BooghGoed: De nieuwe trends,

BooghGoed: De nieuwe trends,

voor iedereen iets unieks en origineels Jaargang 8, nummer 2, september 2014

Met hersenletsel weer aan het werk Column Ik zei ‘t je Interview Doen is voor ons een motto 1

Redactioneel

Boogh magazine

Jaargang 8, nummer 2, september 2014 Hoofdredactie Marian Kok Redactie Pieter Houtman, Ties Bressers, Marian Kok, Anuschka Kruidhof, Liesbeth Emming Vormgeving Anuschka Kruidhof Geredigeerd door Maaike de Lange Kopij volgend nummer Inleveren voor 24 oktober 2014 Digitale versie Boogh magazine is ook digitaal beschikbaar op www.boogh.nl. Advertentie Ook een advertentie in Boogh magazine plaatsen? Stuur dan een mail naar [email protected] voor meer informatie. Lezers die niet langer prijs stellen op toezending van Boogh magazine of juist meer exemplaren willen ontvangen, kunnen contact opnemen met [email protected]

2

Boogh Hendriklaan 7 3481 VR Harmelen 0348 442466 [email protected]

Heeft u nieuws? Laat het weten aan [email protected]

Op de cover Op de cover nieuwe producten uit de BooghGoed collectie. Ze zijn geïnspireerd op de trend Urban Nature (zie blz 16.)

Inhoud Beste lezers, Hetty van Oldeniel

4

Handicap in het nieuws

6

Doen is voor ons een motto interview met Kees van Rooijen

8

Onbeperkt houdbaar CD-recensie: David Grey

10

Column: Krabbeltje zetten door Gert-Jan van Zetten

11

Activiteit uitgelicht Kunst kijken... een hele kunst!

12

Boogh afasiecentrum Amersfoort & Veenendaal hebben hun deuren geopend Door Denise Chin-A-Kwie

13

Stellingname

14

Emile Roemer onder de indruk van zorg Boogh

15

Booghgoeds nieuwe trends Door Trine Kornum en Marian Kok

16

Ondanks twee volle rugzakken... Interview met Hans en Hennie

19

Met hersenletsel weer aan het werk Door Marian Kok

21

Onbeperkt genieten A Campingflight to Lowlands Paradise

22

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de regio Veenendaal Door Margreet Takken

23

24

We wensen u veel leesplezier!

Goed toeven in de tuin van Boogh Utrecht Centrum Door Sylvester van Oort

De redactie

Word Vriend van Boogh

26

Column: Ik zei ’t je door Pieter Houtman

27

Nieuwe Boogh-vestiging in Nieuwegein Door Joke Vlooswijk en Marian Kok

28

Cliëntenraad stuurt brief aan de Eerste Kamer

30

Boogh in beeld

31

Het zijn roerige tijden in zorgland. Ook Boogh krijgt te maken met grote veranderingen door de komst van de Wmo. In dit magazine leest u verschillende artikelen en een stelling die deze veranderingen belichten. Hetty van Oldeniel, directeur-bestuurder van Boogh, legt uit wat de veranderingen voor de cliënten en medewerkers van Boogh inhouden. Daarnaast vertelt ze dat Boogh is genomineerd voor de beste werkgever van 2014! Ontwerpster Trine Kornum neemt ons mee in het ontwerpproces van de nieuwe trends voor BooghGoed. Drie nieuwe stijlen die BooghGoed tot een nog herkenbaarder en authentieker merk gaan maken. Cees van Rooijen loopt ieder jaar met zijn vrouw een stuk van de voettocht naar Santiago de Compostella. Hij vertelt wat deze tocht voor hem betekent en hoe deze hem en zijn vrouw dichter bij elkaar brengt. Verder kunt u lezen over de nieuwe vestiging in Nieuwegein, die dit najaar wordt geopend. Wat betekent dit voor cliënten en medewerkers uit Harmelen en wat biedt het voor nieuwe kansen? In Activiteit uitgelicht laten we zien hoe ‘kijken naar kunst’ mensen met hersenletsel stimuleert om nieuwe denkpatronen aan te leren. Deze patronen helpen hen om ook in het dagelijks leven beter te functioneren. Marius is weer aan het werk dankzij Boogh Arbeidsre-integratie. Hij vertelt zijn verhaal in dit magazine en in een van de nieuwe films op YouTube, waarin cliënten van Boogh vertellen over hun ervaringen. Boogh Veenendaal timmert in Rivierenland aan de weg op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hennie Tolman en haar partner vertellen in een openhartig interview hoe het is om samen te leven als je beiden een beperking hebt. Sylvester van Oort laat ons zien hoe Boogh Utrecht Centrum (voorheen De Paraplu) haar tuin verbouwt tot een waar groen paradijs. En last but not least kunnen mensen nu Vriend worden van Boogh. Met hun steun kan Boogh nog meer betekenen voor haar cliënten.

3

De nieuwe Wmo 2015 is een feit De Eerste Kamer stemde in juli met een nipte meederheid in met de nieuwe Wmo 2015. Hiermee is de nieuwe wet een feit. De stemming volgde na een intensief debat met staatssecretaris Van Rijn (VWS) en minister Plasterk (BZK). Het doel van de wet is het mogelijk maken voor mensen om langer thuis te blijven wonen en te participeren met ondersteuning van de gemeente. De Centrale Cliëntenraad van Boogh heeft op eigen initiatief een week voor de stemming een brief naar de Eerste Kamer gestuurd, waarin de raad aandacht vroeg voor borging van kwaliteit en veiligheid voor cliënten met een lichamelijke beperking en niet-aangeboren hersenletsel (NAH). De brief wordt ook in dit magazine opgenomen (zie blz 30), omdat ik het belangrijk vind om u te laten zien dat de CCR ook hier weer op een zeer constructieve wijze te werk gaat en opkomt voor het belang van de cliënten van Boogh! En dat blijkt ook, want deze brief is op de juiste plek aangekomen en gelezen! Een lid van de Senaat heeft naar aanleiding van deze brief contact met onze organisatie gezocht voor een toelichting. Deze heb ik haar gegeven en ook zij heeft in de Eerste Kamer aandacht gevraagd voor de drie uitzonderingsgroepen: de blinden en slechtzienden, de meervoudig gehandicapte kinderen en de groep mensen met NAH of hersenletsel. Hierop zijn echter geen concrete toezeggingen gedaan.

Passende ondersteuning op maat: maatwerkvoorziening Ouderen en mensen met een beperking krijgen straks via de Wmo 2015 passende ondersteuning (begeleiding, dagbesteding en huishoudelijke hulp) die hen in staat stelt om thuis te blijven wonen. Gemeente en cliënt gaan gezamenlijk de ondersteuningsbehoefte en oplossingen zorgvuldig bespreken. De eigen mogelijkheden en behoeftes van de cliënt en zijn mantelzorger zijn hierbij het uitgangspunt. Indien de cliënt het niet zelf of niet binnen de vertrouwde omgeving kan oplossen, moet de gemeente passende ondersteuning bieden.

Communicatie naar de burgers Het ministerie van VWS start samen met gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders na de zomer een landelijke publiekscampagne om alle burgers te informeren over de veranderingen in de langdurige zorg. Na publicatie van de Wmo 2015 in het staatsblad start het proces van de overdracht van de noodzakelijke cliëntgegevens aan gemeenten. Deze gegevens worden beschikbaar gesteld, zodat gemeenten de cliënt persoonlijk kunnen benaderen over de ondersteuningsbehoefte.

Overgangsrecht AWBZ naar Wmo 2015: begeleiding en vervoer Cliënten die op basis van een geldige indicatie op 31 december 2014 aanspraak hebben op begeleiding en 4

vervoer, houden recht op die zorg gedurende de looptijd van hun indicatie, maar uiterlijk tot 31 december 2015. Gedurende dit overgangsjaar hebben zij recht op zorg vanuit de Wmo onder dezelfde condities als onder de AWBZ. Hierbij kan gedacht worden aan de omvang van de zorg, de manier waarop de zorg wordt ingekocht en de eventueel te betalen eigen bijdragen. De gemeente vervangt als het ware het zorgkantoor. De cliënt heeft voor het gebruikmaken van de zorg de keuze uit de zorgaanbieders waarmee de gemeente een overeenkomst heeft gesloten. In de parlementaire behandeling wordt genoemd dat het voor de hand ligt dat de gemeente een overeenkomst sluit met de zorgaanbieders die al zorg bieden. Maar dat wordt in de wet niet verplicht gesteld.

Inkoopbeleid gemeenten Bijna alle 35 gemeenten in Midden-Nederland waar wij zaken mee doen, hebben nu aangegeven hoe zij de begeleiding willen inkopen. De inkoop is bijna overal georganiseerd in zogenaamde Wmo-regio’s. In deze regio’s zitten een aantal gemeenten die gezamenlijk inkopen. Alleen de grote gemeenten, zoals de gemeente Utrecht, kopen zelfstandig in. Alle gemeenten gaan inkopen met een korting op het tarief. Deze kortingen variëren van 13% tot 35%! Een speciaal ingesteld team binnen Boogh is momenteel actief bezig met de voorbereidingen op de inkoop van de gemeenten om tot overeenkomsten te komen. Onze belangrijkste doelstelling is om te zorgen dat wij onze gespecialiseerde dienstverlening (begeleiding, behandeling, training en re-integratie) aan al onze cliënten kunnen blijven aanbieden. Zodat u als cliënt in ieder geval verzekerd kunt zijn van onze dienstverlening. Daar doen wij ons uiterste best voor! In geheel Midden-Nederland!

Wat gebeurt er in 2015 met behandeling groep? Zorgaanbieders, zoals Boogh, ontvangen in 2014 AWBZ-financiering voor het leveren van extramurale behandeling. Bij invoering van de Wet langdurige zorg (WLz) komt die financiering te vervallen. De Wet langdurige zorg moet de AWBZ gaan vervangen. Per 1 januari 2015 wordt de extramurale begeleiding overgeheveld van de AWBZ naar de Wmo. Dit geldt naar verwachting echter niet voor behandeling groep, omdat daarbij niet de begeleiding maar de behandeling centraal staat. Wij hebben er steeds voor gepleit deze vorm van zorg niet naar de gemeenten over te hevelen. Naar alle waarschijnlijkheid wordt de behandeling groep overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet. Andere

vormen van dagbesteding, waarbij de begeleiding vooropstaat, gaan wel over naar gemeenten, ook als daarbij op de achtergrond behandeling wordt ingezet. Voor 2015 zal een overgangsregeling van kracht zijn, in de vorm van een subsidieregeling. Ook als de Wlz niet op 1 januari 2015 wordt ingevoerd, wordt deze zorg gefinancierd op basis van een door het Zorginstituut uit te voeren subsidieregeling. In dat geval wordt de subsidieregeling gebaseerd op de AWBZ. Onder de subsidieregeling wordt alle extramurale behandeling ingekocht die nu wordt geleverd op basis van een extramurale indicatie.

Gevolgen voor Boogh in 2015 Het kan niet anders dan dat alle bovengenoemde ontwikkelingen effect hebben op de organisatie van Boogh in 2015 en de manier van werken, ondanks het feit dat we in de afgelopen jaren heel veel gedaan en geïnvesteerd hebben in vernieuwing, innovatie en marketing, en we de nodige bezuinigingsrondes hebben moeten doorlopen en incasseren. Het brengt ons toch op een punt of no return, waarop ook Boogh moet gaan reorganiseren. De inkomsten in 2015 zullen erg teruglopen, want alle gemeenten gaan kortingen doorvoeren op onze tarieven. De kortingen die gemeenten doorvoeren zijn zeer divers: ze variëren zoals ik eerder zei van 13% tot 35%. Dit ondanks het feit dat staatssecretaris Van Rijn heeft gezegd dat slechts een korting van 11% doorgevoerd zou worden in 2015! Gemeenten bepalen hun eigen koers hierin. En dat heeft grote consequenties voor onze uitgaven en kosten. We zijn deze reorganisatie aan het voorbereiden in samenspraak met de Centrale Cliëntenraad en de Ondernemingsraad. In 2015 willen we zo veel mogelijk kwaliteit behouden, maar moeten we meer gaan doen met minder geld en professionals, en met meer vrijwilligers. Dat is onze opdracht voor 2015. Samenwerking is essentieel in dit proces; samenwerking met elkaar, de gemeenten en collega-zorg- en welzijnaanbieders.

maken. Alle fondsen zijn binnen en Stichting By Boogh is een feit. We zijn met de laatste onderhandelingen bezig met de makelaar over de huur van een pand! En dan gaan we zo spoedig mogelijk open. By Boogh is een initiatief waarin cliënten worden begeleid op hun weg naar het leveren van een maximale bijdrage aan de maatschappij!

