Boxtel Bicycle

Fietsplan Boxtel

Boxtel Bicycle 2010 - 2020 Definitief | Utrecht, 17 augustus 2010

Inhoudsopgave 1.

Totstandkoming van het fietsplan

5

1.1

Fietsplan eerste stap om fietsgebruik te stimuleren

5

1.2 1.3

Fietsbalans Opbouw van het fietsplan in drie fases

5 5

1.4 1.5

Ter inspiratie: bezoek aan de fietsstad van Nederland Maatschappelijk breed gedragen plan

7 8

1.6

Samenhang met overige beleidsvelden

9

2.

Fietsvisie 2011-2020

11

3.

Marktanalyse: huidige situatie

14

4.

Klantgroepen

17

4.1 4.2

Wat zijn klantgroepen? Recreatief verkeer

17 18

4.3 4.4

Winkelend publiek Woon-werkverkeer

20 21

4.5 4.6

Scholieren 65-plussers

21 23

5.

6.

Drie beleidsprogramma’s

24

5.1

Mix van infrastructuur en aanvullende maatregelen

24

5.2 5.3

Infrastructuur Stallingsvoorzieningen

24 29

5.4

Gedragsbeïnvloeding: communicatie, campagnes en educatie

30

Uitvoeringsprogramma Boxtel Bicycle

32

6.1

Ambitieniveau van het Uitvoeringsprogramma

32

6.2 6.3

Toelichting op de onderdelen van het uitvoeringsprogramma Financiën voor de uitvoering

33 33

6.4 6.5

Beheer en onderhoud infrastructuur Het uitvoeringsprogramma

34 35

6.6 6.7

Relatie met uitvoeringsprogramma’s andere beleidsvelden Gemeentelijke organisatie

39 39

Bijlagen Bijlage 1: Overzicht relevante beleidsplannen Bijlage 2: Hoofdfietsnetwerk 2010 - 2020 Bijlage 3: Groslijst met maatregelen en activiteiten

Boxtel Bicycle| 3

Boxtel Bicycle| 4

1.

Totstandkoming van het fietsplan

1.1

Fietsplan eerste stap om fietsgebruik te stimuleren In december 2008 heeft de gemeenteraad van Boxtel het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) vastgesteld. Eén van de aanbevelingen uit het GVVP betreft het opstellen van een fietsplan waarin het definitieve fietsnetwerk wordt vastgesteld en van waaruit ontbrekende schakels worden ingevuld. Na vaststelling van het GVVP heeft de raad het college opdracht gegeven tot het opstellen van dit fietsplan. Op basis van het fietsplan wil de gemeente Boxtel de komende jaren concrete stappen zetten om het fietsgebruik te stimuleren.

1.2

Fietsbalans 1

In het voorjaar van 2009 heeft de Fietsersbond de Fietsbalans-2 uitgevoerd in Boxtel . De Fietsbalans is een benchmark waarmee het fietsbeleid van gemeenten op basis van objectieve criteria wordt beoordeeld en vergeleken. Ook in 2004 heeft de gemeente Boxtel meegedaan aan het onderzoek, waardoor het mogelijk is een vergelijking te maken. De Fietsbalans maakt gebruik van meerdere onderzoekstechnieken: •

Met behulp van een enquête onder ambtenaren is informatie verzameld over de manier waarop het fiets- en verkeersbeleid tot stand komt en is vastgelegd.

•

Er is een telefonische enquête afgenomen onder 100 fietsers in Boxtel, waarin hun mening is geïnventariseerd. De enquête ging bijvoorbeeld in op de tevredenheid over fietsenstallingen, fietscomfort en de fietsambities van de gemeente.

•

Analyse van gegevens uit landelijke databestanden, waaronder mobiliteitsgegevens,

•

Fietsparkeeronderzoek bij publieksaantrekkende bestemmingen, zoals winkelgebieden,

gegevens over stedelijke dichtheid en verkeersveiligheid. openbaar vervoerknooppunten, onderwijsinstellingen, sportcomplexen en uitgaansgelegenheden. •

Praktijkmeting met behulp van een meetfiets en meetauto, om de fietsinfrastructuur te beoordelen op vijf hoofdeisen: samenhang, directheid, aantrekkelijkheid, veiligheid en comfort.

De resultaten van de Fietsbalans zijn gebruikt voor het in kaart brengen van de huidige situatie (zie hoofdstuk 3) en een groot deel van de aanbevelingen heeft een plek gekregen in het uitvoeringsprogramma.

1.3

Opbouw van het fietsplan in drie fases Bij het opstellen van het plan heeft de gemeente drie fases doorlopen: 1.

fietsvisie

2.

fietsbeleid

3.

uitvoeringsprogramma

1

Het college van B en W heeft de Fietsbalans in november 2009 vastgesteld en op 1 december 2009 zijn de resultaten gepresenteerd aan de Commissie Ruimtelijke Zaken. Boxtel Bicycle| 5

Elke fase bestaat uit een aantal stappen. Het onderstaande schema geeft de totstandkoming van het fietsplan schematisch weer.

Fase 1 Fietsvisie

Bepalen (Fiets)doelstellingen

Wensen en behoeften klantgroepen

Opstellen 3 ambitiescenario’s

Benoemen en keuze klantgroepen

Fietsvisie Beoogde rol van de fiets in het mobiliteitsbeleid

Marktanalyse Wie maakt wanneer, waarheen en waarom (geen) gebruik van de fiets

Fase 2 Fietsbeleid Inframaatregelen

Aanvullende maatregelen

Fietsinfrastructuur en stallingen

Marketing en communicatie

Prioriteren Toetsing bijdrage van maatregelen aan doelstellingen

Fase 3 Uitvoeringsprogramma Uitvoeringsprogramma Planning en kosten van verschillende maatregelen

Fase 1: Fietsvisie In de fietsvisie is het ambitieniveau van het gemeentebestuur vastgelegd. De gemeenteraad heeft op 23 februari 2010 de visie vastgesteld. Wat hield de visie ook alweer in en hoe is deze tot stand gekomen? De visie beschrijft het eindbeeld van het fietsklimaat dat de gemeente voor het jaar 2020 voor ogen heeft. Fase 1 begon met het bepalen van fietsdoelstellingen: wat wil de gemeente bereiken met haar fietsbeleid? Deze doelstellingen zijn verwoord in drie ambitiescenario’s (naar 2

analogie van de scenario’s die de provincie Brabant hanteerde bij het opstellen van het provinciale plan): 1. status quo; 2. een tandje erbij; 3. in de hoogste versnelling. Elk scenario is gekoppeld aan een hoofddoelstelling, weergegeven in het percentage dat de fiets in 2020 heeft in de modal split. In scenario 1 behoudt de fiets het aandeel dat het nu heeft in de modal split.

2

Wanneer wij in dit document spreken van ‘Brabant’, dan gaat het over de provincie Noord-Brabant. Boxtel Bicycle| 6

Scenario 1, status quo, viel meteen af, omdat de commissie Ruimtelijke Zaken nadrukkelijk de ambitie uitsprak méér te willen doen aan het fietsbeleid dan in de huidige situatie. Doorgaan op de oude voet was voor de commissie geen optie. Daarom zijn alleen de scenario’s 2 en 3 verder uitgewerkt. Deze scenario’s zijn vervolgens samen met de fietsvisie voorgelegd aan de gemeenteraad. De gemeenteraad heeft de fietsvisie op 23 februari 2010 vastgesteld. De gemeenteraad heeft op dat moment nog geen keus gemaakt uit de twee scenario’s, maar aangegeven met beide scenario’s verder te willen gaan. Het ambitieniveau van de gemeente blijkt uit de maatregelen die in het uitvoeringsprogramma staan. De fietsvisie staat weergegeven in hoofdstuk 2.

Fase 2: Fietsbeleid Het fietsbeleid volgt op de visie. In deze fase zijn de beleidsdoelstellingen geconcretiseerd. De huidige situatie is in kaart gebracht, er zijn klantgroepen benoemd en de wensen en behoeften van fietsers zijn geconsulteerd. Het fietsbeleid doet uitspraken over wenslijnen van fietsroutes en het aantal fietsparkeerplaatsen dat dient te worden gecreëerd. Ook worden uitspraken gedaan over communicatie, educatie en gedragsbeïnvloeding en subsidiemogelijkheden. Het fietsbeleid is omschreven in de hoofdstukken 3 tot en met 5.

Fase 3: Uitvoeringsprogramma Het uitvoeringsprogramma ligt voor vier jaar vast: 2011 – 2014. In het uitvoeringsprogramma staat wat de gemeente per jaar moet doen om de ambities voor 2020 waar te maken. Het uitvoeringsprogramma bestaat uit een lijst met maatregelen, met per maatregel specificaties wat betreft doelstellingen, kosten, te betrekken partijen, et cetera. Ook monitoring maakt deel uit van het uitvoeringsprogramma, zodat in 2015 kan worden getoetst wat is bereikt. Afhankelijk van de behaalde resultaten tot dan toe zal het fietsbeleid worden geactualiseerd en een uitvoeringsprogramma voor de periode 2016-2020 worden opgesteld. Het uitvoeringsprogramma staat in hoofdstuk 6.

1.4

Ter inspiratie: bezoek aan de fietsstad van Nederland Bezoek aan Houten: fietsstad van Nederland De wethouder Verkeer en een aantal leden van de commissie Ruimtelijke Zaken hebben op 18 december 2009 een bezoek gebracht aan de gemeente Houten om inspiratie op te doen en te discussiëren over hun eigen visie op het fietsbeleid. De Fietsersbond heeft Houten in 2008 benoemd tot ‘Fietsstad van Nederland’, een titel die zij op het moment van schrijven nog steeds draagt. De sleutel tot het succes van Houten is de centrale rol die de fiets heeft bij de inrichting van nieuwe wijken en herinrichting van bestaande infrastructuur. Er is een uitgebreid fijnmazig net met brede fietspaden, die het centrum, alle wijken en functies met elkaar verbindt. Voor de auto is er plaats op de rondweg en een aantal radiale toegangswegen naar het centrum en het station. Dankzij dit beleid is het fietsgebruik in Houten hoger dan in de rest van Nederland. Dit uit zich bijvoorbeeld in het hoge aantal bakfietsen en het grote aantal kinderen dat op gemiddeld jongere leeftijd zelfstandig naar school fietst.

Boxtel Bicycle| 7

De Houtense wethouder van Ruimtelijke Ordening gaf een toelichting op de achterliggende visie en uitgangspunten van het fietsbeleid en na afloop van de presentatie gingen de Boxtelse commissieleden in gesprek met Houtense gemeenteraadsleden. Het tweede deel van het programma vond buiten plaats. De Houtense wethouder en de beleidsmedewerker die het fietsbeleid coördineert lieten een aantal voorbeelden zien waar het Houtense pro-fietsbeleid tot uiting komt. Zij lieten bijvoorbeeld zien dat het uitgangspunt is dat fietsers op het hoofdfietsnetwerk altijd voorrang hebben op ander verkeer, ook als daar een ongelijkvloerse kruising voor nodig is. Ook toonden ze de inrichting van een woonwijk waarbij fietsers kriskras door de wijk kunnen fietsen en auto’s er omheen worden geleid.

Vertaling naar Boxtelse situatie Hoewel de situatie in Houten niet één op één te vertalen is naar de Boxtelse situatie, geeft het wel een beeld van de mogelijkheden die je als gemeente hebt. Op de terugreis hebben de commissieleden aan de hand van een aantal stellingen gediscussieerd over het ambitieniveau: hoe ver willen zij gaan voor fietsers in Boxtel en welke rol krijgen fietsers als er meerdere belangen spelen en keuzes moeten worden gemaakt? De visie in hoofdstuk 2 is opgesteld op basis van de standpunten van de commissieleden.

1.5

Maatschappelijk breed gedragen plan De gemeente vindt het belangrijk dat het fietsbeleid breed gedragen wordt door betrokkenen in de gemeente Boxtel. Daarom heeft zij verschillende personen en georganiseerde partijen in de vorm van stichtingen, verenigingen, belangengroepen, etc. betrokken bij de uitwerking van het fietsplan.

Fietsersbond De vrijwilligers van de lokale afdeling van de Fietsersbond hebben een actieve bijdrage geleverd aan het onderzoek voor de Fietsbalans. Tijdens het opstellen van het fietsplan is een aantal keren overleg geweest tussen de projectgroep en leden van de lokale Fietsersbond, en heeft de Fietsersbond schriftelijk input geleverd. Tevens hebben vrijwilligers van de Fietsersbond geholpen bij de bemensing van de fietskraam (zie volgende alinea).

Bewoners In het kader van het GVVP konden bewoners via E-spraak hun ideeën voor het mobiliteitsbeleid kwijt door problemen en wensen aan te geven op een interactieve kaart op internet. Bewoners hebben op deze kaart ook punten op fietsgebied aangegeven waaruit de gemeente veel informatie heeft kunnen vergaren. Omdat het GVVP in ging op het totale verkeersbeleid, is er voor gekozen om nog specifieker de fietswensen te achterhalen bij de Boxtelse inwoners. De gemeente heeft de bewoners via de digitale gemeentepagina en het Brabants Centrum opgeroepen hun wensen en klachten op fietsgebied in te dienen. Bewoners konden hiervoor terecht bij de fietskraam met ‘wensput’ en ‘klaagmuur’ die in mei 2010 achtereenvolgens op station Boxtel, in het centrum van Liempde en in het centrum van Boxtel stond. Bij de wensput en klaagmuur waren medewerkers van de gemeente en vrijwilligers van de Fietsersbond aanwezig om bewoners te vragen naar hun ervaringen en om vragen van bewoners te beantwoorden. Een aantal van 125 bewoners dienden een wens of klacht in bij de fietskraam. Daarnaast ontving de

Boxtel Bicycle| 8

gemeente vijf reacties van bewoners die het antwoordformulier uit het Brabants Centrum hadden ingevuld. De input uit E-spraak en de fietskraam is gebruikt voor het inzichtelijk maken van wensen en behoeften van klantgroepen (hoofdstuk 4) en het opstellen van maatregelen in het uitvoeringsprogramma (hoofdstuk 6).

Belangenorganisaties In fase 2 zijn meerdere belangenorganisaties geraadpleegd om hun visie te geven op het fietsbeleid en hun wensen en aandachtspunten aan te geven. In een aantal gevallen heeft een lid van de projectgroep een mondelinge toelichting gegeven tijdens een regulier overleg, in andere gevallen verliep de communicatie schriftelijk. De volgende belangenorganisaties hebben gelegenheid gekregen te reageren op het fietsplan en de deelproducten die eraan vooraf gingen:

1.6

•

Seniorenraad;

•

KBO, Katholieke Bond voor Ouderen;

•

WMO Adviesraad;

•

Adviesraad Duurzame Ontwikkeling;

•

Platform Toerisme;

•

Werkgroep Promotie Liempde;

•

Platform Integratie;

•

Schoolbesturen.

Samenhang met overige beleidsvelden Brede ambtelijke projectgroep De fiets levert niet alleen een bijdrage aan bereikbaarheidsdoelstellingen, maar ook aan doelstellingen binnen andere beleidsvelden, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid (het is een milieuvriendelijke vorm van mobiliteit) en welzijn (fietsen is gezond). Daarom is gewerkt met een brede ambtelijke projectgroep die naast medewerkers van het team Verkeer ook bestond uit de bedrijfscontactfunctionaris en medewerkers op het gebied van:

•

milieu;

•

communicatie;

•

gezondheid;

•

duurzaamheid;

•

toerisme;

•

wegbeheer;

•

economie;

•

plattelandsvernieuwing.

Er is gedurende het proces in wisselende samenstellingen overleg geweest met de projectgroep, waarbij steeds is gekeken welke personen op dat moment relevant waren. De projectgroepleden hebben daarnaast in elke fase gelegenheid gehad om schriftelijk op de stukken te reageren.

Boxtel Bicycle| 9

Samenhang met andere beleidsplannen Bij het benoemen van doelstellingen en maatregelen hebben wij geput uit fietsbeleidsplannen op provinciaal en regionaal niveau en gemeentelijke plannen met andere beleidsonderwerpen. Het gaat om de volgende nota’s:

•

Fietsbeleidsplan provincie Brabant ‘Fiets in de hoogste versnelling’.

•

Regionaal fietsplan GGA-regio ’s-Hertogenbosch.

•

Beleidsprogramma 2010-2014 ‘Samen verder: de burger centraal’.

•

Strategische visie 2020: ‘Boxtel, duurzaam en dynamisch in het Groene Woud’.

•

Beleidsplan toerisme en recreatie, ‘Bruisend centrum in het Groene Woud’.

•

Economische visie.

•

Notitie maatschappelijk welzijn 2010.

•

Integraal Dorpsontwikkelingsplan (iDOP) Liempde.

•

Nota Duurzame Ontwikkeling Boxtel: 100 stappen in een sprong naar duurzaamheid.

