Boxenoverzicht LINK2 Economie

Boxenoverzicht LINK2 Economie Versie november 2008

EC

Thema Het werkveld Economie

Waaruit bestaat dit werkveld? En wat voor eigenschappen hebben de functies die tot het werkveld behoren? Dat zijn vragen waarmee de leerling zich bezighoudt tijdens de verkenning van het economische werkveld. Het doel van deze verkenning is drieledig. • De leerling maakt kennis met de diverse thema's van LINK2, zonder hier diep op in te gaan (dat gebeurt immers in de verkenningen van de thema's zelf) • De leerling ervaart dat veel functies niet in te delen zijn bij een van deze thema's, maar bestaan uit taken en werkzaamheden die in verschillende thema's horen. • De leerling kijkt op een andere manier naar functies uit het werkveld. Hij kijkt niet naar de inhoud van de functies, maar naar zaken als werkplek, werktijden en werkomstandigheden. Zit ik de hele dag aan een bureau? Werk ik binnen of buiten? Moet ik veel tillen? Moet ik ook in het weekend werken? Moet ik veel met computers werken? Zaken die bij sommige functies essentieel zijn, maar waar vaak nauwelijk aandacht aan besteed wordt. • Het zwaartepunt bij deze verkenning ligt bij het ervaren, niet bij het opdoen van kennis.

EC02

De leerling als consument

De leerling wordt in deze box geconfronteerd met zijn eigen activiteiten op het gebied van consument zijn. Hierbij is onderzoek naar eigen gedrag en dat van anderen van belang.

EC03

De toekomst van de leerling

De box 'De toekomst van de leerling' is erop gericht uw leerlingen middels een praktijkoefening (in de vorm van een banenmarkt, sollicitatiebrieven schrijven en sollicitatiegesprekken voeren) algemene competenties aan te leren en inzicht te laten krijgen in hun eigen beroepswensen en -voorkeuren. Uw leerling verplaatst zich zowel in de rol van standhouder als van standbezoeker/sollicitant. • De nadruk ligt op het bevorderen van samenwerking, interactie en competenties als planning en taakverdeling van uw leerlingen. • De praktijkoefening, het project, wordt bij voorkeur klassikaal uitgevoerd. • De box past het best in uw onderwijsprogramma vlak voordat uw leerling op zoek gaat naar zijn/haar stage in het 4e leerjaar. • De banenmarkttaken en het sollicitatietraject zijn tevens separaat in uw programma in te zetten.

FA

Thema Financiële administratie

In de voorbereiding gaat de leerling zich verdiepen in de werkzaamheden, benodigde competenties en werkplekken van functies die bij dit thema horen. De leerling bouwt een beeld op van de verschillende aspecten van werken in een financiële administratie.

FA02 Financiële feiten De box ‘Financiële feiten’ is erop gericht uw leerlingen met verschillende ondersteunende oefeningen en praktijkoefeningen inzicht te geven in en kennis te laten maken met financieel administratieve werkzaamheden. De leerling doet dit in de 3 bedrijven: All for Animals; Hands on Trends en De Scootergigant. • Uw leerlingen krijgen te maken met drie praktijkgerichte oefeningen waarbij ze documenten registreren, verwerken en archiveren. • De nadruk ligt op dat uw leerlingen inzicht verwerven in administratieve werkzaamheden en het bevorderen van de competenties verwerken en ordenen van boekingsdocumenten.

FA03 Eenvoudige jaarrekening 'Eenvoudige jaarrekening' is een box waarin vooral aandacht is voor het verkrijgen van inzicht in het verwerken van financiële gegevens, het opstellen van balansen en het werken met gegevens uit winst- en verliesrekeningen. De leerling doet dit in de 3 bedrijven: een garagebedrijf, een café en een boetiek. • Uw leerlingen leren op een eenvoudige wijze omgaan met gegevens in de jaarrekening. • De nadruk ligt op het verwerken van eenvoudige financiële feiten in een balans, het opstellen van nieuwe balansen, het maken van winstberekeningen en het aflezen, controleren en verwerken of wijzigen van de winst- en verliesrekening. • De praktijkoefeningen stellen uw leerlingen in staat om verschillende vragen te beantwoorden over gegeven winst- en verliesrekeningen.

FA04 Werken in de boekhouding Door in drie praktijkoefeningen bij drie verschillende bedrijven aan de slag te gaan als medewerker op de financiële administratie, leren uw leerlingen de algemene competenties om gecodeerde boekingsstukken te bekijken en te verwerken én verslag te doen van de financiële situatie. Uw leerlingen verplaatsen zich in de rol van medewerker op de financiële administratie van een groothandel in sportartikelen, een doe-het-zelf-zaak en een boeken- en cd-groothandel.

De nadruk ligt op het werken met gecodeerde boekingsstukken en een hele boekingsgang, van beginbalans tot het afsluiten van de grootboekrekeningen.

FA05 Eenvoudige boekhouding In de praktijkoefeningen van deze box gaan uw leerlingen aan de slag als medewerker van de financiële administratie van drie verschillende bedrijven (een groothandel in sportartkelen, een doehet-zelf-zaak en een groothandel in boeken en cd’s) waarbij ze in eenvoudige boekhouding leren niet-gecodeerde boekingsstukken grootboekrekeningen bij te werken. • Uw leerlingen werken in de rol van financieel administratief medewerker enkele grootboekrekeningen bij op basis van de boekingsstukken. Zij verbeteren de fouten van een colleg en passen de kolommenbalans, de eindbalans en de winst- en verliesrekening in scontrovorm aan. • De focus van deze box ligt op het leren werken met niet-gecodeerde boekingsstukken en een hele boekingsgang, van beginbalans tot het afsluiten van grootboekrekeningen.

