden van gegevens ten behoeve van het matchen van student en leerbedrijf;
•
Het leerbedrijf stelt een werkplek, deskundigheid, tijd en middelen beschikbaar voor een goede praktijkopleiding, afgestemd op de student;
12 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
•
Het leerbedrijf heeft een praktijkopleider benoemd, die verantwoordelijk is voor het leerwerkproces van de student tijdens de praktijkperiode op het bedrijf. Het leerbedrijf faciliteert deze praktijkopleider. De praktijkopleider is in staat om leeractiviteiten te coördineren en een leerwerkomgeving te creëren waarin de student zich persoonlijk en vakmatig kan ontwikkelen. De praktijkopleider kan zijn deskundigheid aan de hand van een diploma/certificaat of ervaring aantonen;
•
Het leerbedrijf heeft contact met de onderwijsinstelling om afspraken te maken over de praktijkopleiding en draagt bij aan afstemming van leeractiviteiten en communicatie over de voortgang van de praktijkopleiding;
•
Het leerbedrijf leidt deelnemers op een gestructureerde manier op, waarbij gebruik wordt gemaakt van een leerwerkplan of vaste werkwijze;
•
Het leerbedrijf werkt aan het handhaven of verbeteren van de kwaliteit van opleiden in het bedrijf, met ondersteuning van de bedrijfsadviseur.
N.B. Naast deze voorwaarden geldt voor alle hippische accommodaties dat zij in het bezit moeten zijn van het veiligheidscertificaat van de Stichting Veilige Paardensport om erkend te kunnen worden als leerbedrijf.
Erkenning en registratie in het buitenland Als u kenbaar wilt maken dat u als buitenlands bedrijf geschikt bent om Nederlandse deelnemers uit het agrarisch onderwijs een praktijkleerplaats te bieden, dan moet u een aanvraag indienen voor de erkenning als leerbedrijf. Indien u aan de criteria voldoet, wordt u opgenomen in het register erkende buitenlandse leerbedrijven. Voor Denemarken en Duitsland geldt dat zij hun eigen organisaties hebben die verantwoordelijk zijn voor het erkennen van leerbedrijven in de agrarische sector. Meer informatie vindt u op www.aequor.nl.
Het register met erkende leerbedrijven Het register met erkende buitenlandse leerbedrijven is te vinden op www.aequor.nl (Klik op ’Register leerbedrijven’ voor een overzicht van de erkende leerbedrijven per crebo, sector, branche en niveau).
13 BPV-gids mbo
Clusius College
7. De betrokkenen, de begeleiding en de praktijkovereenkomst Bij de BPV zijn verschillende partijen betrokken. In dit hoofdstuk leest u hier meer over en vindt u informatie over de begeleiding van de student gedurende zijn BPV.
De betrokkenen De betrokken partijen bij de BPV zijn het Clusius College, het leerbedrijf, de student en het kenniscentrum Aequor. Elke partij heeft zijn eigen taken om de BPV tot een succes te maken.
Het Clusius College Het Clusius College stelt zich onderstaande zaken ten doel: •
Het verzorgen van voorlichting en het voeren van correspondentie met u als bedrijf;
•
Het onderhouden van contacten met leerbedrijven en het plaatsen van studenten op leerbedrijven;
•
De student informeren over beroepspraktijkvorming en dit uitleggen en u als praktijkopleider informeren over het opleidingsprogramma van de student;
•
Het coördineren van BPV-activiteiten en zorgdragen voor een ingevulde praktijkovereenkomst (POK);
•
Het brengen van bezoeken aan de student op het leerbedrijf tijdens de BPV-periode;
•
Doornemen van de gang van zaken en het bespreken van de vorderingen van de student met u als praktijkopleider.