•

Programma Verkwikkend buitengebied 2009 - 2013.

•

Parkeerplan Boxtel Centrum.

•

Nota Integraal Veiligheidsbeleid.

•

Nota Integraal Jeugdbeleid 2002.

Boxtel Bicycle| 10

2.

Fietsvisie 2011-2020 De gemeenteraad heeft de onderstaande visie 23 februari 2010 vastgesteld. Het fietsgebruik binnen de gemeente Boxtel is al hoog, maar heeft nog voldoende potentie om te groeien. De fiets is een duurzaam vervoermiddel en draagt bij aan de bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid van Boxtel. Daarnaast verbetert het de luchtkwaliteit in de gemeente en de gezondheid van onze inwoners. Een heldere ambitie is daarom noodzakelijk. Onze fietsvisie is gericht op het stimuleren van het fietsgebruik en niet op het ontmoedigen van het autogebruik. Het gaat bovendien om meer dan alleen de infrastructuur. Wij hanteren de volgende uitgangspunten voor het fietsbeleid in de komende 10 jaar:

1. Toename van het fietsgebruik van 5% Inwoners van de gemeente Boxtel worden meer dan in 2009 verleid om te gaan fietsen. Het gebruik van de fiets is onderdeel van het dagelijkse patroon van de inwoners van Boxtel. Iedereen beseft dat de fiets in veel gevallen het snelste vervoermiddel is om binnen de gemeente te reizen. Was in 2009 het aandeel van de fiets op de korte verplaatsingen nog 39%, in 2020 is dat toegenomen tot 44%. Boxtel kan zich met dit aandeel meten met andere middelgrote gemeenten, zoals Culemborg en Raalte.

2. Centrale rol van de fiets in het gemeentelijk beleid In een vroeg stadium van de gemeentelijke planvorming is er aandacht voor de positie van de fiets. De fiets is leidend bij het ontwerpen van bouw- en inrichtingsplannen. De fiets draagt niet alleen bij aan de bereikbaarheid van Boxtel, maar kan ook een bijdrage leveren aan het behalen van milieu-, duurzaamheids- en welzijnsdoelstellingen. Daarom speelt de fiets ook in deze beleidsvelden een prominente rol. Om de positie van de fiets binnen de gemeentelijke planvorming te waarborgen is één medewerker binnen de gemeente verantwoordelijk voor het fietsbeleid: de gemeentelijke fietscoördinator. Hij of zij is het aanspreekpunt voor de uitvoering en vormgeving van het fietsbeleid. Fietsgerelateerde vragen en klachten die binnenkomen bij de Servicelijn Openbare Werken komen terecht bij de fietscoördinator en ook voor collega’s is het duidelijk bij wie ze terecht kunnen met hun vragen of opmerkingen over het fietsbeleid.

3. De gemeente is trots op haar fietsbeleid en draagt dat uit De gemeente Boxtel vervult een voortrekkersrol als het gaat om het stimuleren van het fietsgebruik. Zij geeft zelf als werkgever het goede voorbeeld door in de secundaire arbeidsvoorwaarden van haar medewerkers maatregelen op te nemen die het fietsgebruik stimuleren. Op de gemeentelijke website is allerlei informatie te vinden over fietsen: over campagnes, fietsenstallingen, werkzaamheden en fietsroutes. Ook communiceert de gemeente via persberichten over de realisatie van fietsprojecten.

Boxtel Bicycle| 11

4. De gemeente vindt het belangrijk dat bewoners en belanghebbenden meedenken over het fietsbeleid De wethouder Verkeer heeft regelmatig overleg met de Fietsersbond en andere belangenorganisaties. Inwoners en belanghebbenden kunnen met hun ideeën en klachten over het fietsbeleid terecht bij de Servicelijn Openbare Werken. Mensen maken hier gebruik van, omdat duidelijk is dat de gemeente ook echt iets met hun idee of klacht doet. De gemeente voert reparaties of onderhoudswerkzaamheden snel uit en laat de melder ook weten wanneer de reparatie wordt uitgevoerd.

5. Het hoofdfietsnetwerk is aantrekkelijk en van hoge kwaliteit Het hoofdfietsnetwerk verbindt alle belangrijke bestemmingen binnen de gemeente Boxtel en takt aan op het provinciale fietsnetwerk. De gemeente stelt eisen waar het hoofdfietsnetwerk aan moet voldoen. Het gaat dan vooral om inrichtingseisen op het gebied van comfort, veiligheid en directheid. Het hoofdfietsnetwerk bestaat uit brede, en daar waar mogelijk, vrijliggende fietspaden en is uitgevoerd in rood asfalt. Om aantrekkelijke fietsroutes te creëren liggen zoveel mogelijk delen van het hoofdfietsnetwerk in autoluwe gebieden; de auto is dan hooguit te gast op zogenoemde ‘fietsstraten’. Tevens is het hoofdfietsnetwerk voorzien van bewegwijzering met daarop de omliggende kernen en belangrijkste voorzieningen in de gemeente Boxtel. Daar waar het hoofdfietsnetwerk andere wegen kruist, hebben fietsers voorrang. Op locaties waar het hoofdfietsnetwerk een (drukke) gebiedsontsluitingsweg voor autoverkeer kruist, lost de gemeente dit op met een ongelijkvloerse kruising of met (bij) een (bestaande) rotonde. Het plaatsen van een verkeerslicht geldt als ‘second best’ oplossing. Ook de sociale veiligheid op het fietsnetwerk heeft binnen de gemeente volop aandacht. Het netwerk is goed verlicht. Daarbij maakt de gemeente zoveel mogelijk gebruik van dynamische verlichting, zodat alleen energie wordt gebruikt op de momenten dat het nodig is.

6. Iedereen kan fietsen De gemeente vindt het belangrijk dat alle inwoners kennis kunnen maken met de fiets als geschikt vervoermiddel. Fietsen bevordert de sociale cohesie en wanneer veel mensen fietsen, verbetert ook het gevoel van sociale veiligheid op straat. De gemeente stimuleert daarom mensen die nog niet kunnen fietsen om op de fiets te stappen, bijvoorbeeld in de vorm van fietslessen. Alle inwoners van de gemeente Boxtel beschikken over een fiets. De gemeente heeft een speciale fietsregeling voor minima, zodat zij een goede fiets kunnen aanschaffen. Voor bezoekers van de gemeente (toeristen en recreanten) stimuleert de gemeente mogelijkheden om fietsen te huren.

Boxtel Bicycle| 12

7. Kinderen kunnen zelfstandig deelnemen aan het verkeer De gemeente vindt het belangrijk dat kinderen op jonge leeftijd zelfstandig leren deelnemen aan het verkeer, als voetganger en als fietser. Dit is niet alleen de verantwoordelijkheid van de ouders en de scholen, maar ook nadrukkelijk van de gemeente. Daarom heeft de gemeente veel aandacht voor de verkeersveiligheid op schoolroutes, zodat kinderen al op jonge leeftijd zelfstandig naar school kunnen fietsen. De gemeente ondersteunt basisscholen bij de uitvoering van fietsstimuleringsprojecten. Met die projecten leren kinderen dat fietsen leuk, gezond en goed voor het milieu is. Leerlingen willen graag met de fiets naar school en halen hun ouders over hen wat minder vaak met de auto te brengen. Hierdoor gaan zoveel mogelijk (basisschool)leerlingen fietsend naar school.

8. Voldoende en veilige stallingsruimte voor fietsen Inwoners en bezoekers van de gemeente Boxtel kunnen hun fiets veilig stallen. Er zijn bewaakte stallingen beschikbaar om de fiets in de buurt van het centrum en het station te parkeren. De openingstijden van deze stallingen sluiten aan bij winkeltijden en treintijden. Daarnaast zijn er dichtbij winkels, voorzieningen en scholen onbewaakte stallingen met aanbindmogelijkheid. De fiets wordt niet alleen gebruikt om van A naar B te reizen, maar vervult ook een rol in de ketenverplaatsing. Daarom zijn er bij belangrijke bushaltes overdekte fietsenstallingen. De gemeente werkt intensief samen met de politie om fietsendiefstal te voorkomen en voert antidiefstalcampagnes uit.

9. Serieus investeren in fietsbeleid Om de ambities waar te maken reserveert de gemeente structureel een bedrag voor de uitvoering van het fietsbeleid. De gemeente spant zich daarnaast in om optimaal gebruik te maken van de provinciale en landelijke subsidieregelingen. Op deze manier kunnen we serieus investeren in het gemeentelijke fietsbeleid.

Boxtel Bicycle| 13

3.

Marktanalyse: huidige situatie In dit hoofdstuk gaan wij in op de huidige situatie in Boxtel op fietsgebied. We gaan in dit hoofdstuk in op de kwaliteit van fietsvoorzieningen en hoeveel er wordt gefietst. De uitkomsten van de Fietsbalans vormen de belangrijkste bron bij het in kaart brengen van de huidige situatie. De onderstaande grafiek geeft de score weer van Boxtel op de aspecten die de Fietsersbond heeft gemeten. De oranje vlek geeft de huidige situatie weer, de donkerrode lijn de score in 2004. De grafiek laat zien dat Boxtel op de meeste aspecten vooruitgang heeft geboekt, met name het comfort is verbeterd. Verder scoort Boxtel gemiddeld beter dan andere kleine gemeenten, met name op verkeersveiligheid en fietsgebruik. Voor de volledige rapportage verwijzen wij naar de projectensite van de gemeente Boxtel.

3

Fiets meest gebruikte vervoermiddel voor korte verplaatsingen… De kern Boxtel (20.000 inwoners) heeft een hoge stedelijke dichtheid. Mede hierdoor ligt het fietsgebruik in Boxtel hoger dan in vergelijkbare gemeenten: door de hoge dichtheid van de bebouwing liggen bestemmingen dicht bij elkaar en zijn fietsverplaatsingen in veel gevallen sneller dan autoverplaatsingen. In de jaren 2003-2007 werd 39% van de verplaatsingen tot 7,5 kilometer per fiets afgelegd en 36% met de auto. De fiets is het meest gebruikte vervoermiddel voor verplaatsingen binnen de gemeente, en het fietsgebruik in Boxtel ligt daarmee hoger dan in andere kleine gemeenten. De kanttekening hierbij is dat Boxtelaren in totaal minder autoverplaatsingen maken dan in vergelijkbare gemeenten, maar het aantal autoverplaatsingen 4

op afstanden onder de 7,5 kilometer is gemiddeld.

3

Wanneer in dit fietsplan de term ‘korte verplaatsing’ wordt gebruikt, dan verwijst dat naar alle verplaatsingen

korter dan 7,5 kilometer. 4

Bron: Onderzoeksverslag Fietsbalans-2 Boxtel, Fietsersbond, oktober 2009. Boxtel Bicycle| 14

…maar het gebruik lijkt te dalen De fiets lijkt in Boxtel terrein te verliezen ten opzichte van de auto: in de periode 1999-2003 was het aandeel nog 41%, in de periode 2003-2007 is dit gedaald tot 39%. In deze periode zijn er geen maatschappelijke of ruimtelijke ontwikkelingen geweest die deze daling kunnen verklaren. Ook is het aandeel korte autoritten bij autopassagiers (10%) in Boxtel opvallend groter dan gemiddeld in kleine steden. Dat zou er bijvoorbeeld op kunnen wijzen dat kinderen in Boxtel vaker dan gemiddeld met de auto worden gebracht en minder vaak zelf fietsen.

Sterke en zwakke punten fietsbeleid Boxtel Uit de resultaten van de Fietsbalans, de analyse uit het GVVP en gesprekken met bewoners komen een aantal sterke en zwakke punten van het fietsbeleid naar voren. Per punt is weergegeven of deze afkomstig is uit de Fietsbalans (FB) of het GVVP. Sterke punten

•

Het Boxtelse hoofdfietsnetwerk bevat in voldoende mate de veelgebruikte routes van fietsers. (FB)

•

De fietsenstallingen bij het station, centrum en gemeentehuis zijn van goede kwaliteit. Een aantal basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs heeft in de Fietsbalans bonuspunten gekregen vanwege bewaakte stallingen, overkapte fietsparkeerplaatsen en/of schadevrije rekken. (FB)

•

Fietsers in Boxtel lopen een laag risico het slachtoffer te worden van een ernstig ongeval. Boxtel scoort op dit punt beter dan het gemiddelde van kleine gemeenten. (FB).

•

Fietsers hebben in Boxtel weinig oponthoud doordat er op fietsroutes weinig kruispunten met verkeerslichten zijn. (FB)

•

Het aantal ongevallen neemt sinds 2002 af. Deze daling wordt deels veroorzaakt doordat de gemeente de afgelopen vijf jaar heeft geïnvesteerd in een Duurzaam Veilige inrichting van verblijfsgebieden en het verbeteren van fietsvoorzieningen. (GVVP)

•

In een steekproef van 100 Boxtelaren was een relatief groot deel tevreden over de ambities van de gemeente en het fietscomfort. (FB) Ook bij de fietskraam in Liempde, Station Boxtel en Boxtel Centrum gaven veel Boxtelaren aan tevreden te zijn over de fietsvoorzieningen in Boxtel.

Zwakke punten

•

Fietsers hebben op kruispunten onvoldoende recht op voorrang. (FB)

•

De omrijdfactor is matig, omdat fietsers in Boxtel bij veel verplaatsingen te ver moeten omrijden ten opzichte van de hemelsbrede afstand. (FB)

•

De gemiddelde wachttijd bij verkeerslichten voldoet niet aan de normen van de Ontwerpwijzer Fietsverkeer. (FB)

•

Boxtel scoort matig op comfort. Dit komt met name door smalle fietssuggestie en fietsstroken: op bijna de helft van de 6,5 kilometer onderzochte wegvakken kunnen ouder en kind niet naast elkaar fietsen. (FB)

•

Boxtel scoort slecht op wegdekkwaliteit. Dit komt met name door de toepassing van tegels en

•

Het fietsnetwerk kruist relatief vaak 50 km-wegen, wat de verkeersveiligheid niet ten goede

klinkers. Het aandeel asfaltverharding is relatief laag. (FB) komt. (FB)

•

Gescheiden fietsvoorzieningen op wegen met een snelheidsregime van 50 km/uur ontbreken vaker dan gemiddeld. (FB)

Boxtel Bicycle| 15

•

Er zijn onvoldoende stallingsvoorzieningen met aanbindmogelijkheid in het uitgaansgebied, bij het ziekenhuis en de muziekschool. (FB)

•

De situering van fietsparkeervoorzieningen ten opzichte van aanrijroutes is onvoldoende bij het theater, in het centrum en bij basisscholen. (FB)

•

In een steekproef onder 100 Boxtelaren was een relatief groot deel ontevreden over de aanpak van fietsdiefstal en fietsenstallingen. (FB)

•

Probleem op het gebied van de verkeersveiligheid is dat een relatief groot aandeel fietsen betrokken bij de ongevallen. Boxtel scoort op dit punt slechter dan het Brabantse gemiddelde. (GVVP).

•

Wat het fietsbeleid op papier betreft, heeft Boxtel een beperkt aantal concrete doelstellingen, ontbreken kwaliteitseisen aan het (hoofd)fietsroutenetwerk en is er slechts beperkt fietsparkeerbeleid. (FB)

•

Vergeleken bij de rest van Brabant is een relatief groot aandeel fietsers bij ongevallen betrokken. (GVVP)

•

Voetgangers- en fietsoversteekplaatsen worden op meerdere locaties als problematisch beschouwd. (GVVP)

•

Hard rijdend gemotoriseerd verkeer zorgt voor veel onveiligheid voor fietsers. (GVVP)

Boxtel Bicycle| 16

4.

Klantgroepen

4.1

Wat zijn klantgroepen? Ieder mens is uniek en heeft zijn eigen pakket aan wensen en eisen op fietsgebied. Ook de voorwaarden waaraan moet zijn voldaan voordat iemand gaat fietsen, zijn per persoon verschillend. Toch kan de gemeente Boxtel met het fietsbeleid niet voor ieder individu een unieke fietsdienst of een uniek fietsproduct op maat maken. Daarom delen wij alle individuen op in homogene groepen of segmenten: zogenaamde ‘klantgroepen’. De homogeniteit van een klantgroep wordt bepaald door het feit dat de individuele klanten op een aantal punten sterke overeenkomsten met elkaar vertonen.

Opbouw van het hoofdstuk In dit hoofdstuk introduceren wij elke klantgroep met een korte beschrijving. De focus ligt hierbij op het reismotief waarvoor de fiets wordt gebruikt. Wij onderscheiden de volgende klantgroepen:

•

recreatief verkeer;

•

winkelend publiek;

•

woon-werkverkeer;

•

scholieren;

•

65-plussers.

Wij hebben voor de bovenstaande klantgroepen gekozen, omdat het grootste deel van de 5

Boxtelse fietsers is in te delen in één van deze groepen.

