Patiënteninformatie
Borstreconstructie
Versie: 23/02/2015
Inhoud Inleiding .................................................................................................. 4 Wat is een borstreconstructie? ................................................................ 4 Reconstructie met synthetische implantaten ........................................... 5 De ingreep ........................................................................................... 5 De nadelen van een synthetisch implantaat ........................................ 6 Reconstructie met lichaamseigen weefsel............................................... 7 Voor- en nadelen ................................................................................. 7 Een reconstructie met LD-flap ............................................................. 8 Een reconstructie met vrije perforator-flap, DIEP, SIEA, SGAP ........... 8 Reconstructie van tepel en tepelhof ................................................... 10 Tot slot .................................................................................................. 11 Wie contacteren bij vragen of problemen? ............................................ 11 Borstkliniek ........................................................................................ 11 Persoonlijke notities / vragen ................................................................ 11
Meer info over de borstkliniek van AZ Turnhout op www.azturnhout.be/borstkliniek
Versie: 23/02/2015
Inleiding Deze brochure biedt u de nodige informatie over een borstreconstructie. U leest hierin meer over de verschillende mogelijkheden, de ingreep zelf en de verzorging in het ziekenhuis. Het is onmogelijk om in deze brochure alle details voor elke situatie te beschrijven. Aarzel daarom niet om zo nodig bijkomende vragen te stellen aan uw arts of verpleegkundige. Algemene informatie over ons ziekenhuis vindt u op onze website www.azturnhout.be. Gelieve deze brochure mee te brengen als u naar het ziekenhuis komt.
Wat is een borstreconstructie? Een borstreconstructie bestaat uit het maken van een nieuwe borststructuur op de plaats waar de borst verwijderd werd tijdens een borstamputatie. Reconstructie kan gebeuren op het ogenblik van de borstamputatie of op een later ogenblik tijdens een nieuwe chirurgische ingreep. Om de borst te reconstrueren kunnen synthetische implantaten worden gebruikt, of lichaamsweefsel van de patiënt zelf. Onder het begrip „reconstructie‟ valt ook de reconstructie van de tepel en het tepelhof. Er bestaan verschillende technieken om een nieuwe borst, tepel en tepelhof te creëren. Soms worden er ook veranderingen aan de andere borst aangebracht om de symmetrie tussen de beide borsten te verbeteren. Het is van groot belang om realistische verwachtingen te koesteren over het te bereiken resultaat. Voorafgaande gesprekken met de chirurg moeten helpen een reëel beeld te vormen. Ook al kan de nieuwe borst er natuurlijk uitzien en normaal aanvoelen voor iemand anders, toch zal de nieuwe borst en buikstreek vaak anders aanvoelen en quasi gevoelloos zijn voor de geopereerde vrouw.
Versie: 23/02/2015
Reconstructie met synthetische implantaten De ingreep Synthetische inwendige implantaten zijn traanvormige zakjes gevuld met siliconen of een zoutoplossing. Ze worden onder de huid of onder de borstspier geplaatst. Om de vorming van littekenweefsel rond het implantaat tegen te gaan, wordt het implantaat best onder een spier geplaatst in plaats van vlak onder de huid. Implantaten kunnen vlak na het uitvoeren van de borstamputatie ( tijdens dezelfde ingreep) ingebracht worden, maar meestal wordt geopteerd om dit ongeveer een jaar na de amputatie te doen. Tijdens een preventieve ingreep kan het implantaat wel gelijktijdig met de borstamputatie gebeuren. Om implantaten te kunnen aanbrengen is het vaak nodig om eerst de weefsels uit te rekken. Dit wordt gedaan met een zogenaamde tijdelijke expander. De tijdelijke expander is een bijvulbare (met fysiologische water) prothese met een siliconenwand, voorzien van een klepje dat wordt ingeplant op de plaats waar de gereconstrueerde borst zal moeten komen. Tijdens de inplanting wordt een kleine hoeveelheid fysiologisch water (meestal 50 ml) in de prothese ingespoten. U moet nadien op regelmatige tijdstippen langs de chirurg gaan (poliklinisch) om de expander verder te laten vullen. Na 3 tot 6 maanden zullen de overliggende huid- en spieren voldoende uitgerokken zijn om de tijdelijke expander te verwijderen en het definitieve implantaat (met silicone en fysiologische watervulling) te plaatsen.
