Boekhoudrecht en W.Venn

Boekhoudrecht en W.Venn.

Koen GEENS Jan VERHOEYE Federatie voor Vrije Intellectuele Beroepen Donderdag 15 maart 2001

Basisidee • Opnemen van bepalingen boekhoudrecht rond jaarrekeningen in – W.Venn. – K.B. W.Venn.

• Wetgeving rond wijze van materieel boekhouden zelf blijft autonoom bestaan – Boekhoudwet – K.B.’s in uitvoering van boekhoudwet

1

Waarom? • Vergelijking met uithuwelijken dochter • Boekhoudrecht was een kluwen – Venn.W. én Boekhoudwet bevatten bepalingen rond jaarrekening – moet G.C.V. een revisor benoemen? – definitie van leasing – moet het maken van een jaarverslag bekeken worden op basis van consistentie uit boekhoudrecht? – moet V.O.F. een jaarrekening neerleggen?

INDELING • Wijzigingen binnen Wet 17 juni 1975 • Welke KB’s verdwijnen? Welke blijven? • Wat staat voortaan in W.Venn.? • Indeling van K.B. W.Venn.

2

Lot van Wet 17.07.1975 • Titel is voortaan: “Wet … op de boekhouding van de ondernemingen” (“en de jaarrekening” valt weg) • Wijzigingen – art. 1, 2°: economische samenwerkingsverbanden weg – art. 7: boeken en onveranderlijkheid (enkel nummering aangepast: was vroeger art. 8) – art. 8: boeken naar tijdsorde en bewaartermijn (enkel nummering aangepast: was vroeger art. 9)

Lot van Wet 17.07.1975 • Wijzigingen (vervolg) – art. 9: herschrijven van vroeger art. 7 “§ 1. Elke onderneming verricht, omzichtig en te goeder trouw, ten minste eens per jaar de nodige opnemingen, verificaties, onderzoekingen en waarderingen om op een door haar gekozen datum de inventaris op te maken van al haar bezittingen, vorderingen, schulden en verplichtingen van welke aard ook, die betrekking hebben op haar bedrijf, en van de eigen middelen daaraan verstrekt. De inventarisstukken worden ingeschreven in een boek. De stukken die wegens hun omvang bezwaarlijk kunnen worden overgeschreven, worden in dat boek samengevat en erbij gevoegd. § 2. De inventaris wordt ingericht overeenkomstig het rekeningenstelsel van de onderneming. De Koning kan maatstaven voor de waardering van de inventaris bepalen. Deze paragraaf geldt niet voor de in artikel 5 bedoelde ondernemingen.”

3

Lot van Wet 17.07.1975 • Wijzigingen (vervolg) – art. 10: nieuw in de plaats van vroeger art. 10; regelt aspect “eenmanszaken” (VOF, CommV) “§ 1. Nadat de rekeningen in overeenstemming zijn gebracht met de gegevens van de inventaris, worden ze samengevat en beschreven in een staat, zijnde de jaarrekening. § 2. De ondernemingen die niet zijn onderworpen aan het Wetboek van vennootschappen en zijn uitvoeringsbesluiten moeten zich gedragen naar de bepalingen daarvan wat de vorm, de inhoud, de controle en de neerlegging van de jaarrekening en het jaarverslag betreft. De inhoud en de omvang van hun verplichtingen worden bepaald op basis van dezelfde criteria inzake personeelsbestand, jaaromzet en balanstotaal als degene die gelden voor de ondernemingen onderworpen aan het Wetboek van vennootschappen.”

Lot van Wet 17.07.1975 • Wijzigingen (vervolg) – art. 10: nieuw in de plaats van vroeger art. 10: regelt aspect “eenmanszaken” (vervolg) “De jaarrekening van de openbare instellingen bedoeld in artikel 1, eerste lid, 3°, van deze wet moet worden neergelegd binnen zeven maanden na de afsluitingsdatum van het boekjaar, ook al werd de procedure van toezicht en goedkeuring waaraan zij in voorkomend geval is onderworpen nog niet beëindigd. In dergelijk geval maakt de neergelegde jaarrekening van dit feit uitdrukkelijk melding. Deze paragraaf is niet van toepassing op : 1° de natuurlijke personen die koopman zijn en die bedoeld worden in artikel 5; ... 6° de natuurlijke personen die koopman zijn, wat de neerlegging van de jaarrekening en het jaarverslag betreft.”