FA06 Boekhouding coderen In de praktijkoefeningen van 'Boekhouding coderen' gaat de leerling aan de slag als medewerker op de financiële administratie van drie verschillende bedrijven (een tuin- en bloemencentrum, NEJA industries en een bijouxwinkel. In MS Excel worden verschillende boekingsstukken gecodeerd en verwerkt en in twee van de drie praktijkoefeningen worden tevens de debiteuren- en crediteurenadministratie opgezet en bijgehouden. • Uw leerling krijgt door te werken met circa 13 boekingsstukken, voldoende inzicht in welke persoonlijke eigenschappen uw leerling moet bezitten om op de financiële administratie te werken en of wellicht het starten van een eigen onderneming iets voor in de toekomst zal zijn. • De box is erop gericht dat de leerling een beeld kan vormen van de competenties die nodig zijn voor het werken bij een financiële administratie van een bedrijf, zoals geconcentreerd werken.

FA07 Debiteuren- en crediteurenadministratie Als medewerker op de debiteuren- en crediteurenadministratie in drie verschillende settings (bij een bakkerij, De Rode Roos wat voor winkel??? en een ijsfabriek) krijgt de leerling te maken met het bijwerken van de debiteurenadministratie en de crediteurenadministratie, de controle van betalingen, het versturen en reageren op aanmaningen en het invullen van saldilijsten en controleren van de kolommenbalans. • Uw leerling gaat (in de rol van medewerker debiteuren- en crediteurenadministratie) deze subadministratie aan de hand van verkoop- en inkoopfacturen en bankafschriften, van begin opzetten en bijhouden.

• De focus ligt op het krijgen van inzicht in de competenties die essentieel zijn bij het werken op de financiële administratie. De leerlingen leren nadenken over de aard van boekhouden en wat daar allemaal bij komt kijken.

FA08 Complexe boekhouding In drie verschillende settings (bij een handel in sportartikelen, een transportbedrijf en een drogisterij) gaan de leerlingen werken als medewerker op de financiële administratie om verschillende boekingsstukken te coderen en te verwerken (in Excel), te informeren over de financiële status, afschrijvingen en omzetbelasting te berekenen en te betalen aan de belastingdienst en boekingsstukken te verwerken omtrent afschrijving en btw. • Uw leerlingen doorlopen tijdens de diverse praktijkoefeningen de gehele boekingsgang. • De leerling wordt met het werken aan deze box in de gelegenheid gesteld om na te denken over de aard van boekhouden, over welke eigenschappen (zoals geconcentreerd kunnen werken) essentieel zijn als ondernemer of medewerker op de financiële administratie.

FA09 Handelen in cijfers Voor de box 'Handelen in cijfers' neemt uw leerling in drie praktijkoefeningen de rol in van medewerker op de financiële administratie (bij een garagebedrijf, een pretpark en een ijsfabriek) en zal uw leerling berekeningen voor afschrijvingen en consumenten- en afnemersprijzen maken, kortingen geven en kortingspercentages berekenen. Aan de hand van een aantal grafieken leert uw leerling conclusies trekken. • Uw leerling maakt als medewerker financiële administratie enkele afschrijvingsplannen (o.b.v. een restwaarde of een percentage van de aanschafwaarde), berekent consumenten- en afnemersprijzen op basis van een gegeven kostprijs, kortingsbedragen en bekijkt uw leerling een aantal verschillende grafieken. • Op deze manier krijgen uw leerlingen ruimte om na te denken over de aard van financiële administratie om daarna vervolgen voor zichzelf te beoordelen of het wat voor hem/haar zou zijn om later een eigen onderneming te beginnen.

FA10 De kostprijs Als medewerker van de financiële administratie werkt uw leerling bij de box ‘De kostprijs’ aan praktijkopdrachten bij drie verschillende organisaties (bij een garagebedrijf, een pretpark en een ijsfabriek) om vaardigheden en kennis op te doen waarmee uw leerling berekeningen voor afschrijvingen van nieuwe duurzame productiemiddelen kan uitvoeren, indirecte kosten kan verrekenen, kostprijzen, consumenten-, afnemersprijzen, een bedrijfsminimum, kortingspercentages en kortingen kan berekenen.

• Uw leerlingen werken in drie verschillende settings als medewerker op de financiële administratie en leren in iedere setting afschrijvingen, indirecte kosten, kost- en concumentenprijzen, een bedrijfssminimum, een kortingsbedrag, kortingspercentage of indexcijfers te berekenen. Tenslotte leren uw leerlingen conclusies trekken over grafieken en prijsindexcijfers te berekenen • De nadruk ligt op dat uw leerlingen inzicht verkrijgen in de aard van het werken op een financiële adminisratie, zodat zij kunnen beoordelen of zij de persoonlijke eigenschappen bezitten of kunnen leren om in de toekomst bij een financiële afdeling willen werken of zelf een eigen onderneming zouden willen opzetten.