Vervolgens gaan wij per klantgroep in op beleidsdoelstellingen waaraan de groep een bijdrage kan leveren. Ten slotte geven wij per klantgroep antwoord op de vraag: wat heeft de klantgroep nodig om (meer) te gaan fietsen? Dit doen wij aan de hand van de volgende punten:

•

Eisen die aan de infrastructuur worden gesteld (directheid, sociale veiligheid, bewegwijzering en vormgeving).

•

Eisen die aan de fietsparkeervoorzieningen worden gesteld (bewaakt versus onbewaakt, overdekt versus niet overdekt, diefstalpreventie, locatie ten opzichte van de eindbestemming en een aanvaardbaar tarief).

•

Eisen die aan aanvullende voorzieningen worden gesteld (promotie, informatievoorziening, alternatieven bij slecht weer, reiskostenvergoedingen en overstappunten).

Het belang dat personen aan deze punten hechten verschilt en daarom is het nuttig hier per subdoelgroep onderscheid in te maken.

5

Naast deze vijf klantgroepen zijn nog meer klantgroepen denkbaar, zoals jongeren, sporters, OV-reizigers,

allochtonen, nieuwe inwoners of mensen met bewegingsarmoede. In overleg met de projectgroep is echter besloten dat maatregelen gericht op deze groepen geen toegevoegde waarde hebben ten opzichte van de vijf geselecteerde klantgroepen. Boxtel Bicycle| 17

4.2

Recreatief verkeer Beschrijving klantgroep Recreatief verkeer is alle verkeer buiten woon-werkverkeer en het zakelijke verkeer. Het Kennisplatform voor Verkeer en Vervoer (KpVV) onderscheidt vijf subdoelgroepen, waarvan er 6

vier relevant zijn voor Boxtel: 1.

Recreatieverkeer in het landelijk gebied Alle verplaatsingen die dag- en verblijfsrecreanten maken in de natuurgebieden rond Boxtel en Liempde: het Groene Woud, de Kampina en de Mortelen.

2.

Vrijetijdsverkeer Alle vrijetijdsverplaatsingen die zijn gericht op activiteiten buitenshuis. In Boxtel gaat het dan bijvoorbeeld om een bezoek aan cafés en restaurants, het Podium, het Oertijdmusuem, een dagje naar recreatieplas de Langspier of het zwembad Dommelbad.

3.

Sociaal verkeer Verplaatsingen die je aflegt om mensen binnen je sociale netwerk te ontmoeten (familie- en vriendenbezoek).

4.

Evenementenverkeer Verplaatsingen naar georganiseerde activiteiten die in korte tijd veel bezoekers trekken. Het gaat dan bijvoorbeeld om de activiteiten op Landgoed Velder, Circus Circulo, de Boeremert en de Boxtelse Bierdagen.

Bijdrage aan beleidsdoelstellingen De recreatieve fietsers leveren een bijdrage aan de doelstellingen die de gemeente heeft op het gebied van toerisme en recreatie. Een toename van het aantal recreatieve fietsers draagt bij aan het duurzaam versterken van de toeristisch-recreatieve sector van de gemeente en een toename van de bestedingen bij horecaondernemingen, verblijfsaccommodaties en winkels. Met name in Liempde wil de middenstand dat het dorpshart aantrekkelijker wordt; een goede bereikbaarheid van de voorzieningen hoort daarbij. De uitdaging voor de gemeente en ondernemers is recreatieve fietsers te verleiden ook in de centra te verblijven, in plaats van de omgeving per fiets te verkennen, of na een bezoek aan het museum de gemeente meteen weer te verlaten.

Wensen recreatieverkeer in het landelijk gebied Recreatieve fietsers in het landelijk gebied rondom de gemeente (het Groene Woud, Kampina, Mortelen) hebben behoefte aan aantrekkelijke, comfortabele, autoluwe en goed bewegwijzerde fietsroutes, die hen langs de mooie plekken in de omgeving leiden. Figuur 1 Fietsroutenetwerk Het Groene Woud

6

Papieren routeboekjes, GPS, knooppuntsysteem; de

Kustverkeer is de vijfde categorie in de lijst met subdoelgroepen die het KpVV onderscheidt. Boxtel Bicycle| 18

recreatieve fietser heeft meerdere bronnen waar hij zijn fietsroutes uit haalt. Wat de recreatieve fietsers bindt, is dat niet de overbrugging van A naar B, maar de fietstocht zélf het doel is. Bij horecavoorzieningen onderweg is het belangrijk dat er voldoende stallingen zijn, voor de rest is de recreatieve fietser niet veeleisend als het om stallingsvoorzieningen gaat. Verder is het handig als er op centrale punten voorzieningen zijn om een band te plakken, de elektrische fiets op te laden of de bidon met water te vullen.

Wensen vrijetijdsverkeer Bij vrijetijdsverkeer leggen mensen de verplaatsing meestal niet alleen af. Op het gebied van infrastructuur is dus behoefte aan voldoende brede fietspaden, zodat men comfortabel naast elkaar kan fietsen. Net als sociaal verkeer wil het vrijetijdsverkeer zo snel mogelijk van A naar B reizen: directheid en doorstroming zijn dus belangrijk. Vrijetijdsfietsers blijven vaak enkele uren op hun bestemming. Zij hebben behoefte aan stallingsvoorzieningen met een goede aanbindmogelijkheid. Bezoekers zijn bereid voor een veilige stalling een stukje te lopen. Verder is het handig als bezoekers hun bagage veilig kunnen opbergen, bijvoorbeeld in kluisjes bij de fietsenstalling. Vrijetijdsfietsers plannen hun uitje van tevoren, en kiezen dan ook meteen hun vervoerswijze. Het moet daarom vooraf duidelijk zijn dat de fiets een prima alternatief is. Hierbij kan het helpen dat naast informatie over autobereikbaarheid ook de fietsbereikbaarheid en informatie over 7

fietsenstallingen een plek krijgen op de website en in informatiefolders van de betreffende voorziening. Voor bezoekers van buiten Boxtel moeten eenvoudig huurfietsen te krijgen zijn, zodat ze met het openbaar vervoer kunnen komen (duurzaam), of van de ene naar de andere voorziening kunnen fietsen. Daarbij vindt deze klantgroep goede bewegwijzering prettig, omdat ze de weg niet kennen.

Wensen sociaal verkeer Sociaal verkeer legt meestal korte afstanden af en blijft daarbij binnen het bebouwde gebied. Deze fietsers zijn niet veeleisend: ze willen zo snel mogelijk van A naar B reizen. Directheid en doorstroming op de route zijn daarbij belangrijk. De fietser stalt de fiets bij het huis van familie of vrienden, dus stelt geen eisen aan stallingsvoorzieningen en heeft ook geen behoefte aan aanvullende voorzieningen. Vanuit de duurzaamheidsgedachte wil de gemeente wel dat mensen die voor korte sociale verplaatsingen de auto gebruiken, af en toe overstappen op de fiets. Gedragsbeïnvloeding voor deze groep is echter lastig in te vullen, onder andere omdat zij moeilijk als groep benaderbaar zijn.

Wensen evenementenverkeer Bezoekers van evenementen hebben grotendeels dezelfde wensen als het vrijetijdsverkeer. Zij vinden het prima hun fiets in een tijdelijke stalling te zetten, mits deze veilig is, dus bewaakt of met

7

Voorbeeld: op de website van het Oertijdmuseum staat nu bij bereikbaarheid alleen iets over

autobereikbaarheid en de telefoonnummers van de Regiotaxi en de Buurtbus. Boxtel Bicycle| 19

een goede aanbindmogelijkheid. Bezoekers van evenementen zijn bereid voor een veilige stalling iets verder te lopen. Ook bij evenementen geldt dat in de vooraankondigingen duidelijk moet zijn dat fietsers welkom zijn, en dat er goede voorzieningen voor hen zijn.

4.3

Winkelend publiek Beschrijving klantgroep Het winkelend publiek in de gemeente Boxtel bestaat uit inwoners uit de gemeente zelf, of de kleine kernen in de omgeving die voor hun dagelijkse boodschappen naar het centrum of één van de wijkwinkelcentra gaan. De groep bestaat voor een deel uit mensen die de ene keer de fiets pakken en de andere keer de auto. Die keuze is afhankelijk van het weer, de hoeveelheid boodschappen die ze nodig hebben en andere activiteiten die ze voor en na het winkelen hebben gepland. De bezoekers van de vrijdagmarkt in Boxtel vormen een subgroep binnen deze klantgroep.

Bijdrage aan beleidsdoelstellingen Winkelend publiek dat met de fiets naar winkelcentra gaat levert een positieve bijdrage aan de leefbaarheid en bereikbaarheid van de centra. Ook leveren fietsende centrumbezoekers een bijdrage aan de duurzaamheidsdoelstellingen van de gemeente.

Wensen winkelend publiek Fietsende winkelbezoekers hebben behoefte aan directe fietsroutes met een goede doorstroming, zodat ze zo snel mogelijk van A naar B gaan. Deze groep fietsers wil de fiets vervolgens zo dicht mogelijk bij de ingang van de winkel stallen in een stalling met aanbindmogelijkheid. Voor bezoekers van de markt geldt dat ze behoefte hebben aan voldoende en veilige stallingen (zichtbaar) in de nabijheid van de markt. Voor mensen die grote hoeveelheden boodschappen hebben kan een gezamenlijke bezorgservice van winkeliers een toegevoegde waarde hebben. Daarmee speel je in op het bezwaar dat men de auto gebruikt vanwege de grote hoeveelheid boodschappen. Om winkelend publiek te motiveren met de fiets te komen, zijn er volop promotiemogelijkheden. Dit bijvoorbeeld in de vorm van acties met winkeliers of, in het geval van Liempde, door fietspromotie te integreren in de bestaande actie ‘Op Liemt gemunt’. Een aandachtspunt voor de maatregelen gericht op deze doelgroep is de huidige inrichting van de Raadhuisstraat. Op dit moment is het voor fietsers op gezette tijden hier verboden te fietsen, op andere momenten is voetgangers- en fietsverkeer gemengd. Veel bewoners hebben bij de fietskraam hun ongenoegen geuit over deze situatie.

Boxtel Bicycle| 20

4.4

Woon-werkverkeer Beschrijving klantgroep De werkgelegenheid is over de hele gemeente verspreid, maar concentreert zich wel op een aantal locaties. Kijkend naar kansrijke klantgroepen voor het fietsbeleid maken wij een verdeling tussen medewerkers van organisaties:

•

in het centrum van Boxtel;

•

in het centrum van Liempde;

•

op de bedrijventerreinen Daasdonk en Ladonk.

Deze verdeling krijgt een plek in het uitvoeringsprogramma. In deze paragraaf zien we de drie categorieën als één klantgroep, omdat zij grotendeels dezelfde wensen hebben.

Bijdrage aan beleidsdoelstellingen Het woon-werkverkeer is met name kansrijk vanwege de omvang van de groep. Deze klantgroep gaat dagelijks naar hun werk: een paar dagen per week met de fiets naar het werk levert al een flinke toename van het aantal fietskilometers op. Het fietsende woon-werkverkeer draagt bij aan de bereikbaarheid van de bedrijventerreinen en in het centrum van Boxtel en Liempde en draagt het bij aan de leefbaarheid in de kernen. Daarnaast is er voor werkgevers het voordeel van lager ziekteverzuim, doordat fietsende werknemers gezonder zijn dan hun autorijdende collega’s.

Wensen woon-werkverkeer Woon-werkverkeer wil zo snel mogelijk van A naar B, dus comfort, directheid en doorstroming zijn belangrijke eisen aan de infrastructuur. Daarnaast willen werknemers die verder weg wonen ook graag een aantrekkelijke route. Voor woon-werkverkeer speelt de onzekerheid van het weer een rol. ’s Ochtends is het misschien droog, maar wat als het ’s middags regent? Daarom willen ze graag alternatief vervoer beschikbaar hebben, zodat ze bij slecht weer hun fiets op het werk kunnen laten staan en op een andere wijze naar huis kunnen komen. Fietsers die verder van hun werk wonen, kunnen behoefte hebben aan een douchevoorziening en een plek om zich om te kleden. Verder hebben ze vaak een duurdere fiets, dus verwachten zij een overdekte en veilige fietsenstalling. Wat betreft gedragsbeïnvloeding zijn er legio mogelijkheden voor woon-werkverkeer. Om fietsers over langere afstanden te verleiden ook met de fiets te gaan, kan een probeeraanbod worden gedaan met elektrische fietsen. Daarnaast is een fietsplan om een ‘gewone’ fiets aan te schaffen ook nog steeds populair bij werknemers. Ten slotte belonen werkgevers autogebruikers vaak in de vorm van een kilometervergoeding, terwijl dit bij de fiets nog veel minder gemeengoed is. Waarom zou je fietsers ook niet belonen met een fietsvergoeding à 19 cent per kilometer?

4.5

Scholieren Beschrijving klantgroep De doelgroep scholieren delen wij op in vier subgroepen:

•

leerlingen basisonderwijs;

•

leerlingen speciaal onderwijs;

Boxtel Bicycle| 21

•

leerlingen voortgezet onderwijs;

•

ouders van leerlingen op het basisonderwijs.

Bijdrage aan beleidsdoelstellingen De scholieren dragen met name bij aan doelstellingen op het gebied van maatschappelijk welzijn. De gemeente heeft als doel de Boxtelse jeugd meer aan het sporten en bewegen te krijgen, onder andere ter bestrijding van overgewicht. Wanneer meer leerlingen van het speciaal onderwijs gaan fietsen, dan helpt dat de kosten voor leerlingenvervoer te beperken en beheersen. Ook draagt het stimuleren van fietsverkeer naar scholen bij aan een veilige schoolomgeving, omdat er minder ouders hun kinderen met de auto naar school brengen. De laatste jaren nemen kinderen op steeds latere leeftijd zelfstandig deel aan het verkeer (de afgelopen 30 jaar is dit toegenomen van 6 naar 9 jaar). Fietsbeleid gericht op scholieren kan deze ontwikkeling een halt toe roepen en misschien zelfs voor een deel terugdraaien. Jong geleerd is oud gedaan. Wanneer op jongere leeftijd wordt begonnen met het aanleren van fietsen en het als een vanzelfsprekend vervoermiddel wordt gezien, zal op volwassen leeftijd de fiets makkelijker als logisch vervoermiddel worden gezien. In de toekomst zullen acties en campagnes ter stimulering van de fiets sneller en beter aanslaan.

Wensen leerlingen basisonderwijs Leerlingen op het basisonderwijs fietsen het liefst zo snel mogelijk zelfstandig naar school, zonder hulp van hun ouders. Hiervoor zijn vooral veilige, autoluwe schoolroutes nodig. Verder moet fietsen naar school vooral leuk zijn. Het spreekt voor zich dat er voldoende stallingen bij de school moeten zijn, bij voorkeur overdekt. Met name de leerlingen in de laagste klassen bepalen niet zelf hoe zij naar school gaan: dat bepalen de ouders. Je kunt het gedrag van ouders wel beïnvloeden via de kinderen. Er liggen vooral kansen voor campagnes met een competitie-element, bijvoorbeeld tussen klassen of scholen onderling. Aandacht voor het verkeer in het onderwijs is daarom noodzakelijk. Gedacht moet worden aan het leren veilig gedragen in het verkeer, het leren omgaan met complexere verkeerssituaties en het met goed gevolg afleggen van een verkeersexamen.

Wensen leerlingen speciaal onderwijs De wensen van leerlingen in het speciaal onderwijs komen in grote lijnen overeen met de wensen van leerlingen in het reguliere basisonderwijs. Wel hebben zij, zeker in het begin, meer behoefte aan begeleiding. Ook leggen zij gemiddeld een grotere afstand af dan basisschoolleerlingen. Goede voorzieningen op de route, die leerlingen aan kunnen doen bij pech of andere gebeurtenissen onderweg, zijn daarom extra belangrijk.

Wensen leerlingen voortgezet onderwijs Leerlingen van het voortgezet onderwijs leggen over het algemeen een langere route af naar school dan basisschoolleerlingen. Zij hechten waarde aan een snelle schoolroute met brede fietspaden, zodat ze makkelijk naast elkaar en in grote groepen kunnen fietsen. Bij aankomst op de school zelf willen ze hun fiets overdekt kunnen stallen. En het zou helemaal handig zijn als de conciërge onder schooltijd kleine fietsreparaties kan uitvoeren, of dat zij onderweg bij mensen langs de route terecht kunnen in het geval van pech onderweg of andere kleine ongemakken.

Boxtel Bicycle| 22

Voor de gedragsbeïnvloeding van deze groep geldt dat leerlingen het idee hebben dat ze het verkeer al goed kunnen overzien, en zelf kunnen inschatten wat veilig is en wat niet. Die ‘zelfoverschatting’ is iets om rekening mee te houden bij het opzetten van eventuele campagnes of acties.

