Blijf als Raad van Toezicht bij de les

PROFESSIONALISERINGSPROGRAMMA EN OPLEIDINGEN VOOR TOEZICHTHOUDERS IN HET ONDERWIJS

Blijf als Raad van Toezicht bij de les

Aanmelden voor opleidingen en regiobijeenkomsten via vtoi.nl

Voorjaar 2015

www.vtoi.nl

Thema’s opleidingenprogramma voor RvT-professionals We hebben voor u in samenwerking met het Zijlstra Center van de VU een serie boeiende opleidingen samengesteld. Die laten we hieronder in vogelvlucht de revue passeren. Uitgebreide informatie over deze thema’s vindt u elders in deze brochure of op vtoi.nl

•

Governance en toezicht door prof. dr. Goos Minderman, Vrije Universiteit Amsterdam,



het Zijlstra Center

•

Waardengericht toezicht door prof. dr. ir. Rienk Goodijk, TIAS School for Business and Society,



Universiteit van Tilburg

•

Risicomanagement en toezicht door drs. Eric van Marle, Universiteit Twente

•

Financieel management door dr. Tjerk Budding, Vrije Universiteit Amsterdam, het Zijlstra Center



en prof. dr. Goos Minderman, Vrije Universiteit Amsterdam, het Zijlstra Center

•

Boardroom dynamics door prof. dr. Rob van Eijbergen, Rijksuniversiteit Groningen

•

Grip op kwaliteit. De inleider voor deze bijeenkomst wordt nog bekend gemaakt.

Permanente Educatie Naast een opleidingenprogramma zijn we ook bezig met het opzetten van een programma voor permanente educatie. Dit programma dient twee doelen. In de eerste plaats streven we ernaar een pakket aan opleidingen samen te stellen dat iedere toezichthouder in elk geval zou moeten doorlopen. Daarnaast willen we het pakket gebruiken om andere opleidingen dan die van het Zijlstra Center te kunnen toetsen. Dat biedt onze leden mogelijkheden om opleidingen te volgen bij verschillende instellingen. Het systeem voor permanente educatie wordt samen met een groep leden opgesteld. Boeiende regiobijeenkomsten

Een investering die de moeite meer dan waard is De kosten voor onze opleidingen bedragen € 295,- voor leden van de VTOI en € 350,- voor niet-leden.

met actuele onderwerpen

Een combinatiepakket van

Een belangrijke rol in ons opleidingenprogramma is

6 opleidingen kost € 1.795,-

weggelegd voor de regiobijeenkomsten. Dit zijn boeiende sessies die vrijwel altijd een actueel onderwerp nader belichten. De bijeenkomsten worden op makkelijk toegankelijke locaties in heel Nederland gegeven door gerenommeerde en vakinhoudelijk sterke gastsprekers.

Kijk voor meer informatie of uw aanmelding op vtoi.nl

Bekijk ons actuele kennisaanbod Op vtoi.nl vindt u ons actuele opleidingenprogramma, inclusief de data en locaties voor onze regiobijeenkomsten. Meld u snel aan!

Inspirerende opleidingen maak je samen Een goede toezichthouder professionaliseert voortdurend We bieden u in samenwerking met het Zijlstra Center

ingezet om actuele onderwerpen te belichten. Interactie,

van de VU een goed doordacht opleidingenprogramma

zelfreflectie en leren van elkaar vormen de rode draad in

dat tot stand is gekomen door jarenlange ervaring op het

al onze opleidingen en bijeenkomsten.

vakgebied en talloze gesprekken met toezichthouders. Uitgangspunt voor het programma is dat u zich voort-

Basisopleiding voor (beginnende) toezichthouders

durend wilt blijven professionaliseren in de steeds sneller

De basisopleiding bestaat uit totaal zes bijeenkomsten

veranderende onderwijswereld.

die zes dagdelen beslaan. De meest essentiële aspecten van het toezichthouden staan in deze opleidingmodules

Het programma wordt ‘low budget’ aangeboden. Het

centraal. We adviseren u daarom deze modules als eerste

maatschappelijk geld van de instellingen waar u op

te volgen.

toeziet is immers bedoeld voor de instelling en niet voor de cursusmarkt. Wel zit er een bijdrage in voor weten-

Verdiepingsbijeenkomsten

schappelijk onderzoek.

