Borstreconstructie
Borstreconstructie Een reconstructie van de borst bij een borstkankerpatiënt verandert niets aan het verloop van de ziekte, maar verbetert wel de kwaliteit van overleving. Een borstreconstructie kan worden uitgevoerd zes tot twaalf maanden na een amputatie of na beëindiging van eventuele nabestraling en/of chemotherapie. Het is mogelijk de reconstructie te laten doen tijdens dezelfde operatie waarin de amputatie wordt verricht. Een borstreconstructie is bij vrijwel iedere vrouw mogelijk. Ook een slechte kwaliteit van de huid, bijvoorbeeld door bestraling, hoeft een goed resultaat niet in de weg te staan. Er zijn verschillende manieren om een borst te reconstrueren. Niet iedere methode is geschikt voor elke patiënt. Welke methode voor u het meest geschikt is, bespreekt de plastisch chirurg met u. Voorbereiding Gebruikt u medicijnen, meld dit dan aan de plastisch chirurg. Bloedverdunnende medicijnen (zoals coumarine, marcoumar, sinaspril, sintrom, ascal, APC, asprobruis, kinderaspirine, en dergelijke) mag u - afhankelijk van het middel - enige tijd voor de operatie niet meer slikken. U krijgt hiervoor instructies van uw behandelend arts. Daarnaast moet u minstens zes weken van tevoren volledig stoppen met roken. Nicotine vernauwt de bloedvaten waardoor problemen bij de wondgenezing kunnen optreden. Voor operaties waarbij weefsel verplaatst wordt, is stoppen met roken een voorwaarde. Bent u te zwaar, dan adviseert de plastisch chirurg u af te vallen. Voor of op de dag van de opname worden uw oksels geschoren en tekent de chirurg het operatiepatroon op uw borst. Prothesen Bij sommige borstreconstructies worden prothesen ingebracht. Borstprothesen bestaan uit een soepel siliconenomhulsel dat vooraf gevuld is met een vaste siliconengel. Er zijn tegenwoordig veel verschillende
prothesen. De prothese kan ook leeg zijn en tijdens of na de operatie gevuld worden met fysiologische zoutoplossing. De laatste jaren is er veel discussie geweest over problemen die door het lekken van siliconen zouden worden veroorzaakt. Doordat de siliconengel niet meer vloerbaar is, treedt lekkage niet op bij het scheuren van het omhulsel. In Nederland stelt de overheid zich op het standpunt dat het verband tussen inwendige siliconenprothesen en gezondheidsklachten wetenschappelijk niet duidelijk is aangetoond. Daarom is de toepassing van deze prothesen toegestaan. Er zijn verschillende manieren om een borst te reconstrueren: Implanteren van een prothese Als er voldoende soepele en gave huid aanwezig is en de grote borstspier intact is, is het implanteren van een prothese onder de huid en spier de eenvoudigste manier om een nieuwe borst te maken. Bij de operatie wordt gebruikgemaakt van het litteken van de amputatie. De ingreep duurt ongeveer een uur. Bent u bestraald, dan adviseert de plastisch chirurg u mogelijk een andere techniek. Implanteren van de prothese voor weefselexpansie Als er niet genoeg huid aanwezig is na de amputatie, maar de huid wel van goede kwaliteit is, wordt een prothese gebruikt om de huid op te rekken (weefselexpansie). De grote borstspier moet voor deze methode intact zijn. De prothese, ook wel expander genoemd, is een lege ballon. Via het litteken van de amputatie wordt de ballon onder de grote borstspier ingebracht. Twee weken na de operatie wordt, als de wondgenezing voldoende gevorderd is, gestart met het geleidelijk vullen van de prothese met fysiologische zoutoplossing tot de gewenste cupmaat is bereikt. Dit gaat in etappes. Hiervoor moet u gedurende één tot drie maanden wekelijks naar de polikliniek. Het vullen gebeurt met een injectienaald waarmee via de huid de vulnippel wordt aangeprikt. Dit duurt ongeveer twee minuten.