Nieuwegein in september open! De vorderingen in Nieuwegein in de Nieuwe Baten zijn groot. De vloer ligt erin en er wordt hard gewerkt om alles in september klaar te hebben, zodat we dan ook daadwerkelijk open kunnen gaan! (Zie ook het artikel op blz 28 en 29)

Boogh genomineerd voor Beste Werkgever 2014 Ondanks alle zorgelijke berichten wil ik u een mooi bericht niet onthouden. Boogh is genomineerd voor Beste Werkgever 2014 in de categorie minder dan 1000 werknemers ! We zijn een van de 50 bedrijven in deze categorie, die zijn genomineerd. De positie van de organisaties op de ranglijst is gebaseerd op het oordeel van de eigen medewerkers: de Beste Werkgevers Score. Deze score bestaat uit een gemiddelde van de tevredenheid over de organisatie, de tevredenheid over de werkzaamheden, de trots op de organisatie en het achter de doelen staan, het bieden van ruimte en kansen om medewerkers optimaal te laten presteren en het tonen van waardering aan medewerkers voor hun prestaties. Dat toont aan dat onze medewerkers dus trots zijn op Boogh en hun werk. Dat vind ik ondanks de roerige tijden waarin we verkeren een compliment voor ons allemaal! De winnaars van de Beste Werkgevers Awards 2014 worden bekendgemaakt op dinsdag 7 oktober in het DeLaMar Theater in Amsterdam.

Het plan is nu in voorbereiding. Zodra het reorganisatieplan rond is, zal ik alle belanghebbenden daar zo snel mogelijk over informeren.

By Boogh Voor de continuïteit van Boogh is het belangrijk dat we ook andere manieren van financiering vinden. En innoveren. Zo zijn we al langere tijd bezig met By Boogh! Dit is een project waarin we werk- en leerplekken willen creëren voor mensen met hersenletsel (NAH). We willen dit doen in een horecagelegenheid (lunchroom- restaurant – traiteur) in de stad Utrecht. Hierbij werken we samen met Coffeemania, een horeca-ondernemer met veel ervaring in het opzetten van vergelijkbare concepten. Om By Boogh te kunnen starten hebben we fondsen gezocht die ons willen ondersteunen. En met succes! We hebben voldoende fondsen gevonden om By Boogh mogelijk te

Promotiefilm over Boogh Last, maar zeker niet least, wil ik u attenderen op de film die Boogh onlangs heeft laten maken door BlikFilm. Deze prachtige film, die heel goed en treffend laat zien wat Boogh doet, kunt u vinden op de website van Boogh en op YouTube. Er zijn eveneens acht korte filmimpressies gemaakt van de verschillende diensten die Boogh biedt. Dit zijn meesterlijke portretten geworden. Ik wens u veel kijkplezier!! Met een hartelijke Boogh-groet, Hetty van Oldeniel Directeur-bestuurder Boogh

5

H

andicap in het nieuws

Obesitas verhoogt mogelijk kans op dementie Wie op middelbare leeftijd te dik is, loopt drie keer zoveel risico op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer als een gezonde leeftijdsgenoot. Het vetweefsel scheidt hormonen uit die mogelijk de boosdoener zijn. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en State University of New York Downstate Medical Centre. Mensen van 60 jaar met een BMI hoger dan 30 hebben gemiddeld genomen drie keer zoveel kans op het ontwikkelen van Alzheimer als gezonde leeftijdsgenoten. Hoe obesitas tot Alzheimer kan leiden, was nog niet bekend. Buikvet Om de relatie tussen vethormonen en Alzheimer te toetsen, onderzochten Amanda Kiliaan en Deborah Gustafson in de onderzoeksliteratuur naar de relatie tussen Alzheimer en acht soorten vethormonen. Kiliaan: “Wie overgewicht heeft, heeft ook meer buikvet. Vooral dit vetweefsel is verantwoordelijk voor de uitscheiding van een grote verscheidenheid aan hormonen die invloed hebben op energiehuishouding, bloeddruk, ontstekingen en groei. De uitscheiding van vethormonen raakt verstoord bij overgewicht, omdat het vetweefsel ‘ziek’ wordt. Het ligt voor de hand om het verband tussen overgewicht en Alzheimer te zoeken bij deze vethormonen.”

Nieuwe app om hoofdletsel tijdens sporten tijdig te signaleren Snel vaststellen van hoofd- en hersenletsel verkleint kans op ernstiger gevolgen, daarom heeft VeiligheidNL nu een app ontwikkeld waarmee dat sneller kan.

De resultaten van het onderzoek verschenen in The Lancet Neurology. Bron: www.gezondheidsnet.nl

Ieder jaar lopen 76.000 mensen een hoofdblessure op tijdens het sporten. Daarvan belanden er 14.000 op een Spoedeisende Hulp-afdeling. Bij 14% is het letsel zo ernstig dat opname in het ziekenhuis nodig is en naar schatting overlijden jaarlijks ongeveer zes sporters aan een hoofdblessure. VeiligheidNL lanceert met haar partners de gratis app ‘Hoofdletsel Sport’. Met deze app kun je hoofden hersenletsel tijdens het sporten tijdig signaleren. Bovendien geeft de app heldere adviezen om ernstiger gevolgen te voorkomen. Hersenletsel vaak onderschat Uit onderzoek van de Hersenstichting blijkt dat sporters met name licht hoofd- en hersenletsel onderschatten. Als er niet snel, tijdig en op een juiste manier wordt gehandeld, kunnen slachtoffers naast een langzaam herstelproces hun leven lang lichamelijke en psychische problemen houden. Voetbal, hockey, paardrijden, schaatsen, wielrennen, zeilen en zwemmen zijn de meest risicovolle sporten en sporten waar de ernstigste hoofdletsels voorkomen. Tijdig signaleren Met deze app willen VeiligheidNL en haar partners ervoor zorgen dat sporters, sportkader en toeschouwers bij hoofdletsel snel kunnen inschatten hoe ernstig het letsel is, of het verantwoord is om iemand door te laten sporten en of het nodig is om medische hulp in te schakelen.

De Nederlandse Stichting Light for the World wil dat Nederland, in navolging van Amerika, een nieuw gehandicaptenlogo invoert. Het is tijd voor een actief logo. Met levenslustig opgetrokken been. Het begint met het hoofd bruisend van dynamiek naar voren gericht, om aan te geven dat we hier niet te maken hebben een zielige gehandicapte, maar met iemand die gewend is zelf zijn beslissingen te nemen. Dan wil het nieuwe logo voor minder validen, zoals dat in Amerika is ontwikkeld als Het Toegankelijke Symbool, dat we de omhoog geplaatste elleboog niet vergeten, want het gaat niet om een passief maar om een actief mens - zie daar ook het levenslustig opgetrokken been. In de staat New York is het nieuwe symbool al aan een opmars begonnen, waarna Oostenrijk, Nieuw-Zeeland, Australië als gidslanden zullen volgen. De Nederlandse Stichting Light for the World pleit ervoor dat het nieuwe pictogram ook in Nederland wordt ingevoerd.

Boete bij te weinig gehandicapten

Gevolgen beroerte op jonge leeftijd ernstiger dan gedacht Mensen die voor hun 50ste een beroerte krijgen, hebben een vrij gunstige levensverwachting, zo wordt algemeen aangenomen. De prognose lijkt echter minder gunstig dan gedacht. Dat tonen onderzoekers van het UMC St Radboud in het Journal of the American Medical Association (JAMA). ‘Jonge’ patiënten die een beroerte overleven, hebben zelfs decennia later nog een verhoogde sterftekans; gedurende 20 jaar is de sterftekans bijna vier keer hoger dan bij leeftijdsgenoten die geen beroerte hebben gehad. Wereldwijd overlijden elk jaar 6 miljoen mensen aan een beroerte. Hoewel vooral oudere mensen het slachtoffer worden van deze aandoening, doet ongeveer 10 procent van alle beroertes zich voor bij mensen tussen de 18 en 50 jaar.

Bart Lont van Light for the World zegt dat Nederland voor wat betreft de toegankelijkheid voor gehandicapten ‘ver achter ligt bij de rest van de wereld’. Zo werd vorige maand bekend dat het overgrote deel van de openbare toiletten niet toegankelijk is voor rolstoelers.

In deze studie werden ruim 1000 patiënten gevolgd, die met een beroerte op jonge leeftijd tussen 1980 en 2010 het UMC St Radboud bezochten. Gedurende het onderzoek is 20 procent van de patiënten overleden. Meer dan de helft van hen is overleden aan vaatproblemen. Dit wijst erop dat onderliggende vaatproblemen waarschijnlijk de beroerte hebben veroorzaakt en daarna gewoon zijn blijven doorsluimeren.

De Hoofdletsel Sport app voor iOS en Android is gratis te downloaden in de App store en via Google Play.

Ook heeft Nederland als een van de weinige landen het VN-verdrag inzake de Rechten van Mensen met een Handicap nog niet geratificeerd. ‘Als we het nieuwe symbool in de publieke ruimte snel zouden omarmen, zou dat een mooi gebaar van goede wil zijn’, zegt Lont.

Veel onderzoek naar beroertes en ook het beleid is afgestemd op oudere patiënten. Daarom is onderzoek bij jongere patiënten ook van zo’n groot belang. Een beroerte heeft een enorme impact op het leven, zeker bij relatief jonge mensen. Meer onderzoek is dan ook noodzakelijk.

Bron: www.veiligheid.nl

Bron: www.volkskrant.nl

www.nu.nl

De app is er voor iedereen ‘langs de lijn’: trainers, coaches, instructeurs, scheidsrechters, verzorgers, ouders van sportende kinderen, docenten van een sportopleiding, alsook voor sporters die in verenigingsverband of individueel en ongeorganiseerd hun sporten beoefenen.

6

In nieuw gehandicaptenlogo is rolstoeler een actief mens

Bedrijven die niet genoeg mensen met een beperking in dienst nemen, kunnen vanaf 2017 een boete krijgen. Volgens een wetsvoorstel van staatssecretaris Klijnsma is de boete 5000 euro per niet-ingevulde werkplek. Het voorstel is een uitwerking van afspraken in het sociaal akkoord. Daarin staat dat er in het bedrijfsleven in 2026 100.000 banen extra moeten zijn voor mensen met een arbeidsbeperking. De komende jaren loopt het aantal geleidelijk op. Bij de overheid moeten er 25.000 banen bij. Het kabinet neemt 1 januari 2013 als ijkpunt en controleert in 2016 voor het eerst. Dan wordt bekeken of de afgesproken aantallen in 2015 zijn gehaald. Per 25 werknemers moet een bedrijf één arbeidsgehandicapte in dienst nemen. De extra banen zijn bedoeld voor mensen die niet in staat zijn het minimumloon te verdienen. Wajongers en mensen die in een sociale werkplaats werken, komen er het eerst voor in aanmerking. Bron: www.nos.nl

7

‘Doen’ is voor ons een motto! Kees van Rooijen liep in 2013, samen met zijn vrouw Anne-Marie, een deel van de historische tocht naar bedevaartsoord Santiago de Compostella. Door Pieter Houtman en Anuschka Kruidhof

Kees is 65, woont in Utrecht en leeft met de gevolgen van een herseninfarct (CVA). Via Jenny Palmen, neuropsycholoog, raakte hij bekend met Boogh, waar hij deelneemt aan een Booghkring in Utrecht. Onlangs gaf hij in twee Booghkringen in Utrecht een presentatie over zijn tocht naar Santiago. Wat hij vroeger uit de losse pols deed, kost nu wat meer moeite, maar zijn presentaties werden enthousiast ontvangen door de groepen. Zijn inspirerende verhaal gaf de redactie aanleiding tot een nadere kennismaking met Kees en zijn bijzondere tocht!

Wat deed je voordat je met Boogh bekend raakte? “Ik heb in Rotterdam de Sociale Academie gedaan, heb Nederlands gestudeerd en Humanistiek (niet afgemaakt). Ik werkte voor mijn CVA als zakelijk leider van enkele theatergroepen in Utrecht, waaronder Rats en de Paardenkathedraal (nu de Utrechtse Spelen). Ook was ik inhoudelijk medewerker van het Humanistisch Verbond. Sinds mijn CVA doe ik veel vrijwilligerswerk, zoals bij Boogh Afasiecentrum en op de Universiteit voor Humanistiek.”

Wil je vertellen wanneer je getroffen werd door hersenletsel en wat de gevolgen daarvan zijn voor jou? “Ik werd zeven jaar geleden getroffen door een CVA, op 7 januari 2007. Het spreken is sindsdien lastig, vooral de gesprekken die dieper gaan, en lezen en schrijven zijn moeilijk. Mijn linkerzijde is aangedaan, waardoor mijn linkerbeen moeilijk te mobiliseren is. Hierdoor ben ik snel vermoeid. En ik heb diverse cognitieve problemen bij bijvoorbeeld planning en organisatie.”

Zoektocht naar de Etrusken. Het gaat om het gevoel voor symboliek dat je ervaart, dat is erg mooi.”

Kun je iets vertellen over de voorbereidingen die nodig waren om deze tocht te ondernemen? “Veel trainen en wat de praktische aandachtspunten betreft: een reisorganisatie uitzoeken die onze bagage vervoerde en de overnachtingsplekken boekte. Van die dingen wilden we zeker zijn.”