Wensen ouders van leerlingen op het basisonderwijs Veiligheid, veiligheid en nog eens veiligheid, dat is de belangrijkste wens van ouders met schoolgaande kinderen. De schoolroute moet veilig zijn, de schoolomgeving moet veilig zijn en stallingsvoorzieningen moeten veilig zijn. Een veilige route is een autoluwe route, met overzichtelijke kruispunten en veel vrijliggende fietspaden. Hoe veiliger de route, hoe eerder ouders bereid zullen zijn hun kinderen zelfstandig naar school te laten fietsen. Tot die tijd is de auto een aantrekkelijk alternatief om kinderen naar school te brengen. Het naar school brengen is vaak onderdeel van een keten van verplaatsingen: eerst het kind naar school brengen en dan door naar het werk. De uitdaging zit erin de fietsverplaatsing zo aantrekkelijk te maken, dat ouders de auto ervoor laten staan. De basisschool in Liempde laat zien dat onderlinge afspraken hier een prima hulpmiddel bij kunnen zijn.

4.6

65-plussers Beschrijving klantgroep Het aandeel 65-plussers in het verkeer groeit: was hun aandeel in 2005 nog 12%, in 2025 is dat naar verwachting 20%. Hoe ouder mensen zijn, des te kwetsbaarder zijn ze in het verkeer. De kans dat een oudere bij een ongeval letsel oploopt is groter dan bij jongere mensen. Door fysieke beperkingen kost fietsen hen meer energie dan vroeger: ze raken eerder vermoeid en het zichten reactievermogen nemen af. Binnen deze klantgroep richten we ons niet op de vitale oudere, maar juist op de wat minder vitale oudere.

Bijdrage aan beleidsdoelstellingen De uitdaging is ouderen zo lang mogelijk te laten fietsen. Dit draagt bij aan het terugdringen van eenzaamheid bij senioren: zo lang ze mobiel zijn, kunnen ze er met de fiets op uit gaan om andere mensen te ontmoeten.

Wensen ouderen Wel hechten ze aan veilige, autoluwe infrastructuur met zo min mogelijk obstakels. Verder hebben ouderen behoefte aan eenvoudige verkeerssituaties, meer ruimte, korte oversteken over voorrangswegen en langere oversteektijden bij verkeerslichten. Ook hebben ze baat bij aantrekkelijke rustpunten op de route. Naarmate de fysieke gesteldheid afneemt, kan behoefte ontstaan aan een ander type fiets, bijvoorbeeld met een lage instap of met trapondersteuning (elektrische fiets) of meer in de vorm van een scootmobiel. Voor dergelijke type vervoermiddelen gelden strenge eisen aan comfort en breedte van fietsroutes en ze vragen meer ruimte voor stallingsvoorzieningen. Verder vinden veel ouderen het leuk samen fietstochten te maken.

Boxtel Bicycle| 23

5.

Drie beleidsprogramma’s

5.1

Mix van infrastructuur en aanvullende maatregelen Een goed fietsnetwerk is essentieel voor het stimuleren van het fietsgebruik. Het is echter geen garantie voor het behalen van de gemeentelijke doelstellingen die zijn verwoord in de fietsvisie. Daarom is het uitvoeringsprogramma opgebouwd uit infrastructurele maatregelen, fietsparkeren en aanvullende maatregelen. Onder infrastructurele maatregelen vallen alle maatregelen die tot doel hebben het fietsnetwerk te completeren en verbeteren. Aanvullende maatregelen zijn gericht op de kennis, houding en het gedrag van klantgroepen ten opzichte van fietsen. Het uitvoeringsprogramma is opgedeeld in drie beleidsprogramma’s:

5.2

1.

Infrastructuur.

2.

Stallingsvoorzieningen.

3.

Gedragsbeïnvloeding: communicatie, educatie en campagnes.

Infrastructuur Het onderdeel infrastructuur bestaat uit twee delen: het hoofdfietsnetwerk en de kwaliteitseisen die de fietsers aan de fietsvoorzieningen binnen het netwerk stellen. Eerst gaan wij in op het fietsnetwerk en daarna komen de ontwerpeisen aan bod.

5.2.1

Hoofdfietsnetwerk Het hoofdfietsnetwerk (HFN) verbindt de kernen binnen de gemeente Boxtel met alle belangrijke functies en voorzieningen. Deze voorzieningen kunnen belangrijke werklocaties, verblijfslocaties en voorzieningen zijn. De kaart in bijlage 2 toont het hoofdfietsnetwerk van Boxtel. Op de kaart staan twee kleuren lijnen:

•

de rode lijnen geeft de primaire hoofdfietsnetwerk weer, waarbij de routes zijn aangegeven die wel (doorgetrokken rode lijn) en die niet voldoen (onderbroken rode lijn) aan de eisen voor het fietsnetwerk.

•

de groene lijnen geven de secundaire recreatieve fietsinfrastructuur weer, waarbij de routes zijn aangegeven die wel (doortrokken groene lijn) en die niet voldoen (onderbroken groende lijn) aan de eisen voor het fietsnetwerk.

•

de rode en groene lijnen voorzien van pijltjes zijn ontbrekende schakels in respectievelijk het primaire hoofdfietsnetwerk en het secundaire recreatieve fietsnetwerk en geven de wens tot een functionele verbinding weer.

Boxtel Bicycle| 24

In bijlage 2 is het hoofdfietsnetwerk (HFN) binnen de gemeente Boxtel weergegeven. In de kern Boxtel kenmerkt het HFN zich onder meer door:

•

Centrale routes van noord naar zuid door de kern Boxtel via de Bosscheweg – Brederodeweg – Eindhovenseweg en van west naar oost via de Schijndelseweg en de solitaire route Smalwater. Vanwege verkeersveiligheid is ervoor gekozen om parallel aan de Baroniestraat en Mgr. Wilmerstraat de genoemde solitaire route op te nemen. Deze routes vormen een belangrijke schakel in het provinciale fietsroutenetwerk.

•

Daarnaast kenmerkt het netwerk zich in een fijnmazige structuur van al dan niet vrijliggende fietsvoorzieningen. Deze fietsvoorzieningen liggen gedeeltelijk evenwijdig aan autoroutes, maar ook gedeeltelijk als vrijliggende fietsroutes door woongebieden en langs de Dommel. Het fietsnetwerk kent nog een aantal ontbrekende schakels die of niet als fietsroute herkenbaar zijn of waar hoogwaardige fietsvoorzieningen gewenst zijn conform de inrichtingen kwaliteitseisen van een HFN.

In de kern Liempde kenmerkt het HFN zich door:

•

De centrale route van het centrum van Liempde naar het centrum van Boxtel over de Boxtelseweg. Daar zijn ingrijpende maatregelen noodzakelijk om de fietser goede infrastructuur te bieden. Dit past ook binnen de beleidsdoelstellingen van het gemeentelijke verkeers- en vervoersplan (GVVP).

•

een tweede hoofdfietsroute via Oude Dijk die functioneert als centrale as die de fietser binnen Liempde verbindt met allerlei voorzieningen binnen de kern. De herkenbaarheid van de route als hoofdfietsroute vraagt eveneens ingrijpende maatregelen.

Bij bedrijventerrein Ladonk en in Lennisheuvel kenmerkt het HFN zich door:

•

De route tussen Lennisheuvel en Boxtel is niet alleen een directe verbinding tussen de twee genoemde kernen, maar vormt ook een hoofdroute voor woon-werkverkeer evenals een verbinding tussen NS-station Boxtel en het Groene Woud.

•

De routes van en naar Ladonk en over het bedrijventerrein zelf geven de mogelijkheid voor het werkverkeer om veilig en direct naar het werk te fietsen. Eveneens bieden deze routes de mogelijkheid voor de recreatieve fietser als schakel van en naar de Kampina en de Oisterwijkse Vennen.

In het buitengebied bestaat het HFN uit:

•

Belangrijke fietsrelaties naar de omliggende kernen, zoals Vught, Schijndel, Best, Oirschot en Haaren. Deze routes voldoen niet overal aan de ontwerpeisen; ook in het provinciale netwerk is dit opgenomen en zijn maatregelen voorgesteld op de routes tussen Boxtel en deze omliggende kernen.

•

Belangrijke recreatieve fietsrelaties naar omliggende natuurgebieden, zoals de Kampina, Veldersbos, de Geelders en het Groene Woud. Deze routes zijn tevens opgenomen in het provinciale fietsknooppuntennetwerk.

Boxtel Bicycle| 25

5.2.2

Kwaliteitseisen fietsvoorzieningen De fietsvoorzieningen uit het hoofdfietsnetwerk (HFN) dienen veilig en hoogwaardig te zijn. Hiervoor zijn kwaliteitseisen aan de infrastructuur van de fietsvoorziening vast te leggen. Hiervoor gebruiken wij de eisen uit de ‘Ontwerpwijzer Fietsverkeer 2006’ van het CROW en het Regionaal Fietsplan GGA-regio ’s-Hertogenbosch 2008 als leidraad. Beide rapporten geven kwaliteitseisen bij de aanleg van nieuwe infrastructuur en de herinrichting van bestaande fietsinfrastructuur. Het gaat dan onder andere om de volgende eisen:

•

comfort;

•

veiligheid;

•

samenhang;

•

directheid.

Ontwerpwijzer Fietsverkeer

Bij deze kwaliteitseisen wordt een onderscheid gemaakt in de ligging van de schakel van het hoofdfietsnetwerk: ligt dit binnen of buiten de bebouwde kom? De normen worden onderscheiden in een voorkeursnorm en een ondergrens voor de fietsvoorzieningen op het HFN. De voorkeursnorm geldt als minimale waarde waaraan het HFN moet voldoen en de ondergrens geldt alleen als de voorkeursnorm niet uitvoerbaar is gebleken op de routes binnen het HFN. De kwaliteitseisen binnen de bebouwde kom zijn weergegeven in de volgende tabel.

Hoofdeis

Criteria

Voorkeur

Ondergrens

Comfort

Verharding

Rood asfalt

Gesloten verharding

Maatvoering

Maximale snelheid 30 km per uur

• Fietsstrook > 1,50 meter • Fietsstraat (zie ook blz 29.) Maximale snelheid 50 km per uur:

•

Verlichting

Bewegwijzering

Fietsstrook > 2,0 meter

•

Eenrichting > 2,5 meter

•

Tweerichtingen > 3,0 meter

•

Solitair > 3,5 meter in twee richtingen

•

Solitaire fietspaden

•

Belangrijke oversteeklocaties

•

Op kruispunten in het hoofdwegennet

•

•

Fietsstrook > 1,5 meter

•

Eenrichting > 2,0 meter

Naar belangrijke voorzieningen, wijken en omliggende kernen

Boxtel Bicycle| 26

Veiligheid

Voorrangsregeling

• •

Bij rotondes: fietsers voorrang Bij verkeerslichten conflictvrij (met voorkeur voor wachttijdvoorspeller)

•

Bij kruisingen met 30 km per uur wegen fietsers voorrang

Samenhang

Compleetheid

Aanleggen ontbrekende schakels

Directheid

Omrijfactor in

Maximaal 1,25 maal de hemelsbrede afstand

afstand Wachttijd

Maximaal 90 seconden bij verkeerslichten

Obstakelvrije

•

Incidentele obstakels minimaal 0,30 meter

•

Gesloten obstakels minimaal 0,60 meter

zone

Tabel 1 Kwaliteitseisen hoofdfietsnetwerk binnen de bebouwde kom

Fietsstraten Fietsstraten zijn een steeds vaker voorkomende weginrichting om het auto- en fietsverkeer op dezelfde rijbaan af te wikkelen. Het is een goede oplossing bij wegen binnen een 30 km per uur zone die onderdeel uitmaken van het hoofdfietsnetwerk en bij parallelwegen langs het hoofdwegennet voor de auto. Ook in Boxtel zijn hiermee al positieve ervaringen opgedaan onder andere bij de Schijndelseweg. Op de foto hiernaast is dit te zien.

Boxtel Bicycle| 27

De kwaliteitseisen buiten de bebouwde kom zijn weergegeven in de volgende tabel.

Hoofdeis

Criteria

Voorkeur

Ondergrens

Comfort

Verharding

Rood asfalt

Gesloten verharding

Maatvoering

Maximale snelheid 60 km per uur

•

Fietsstrook > 2,0 meter

•

Fietsstrook > 1,5 meter

Maximale snelheid 80 km uur:

•

Vrijliggend eenrichting > 2,5 meter

•

Vrijliggend tweerichtingen > 3,5 meter

•

Solitair > 3,5 meter in twee richtingen

•

Parallelweg (fietsstraat kan goede

•

Eenrichting > 2,0 meter

oplossing zijn) Verlichting

Bewegwijzering

•

Eenrichtingsfietspaden

•

Belangrijke oversteeklocaties

•

Op kruispunten in het hoofdwegennet

•

•

Tweerichtingsfietspaden

Naar belangrijke voorzieningen en omliggende kernen

Veiligheid

Voorrangsregeling

• •

Bij rotondes: fietsers geen voorrang Bij verkeerslichten conflictvrij (met voorkeur voor wachttijdvoorspeller)

•

Op wegvakken oversteekvoorziening met middengeleider

•

Op belangrijke gebiedsontsluitingswegen en stroomwegen ongelijkvloerse kruising

Samenhang

Compleetheid

Aanleggen ontbrekende schakels

Directheid

Omrijfactor in

Maximaal 1,4 maal de hemelsbrede afstand

afstand Wachttijd

Maximaal 90 seconden bij verkeerslichten

Obstakelvrije

•

zone

Incidentele obstakels minimaal 0,30 meter

•

Gesloten obstakels minimaal 0,60 meter

Tabel 2 Kwaliteitseisen hoofdfietsnetwerk buiten de bebouwde kom Boxtel Bicycle| 28

5.3

Stallingsvoorzieningen Het goed en veilig kunnen stallen van je fiets vormt een belangrijk onderdeel van dit beleidsplan. Goede en veilige stallingsvoorzieningen maken het aantrekkelijker om daadwerkelijk gebruik te maken van je fiets. In dit onderdeel van het uitvoeringsprogramma staan daarom maatregelen die zijn gericht op de kwaliteit van de stallingsvoorzieningen voor fietsen en het verbeteren van het gebruik van deze stallingsvoorzieningen. Hieronder valt ook de bewegwijzering naar en informatie over fietsenstallingen, het beheer en onderhoud van de stallingsvoorzieningen en monitoring van het gebruik.

Locaties van de stallingsvoorzieningen In het fietsbeleidsplan maken wij de keuze om kwalitatief hoogwaardige stallingsvoorzieningen voor fietsen meer geconcentreerd rondom belangrijke voorzieningen aan te bieden. Belangrijke locaties die voor deze stallingsvoorzieningen in aanmerking komen, zijn het station (beide zijden), het centrum, de kerk, het gemeentehuis, winkelcentrum Oosterhof, culturele voorzieningen, sportvoorzieningen, muziekschool en onderwijsinstellingen. De huidige stallingsvoorzieningen zijn verspreid over een gebied of in kleine clusters gegroepeerd. Door de keuze om deze stallingsvoorzieningen meer te concentreren, ontstaan ruimere en herkenbare stallingsvoorzieningen. In het centrum wordt door ‘pullmaatregelen’ geprobeerd te voorkomen dat fietsen her en der binnen het voetgangersgebied worden geplaatst. Mocht dit niet lukken, kan door het instellen van een parkeerverbod voor fietsers en handhaving (pushmaatregelen) de fietsers worden gedwongen gebruik te maken van de aangeboden stallingsvoorzieningen. Deze laatste mogelijkheid wordt ondersteund door de Boxtelse afdeling van de Fietsersbond.

Kwaliteit van de stallingsvoorzieningen De kwaliteit van de stallingsvoorzieningen draagt in belangrijke mate bij aan het gebruik van deze voorzieningen. De aangeboden stallingsvoorzieningen moeten aansluiten bij de wensen van de gebruikers. Omdat de kwaliteit van veel fietsenrekken in Nederland te wensen over liet is al in 1998 het Fietsparkeur ingesteld, een soort keurmerk voor fietsparkeervoorzieningen. Het Fietsparkeur bestaat uit een set normen die de kwaliteit van een fietsenrek garandeert. Fietsers zelf vinden de belangrijkste eis aan een fietsenrek dat ze de fiets met een slot ergens aan vast kunnen zetten om fietsdiefstal te voorkomen. Vooralsnog is er geen rekening gehouden met bijzondere eisen voor kinderfietsen. Bij de aanleg van nieuwe stallingsvoorzieningen en bij vervanging van bestaande fietsenstallingen die niet voldoen aan het Fietsparkeur wordt een model gebruikt met aanbindmogelijkheid. In het centrum van Boxtel zijn fietsbeugels bijvoorbeeld heel geschikt, terwijl fietsenrekken met aanbindmogelijkheden een goede oplossing zijn bij sportcentra en scholen. Naast het aanbieden van stallingsvoorzieningen, plaatst de gemeente bij grotere concentraties stallingsvoorzieningen een fietspomp. Sinds een aantal jaren zet de firma Heklucht een opvallende voorziening in de openbare ruimte. Op diverse punten, verspreid over Boxtel, kunnen fietsers hun band oppompen. Het ontwerp is een kruising tussen een archetypische fietspomp en fietsleunhek. Er is gekozen voor gepolijst roestvrij staal zodat het straatmeubel uitnodigt om te gebruiken en aan te raken. Op de foto hiernaast is het systeem te zien. Boxtel Bicycle| 29

Omvang van de stallingsvoorzieningen Het uitgangspunt is dat bij belangrijke publieke bestemmingen (kerk, gemeentehuis, sportaccommodaties, muziekschool, gezondheidscentra, het Dommelbad, etc.) voldoende fietsenstallingen aanwezig zijn, dus ook op piekmomenten. Hierdoor wordt voorkomen dat fietsen toch in de directe omgeving tegen gevels, bomen, palen en ander straatmeubilair worden geplaatst. Monitoring van het gebruik van de gerealiseerde stallingsvoorzieningen is noodzakelijk. Wanneer blijkt dat het aantal stallingsvoorzieningen niet voldoet aan de vraag, breidt de gemeente deze voorzieningen uit.