Versie: 23/02/2015
De nadelen van een synthetisch implantaat Kapselvorming rond het implantaat (= littekenzakje dat zich rond het implantaat vormt en mogelijk kan verharden en verkalken). Infectie van het implantaat (het implantaat moet in dat geval verwijderd worden). Perforatie van het implantaat doorheen de huid. Dit is zeker mogelijk als de huid met een expander wordt uitgerokken). Lekkage van het implantaat. Deze complicaties kunnen op elk moment na de reconstructie voorkomen en de kans is groter na een vooraf bestaande bestraling. De tepel en het tepelhof zullen bij de latere ingrepen worden gereconstrueerd. De meeste patiënten ervaren vrij veel pijn de eerste 24 tot 72 uur na de ingreep door het optillen van de borstspier om de prothese eronder te kunnen aanbrengen. De borst is dan ook gezwollen en erg gevoelig.
Versie: 23/02/2015
Reconstructie met lichaamseigen weefsel Voor- en nadelen Een borstreconstructie kan ook gebeuren met huid en vet uit andere delen van het lichaam. Voordelen: Meest natuurlijk resultaat met symmetrie en een natuurlijk en warm aanvoelen. Geen lichaamsvreemde voorwerpen in het lichaam. Laattijdige complicaties zijn bijna uitgesloten. Natuurlijk verloop: bij gewichtstoename of -afname volgt de borst de rest van het lichaam, de borst volgt ook een natuurlijk verouderingsproces. Nadelen: Tijdens de ingreep kan er schade ontstaan aan de bloedvoorziening omwille van de complexe verbindingen tussen bloedvaten. Dat kan onmiddellijk of later afsterven van het weefsel tot gevolg hebben. Als dit gebeurt, moet de nieuwe borst verwijderd worden wat uiteraard emotioneel belastend is. Echter falen van de reconstructie met verwijderen van de reconstructie gebeurt in minder dan 1% van de gevallen. Als deze verwikkeling zich voordoet, is dit in de onmiddellijke periode (binnen de 24 uur) na de ingreep. Na de ingreep ervaart de patiënt pijn, zowel op de plaats waar het weefsel werd verwijderd als op de plaats van de nieuwe borst.
Versie: 23/02/2015
Een reconstructie met LD-flap De LD-flap gebruikt een spier in de bovenste helft van de rug (de musculus latissimus dorsi) om een nieuwe borst te reconstrueren. Deze spier wordt naar voor gedraaid, meestal om een prothese te bedekken en deze prothese te beschermen tegen haar mogelijke gekende nadelen. Soms volstaat enkel huid en spier om volumesymmetrie te verkrijgen en moet er geen prothese worden gebruikt. Meestal heeft de spier echter onvoldoende volume om een symmetrisch resultaat te bekomen. Samen met de spier kunnen ook huid en vet worden verplaatst om het tekort aan huid aan de borstregio op te vullen. Er wordt een insnede gemaakt onder het schouderblad waardoor er dus ook een litteken op de rug zal achterblijven na de ingreep. Dit litteken op de rug kan belangrijk en storend zijn. De ingreep duurt 2 à 3 uur. Naast het litteken dat hinderlijk kan zijn, kan er ook een vochtophoping optreden onder het litteken op de rug met noodzaak tot herhaalde puncties hiervan nadien. Soms is het nodig om opnieuw een draineerbuisje te plaatsen.