De verdiepingsbijeenkomsten zijn bedoeld voor specialisten

Dit vormt de basis voor een constant hoge kwaliteit van

of toezichthouders die zich in een specifiek onderwerp

ons opleidingenprogramma. En dat komt uw professiona-

(verder) willen bekwamen. Op vtoi.nl informeren we u over

lisering weer ten goede.

de laatste stand van zaken.

Een heldere en toegankelijke opzet

Reflectiebijeenkomsten Deze bijeenkomsten zijn gericht op de houding, het

Ons opleidingenprogramma bestaat uit drie belangrijke

gedrag en de rolinvulling van de toezichthouder.

pijlers, namelijk het basisaanbod, de verdiepingsbijeen-

Daarnaast wordt in de reflectiebijeenkomsten ingegaan op

komsten en de reflectiebijeenkomsten.

actualiteiten in de branche.

Op dit stevige fundament worden onze regiobijeenkomsten

Thema’s van onze basisopleidingen Governance en toezicht

Financieel management

Inleider: prof. dr. Goos Minderman, Vrije Universiteit Amsterdam,

Inleider: dr. Tjerk Budding, Vrije Universiteit Amsterdam,

het Zijlstra Center

het Zijlstra Center en prof. dr. Goos Minderman, Vrije Universiteit

27 januari 2015 en 28 april 2015 van 15.30 - 20.30 uur

Amsterdam, het Zijlstra Center 24 maart 2015 en 2 juni 2015 van 15.30 - 20.30 uur

Wat zegt de code werkelijk over goed toezicht en bestuur? Welke achterliggende normen zijn van belang voor het

Deze module biedt handreikingen voor het vormgeven

functioneren als toezichthouder, ook met betrekking tot

van financieel leiderschap in de rol van toezichthouder.

gedrag en besluitvorming? Hoe kunt u de code vormgeven

Welke vragen zijn essentieel in het beoordelen van het

in uw situatie?

financiële beleid? Wat is de rol van de toezichthouder bij investeringen? Hoe kan de Raad van Toezicht de

Waardengericht toezicht Inleider: prof. dr. ir. Rienk Goodijk, TIAS School for Business and Society, Universiteit van Tilburg

accountant inzetten voor het realiseren van strategische doelstellingen?

Boardroom dynamics

3 februari 2015 en 12 mei 2015 van 15.30 - 20.30 uur

Raden werken vanuit waarden zonder die meestal

Inleider: prof. dr. Rob van Eijbergen, Rijksuniversiteit Groningen 9 april 2015 en 23 juni 2015 van 15.30 - 20.30 uur

expliciet te formuleren. Welke waarden zijn dat en wat doen we er mee? Waarden als onafhankelijkheid,

Deze bijeenkomst staat in het teken van gedragsstijlen en

maatschappelijke betrokkenheid, denominatie: zij bepalen

rollen van toezichthouders en de relatie met het College

de werkwijze en de richting. Welke waarden zijn van

van Bestuur. Vanuit groepsdynamica komen vragen aan de

belang en hoe vertalen we die in de dagelijkse praktijk?

orde als: welke processen spelen zich af in de boardroom,

Is schaalgrootte en ‘goed toezicht’ ook een waarde?

in de interactie tussen Raad van Toezicht en het College

Risicomanagement en toezicht

van Bestuur? Wat kunt u hieraan bijdragen of veranderen?

Grip op kwaliteit Inleider: drs. Eric van Marle, Universiteit Twente 3 maart 2015 en 19 mei 2015 van 15.30 - 20.30 uur

Risicomanagement wordt wel gezien als een van de kerntaken van de Raad van Toezicht. Een aantal methoden van risicomanagement bij non-profitorganisaties wordt toegelicht evenals de houding en het gedrag van de toezichthouder daarbij. Hoe toetst de Raad van Toezicht het risicomanagement en welke rol kan de toezichthouder spelen om dit te versterken?