Bewaakt stallen in het centrum Bewaakt stallen vindt op dit moment alleen plaats op het NS-station van 5.45 uur tot 19.30 uur. Bewaakt stallen levert een belangrijke bijdrage aan het stimuleren van het fietsgebruik. Wij verwachten dat het verruimen van de openingstijden van de bewaakte stationsstalling leidt tot een groter gebruik van deze stalling. Onze wens is de stalling zeven dagen per week te openen van een kwartier voor het vertrek van de eerste trein, tot een kwartier na de aankomst van de laatste trein. Dit is een nadrukkelijke verantwoordelijkheid van de marktpartijen die de openbaar vervoersdiensten aanbieden. De gemeente kan hierin een ondersteunende rol hebben. De gemeente gaat de haalbaarheid onderzoeken om in de nabijheid van het centrum (gratis) bewaakte fietsenstallingen te realiseren. De beoogde locaties zijn in de omgeving van de Rozemarijnstraat/Markt en de Molenstraat/Rechterstraat. De discussie rondom de herinrichting van de Markt en De Dommel door Boxtel en de diversiteit aan verschillende gebruiksgroepen, staat echter een realisatie van een bewaakte stalling op korte termijn voorlopig in de weg. Wij stellen voor dat een studie naar een bewaakte fietsenstalling gecombineerd kan worden met de studie naar parkeervoorzieningen voor auto’s in centrum Oost.

5.4

Gedragsbeïnvloeding: communicatie, campagnes en educatie Gedragsbeïnvloeding Bij gedragsbeïnvloeding gaat het om alle activiteiten en maatregelen die er specifiek op zijn gericht mensen aan te zetten tot andere mobiliteitskeuzes. In eerste instantie is het doel om mensen meer mobiliteitsmogelijkheden te geven, in dit geval een toename van het fietsgebruik. Een tweede doel is een verschuiving van het aantal autoverplaatsingen naar fietsverplaatsingen. Informeren is hierbij een eerste stap, maar om mensen écht een andere keus te laten maken, is meer nodig. De gemeente vertoont hierin voorbeeldgedrag en voert overleg met betrokken partijen om gedragsbeïnvloedingprojecten tot stand te brengen. Naast het verbeteren van de fietsinfrastructuur en stallingsvoorzieningen (‘harde maatregelen’) is het ook van belang te investeren in ‘zachte maatregelen’. Het doel van deze categorie maatregelen is het gedrag te beïnvloeden ten gunste van het gebruik van de fiets door de inwoners en belanghebbenden in de gemeente Boxtel (beter) te infomeren over bestaande en nieuwe fietsprojecten en –activiteiten. Hieronder vallen communicatie, educatie en campagnes. Hiervoor geldt dat de gemeente zo veel mogelijk aansluit bij bestaande activiteiten en gebruikmaakt van bestaande (gemeentelijke) communicatiekanalen. Met bestaande activiteiten worden zowel lokale, provinciale als landelijke

Boxtel Bicycle| 30

campagnes genoemd. Op lokaal niveau kun je met een fietsstimuleringsactie bijvoorbeeld aansluiten bij ‘Op Liemt gemunt’, op het gebied van educatie kan gebruik worden gemaakt van de ‘Brabantse fietsschool’ en op landelijk niveau kan worden aangehaakt bij de landelijke verkeersexamens of de campagne ‘Met belgerinkel naar de winkel’.

Communicatiekalender: Communicatie en Campagnes Op dit moment communiceert de gemeente af en toe met de Fietsersbond en ook in toenemende mate met haar bewoners over het fietsbeleid. Goede communicatie is van belang om de fietscultuur en daarmee het fietsgebruik een impuls te geven. Om hieraan de noodzakelijke impuls te geven, stelt de gemeente een jaarlijkse communicatiekalender vast. In deze kalender komen gedragsbeïnvloeding en projectcommunicatie bij elkaar tot een jaarlijks terugkerend patroon. De ene keer draait het erom bewoners en belanghebbenden te informeren over de activiteiten die de gemeente onderneemt om het fietsklimaat te verbeteren. Het gaat dan bijvoorbeeld om de aanleg van fietsinfrastructuur en stallingsvoorzieningen. De andere keer gaat het om promotieacties, zoals het project ‘Met belgerinkel naar de winkel’ of de campagne over fietsverlichting ‘Val op met je fiets’. Ook de jaarlijkse voorlichtingscampagne, in samenwerking met de politie, om fietsendiefstal terug te dringen komt op de kalender. Tijdens deze campagne houdt de politie verscherpt toezicht op het goed stallen. Het opruimen van ‘weesfietsen’ bij het station en andere grote stallinglocaties komt ook op de kalender te staan.

Educatie Bij educatie gaat het niet alleen om informeren, maar ook om het aanleren van fietsen en deelnemen aan het verkeer. Hierbij gaat het om fietslessen voor mensen die nog niet kunnen fietsen. Voor scholieren gaat het bij educatie om projecten waarbij de nadruk niet meer ligt op fietsbehendigheid, maar op veilige deelname aan het verkeer. Ook de jaarlijkse verkeersexamens van Veilig Verkeer Nederland vallen in deze categorie.

Communicatiemiddelen De uitvoering van de communicatiekalender verloopt via bestaande communicatiekanalen van de gemeente. Kanalen die hiervoor kunnen worden ingezet zijn de gemeentelijke website, de digitale nieuwsbrief, maar ook de gemeentelijke informatiepagina.

Boxtel Bicycle| 31

6.

Uitvoeringsprogramma Boxtel Bicycle

6.1

Ambitieniveau van het Uitvoeringsprogramma Zoals uit de kaart in bijlage 2 blijkt, voldoet het hoofdfietsnetwerk (HFN) op veel wegvakken en kruispunten niet aan de gestelde kwaliteitseisen uit hoofdstuk 5. Dit geldt voor zowel de fietsroutes binnen als buiten de bebouwde kom. Zoals al bij de zwakke punten uit het netwerk werd geconstateerd, voldoen veel fietsvoorzieningen of niet aan de eisen voor de breedte, of niet aan de juiste verharding. Daarnaast voldoen vaak de voorrangssituaties op de hoofdfietsroutes niet aan de gewenste vorm. Ook zijn er nog diverse ontbrekende schakels in het HFN geconstateerd. Het aanpassen van fietsinfrastructuur is een kostbare aangelegenheid. Een indicatie van de totale kosten om het HFN is weergegeven in de volgende tabel.

Kostenpost

Kengetal Kosten

Hoeveelheden

Totale kosten

(indicatief)

(indicatief)

(indicatief)

Verbreden en aanpassen

€ 200 per

20 kilometer

€ 4 miljoen

verharding op HFN binnen en

strekkende meter

5 kilometer

€ 2 miljoen

25 kilometer

€ 5 miljoen

1 kilometer

€ 0.4 miljoen

40 kruispunten

€ 0.6 miljoen

buiten bebouwde kom Aanleggen ontbrekende

€ 400 per

schakels HFN binnen en buiten

strekkende meter

de bebouwde kom Verbreden en aanpassen

€ 200 per

verharding op recreatief

strekkende meter

netwerk binnen en buiten de bebouwde kom Aanleggen ontbrekende

€ 400 per

schakels recreatief netwerk

strekkende meter

binnen en buiten de bebouwde kom Aanpassen voorrangssituaties

€ 15.000 per

kruispunten HFN

kruispunt

Totale kosten infrastructuur (Indicatief)

€ 12 miljoen

Tabel 1: indicatieve kosten op orde brengen infrastructuur hoofdfietsnetwerk en recreatief netwerk. Omdat het beleidsplan een looptijd heeft van 10 jaar betekent het aanpassen van het infrastructurele deel aan het gewenste ambitieniveau van de kwaliteitseisen, een jaarlijkse investering van indicatief € 1.2 miljoen kost. Deze kosten zijn indicatief en is gebaseerd op richtgetallen voor de kosten elders. Met name voor infrastructuur geldt dat het onmogelijk is op basis van een lijn of punt op de kaart aan te geven Boxtel Bicycle| 32

wat de werkelijke kosten zijn. De werkelijke kosten zijn bijvoorbeeld afhankelijk van de kosten voor:

6.2

•

Bodemgesteldheid;

•

Kabels en leidingen;

•

Grondeigendom;

•

Aanleg van een kunstwerk (tunnel, brug, duiker).

•

Procedurele zaken voor Ruimtelijke Ordening, Milieu en Inspraak.

Toelichting op de onderdelen van het uitvoeringsprogramma Geprioriteerde lijst met maatregelen Het uitvoeringsprogramma bevat een geprioriteerde lijst met maatregelen op het gebied van infrastructuur, stallingsvoorzieningen, bewegwijzering en communicatie en gedragsbeïnvloeding. Per maatregel is aangegeven in welk jaar of in welke jaren deze wordt uitgevoerd. De tabel bevat de volgende kolommen:

•

jaar: periode waarin de maatregel wordt uitgevoerd;

•

maatregel/activiteit: omschrijving van de maatregel of de activiteit;

•

klantgroep: op wie de maatregel is gericht, en/of wie van de maatregel profiteren;

•

kosten: een indicatieve inschatting van de kosten;

•

type kosten: betreft het eenmalige of structurele kosten.

Groslijst met mogelijke maatregelen Bij het opstellen van het uitvoeringsprogramma is een keus gemaakt uit een groslijst aan mogelijke maatregelen. Omdat het budgettair gezien niet mogelijk is alle maatregelen uit te voeren, is een selectie gemaakt. In bijlage 2 staat de groslijst waaruit de maatregelen in het uitvoeringsprogramma zijn gekozen. Deze groslijst bevat de volgende kolommen:

6.3

•

maatregel/activiteit: omschrijving van de maatregel of de activiteit;

•

doel: wat de gemeente verwacht te bereiken met de maatregel;

•

samenhang met nota: beleidsnota’s waarin de maatregel ook is genoemd;

•

betrokken partijen: welke partijen zijn nodig of gewenst om de maatregel uit te voeren.

Financiën voor de uitvoering Gemeente reserveert jaarlijks € 375.000,- op de gemeentelijk begroting voor fietsbeleid Bij het opstellen van het uitvoeringsprogramma is uitgegaan van een jaarlijks budget van

€ 375.000,-. Dit bedrag betreft de gemeentelijke bijdrage uit het programma fiets en is exclusief mogelijke gemeentelijke bijdragen uit andere beleidsprogramma’s en eventuele subsidiemogelijkheden via de provincie Noord Brabant of het Rijk. Wij komen tot de volgende verdeling zoals weergegeven in de onderstaande tabel.

Boxtel Bicycle| 33

Kostenpost

Budget

Verbetering en aanleg fietsverbindingen HFN binnen en buiten de

€

150.000,-

€

50.000,-

Aanpassen oversteekvoorzieningen op het HFN

€

30.000,-

Inrichting veilige schoolomgeving naar ontwerpeisen fiets

€

25.000,-

Plaatsen bewegwijzering

€

10.000,-

€

55.000,-

€

25.000,-

Communicatie en educatie

€

20.000,-

Bijdrage lokale initiatieven belangenorganisaties en particulieren

€

5.000,-

Monitoring

€

5.000,-

€

375.000,-

bebouwde kom Verbetering en aanleg recreatief fietsverbindingen binnen en buiten de bebouwde kom

(indicatieve kosten € 1000,- per paal en verwijsborden) Aanleg nieuwe en vervangen bestaande stallingsvoorzieningen (indicatieve kosten fietsbeugels met Fietsparkeur € 100, - per fietsbeugel) Plaatsen voorzieningen fietspomp (heklucht) Campagnes volgens communicatiekalender (indicatieve kosten € 5.000,- per actie)

(indicatieve kosten € 600,- per periodieke telling)

Totaal

6.4

Beheer en onderhoud infrastructuur Het bovenstaande overzicht geeft de kosten weer voor nieuwe middelen en activiteiten. Beheer en onderhoud maakt geen onderdeel uit van de bovenstaande kostenbegroting. De nieuwe fietsinfrastructuur en stallingsvoorzieningen krijgen namelijk een plek in het gemeentelijke beheeren onderhoudsprogramma. De gemeente gaat proactief te werk bij het monitoren van de kwaliteit van infrastructuur en stallingsvoorzieningen. Dit betekent dat zij jaarlijks aan het begin van het voorjaar het HFN schouwt om te beoordelen waar onderhoudswerkzaamheden nodig zijn. De schouwers letten daarbij onder andere op boomwortelopdruk, verlichting en of stallingsvoorzieningen nog schoon en heel zijn. Aanvullend op de schouw verzamelt de gemeente informatie over de staat van het netwerk via het halfjaarlijkse overleg met de Fietsersbond en via klachten en tips die binnenkomen bij het

Boxtel Bicycle| 34

gemeentelijke meldpunt; de servicelijn van de afdeling Openbare Werken van de gemeente Boxtel.

6.5

Het uitvoeringsprogramma Infrastructuur In onderstaande tabel zijn de activiteiten uit het onderdeel infrastructuur weergegeven voor de periode 2011 – 2014.

Maatregel/activiteit

Klantgroep

Indicatieve

Type kosten

kosten 2011-2014 Verbeteren en aanleggen van fietsroutes HFN binnen de bebouwde kom

Alle

€ 100.000

jaarlijks

Optimaliseren fietsroutes en oversteekvoorzieningen centrale as Eindhovenseweg/Brederodeweg/Bosscheweg

Alle

€ 25.000

jaarlijks

Verbeteren en aanleggen van recreatieve fietsroutes in het Groene Woud:

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

€ 50.000

jaarlijks

Alle

€ 30.000

jaarlijks

Recreatief verkeer

€ 10.000

jaarlijks

Jaarlijks tellingen op centrale punten hoofdfietsnetwerk

Alle

€ 5.000

jaarlijks

Beheer en onderhoud: aanpakken fietspaden met wortelopdruk

Alle

Aan te pakken fietsroutes vaststellen in samenhang met onderhoudsprogramma wegen, overige beleidsprogramma’s en subsidiemogelijkheden.

•

Beukendreef

•

Molenwijkseweg

•

Veldersbos

•

Buitengebied Liempde – Hezelaar

Optimaliseren oversteekvoorzieningen 2011: Aansluiting fietsvoorzieningen Parallelweg Noord (zuidelijk deel) met de Stationsstraat 2012 – 2014: Locaties nader te bepalen Verbeteren vindbaarheid toeristische voorzieningen door:

•

Overzichtskaart van fietsroutes bij station

•

Bewegwijzering vanaf station naar belangrijkste bestemmingen en fietsroutes (Bezoekerscentrum Het Groene Woud-De Groene Poort, Recreatieplas De Langspier en Ecocentrum De Kleine Aarde)

•

Verbeteren bewegwijzering op het fietsnetwerk door het buitengebied naar interessante en belangrijke bestemmingen

n.v.t.

jaarlijks

Boxtel Bicycle| 35

Beheer en onderhoud: verwijderen weesfietsen belangrijke stallinglocaties

Alle

n.v.t.

jaarlijks

2011 Verbeteren HFN buiten de bebouwde kom:

Alle

€ 25.000

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders

€ 25.000

Alle

€ 25.000

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders

€ 25.000

Alle

€ 25.000

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders

€ 25.000

Alle

€ 25.000

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders

€ 25.000

eenmalig

Fietsroute Boxtel en Vught Inrichten veilige schoolomgeving

•

Basisschool de Beemden

2012 Verbeteren HFN buiten de bebouwde kom:

eenmalig

Fietsroute tussen Boxtel en Best Inrichten veilige schoolomgeving

•

de Oversteek

2013 Verbeteren HFN buiten de bebouwde kom:

eenmalig

Fietsroute tussen Boxtel en Liempde Inrichten veilige schoolomgeving

•

Basisschool nader te bepalen

2014 Verbeteren HFN buiten de bebouwde kom:

eenmalig

Fietsroute tussen Boxtel en Haaren Inrichten veilige schoolomgeving

•

Basisschool nader te bepalen

Overleg met belanghebbenden over heldere, handhaafbare maatregelen in smalle gedeelte van Rechterstraat

Winkelend publiek

Het blijkt niet mogelijk om alle knelpunten en ontbrekende schakels uit het hoofdfietsnetwerk de komende vier jaar aan te pakken. Daarom dient voor de komende jaren dit onderdeel jaarlijks te worden uitgewerkt in een geactualiseerd uitvoeringsprogramma. Afstemming met de uitvoeringsprogramma’s van de andere beleidsvelden, de GGA en de provincie is hierbij noodzakelijk. Op deze manier kunnen kosten lager uitvallen doordat er werk met werk kan worden gemaakt en kunnen er subsidiemogelijkheden zijn bij de provincie Noord Brabant. De werkelijke kostenraming voor de aanleg en aanpassingen aan infrastructuur kunnen pas worden berekend op het moment dat er een voorlopig ontwerp ligt.