FA11 Produceren van cijfers In de drie praktijkoefeningen van deze box gaat uw leerling aan de slag als medewerker van de financiële administratie van drie bedrijven (garagebedrijf, pretpark en ijsfabriek). Hij/zij zal berekeningen uitvoeren voor leningen, afschrijvingen (o.b.v. een restwaarde of een percentage van de aanschafwaarde) van nieuwe duurzame productiemiddelen, kosten en prijzen. Op basis van een gegeven kostprijs moet de leerling consumentenprijzen en kortingen berekenen. De leerling trekt conclusies uit grafieken. Er zijn grafieken opgenomen voor leerlingen Administratie en indexcijfers voor leerlingen Handel & Administratie. • Uw leerling berekent rente voor kortlopende en langlopende leningen, maakt afschrijvingsplannen, berekent kost- en consumentenprijzen en kortingsbedragen. Tevens bekijkt uw leerling verschillende statistieken en berekent uw leerling omzetindexcijfers. • De nadruk ligt op dat uw leerlingen inzicht verkrijgen in de aard van het werken op een financiële administratie, zodat zij kunnen beoordelen of zij de persoonlijke eigenschappen bezitten of kunnen leren om in de toekomst bij een financiële afdeling willen werken of zelf een eigen onderneming zouden willen opzetten.

FA12 Begroting In de praktijkoefeningen van de box 'Begroting' gaan uw leerlingen aan het werk in de rol van medewerker financiële administratie bij een dierenartikelengroothandel, een administratiekantoor en een café. Uw leerlingen doen berekeningen om de financiële situatie van een organisatie te onderzoeken. Op basis van liquiditeit-, solvabiliteit- en rentabiliteitsberekening leren uw leerlingen conclusies formuleren. De relatie tussen het berekenen en het boekingsoverzicht wordt onder meer duidelijk voor uw leerlingen door exploitatiebegrotingen en winstverdelingen te berekenen en te adviseren. Uw leerlingen berekenen kengetallen van verschillende ondernemingsvormen (van bv tot eenmanszaak). • Uw leerling leren financiële kengetallen te berekenen, een exploitatiebegroting op te stellen, advies te geven over eigen vermogen en winstverdelingen te berekenen. • De nadruk ligt op dat uw leerlingen inzicht verkrijgen in de aard van het werken op een financiële administratie, zodat zij kunnen beoordelen of zij de persoonlijke eigenschappen bezitten of

kunnen leren om in de toekomst bij een financiële afdeling willen werken of zelf een eigen onderneming zouden willen opzetten.

FA13 Lonen In de praktijkoefeningen van deze box gaat uw leerling aan de slag als medewerker op de loonadministratie van twee bedrijven. De leerling controleert een ingevuld formulier en gegevens voor de loonheffingen. De leerling maakt, controleert en verbetert enkele loonstroken. Verder controleert en verbetert uw leerling een aantal loonstaten en controleert hij een jaaropgaaf. In deze praktijkoefeningen hoeft de leerling geen rekening te houden met de arbeidskorting, vakantiegeld, bonussen, overuren en auto- of reiskosten. De praktijkoefeningen zijn verschillend qua setting (bij een gemeente en een ijsfabriek). • Met onderwerpen als “Bedenk waar brutoloon van afhankelijk is” en “Bedenk met wie je afspraken maakt over het loon” willen we uw leerlingen na laten denken over de essentie van de loonadministratie. • De nadruk ligt het bevorderen van inzicht in de essentie van loonadministratie.

IV

Thema Inkoop- en Verkoopadministratie

Hierin maken leerlingen kennis met diverse aspecten van het inkoop- en verkoopwerk. Diverse beroepen komen aan de orde.

IV02

Bestellen

De box 'Bestellen' bevat twee praktijkoefeningen waarbij uw leerlingen in de rol van inkoopmedewerker in verschillende branches (bij een café, een groothandel of een pretpark) competenties aanleert die belangrijk zijn bij de beroepshouding van een inkoopmedewerker. Uw leerling verplaatst zich in de rol van inkoopmedewerker en zal offerteaanvragen opstellen,schriftelijke en telefonische orders plaatsen, ingekomen orderbevestigingen, goederenontvangsten en facturen verwerken, contacten met leveranciers, up-to-date houden van artikel- en leveranciersbestand. • Uw leerlingen maken kennis met de omgang met behoorlijk wat formulieren, die zij zoals ook in de beroepspraktijk digitaal invullen, ook internationale. Ze krijgen te maken met een verscheidenheid aan soort artikelen, fouten en de manier van fouten melden en internationale valuta. • De nadruk ligt op: nauwkeurigheid, klantgerichtheid, dienstverlenend-zijn, communicatieve vaardigheid, flexibiliteit, stressbestendigheid, representativiteit en geordend en systematisch kunnen werken. • Vaardigheden als 'registreren in het inkoopregister en op de leveranciers- en inkoopkaart komen hier niet aan de orde, maar wel in de bedrijfssimulatiebox.

