Blootstellingsroute
•
ingestie
90,5%
•
inhalatie
4,5%
•
op de huid
2,1%
•
in het oog
2,3%
•
parenteraal
0,6%
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Wat willen we weten? Patiënt: • leeftijd en geslacht • lichaamsgewicht
Blootstelling: • hoeveelheid en concentratie • tijdstip van blootstelling • duur van de blootstelling • naam van het product, verbinding, • plant, dier of paddenstoel
Intoxicatie: • symptomen en moment van ontstaan • reeds ingezette behandeling oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Kinderen
1 slok(je) of 1 hap(je)… • parfum of aftershave • koelvloeistof of antivries • muizen- of rattengif • lampolie • afwasmiddel • ovenreiniger • gootsteenontstopper • silicagel • fluorescerende staafjes
Vervelend ??? Gevaarlijk ??? oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Kinderen
1 slok(je) of 1 hap(je)… • parfum of aftershave • koelvloeistof of antivries • muizen- of rattengif • lampolie • afwasmiddel • ovenreiniger • gootsteenontstopper • silicagel • fluorescerende staafjes
Geen probleem, kan vervelend zijn Kan gevaarlijk zijn oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Producten die niet giftig zijn
• Vreemde voorwerpen stomp • Vreemde voorwerpen scherp/puntig • Niet of nauwelijks toxische producten
doppen (stift-fles) munten kraal oorbel ring voedselbrok vruchtenpit hydrocultuur
mes pen naald paperclip schelp tand visgraat vleesbot
cosmetica papier kaarsen gips oase poep potloden (water)verf
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Vreemde voorwerpen stomp/scherp-puntig
•Klinisch beeld wordt bepaald door mechanische schade. •Effecten zijn afhankelijk van: blootstellingsduur, lokalisatie, scherpte/puntigheid, vorm en afmetingen van het product.
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Héél vreemde voorwerpen
geen ijzergebrek! oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Niet of nauwelijks toxische voorwerpen 0 t/m 12 jaar 13 jaar en ouder 0
200
400
600
800
1000
•
Lokale effecten: misselijkheid, braken, buikpijn, irritatie huid en slijmvliezen.
•
Theoretisch: bij ingestie van "brokken" passageproblemen mogelijk.
•
Pas op bij producten die kunnen zwellen.
•
Geen systemische effecten.
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Niet of nauwelijks toxische producten Silicagel
De pil prostageen oestrogeen progestageen
Vanwege vochtabsorptie: • slikklachten • irritatie van slijmvliezen • milde diarree
Eventueel: • misselijkheid • braken • incidenteel diarree en leverenzymstijging Ontrekkingsbloedingen ???
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Batterijen Symptomen Kauwen op batterijen • irritatie • corrosieve effecten in mond en oesofagus Lekkende batterij in maagdarmkanaal • braken • donkere / bloederige ontlasting • perforatie slokdarm (langdurige blootstelling) Intoxicatie door zware metalen
Batterijen in oesofagus • irritatie • pijn • slikproblemen • speekselvloed • misselijkheid • braken • corrosieve effecten • perforatie
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Batterijen
Behandeling • niet laten braken • niet maagspoelen • niet toedienen van actieve kool • mond spoelen met water • water laten drinken • ontlasting controleren
Batterij >15 mm en/of kinderen < 6 jaar
Batterij <15mm (en ouder dan 6 jaar)
Röntgenfoto ter lokalisatie: in de slokdarm: moet verwijderd worden, in maag of darm: afhankelijk van de symptomen, ev. endoscopie
afwachtend beleid. scopie: • indien na één week de batterij niet in de ontlasting is aangetroffen • bij (pijn)klachten • indien passageproblemen verwacht worden oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Rodenticiden
Muizengif / Rattengif - anticoagulantia (langwerkend) Een paar korrels – klein hapje geen probleem Bij inname (éénmalig!) tot ongeveer 20 gram muizengif (korrels) wordt geen verhoogde bloedingsneiging verwacht 1 korrel weegt +/- 30 mg Behandeling: antidote is vitamine K1 (6-8 weken)
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Petroleumproducten
Symptomen: • irritatie van de slijmvliezen • misselijkheid • braken
Kans op aspiratie: • kortademigheid • prikkelhoest • koorts • chemische pneumonitis
Behandeling: • zonodig symptomatisch • niet laten braken oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Schoonmaakmiddelen Hoe vuiler het karwei, hoe agressiever het middel…
Groep 1: handzeep, handafwasmiddelen, shampoos schuimvorming, irritatie
Groep 2: allesreinigers, wasmiddelen, sanitairreinigers, schuurmiddelen schuimvorming, irritatie, oedeemvorming
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Schoonmaakmiddelen
Groep 3: ovenreinigers, sterke ontvetters, vaatwastabletten, producten met chloor schuimvorming, irritatie, oedeemvorming, etsing