Inleider: wordt nog bekend gemaakt 21 april 2015 en 16 juni 2015 van 15.30 - 20.30 uur

Wat is de rol van intern toezicht bij de bewaking en verbetering van onderwijskwaliteit? En hoe weet de interne toezichthouder of het onderwijs ‘goed genoeg’ is? Tijdens deze bijeenkomst wordt ingegaan op de kunst van integraal intern toezicht op het besturen van onderwijskwaliteit, financiën en personeel en welke risico’s hier kunnen spelen. De vraag naar informatieverwerving komt

De VTOI is de beroeps- en belangenvereniging voor toezichthouders in het onderwijs. Uw garantie voor hoog niveau opleidingen door kennis en ervaring.

aan de orde. Welke informatie, van wie en waarover,

Kijk op vtoi.nl voor meer informatie of bel 079 363 81 04!

kunnen beoordelen en er de juiste vragen over te stellen?

is nodig voor goed intern toezicht op het besturen van onderwijskwaliteit? En over welke kennis en expertise moet het interne toezicht beschikken om de informatie te

Education Permanente is voor elke toezichthouder cruciaal om daadwerkelijk inhoud te geven aan zijn of haar rol in de snel veranderende onderwijswereld.

Voor de verbreding en verdieping van uw kennis Naast de basisopleidingsmodules kunt u ook deelnemen aan verschillende verdiepings- en reflectiebijeenkomsten die we voor u organiseren. U vindt hieronder een beknopte beschrijving.

Vertrouwen en toezicht

Professionele instellingen in onderwijs, zorg en volkshuisvesting zijn complex: intern door de kwalitatief hoge

Inleider: dr. ir. Frederique Six, Vrije Universiteit Amsterdam

processen, extern vanwege het netwerk waarin men

10 februari 2015 van 15.30 - 20.30 uur

functioneert. Organisaties doorlopen fases van verandering en bij iedere fase is een andere manier van toezichthouden

Een belangrijke taak van toezichthouders is om te

relevant. Hoe kwalificeer je de eigen organisatie? Welke

beoordelen hoe betrouwbaar de bestuurders zijn als het

vragen stijgen uit die kwalificatie op? Welk antwoord kan

gaat om het goed besturen van hun organisatie. Hoe

het intern toezicht geven op die vragen?

werkt vertrouwen, hoe bouw je vertrouwen op, hoe ga je om met verstoringen van vertrouwen? Waar let je op als

Nieuw in de Raad van Toezicht

je een oordeel moet vormen over de betrouwbaarheid van iemand of van een organisatie? Volgens velen hoor je

Inleider: de heer Jacques Gerards, Bureau Best°uurlijk Advies

toezicht te houden vanuit ‘gezond wantrouwen’ en te

23 april 2015 van 15.30 - 20.30 uur

adviseren vanuit vertrouwen. Is dat de juiste houding? Hoe houd je in de praktijk die rollen uit elkaar? Klopt die

Om de rol van toezichthouder van een onderwijsinstelling

stelling wel over gezond wantrouwen in toezicht? Hoe

goed te vervullen is het van belang dit met kennis van

ga je om met het spanningsveld tussen vertrouwen en

zaken, zorgvuldig en op adequate wijze te doen. De Raad

control(e)?

van Toezicht moet vaak complexe afwegingen van het bestuur toetsen, toezicht houden op het functioneren van

Toezicht op complexe organisaties

de onderwijsinstelling, op de kwaliteit van het onderwijs en op de bedrijfsvoering, de bestuurder beoordelen, onder

Inleider: prof. dr. ir. Gerda van Dijk, TIAS School for Business and

andere als leider en netwerker, en diens arbeidsvoorwaarden

Society, Universiteit van Tilburg en Vrije Universiteit Amsterdam

bepalen. Van de Raad van Toezicht wordt verwacht dat ze

10 maart 2015 van 15.30 - 20.30 uur

zowel naar het bedrijfseconomische belang kijkt als naar

het brede en vaak complexe maatschappelijk belang. Dit betekent inzicht hebben in de verantwoordelijkheden,