Boxtel Bicycle| 36

Fietsenstallingen In onderstaande tabel zijn de activiteiten uit het onderdeel stallingsvoorzieningen weergegeven voor de periode 2011 – 2014.

Activiteit

Klantgroep

Indicatieve kosten

Type kosten

Allen

€ 5.000

jaarlijks

Verbeteren fietsenstallingen aan de randen van het centrum, zodat deze goed aansluiten bij de routes voor fietsers

Winkelend publiek Recreatief verkeer (vrijetijdsverkeer)

€ 40.000

jaarlijks

Verbeteren en uitbreiden stallingsvoorzieningen bij bushaltes

Woon-werkverkeer Scholieren Recreatief verkeer

€ 5.000

jaarlijks

Plaatsen robuuste, vandalismebestendige fietspomp bij station, toeristische attracties en op belangrijkste fietsknooppunten 2x per jaar. (indicatieve kosten € 2.500 per stuk)

Recreatief verkeer (vrijtijds- en recreatieverkeer in landelijk gebied)

€ 5.000

jaarlijks

Woon-werkverkeer Recreatief verkeer

Gemeentelijke bijdrage niet voorzien

jaarlijks

Woon-werkverkeer Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied en vrijetijdsverkeer)

Gemeentelijke bijdrage niet voorzien

jaarlijks

2011 - 2014 Inventariseren aantal en kwaliteit stallingsvoorzieningen:

•

randen centrum

•

station

•

horecagelegenheden

•

grote bedrijven

•

basisscholen

•

toeristische attracties

•

ziekenhuis

•

verzorgingstehuizen

•

muziekschool

•

theater

•

bushaltes

2011 Overleg met NS over uitbreiden openingstijden bewaakte stationsstalling. Bij voorkeur 7 dagen per week vanaf 15 minuten voor eerste trein, tot 15 minuten na laatste trein.

2012 Overleg met NS en ProRail over verbeteren en uitbreiden onbewaakte stallingsvoorzieningen bij station.

Voor de jaren 2013 en verder dient dit onderdeel jaarlijks nader te worden uitgewerkt in een geactualiseerd uitvoeringsprogramma Boxtel Bicycle. Dit afgestemd met de

Boxtel Bicycle| 37

uitvoeringsprogramma’s van de andere beleidsafdelingen en op basis van de onderscheiden klantgroepen.

Gedragsbeïnvloeding: Communicatie, campagnes en educatie In onderstaande tabel zijn de activiteiten uit het onderdeel gedragsbeïnvloeding weergegeven voor de periode 2011 – 2014.

Activiteiten

Klantgroep

Indicatieve kosten

Afhankelijk van campagne

€ 25.000

Type kosten

Periode 2011 – 2014 Uitvoeren communicatiekalender met campagnes als:

•

‘Met belgerinkel naar de winkel’

•

Fietsverlichting in orde?

•

Op fietsen en voeten naar school (veilige schoolomgeving)

•

Voorkomen fietsendiefstal

•

Fietsen is gezond, Boxtel fietst!

•

Goed en veilig stallen

•

‘Op Liemt gemunt’ n.v.t.

jaarlijks

Interne communicatie rondom fietsprojecten en mogelijkheden voor medewerkers gemeente

Werknemers gemeente Boxtel

jaarlijks

Verkeersexamen op alle scholen in Boxtel

Leerlingen basisonderwijs

€ 5.000

jaarlijks

De gemeente Boxtel schaft OV-fietsen en OVfietsabonnementen aan voor alle gemeentelijke afdelingen met extern gerichte taken

Werknemers gemeente Boxtel

€ 5.000

jaarlijks

Bijdrage lokale initiatieven van belangenorganisaties en particulieren: lokale initiatieven jaarlijks beoordelen en vaststellen bijdrage

Belangenorganisaties en particulieren

€ 5.000

jaarlijks

Aanleg duurzaam mobiliteitscentrum bij het station met informatie over recreatieve fietsmogelijkheden en aansluiten NS-station aan recreatief fietsknooppuntennetwerk en het Groene Woud

Recreatief verkeer

€ 5.000

eenmalig

Toeristische attracties ertoe aanzetten informatie over fietsbereikbaarheid op te nemen in hun communicatiemiddelen (folder, website)

Recreatief verkeer (vrijetijdsverkeer)

€ 5.000

eenmalig

Woon-werkverkeer

€ 5.000

eenmalig

2011

2012 Gemeente introduceert project 'Fiets naar je werk' van het COS

Boxtel Bicycle| 38

Overleg met parkmanagement en grote bedrijven over wensen fietsstimulering bij hun werknemers (extra stallingsvoorzieningen, spaarsysteem, fietsplan, etc.)

Woon-werkverkeer

€ 5.000

eenmalig

Voor de jaren 2013 en verder dient dit onderdeel jaarlijks te worden uitgewerkt in een geactualiseerd uitvoeringsprogramma op basis van de onderscheiden klantgroepen.

6.6

Relatie met uitvoeringsprogramma’s andere beleidsvelden De uitvoering van het fietsbeleid staat niet op zich. Het inrichten van het hoofdfietsnetwerk conform de eisen die aan dit netwerk worden gesteld, kost veel geld. Aansluiten bij uitvoeringsprogramma’s van andere beleidsvelden en de provincie Noord Brabant betekent in veel gevallen een verruiming van de financiële armslag om noodzakelijke herinrichtingen en nieuwe fietspaden te kunnen realiseren. De ontwerpeisen voor het hoofdfietsnetwerk moeten worden ingebracht bij de onderhoudsprogramma’s van wegen, riolering en groen en bij uitbreidingen van woon- en werkgebieden. Op deze manier versnelt dit het proces van het op orde brengen van het hoofdfietsnetwerk. Dit noemen wij ‘werk met werk maken’. Ook de uitvoeringsprogramma’s van de andere beleidsvelden kennen een dynamisch proces dat leidt tot jaarlijkse actualisaties. De beoogd fietscoördinator heeft hierin een belangrijke afstemmende rol en gebruikt dit voor jaarlijks actualiseren van het uitvoeringsprogramma Boxtel Bicycle.

6.7

Gemeentelijke organisatie Een ambitieuzer fietsbeleid heeft consequenties voor de gemeentelijke organisatie. De gemeente stelt een fietscoördinator aan die het eerste aanspreekpunt vormt voor de fiets en toeziet op de uitvoering van het beleidsprogramma. De fietscoördinator is verantwoordelijk voor:

• •

bestuurlijk draagvlak en reserveren van budgetten; fietsbeleid integreren binnen gemeentelijke diensten en afdelingen door regelmatig overleg en afstemming met andere afdelingen;

•

uitvoeren fietstoets bij de herinrichting van wijken of bedrijventerreinen, om zo de aanwezigheid en kwaliteit van fietsinfrastructuur en stallingsvoorzieningen te waarborgen;

•

gemeentelijke communicatie rondom fiets met bewoners en belanghebbenden, waaronder halfjaarlijks overleg met de Fietsersbond;

•

uitvoering van maatregelen;

•

afstemming binnen de regio en provincie en subsidiemogelijkheden.

Voor de uitvoering van het fietsbeleid en een structurele inbedding ervan in de organisatie, is 0,3 tot 0,5 formatie nodig. Deze formatie-invulling is een voorwaarde om het gewenste ambitieniveau in 2020 te halen.

Boxtel Bicycle| 39

Bijlagen

Boxtel Bicycle

Bijlage 1: Overzicht relevante beleidsplannen In paragraaf 1.6 staat beschreven dat het fietsbeleid raakvlakken heeft met andere beleidsvelden, en aansluit bij het provinciale en regionale fietsbeleid. Daarom is bij de totstandkoming van dit plan een aantal beleidsplannen betrokken op provinciaal, regionaal en gemeentelijk niveau. In deze bijlage geven wij per beleidsplan een algemene beschrijving en benoemen wij punten die relevant zijn voor het fietsplan. De beleidsplannen bevatten soms maatregelen die wij één op één hebben overgenomen in het uitvoeringsprogramma.

‘Fiets in de hoogste versnelling’, fietsbeleid provincie Brabant De Provinciale Staten van de provincie Noord Brabant hebben 11 december 2009 het scenario ‘Fiets in de hoogste versnelling’ vastgesteld. Hiermee heeft de provincie gekozen voor het meest ambitieuze scenario voor het fietsbeleid. De keus voor het meest ambitieuze scenario is het resultaat van het project ‘Fiets in de hoogste versnelling’. Doel van het project was te onderzoeken ‘op welke wijze de provincie samen met haar partners het fietsgebruik kan stimuleren, om daarmee een bijdrage te leveren aan de verbetering van de bereikbaarheid (van met name stedelijke kerngebieden), leefbaarheid en gezondheid’. De provincie heeft in een interactief proces met gemeenten, bedrijfsleven, kennisinstellingen en gebruikersorganisaties kansrijke onderwerpen en richtingen verkend en benoemd om het fietsgebruik te stimuleren. Per scenario zijn vier actielijnen uitgewerkt en geïllustreerd aan de hand van een Brabants ‘voorbeeldgezin’. Gedeputeerde Staten van Brabant kregen op basis van de verkenning drie scenario’s voorgelegd: 1.

'status quo', waarbij het huidige beleid zou worden voorgezet;

2.

'tandje erbij', waarbij de inspanningen zich op een aantal speerpunten zouden richten;

3.

'in de hoogste versnelling', waarbij de provincie meer de regie van fietsbeleid op zich zou gaan nemen.

Gedeputeerde Staten van Brabant kozen aanvankelijk voor optie 2, vooral vanwege de financiële situatie van de provincie. Maar onder meer op aandrang van de wethouders van de vier grote Brabantse steden kozen Provinciale Staten uiteindelijk toch voor een verdergaande aanpak. De provincie trekt de eerste twee jaar € 4 miljoen uit voor het project. Dit besteedt zij onder andere aan de voorbereidingen van een Brabantse fietssnelweg, extra aandacht voor het recreatieve fietsnetwerk en het woon-werkverkeer. Ook wordt geprobeerd meer Europese projecten binnen te halen en krijgen de kleinere gemeenten extra aandacht. Ten slotte wil de provincie meer doen aan promotie en marketing. De investeringen moet leiden tot een fietsaandeel in de modal split van 28-30%.

Vier actielijnen Het scenario is verder uitgewerkt aan de hand van vier actielijnen. De onderstaande tabel laat zien wat binnen elke actielijn op hoofdlijnen gebeurt. Voor een volledig overzicht van de Boxtel Bicycle

maatregelen verwijzen wij naar het document ‘Fiets in de versnelling’, dat is te downloaden van de website van de provincie.

Actielijn

Ambitie 2020

Algemeen

Vergroten huidige percentage fietsverplaatsingen tot 28-30%. Provincie voert wettelijke taken uit, subsidieert en stimuleert de uitvoering van projecten, coördineert de samenwerking tussen partners en de voortgang van de projecten uit ‘Fiets in de hoogste versnelling’. In een aantal projecten treedt de provincie op als regisseur. Gemeenten zetten zich maximaal in om de knelpunten in het fietsnetwerk op te lossen. Provincie onderzoekt mogelijkheden om het netwerk sneller aan de eisen te laten voldoen. Er wordt gesproken over één fietsnetwerk (geen scheiding tussen utilitair en recreatief). Aan recreatieve fietsverbindingen worden eisen gesteld en getoetst (voor utilitair zijn deze er

Comfort en gemak verhogen

al). In 2020 voldoet een groot deel van de recreatieve verbindingen aan deze eisen. Er worden meerdere fietssnelwegen gerealiseerd en andere maatregelen voor een sneller netwerk onderzocht en/of gerealiseerd. Op elk treinstation in Brabant zijn voldoende stallingsplaatsen (met behulp van landelijke subsidieregeling). Provincie, gemeenten en bedrijfsleven trekken samen op om dit te realiseren. Tevens wordt het weesfietsenbeleid over Brabant uitgerold. 8

In de centra van de B5- en M7-gemeenten zijn voldoende fietsparkeerplaatsen. Gemeenten werken samen in het opstellen van fietsparkeerplannen en werken actief aan diefstalpreventie. Op alle treinstations in Brabant, in de centra van grote steden en bij andere belangrijke bestemmingen is een huurfiets beschikbaar. Provincie draagt zorg voor uniformiteit van het systeem. Provincie heeft als werkgever een goed fietsstimuleringsplan. Bij alle (middel)grote bedrijven in

Verleiden mobilist

Brabant wordt een actief marketingbeleid gevoerd om gunstige voorwaarden en voorzieningen te bieden voor fietsers. Jeugd wordt via school, verenigingen e.d. gestimuleerd meer te gaan fietsen. Fietsen moet hip, sexy en leuk worden gevonden. Door jeugd veel gebruikte fietsroutes en bestemmingen worden bij reconstructies en op plaatsen waar scholieren aangeven zich onveilig te voelen aangepast. Er wordt een veilige

versterken

Elkaar

(school)omgeving voor scholieren gerealiseerd voor het ophalen/brengen. Er wordt een centrale fietscampagne gevoerd (bewustwording, comfort en beleving), waar andere partijen gemakkelijk op kunnen inhaken of die ze kunnen overnemen. Relevante fietskennis wordt actief gedeeld en is beschikbaar op één centrale locatie in Brabant,

8

Boxtel maakt geen onderdeel uit van deze gemeenten. Boxtel Bicycle

waar ‘best practices’ gedeeld worden. Brabant wordt actief op de kaart gezet in binnen- en buitenland als fietsprovincie. Leerpunten uit binnen- of buitenland worden gebruikt en gedeeld met de partners. Tevens gaat Brabant op zoek naar innovaties op fietsgebied. Binnen de provincieorganisatie wordt beleid om fietsgebruik te stimuleren geregisseerd. Projecten worden gezamenlijk opgepakt.

Regionaal fietsplan GGA-regio ’s-Hertogenbosch De gemeente Boxtel heeft in 2005 de samenwerkingsovereenkomst Gebiedgebiedsgerichte Aanpak Verkeer & Vervoer regio ’s-Hertogenbosch (GGA) getekend. In het GGA-regio ’sHertogenbosch zijn elf gemeenten in de regio Den Bosch, de provincie Noord-Brabant, Rijkswaterstaat directie Noord-Brabant en Team Verkeershandhaving Politie Brabant Noord vertegenwoordigd. Deze partijen hebben in 2008 een gezamenlijk regionaal fietsplan vastgesteld. De uitkomst van het plan is een utilitair fietsnetwerk voor de regio ’s-Hertogenbosch. Binnen dit netwerk is onderscheid gemaakt tussen het netwerk van de utilitaire fietser (woon-werk, schoolthuis) en de recreatieve fietser. De regio ’s-Hertogenbosch is in het plan opgedeeld in zes gebiedsprofielen. Boxtel valt in profiel 3: ‘Kernen in het groen’. Dit profiel wordt als volgt omschreven:

“De auto én de fiets zijn hier de vervoermiddelen. Hoewel het voorzieningenniveau van de kleine kernen afneemt, blijft de fiets een belangrijk vervoermiddel (scholieren en woon-werkverkeer naar de stedelijke regio). Regionale fietsnetwerken hebben een belangrijke recreatieve functie. Ze functioneren ook als verbinding tussen de kernen in het groen en de stedelijke periferie.” (bron: Regionaal Fietsplan GGA-regio ’s-Hertogenbosch). Per gebied zijn uitgangspunten en wenslijnen gedefinieerd. Vanuit Boxtel gaat het dan om verbindingen naar Vught, Oisterwijk, Oirschot, Best, Sint-Oedenrode, Schijndel en bedrijventerrein Ekkersrijt bij Eindhoven. Vervolgens zijn aan de hand van een aantal kwaliteitseisen knelpunten in het fietsnetwerk in kaart gebracht. Het netwerk is getoetst aan de hand van deze kwaliteitseisen, wat heeft geresulteerd in een lijst met knelpunten. Knelpunten zijn bijvoorbeeld het ontbreken van fietsvoorzieningen, te smalle fietspaden of een te kleine obstakelvrije zone. De knelpunten zijn meegenomen in het onderdeel ‘infrastructuur’ in het uitvoeringsprogramma.