Hoe verliep de tocht vanaf het moment dat deze begon? “We zijn op Porto gevlogen en toen met de bus naar Tui aan de Spaans-Portugese grens gegaan. Hier startten we onze route en liepen we ongeveer 20 kilometer per dag. Vaak ontmoetten we andere pelgrims bij de stempelposten onderweg. We droegen een dagrugzak met proviand en picknickten in het veld. ‘s Avonds aten we in een restaurantje. De plaatsen waar we sliepen, hadden meestal prachtige kerken en herinneringen aan pelgrims door de eeuwen heen. Na een week en ongeveer 140 kilometer, kwamen we in Santiago de Compostella aan. Dit was enigszins teleurstellend: het was er zeer druk en toeristisch. ’s Avonds op het grote plein, toen de meeste toeristen vertrokken waren, hing er wel een serene sfeer. Na inlevering van onze stempelkaarten kregen we een officieel certificaat als bewijs van onze tocht. De pelgrimsmis in de kathedraal hebben we ervaren als een hoogtepunt.”

Staat je initiatief om een tocht te maken naar Santiago de Compostella in relatie tot je hersenletsel? “Ik ben met mijn partner gaan bedenken wat fijn was om samen te doen. ‘Doen’ is voor ons een motto! Je gaat alternatieven verzinnen voor dat wat je niet meer kunt. Ik vind dat ik actief moet blijven, anders word ik ontzettend somber en depressief. Dat is het laatste wat ik wil, omdat ik daar in mijn leven al voldoende mee te stellen heb gehad. Anne-Marie houdt heel erg van lopen en wandelen, en ik wilde kijken op welk niveau ik dit aan zou kunnen. Ik ben redelijk snel na mijn CVA aan de slag gegaan met trainen. De afstanden werden groter en ik liep zelfs een paar keer meerdere dagen achter elkaar. In de jaren die volgden, hebben we drie keer een week in Italië een tocht gelopen. In 2012 ontstond het idee om de historische route naar Santiago de Compostella te lopen. Het begon duidelijk te worden dat een dergelijke tocht wellicht haalbaar was, tenminste een stuk daarvan. De vorige wandeltochten gingen redelijk en het was fijn samen. Vorig jaar zijn we de uitdaging aangegaan, en met succes!”

Had je een bepaalde bedoeling met deze bestemming? “Ik ben erg geïnteresseerd in geschiedenis, vandaar ook de route die we bijvoorbeeld in Italië hebben gelopen: de 8

Onderneem je nu andere initiatieven en/of heb je andere interesses ontwikkeld dan voordat je met hersenletsel te maken kreeg? En is Santiago de Compostella daar een voorbeeld van? “Ja, zeer zeker, zoveel heb ik mijn hele leven nooit gelopen. Dit heeft ook met Anne-Marie te maken: wij kennen elkaar nu negen jaar, dus de langste tijd mét hersenletsel. We zijn op zoek gegaan naar alternatieven voor bijvoorbeeld een goed gesprek. We voelen ons verbonden in het lopen, dat heeft geen woorden nodig. En ja, Santiago de Compostella is daar een voorbeeld van.” 9

Wat is voor jou de belangrijkste motivatie om een dergelijke tocht te maken? “De sportieve prestatie en de verbondenheid met AnneMarie. Ik vind ook een zekere spiritualiteit in het lopen in stilte; met je eigen gedachten zijn, genieten.”

Column

Zijn jullie van plan in de toekomst nog een tocht te maken? “Absoluut! We zijn al vergevorderd met het plannen van de volgende. We willen in september 2014 een ander stuk van dezelfde route lopen en vertrekken vanuit Le Puy in Frankrijk. Alleen dit keer draagt Anne-Marie de meeste bagage en zoeken we onderweg zelf een plek om te overnachten.”

O

CD-recensie door Pieter Houtman

David Gray - Mutineers

nbeperkt houdbaar

David Gray (13 juni 1968) laat weer van zich horen. Daar ik u in een eerdere uitgave van Boogh magazine in een concertverslag meenam naar Londen, is het misschien niet heel verrassend dat ik ook de nieuwe langspeler van deze Britse singer-songwriter met u wil delen. De in Sale geboren liedjeskunstenaar, die overigens in Ierland doorbrak, zette in 1998 een muzikale standaard met het album White Ladder. In tegenstelling tot wat ik onlangs in muziektijdschrift Oor las, dat de release in 2000 plaatshad, heeft het album getuige de achterzijde van de hoes toch echt in 1998 het licht gezien. Maar dat terzijde. Wie ben ik om Oor tegen te spreken? Op Mutineers ontbreken de ‘klein’ gearrangeerde melodieën, de liedjes waarop David Gray zichzelf enkel begeleidt met piano of gitaar. Op eerdergenoemd album kwamen die wel voor, en op zijn nieuwe album mis ik ze. Gray geeft hier wel ruimte aan celliste Caroline Dale. Die samenwerking heeft voor mij in twee opzichten een meerwaarde. Enerzijds neemt haar cello vooral in Last Summer een prominente en mooie rol in. Anderzijds werd ik door Caroline Dale teruggevoerd naar de film Hilary and Jackie en de daarbij behorende muziek, een streling voor het oor! Mede doordat de soundtrack van Hilary and Jackie een historische uitvoering van Elgars celloconcert bevat, vertolkt door celliste Jacqueline du Pré (de film is gebaseerd op haar noodlottige levensverhaal). Het is daarom voor mij boeiend om Dale, behalve op een live dvd van David Gray, ook weer op zijn meest recente ‘schijfje’ terug te horen! Mutineers is voor mij persoonlijk zeker niet het beste album van David Gray, maar het is beslist het beluisteren waard! Dat komt mede door de single Back In The World, waar het album mee opent, een liedje waarin Gray zich bewijst als singer-songwriter die zijn vak verstaat. Aansluitend volgt nog een aantal inspirerende songs. Even inspirerend als ‘buitenaards’ klinkt Birds of the High Arctic. David Gray heeft, zoals in Oor is te lezen, deze keer eerst zijn teksten geschreven en daarna de muziek, om zo meer aandacht te besteden aan zijn zang, maar dat hoor ik niet terug op Mutineers. Integendeel eigenlijk, want waar een track nog wel eens relaxed begint, ontpopt de stem van Gray zich in mijn oren te vaak tot een ietwat geforceerde klank. Snow in Vegas vind ik daar een voorbeeld van. Tot slot een liedje waar wederom ook Oor aan refereert: Cake and Eat It. De meerwaarde van een compleet album ten opzichte van hoe muziek tegenwoordig veelal wordt afgenomen, is dat er nog een ‘kop en staart’ aan zit en dat brengt bij een (goed) album een bepaalde sfeer met zich mee. Daar slaagt David Gray over het algemeen goed in. Alleen Cake and Eat It is een soort spelbreker hierin; het doet onvoldoende recht aan het album en brengt het enigszins uit balans. Ondanks dat en de titel Mutineers (muiters, oproerlingen), die een andere verwachting wekt, is Mutineers wederom een melodieuze cd geworden die nergens soft klinkt. De kracht van David Gray!

10

Gert-Jan van Zetten

Krabbeltje zetten In het dagelijks leven zijn er heel veel beslissingen en documenten die je met een handtekening moet bekrachtigen. Door de voortgang van mijn spierziekte kan ik al een jaar of elf, twaalf geen handtekening meer zetten. En dan? Dan heb je een probleem. Positief is wel dat je tegenwoordig steeds meer zaken op internet kunt afhandelen door iets digitaal te ondertekenen, bijvoorbeeld je belastingaangifte. Maar er blijft toch heel veel over waarbij je met de ‘ouderwetse’ pen een document van je handtekening moet voorzien. Mijn spieren hebben nooit helemaal optimaal gefunctioneerd. Als jong kind liep ik nog wel, al ging het steeds moeizamer. Toen ik elf jaar was kreeg ik mijn eerste elektrische rolstoel en behoorde lopen tot mijn verleden. Met mijn armen en handen kon ik langere tijd nog wel iets, hoewel de kracht al snel minder werd. Met een pen schrijven heb ik nog redelijk lang gekund. Op mijn scholen kon ik ook op dat gebied gewoon goed meekomen. Later ben ik nog secretaris geweest van het bestuur van zowel een scoutinggroep als een jongerengroep. Tijdens vergaderingen heb ik heel wat kladblokken volgeschreven. Maar het kostte me wel steeds meer moeite door het verdere afnemen van mijn spierfunctie. Het schrijven ging daardoor langzamer, het vasthouden van een pen vergde steeds meer energie. Op een bepaald moment ging het dus helemaal niet meer. Een handtekening zetten ging nog net, en die situatie bleef zo tot het soms wel, soms niet ging. In die tijd liet ik wel eens iemand anders mijn handtekening op iets zetten. Het iemand anders laten tekenen kwam steeds vaker voor. Wat later kon ik een pen alleen nog met heel veel moeite vasthouden, maar verder kon ik er niets meer mee. Op internetbankieren ging ik over toen ik er zelf nog voor kon tekenen. Op een keer kreeg ik een document terug met de mededeling dat de handtekening niet overeenkwam met de vorige. Zo kon het dus niet meer, maar hoe wel? Een stempel laten maken van mijn handtekening? Ja, kan, maar dat is een risico; stel die stempel wordt gestolen. Ik las van iemand die in een soortgelijke situatie een duimafdruk bij de notaris vast had laten leggen. Dit werd meestal geaccepteerd maar niet bij bankzaken. Steeds met de duim in de inkt zie ik ook niet zitten, bovendien moet iemand anders mijn duim beetpakken, ook niet ideaal.

Toen ik in die tijd een nieuwe identiteitskaart nodig had, die je ook moet ondertekenen, hebben we gebeld naar de gemeente en het probleem voorgelegd. Daar was een oplossing voor: op die kaart kwam te staan dat ik niet in staat ben om te tekenen. Bij de bank (passen, nieuwe rekening openen, een rekening aan internetbankieren toevoegen) en het zorgkantoor (PGB-verantwoording en zorgovereenkomsten) legde ik ook het probleem van het niet kunnen tekenen voor. Die kwamen gelijk met het te zware geschut van een wettelijk vertegenwoordiger aan, maar dat is toch echt bedoeld voor mensen die zelf geen beslissingen kunnen nemen. En daar zit mijn probleem niet. Een lichter alternatief is dat je iemand machtigt. De machtiging niet kunnen tekenen is op te lossen door het bij een notaris te laten doen. Maar een machtiging zit in de hoek van beslissingen die je niet zelf kunt nemen. Ook de machtiging vind ik veel te ver gaan. Ik kan alleen en uitsluitend om een fysieke reden niet tekenen. Je kunt zeggen: wat maakt het uit, als er maar getekend kan worden, maar het gaat tegen mijn gevoel van eigenwaarde in. Lichamelijk gezien lever ik mijn hele leven al in, dan voel ik er niets voor om ook nog eens formeel een deel van mijn verstand in te moeten leveren. Ik bedacht dat iemand anders zijn/haar eigen handtekening kan zetten met i.o. (in opdracht) ervoor. Want dat is wat het is. Meestal gaat dat goed, totdat ik twee jaar geleden mijn verantwoordingsformulier van het zorgkantoor terugkreeg omdat deze niet was ondertekend door de budgethouder of diens wettelijk vertegenwoordiger. Nadat ik via de mail mijn probleem had uitgelegd, inclusief het punt van die vertegenwoordiger, kwam de oplossing uit de bus: ik kan een kopie van mijn identiteitskaart opsturen, waardoor in ieder geval op basis van de handtekening mijn verantwoordingen niet meer afgekeurd zullen worden. Voor het openen van een nieuwe bankrekening of het koppelen van een rekening aan internetbankieren heb ik nog geen oplossing. Een krabbeltje zetten is voor sommigen dus niet zo simpel als het lijkt. Het is een probleem waarvoor een universele, voor iedereen duidelijke oplossing moet komen.

11

A

ctiviteit uitgelicht In iedere uitgave van Boogh magazine wordt een activiteit die in een van de locaties van Boogh op het programma staat in de schijnwerpers gezet. We richten ons vizier deze keer op de activiteit VTS bij Boogh Amersfoort. Door Lavinia Boelen

Naar kunst kijken… een hele kunst! gehaald omdat hij ervan overtuigd was dat deze methode ook zeer geschikt zou kunnen zijn voor mensen met hersenletsel. Inmiddels zijn verschillende zorgmedewerkers opgeleid volgens deze methode, inclusief medewerkers van Boogh. Voor Reade is de samenwerking met Boogh ook interessant om het effect van VTS te onderzoeken. Gerrie Afman, medewerker Boogh Amersfoort: “Ik las een artikel in de krant over de inzet van VTS voor mensen met hersenletsel en was gelijk enthousiast. Het sloot erg aan bij mijn eigen ervaringen met kunst bekijken en bespreken in groepsverband. Ik vond het dan ook erg leuk dat ik de cursus heb kunnen doen.”

Hoe werkt het? People in the Sun - Edward Hopper

In het halfdonker kijkt een groep mensen geconcentreerd naar een groot scherm met daarop een afbeelding van een schilderij. “Wat zie je?” vraagt de medewerker. Het lijkt een eenvoudige vraag, maar bij de methode VTS, oftewel Visual Thinking Strategies, is het een van de drie kernvragen.