Het leerbedrijf en/of de praktijkopleider Ook van het leerbedrijf en/of de praktijkopleider wordt het nodige verwacht, zoals: •
Het verzorgen van een goede introductie voor de student en het Clusius College. U kunt hierbij denken aan afspraken maken over werktijden, wegwijs maken en afspraken maken over te leren werkzaamheden;
•
Het verzorgen van een goede instructie voor het uitvoeren van de werkzaamheden;
•
Het begeleiden van de student in onder andere het opgedragen werk, het tempo van de uitvoering, de omgang met collega’s en de zelfontplooiing van student;
•
Het onderhouden van contact met het Clusius College en het ondertekenen van de praktijkovereenkomst (POK);
•
Het bespreken van de beoordeling met de student en de BPV-begeleider van het Clusius College.
14 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
De student Naast bepaalde taken die het leerbedrijf en het Clusius College hebben, wordt uiteraard ook het nodige van de student verwacht, waaronder: •
De student is zelf verantwoordelijk voor zijn leerproces en draagt zorg voor het plaatsen van formulieren en de verslaglegging in zijn portfolio;
•
De student neemt zelf contact op met u als leerbedrijf, solliciteert naar een leerwerkplek en ondertekent de praktijkovereenkomst (POK);
•
De student toont interesse, heeft/ontwikkelt een goede werkhouding en is correct in zijn houding, gedrag en taalgebruik;
•
De student voert de werkzaamheden naar beste vermogen uit en stelt vragen als hem bepaalde werkzaamheden of informatie niet duidelijk is;
•
De student gaat zuinig om met andermans materiaal, gaat voorzichtig te werk en houdt zich aan de regels van het bedrijf;
•
Als de student door ziekte of andere oorzaken niet aanwezig kan zijn, meldt hij dit zowel bij het leerbedrijf als het Clusius College;
•
De student besteedt voldoende tijd en aandacht aan de uitwerking van opdrachten en draagt zorg voor een correcte urenregistratie;
•
De BOL-student levert de urenregistratie, getekend door de praktijkopleider, aan het eind van een periode in op school.
Aequor De laatst betrokken partij is het kenniscentrum Aequor. Het kenniscentrum heeft de volgende taken: •
Het erkennen van een bedrijf als leerbedrijf (indien bedrijf aan gestelde eisen voldoet) en het verwerken van deze erkenning;
•
De kwaliteit van de leerwerkplekken te bevorderen, de leerbedrijven regelmatig te beoordelen en te zorgen voor voldoende leerwerkplekken;
•
In het geval van een BBL-deelnemer tekent Aequor mede de praktijkovereenkomst (POK).
Begeleiding Voor een student is het van belang dat hij goede begeleiding krijgt gedurende zijn BPV. Vanuit school is dit zijn BPV-begeleider; op het bedrijf is dit de praktijkopleider. Studenten moeten goed worden voorbereid op hun BPV-praktijktaken. Wat moet hij doen, hoe moet hij het doen, wat moet het exacte resultaat zijn en wat moet de kwaliteit van de uitvoering zijn? 15 BPV-gids mbo
Clusius College
Begeleiding vanuit school Vanuit school krijgt de student een BPV-begeleider aangewezen. De BPV-begeleider onderhoudt de contacten met de praktijkopleider en de student. Ook brengt de BPV-begeleider zo vroeg mogelijk in de BPV-periode een bezoek aan het leerbedrijf. Tijdens het eerste bezoek worden afspraken gemaakt over datgene wat de student moet leren tijdens zijn BPV en wordt er gesproken over het persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) van de student. Zowel de student als de praktijkopleider kunnen met vragen omtrent de BPV contact opnemen met deze begeleider.