Versie: 23/02/2015
Een reconstructie met vrije perforator-flap, DIEP, SIEA, SGAP Vet, huid en afvoerende bloedvaten worden van een ander lichaamsdeel volledig losgemaakt (“vrij” van het lichaam) en met een aan- en afvoerend bloedvat verplaatst naar de borststreek. Dat andere lichaamsdeel kan bijvoorbeeld de buik zijn (DIEP/SIEA) of een bil (vrije SGAP-flap). Bij deze nieuwe technieken wordt geen spierweefsel gebruikt en is er een vlotter herstel.
Aders en slagaders worden doorgesneden en worden hersteld ter hoogte van de borstkas: er wordt een verbinding gemaakt met een bloedvat naast het borstbeen. Omdat het vrijmaken en nadien opnieuw verbinden van het aan- en afvoerend bloedvat van de flap een ingewikkelde procedure is, gebeurt de ingreep door een plastisch reconstructief chirurg die gespecialiseerd is in de microchirurgie. Deze ingreep duurt gemiddeld 6 uur voor de reconstructie van 1 borst. Na de ingreep verblijft u 1 nacht op intensieve zorgen voor opvolging van de flap gedurende 24 uur. Pijnpomp, blaassonde en infuus worden na een 3tal dagen verwijderd. Uw verblijf in het ziekenhuis duurt ongeveer 1 week. Daarna wordt thuisverpleging voor wondzorg voorzien. U mag ook een 6-tal weken geen BH dragen.
Versie: 23/02/2015
Het volledig herstel tot werkhervatting na een borstreconstructie duurt een 3-tal maanden.
Reconstructie van tepel en tepelhof Reconstructie van de tepel en de areola (tepelhof). 3 tot 6 maanden na de reconstructie kan een tepel en tepelhof reconstructie gebeuren. Deze periode is ook noodzakelijk om de borst een definitieve vorm en plaats te laten innemen en om de juiste positie van de nieuwe tepel te bepalen. Vandaag wordt voor de reconstructie van tepel en tepelhof geen weefsel meer genomen op andere plaatsen van het lichaam. De tepel wordt meestal gereconstrueerd met 2 of 3 kleine flapjes afkomstig van de huid van de nieuwe borst zelf. Dat geeft enkele kleine littekens in de nabijheid van de nieuwe tepel. Deze littekens zullen gecamoufleerd worden door tatoeage van het tepelhof en tepel. Eventueel kan de tepel gereconstrueerd worden door transplantatie van een gedeelte van de andere tepel. Dit kan natuurlijk alleen als de tepel groot genoeg is om een deel ervan te verwijderen. Het zetten van de tatoeage van tepel en tepelhof vindt plaats ongeveer 1 tot 3 maanden na de reconstructie van de tepel. Het plaatsen van een tatoeage is echter geen definitieve procedure en moet vaak herhaald worden aangezien het pigment kan vervagen.
Versie: 23/02/2015
Tot slot Hebt u na het lezen van deze brochure nog vragen of opmerkingen, dan kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundigen van de dienst . Wij hopen van harte dat deze brochure u wegwijs heeft gemaakt in het verloop van een borstreconstructie. We wensen u een spoedig herstel.
Wie contacteren bij vragen of problemen? Borstkliniek Borstchirurgen Dr. Marc Bronckaers Dr. Isabelle Cadron Dr. Dirk Servaes Reconstructieve heelkunde Dr. Gerd Fabre, consulent UZ Leuven Borstverpleegkundigen Sara Coomans Hilde Janssen 014 40 69 02 Meer info over de borstkliniek op www.azturnhout.be/borstkliniek
Persoonlijke notities / vragen Indien u vragen of opmerkingen hebt, kunt u die hier noteren. Zo hebt u ze altijd bij de hand bij een gesprek met de arts of verpleegkundige. …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………
Versie: 23/02/2015
AZ Turnhout vzw www.azturnhout.be
[email protected]
Campus Sint-Jozef Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout 014 44 41 11 Campus Sint-Elisabeth Rubensstraat 166 2300 Turnhout 014 40 60 11
V.U. : Jo Leysen gedelegeerd bestuurder AZ Turnhout vzw Steenweg op Merksplas 44 2300 Turnhout
Versie: 23/02/2015