4

Lot van Wet 17.07.1975 • Wijzigingen (vervolg) – art. 11 (nieuw): openbare instellingen die niet vallen onder W.Venn. moeten zich gedragen naar W.Venn. – art. 12: bevoegdheid KB’s (middelgrote en grote onderneming verdwijnt, vervangen door vroeger art. 13) – art. 13: CBN (vroeger art. 14) – art. 14: derogatiebeleid van minister van Economische Zaken (vroeger art. 15)

• Opgeheven: art. 7, 12, 17bis

Verdwenen K.B.’s • K.B. 08.10.1976 (behalve art. 48bis): eerste K.B. uitvoering van boekhoudwet • K.B. 12.09.1983: tweede K.B. tot uitvoering boekhoudwet – art. 10: openbaarmaking VOF, Comm.V. en C.V.O.A. – art. 11: berekening criteria – art. 12: berekening criteria

• K.B. 06.03.2000: consolidatie

5

KB’s die blijven • K.B. 08.10.1976: enkel art. 48bis dat handelt over inwerkingtreding bepalingen • K.B. 12.09.1983 tot uitvoering van de Wet van 17.07.1975 (uitgezonderd art. 10 tot 12) • K.B. 12.09.1983 tot bepaling minimumindeling van een algemeen rekeningenstelsel

Wat staat nu in W.Venn.? • Het groepsbegrip uit de consolidatie (komt uit K.B. 06.03.1990): – – – – – – – – – –

art. 5: controle art. 6: moeder- en dochtervennootschap art. 7: vaststelling controlebevoegdheid art. 8: exclusieve controle art. 9: gezamenlijke controle art. 10: consortium art. 11: verbonden vennootschappen art. 12: geassocieerde vennootschappen art. 13: deelneming art. 14: vennootschappen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat

6

Wat staat nu in W.Venn.? • Kleine vennootschappen en hoe berekenen (art. 15; komt uit Wet 17.07.1975) – jaargemiddeld personeel: 50 – omzet: 6.250.000 euro bv. opbrengsten BO en FO voor meer dan helft andere dan “omzet” berekening op geconsolideerde basis (verbonden ondernemingen)

– balanstotaal: 3.125.000 euro bv. vorig jaar criteria niet overschreden, ook dit jaar klein vorig jaar criteria overschreden, ook dit jaar niet klein (groot dus)

• Kleine groepen en hoe berekenen (art. 16; komt uit K.B. 06.03.1990): twee jaar lang – jaaromzet: 25.000.000 euro – balanstotaal: 12.500.000 euro – jaargemiddelde personeel: 250

Wat staat nu in W.Venn.? • Controle van de jaarrekening: benoeming commissaris-revisor conform consistentie – Art. 141: “Dit hoofdstuk is niet van toepassing op : 1° vennootschappen onder firma, gewone commanditaire vennootschappen en coöperatieve vennootschappen met onbeperkte aansprakelijkheid waarvan alle onbeperkt aansprakelijke vennoten natuurlijke personen zijn; 2° kleine vennootschappen in de zin van artikel 15, met dien verstande dat voor de toepassing van dit hoofdstuk, iedere vennootschap afzonderlijk wordt beschouwd, behoudens …” – Art. 15: “Als een vennootschap het vorige boekjaar de criteria bedoeld in § 1 niet overschreed, dan wordt ze voor het lopende boekjaar als kleine vennootschap aangezien, ook al voldoet ze voor dat boekjaar niet langer aan de criteria daartoe vereist. Als een vennootschap het vorige boekjaar de criteria bedoeld in § 1 overschreed, dan wordt ze voor het lopende boekjaar niet als een kleine vennootschap aangezien, ook al voldoet ze voor dat boekjaar aan de criteria daartoe vereist.”

7

Samenvoeging bepalingen JR • De jaarrekening, jaarverslag, openbaarmaking (art. 92 tot 107 W.Venn.) – art. 93 • kleine vennootschappen mogen verkort schema gebruiken • V.O.F., Comm.V. en C.V.O.A.: buiten werkingsgebied K.B. W.Venn.

– Art. 94: jaarverslag moet niet voor • kleine vennootschappen • V.O.F., Comm.V. of C.V.O.A. waarvan alle vennoten natuurlijke personen zijn • economische samenwerkingsverbanden • landbouwvennootschappen

Samenvoeging bepalingen JR • De jaarrekening, jaarverslag, openbaarmaking (art. 92 tot 107 W.Venn.) – art. 97: openbaarmaking moet niét voor • kleine vennootschappen die V.O.F., Comm.V. of C.V.O.A. • V.O.F.; Comm.V. of C.V.O.A. waarvan alle vennoten natuurlijke personen zijn

– art. 99: kleine vennootschappen mogen neerleggen volgens verkort schema

8

Samenvoeging bepalingen JR • De geconsolideerde jaarrekening (art. 108 tot 121 W.Venn.) – – – – –

art. 108: op wie niet van toepassing art. 112: vrijstelling voor kleine groepen art. 113: vrijstelling van sub-consolidatie art. 119: jaarverslag art. 120: openbaarmaking