Begeleiding op het BPV-bedrijf Binnen het leerbedrijf waar de student zijn BPV volgt, wordt hij begeleid door iemand van het bedrijf, de praktijkopleider. De praktijkopleider biedt de student de mogelijkheid tot het volgen van een leerzame BPV-periode. De praktijkopleider bespreekt voorafgaand aan de BPV met de student wat er van hem verwacht wordt waar dit de BPV betreft. Het bedrijf draagt er zorg voor dat de student de BPV bij het bedrijf kan uitvoeren en geeft hier uitleg over. De praktijkopleider laat de student oefenen in die aspecten van het beroep die getoetst worden in de Proeve van Bekwaamheid. Van de praktijkopleider en de student wordt verwacht dat zij regelmatig de opgedane ervaring doorspreken. Onderwijsgroep Noordwest-Holland verzorgt onder meer de cursus ’Van vakdeskundige naar praktijkopleider’. Deze cursus biedt theoretische en praktische handreikingen om begeleidingservaringen te ontwikkelen voor het moderne onderwijs. Meer informatie hierover kunt u vinden op www.onderwijsgroepnwh.nl.
De praktijkovereenkomst De beroepspraktijkvorming wordt formeel geregeld door middel van een praktijkovereenkomst (POK). De POK is een contract tussen het leerbedrijf, het Clusius College en de student. Wanneer de student een BBL-opleiding volgt, ondertekent ook het kenniscentrum waarbij het leerbedrijf is aangesloten het contract. De POK wordt vóór aanvang van de BPV-periode door de volgende partijen ondertekend: •
De student (indien jonger dan 18, ook ouder of voogd);
•
Het leerbedrijf;
•
Het Clusius College;
•
Het kenniscentrum Aequor als het een BBL-student betreft.
Het aangaan van een POK is wettelijk verplicht en onder meer nodig voor een aantal fiscale aspecten en voor de verzekering. BBL-studenten hebben naast de POK ook een arbeidsovereenkomst. Indien er geen getekende POK aanwezig is, vindt er in geval van schade geen vergoeding plaats. De ondertekende POK dient binnen twee weken na aanvang van de BPV op school binnen te zijn. 16 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
8. Financiële zaken Beloningen/vergoedingen In de BBL-opleidingen is er sprake van een arbeidsovereenkomst, waarbij de deelnemer rechtstreeks of via een intermediair bij het bedrijf in loondienst is. Er is dus sprake van loon veelal volgens de desbetreffende CAO. Of de lesdag wordt doorbetaald, is afhankelijk van de CAO. Als de CAO hier niet in voorziet is de keus aan het leerbedrijf. Een BOL-student ontvangt geen loon van het leerbedrijf. Wel kan aan de student een onkosten / reiskostenvergoeding en/of stagevergoeding gegeven worden. Zodra deze vergoeding hoger is dan de gemaakte kosten, is premieafdracht verschuldigd. Voor sommige opleidingen gelden er speciale regelingen, vraag dit na bij de BPV-begeleider van school.
Verzekeringen U dient een student, net als iedere werknemer, aan te melden bij de bedrijfsvereniging. Een BBL-student is uw werknemer en dient door uw bedrijf als zodanig te zijn verzekerd. Het Clusius College heeft voor haar studenten verschillende noodzakelijke verzekeringen afgesloten. De verzekering vergoedt in bepaalde gevallen schade, geleden ten gevolge van een ongeval, tijdens reizen en - indien de student aansprakelijk wordt gesteld - voor schade die mogelijk door hem of haar is veroorzaakt. Het betreft te allen tijde schade die wordt geleden in het kader van de opleiding, dus ook tijdens excursies of werkweken in binnen- of buitenland. De onderdelen reizen en aansprakelijkheid zijn aanvullende verzekeringen. Dit betekent dat eerst de eigen verzekering en/of die van de tegenpartij moet worden aangesproken. Indien deze aanspraak niet of onvoldoende wordt gehonoreerd, kan de verzekering van het Clusius College worden aangesproken. Beide verzekeringen kennen bovendien eigen risico’s. Voor aansprakelijkheid, ook tijdens de BPVperiode, is dat € 250,– per aanspraak. Het is van de aard van het voorval afhankelijk of dit eigen risico door de student of door de school zal worden betaald. Bij schade aan reisbagage is het eigen risico per gebeurtenis € 50,– en dit is altijd voor rekening van de student.