Reflectiebijeenkomsten

bevoegdheden, functies, taken en rollen van de Raad van

Het doel van deze bijeenkomsten is specifieke onderwerpen

Toezicht en van het bestuur. Hoe kunt u als toezicht-

en dilemma’s met elkaar te bespreken en ervaringen uit

houder uw toezicht inrichten en naar de samenleving en

te wisselen. Het uitwisselen van persoonlijke ervaringen en

de belanghouders transparant daarover zijn?

praktijksituaties levert een meerwaarde naast het verwerven

Welke relaties onderhoudt de raad intern en extern?

van (vaktechnische) kennis. Deze bijeenkomsten kunnen op

Wat betekent integraal toezicht van een proactieve Raad

afspraak ook plaatsvinden voor de eigen Raad van Toezicht of

van Toezicht?

op basis van een open inschrijving.

Werkgeverschap in het onderwijs

In groepen van maximaal 6 tot 8 toezichthouders wordt dan een aantal onderwerpen en dilemma’s verder uitgediept.

Inleider: Bianca Brouwer, Dyade Advies 21 mei 2015 van 15.30 - 20.30 uur

De rol van de Raad van Toezicht als werkgever is erg belangrijk, maar heeft nog niet de aandacht die het verdient. In deze bijeenkomst gaan we in op vragen als: hoe ziet de arbeidsrelatie van een bestuurder er precies uit? Is hij betrokken bij de organisatie en hoe toetsen we dat? Hoe bespreken we vanuit de Raad van Toezicht het persoonlijk functioneren van de bestuurder(s) en niet

Denkt u bijvoorbeeld aan de relatie met de bestuurder, het evaluatieproces functioneren Raad van Toezicht, het voeren van een ‘lastig gesprek’ en goede informatievoorziening. Data: op afspraak

Seminar voorjaar 2015 Toezicht en aansprakelijkheid

alleen de (harde) resultaten.

Werken met een eigen toezichtskader Clemens Geenen, Dyade Advies 11 juni 2015 van 15.30 - 20.30 uur

Met Goos Minderman (hZC), Saskia Laseur (Van Doorne), Heske van Eyk van Heslinga (Ondernemingskamer), Bart Schalker (Zurich verzekeraars), Bart Lankester (Beter Wonen) en Marijke Clerkx (St Servatius).

Wanneer is de toezichthouder aansprakelijk en welke grenzen en criteria gelden daarbij? Waar kan hij of zij zich voor ver-

Uit onderzoek blijkt dat veel toezichthouders (en bestuurders)

zekeren en waarvoor niet? In de komende acht jaar beginnen

behoefte hebben aan ijkpunten voor het uitoefenen van

circa 10.000 nieuwe toezichthouders bij (semi)publieke

het toezicht. Uitgangspunt van deze workshop is aan-

instellingen. Hun verantwoordelijkheid is groot, het

vangen met een eigen toezichtskader. Het toezichtskader

maatschappelijke verwachtingspatroon stijgt en de ver-

is ook steeds meer een vereiste: expliciteer hoe je toezicht

goedingen dalen. En…de aansprakelijkheid zal verder toe-

houdt en waarop.

nemen. Toezichthouders zijn privé met hun vermogen aansprakelijk als ze ‘het niet goed doen’. De criteria zijn nog erg vaag, maar er is wel veel jurisprudentie uit de sfeer van het bedrijfsleven. Die normen zullen van belang worden voor de (semi)publieke sector. Plaats: Amsterdam Datum: woensdag 18 maart 2015 van 09.30 - 16.30 uur Kosten: € 550,-. VTOI-leden betalen € 495,Deze dag wordt mede georganiseerd door de VU, VTOI, NVTC, NVTK, de nieuwe Commissaris, Innovatie Toezicht en Nederlands Centrum voor Partners in Commissarissen (NKCC/NPC).