Wat is VTS? Visual Thinking Strategies staat voor visuele denkstrategieën en is als methode oorspronkelijk ontwikkeld om bezoekers van musea bewuster naar kunst te laten kijken. Het bleek een mooi model om als groep met elkaar in gesprek te gaan, vooral omdat er geen oordeel zit in datgene wat je ziet. Er is geen goed of fout, er is alleen de beleving en de eigen onderbouwing. Van daaruit wordt het ook aangeboden aan onder andere groepen schoolkinderen. De succesvolle methode, die inmiddels veel wordt toegepast in het Amerikaanse onderwijs, stimuleert het kritisch-analytisch denken, geeft kinderen zelfvertrouwen, verbetert de taalontwikkeling én leert sociale vaardigheden aan, zo blijkt uit onderzoek.

Toepassing in Nederland Neuropsycholoog en kunstzinnig therapeut René ter Horst van Reade, de organisatie die is ontstaan uit de fusie tussen Revalidatiecentrum Amsterdam en het Jan van Breemeninstituut, heeft de methode naar Nederland 12

De methode kenmerkt zich door de drie kernvragen: Wat gebeurt er in deze afbeelding, waaraan zie je dat en wat kunnen we nog meer ontdekken? Gerrie: “Het is heel belangrijk om je aan deze drie vragen te houden. Dat is soms best lastig, want het kan verleidelijk zijn om op elkaar te reageren. Verder vat ik steeds samen wat er gezegd is om te controleren of we elkaar goed begrepen hebben en wijs ik met een speciaal lampje punten aan. Meningen mogen gewoon naast elkaar bestaan; er is geen goed of fout. VTS stimuleert op deze manier niet alleen het bewust kijken, maar bijvoorbeeld ook het spraak- en concentratievermogen.” Een van de cliënten geeft aan: “Het is erg leuk om met elkaar naar kunst te kijken. Ik zie allemaal dingen voorbijkomen die ik anders niet zo snel zou zien. Het kunnen schilderijen zijn, maar ook kunstfoto’s of foto’s van beelden. Soms denk ik dat ik alles al wel gezien heb, maar dan is het heel grappig om te ervaren dat iemand anders er weer iets heel nieuws in kan zien!” Een dame steekt haar duim omhoog: dit is geweldig om te doen! Het is een grote wens om met elkaar in een museum een aantal kunstwerken te bespreken. Er is inmiddels contact met het Mondriaanhuis in Amersfoort. De methode VTS wordt gebruikt als onderdeel van behandeling en begeleiding, en binnen het Afasiecentrum.

Boogh Afasiecentrum Amersfoort & Veenendaal hebben hun deuren geopend! Boogh Afasiecentrum is uitgebreid van haar basis in Utrecht met twee nieuwe locaties. In april heeft Afasiecentrum Amersfoort haar deuren geopend, waar deelnemers elke vrijdag welkom zijn. Mensen uit Veenendaal en omstreken kunnen sinds mei elke dinsdag terecht in Afasiecentrum Veenendaal. Door Denise Chin-A-Kwie, logopediste Boogh Afasiecentrum

Boogh Afasiecentrum biedt begeleiding en behandeling aan mensen met afasie in de chronische fase. Het gaat om professionele, vraaggerichte zorg met als doel beter te kunnen meedoen in de maatschappij. Er wordt gewerkt aan doelen op het gebied van communicatie, zelfredzaamheid en leren omgaan met afasie. We werken in kleine groepen, waardoor er veel persoonlijke aandacht is voor de cliënten en hun doelstellingen. Deelnemers leren elkaar daardoor ook goed kennen. Dat voel je in de prettige sfeer die in de groepen heerst.

Wat doet Boogh Afasiecentrum Het aanbod op beide locaties varieert en is afhankelijk van de wensen en hulpvragen van de cliënten. Momenteel bieden we bijvoorbeeld diverse communicatiegroepen. Hierin kan in gesprek met elkaar geoefend worden met het overbrengen van een boodschap op verschillende manieren. Dit kan zijn sprekend, maar ook met behulp van een communicatieboek/iPad, schrijven, tekenen of gebaren. Tijdens de actualiteitengroep wordt de tijd genomen om het nieuws van de week te bespreken. Communiceren door middel van kunst staat centraal in de Visual Thinking Strategies-groep. Door het beschrijven van kunstwerken wordt het denken in taal en de woordvinding gestimuleerd. (Zie ook het artikel op blz 12) Daarnaast wordt in de centra veel gewerkt met de iPad. In de iPad-groep leren deelnemers omgaan met de tablet als communicatiemiddel en maken ze kennis met diverse oefenprogramma’s. Ook oefenen met een dagje erop uit gaan, en alles wat daarbij komt kijken, is mogelijk. Zo hebben we met de groep in Veenendaal een expositie van Boogh bezocht. De cliënten hebben de dag van A tot Z gepland. Zo kunnen ze in de praktijk oefenen met plannen, het bestellen van een hapje of drankje en eventueel met het reizen met openbaar vervoer.

Lotgenotencontact in de buurt Nu de centra dichter bij de cliënten zijn gebracht, ontstaat ook makkelijker onderling contact tussen deelnemers en partners van deelnemers buiten het afasiecentrum. Iedereen woont namelijk bij elkaar in de buurt. Daarnaast is het nu voor een aantal cliënten mogelijk om zelfstandig naar het centrum toe te komen. Dat geeft een stuk autonomie terug. Dit is een van de mooiste resultaten van de nieuwe centra. De centra zijn volop in groei en ontwikkeling. Nieuwe deelnemers zijn van harte welkom!

De film over Boogh Afasiecentrum De wijze waarop Boogh Afasiecentrum werkt, wordt helder weergegeven in een zeer recente film. Deze kunt u bekijken op www.boogh.nl of door op YouTube te zoeken op Boogh Afasiecentrum. Voor algemene informatie of voor het bestellen van folders kunt u contact opnemen met het secretariaat via [email protected]. Voor inhoudelijke vragen of het maken van een kennismakingsgesprek kunt u contact opnemen met Denise Chin-A-Kwie, logopediste, via [email protected] of 06 137 180 67.

13

S

tellingname

Reactie Ilse Claessen - Arbeidsbegeleider Boogh Arbeidsre-integratie

Een lezerspanel wordt geconfronteerd met een prikkelende stelling. Ieder panellid geeft zijn of haar mening, voor of tegen. Het panel bestaat uit cliënten en medewerkers van de verschillende locaties van Boogh.

De stelling luidt: De bezuinigingen in de zorg hebben alleen maar negatieve gevolgen.

Reactie Margré Weeda - coördinerend begeleider Boogh Harmelen Ik voel angst en onzekerheid. Angst dat de zorg afbrokkelt en onzekerheid omdat ik niet weet hoe in een korte tijd steunstructuren opgebouwd moeten worden. Moeten? Ja, want het is de wens vanuit het beleid om zoveel mogelijk op eigen kracht te doen en op te vangen in het eigen sociale netwerk. Hoe gaan we dat doen in een individualistische maatschappij? Uitgaan van kracht, uitgaan van mogelijkheden is een prachtig beginsel om naar de mens te kijken. Ik was in de veronderstelling dat dit de visie is van waaruit al jaren gewerkt wordt binnen Boogh, waarbij tegelijkertijd grote aandacht bestaat voor het creëren van een omgeving waarin beperkingen opgevangen worden door hulpmiddelen, door dagstructuren, door begeleiding, en door tijd, aandacht en ruimte te geven aan mensen. Mensen die zoeken naar een nieuwe balans in hun bestaan, dat overhoop is geschoffeld door het ontstaan van letsel. Wat kun je meer doen dan een vorm van troost te bieden in een omgeving door samen te zijn en mogelijkheden te (her)ontdekken? Er zijn ook grenzen aan de eigen kracht van mensen. Ik ben bang dat die grenzen niet overal gesignaleerd worden, want er zijn zoveel niet-zichtbare gevolgen van hersenletsel. Onlangs zei een cliënt tegen me: “Ik vind het zeer confronterend als iemand mij vraagt iets te doen wat ik niet kan, en er wordt gezegd: ‘Probeer het eerst even’. Alsof je moet bewijzen dat je hersenletsel hebt”. Het raakt me. Ik wil hopen dat het goed komt, dat we in Nederland nog kwaliteit van zorg kunnen leveren. Mijn collega zei: “Hoop is uitgestelde teleurstelling!” en die zin spookt geregeld door mijn hoofd.

14

Ik ben het niet eens met de stelling dat er ALLEEN MAAR negatieve effecten zullen zijn door de bezuinigingen in de zorg. Ik denk dat er zeker negatieve gevolgen zullen zijn en dat er mensen zijn die flink last zullen krijgen van de veranderingen, maar daarnaast dwingen bezuinigingen iedereen om weer eens anders te kijken naar de zorg en hoe alles geregeld is. We worden gedwongen te zoeken naar nieuwe oplossingen en mogelijkheden. Dat kan ook nieuwe kansen geven. Wat en hoe? Daar zullen we met zijn allen heel hard en creatief over na moeten denken!

Emile Roemer onder de indruk van zorg Boogh

Reactie Marloes van Zoelen - cliënt Booghkring Utrecht

Op 16 juni bracht Emile Roemer, fractievoorzitter van de SP in de Tweede Kamer, een bezoek aan Boogh Utrecht Leidsche Rijn. De SP is een groot pleitbezorger van goede, bereikbare en betaalbare zorg voor iedereen. Emile Roemer bezocht Boogh om in gesprek te gaan met mensen met hersenletsel en van hen te horen wat de aankomende wijzigingen in het zorgstelsel voor hen betekenen. Roemer toonde zich aangenaam verrast over de kwalitatief goede zorg die Boogh biedt tegen een relatief lage prijs. Door de zorg die Boogh biedt kunnen mensen thuis blijven wonen en wordt voorkomen dat ze naar een verzorgingstehuis moeten. Tijdens het bezoek heeft Boogh duidelijk gemaakt hoe belangrijk specialistische zorg en begeleiding voor mensen met hersenletsel is.

Ik vind deze stelling te veelomvattend en complex om in een paar zinnen op te reageren. Wat mij betreft gaan de bezuinigingen in de zorg op veel plekken echt te ver en schieten ze hun doel voorbij. Daar staat tegenover dat ik ook voorbeelden heb gezien van situaties waarvan ik (als bedrijfskundige) denk: nou, dat kan best wat efficiënter en dus goedkoper geregeld worden met hetzelfde of zelfs een beter resultaat.

Roemer ging in gesprek met Hetty van Oldeniel (directeurbestuurder van Boogh) en Barbara Stam (manager Boogh Utrecht Leidsche Rijn). In dit gesprek hebben zij hun zorg erover uitgesproken dat specialistische ondersteuning voor mensen met hersenletsel niet meer mogelijk zal zijn in een generalistische aanpak zoals de die nu door de gemeente wordt voorgestaan. Bij de overgang van AWBZ naar Wmo zullen mensen met hersenletsel tussen wal en schip vallen door het gebrek aan specifieke kennis van de aandoening en de daarvoor beschikbare budgetten bij de gemeenten. Hetty benoemde het voornemen van

Reactie Steven Reijndorp - cliënt Boogh Amersfoort De stelling klopt hellemaal. Alleen wat ik er nu zo jammer vind, is dat wij dit drie jaar geleden ook al hadden kunnen weten, dat deze maatregelen van de regering ons erg zouden gaan raken. Maar toen zei men dat dit allemaal wel mee zou vallen, omdat er genoeg tijd zou zijn om de overgang van het beleid van het Rijk naar de gemeente te regelen, en dat we ons vooral geen zorgen hoefden te maken over deze overgang, want het zou allemaal beter worden. Sterker nog: men beweert dit nog steeds, alleen zitten we nu wel in tijdnood. De gemeentes hebben al om uitstel gevraagd, maar dit gaat waarschijnlijk niet meer gebeuren; het is immers over een paar maanden al 1 januari, dus daar is het nu al te laat voor. Kortom, het is gewoon een ordinaire bezuiniging geweest over de ruggen van diegenen die dat eigenlijk niet kunnen hebben.

Zoals we het nu zien en inschatten, zijn er nog weinig voordelen. Er komen veel werklozen bij en de kwaliteit van zorg is niet te garanderen. Mensen die niet helemaal zelfstandig kunnen meekomen in deze maatschappij lijken steeds meer aan de zijlijn te staan. Dit in tegenstelling tot wat de Participatiewet beoogt. Verandering is altijd lastig en het blijft moeilijk, voor velen, om zich een beeld te vormen van hoe de toekomst eruit komt te zien met deze nieuwe maatregelen. Een voordeel kan zijn dat door deze veranderingen wel nieuwe inzichten en werkwijzen afgedwongen worden en dat hoeft niet per definitie negatief te zijn. De mens is inventief en ook hier gaan we onze weg weer in vinden, maar wellicht is dat deze keer te naïef gedacht van mij...