Aanvullende verzekering in het kader van de BPV Voor studenten die hun BPV doen gedurende de opleiding zijn er - afhankelijk van de opleidingsrichting aanvullende verzekeringen ten behoeve van ongevallen en aansprakelijkheid afgesloten. Tijdens de BPVperiode is de student voor de wet werknemer bij het leerbedrijf. Daarom moet bij schade waarvoor de student aansprakelijk wordt gesteld, het leerbedrijf eerst zijn eigen bedrijfs-aansprakelijkheidsverzekering aanspreken. Indien deze aanspraak niet of onvoldoende wordt gehonoreerd, kan de verzekering van het 17 BPV-gids mbo
Clusius College
Clusius College worden aangesproken. Ook hier is het eigen risico van € 250,– per aanspraak van toepassing. Het is van de aard van het voorval afhankelijk of dit eigen risico door de student of door de school zal worden betaald.
BPV-verzekering buitenland: de IPS-polis Om tijdens de BPV in het buitenland alle risico voor studenten en het Clusius College uit te sluiten, zijn studenten verplicht een aparte polis af te sluiten. Dit kan via www.ips-lippmann.com. Het betreft een IPS-polis (Insurance Passport for Students) met uitgebreide dekkingsmogelijkheden zonder enig eigen risico. De verzekeringsduur is minimaal één maand. De premie is afhankelijk van het gekozen pakket en varieert momenteel van ca. € 16,– tot ca. € 36,50 per maand. De BPV-coördinator beschikt over alle informatie.
Voorbehoud en meer informatie N.B. Aan voornoemde tekst over verzekeringen kunnen geen rechten worden ontleend. Van toepassing zijn altijd de originele polisvoorwaarden en clausules, zoals geldend op het moment waarop het voorval plaats vond. Voor uitgebreide informatie over verzekeringen en eventuele schadeaangifte kunt u terecht bij de contactpersoon verzekeringen op het Centraal Bureau van het Clusius College.
Fiscale en financiële tegemoetkoming Bij het opleiden van personeel kunnen werkgevers gebruik maken van de Wet Vermindering Afdracht loonbelasting en premie voor volksverzekeringen (WVA). U kunt de afdrachtvermindering zien als een vergoeding voor de investering en tijd die u in de begeleiding van de student steekt. Naast fiscale voordelen kunnen leerbedrijven een beroep doen op verschillende subsidies. Meer informatie over tegemoetkomingen en subsidies vindt u op www.subsidiecalculator.nl.
Vragen of meer informatie? Als u nog vragen heeft over de BPV, neemt u dan contact op met de BPV-begeleider van uw student. Wanneer u een klacht heeft over de BPV, lossen wij die graag samen met u op. Komt u er niet uit met de BPV-begeleider dan kunt u uw klacht voorleggen aan de desbetreffende vestigingsdirecteur. De algemene contactgegevens van het Clusius College vindt u in hoofdstuk 9.
18 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
9. Praktische informatie voor studenten Vanuit de opleiding ontvang je BPV-informatie die specifiek voor jouw opleiding is bedoeld. In dit hoofdstuk vind je informatie - waaronder de BPV in het buitenland - die voor alle studenten geldt.
Wat wordt er van jou tijdens de BPV verwacht? •
Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen leerproces en je neemt vroegtijdig contact op met het leerbedrijf om je voor te stellen en de praktische zaken te bespreken;
•
Je toont interesse en hebt een goede werkhouding;
•
Je gedraagt je en spreekt netjes, voert het opgedragen werk zo goed mogelijk uit en stelt vragen als je informatie of het opgedragen werk niet duidelijk zijn;
•
Je bent zuinig op andermans spullen, werkt voorzichtig en houdt je aan de regels van het bedrijf;
•
Bij ziekte of andere redenen van afwezigheid meld je dat bij je leerbedrijf en het Clusius College;
•
Je begint op tijd aan je opdrachten en houdt dit bij in je portfolio.