Boxtel Bicycle

Gemeentelijke beleidsplannen Beleidsprogramma 2010-2014 ‘Samen verder: de burger centraal’ Het beleidsprogramma 2010-2014 is de uitwerking van het collegeprogramma dat de vier grootste partijen, BALANS, Combinatie95, PvdA-GroenLinks en Democratische Partij Boxtel Liempde (DPBL), samen hebben opgesteld. De strategische visie (zie volgende kopje) vormt de basis van het programma, maar de partijen hebben ook andere beleidsplannen, zoals het beleidsplan toerisme en recreatie en de economische visie in het beleidsprogramma verwerkt. De volgende passages uit het beleidsprogramma hebben betrekking op het fietsbeleid of hebben daar raakvlakken mee:

•

We achten het evenwel van belang dat er niet alleen oog is voor autoverkeer, maar zeker ook voor fietsverkeer: we stellen in 2010 dan ook een Fietsnota op met daarin aandacht voor betere fietsverbindingen, fietsroutes, fietsverhuur (bij bijvoorbeeld het station en gericht op het Groene Woud), betere fietsenstallingen in het centrum en aanpak van fietsendiefstal.

•

We zorgen voor verbetering van fietsverbindingen tussen de wijken en kernen enerzijds en het centrum anderzijds, alsmede tussen het buitengebied en het centrum.

•

Het is gewenst dat fietsers en voetgangers veilig in het centrum kunnen verkeren; voor het smalle gedeelte van de Rechterstraat zullen we in 2010 in overleg met belanghebbenden een heldere, handhaafbare maatregel treffen.

•

We geven extra aandacht aan verbetering van de veiligheid rondom de scholen via

•

We zijn erop gericht om bruggen te bouwen en sociale cohesie te bevorderen.

infrastructurele maatregelen en via het Brabants Verkeersveiligheidslabel (BVL).

Strategische visie 2020 ‘Boxtel, duurzaam en dynamisch in het groene woud’ De strategische visie geeft aan in welke richting Boxtel zich in de periode 2010-2020 wil ontwikkelen. De visie is tot stand gekomen na een interactief proces, waarbij meer dan 1.000 Boxtelaren inbreng hebben geleverd. De raad heeft de visie op 14 juli 2009 unaniem vastgesteld. De visie verwoordt zes ambities:

•

Boxtel blijft voorop met duurzaamheid;

•

Boxtel ontwikkelt toerisme en recreatie tot een volwaardige bedrijfstak;

•

Boxtel versterkt zijn positie als werkgelegenheidsgemeente;

•

Boxtel werkt aan een sterk centrum;

•

Boxtel is ook in 2020 een prima woongemeente;

•

Boxtel heeft een modern bestuur.

De gemeente wil de aantrekkelijkheid van het buitengebied verhogen. Hierbij denkt zij aan het optimaliseren van wandel- en fietsverbindingen tussen de kernen en het buitengebied en het realiseren van een uitnodigende entree van het buitengebied vanaf het station, in combinatie met een transferpunt. Ook denkt zij aan het verbeteren van vervoersmogelijkheden, waaronder fietsenverhuur bij het station, zodat OV-reizigers met de fiets naar het buitengebied en de toeristische attracties kunnen reizen.

Beleidsplan toerisme en recreatie ‘Bruisend centrum in het Groene Woud’ Het beleidsplan toerisme en recreatie is vastgesteld in 2010 en heeft als doel bij te dragen aan het duurzaam versterken van de toeristisch-recreatieve sector van de gemeente Boxtel. Fietsen als tijdverdrijf is een belangrijke pijler voor het toerisme in en rond de gemeente. Een belangrijk

Boxtel Bicycle

verbeterpunt is het verbeteren en uitbreiden van de fietsroutes tussen de kernen en het buitengebied.

Programma Verkwikkend Buitengebied 2009 - 2013. Uitvoeringsprogramma 2010. Het Programma Verkwikkend Buitengebied is in april 2009 vastgesteld. Het programma bevat een aantal thema’s, zoals:

•

natuur en landschap;

•

leesbare landschap (cultuurhistorie/archeologie);

•

biodiversiteit;

•

regionale economie.

Jaarlijks wordt een uitvoeringsprogramma vastgesteld dat zo’n 40 projecten verdeeld over de bovenstaande thema’s omvat. Het onderdeel ‘regionale economie’ heeft een directe link naar toerisme en recreatie en hiermee ook naar fietsen. Binnen dit thema wordt de directe link gelegd tussen het Boxtelse landschap en de economische betekenis hiervan. Hierin spelen recreatieve fietsen en wandelaars een centrale rol. Tevens is het verbinden van het binnengebied (het centrum van Boxtel) met het buitengebied een centraal thema. Geconstateerd is dat met name op de grens tussen deze twee zich nu nog een aantal knelpunten bevindt die deze verbindingen moeilijk maken. In het programma Groen en Verkwikkend Buitengebied 2010 is hier speciale aandacht voor.

Economische visie Eind 2009 is de economische visie vastgesteld. Wat betreft raakvlakken met fietsbeleid volgt de economische visie de lijn uit de strategische visie en het beleidsplan toerisme en recreatie. Als maatregelen noemt de visie het optimaliseren en digitaliseren van wandel- en fietsroutes en een fietsverhuur bij het station. Daarnaast is het parkeren van de fiets op de Markt een verbeterpunt.

Notitie maatschappelijk welzijn 2010 De 'notitie maatschappelijk welzijn 2010’ is een uitwerking van de strategische visie en de welzijnsdoelstellingen in het collegeprogramma. Enkele doelstellingen die raakvlakken hebben met fietsbeleid en dus zijn meegenomen in het uitvoeringsprogramma in hoofdstuk 6:

•

Kosten voor leerlingenvervoer beperken en beheersen, bijvoorbeeld door een kind te

•

De Boxtelse jeugd meer aan het sporten en bewegen krijgen ter bestrijding van overgewicht,

stimuleren met de fiets naar school te gaan. bevorderen van sociale integratie, preventie vandalisme en bevordering weerbaarheid.

Integraal Dorpsontwikkelingsplan (iDOP) Liempde Het iDOP geeft een visie op het dorp Liempde en de omgeving eromheen. Het iDOP is opgesteld door Dorpsraad Liempde en in 2009 heeft de gemeenteraad het vastgesteld. Het plan geeft een wensbeeld weer voor de toekomst van Liempde en schetst problemen die er in de huidige situatie zijn. Met maatregelen op fietsgebied kan de gemeente een bijdrage leveren aan het oplossen van problemen en het vervullen van enkele wensen. Dit is bijvoorbeeld het geval voor de volgende punten:

•

Voor de middenstand is de wens dat met name het dorpshart aantrekkelijker wordt. Een goede bereikbaarheid van de voorzieningen hoort daarbij.

•

Liempde moet een recreatief knooppunt worden van waaruit mensen met de fiets en te voet de omgeving kunnen verkennen.

Boxtel Bicycle

•

Op veel plaatsen in de kern ontbreken (duidelijke) fietsstroken of trottoirs. Voor het verkeer is het niet zichtbaar waar het weggedeelte voor auto's overgaat in een fietsstrook of trottoir.

Nota Duurzame Ontwikkeling Boxtel: 100 stappen in een sprong naar duurzaamheid Op 7 oktober 2008 heeft de gemeenteraad de ‘Nota Duurzame Ontwikkeling Boxtel’ vastgesteld. Deze nota geeft het duurzaamheidsbeleid weer voor de periode 2009-2015. De nota maakt onderscheid tussen de gemeente Boxtel als bedrijf en als overheidsorgaan. Dit onderscheid is gemaakt vanuit de visie dat het stimuleren van duurzaam gedrag pas geloofwaardig is als de gemeente zelf toont dat zij de duurzame gedachte praktiseert. Dit geldt ook voor het stimuleren van fietsgebruik. Voorbeelden van punten uit de Nota Duurzame Ontwikkeling die ook een plek hebben gekregen in het uitvoeringsprogramma van het fietsbeleid zijn:

•

Per afdeling met taken buiten de gemeentegrenzen wordt een OV-fietsabonnement aangeschaft en dit wordt via interne communicatie kenbaar gemaakt en gepromoot.

•

Boxtel zal actief de kunst in de natuur en kunst in de wijken brengen. Dit kan door het aanleggen van een kunstroute.

•

Eén van de activiteiten om het mondiale karakter van de gemeente te versterken is het 9

project ‘Fiets naar je werk’ van het COS . In deze campagne sponsort de werkgever fietskilometers van de medewerkers en steunt hiermee milieuvriendelijke ontwikkelingsprojecten.

Parkeerplan Boxtel Centrum Het parkeerplan van de gemeente Boxtel dateert van 2005. Een deel van het plan is gerealiseerd. Het plan gaat in beperkte mate in op fietsparkeren en geeft aan dat dit nog verder moet worden uitgewerkt. Wel noemt het plan een aantal eisen aan fietsenstallingen. Fietsenstallingen moeten:

•

dicht bij de herkomst of bestemming liggen;

•

goed bereikbaar zijn;

•

beveiligd zijn tegen diefstal;

•

tegen een redelijke prijs (of gratis) beschikbaar zijn;

•

zo mogelijk overdekt zijn;

•

vlot te gebruiken zijn;

•

goed onderhouden worden.

Nota Integraal Veiligheidsbeleid Het veiligheidsbeleid van de gemeente Boxtel is vastgelegd in de ‘Nota Integraal 10

Veiligheidsbeleid’ . Het veiligheidsbeleid heeft als doel om:

•

Vitale, leefbare wijken te ontwikkelen (verder te ontwikkelen) waarin alle bewoners en gebruikers zich veilig voelen en bereid zijn de veiligheid te bevorderen.

•

Overlast en inbraken terug te dringen door zowel de negatieve aspecten te bestrijden als de oorzaken van deze verschijnselen aan te pakken.

9

Een COS is een onafhankelijke regionale instelling voor mondiale vraagstukken, gespecialiseerd in adviezen

en projecten over internationale samenwerking, duurzame ontwikkeling en de multiculturele samenleving. COS Nederland is de landelijke vereniging van 15 regionale COSsen. 10 De nota dateert uit 2004, dus mogelijkerwijs is de informatie niet actueel. Boxtel Bicycle

In het activiteitenplan van de politie staat fietsdiefstal zowel in het cluster Noord-Oost als Centrum-Zuid in de top 3 van meest voorkomende overtredingen. Het gaat dan met name om fietsendiefstallen bij het station en in het winkel- en uitgaansgebied. Door het ontbreken van gegraveerde postcodes of chips kan het grootste deel van de teruggevonden fietsen niet worden teruggegeven aan de rechtmatige eigenaars. In veel gevallen kennen aangevers maar ten dele de identiteitsgegevens van hun gestolen fiets, waardoor deze onvolledig worden geregistreerd.

Sociale veiligheid Er is een aantal jongeren dat overlast veroorzaakt in de vorm van geluidsoverlast of het achterlaten van troep. Dit gebeurt onder andere in de fietstunnels onder de A2.

Nota Integraal Jeugdbeleid 2002 De link tussen jeugdbeleid en fietsbeleid ligt vooral op het gebied van verkeersveiligheid. De ‘Nota Integraal Jeugdbeleid’ uit 2002 noemt bijvoorbeeld de verkeersveiligheid op schoolroutes en de omgeving van scholen. Met name het haal- en brenggedrag per auto baart veel mensen zorgen. Het plan noemt Liempde als succesvol voorbeeld van een veilige schoolomgeving door afspraken met ouders. Maar niet alleen het gedrag van ouders, ook het verkeersgedrag van jeugdigen op weg naar school baart menigeen zorgen. Het is belangrijk dat voor normvervaging en normafwijkend gedrag maatregelen plaatsvinden op het gebied van voorlichting, educatie en handhaving.

Boxtel Bicycle

Bijlage 2: Hoofdfietsnetwerk 2010 - 2020

Boxtel Bicycle

Bijlage 3: Groslijst met maatregelen en activiteiten Groslijst inventarisatie maatregelen en activiteiten gericht op infrastructuur Maatregel/activiteit

Doelgroep

Doel

Samenhang met nota…

Betrokken partijen

Jaarlijks tellingen op centrale punten hoofdfietsnetwerk

Allen

* Weten of doelstellingen zijn behaald * Bijsturen

Optimaliseren fietsroutes en oversteekvoorzieningen Eindhovenseweg/Brederodeweg/Bosscheweg

Allen

Toename fietsgebruik van stedelijk naar landelijk gebied Toename fietsgebruik tussen stedelijke gebieden

* Strategische visie * Economische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie * Provinciaal fietsplan * GVVP

* Provincie Noord Brabant * Fietsersbond

Optimaliseren van fietsverbindingen tussen Boxtel en Vught.

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

Toename fietsgebruik van stedelijk naar landelijk gebied Toename fietsgebruik tussen stedelijke gebieden

* Strategische visie * Economische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie * Provinciaal fietsplan * GVVP

Fietsersbond

Optimaliseren van fietsverbindingen tussen Boxtel en Best

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

Toename fietsgebruik van stedelijk naar landelijk gebied Toename fietsgebruik tussen stedelijke gebieden

* Strategische visie * Economische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie * Provinciaal fietsplan * GVVP

Fietsersbond

Optimaliseren van fietsverbindingen tussen Boxtel en Liempde

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied) Woon-werkverkeer

Toename fietsgebruik van stedelijk naar landelijk gebied

* Strategische visie * Economische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie * GVVP

Fietsersbond

Optimaliseren van fietsverbindingen tussen Boxtel en Haaren.

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

Toename fietsgebruik van stedelijk naar landelijk gebied

* Strategische visie * Economische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie * Provinciaal fietsplan * GVVP

Fietsersbond

In overleg met belanghebbenden heldere, handhaafbare maatregelen treffen in smalle gedeelte van Rechterstraat.

Winkelend publiek

Verbetering verblijfsklimaat voor winkelend publiek.

Beleidsprogramma 2010-2014

Ondernemersvere niging Boxtel

Fietsersbond

Boxtel Bicycle

Onderzoek naar haalbaarheid Transferpunt waar recreanten van de auto kunnen overstappen op de fiets.

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

Toename aantal recreatieve fietsers van buiten Boxtel.

* Strategische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie

Versterken van fietsroutes in het Groene Woud - Beukendreef - Molenwijkseweg - Veldersbos - Buitengebied Liempde: Hezelaar

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

Toename recreatief fietsgebruik

* Nota duurzame ontwikkeling * Beleidsplan toerisme en recreatie

Inrichten veilige schoolomgeving. - De Beemden - De Oversteek

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders

Afname van leeftijd waarop kinderen voor het eerst zelfstandig naar school gaan en toename van aantal kinderen dat met fiets naar school wordt gebracht

* Nota integraal jeugdbeleid * Provinciaal fietsplan * Beleidsprogramma 20102014 * Brabants Verkeersveiligheidsl abel

Revitalisering Ladonk aangrijpen om fietsinfrastructuur te verbeteren

Woon-werkverkeer Ladonk

Strategische visie

Onderzoek naar noodzaak tot aanpassing vormgeving Europalaan.

Alle

GVVP

Aanpassen Europalaan

Alle

Verminderen gevoel bij fietsers dat ze als snelheidsremmer worden gebruikt

GVVP

Verbreden fietsstroken op Europalaan ten koste van rijloper voor gemotoriseerd verkeer.

Alle

Verminderen snelheid van autoverkeer op Europalaan

GVVP

Veiliger maken oversteek Apollopad-Europalaan

Recreatief verkeer (recreatie landelijk gebied)

Verbeteren vindbaarheid toeristische voorzieningen door: - overzichtskaart van fietsroutes bij station - bewegwijzering vanaf station naar belangrijkste bestemmingen en fietsroutes - verbeteren bewegwijzering op de route

Recreatief verkeer

Goede vindbaarheid toeristische voorzieningen om toerisme in Boxtel te versterken

Beleidsplan Toerisme en Recreatie

Aanpakken fietspaden met boomwortelopdruk

Alle

Verbeteren verkeersveiligheid en comfort

iDOP Liempde Uitvoeringsprogram ma beheer en onderhoud wegen

Verbeteren hoofdfietsroute door Liempde:

Alle

Kwaliteitsverbetering fietsnetwerk en

* Aanbeveling Fietsersbond

* Provincie Brabant * Basisscholen

GVVP

Boxtel Bicycle

Boxtelseweg-NieuwstraatRoderweg/Barrierweg.

verbetering verkeersveiligheid

* Genoemd door bewoners bij fietskraam

Verbeteren verkeersveiligheid (men moet met winkelwagens fietspad over naar geparkeerde auto's)

Nota integraal veiligheidsbeleid

Aanpassen fietspad door/naast winkelcentrum in Boxtel Oost

Winkelend publiek (winkelcentrum Oosterhof)

Plaatsen oplaadpunten voor elektrische fietsen op centrale punten van het recreatieve fietsnetwerk

Recreatief verkeer (vrijetijds- en recreatieverkeer in landelijk gebied)

Plaatsen robuuste fietspompen bij station, toeristische attracties en op belangrijkste fietsknooppunten.