IV03

Verkoop administratief ondersteunen

De box 'Verkoop administratief ondersteunen' betreft drie praktijkoefeningen waarbij uw leerling aan de slag gaat als administratief verkoopmedewerker bij een dierengroothandel, een groothandel in zwemartikelen en als verkoper binnendienst bij een scootergroothandel. Uw leerling leert verschillende vaardigheden en competenties die essentieel zijn bij de verwerking van verschillende verkooporders. • Uw leerlingen moeten omgaan met behoorlijk wat formulieren. Zij maken verschillende offertes, verwerkt schriftelijke en telefonische verkooporders, stelt orderbevestigingen en verkoopfacturen op en maakt ze verzendklaar. Uw leerling heeft contact met klanten en komt situaties tegen waarbij de orders anderstalig (Engels, Duits, Frans) zijn. • De nadruk ligt op klantgerichtheid, dienstverlenend-zijn; communicatieve vaardigheid; goed kunnen luisteren; nauwkeurig en zorgvuldig kunnen werken; flexibiliteit; representativiteit. ordelijk en gestructureerd kunnen werken. • Vaardigheden als 'registreren in het verkoopregister en op de klantenkaart komen hier niet aan de orde, maar wel in de bedrijfssimulatiebox.

IV04

Inkopen

'Inkopen' is een LINK2box waarbij drie praktijkoefeningen waarin uw leerlingen zich in de rol verplaatsen van iemand die werkt op de afdeling inkoop (van een pretpark, een groothandel in trendy sportartikelen en een jongerencentrum). Hiermee leren zij vaardigheden en competenties die belangrijk zijn bij inkoop, zoals offerteaanvraag en -vergelijking. • Uw leerlingen zullen middels een formulier drie offertes aanvragen bij een leverancier, ze zullen een aantal offertes vergelijken voor diverse artikelen. Daarvoor moet uw leerling over de nodige rekenvaardigheid en het benodigde cijfermatige inzicht beschikken. • De variatie van de praktijkoefeningen betreffen: de soort artikelen, de verschillende eisen van het hoofd inkoop, het al dan niet werken meteen formulier (of met aantekeningen) en het werken met een internationale offerte. • De nadruk ligt op: vaardigheden en competenties als cijfermatig inzicht, rekenvaardigheid, ordelijk werken, communicatievaardigheden, artikelkennis, prijsbewustzijn, inlevingsvermogen in de klant, dienstverlenend-zijn, stressbestendigheid, oog voor kwaliteit, flexibiliteit en representativiteit. • Ook commercieel-zijn, overtuigingskracht en onderhandelingsvaardigheden zijn relevant, maar worden niet expliciet benadrukt in de box 'Inkopen'. Er vindt geen onderhandelingsgesprek plaats. Dat gebeurt wel in de box 'Verkopen van A tot Z'.

KA

Thema Kantoorwerk

In de voorbereiding gaat de leerling zich verdiepen in de werkzaamheden, benodigde competenties en werkplekken van functies die bij dit thema horen. Om dit zo concreet mogelijk aan te bieden, wordt dit gedaan aan de hand van zes functies uit dit thema: • • • • • •

medewerker Personeelszaken; communicatiemedewerker; datatypist; medewerker Postkamer; archiefmedewerker; secretarieel medewerker.

KA02 Werken in een bedrijf In de drie praktijkoefeningen van de box 'Werken in een bedrijf' maken uw leerlingen voorlichtingsmateriaal voor veilig werken in een bedrijf om zich competenties als samenwerken, taken verdelen en urenregistratie eigen te maken. • Uw leerlingen kunnen kiezen uit drie vormen van voorlichting: 1. een powerpointpresentatie voor het personeel van een kledingzaak, 2. enkele posters voor het personeel van een garagebedrijf, 3. een thema-uitgave voor het personeelsblad van hun eigen school. • De nadruk ligt op het leren van en inzicht krijgen in competenties als samenwerking, takenverdeling, urenregistratie.

KA03 Licht administratief werk In de drie praktijkoefeningen van de box 'Licht administratief werk' ("Typvaardige ambtenaar", "Op kantoor bij ijsfabriek De Graaf" en "Vingervlug in een meubelmakerij") verwerken uw leerlingen aangeleverde informatie tot standaarddocumenten waarbij kennis en inzicht wordt verkregen over werken in opdracht van een ander en nauwkeurig uitwerken van diverse documenten. • Uw leerlingen maken documenten voor inkoop en verkoop (offerte, factuur, enzovoort) m.b.v. MS Word-sjablonen, overzichten en andere interne documenten en handelen externe correspondentie af waarbij ook hun typevaardigheid aan de orde komt. • In de praktijkoefeningen liggen verschillende accenten lichte administratieve werkzaamheden en ondersteuning, werken in opdracht van een ander, verwerken van aantekeningen tot een mooi document en de typevaardigheid) • De nadruk in de te verwerven beroepshouding ligt op het werken in opdracht van anderen en het nauwkeurig uitwerken van diverse documenten. • Een van de praktijkoefeningen vergt de samenwerking met een medeleerling, maar kan eventueel klassikaal worden behandeld.

KA04 Werken op het secretariaat In de drie praktijkoefeningen van de box 'Werken op het secretariaat' komen allerlei secretaressewerkzaamheden aan bod om competenties aan te leren als zelfstandig werken (zelf formuleren van teksten), kunnen organiseren van eigen werk, (uitwerken van ingewikkelde opdrachten) en nauwkeurig werken. Uw leerlingen verplaatsen zich in de rol van secretaresse bij een transportbedrijf, een reclamebureau en bij de politie. • Uw leerlingen krijgen te maken met vergaderwerkzaamheden, informatie zoeken, tekstverwerken, correspondentie en post versturen en documenten archiveren. • De nadruk ligt op zelfstandig werken (zelf formuleren van teksten), kunnen organiseren van eigen werk, (uitwerken van ingewikkelde opdrachten) en nauwkeurig werken. • Centraal staan vaardigheden die niet in andere boxen aan de orde komen. Het beantwoorden van de telefoon (inclusief doorverbinden), het ontvangen van bezoekers, het afhandelen van ingekomen post bijvoorbeeld, komen uitgebreid aan bod in de box 'Werken op de receptie'.