Het verkrijgen van een leerwerkplek Je BPV doe je op een door Aequor erkend leerbedrijf. Voordat je kan starten met je BPV binnen een bedrijf moet je eerst altijd toestemming krijgen van je BPV-begeleider. Voor het verkrijgen van een leer-werkplek volg je een sollicitatieprocedure.
De Praktijkovereenkomst (POK) Bij de BPV zijn vier partijen betrokken: jij als deelnemer, de praktijkopleider van het leerbedrijf, het Clusius College en het kenniscentrum Aequor. Daarom is het goed om van tevoren een aantal afspraken te maken. Dit leg je vast in een praktijkovereenkomst, de POK. De POK moet - voordat je start met je BPV-periode - ondertekend worden door jou (maar ook je ouders/verzorgers als je jonger bent dan 18 jaar), het leerbedrijf en het Clusius College. Volg je een BBLopleiding dan moet ook het kenniscentrum je POK tekenen. 19 BPV-gids mbo
Clusius College
Eén exemplaar van de POK blijft in het bezit van de praktijkopleider, één exemplaar is voor jou en het andere exemplaar is voor school. De getekende POK moet binnen 14 dagen na aanvang van de BPV op school ingeleverd zijn. Dit is erg belangrijk, onder andere voor de verzekering.
De verzekering gedurende de BPV Een ongeluk zit in een klein hoekje, ook tijdens je BPV. Belangrijk is dat je er als student voor zorgt dat je altijd aan de wettelijke eisen voldoet en geen activiteiten onderneemt waar je geen goed gevoel bij hebt. Zorg dat je altijd goede uitleg krijgt voor je iets doet. Mocht er dan toch onverwacht iets gebeuren, dan word je als student in eerste instantie beschouwd als medewerker van het bedrijf en val je onder de bedrijfsverzekering van het leerbedrijf. Als vangnet heeft het Clusius College een verzekering afgesloten, die pas kan worden aangesproken als de bedrijfsverzekering het laat afweten. Bij schade is het belangrijk om het ongeval of de schade die is ontstaan zo nauwkeurig mogelijk te omschrijven en zo snel mogelijk de verzekering in te schakelen. Vraag je BPV-begeleider om meer informatie.
20 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
10. BPV in het buitenland BPV in het buitenland behoort ook tot de mogelijkheden. BPV in het buitenland noemen we bij het Clusius College I-BPV (Internationale BPV). In dit hoofdstuk lees je hier meer over.
Hoe ga je te werk? Als je zeker weet dat je een BPV-periode in het buitenland wilt doen, laat je dit zo snel mogelijk weten aan de BPV-coördinator. In overleg benader je daarna zelf het door jou gekozen leerbedrijf. Dit kan een bedrijf zijn dat jij kent, maar het kan ook een bedrijf uit het bestand van je opleiding zijn. Belangrijk is dat je er in ieder geval voor zorgt dat je een geregistreerd bedrijf vindt. Deze bedrijven vind je op de website van het kenniscentrum Aequor. Mocht het bedrijf (nog) niet geregistreerd zijn bij Aequor, dan moet het bedrijf voor je vertrek bij Aequor worden aangemeld. De opleiding beslist uiteindelijk of je BPV op het door jou voorgestelde bedrijf kan doorgaan. In overleg met je opleiding regel je zelf in welke periode de BPV plaatsvindt. Als dit allemaal geregeld is dan stuurt je opleiding een brief ter bevestiging, een Engelstalige POK en de nodige informatie naar het bedrijf.
Kosten van de I-BPV De kosten van de BPV in het buitenland zijn voor eigen rekening als je gebruik maakt van een leerbedrijf buiten de EU (en Zwitserland en Turkije). Binnen de EU wordt een deel van je reis- en verblijfkosten vergoed via het Agentschap Leonardo da Vinci. Zorg er tenslotte voor dat je weet welke documenten van Leonardo da Vinci je moet meenemen, overleggen en (laten) invullen tijdens en na je I-BPV-periode. Informatie hierover ontvang je op school. Doe je dit laatste niet zorgvuldig dan kan de subsidie niet worden uitbetaald.