Recreatief verkeer (vrijetijds- en recreatieverkeer in landelijk gebied)

Optimaliseren oversteekvoorziening aansluiting Parallelweg Noord (zuidelijk deel)/Stationsstraat

Alle

Optimaliseren oversteekvoorzieningen kernen Liempde Boxtel Locaties nader te bepalen

Alle

Veilig Honk opzetten in gemeente Boxtel

Leerlingen voortgezet onderwijs

Aanleg openbare oplaadpunten voor elektrische fiets op knooppunten van belangrijke fietsroutes

Recreatief verkeer (landelijk gebied)

Toets van alle VRIinstallaties op fietsvriendelijkheid en aanpassen.

Alle

* Snellere doorstroming voor fietsers * Voldoen aan normen van de Ontwerpwijzer fietsverkeer

Fietsbalans

Op HFN aanpassen voorrangssituaties in het voordeel van fietsers

Alle

Snellere doorstroming voor fietsers

Fietsbalans

Verbreden fietspaden op trajecten waar het HFN nog niet aan de eisen voldoet.

Alle

* Bij volgende Fietsbalans score 'goed' op comfort.

Fietsbalans

Nieuwe fietspaden of bij onderhoud fietspaden wegdek uitvoeren in asfalt.

Alle

* Bij volgende Fietsbalans score 'goed' op wegdekkwaliteit. Boxtel scoort slecht op wegdekkwaliteit, met name door toepassing van

Fietsbalans

* Toeristische attracties * Vrijetijdsvoorzieni ngen

Gevoel van veiligheid vergroten

Wensen klantgroepen

* Toeristische attracties * Vrijetijdsvoorzieni ngen

Wensen klantgroepen

* Middelbare scholen

Wensen klantgroepen

Boxtel Bicycle

tegels en klinkers. Aanleggen gescheiden fietsverbindingen langs 50km-wegen op hoofdfietsnetwerk, of zorgen voor goede alternatieve route (ontvlechting).

Alle

Gescheiden voorzieningen ontbreken vaker dan gemiddeld.

Fietsbalans

Aanpakken knelpunten provinciale utilitaire fietsnetwerk - route naar Schijndel - route naar Oisterwijk

* Woonwerkverkeer * Recreatief verkeer in landelijk gebied

Toename fietsgebruik op langere afstanden

* Provinciaal fietsplan

Verbeteren verkeersveiligheid fietsroute naar Lennisheuvel

Alle

Toename fietsgebruik op langere afstanden

Input vanuit projectgroep

Realisatie vrijliggende fietsvoorziening zuidelijke deel noord/zuid-as

Alle/scholieren

Kwaliteitsverbetering zuidelijke deel noord/zuid-as

Drosaard, Deken Broekmanlaan - aanbreng fietsvoorziening en herinrichting

Recreatief verkeer

Kwaliteitsverbetering fietsnetwerk

Viaduct Oude rijksweg aanbreng fietsvoorziening en herinrichting

Alle

Kwaliteitsverbetering fietsnetwerk Vergroten verkeersveiligheid

Oude dijk - realisatie fietsvoorziening en herinrichting

Alle

Kwaliteitsverbetering fietsnetwerk Vergroten verkeersveiligheid en comfort

Omleidingskanaal Dommel – aanbrengen fietsvoorziening en herinrichting

Recreatief

Kwaliteitsverbetering fietsnetwerk Uitbreiding fietsnetwerk

Hobbendonksweg aanbrengen fietsvoorziening

Alle

Kwaliteitsverbetering fietsnetwerk Uitbreiding fietsnetwerk

* Provincie Brabant * Buurgemeenten

Boxtel Bicycle

Groslijst inventarisatie activiteiten gericht op stallingsvoorzieningen Activiteit

Klantgroep

Doel

Samenhang met nota…

Inventariseren aantal en kwaliteit stallingsvoorzieningen: - horecagelegenheden - grote bedrijven - basisscholen - toeristische attracties - ziekenhuis - verzorgingstehuizen - muziekschool - theater - centrum - bushaltes - station

Allen

* Inzicht in stallingsbehoefte

Fietsersbond

Jaarlijks fietsen tellen in stallingen centrum, bij station en aantal andere punten in de gemeente.

Allen

* Inzicht in stallingsbehoefte

Fietsersbond

Evalueren aanpak weesfietsen

Allen

Verbeteren weesfietsenbeleid

Plaatsen kleinschalig, geconcentreerde fietsparkeervoorzieningen met aanbindmogelijkheid bij horecagelegenheden

Recreatief verkeer (vrijetijds- en recreatieverkeer in landelijk gebied)

* Toeristische attracties * vrijetijdsvoorzieni ngen

Verbeteren en uitbreiden stallingsvoorzieningen bij grote bedrijven

Woon-werkverkeer (centrum en bedrijventerreinen)

Grote bedrijven (> 50 medewerkers)

Verbeteren en uitbreiden stallingsvoorzieningen bij basisscholen (goede aansluiting op schoolroutes)

Leerlingen basisonderwijs

Plaatsen kleinschalig, geconcentreerde fietsparkeervoorzieningen met aanbindmogelijkheid bij toeristische attracties en voorzieningen

Recreatief verkeer (vrijetijdsverkeer en recreatie in landelijk gebied)

Plaatsen kleinschalig, geconcentreerde fietsparkeervoorzieningen met aanbindmogelijkheid bij het ziekenhuis.

* Winkelend publiek * Recreatief verkeer (sociaal)

Fietsbalans

Ziekenhuis

Plaatsen kleinschalig, geconcentreerde fietsparkeervoorzieningen met aanbindmogelijkheid bij de muziekschool.

Recreatief verkeer (vrijetijdsverkeer)

Fietsbalans

Muziekschool

Verbeteren fietsenstallingen bij het theater, zodat het goed aansluit bij de aanrijdroutes.

Recreatief verkeer (vrijetijdsverkeer)

Fietsbalans

Het Podium

Fietsbalans

Betrokken partijen

Basisscholen

* Toeristische attracties * vrijetijdsvoorzieni ngen

Boxtel Bicycle

Verbeteren fietsenstallingen in het centrum, zodat het goed aansluit bij de aanrijdroutes

* Winkelend publiek * Recreatief verkeer

Fietsbalans

* Ondernemersvereniging Liempde * Ondernemersvereniging Boxtel

Verbeteren en uitbreiden stallingsvoorzieningen bij bushaltes.

* Woonwerkverkeer * Scholieren * Recreatief verkeer

Provinciaal fietsplan

Provincie Brabant

Overleg met NS en ProRail over verbeteren en uitbreiden onbewaakte stallingsvoorzieningen bij station.

* Woonwerkverkeer * Recreatief verkeer (vrijetijdsrecreatieverkeer landelijk gebied)

Provinciaal fietsplan

* ProRail * Rijk * NS

Overleg met NS over uitbreiden openingstijden bewaakte stationsstalling. Bij voorkeur 7 dagen per week vanaf 15 minuten voor eerste trein, tot 15 minuten na laatste trein.

* Woonwerkverkeer * Recreatief verkeer

* Fietsbalans * Beleidsplan toerisme en recreatie

WSD

Verbeteren aanpak weesfietsen bij NS station Boxtel.

* Woonwerkverkeer * Recreatief verkeer (vrijetijdsen recreatieverkeer landelijk gebied)

Provinciaal fietsplan

Politie

Verbeteren aanpak weesfietsen in centrum.

* Winkelend publiek * Recreatief verkeer

Provinciaal fietsplan

Politie

Realiseren van gratis bewaakte fietsenstalling in het centrum, bemenst door mensen in het sociale opvangnet (langdurig werklozen, uitkeringsgerechtigden of mensen in een reintegratietraject).

* Winkelend publiek * Recreatief verkeer

Nota duurzame ontwikkeling

WSD

Aanschaf mobiele fietsenstalling om in te zetten bij evenementen Boeremèrt en Boxtelse Bierdagen.

Recreatief verkeer (evenementen)

Toename ketenverplaatsinge n fiets-OV

* Stimuleren ketenverplaatsing OV-fiets * Toename gebruik bewaakte stalling * Afname gebruik openbare stalling buiten

Boxtel Bicycle

Groslijst inventarisatie activiteiten gericht op Communicatie, Educatie en Gedragsbeïnvloeding activiteit

klantgroep

doel

samenhang met nota

betrokken partijen

Onderzoeken wat gemiddelde leeftijd is waarop kinderen nu voor het eerst zelfstandig naar school gaan

Leerlingen basisonderwijs

Kennis nodig om te meten of infra-8 een succes is.

Nota integraal jeugdbeleid

Jeugd wordt via school, verenigingen e.d. gestimuleerd meer te gaan fietsen. Fietsen moet hip, sexy en leuk worden gevonden.

Leerlingen voortgezet onderwijs

Jeugd meer aan sporten en bewegen krijgen ter bestrijding van overgewicht

* Provinciaal fietsplan * Notitie maatschappelijk welzijn

* Middelbare scholen * verenigingen * werkgroep integraal jeugdbeleid

Communicatie over fietsverhuur bij het station, gericht op Groene Woud

Recreatief verkeer (vrijetijds-, evenementen- en recreatieverkeer in landelijk gebied)

* Strategische visie * Beleidsplan toerisme en recreatie * Provinciaal fietsplan

* Fietsenmakers * ProRail * OV-fiets

Overleg met ouders van leerlingen in het speciaal onderwijs om te bespreken wat leerlingen nodig hebben om met de fiets naar school te gaan.

Leerlingen speciaal onderwijs

Verminderen kosten leerlingenvervoer.

Notitie maatschappelijk welzijn

Scholen voor speciaal onderwijs

Aanschaf OV-fiets en OV-fiets-abonnementen aan voor alle gemeentelijke afdelingen met naar buiten gerichte taken.

Werknemers gemeente Boxtel

* Gemeente geeft het goede voorbeeld. * Gemeente is duurzame organisatie.

* Nota duurzame ontwikkeling * Strategische visie

Interne communicatie rondom fietsprojecten en mogelijkheden voor medewerkers gemeente

Werknemers gemeente Boxtel

* Gemeente geeft het goede voorbeeld. * Gemeente is duurzame organisatie.

Fietslessen

* Leerlingen voortgezet onderwijs * 65-plussers * Allochtonen

Verminderen fietsongevallen bij 12-15 jarigen, ouderen en allochtonen

* Aanbeveling Fietsersbond * Provinciaal fietsplan (doel was dat in juni 2010 165 ouderen, 132 allochtonen en 1100 kinderen fietslessen hebben gehad.)

Brabantse Fietsschool

Graveeractie en communicatie rondom fietsendiefstal

Alle doelgroepen

Verminderen fietsendiefstal.

* Nota integrale veiligheid * Provinciaal fietsplan

Politie

Boxtel Bicycle

Toeristische attracties ertoe aanzetten informatie over fietsbereikbaarheid op te nemen in hun communicatiemiddelen (folder, website)

Recreatief verkeer

Toeristische attracties

Beloningscampagne gericht op winkelend publiek (Belgerinkel naar de Winkel) opnemen in communicatiekalender

Winkelend publiek Boxtel en Liempde

* Toename van het aantal mensen dat met de fiets naar het centrum of winkelcentra komt. * Afname parkeerdruk in centrum Boxtel. * Verbetering leefbaarheid.

Ondernemersvereniging Boxtel en Liempde

Beloningssysteem integreren in bestaande campagne 'Op Liemt gemunt'

Winkelend publiek Liempde

* Toename van het aantal mensen dat met de fiets naar het centrum komt. * Verbetering leefbaarheid in Liempde.

Ondernemersvereniging Liempde

Gemeente introduceert Project 'Fiets naar je werk' van het COS

Woon-werkverkeer (centrum en bedrijventerreinen)

* Toename fietsgebruik woonwerkverkeer * Als gemeente het goede voorbeeld geven

Overleg met parkmanagement en grote bedrijven over wensen fietsstimulering bij hun werknemers (extra stallingsvoorzieningen, spaarsysteem, fietsplan, etc.)

Woon-werkverkeer (centrum en bedrijventerreinen)

* Toename fietsgebruik woonwerkverkeer.

Beloningssysteem om fietsend woonwerkverkeer te belonen, bijvoorbeeld Trappers

Woon-werkverkeer

Toename van het fietsgebruik voor langere afstanden.

Provinciaal fietsplan (provincie wil acties meer bundelen en op elkaar afstemmen)

* Trappers/Fietsen Scoort, etc. * Bedrijvencontactfunctionaris * Provincie Brabant

Opzetten van een educatieve fietsroute in Het Groene Woud

Leerlingen basis- en voortgezet onderwijs

Natuur- en milieueducatie (NME) faciliteren en ondersteunen.

Nota duurzame ontwikkeling

* IVN * Basisscholen * Scholen voor voortgezet onderwijs

Project/educatie om basisschoolleerlingen te stimuleren meer op de fiets naar school te gaan in aansluiting op lopende projecten

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders.

* Verminderen halen en brengen met auto * Verbeteren parkeersituatie bij scholen.

Nota duurzame ontwikkeling

COS

* Structureel overleg met parkmanagement * Facilitair managers van bedrijven > 50 medewerkers.

Basisscholen

Boxtel Bicycle

Gemeente ondertekent de Octopus-charter en nodigt alle basisscholen uit mee te doen aan het 'Octopusplan' (www.octopusplan.nl)

Basisschoolleerlingen

Veilige schoolomgeving en veilige schoolroutes

* Basisscholen * Octopusteam

Verkeersexamen op alle scholen in Boxtel

Leerlingen basisonderwijs

* Vermindering fietsongevallen waarbij kinderen betrokken zijn. * Toename fietsgebruik.

* VVN * Basisscholen

Felicitatiepagina namens de gemeente met de namen van alle geslaagden voor het verkeersexamen

Leerlingen basisonderwijs en hun ouders

Gemeente laat zien dat het fietsbeleid belangrijk vindt.

* VVN * Basisscholen

Instellen van een halfjaarlijks overleg tussen de wethouder, de beleidsmedewerker fietsverkeer en de lokale Fietsersbond

Allen

* Horen wat er speelt * Kennis van de Fietsersbond benutten. * Draagvlak voor het beleid behouden.

Fietsersbond

Probeeraanbod elektrische fietsen (i.s.m. fietsenwinkel, bijv. Op markt, bij Kleine Aarde, op bedrijventerrein, o.i.d.)

* 65-plussers * Woon-werkverkeer

* Toename van het fietsgebruik op langere afstanden.

* Fietshandelaren * Bedrijven in Boxtel * Seniorenraad

De gemeente schaft 5 elektrische fietsen aan die elk bedrijf in de gemeente Boxtel twee weken lang mag gebruiken om medewerkers kennis te laten maken met de elektrische fiets

Woon-werkverkeer

Toename van het fietsgebruik voor langere afstanden.

* Fietshandelaren * Bedrijven in Boxtel

Fietsverlichtingsactie aan het begin van de winter, waarbij mensen gratis hun fietsverlichting kunnen laten repareren

Allen

Verbeteren verkeersveiligheid door toename aandeel fietsers met goede verlichting.

* Fietsersbond * Politie * Fietsenmakers

Aanleg duurzaam mobiliteitscentrum bij het station met informatie over recreatieve fietsmogelijkheden en fietsknooppunten

Recreatief verkeer

Mensen op duurzame manier naar buitengebied laten reizen

* Plattelandsontwikkeling * Toerisme en recreatie

* Fietsersbond * Politie * Fietsenmakers

Boxtel Bicycle

Colofon © XTNT EXPERTS IN TRAFFIC AND TRANSPORT | Utrecht 2010 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, scan, fotokopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van XTNT.

Titel

Boxtel Bicycle, Fietsplan Boxtel

Samengesteld door XTNT

John Swaans, Liset Bergevoet, Sander Wortman

Opdrachtgever gemeente Boxtel

Peter Bezema

Projectnaam

Gemeente Boxtel Opstellen fietsbeleidsplan

Projectnummer

263B

Datum

9 augustus 2010

Bestandsnaam

P:\2009\263B Gem Boxtel Fietsbeleidsplan\Fase 3 Eindrapport\concept eindrapport versie 4

aug.doc

Contactadres voor deze publicatie

XTNT Experts in Traffic and Transport St. Jacobsstraat 16 Postbus 51 3500 AB UTRECHT

Boxtel Bicycle