MA

Thema Magazijn

De leerlingen maken in dit thema kennis met de diverse beroepen en activiteiten rondom het magazijn.

MA02 Goederenontvangst In de drie praktijkoefeningen van de box 'Goederenontvangst' maakt uw leerling een dag mee uit het leven van een medewerker goederenontvangst ofwel opslagmedewerker in het magazijn van een café, drogisterij en ziekenhuis om hen inzicht te geven in dat goederenontvangst bij veel bedrijven voorkomt en om hen inzicht te geven in wat de aard is van goederenontvangst en wat de essentiële competenties zijn om daaraan te werken. • Uw leerlingen nemen verschillende bestellingen in ontvangst en controleren die bestellingen, meldt eventuele fouten, slaat goederen op volgens het opslagsysteem en handelt de ontvangen pakbon en vrachtbrief juist af. • Uw leerling bereid het inpakken en klaarzetten van artikelen voor en maakt van tevoren afspraken met u als docent over de inzet van medeleerlingen bij de rollenspellen. Daarna kunnen de rollenspellen plaatsvinden zonder uw tussenkomst. • De focus ligt met name op het omgaan met goederenontvangst en het inzicht verkrijgen in de aard van het werk als opslagmedewerker. • Het leren van vaardigheden omtrent registratie op de voorraadkaart en goederenontvangstbon komt pas aan de orde in de bedrijfsimulatieboxen.

MA03 Goederenverzending De box 'Goederenverzending' is erop gericht uw leerlingen in drie praktijkoefeningen in de huid te laten kruipen van een orderpicker, medewerker goederenverzending (voor een internetwinkel, een bijouxwinkel en een scholenactie voor Afrika) en algemene competenties als uithoudingsvermogen, nauwkeurig werken aan te leren en gevoel te krijgen voor kwaliteit en klantgerichtheid. • Uw leerling zet bestellingen klaar, vult pakbonnen en vrachtbrieven in, verpakt bestellingen, maakt zendingen klaar voor vervoer, meldt derving, voorkomt derving, werkt veilig, hygiënisch en milieubewust. • De praktijkoefeningen vergen geen tussenkomst van de docent tijdens het rollenspel; een medeleerling wordt ingezet als chauffeur/vervoerder. • De drie praktijkoefeningen variëren qua soort artikelen, al dan niet echte artikelen, soorten derving, de wijze waarop derving wordt gemeld, aandachtspunten als hygiëne, milieu en veiligheid en de wijze waarop de opdracht tot uitlevering aan de klant binnenkomt. • Vaardigheden als het registreren van de goederenverzending op de voorraadkaart en de goederenverzendbon met de pakbon komen niet in deze box, maar in de simulatieboxen aan de orde. Om de derde praktijkoefening realistisch te maken, kunt u een echte actie voor Afrika organiseren.

MA04 Voorraadbeheer In de box 'Voorraadbeheer' voert uw leerling als medewerker voorraadbeheer in het magazijn van een dierenartikelengroothandel, een scootergroothandel en als verkoopmedewerker bij een drogisterij, diverse werkzaamheden uit die met voorraadbeheer te maken hebben. • Uw leerling signaleert voorraadtekorten, plaatst interne bestellingen met een intern bestelformulier, telt de voorraad, vergelijkt dit met de administratieve voorraad, registreert eventuele derving en richt het magazijn in volgens een nieuw opslagsysteem. • De nadruk ligt met name op het verkrijgen van competenties als zelfstandigheid, nauwkeurigheid, goed kunnen doorwerken, oplossingsgerichtheid, goed Nederlands kunnen spreken en schrijven, conditie en uithoudingsvermogen. • In de boxen 'Goederenontvangst', 'Goederenverzending' en het thema 'Magazijn' wordt met echte artikelen gewerkt en daar kunnen competenties als uithoudingsvermogen beter worden beoordeeld.

PP

Thema Presentatie en Promotie

Leerlingen maken kennis met de beroepspraktijk rondom presentatie en promotie.

PP02 Elk product op de juiste plek De box 'Elk product op de juiste plek' bevat twee praktijkoefeningen waarbij uw leerlingen meer leren over de plaats van producten in de winkel. Deze box bevat ook een spel waarbij kennis van de marketinginstrumenten een rol speelt. • Uw leerlingen gaan o.a. vakken vullen, consumentenprijzen berekenen, prijs- en tekstkaarten maken en adviseren over de winkelindeling. In de spelvorm is uw leerling op een geheel andere wijze bezig met de leerstof. • Er is in de box veel theoretische kennis opgenomen. De nadruk ligt op het verwerven van competenties als nauwkeurig en zorgvuldig kunnen werken, geordend en systematisch kunnen werken, flexibiliteit, kunnen samenwerken, rekenvaardigheid en werken met MS Word. Tijdens het spel wordt het inzicht van uw leerlingen getest. • In het spel komen, anders dan in de oefeningen, theoretische zaken aan de orde als vestigingsplaats en verzorgingsgebied.