Praktische informatie Locaties voor de bijeenkomsten Met uitzondering van het seminar vinden alle bijeenkomsten in Utrecht plaats.

De VTOI De VTOI is de Vereniging van Toezichthouders in Onderwijsinstellingen en vertegenwoordigt ruim 400 Raden van Toezicht met in totaal 2.300 leden. De VTOI is daarmee het grootste platform van toezichthouders uit het PO, VO, MBO en het hoger onderwijs. Als beroepsvereniging draagt de VTOI bij

Kom ook naar de regionale themabijeenkomsten Naast de opleidingen wordt in het voorjaar van 2015, zoals u van ons gewend bent, een aantal regionale thema-

aan de versterking van de kwaliteit van intern toezicht door het ontwikkelen van visie op bestuur en toezicht, het verder professionaliseren van toezicht, het uitwisselen van informatie die daaraan een bijdrage levert, alsmede het aangaan van collectieve arbeidsovereenkomsten en andere taken die de toezichthouder in staat stelt een goede werkgever te zijn.

bijeenkomsten gehouden waarin actuele onderwerpen worden behandeld.

Het Zijlstra Center Het Zijlstra Center draagt door academisch onderzoek en

Annuleringsregeling Annuleren kan per brief of per e-mail. Vanaf een maand tot

onderwijs bij aan de verbetering van bedrijfsvoering, toezicht en leiderschap van (semi)publieke organisaties, met de ambitie om de maatschappelijke waarde van deze organisaties beter zichtbaar te maken en te vergroten.

twee weken voor aanvang van de bijeenkomst brengen wij u 25% van de kosten in rekening. Bij een annulering korter dan twee weken voor aanvang van de bijeenkomst betaalt u 100% van de kosten. Bij verhindering kunt u zich laten vervangen. We behouden ons het recht voor de datum, de locatie of de kosten van de bijeenkomst te wijzigen. Een inschrijving kan in dat geval kosteloos worden geannuleerd. Een cursus in het basisaanbod en de verdiepingsbijeenkomsten gaat door bij minimaal 15 deelnemers.

Meer informatie? Aanmelden is simpel U kunt zich op vtoi.nl aanmelden voor de bijeenkomsten onder het kopje opleidingen.

Kijk dan op vtoi.nl of bel 079 363 81 04

Uw investering Afzonderlijke bijeenkomsten De prijs voor VTOI-leden voor een afzonderlijke bijeenkomst bedraagt: € 295,-. Niet-leden betalen € 350,Bij alle prijzen zijn documentatie en catering inbegrepen. Het basisaanbod zal in serie worden aangeboden: dus in de maanden januari tot begin april en dan weer vanaf eind april tot eind juni. De verdiepingscursussen lopen daar doorheen en de reflectiebijeenkomsten zullen op aanvraag worden georganiseerd. Voordeel met een combinatiepakket U kunt ook gebruikmaken van een combinatiepakket. De prijs van het combinatiepakket bedraagt € 1795,- en omvat de 6 bijeenkomsten van de basisopleiding.

BTW-vrijgesteld Het Zijlstra Center is ingeschreven in het Register Kort Beroepsonderwijs van het CRKBO (Centraal Register Kort Beroepsonderwijs) en wordt hierdoor aangemerkt als erkende instelling volgens de Europese BTW-richtlijn. De onderwijsactiviteiten zijn hierdoor vrijgesteld van BTW.

Elke les, waar je van leert, maakt het pad vrij voor nog waardevollere lessen. Elke les, die je negeert, komt steeds weer terug. Van een onbekende wijze

Het Bureau van de VTOI helpt u graag Voor aanmeldingen en eventuele vragen kunt u bellen met het bureau van de VTOI T 079 363 81 04 E [email protected] www.vtoi.nl

Vereniging van Toezichthouders in Onderwijsinstellingen Postbus 275 | 2700 AG Zoetermeer T 079 363 81 04 | F 079 363 81 05 | E [email protected]

www.vtoi.nl