Reactie Faakje van Veen - maatschappelijk consulent Boogh Amersfoort en Baarn

staatssecretaris Van Rijn om een uitzonderingspositie te creëren voor de begeleiding van mensen met hersenletsel bij de overgang naar de Wmo. Roemer gaf aan dit punt mee te zullen nemen en in te brengen in de zorgdebatten. (Noot van de redactie: inmiddels is op 8 juli de Wet langdurige zorg de Eerste Kamer gepasseerd, zonder specifieke uitzonderingen voor de groep mensen met hersenletsel). Vervolgens ging Roemer in gesprek met medewerkers en cliënten van Boogh. Roemer was geraakt door de persoonlijke verhalen van de cliënten en de impact die de op handen zijnde veranderingen op hen hebben. De SP zal zich in blijven zetten voor goede, betaalbare en toegankelijke zorg voor iedereen. 15

BooghGoeds nieuwe trends, voor iedereen iets unieks en origineels BooghGoed heeft samen met ontwerpster Trine Kornum de kaders uitgezet voor het ontwerpen van een nieuwe collectie producten. Het eindresultaat zijn drie prachtige trends, waarmee een herkenbare collectie zal worden gemaakt. Door Trine Kornum en Marian Kok

Hoe het allemaal begon Begin 2013 kwam ontwerpster Trine Kornum voor het eerst bij Boogh. Boogh zat op dat moment midden in het In voor zorg-traject en was bezig met het maken van nieuwe producten voor de BooghGoed-collectie. Trine is ontwerpster en heeft jarenlang bij de Bijenkorf gewerkt als etaleur en adviseur visual merchandising (visuele verkoop). Daarnaast werkt ze als productontwerper; ze ontwerpt collecties woonaccessoires voor haar eigen merk of voor andere merken in binnen- en buitenland. Trine had dus precies de expertise die Boogh nodig had om een professionaliseringsslag in de BooghGoed-collectie te maken, waarbij commerciëler gekeken wordt naar onze producten.

Drie trends voor Boogh Trine heeft voor Boogh drie trends vastgesteld waarbinnen ontworpen zal worden. Als inspiratie voor de drie trends heeft ze eerst de positionering van BooghGoed vastgesteld. Dus wat wil BooghGoed uitstralen? Moeten we trendzetters zijn, avant-garde? Extreem schokkerend of keurig chique? De uitkomst is dat BooghGoed-producten actueel moeten zijn, de mode volgend, zodat de klant de trend herkent. BooghGoed is onderscheidend door haar verrassende en originele ontwerpen.

Uiteraard is de keuze voor deze trends afgestemd op wat de cliënten kunnen en graag doen. Zij werken veel met hout en keramiek, wat past bij een natuurlijk thema, en met textiel, wat zich uit in een handwerkthema. Ook wordt er fijn gewerkt met papier, wat de inspiratie werd voor de trend Folded. De combinatie van wat er nu speelt in de markt, de mogelijkheden van de cliënten en een eigenzinnige Booghtwist leidde tot de drie trends. Zo is Urban Nature (Stadsnatuur) een thema geworden. Hierbij worden natuurproducten als hout en wol gecombineerd met stadse materialen als koper en beton. Crafted onderscheidt zich door oude handwerktechnieken in een nieuw jasje te steken, zoals het weven van een laptophoes en het breien met verrassende materialen in aparte kleurcombinaties. Cliënten werken ook graag met mozaïek. Dit kan terugkomen in zowel Urban Nature als Crafted, maar dan in een andere vorm dan bij traditionele kunstwerken. Folded is het buitenbeentje in de trends en is geïnspireerd op de traditionele Japanse origamikunst: strakke geometrische vormen met verfrissende toevoegingen. Dit is zeer populair in de markt en daagt de cliënten uit om mooie ontwerpen te maken.

te komen, de kleuren, technieken en vormen. Toen ik begin dit jaar begon bij Boogh zag ik dat het houvast ontbrak om een heldere stijl te communiceren, die gebruikt moet worden als leidraad voor het ontwikkelen van de producten voor BooghGoed. Het is belangrijk dat we niet alle kanten op vliegen, maar een herkenbare BooghGoed-collectie neerzetten. Door het op een hoger niveau te tillen, worden de producten gekocht, gewoon omdat het zo’n sterk collectie is, die je niet kunt laten liggen,” aldus Trine. Trine zag dat er sterke producten gemaakt werden en was onder de indruk van het niveau van sommige producten en de diversiteit binnen Boogh. Ze zag echter wel dat de producten qua ontwerp en stijl erg uiteenliepen. Boogh kon goed ondersteuning gebruiken bij het maken van een herkenbare collectie. “Ik werk altijd volgens een concept, een houvast in de vorm van beelden, dat de trend weergeeft waar ik naartoe wil: de sfeer, de materialen die ik moet gebruiken om daar 16

17

Ontwikkeling van de nieuwe collectie Momenteel wordt op alle locaties hard gewerkt aan nieuwe ontwerpen die passen binnen de drie trends. Dit is een enorme uitdaging, omdat het een heel nieuwe manier van denken vraagt van zowel cliënt als medewerker. Dit vereist veel geduld en doorzettingsvermogen, maar uiteindelijk ontstaat een collectie waarmee BooghGoed zich kan onderscheiden en zich sterk in de markt kan zetten. De collectie is een combinatie van bestaande BooghGoed-producten, producten die nog in ontwikkeling zijn en nieuwe producten. Producten die elkaar versterken qua sfeer, materiaal, kleur en vorm. Er worden ook producten doorontwikkeld naar andere producten die passen in dezelfde stijl. Zo is er nu bij de keramiekproducten in de drie trends textiel en hout toegevoegd en proberen we de keramiekproducten uit te breiden met schalen bij de mokken, borden etc. Want als je een mok koopt, wil je natuurlijk ook de schaal die erbij hoort, het schort dat er zo mooi bij past en de placemat. De snijplank maakt de set compleet. We zijn goed op weg naar een nieuwe BooghGoedcollectie, met producten om trots op te zijn. Producten die met zorg en met de hand gemaakt zijn. Eigenzinnig, stijlvol of speels; voor iedereen iets unieks en origineels.

Ondanks twee volle rugzakken vullen Hans en Hennie elkaar prima aan

In een persoonlijk gesprek vertellen Hennie Tolman (cliënt van Boogh Amersfoort) en haar partner Hans de Wit (die eveneens een beperking heeft) welke rol de beperking speelt in hun dagelijks leven en hoe zij hier samen invulling aan geven. Door Pieter Houtman en Gert-Jan van Zetten

mijn toenmalige man van schrik om. Toen ik zelf hoorde over een beroerte, dacht ik: zie je wel, dát is het, maar ik kon er even niet opkomen. Maar ik wist wel dat het heel erg was.” Hennie Tolman en Hans de Wit wonen sinds vijf jaar samen in Amersfoort. Hans is door spasticiteit beperkt in zijn bewegingsapparaat. Vooral in zijn fijne motoriek wordt hij belemmerd in zijn handfunctie en bij het lopen. Ook in zijn spraak speelt zijn spasme hem parten, maar Hans en Hennie vullen elkaar goed aan. Hennie bezoekt Boogh Amersfoort vanwege hersenletsel, dat haar 21 jaar geleden overkwam. Hans heeft een 42-jarig werkzaam bestaan achter de rug, waarvan 38 jaar bij KPN. Hij deed daar administratief werk. Sinds een jaar zit hij in de WAO. Hans doet nu twee ochtenden in de week vrijwilligerswerk (administratie) in een verpleeghuis.

Een bom in haar hoofd Op 10 februari 1993 werd Hennie, toen 40 jaar, getroffen door hersenletsel. Het is een datum die voor altijd in haar geheugen staat gegrift. Hennie: “Ik kreeg letterlijk en figuurlijk een bom in m’n hoofd. We waren onderweg met de auto, m’n dochters waren er ook bij. Ik werd steeds zieker en zieker tot op een gegeven moment mijn toenmalige man zei: ‘We moeten er toch maar eens een dokter bij halen…’ Die dokter was er ‘ineens’, ik lag inmiddels op de grond, en ik hoorde zeggen: ‘Ze laat alles lopen…’ Al die tijd was ik bij bewustzijn. Ik keek en ineens zag ik twee mannetjes die mij optilden en op een brancard legden, en toen ging ik met gillende sirenes naar het ziekenhuis. In de ambulance vroegen ze naar mijn naam en of ik kinderen had en hoe ze heetten. Het ging zo raar, ik dacht bij mezelf: je weet toch dat je dochters Ineke en Simone heten? Op dat moment dacht ik: er moet iets vreselijks met me aan de hand zijn. Mijn geest werkte dus prima, maar ik moest het vertalen en dat kwam ergens uit Siberië… Ik dacht: waarom duurt het zo vreselijk lang voor het mijn mond uit komt? Dat was de eerste confrontatie met mijn hersenletsel, in de ambulance. Even later lag ik ineens onder zo’n ‘kring’. Achteraf bleek dat een hersenscan te zijn. Bij het horen dat ik een beroerte had gehad viel 18

Voor de helft dood “Ik heb acht weken plat gelegen in het ziekenhuis. Met allemaal mensen om me heen gebeurde er van alles. Dat nam ik waar, maar ik had het gevoel alsof ik in ‘mijn kist’ lag. Pas veel later, toen ik weer een beetje beter kon denken, dacht ik: ik ben mezelf kwijt, de helft is weg, die helft is overleden.” Zo ervaart Hennie dat nu nog steeds. “De échte Hennie is weg, overleden op 10 februari 1993.” Na acht weken ziekenhuis kwam Hennie thuis. Ze wisten zich thuis geen raad met haar, ze ondernam zelf niets. Hennie: “Ik bleef gewoon zitten waar ik zat, wat ik normaal natuurlijk nooit had gedaan.” Helaas bracht haar hersenletsel ook met zich mee dat ze er veel vrienden door verloor. Dat was voor haar heel confronterend. Op de vraag hoe zij tegenwoordig met haar hersenletsel omgaat, geeft ze aan het nu vooral als een gegeven te ervaren. “Dat gegeven blijft tot mijn dood natuurlijk, mijn echte dood, de andere helft”, zegt Hennie relativerend.

Weer op de rails door Boogh Door de heer Ross, een neuropsycholoog, die verbonden was aan revalidatiecentrum De Hoogstraat, kwam Hennie in augustus 1995 bij Boogh terecht. “Na er een kijkje te hebben genomen, heb ik een intakegesprek gehad. En zo kwam het dat ik twee keer in de week met een busje naar Harmelen (Boogh Amersfoort bestond toen nog niet, red.) ging.” Maar een activiteitencentrum was voor Hennie op dat moment volledig vreemd. “O, wat was dat eng…”, geeft ze aan. Hoewel ze uiteraard weleens mensen met een beperking had gezien, was dit voor haar een heel nieuwe wereld. “Josie Klein Wolthuis (destijds maatschappelijk consulent van Boogh) heeft me in acht jaar tijd weer helemaal op de rails geholpen”, laat Hennie weten. Twee dagdelen per week komt Hennie naar Boogh. Ze doet mee met de activiteiten fitness en koken. Momenteel neemt ze ook deel aan de gespreksgroep. 19

Nieuwe liefde Sinds 17 juli 2003 zijn Hennie en Hans samen. Over het ontstaan van hun relatie zegt Hans: “Ik had vrienden in Amersfoort die bijna buren waren van Hennie. Toen ik in 2002 met die buren op vakantie ging, stond Hennie ons uit te zwaaien. Met een gekke bek zeiden we toen: ‘Mag zij niet mee?’ Maar ja, dat doe je niet à la minute, dus na de vakantie hebben we daarover doorgepraat. En een jaar later zijn we met zijn vieren een week op vakantie gegaan naar Zeeland. Tijdens die vakantie sloeg bij Hennie de vonk over; bij mij duurde dat wat langer...” Voordat Hennie Hans ontmoette, stond ze sceptisch ten opzichte van een partner met een beperking. Zij was toen nog veel bezig om zich los te maken van de ‘gehandicaptenwereld’ en was van mening dat ze met een gehandicapte man in die wereld bleef zitten.

Hans en Hennie vullen elkaar aan Hennie: “Hans doet het administratieve gedeelte, bijvoorbeeld wat het appartement aangaat en de gewone dagelijkse dingen op administratief gebied. En ik doe de rest, en dat is veel.” Hennie lacht. “Daar valt boodschappen doen onder, koken en vaak voor Hans boterhammen smeren, van alles eigenlijk.” Hoewel Hans vindt dat hij die boterhammen zelf zou moeten smeren, kost het hem veel moeite en dan is het voor Hennie weleens lastig om het

niet over te nemen. Daarnaast kan Hans vanwege zijn spasticiteit geen koffie en thee zetten of inschenken. Hoewel Hennie vanzelfsprekend begrip heeft voor de situatie van Hans, levert het in de omgang met elkaar soms weleens frictie op. “Als ik ‘drie seconden’ zit, vindt Hans het lastig om bijvoorbeeld om thee te vragen, want dan denkt hij dat ‘ie op z’n donder’ krijgt”, zegt Hennie lachend. Hans heeft er veel moeite mee dat hij de laatste tien jaar een stuk slechter is geworden, wat voor een deel te wijten is aan slijtage. Hans: “Slijtage, dat geloof ik best, maar ik heb eigenlijk van de ene dag op de andere dag een enorme terugval beleefd en daar kan ik mij moeilijk bij neerleggen.” De moeilijke periode van Hans heeft ook zijn weerslag op Hennie. Hennie: “Het is heel jammer, want van nature is Hans niet zo pessimistisch, maar een vrolijke opgewekte man!” Ten gevolge van haar hersenletsel heeft Hennie ook nog een onzichtbare beperking. Hennie: “Ik heb een disconnectiesyndroom dat zelden of nooit voorkomt. Dit houdt in dat alles wat tweehandig is mij moeite kost, en er is heel veel tweehandig: afwassen, knoopjes vastmaken enzovoort.” Hennie en Hans vullen elkaar goed aan, ondanks het feit dat ze allebei een ‘rugzak’ aan bagage met zich meedragen, die vanwege de beperking soms zwaarder voelt dan voor iemand anders.