PP03 Een mooie etalage De box 'Een mooie etalage' betreft drie praktijkoefeningen in het kader van het maken van een etalage rondom het thema Afrika (etalage inrichten met folders en brochures voor een reisbureau), winter (etalage inrichten door middel van eigen artikelleuze voor een drogisterij) en sport (etalage inrichten voor een doe-het-zelf-zaak waarbij de verkoopartikelen niets te maken hebben met het thema, zodat het thema vooral gestalte zal krijgen door het gebruikte opbouw- en decoratiemateriaal). • Uw leerlingen zullen een selectie maken van het aanwezig materiaal en vanuit een winkelformule werken. De taken lopen in moeilijkheidsgraad op. • De beoordeling door de docent kan geschieden volgens een beoordelingsformulier, aangezien het niet zozeer gaat om wat mooi is en wat wel. • Het leereffect en leerplezier is groter wanneer de leerling de verschillende oefeningen niet direct na elkaar maakt, maar verspreid over de opleiding. • LINK2 biedt aanvullend lesmateriaal (in .pdf-vorm), bestaand uit ruim tien extra etaleerklussen.

PP04 Etaleren volgens plan In de box 'Etaleren volgens plan' zijn drie settings (thema decemberfeesten in een modeboetiek, thema Valentijnsdag in een drogisterij en thema oranjegevoel/WK-voetbal bij een boeken- en cdgroothandel) praktijkoefeningen verwerkt waarin uw leerlingen leren hoe ze volgens een plan een

winkelpresentatie een etalage moeten maken: ze leren een etalageplan lezen, presentatieplan maken, etalageontwerp maken en een etalageontwerp uitvoeren. • Uw leerlingen leren een sfeercollage maken voor een modeboetiek en twee eenvoudige perspectieftekeningen als etalage-ontwerp maken voor de drogisterij en de boeken- en cdgroothandel. • Uw leerlingen maken voor de eerste twee praktijkoefeningen eerst het etalageontwerp en verzamelen vervolgens de benodigde materialen; en ze onderzoeken voor de derde praktijkoefening eerst welke opbouw- en etalagematerialen er zijn alvorens het ontwerp te maken. • De nadruk ligt op competenties als creativiteit, flexibiliteit, omgaan met onverwachte omstandigheden, nauwkeurig en zorgvuldig werken, geordend en systematisch werken, volgens een werkplan werken, netjes werken, handigheid in ophangtechnieken en aanbrengen van decoratiematerialen, handigheid in aankleden van etalagefiguren, goed omzetten van idee naar concreet ontwerp. • Deze box is een verdieping en vergt daarom de gewenste voorkennis van de box 'Een mooie etalage'. • Het leereffect en leerplezier is groter wanneer de leerling de verschillende oefeningen niet direct na elkaar maakt, maar verspreid over de opleiding. • Het gevoel voor de thema's worden versterkt als u de opdrachten laat plaatsvinden op het moment dat het thema van de opdrachten inderdaad actueel is (december, februari en Koninginnedag of rond de tijd van een sportevenement waarbij Nederland betrokken is.

PP05 Promotie maken In de box 'Promotie maken' werken uw leerlingen met drie verschillende praktijkoefeningen waarin zij leren promotiematerialen (poster, bedrijfspresentatie, huisstijl, reclameplan) te maken voor verschillende bedrijven (als stagiaire bij een reclamestudio, ter verkoopbevordering bij een tuin- en bloemencentrum en op de marketing- en reclameafdeling van een elektronicazaak) waarbij uw leerlingen de gemaakte promotie (in PowerPoint, Word, Publisher of andere programma's) beargumenteren en aanpassen aan doelgroep en huisstijl. • Uw leerlingen houden zich niet bezig met verkopen, maar wel met verkoopbevordering; ze maken in alle praktijkoefeningen een logo, een slogan en een tv-commercial. • De logo-, slogan- en tv-commercial-opdrachten lenen zich uitstekend om respectievelijk samen met een tekendocent, een docent Nederlands en een dramadocent aan te pakken. • In de eerste praktijkoefening maken uw leerlingen een bedrijfspresentatie in MS Powerpoint. In de derde praktijkoefeningen bekijken uw leerlingen een bedrijfspresentatie. In twee praktijkoefeningen krijgen uw leerlingen de opdracht om kritisch te kijken naar het assortiment. In een van de praktijkoefeningen komt het onderwerp 'consumententesten' aan de orde. • De nadruk ligt op nauwkeurig en zorgvuldig werken, geordend en systematisch werken, werken onder tijdsdruk, flexibiliteit, kunnen samenwerken en het beargumenteren en aanpassen aan doelgroep en huisstijl van de promotiematerialen. • Uw leerlingen bespreken tevens met elkaar elkaars werk.

• Praktijkoefening 3 (tv-commercial maken voor een elektronicazaak) is minder geschikt om als praktijktoets te dienen (uw leerlingen werken hier veel samen). Deze oefening is daarom geschikt om sociale vaardigheden van uw leerlingen te beoordelen. Deze oefening neemt ruim 5 uur in beslag. • De taak 'reclameplan maken' is bedoeld voor kaderleerlingen; voor basisleerlingen kunt u deze het best laten vervallen of eventueel groepsgewijs aan te pakken. • 'Actiereclame/poster/advertentie/folder ontwerpen en huisstijl maken' kunnen onderdeel zijn van een project, evt. in samenwerking met de tekendocent, een docent Nederlands en een dramadocent.