Vragen? De coördinator Internationalisering op jouw vestiging heeft alle informatie.
21 BPV-gids mbo
Clusius College
BPV-suggesties voor BOL-studenten • Als je uitwonend bent, krijg je een hogere Studiefinanciering. In tegenstelling tot in Nederland, hoef je je daarvoor niet in te schrijven in de buitenlandse gemeente. IB-groep zal een verklaring aan school vragen, waarin wordt vermeld dat deze BPV-periode in het buitenland een onderdeel van de opleiding is; • Ook kun je tijdens je I-BPV je OV-jaarkaart inleveren. Vraag dit aan met behulp van ’Aanvraag OV vergoeding voor de scholier/student in het buitenland’. Zie www.ib-groep.nl. Zorg er wel voor dat je deze OV-jaarkaart daadwerkelijk ingeleverd hebt op de ingangsdatum van de periode waarover je de OV-vergoeding aanvraagt.
Voorbereiding I-BPV Voorafgaand aan je I-BPV krijg je van school de workshop Get Multinational aangeboden of een andere voorbereiding. Je wordt dan zo goed mogelijk voorbereid op je verblijf in het buitenland.
Verzekeringsafspraken I-BPV van het Clusius Met ingang van 1 maart 2008 is het alleen nog mogelijk om in het buitenland stage te lopen indien je een aanvullende persoonlijke IPS-verzekering afsluit. Deze verzekering sluit je online af bij www.ipsinsurance.info. (voor sommige USA programma’s is een Amerikaanse verzekering verplicht). Deze verplichting is van toepassing op al je mede mbo-studenten die in het buitenland praktijkervaring gaan opdoen. De IPS-verzekering biedt uitgebreide dekking (reizen, ongevallen en aansprakelijkheid) zonder enig eigen risico. De verzekeringsduur is minimaal één maand. De premie is afhankelijk van het gekozen pakket en is declarabel via Leonardo da Vinci als binnen de EU wordt gereisd. Als je het bindende advies om je te verzekeren naast je neerlegt, ben jij - of zijn je ouders/verzorgers verplicht een verklaring te tekenen. Hierin staat dat het Clusius College van verdere aansprakelijkheid bij schade, geleden of veroorzaakt tijdens je buitenlandse BPV, wordt gevrijwaard. Deze situatie zou zich kunnen voordoen wanneer je alle verzekeringen (ziektekosten, wettelijke aansprakelijkheid, rechtsbijstand, reisverzekering en repatriëring) om welke reden dan ook zelf hebt geregeld.
Werkvergunning Wanneer je buiten de Europese Unie je I-BPV gaat doen, dan ben je verplicht een werkvergunning voor het betreffende land te hebben. Als je een werkvergunning hebt, heb je het recht om in het land stage te lopen of arbeid te mogen verrichten gedurende een bepaalde periode. 22 Clusius College
BPV-gids mbo
Groen licht voor succes!
Hoe ga je te werk? Een werkvergunning kun je proberen te krijgen door zelf contact op te nemen met de ambassade van het betreffende land. Je zorgt ervoor dat je in het betreffende land een BPV-bedrijf hebt dat wil meewerken aan het verkrijgen van een werkvergunning en tekent voor jouw in dienstneming. Je verzorgt zelf alles rondom het verkrijgen van de werkvergunning; het invullen, het organiseren van de verklaring met handtekening van het buitenlands bedrijf dat ze jou in dienst zullen nemen en het verzenden en het persoonlijk ophalen van de werkvergunning op de ambassade. Het verkrijgen van een werkvergunning kost, afhankelijk van het land, tussen de € 100,– en € 750,–. De moeilijkheidsgraad om een werkvergunning te krijgen is per land verschillend.