Aan het werk met hersenletsel Marius is weer aan het werk, mede dankzij Boogh Arbeidsre-integratie Door Marian Kok

Marius had het goed voor elkaar: leuke studie, goede baan als programmeur en een mooie carrière voor zich. Zijn toekomstperspectief veranderde van de ene op de andere dag toen bij hem een hersentumor werd geconstateerd. Door de operatie, die nodig was om de tumor te verwijderen, liep hij hersenschade op. Deze schade zorgt ervoor dat hij zich slecht kan concentreren en beperkt is in zijn kortetermijngeheugen. Door dit letsel is het voor Marius lastig om werk te vinden. Esther Slingerland, reintegratiecoach bij Boogh Arbeidsre-integratie, begeleidde Marius en hielp hem weer aan het werk. Esther: “Hersenletsel betekent een streep door de rekening en je moet weer opnieuw beginnen. Ontdekken wat je kunt, wie je bent, wat je wilt en vooral wat je nodig hebt om goed te kunnen functioneren. En daar richt de specifieke begeleiding zich op. Wat heeft iemand nodig om het goed te kunnen doen? Waar moet de omgeving aan voldoen? Het in kaart brengen hiervan is een belangrijk onderdeel van ons werk.”

Begrip is de sleutel tot succes Boogh Arbeidsre-integratie is gespecialiseerd in het begeleiden van mensen met hersenletsel naar passend werk. Toen Marius bij Boogh Arbeidsre-integratie terechtkwam, was hij al een aantal jaren bezig om weer aan het werk te komen. Na de revalidatiefase, waarin hij onder andere opnieuw moest leren praten, wilde hij zo snel mogelijk weer aan het werk in zijn oorspronkelijke functie van ICT-programmeur. Hij ging van baan naar baan, maar elke keer liep het op een teleurstelling uit. Hij wilde te veel van zichzelf en hield het werken niet vol. Dat kwam mede door het onbegrip waar Marius tegenaan liep bij de bedrijven waar hij werkte. Hersenletsel is een onzichtbaar letsel. Er is vaak niet te zien welke beperkingen iemand heeft en welke hobbels hij of zij dagelijks moet nemen. Iemand ziet er normaal uit en kan een heleboel dingen ‘normaal’ doen. Hierdoor ontstaat soms onbegrip en irritatie, wanneer iemand toch minder belastbaar blijkt of anders reageert dan mensen verwachten. Veel werkgevers verwachten van hun werknemers dat ze presteren en targets halen. Wanneer ze iemand in dienst nemen, zijn ze zich dan onvoldoende bewust van de gevolgen van hersenletsel en de effecten op het prestatievermogen van de werknemer. Voor mensen met hersenletsel is werken onder tijdsdruk en multitasking vaak niet of nauwelijks mogelijk, en daar moet in de werkbelasting rekening mee worden gehouden. Altijd, voor nu en in de toekomst. Marius: “De kennis en vaardigheden had ik wel in huis, maar het is voor een werkgever heel moeilijk om door de beperkingen heen te kijken en de mogelijkheden te zien. 20

Daarom is het zo moeilijk om een baan te vinden. Door de begeleiding ben ik op een voor mij passende werkplek terechtgekomen.”

Begeleiding van client en werkgever Om onbegrip te voorkomen en een plaatsing op een werkplek succesvol te maken, begeleidt Boogh Arbeidsreintegratie daarom ook altijd de werkgever. Esther: “Marius had soms problemen met het goed verwoorden van zijn vragen en nam vaak te veel hooi op zijn vork. Hierdoor liep hij regelmatig vast, en begreep zijn werkgever hem niet altijd. Door met zowel de werkgever als Marius in gesprek te gaan en te blijven over mogelijke oplossingen voor deze communicatieproblemen en de mogelijkheden en beperkingen zijn we samen tot oplossingen gekomen. Daarnaast ben ik regelmatig gebeld door de werkgever om uitleg te geven over wat hersenletsel betekent en wat Marius nodig heeft om goed te kunnen functioneren. Deze begeleiding is essentieel om een plaatsing te laten slagen.” Om Marius beter voor te bereiden op zijn nieuwe baan heeft Esther met hem een traject doorlopen om hem bewuster te maken van wat hij wel en niet kan. Hij heeft handvatten gekregen om ondanks zijn beperkingen zijn werk goed te kunnen doen. Marius: “Boogh Arbeidsreintegratie heeft me aangeraden op cognitieve training te gaan. Hier heb ik tools gekregen die ik in mijn werk kan toepassen. Voorbeelden hiervan zijn het opschrijven van dingen die ik wil zeggen voor ik een gesprek inga. Daardoor kan ik mijn gedachten ordenen en kan ik gestructureerd vertellen wat ik bedoel. Daarnaast maak ik nu lijstjes met dingen die ik moet doen. Ik vind het wel lastig om dit te blijven doen en me ook te houden aan de dingen die ik had gepland. Ik dwaal erg snel af en ga dan weer alles door elkaar doen. Dat leidt meteen tot problemen. Esther heeft me keer op keer gestimuleerd om de tools te blijven gebruiken. Dit moet eigen worden en heeft tijd nodig, maar het helpt!” Esther: “Marius heeft het met zijn motivatie en inzet 21

ontzettend ver geschopt en hij heeft durven inzien dat hij moest leren. Hij is daarbij de pijnpunten niet uit de weg gegaan. En dat is echt het succesverhaal aan Marius. Daarnaast heeft hij een werkgever gevonden die het geduld en de tijd heeft om in hem te investeren, die hem de kans geeft om te laten zien wat hij echt kan. En dat heb je wel nodig in een dergelijk traject.”

weer aan het programmeren is en een programma heeft gemaakt waarmee bedrijven makkelijker de boekhouding kunnen doen. Het programma is bijna af en zal snel in gebruik worden genomen. Een overwinning die een tijd geleden onmogelijk leek, maar die door de juiste begeleiding, begrip en doorzettingsvermogen toch is behaald!

Marius werkt nu alweer 4 jaar bij deze werkgever, naar grote tevredenheid van beide partijen. Ze zijn inmiddels goed op elkaar ingespeeld. Vol trots vertelt Marius dat hij

Wil je meer weten over Boogh Arbeidsre-integratie? Kijk op www.boogharbeidsre-integratie.nl. Daar vind je ook een film over Marius.

O

Door Anuschka Kruidhof

is een fantastisch driedaags muziekfestival in Biddinghuizen, ‘de koning van de zomerfestivals in Nederland’, en ik ben fan! Misschien omdat het een reïncarnatie is van een festival dat ooit in 1967 (mijn geboortejaar) werd georganiseerd door de in vergetelheid geraakte Utrechtse (mijn woonplaats) kunstenaar Bunk Bessels: A Flight to Lowlands Paradise. Of omdat het er voor een rolstoeler goed geregeld is. Bijna alles is rolstoeltoegankelijk! Het terrein is vlak en heeft geasfalteerde paden om van het ene podium naar het andere te komen. Zelfs over het gras is het prima te doen, tenzij je over de vingers van een zonaanbidder rijdt. De twee grootste tenten van de elf hebben een rolstoelpodium en de andere tenten kun je zo inrijden. Er zijn meerdere invalidentoiletten en er is zelfs een invalidencamping! Maar ik ben vooral fan omdat je op een geweldig mooi, goed georganiseerd en schoon terrein drie dagen mag genieten met je beste vrienden (en 55.000 nieuwe) van heel veel moois! Overal gebeurt van alles, bijna 24 uur lang aangezien Lowlands een van de weinige festivals is met een nachtvergunning. Alle soorten muziek vind je er, van elektronische dance tot woestijnrock en triphop. Er zijn meer dan 160 bands geprogrammeerd!! Overal kom je kunst tegen. Wil je wegdromen op een lichtgevende schommel of staren naar op geluid bewegende lichtballen? Dat kan. Leergierige bezoekers kunnen via Lowlands University hun hart ophalen bij colleges van verschillende vooraanstaande wetenschappers. Er draaien prachtige films in de Echo, en in Juliet kun je lachen om comedy en genieten van dans of theater. Of verlies jezelf in de sensationele Titty Twister, een extravagante bar zoals je die nergens anders in Nederland vindt. Tussendoor kun je heerlijk eten, van Indiaas tot Vietnamees en van pizza tot friet. Er zijn biologische groenteshakes om je kater mee weg te werken, en ‘een bodempje leggen’ doe je bij Smokey Goodness, een Amerikaanse barbecue van ruim zeven meter lang. Slapen doe je in je tent of camper, maar liever niet te lang. Eigenlijk is er zoveel te doen en te beleven dat je meer mist dan je ziet, wat in dit geval een compliment is! En waarschijnlijk de reden dat je geen kaartje koopt voor een headliner maar voor de belevenis van dit festival! Op http://3voor12.vpro.nl/luisterpaal vind je de Lowlands Top 50 van dit jaar. Ik heb van vele genoten, maar vooral ‘mijn’ oude vertrouwde Poortishead was magisch!

22

Matches sluiten en het maximale uit de samenwerking halen! Boogh neemt in de regio Veenendaal al een aantal jaren deel aan beursvloeren. Beursvloeren zijn evenementen waarop maatschappelijke diensten met gesloten beurzen worden geruild tussen maatschappelijke organisaties en/ of bedrijven. Boogh Veenendaal wil hiermee haar naamsbekendheid vergroten en ervoor zorgen dat cliënten zich door de aangeboden diensten op een volwaardige wijze kunnen ontwikkelen en meedoen in de maatschappij.

nbeperkt genieten

A Campingflight to Lowlands Paradise,

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de regio Veenendaal

Partner van Samen voor Rivierenland Eind vorig jaar werd Boogh Veenendaal partner van Samen voor Rivierenland. Boogh heeft al enkele jaren een locatie in Culemborg, en dit jaar heeft zij haar werkgebied nog verder uitgebreid in het Rivierenland. Dat betekent dat ook hier actief samenwerking wordt gezocht met andere organisaties om de naamsbekendheid te vergroten en de ontwikkeling van de cliënten centraal te stellen. Door het partnerschap mag Boogh bijvoorbeeld meedoen aan alle beursvloeren in het Rivierenland, en Samen voor Rivierenland zet haar netwerk actief in om de vragen van Boogh te beantwoorden. Tijdens de evenementen die Samen voor Rivierenland organiseert, heeft Boogh als maatschappelijke organisatie niet alleen iets te vragen, maar ook zeker iets te bieden! Hierbij valt te denken aan een interactieve gastles over hersenletsel, publiciteit via sociale media, kunst- en (design)producten als expositiestuk of als relatiegeschenk, creatieve workshops in samenwerking met cliënten, hapjes voor een evenement etc.

Matches Afgelopen jaar heeft Boogh tijdens de beursvloeren mooie en leuke matches gemaakt, zoals vrijwillige klusteams, exposities in diverse gemeentehuizen, bedrijven en organisaties, lezingen voor Booghkringen en workshops voor de vestigingen. Het leuke is dat uit deze matches vaak weer iets anders voortkomt, zoals uit de match met de gemeente Veenendaal. Twee groepen medewerkers van de gemeente Veenendaal kwamen klussen op de vestiging van Boogh met als tegenprestatie een lunch verzorgd door de catering van Boogh Veenendaal (de zogenaamde BooghHap). Tijdens deze klusdagen is onder andere de tuin in orde gemaakt, zijn muren geschilderd en is extra opbergruimte gecreëerd in de ruimte van de grove

Door Margreet Takken

handvaardigheid. De gemeenteambtenaren waren zo onder de indruk van Boogh dat zij terugkomen om meer klussen te realiseren! Daarnaast heeft een van de ambtenaren zich aangemeld als fietsvrijwilliger en gaat een groot aantal ambtenaren als cliëntondersteuner mee met de uitstapjes die in september georganiseerd worden.

Maatschappelijk Diner Onlangs is in Veenendaal voor de tweede keer een Maatschappelijk Diner georganiseerd door Samen voor Veenendaal. Tijdens de diverse gangen is het mogelijk om contact te leggen met tafelgenoten van bedrijven en maatschappelijke organisaties. Naast het sluiten van de matches wordt regelmatig het netwerk van een tafelgenoot ingezet om een antwoord te geven op een gestelde vraag. Zo had tafelgenoot Wim Aalbers van Beweging in de Zaak een connectie met de eigenaar van Whoop Whoop conceptstore in Veenendaal, waardoor Boogh Veenendaal nu producten gaat verkopen in deze winkel. Door een andere match van deze avond worden nu producten tentoongesteld in de centrale hal van Innax, een bedrijf dat zich bezighoudt met het verduurzamen van gebouwen. In ruil hiervoor verzorgde Boogh Veenendaal een lunch tijdens een vergadering met relaties. En Innax en Boogh Veenendaal praten nu verder over samenwerking in de toekomst!