PP06 Marktonderzoek De box 'Marktonderzoek' bevat één praktijkoefening waarin de leerlingen in tweetallen samenwerken en een enquête houden onder de klanten van een winkel in een realistische situatie (het betreft geen winkel uit Link aan de Lek, maar een bestaande opdrachtgever, een bedrijfsleider van een winkel in de buurt van de school). • Uw leerlingen verwerken de uitslagen in een rapport. • De context van de oefening is zo algemeen mogelijk vanwege het realiteitsgehalte van de opdracht. Afhankelijk van de schoolsituatie en uw voorkeuren kunt u als docent zelf variatie aanbrengen. • De nadruk ligt op de volgende beroepshoudingsaspecten: communicatie, flexibiliteit, samenwerking, planning, computervaardigheid, taalvaardigheid, rapportagetechniek.

PP07 Bedrijfsinformatie In deze box gaan de leerlingen aan de slag met allerlei berekeningen. Ze analyseren bijvoorbeeld het assortiment en kiezen het beste promotiemedium. De berekeningen die ze maken, moeten leiden tot conclusies die de leerlingen, op basis van de bronnen kunnen trekken. De belangrijkste vaardigheden die de leerlingen nog eens extra oefenen in deze box zijn rekenvaardigheden, adviesvaardigheden, tekstverwerken en interpreteren van informatie. Deze box bestaat maar uit twee praktijkoefeningen. In de achteraf van deze box zit nog een inzichttaak. Hierin kan de leerlingen laten zien dat ze de stof beheersen. Wellicht zijn er wel extra rekenlessen nodig bij de box. Eventueel kunt u ook de docent Nederlands inschakelen voor lessen of het beoordelen van de verslaglegging. Op die manier kan er een mooie integratie plaatsvinden met deze AVO-vakken. Belangrijkste verschillen tussen de praktijkoefeningen: • In praktijkoefening 1 oefenen de leerling nog een keer met de schapindeling. Dit komt in praktijoefening 2 niet aan bod. • In praktijkoefening 2 wordt er met Excel gerekend, terwijl in praktijkoefening 1 de leerling alles zelf uitrekent.

RB

Thema Receptie en Balie

De leerling gaat zich verdiepen in de werkplekken, werkzaamheden en benodigde competenties van functies die binnen dit thema vallen. U kunt ervoor kiezen om aan het eind van de thema-introductie een interview te houden met iemand uit de praktijk. Laat de leerlingen in dat geval tijdens het maken van de opdrachten de vragen noteren die bij hen opkomen. Deze vragen worden gebruikt als input voor het te houden interview. Het interview kunt u op verschillende manieren organiseren. Het kan gehouden worden met iemand die ervaring heeft in het werkveld, met een intercedent van een uitzendbureau of een medewerker van het CWI. U kunt zelf het contact leggen of dit aan leerlingen overlaten: misschien is er iemand in hun familie of kennissenkring die ze kunnen interviewen. Verder kunt u iemand uitnodigen op school of kunnen leerlingen naar de werkplek van de geïnterviewde gaan. Tot slot kunt u leerlingen individueel, in tweetallen of in grotere groepjes laten werken.

RB02 Werken op de receptie In de box ‘Werken op de receptie’ verplaatsen uw leerlingen zich in de rol van receptionist (bij een ziekenhuis, groothandel en/of bedrijvenverzamelpand) en ligt de focus op de ontwikkeling van hun sociaal communicatieve eigenschappen, zoals het communiceren met (interne en externe) klanten en de samenwerking met collega’s. • U krijgt als docent de mogelijkheid om uw leerlingen te laten ervaren dat de werkzaamheden van receptionist zeer veelzijdig en niet bij iedere organisatie hetzelfde zijn. • De nadruk ligt op het bevorderen van de sociaal communicatieve eigenschappen, zoals samenwerken en communiceren (waaronder gesprekken voeren). • Uw leerlingen maken kennis met werkzaamheden als postverwerking, dienstoverdracht, werken met verlofkaarten, telefoneren, urenregistratie en opzoeken van gegevens binnen de organisatie. • De praktijkoefeningen worden bij voorkeur uitgevoerd bij alle bedrijven, vanwege de diversiteit aan taken. • Om een zoveel mogelijk realistische receptie te simuleren, worden tal van tips meegeleverd.

RB03 Service verlenen en informatie verstrekken De box 'Service verlenen en informatie verstrekken' is erop gericht uw leerling middels drie praktijkoefeningen (in de vorm van een rollenspel waarbij hij/zij een dag meemaakt als baliemedewerker bij een pretpark, een woonwinkel en een gemeente) competenties te leren als klantgericht handelen. • Uw leerlingen reageren op vragen, verzoeken of klachten die telefonisch, mondeling of schriftelijk (bijvoorbeeld per email) op hen afkomen aan de balie. • De nadruk ligt op het bevorderen van competenties als klantgericht handelen, functioneel gebruik van de Nederlandse taal en het inleven in anderen.

VK

Thema Verkopen

In dit thema maken de leerlingen kennis met commerciële beroepen. Ze onderzoeken de werkzaamheden en competenties en bedenken of ze meer willen met verkoop.