Stichting Uitwisseling De aan het Clusius College verbonden Stichting Uitwisseling is specialist in alles wat er bij een internationale stage komt kijken. Er kan geholpen worden bij het zoeken naar een passende BPV-plaats, huisvesting, beloning waarmee je een deel van de kosten kunt terugverdienen, verzekering, voorbereiding, vangnet ter plaatse door partnerorganisatie bij vragen en/of problemen tot en met het verkrijgen van een legale status. Veel studenten hebben zelf al een adres geregeld en denken dat daarmee alles klaar is. Stichting Uitwisseling werkt met buitenlandse partnerorganisaties die de lokale wet en regelgeving kennen. Zij controleren de bedrijven onder andere op geschiktheid tot het opleiden van studenten en veiligheid.
23 BPV-gids mbo
Clusius College
11. Afkortingenlijst van termen in het mbo-onderwijs AOC
Agrarisch opleidingscentrum
AVO
Algemeen vormend onderwijs
BBL
Beroepsbegeleidende Leerweg (minimaal 60% bestaande uit praktijk)
BKS
Beroepsgerichte kwalificatiestructuur
BOL
Beroepsondersteunende Leerweg (BPV is minimaal 20% en maximaal 60%)
BPV
Beroepspraktijkvorming (voorheen stage)
CGI
Criteriumgericht interview
DUO
Dienst uitvoering onderwijs (voorheen IB-groep)
ESF
Europees Sociaal Fonds
ELO
Elektronische leeromgeving
EVC
Erkenning van elders verworven competenties
GPO
Groene praktijkopleiders
JOB
Jongerenorganisatie beroepsonderwijs
KD
Kwalificatiedossier
LLB
Leren loopbaan burgerschap
MBO
Middelbaar beroepsonderwijs
OOK
Onderwijsovereenkomst
OER
Onderwijs- en examenreglement
OLC
Open leercentrum
PAP
Persoonlijk activiteitenplan
POK
Praktijkovereenkomst
POP
Persoonlijk ontwikkelingsplan
PTA
Programma van toetsing en afsluiting
PTC
Praktijktrainingscentrum
PVB
Proeve van Bekwaamheid
ROC
Regionaal opleidingscentrum
SAR
Sector adviesraad
WEB
Wet Educatie en beroepsonderwijs
24 Clusius College
BPV-gids mbo
BPV
Voorbereiding en Matching
BPV-periode
Beoordeling Evaluatie
Zorgt ervoor dat student en praktijkopleider weten wie het aanspreekpunt in de onderwijsinstelling is en wanneer deze bereikbaar is Zorgt voor voldoende begeleiding conform de afspraken in de praktijkovereenkomst Bewaakt de voortgang en de aansluiting van de leerdoelen van de student op de leermogelijkheden in het bedrijf Zorgt voor een competente en toegewijde BPV-begeleider Zorgt voor objectieve beoordeling van de student Heeft contact met het bedrijf over de beoordeling van de BPV en de evaluatie van de BPV-periode. De onderwijsinstelling neemt hiertoe het initiatief Neemt het oordeel van het bedrijf over de BPV van de student mee als onderdeel van de beoordeling Koppelt de beoordeling aan het bedrijf terug
Is goed voorbereid en gemotiveerd om aan de BPV te beginnen Houdt zich aan de afspraken die in de praktijkovereenkomst zijn gemaakt Volgt instructies van de praktijkopleider op Koppelt terug aan de BPVbegeleider van de onderwijsinstelling
Zorgt dat alle onderdelen van het BPV-programma zijn afgerond en ingeleverd
Beoordeelt de student aan het einde van de BPV-periode op basis van gemaakte afspraken in de praktijkovereenkomst Heeft contact met de onderwijsinstelling over de BPV-beoordeling van de student
Zorgt voor de dagelijkse begeleiding en opleiding van de student op de werkvloer Zorgt voor een gekwalificeerde, gemotiveerde en toegankelijke praktijkopleider Voert met de student en de BPV-begeleider begeleidingsen voortgangsgesprekken