• Strafbepalingen rond jaarrekeningen (art. 126 tot 129 W.Venn.) – art. 126, § 1, 1°: zes-maand-regel – art. 128, eerste lid: 30-dagen-regel

Opbouw K.B. W.Venn. • Bestaat uit een aantal “boeken” – Boek I: Oprichting en formaliteiten inzake openbaarmaking (art. 1 tot 21) – Boek II: Jaarrekening, geconsolideerde jaarrekening en formaliteiten inzake openbaarmaking (art. 22 tot 183) – Boek III: Voordracht door ondernemingsraden van kandidaten voor opdracht van commissaris of van bedrijfsrevisor (art. 184 tot 191) – Boek IV: Consignatieprocedure en bestemming van de activa in geval van gerechtelijke ontbinding (art.192 en 193)

9

Opbouw K.B. W.Venn. • Bestaat uit een aantal “boeken” – Boek V: De N.V. en de Comm. V.A. (art. 194 tot 219) • lijst vennootschappen die een openbaar beroep op spaarwezen doen • openbaar karakter van verrichtingen • verkrijging eigen effecten door genoteerde vennootschap • uitkoopbod

– Boek VI: Diverse bepalingen (arrt. 220 tot 226)

Opbouw Boek II K.B. W.Venn. • Drie delen – Jaarrekening • art. 22 tot 105

– Geconsolideerde jaarrekening • art. 106 tot 169

– Openbaarmaking van de (geconsolideerde) jaarrekening • art. 170 tot 183

10

K.B. W.Venn. en Jaarrekening • Algemene principes – art. 22: sociale balans nog altijd deel van de toelichting (geen aparte vermelding)

• Waarderingsregels – art 28, § 1: continuïteit § 2: discontinuïteit – art 29: uitbreiding getrouw beeld – art. 30: consistentie – art. 31: afzonderlijke waardering – art. 32: voorzichtigheid, oprechtheid, goede trouw

K.B. W.Venn. en Jaarrekening • Waarderingsregels – art. 33: alle voorzienbare risico’s, verliezen en ontwaardingen; alle kosten en opbrengsten – art. 34: vreemde valuta – art. 35: aanschaffingswaarde • • • •

art. 36: aanschaffingsprijs art. 37: vervaardigingspijs art. 38: wanneer rente in aanschaffingswaarde art. 39: inbrengwaarde

– art. 36: lijfrente – art. 37: “ijzeren” voorraad

11

K.B. W.Venn. en Jaarrekening – Afschrijvingen en waardeverminderingen • art. 45 tot 49

– Voorzieningen • art. 50 tot 55

– Herwaarderingsmeerwaarden • art. 56 en 57: “De vennootschappen mogen de materiële vaste activa, de deelnemingen en aandelen die onder de financiële vaste activa voorkomen of bepaalde soorten hiervoorgenoemde vaste activa herwaarderen, wanneer de waarde van deze activa, bepaald in functie van hun nut voor de vennootschap, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven hun boekwaarde. Wanneer de betrokken activa noodzakelijk zijn voor de voortzetting van het bedrijf van de vennootschap of van een onderdeel daarvan mogen zij slechts worden geherwaardeerd in de mate waarin de aldus uitgedrukte meerwaarde wordt verantwoord door de rentabiliteit van de vennootschap of van het betrokken bedrijfsonderdeel.”

K.B. W.Venn. en Jaarrekening – Bijzondere regels • • • • • • • • • • • • •

oprichtingskosten (art. 58 en 59) immateriële vaste activa (art. 60 en 61) materiële vaste activa (art. 62 tot 65) financiële vaste activa (art. 66 tot 68) vorderingen (art. 67) voorraden (art. 69 en 70) bestellingen in uitvoering (art. 71 en 72) geldbeleggingen en liquide middelen (art. 73 tot 75) uitgestelde belastingen (art. 76) schulden (art. 78 en 79) fusie (art. 78 en 79) splitsing (art. 80) inbreng bedrijfstak of algemeenheid (art. 81): verwijzing naar art. 678 en 679 W.Venn. i.p.v. art. 46 W.I.B. 1992

12

K.B. W.Venn. en Jaarrekening • Structuur van de jaarrekening – opbouw (neer te leggen) jaarrekening • • • • • • • • • •

art. 88: VOL balans art. 89: VOL resultatenrekening (staffelvorm) art. 90: VOL resultatenrekening (scontrovorm) art. 91: VOL toelichting art. 92: VKT balans art. 93: VKT resultatenrekening art. 94: VKT toelichting art. 95, § 1: inhoud balans, actief art. 95, § 2: inhoud balans, passief art. 96: inhoud resultatenrekening

EINDE

13