VK02 Kassa! De box 'Kassa!' betreft drie praktijkoefeningen (in de vorm van rollenspel bij een supermarkt, een personeelswinkel van een groothandel in promotieartikelen en een oefenwinkel op uw school) waarin uw leerlingen hun kassavaardigheden ontwikkelen. • Uw leerling die voor kassamedewerker oefent, werkt samen met twee klasgenoten (of eventueel leerlingen uit de onderbouw) die op basis van klantinstructiekaartjes de rol van klanten op zich nemen. Eén van de twee klasgenoten speelt af en toe ook voor bedrijfsleider. Aan het einde van de oefening zorgen de 'klanten' voor feedback op de kassamedewerker. • Behalve basishandelingen als kassa in orde maken, afrekenen met diverse betaalwijzen, X- en Zbonnen afdrukken, afromen, btw-bon afdrukken en de kas opmaken (zoals in de eerste oefening aan bod komt) bevat de box 'Kassa!' tevens werkzaamheden als: vaste klantenkorting geven, garantiebewijzen invullen, klachten afhandelen, gegevens opzoeken, overzichten maken in E-pos (zoals in de tweede praktijkoefening aan de orde komt). Aan het eind van de werkdag maakt uw leerling de kas op. Ook maakt uw leerling een aantal overzichten met het kassasysteem. Uw eigen schoolsituatie kan basishandelingen en extra kassahandelingen omvatten. • U als docent speelt geen rol tijdens het rollenspel. Voor de oefening m.b.t de eigen schoolsituatie krijgt u als docent oefeningdocumenten als halffabrikaat. Voor de eerste twee praktijkoefeningen is alles voor u als docent reeds uitgewerkt. Tevens dient u als docent (eenmalig) gegevens in de kassa in te voeren. De benodigde handleiding wordt bij de box 'Kassa!' meegeleverd. (Optioneel is een training door Zuyderwind, zie www.zuyderwind.nl). • Als hulpmiddel is een jaarplanning en een weekplanning kassa vooru als docent toegevoegd. • Er wordt gewerkt met een protocol, streepjescodes en eigen merkstickers of met scanlijsten, geschikt voor standaard stickervellen.. één streepjescode is bewust onleesbaar gemaakt. • Eventuele inzet van leerlingen uit de onderbouw geeft hen een beeld van de lesstof die ze onder andere krijgen als ze kiezen voor deze sector.

VK03 Verkopen van A tot Z De box 'Verkopen van A tot Z' bevat drie praktijkoefeningen waarin uw leerlingen in rollenspel (in drie winkelsituaties: een drogisterij, een modeboetiek en een doe-het-zelf-zaak) oefenen met het voeren van verkoopgesprekken. Het accent ligt op 'hoe' uw leerlingen het verkopen (doorlopen van de stappen in het verkoopgesprek) en niet 'wat' ze verkopen (geen warenkennis). Uw leerlingen oefenen in rollenspellen in groepjes van drie, waarbij gebruik wordt gemaakt van klantkaarten en observatieformulieren. Op de klantkaarten staan foto's, zodat de verkoper weet met wat voor soort klant hij te maken heeft.

De stap afrekenen bij de kassa slaan uw leerlingen over. Uw leerlingen spelen in alle praktijkoefeningen zeven verkoopsituaties. Er is uitgegaan van een kleine twee uur voor ieder rollenspel. Bij de observatie ligt niet alleen de nadruk op klantgerichtheid, servicegerichtheid, commerciële en communicatieve vaardigheid en representativiteit. Maar ook op enthousiasme, samenwerking, positieve en actieve houding, (bij meerdere klanten tegelijkertijd) stressbestendigheid, tempo, flexibiliteit en in staat zijn van het prioriteiten stellen. In elke praktijkoefening krijgt uw leerling te maken met verdachte klanten. Uw leerlingen oefenen ook met inpakken. Garantiebewijzen en btw-bonnen worden ook ingevuld. Bij de praktijkoefening m.b.t. de modeboetiek, kunt u gebruik maken van het kledingassortiment van Anna Scott. U kunt dit pakket bestellen via www.link2.nu.

VK04 Verkoopadviseur In de boxen VK04 en VK03 wordt geoefend met het voeren van verkoopgesprekken. Box VK04 gaat dieper in op wat de verkoopmedewerker verkoopt in vergelijking met VK03, waar het accent meer ligt op hoe er verkocht wordt. Kennis van de artikelen speelt een belangrijke rol. Bovendien oefent de leerling in box VK04 extra met het geven van verkoopargumenten en het wegnemen van koopweerstanden. Om de verkoopgesprekken zo realistisch mogelijk te laten oefenen, is gekozen voor een rollenspel als werkvorm. De leerling oefent het voeren van verkoopgesprekken met twee klasgenoten die afwisselend klant en observator zijn. Om de leerling nog meer uit te dagen, kunt u overwegen meerdere klanten tegelijk in de winkel te laten zijn. De leerling moet dan tonen dat hij flexibel en stressbestendig is en dat hij prioriteiten kan stellen. De praktijkoefeningen spelen zich in de volgende winkels af: • Amalia's Corner: de verwenwinkel van het Amalia Ziekenhuis (food en drogisterij); • Wearables: een kledingzaak (mode); • Van Dikhout & Co: een doe-het-zelfzaak (bouwmaterialen en gereedschap). De praktijkoefening bij Van Dikhout & Co is vooral voor kaderleerlingen bedoeld, vanwege de eindtermen HV/K/15 Algemene materialenleer. De praktijkoefeningen bevatten de volgende onderdelen: • • • •

verkoopgesprekken voeren; klachten afhandelen; inpakken (alleen in Amalia's Corner); garantiebewijzen invullen (alleen bij Van Dikhout & Co).