Is een door het KBB erkend leerbedrijf Kijkt of de verwachtingen van de student en het bedrijf op elkaar aansluiten Maakt concrete afspraken met de onderwijsinstelling en de student over vorm, inhoud, begeleiding en beoordeling van de BPV-periode Legt deze afspraken vast in de overeenkomst die de onderwijsinstelling levert
HET LEERBEDRIJF
Traint en coacht de praktijkopleider in valide en objectieve BPVbeoordeling Voorziet de praktijkopleider en het bedrijf van adviezen en hulpmiddelen om goed te kunnen beoordelen
Traint en coacht de praktijkopleider en voorziet deze van adviezen en hulpmiddelen om zijn taak goed uit te kunnen voeren Stimuleert de gelijkwaardige samenwerkingsrelatie tussen onderwijsinstelling en bedrijf Voorziet - als nodig - in overleg met de onderwijsinstelling in een vervangende BPV-plaats voor de student
Zorgt voor voldoende erkende leerbedrijven en werft nieuwe bedrijven op basis van behoefte Zorgt voor erkenning binnen twee weken Maakt het aanbod aan leerbedrijven met BPV-plaatsen bekend in het openbaar register en op www.stagemarkt.nl Ondersteunt het bedrijf zich te profileren in www.stagemarkt.nl Ondersteunt de onderwijsinstelling in het gebruik van www.stagemarkt.nl en bij de matching van student en leerbedrijf
HET KENNISCENTRUM
Onderwijsinstelling en bedrijf evalueren de BPV-periode met de student Onderwijsinstelling en bedrijf evalueren hun samenwerking rond de BPV en kijken waar verbetering mogelijk is Het kenniscentrum beantwoordt de vraag aan de hand van deze evaluaties of het bedrijf met deze praktijkopleider een ‘duurzaam’ leerbedrijf is Het kenniscentrum ondersteunt het bedrijf desgewenst bij het opstellen en uitvoeren van een verbeterplan Het kenniscentrum beëindigt indien nodig de erkenning
Bereidt de student praktijkgericht voor op de BPV-plaats Ondersteunt de student bij het zoeken naar een BPV-plaats Zorgt voor goede match tussen student en bedrijf Zorgt voor bedrijfsoriëntatie, presentatie en sollicitatievaardigheden Zorgt voor heldere voorlichting voor de start van de BPV-periode over verantwoordelijkheden en verplichtingen van bedrijf en school Maakt in de praktijkovereenkomst concrete afspraken met het bedrijf over de vorm en inhoud van de BPV, manier en frequentie van de begeleiding, persoonlijk leerprogramma en toetsingsmethoden
DE ONDERWIJSINSTELLING
Zoekt informatie over het bedrijf Oriënteert zich op branches, beroepen, bedrijven en leermogelijkheden Weet wat hij wil leren Is gemotiveerd Presenteert zich goed aan het bedrijf
DE STUDENT
PROTOCOL
Algemene contactgegevens Clusius College Alkmaar (vmbo/mbo) Directie: Wim van Reenen / Freek Klijzing Drechterwaard 10-16, 1824 EX tel (072) 561 09 34 e-mail:
[email protected]
Clusius College Hoorn (vmbo/mbo) Directeur: Els Welbedacht Blauwe Berg 3, 1625 NT tel (0229) 25 94 94 e-mail:
[email protected]
Clusius College Schagen (vmbo/mbo) Directeur: Adrie Lugtig - Ouweltjes De Boomgaard 9, 1741 MD tel (0224) 21 27 25 e-mail:
[email protected]
Centraal Bureau Clusius College / Stichting Uitwisseling Voltastraat 1, 1817 DD Alkmaar tel (072) 514 76 66 e-mail Centraal Bureau:
[email protected] e-mail Stichting Uitwisseling:
[email protected]
Relevante websites www.clusius.nl www.aequor.nl www.kwalificatiesmbo.nl www.sbb.nl www.subsidiecalculator.nl www.ib-groep.nl
26 Clusius College
www.clusius.nl
BPV-gids mbo