In de markt zetten van de producten Samen voor Rivierenland ondersteunt Boogh onder andere bij het in de markt zetten van de kunst- en (design) producten die door onze cliënten worden gemaakt. Dit jaar heeft Boogh in het Rivierenland geëxposeerd in de gemeentehuizen van Culemborg en Geldermalsen, en een viertal andere gemeentehuizen staat nog op de planning. Daarnaast vindt er momenteel een rondreizende expositie plaats in de Bibliotheken Rivierenland en is er een online expositie op de website van Uitzendbureau Rivierenland. In september komt er een artikel met foto’s in het ledenmagazine van de Rabobank West-Betuwe. Kortom, volop nieuwe ontwikkelingen bij Boogh Veenendaal met mooie en veelbelovende samenwerkingen!

23

Goed toeven in de tuin van Boogh Utrecht Centrum

Groen paradijs Als je door de open poort naar binnen komt, ontwaar je naast ons parkeerterrein al de eerste groene tekenen. Als je doorloopt, waan je je in een groen paradijs. De twee grote bakken zijn verwijderd en de moestuin is naar het nabijgelegen veld verplaatst. Daarnaast is een groot terras gecreëerd, een ideale plek om lekker van de zon te genieten. Aan dit terras (plein) ligt een kleine boomgaard, waarin we een bijenkast hebben gebouwd. Bijen werden hier vroeger als eerbetoon aan de God Odin gehouden en deze traditie hebben we in ere hersteld. Je kunt de goden maar beter te vriend houden, nietwaar? De bijen zitten er nog niet zo lang, maar in de zeer nabije toekomst verwachten we hier heuse Boogh-honing te kunnen verkopen. Op het moment van schrijven zijn er twee volken te vinden in de bijenkast. De bijen worden verzorgd en onderhouden door imkers Karin Minigh en Tine Trap.

Er is veel gesnoeid en de bestrating is opnieuw aangelegd, zodat mensen in een rolstoel gemakkelijk onze boomgaard kunnen bezoeken. De bomen zullen dit jaar naar verwachting een zeer goede oogst opleveren, waarvan we vruchtensappen, jam, taarten en smoothies zullen maken, die kunnen worden genuttigd op het terras.

Volgende fase De andere fasen behelzen aanplanting van de heg, het maken van een nieuwe speciale poort/ingang, nieuwe parkeerplaatsen etc. Maar het terras en de boomgaard zijn in essentie klaar. De verdere aankleding van het plein moet nog plaatsvinden, en er wordt gekeken hoe het plein gebruikt kan worden voor kleine buitenconcerten, een café en wellicht ook (openlucht) theatervoorstellingen.

Door Sylvester van Oort Cultureel werker Boogh Utrecht Centrum

Als ik deze letters op mijn scherm zie verschijnen, hoef ik alleen maar naar rechts te kijken om vanaf de 1ste etage de straat te zien en de mensen die hier nietsvermoedend voorbijlopen. Nietsvermoedend, omdat ze door de hoge heg meestal niets kunnen zien van het terrein dat erachter ligt. Laat me een poging doen om te omschrijven wat de voorbijgangers missen. Diep in de wildernis van Utrecht, in de groene vallei van Transwijk, ligt het terrein van Boogh Utrecht Centrum verscholen achter een weelderige haag. Dit terrein is een felbegeerd overblijfsel uit de Keltische geschiedenis, waar menig stoere Germaan zijn leven voor heeft gegeven in zijn poging om de Romeinen en ander gespuis te weerstaan. Dit terrein was een heilig gebied, waar men direct contact zocht met de Goden. Onderzoek heeft uitgewezen dat de eerste bewoners van dit terrein later opdoken in een klein Gallisch dorpje aan de kust van wat nu Frankrijk is... Maar terug naar het heden, waar we het serene karakter van dit terrein aan het herstellen zijn middels een vierfasenplan. Voorheen stonden er midden in de tuin twee grote bakken die men gebruikte om planten in te telen. Deze bakken geraakten echter in onbruik doordat er te weinig belangstelling was om ze te onderhouden.

24

Daarom is er een plan voor de gehele tuin ontwikkeld. De eerste fase van de verbouwing was het maken van een open terras en het opknappen van de boomgaard achter onze broeikas.

De boomgaard Als je goed oplet, kun je in onze kleine boomgaard nog steeds de sfeer proeven van oude rituelen, toen Vestaalse maagden tijdens volle maan tussen onze appel-, peren- en pruimenbomen vertoefden. De boomgaard heeft ook een ware transformatie ondergaan. De afgelopen jaren verwerd deze tot een oerwoud, maar nu is hij met veel noeste arbeid weer toegankelijk gemaakt voor civilisatie.

Cultureel café Vanaf september is er elke maandag een cultureel café van 14:00 tot 18:00 uur. Het café is ook op donderdagmiddag en -avond geopend, maar alleen in de even weken. We hebben natuurlijk weer live muziek en diverse workshops. Laat ik eindigen met de belofte dat we zullen proberen om één à twee maal per jaar een biologische markt en pasar malam op ons terrein te houden. Als laatste verklap ik dat (als alles meezit) er een bescheiden bokbierfestival op komst is… Kortom genoeg te doen, dus houd ons in de gaten!

25

Word Vriend van Boogh! In mei 2014 is Stichting Vrienden van Boogh opgericht. Deze stichting zet zich in voor het binnenhalen van giften en donaties om extra voorzieningen voor de cliënten van Boogh mogelijk te maken. Hierdoor kan Boogh haar cliënten nog beter ondersteunen om mee te doen in de samenleving. De overheid en zorgverzekeraars dragen in belangrijke mate bij in de financiering van de zorg die Boogh levert, maar niet alles wat we voor onze cliënten zouden willen doen wordt vergoed. Terwijl het juist die extra dingen zijn die de kwaliteit van leven voor onze cliënten verhogen. Denk bijvoorbeeld aan flatscreens, sportmaterialen, een duofiets of een geluidsinstallatie

Giften, legaties en donaties Wilt u ook iets extra’s voor de cliënten van Boogh doen? Dan kunt u uw donatie (eenmalig of terugkerend) overmaken op bankrekeningnummer: NL22 RABO 0188 2874 26 t.n.v. Stichting Vrienden van Boogh. Stichting Vrienden van Boogh is een Goede Doelen Fonds. Dat betekent dat er geen belasting wordt afgedragen van giften, legaten en donaties. U kunt uw gift wel aftrekken van uw inkomstenbelasting.

Samenwerking met serviceclubs en bedrijven Mocht u interesse hebben om met uw serviceclub of bedrijf een project op te zetten met Boogh, dan gaan wij daar graag met u over in gesprek. U kunt dan contact opnemen met onze communicatieadviseur op 06 51 07 56 77. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Stichting Vrienden van Boogh via [email protected] of (085) 40 14 795.

Column Ik zei ‘t je... Bij het uitrijden van mijn keukendeur, met een zwenk aan het wiel van mijn rolstoel naar rechts, kijk ik aan tegen een rechthoekig gevormd gebouw met een licht gekromde look. In dat gebouw bevindt zich een gezondheidscentrum met als buren de bewoners van een verzorgingshuis. Dit maakt het een plek waar verschillende generaties elkaar vinden. Waar in het verzorgingshuis veelal mensen wonen die de pensioengerechtigde leeftijd meer dan bereikt hebben, staat daar een jonge opgroeiende generatie met dertigers tegenover. Die twee generaties ontmoeten elkaar in een nog af te bouwen woonwijk in de groeigemeente Amersfoort. Daarmee is op zich natuurlijk niets mis, maar wel als je bedenkt dat de mensen van het nieuwgebouwde verzorgingshuis uit het stadshart van Amersfoort komen. Op die locatie was het nog mogelijk om op redelijke loopafstand een dagelijkse boodschap te doen, terwijl men nu is verhuisd naar een plek waar de boodschappen elders, verderop, gedaan moeten worden en waar vooral jonge gezinnen wonen die nog op de drempel van het ‘serieuze’ leven staan. Dat maakt het contrast tussen een gezondheidscentrum, waar veelal (zwangere) moeders komen voor de verloskundige en het consultatiebureau, en het verzorgingshuis des te groter. Opvallend is dat de wachtkamer van de huisartsenpraktijk, onder hetzelfde dak, verbazingwekkend vaak vol zit. Verbazingwekkend, in die zin dat ik me weleens stilletjes afvraag waar die mensen allemaal voor komen. Zeker wanneer ik bedenk dat de apotheek beneden drukdoende is met het klaarmaken van zalfjes tegen een jeukende hoofdhuid of druppeltjes tegen een beginnend kriebelhoestje. Daarom durf ik hier wel te stellen dat tegenwoordig werkelijk ieder pijntje in de kiem gesmoord lijkt te moeten worden. Waarmee ik wil zeggen dat het zelfherstellend vermogen van het lichaam niet altijd op de juiste waarde wordt geschat. Dus over natuurlijke weerstand hoeven we ons in beginsel niet meer druk te maken. Hoe anders moet de functie van dat ‘zelfherstellend vermogen’ zijn geweest bij de generatie waartoe de bewoners van het verzorgingshuis behoren? Hoe zullen zij denken over zalfjes of pilletjes voor pijntjes waar men zich vroeger waarschijnlijk gewoon overheen moest zetten? De gemiddelde leeftijd in het verzorgingshuis duidt er in ieder geval op dat men door het van nature ontwikkelde afweersysteem voldoende weerstand heeft opgebouwd in de voorbije jaren! Waar weerstand logischerwijs toen vooral van een gezonde bruine boterham met kaas moest komen, lijkt er in deze tijd een andere betekenis aan het woord weerstand te zijn gegeven. Weerstand lijkt nu omgevormd tot weerbaarheid. Althans, het lijkt er op dat men zich meer zorgen is gaan maken over de verdedigings- en vechtersmentaliteit dan over de gezondheid van de

26

Pieter Houtman

opgroeiende nieuwe generatie. Dat je ervoor kiest om je kind valbreken en de beginselen van (zelf)verdediging en vechttechnieken (weerbaar betekent volgens het woordenboek strijdbaar, geschikt om te vechten) aan te leren door hem of haar de dojo in te sturen, daar kan ik wel inkomen. Maar geef een kind de ruimte om zichzelf en de dingen om hem heen te ontdekken wanneer de tijd daar rijp voor is. Het is namelijk een terugkerend schouwspel in de wijk in Amersfoort dat vaders en moeders van jonge kinderen bezig zijn hun oogappeltje weerbaar te maken tegen de zogeheten ‘boze’ buitenwereld. Die weerbaarheid, of beter het opvoeden naar (financiële) onafhankelijkheid, uitte zich bijvoorbeeld die keer dat ik wachtte op mijn beurt bij een pinautomaat. Een kindje dat maar net met de bovenkant van zijn hoofd de desk van de automaat wist te bereiken, kreeg van zijn vader uitgebreid instructies.Terwijl ik het gevoel had dat het kindje hooguit aan een kleine opslag van het zakgeld toe was, werd de opgroeiende telg, met net iets te harde stem voor de omstanders, door zijn vader geinstrueerd over de werking van de pinmachine. Op zo’n moment vraag ik me af of de opvoedingsdrang doorschiet en of een kind nog wel kind mag zijn in deze tijd? Soms komen het gezondheidscentrum en het verzorgingshuis ook figuurlijk gezien opvallend dicht bij elkaar. Toen op een dag een vader en moeder met hun kinderen het gezondheidscentrum uit kwamen, was er enkele stoeptegels verderop een uitgeleide van een overleden bewoner van het huis waar mensen van hun oude dag mogen ‘genieten’. “Ik zei ‘t je... ik zei ‘t je...” benadrukte de moeder tegen haar, zo het leek, berustende echtgenoot met een volume dat niet passend was bij een gelegenheid als deze. Het ligt voor de hand dat de dame in kwestie, net als ik, de ‘zwarte slee’ eerder die ochtend al om het hoekje had zien staan. Moeder trok haar kinderen zo snel als mogelijk op ‘veilige’ afstand weg van de inktzwarte auto met daaromheen de nabestaanden van de overledende. Alsof de vrouw haar kinderen wilde behoeden voor de dagelijkse werkelijkheid, namelijk dat er in het leven ook wel eens iemand overlijdt. En dat gebeurt nu eenmaal vaker binnen de muren van een verzorgingshuis. Dit voorval bracht mij in verwarring. Want als we ons kind de dojo in sturen en (te vroeg) vertrouwd maken met de pinautomaat, is het dan ook niet wenselijk, of zelfs noodzakelijk, om ditzelfde kind vertrouwd te laten zijn met een thema als ‘de dood’. Want hoe je het ook wendt of keert, daar krijgt een kind in de samenleving óók een keer mee te maken. Hoe het ook zij, vroeg of laat komt er een tijd dat we niet meer op zalfjes, pilletjes of druppeltjes kunnen rekenen. Zélfs niet op het zelfherstellend vermogen van ons lichaam.