Groep 4: gootsteenontstopper met loog of zuur, velgen- en gevelreiniger met waterstoffluoride irritatie, oedeemvorming, etsing, perforatie, necrose
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Schoonmaakmiddelen
Behandeling: schuimvorming -> misselijkheid -> braken vet toedienen irritatie kleine slokjes water slikklachten, oedeemvorming en erger naar de KNO-arts Let op prikkelhoest, kortademigheid, koorts chemische pneumonie
ogen en huid spoelen met stromend water, eventueel naar het ziekenhuis oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Melk laten drinken? in het algemeen niet: •
water spoelt de slijmvliezen beter
•
vertroebeling beeld bij scopie
in specifieke gevallen wel: •
fluorverbindingen
•
oxalaatkristallen
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Braken? Wél braken bij inname van: medicijnen ratten- en muizengif stompe voorwerpen de meeste planten paddenstoelen besjes Niet braken bij inname van: schuimende middelen petroleumproducten zuren logen scherpe voorwerpen onkruidverdelgingsmiddelen oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Blootstellingroutes Blootstellingsroute
•
ingestie
90,5%
•
inhalatie
4,5%
•
op de huid
2,1%
•
in het oog
2,3%
•
parenteraal
0,6%
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Inhalatie Type 1 Directe reactie door beschadiging van het slijmvlies van de bovenste luchtwegen, ogen, neus en keel. (chloor, zoutzuur, ammoniak, zwaveldioxide)
Type 2 Beschadigingen ontstaan in lagere luchtwegen. Symptomen zoals benauwdheidsklachten ontstaan vaak laat. 8 tot 24 uur na blootstelling. (nitreuze dampen, fosgeen en ozon)
Type 3 Geen beschadiging in hogere of lagere luchtwegen, maar elders in het lichaam doordat de stof wordt opgenomen in de longen. (koolmonoxide, zwavelwaterstof, cyanide ) oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Inhalatie Inhalatie Type 1: chloor, zoutzuur, ammoniak, zwaveldioxide
Symptomen: Lage concentratie: tranende ogen indicatie voor blootstelling - irritatie neusslijmvlies - keelpijn - hoesten - brandend gevoel achter borstbeen -
Hoge concentratie: - zwelling
van het slijmvlies van glottis en grote luchtwegen waardoor inhalatoire stridor
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Gierputdampen EVERDINGEN (2009) Drie mannen zijn in een giertank gevallen. De mannen moesten met spoed naar het ziekenhuis, toen ze bedwelmd raakten in een giertank. Volgens de arbeidsinspectie is het onduidelijk hoe de eerste man in de giertank is beland. Hij werd onwel toen hij de giertank inspecteerde. De andere twee wilden hem helpen, maar raakten ook bedwelmd.
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Gierputdampen
• Ammoniak 50% • Zwavelwaterstof 50%
It's a dirty job but someone's gotta do it oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Gierputdampen Ammoniak: veroorzaakt reacties volgens type 1. Zwavelwaterstof: reactie volgens type 3. Snel effect, hoofdpijn, duizeligheid, gebrek aan coördinatie en plotselinge collaps. Ademstilstand en coma. De verschijnselen die hierna optreden zijn gebaseerd op het zuurstof tekort door de ademstilstand. Eerste hulp: Brandweer bellen…112 bellen. Zodra patiënt uit besmette omgeving gehaald is, zoveel mogelijk de besmette kleding verwijderen en/of patiënt afspoelen. Reddingswerkers dienen persoonlijke beschermingsmiddelen (inclusief adembescherming) te gebruiken. oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Brand Rook bevat vaste deeltjes, roet en een mengsel van stoffen die gezondheidseffecten veroorzaken volgens de 3 types inhalatoire intoxicaties.
bijvoorbeeld: - koolmonoxide en kooldioxide = type 3 - zwavel- en stikstofoxide = type 1 - fosgeen = type 2 - chloor, zoutzuur, ammoniak = type 1
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Toekijken bij brand
Trouw, 14 april 2011
Blootstelling aan rook tot een afstand van 100 meter van de brandhaard kan voor langdurige longklachten zorgen. toxicoloog Frans Greven oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Inhalatie Therapie na inhalatie: •
Verwijderen uit besmette omgeving!!
•
Halfzittend of liggend laten rusten om zuurstofconsumptie zoveel mogelijk te minimaliseren. Hiermee worden complicaties op langere termijn ( longoedeem ) zoveel mogelijk beperkt.
•
Bij ademhalingsproblemen (dit kan ook na ingestie van zuren en logen optreden) direct 112 bellen. oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Inhalatie
Beleid ten aanzien van ziekenhuisopname: 1. Bij snel (15 min) afnemende benauwdheidsklachten: - Betrokkenen thuis / buiten ziekenhuis observeren. - Naam en adresgegevens van betrokkenen noteren. - Bij ontstaan luchtwegklachten medische hulp. 2. Bij aanhoudende of verergerende benauwdheidsklachten: - observatie en behandeling. 3. Medisch handelen op grond van de symptomen.