1
Om het oprekken van de borsthuid te vergemakkelijken kunt u de borst masseren met crème of olie. Na een rustperiode van drie tot zes maanden volgt een tweede operatie waarbij de expander wordt vervangen door een definitieve prothese. Gebruik van een spier en huid van de rug Als de grote borstspier tijdens de borstamputatie is weggehaald of als er te weinig huid van goede kwaliteit is overgebleven, wordt de huid van de rug met de daaronder gelegen spier gebruikt voor het maken van een nieuwe borst. Bij deze techniek wordt vrijwel altijd een prothese ingebracht. De operatie duurt gemiddeld drie uur. U blijft drie tot zeven dagen in het ziekenhuis. Door het verwijderen van de rughuid en spier ontstaat een litteken, dat meestal onder het BH-bandje valt, maar soms is een schuin litteken onvermijdelijk. Gebruik van vet en huid van de buik Als er te weinig huid van goede kwaliteit is overgebleven kan een nieuwe borst worden gemaakt van huiden vetweefsel van de onderbuik. Dit kan alleen wanneer op die plek een huid- en vetoverschot bestaat. De plastisch chirurg construeert op deze manier een borst zonder dat een prothese nodig is. Een nadeel is dat de buikwand als gevolg van de ingreep minder stevig kan worden en een groot litteken op de buik komt. De buik kan ook lange tijd pijnlijk zijn. De ingreep zelf duurt ongeveer vier tot zes uur, afhankelijk van de ingreep. Voor deze operatie verblijft u circa zeven dagen in het ziekenhuis. Vaak is na ongeveer negen maanden een aanvullende ingreep nodig om een optimaal model te bereiken. Bij gebruik van vet en huid van de buik wordt onderscheid gemaakt tussen twee technieken. Of deze technieken bij u mogelijk zijn en de voor- en nadelen ervan komen in het gesprek met uw chirurg aan de orde. Tepelreconstructie Naast reconstructie van de borst is reconstructie van
2
de tepel mogelijk. Meestal gebeurt dit zes tot twaalf maanden na de borstreconstructie. Voor de tepelhof kan een huidtransplantaat van de lies, de oksel, de binnenzijde van het bovenbeen of de achterzijde van het oor gebruikt worden. Ook kan de tepelhof door middel van een tatoeage worden gereconstrueerd. De tepel zelf wordt gemaakt van een deel van de tepel van de andere borst of van plaatselijk aanwezige huid, zo nodig eventueel aangevuld met een implantaat. Afhankelijk van de gekozen techniek wordt u één dag opgenomen in het ziekenhuis. Reconstructie van een tepelhof door middel van een tatoeage vindt poliklinisch plaats. Is met u gekozen om de gezonde borst aan te passen aan de nieuwe borst, dan wordt de tepelreconstructie meestal met deze operatie gecombineerd. Mogelijkheden en verwachtingen Overweegt u een borstreconstructie, dan is het belangrijk hierover een reëel verwachtingspatroon te hebben. Een gereconstrueerde borst verschilt in vorm en grootte altijd duidelijk met een natuurlijke borst. De gereconstrueerde borst voelt ook anders aan. Toch zijn vrouwen, die een borstreconstructie hebben ondergaan, in het algemeen tevreden met het uiteindelijke resultaat. Ze durven weer alles aan en voelen zich daardoor psychisch sterker. Een borstreconstructie is zowel lichamelijk als geestelijk een zware ingreep. Vaak zijn meerdere operaties noodzakelijk. Soms is het wenselijk de natuurlijke borst te verkleinen of te verstevigen om de beide borsten zoveel mogelijk op elkaar te laten lijken. Na een borstreconstructie Het is handig om een pyjama met een voorsluiting mee te nemen, zodat de operatiewond makkelijk kan worden verzorgd. Enkele dagen na de reconstructie worden de drains weggehaald. Drains zijn dunne slangetjes in het wondgebied om wondvocht af te voeren. Bij ontslag uit het
3
ziekenhuis krijgt u een afspraak mee voor de controle bij de plastisch chirurg. Eventuele hechtingen worden op het spreekuur verwijderd. De eerste zes weken na de operatie moet u het kalm aan doen. De plastisch chirurg kan u precies vertellen wat wel en wat niet mag. Het is verstandig om voor de eerste tijd thuis hulp te regelen. Soms is een lange tijd nodig om van de operatie te herstellen. Met een eventuele tweede operatie wordt altijd gewacht tot u weer voldoende bent aangesterkt. Risico’s en complicaties Een borstreconstructie heeft dezelfde risico’s als elke andere operatie. Er bestaat een kans op een nabloeding of een infectie. Rond de ingebrachte prothese wordt soms een bindweefselkapsel gevormd, waardoor de borst hard en pijnlijk aanvoelt. Een nieuwe operatie om dit te verhelpen kan dan nodig zijn. Is de borstprothese onder de borstspier geplaatst, dan treedt praktisch geen kapselvorming meer op. Een zeldzame complicatie bij een borstreconstructie is dat de bloedcirculatie in de wondranden of in het verplaatste weefsel onvoldoende is. Dan kan weefselversterving optreden. Sommige technieken hebben specifieke risico’s en complicaties met betrekking tot de gebieden waar geopereerd wordt (rug of buik). Uw chirurg zal deze met u bespreken. Vergoeding van de kosten Een borstreconstructie wordt niet gezien als een verfraaiende ingreep, maar als een behandeling om de gevolgen van een borstamputatie zo goed mogelijk te herstellen. De ziektekostenverzekeraars vergoeden de kosten van een dergelijke operatie. Vragen Hebt u na het lezen van de folder vragen, stelt u deze aan de plastische chirurg tijdens het spreekuur. Het kan handig zijn uw vragen van tevoren op papier te zetten.
4
U kunt ook bellen met de polikliniek plastische chirurgie op telefoonnummer (023) 545 3175. Verantwoording De folder bestaat uit algemene teksten, bedoeld als aanvulling op het gesprek met uw arts. De algemene informatie kan niet altijd recht doen aan iedere individuele situatie. De teksten zijn gebaseerd op: - Voorlichtingsmateriaal van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie. - Voorlichtingsmateriaal van de Nederlandse Vereniging voor Aesthetische Plastische Chirurgie. - De informatie is geaccordeerd door de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie.
-D e overige informatie is gebaseerd op voorlichtingsmateriaal van de Nederlandse Kankerbestrijding/KWF. - WGBO Goedkeuring : Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie.
5
www.kg.nl
Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon: (023) 545 35 45 e-mail:
[email protected] 1019522-04-04-2014