27

Nieuwe Boogh-vestiging in Nieuwegein!

In het vorige Boogh magazine kon u al lezen dat Boogh een nieuwe vestiging opent in Nieuwegein. Begin oktober is het dan zo ver!

Veel cliënten die nu bij Boogh Harmelen komen, wonen in de regio Nieuwegein. Met ruim 50 mensen zal een start worden gemaakt aan de Oortjesburg 2 in Nieuwegein. Voor mensen uit Nieuwegein betekent het nieuwe centrum dat ze zorg dicht bij huis krijgen en niet meer zo ver hoeven te reizen. Daarnaast biedt het centrum door de ligging en samenwerking met andere organisaties nieuwe mogelijkheden voor de cliënten. Boogh Harmelen en Boogh Nieuwegein gaan in goed overleg samenwerken. Het blijft dan ook een organisatorische eenheid met één coördinator, één regiomanager en ook één cliëntenraad.

Door Joke Vlooswijk en Marian Kok

straks zullen krijgen. Hoe gaat de gemeente bijvoorbeeld om met de indicaties? Houden ze recht op dezelfde zorg? Kees: “Ik heb er enorm veel zin in. Maar die bezuinigingen, daar moeten ze onderhand eens mee stoppen. Toen ik nog aan het werk was, had ik alles zelf in de hand en maakte ik mijn eigen keuzes. Na mijn ziekte ben ik overgeleverd aan voorzieningen die door een ander worden bepaald. Ik kan niet thuis gaan zitten. Ik doe veel vrijwilligerswerk: in de voetbalkantine vul ik de flesjes bij, ik breng de krant rond en laat de honden uit. Maar voor mijn eigen welbevinden en rust kom ik zo graag naar Boogh. Ik praat veel met mensen en heb er mijn sociale contacten. In Nieuwegein ga ik ook weer flessen bijvullen in de koelkast en meehelpen, dat is belangrijk voor me. De activiteiten zullen anders zijn dan in Harmelen, maar dat geeft niet. Er gaan gelukkig fijne begeleiders mee. De sfeer en het contact zijn zo goed. Daar ben ik iedereen dankbaar voor.” Op de vraag wat de nieuwe vestiging zal opleveren, wordt als positieve noot geantwoord dat er meer rust zal komen en meer ruimte en aandacht voor elkaar. Mensen geven

Het centrum in Nieuwegein zal vijf dagen per week geopend zijn en dezelfde diensten bieden die nu in Harmelen worden geboden. Voor mensen met afasie die nu Boogh Utrecht Centrum bezoeken, onderzoeken we de mogelijkheden voor een afasiedag in Nieuwegein. Hiermee kunnen de mensen met afasie uit de regio ook dichterbij gebruik maken van de deskundige begeleiding van het afasiecentrum.

“Het is afwachten. Ik voel me onzeker en ben bang dat er weinig aandacht zal zijn, omdat er minder medewerkers zijn. Afhankelijk van de mensen die er wel of niet zullen zijn, wordt het leuk of niet leuk. Ik heb er nog geen beeld bij”, geeft een cliënte aan. Toch zien velen ook voordelen. Het niet meer zo lang in de bus hoeven zitten en zorg dicht bij huis krijgen is voor velen een verademing, en een nieuwe omgeving biedt 28

In Nieuwegein wordt het een spannende start, maar we hebben een gemotiveerd en betrokken team. We gaan ons er met zijn allen voor inzetten om zowel Harmelen als Nieuwegein op een goede manier vorm en inhoud te geven. De plek is ook heel leuk, zo vlak bij het winkelcentrum. Cliënten kunnen even een boodschapje doen en een rondje lopen. En de interne doorgang naar het Buurtplein biedt mooie mogelijkheden. Meedoen met de klaverjasgroep of gewoon even een rustig plekje zoeken in het café of de bibliotheek. Zo kunnen mensen uitstapjes maken en kiezen wat het beste bij ze past en waar ze zich prettig bij voelen.”

Welke kansen zie je? “We werken nu in een relatief groot team, wat zo zijn charmes heeft. Werken in een kleiner team geeft ook weer meer mogelijkheden voor ontwikkeling. We zullen zelfstandiger gaan werken en ook sneller keuzes moeten maken. Je werkt wat meer op jezelf en zult ook meer verantwoordelijkheden krijgen.”

Ook een nieuwe start voor Harmelen Ook in Harmelen is al voelbaar dat er straks mensen weggaan en er dus dingen zullen veranderen. De ruimte die hier ontstaat, willen we weer gaan benutten Ook hier wordt samenwerking gezocht met organisaties in de omgeving om te bekijken hoe we elkaar kunnen versterken. Het team en de mensen die achterblijven, zullen opnieuw hun draai moeten vinden, maar de nieuwe programma’s zijn alweer in de maak en de voorbereidingen voor het afscheid zijn in volle gang. Bij de muziekgroep wordt gewerkt aan een afscheidslied en er zijn plannen voor een gezamenlijke afscheidsmaaltijd.

Wat betekent de nieuwe vestiging voor cliënten? Voor cliënten is het best een stap om naar een andere locatie te gaan. Velen van hen komen al jaren bij Boogh Harmelen en zijn gewend aan de omgeving, het centrum en de groepssamenstelling. Ze hebben er vrienden gemaakt en voelen zich er thuis. Het vraagt dus goede voorbereiding en begeleiding door de medewerkers om deze mensen zich straks thuis te laten voelen in Nieuwegein. Veel cliënten geven aan het erg spannend te vinden wat er gaat gebeuren. We vroegen hen hoe ze tegenover de ophanden zijnde veranderingen staan.

“Ik heb er zin in om naar Nieuwegein te gaan en tegelijkertijd vind ik de bezuinigingen ook zorgelijk. We zijn gewend dat we een kwalitatief goede dienstverlening verzorgen en dat willen we graag voortzetten, maar met minder mensen door de bezuinigingen wordt dat een hele uitdaging.

ook nieuwe kansen en mogelijkheden. “Ik denk dat het gezelliger zal zijn omdat je met minder mensen bent. De afstand van huis naar Boogh wordt korter en daardoor houd ik meer energie over”, zegt een andere cliënt. “Eigenlijk was het ook wel heel gezellig in de bus; dat zullen we wel missen, maar straks kom ik met mijn scootmobiel. De ligging is een kans, veel winkels en groen in de omgeving. Ik maak me wel zorgen over de bezuinigingen en dat er straks minder personeel rondloopt. Daardoor is er meer wachttijd als je hulp nodig hebt.” Naast de verhuizing zijn dus ook de bezuinigingen en de ophanden zijnde reorganisatie gesprek van de dag. Cliënten maken zich grote zorgen over de zorg die ze

ook aan bereid te zijn elkaar vaker te helpen als er straks minder personeel is.

En wat betekent het voor de medewerkers? De nieuwe vestiging heeft niet alleen impact op de cliënten, maar ook op de medewerkers van Boogh. Het team in Harmelen zal worden gesplitst. Voor sommigen betekent Nieuwegein dus een nieuwe werkplek. Voor beide teams betekent het afscheid nemen van collega’s en meer doen met minder mensen. Medewerkster Roos geeft haar visie op de veranderingen:

Samenwerken wordt een sleutelwoord voor de toekomst. We zullen steeds weer nieuwe manieren vinden om elkaar te versterken en nieuwe dingen te ondernemen.

29

Centrale Cliëntenraad stuurt brief aan de Eerste Kamer Baarn, 26 juni 2014 Geachte leden van de fractie van de Eerste Kamer, Wij vragen uw aandacht voor het volgende:

In juli vond de behandeling van de Wet langdurige zorg (Wlz) plaats in de Eerste Kamer. In de week voorafgaand aan het debat stuurde de Centrale Cliëntenraad (CCR) van Stichting Boogh een brief aan de leden van de Eerste Kamer. Hieronder de brief, zoals die is verstuurd aan de Eerste Kamer. De Wet langdurige zorg is, ondanks de geuite zorgen door de CCR, aangenomen door de Eerste Kamer.

Binnenkort vraagt de regering aan u om steun voor het wetsvoorstel om de zorg terug te brengen bij de gemeente c.q. de Wmo. Realiseert u zich dat dit grote consequenties in de zorg met zich mee kan brengen? Wij, cliënten van Stichting Boogh, een organisatie die zich heeft gespecialiseerd in NAH, zijn bang dat deze doelgroep te weinig aandacht krijgt in de toekomst. Wij vragen ons af of de gemeente wel dezelfde zorg kan leveren en dezelfde aandacht kan schenken als de cliënten nu bij Boogh krijgen. Boogh is gespecialiseerd in deze doelgroep en tracht vooral om de mensen weer te kunnen laten doen wat ze vóór het hersenletsel deden. Oftewel terug te brengen in hun kracht.

B

oogh in beeld Boogh heeft verschillende nieuwe films waarin we laten zien wat we doen. Er is een lange en een korte film, waarin je aan de hand van de verhalen van onze cliënten kunt zien wat Boogh doet. Daarnaast zijn deze verhalen uitgewerkt als losse filmpjes, zodat je nu ook per onderwerp kunt zien wat Boogh biedt aan begeleiding en wat onze cliënten bij Boogh vinden. Shelley vertelt hoe zij door haar werk voor BooghGoed haar eigenwaarde terugvond en weer meedoet in de maatschappij. Cees en Wim vertellen hoe de begeleiding bij Boogh hen helpt om makkelijker te functioneren in het dagelijks leven. Donovan heeft erg veel plezier in het vrijwilligerswerk dat hij door Boogh is gaan doen. Marius is dankzij Boogh Arbeidsre-integratie weer aan het werk en Jeroen heeft iedere vrijdag veel plezier bij Boogh Jongeren. Nieuwsgierig geworden naar deze en andere verhalen? Kijk dan snel op het YouTube-kanaal van Stichting Boogh: https://www.youtube.com/user/StichtingBoogh

Heeft de Wmo voldoende gespecialiseerde kennis in huis om dit ook te kunnen doen? NAH-cliënten hebben aparte aandacht nodig, omdat men vaak op het eerste gezicht niets ongewoons aan hen ziet. In de toekomst moeten de gemeenten, als het wetsvoorstel aangenomen wordt, dagbesteding dichter bij huis aanbieden. Krijgt deze groep dan nog wel dezelfde goede zorg als ze nu hebben? De gemeenten willen ook mensen met diverse beperkingen in één ruimte onderbrengen. Krijgen NAH-cliënten dan wel voldoende aandacht, omdat hun beperking niet direct zichtbaar is? Meerdere vragen dringen zich op: • Kan elk activiteitengebouw voldoende en gevarieerde activiteiten aanbieden, en professionele steun en begeleiding? • Is er voldoende kennis om de aangeboden activiteiten bij de mensen te ondersteunen? • Als cliënten hulp nodig hebben bij het naar het toilet gaan, is er dan voldoende toezicht aanwezig voor de andere cliënten, zodat zij zich veilig voelen? Dit met het oog op problemen die zouden kunnen ontstaan als er geen medewerker aanwezig zijn. • Op dit moment zijn er bij Boogh van alle cliënten dossiers qua medicatie en behandeling aanwezig. Wordt de privacy gewaarborgd van dit medisch dossier? • Hoe wordt de inspraak van cliënten geregeld? Dit gebeurt op dit moment via cliëntenraden. • Is er in elk gebouw een tillift aanwezig, evenals een douchebrancard voor als men te laat naar het toilet is gegaan of geholpen moet worden? Is de veiligheid gewaarborgd? • Kan de gemeente in het gebouw de veiligheid garanderen o.a. bij nat weer, gladde vloeren? • Kan de gemeente garanderen dat de cliënten er op een veilige manier kunnen komen? • Zijn de ruimtes groot genoeg, zodat men geen koude of warme vloeistof over zich heen krijgt? En zodat, als iemand in een rolstoel naar het toilet gaat, niet iedereen opzij hoeft te gaan? • Is in elk gebouw een rook- en rustruimte aanwezig? Alle hiervoor genoemde punten zijn in de regionale activiteitencentra van Boogh wél geregeld of aanwezig. Kan de Wmo niet veel duurder uitvallen door aanpassingen die gedaan moeten worden om de huidige zorg te handhaven? Daarnaast zullen er meer gekwalificeerde medewerkers nodig zijn. Cliënten moeten zich ook prettig en veilig voelen, zodat zij met plezier de dagbesteding blijven bezoeken. Als dit niet het geval is en zij thuisblijven, kan dit leiden tot huiselijke conflicten en neemt de druk op de mantelzorgers toe. Wij, de cliënten van Stichting Boogh, zouden graag zien dat in de toekomst de veiligheid en de kwaliteit van de zorg gegarandeerd zijn. Wij maken ons ernstig zorgen en zouden graag zien dat het wetsvoorstel niet wordt aangenomen. Wij verzoeken u om het bovenstaande mee te nemen in uw beslissing. Hoogachtend, Centrale Cliëntenraad Stichting Boogh 30

31

32