Mogelijkheid tot raadplegen van het NVIC door medici 030-2748888 oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Blootstellingsroute Blootstellingroutes
•
ingestie
90,5%
•
inhalatie
4,5%
•
op de huid
2,1%
•
in het oog
2,3%
•
parenteraal
0,6%
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Waterstoffluoride
producten met waterstoffluoride (HF): - velgenreinigers - gevelreinigers - roestverwijderaars lokale effecten corrosief, kunnen vertraagd optreden systemische effecten hypocalciëmie ernstige ritmestoornissen - na ingestie - na huidblootstelling 1% van huidoppervlak met 50% oplossing 5% van huidoppervlak met elke oplossing behandeling: calciumgluconaat
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Waterstoffluoride Eerste hulp bij waterstoffluoride (HF) •
uittrekken besmette kleding
•
gedurende 30 minuten spoelen met water
•
voor verdere behandeling altijd naar SEH
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Blootstellingroutes Blootstellingsroute
•
ingestie
90,5%
•
inhalatie
4,5%
•
op de huid
2,1%
•
in het oog
2,3%
•
parenteraal
0,6%
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Symptomen
•
gevoel dat er iets in het oog zit
•
pijn
•
roodheid
•
tranenvloed
•
visusstoornis
•
blefarospasmen: tonisch spasme van de oogspier door stimulatie van zenuwuiteinden in het epitheel van cornea en oogleden
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
EHBO bij blootstelling aan het oog
•
contactlenzen verwijderen.
•
oog minimaal 15 minuten goed spoelen.
•
oogleden voorzichtig spreiden om oogbol te kunnen spoelen.
•
oog laten beoordelen door oogarts als klachten een uur na het spoelen niet weg zijn of bij ernstige pijnklachten.
•
bij blootstelling aan sterk geconcentreerde zuren of logen, spoelen en het oog zsm laten beoordelen door een oogarts.
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Blootstellingroutes Blootstellingsroute
•
ingestie
90,5%
•
inhalatie
4,5%
•
op de huid
2,1%
•
in het oog
2,3%
•
parenteraal
0,6%
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Parenterale blootstelling
•
Per injectie toedienen van geneesmiddel of drugs.
•
Prikaccidenten
•
Steken of beten (vissen, slangen, spinnen).
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Symptomen
Na IV blootstelling •
Snelle systemische effecten van een stof.
Na IM of SC blootstelling •
Zwelling,
•
Pijn
•
Ontsteking
•
Necrose
•
Effecten kunnen (ook) pas veel later optreden.
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
EHBO bij parenterale blootstellingen
• • • •
Symptomatisch handelen na IV blootstelling. Extremiteit laten rusten. Koud kompres. Wondhygiëne om infectie te voorkomen.
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Vissensteek
•
de kleine of grote Pieterman
•
het gif bevat hitte-labiele eiwitten
•
dompel het getroffen lichaamsdeel onder in warm tot heet water (40 tot 50 graden) hierdoor inactiveert het toxine oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Slangenbeet Een (gif)slangenbeet is altijd een medisch noodgeval (Gif)slangenbeet protocol • Vaste minimale observatieperiode • 24 uur • in bewaakte setting / I.C. • Herhaald onderzoek • Registratie voortgang lokale effecten • Lichamelijk onderzoek (incl. neurotoxische symptomen) • Lab. onderzoek (nb. bloedafname via infuuslijn oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Lokale effecten Pijn: van pijnloos tot extreme pijn Weefsel integriteit •
beetkenmerken: 0-4 puntwondjes (of krasjes)
•
van geen lokale effect tot extreem oedeem
•
van (bloed gevulde) blaren tot uitgebreide necrose
Stollingsstoornissen •
van geen effecten tot blauwverkleuringen
•
hematomen en petèchiën
•
bloedende beetkenmerken
Secundaire infecties, gangreen oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Systemische effecten
• Ernst lokale effecten GEEN goede indicatie voor te verwachten ernst van de systemische effecten. • Kan uren duren voordat er symptomen ontstaan. • Droge beten komen ook voor.
• Symptomen gerelateerd aan angst (vasovagale klachten) • Hoofdpijn, misselijkheid, braken, buikpijn, diarree, duizeligheid, syncope, tachycardie, koude huid, ...... • Eerste symptomen systemische intoxicatie • Hoofdpijn, misselijkheid, braken, buikpijn, diarree, duizeligheid, syncope, convulsies (met name bij kinderen)…… oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Anamnese Slachtoffer •
leeftijd, onderliggende ziekten, alcohol/drugs, eerder gebeten?
Slang •
wees alert op naamsverwarringen! (Latijnse naam!) • identiteit onbekend geen antiserum! (identificatie bv via SERPO)
Beet •
tijdstip van de beet
•
beetplaats • romp en hoofd gevaarlijker
•
beetomstandigheden • blijven hangen of kauwbewegingen? • één of meerdere beten
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Maatregelen slachtoffer Uitzuigen (mbv mond of “Extractor’s”) • ineffectief • geen absorptie na ingestie, evt. verdoofd gevoel rond de lippen • vergroot risico op necrosevorming
Uitsnijden • ineffectief • risico op secundaire infectie • bij (ernstige) stollingsstoornissen → bloedingen
Tourniquet • risico op extra schade door ischemie (onvoldoende doorbloeding) • verwijderen in bewaakte setting
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Antiserum
oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Wat wil je nog meer weten?
030-2748888 oktober/november 2012 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum