Bio-olie voor warmtekrachtkoppeling Frank Bergmans
Inhoud
1. Productschap MVO 2. Grondstoffen bio-olie 3. Wetgeving 4. Marktontwikkelingen
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
2
1 Productschap MVO
• Ketenorganisatie voor verwerkers van oliezaden en producenten van plantaardige en dierlijke vetten en oliën
• Missie: Activiteiten ontplooien die in het belang van de keten zijn én het algemeen belang dienen. Het Productschap MVO wil de organisatie zijn die een gezonde sociaal-economische ontwikkeling van de oliën- en vettenketen voor de lange termijn bevordert. Productschap Margarine, Vetten en Oliën
3
1 de MVO-keten The value chain in the oils and fats sector Primary sources and producers
Primary suppliers and processors
Processors and suppliers
Buyers
Oilseed crushers
Ole oche mical companie s
Re fine rie s
Bottlers
Ma rga rine, sa uce s a nd e dible oils a nd fa ts produ ce r s
Slaughterhouses
Food indu stry (a.o. bakery, confectionary and snack industry)
Re tail (supe rm a rke ts) / Large use rs (hote l a nd ca te ring industry,
Re nde rers
Fat ble nde rs
Fee d industry
Animal fat me lte rs
Ole oche mical companie s
Te chnical use • cosme tic industry • pain ts and in ks industry • biof uels used f or statio nary
institution s)
energy pro ductio n
• biod iese l a nd p ure p lant oil used f or transport p urposes
Consumers
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
• phar mace utica l industry • soaps and det ergents ind ustry
4
2 Grondstoffen: gewassen
•
Oliezaden Koolzaad Sojabonen Zonnebloemzaad
•
Tropische oliën Palmolie Kokosolie
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
5
2 Grondstoffen: dierlijke vetten
• • •
Rundvet Varkensvet Kippenvet
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
6
2 Grondstoffen: bijproducten
• • • • •
Vetzuren Vetzuurdestillaten Stearine Gebruikt frituurvet Glycerine
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
7
2 Grondstoffen: nieuwe ontwikkelingen
•
Jatropha Niet eetbaar Meerjarig gewas Vergt wel: grond, nutriënten en water
•
Algen In Lab-fase Hoogwaardiger toepassingen (incl voedselketen) Te duur Productschap Margarine, Vetten en Oliën
8
2 Grondstoffen: belangrijke eigenschappen brandstoftoepassingen
• • • •
Vloeibaar (afhankelijk van smeltpunt) Hoge energie-inhoud: 35-42 GJ/ton Biologisch afbreekbaar, niet licht ontvlambaar Ook geschikt om rendement vergisting te verhogen!
Aandachtspunten:
• •
Zuurgraad Viscositeit Productschap Margarine, Vetten en Oliën
9
2 Energietoepassingen
•
Warmte Verbranding in ketels
•
WKK Gecombineerde warmte- en elektriciteitsopwekking met dieselmotor Nieuwe ontwikkeling: gasificatie van olie voor gasmotor
•
Transport Pure plantaardige olie (koudgeperst koolzaad) Biodiesel (methylester) Productschap Margarine, Vetten en Oliën
10
3 EU Stimuleringsbeleid biobrandstoffen Heden
•
2001/77 Stimulering elektriciteitsopwekking met hernieuwbare brandstoffen
• • •
2003/30 Stimulering biotransportbrandstoffen 2004/08 Warmte Kracht Richtlijn 2003/96 Energierichtlijn
Toekomst
•
2009/28 Richtlijn Hernieuwbare Energie (implementatie uiterlijk 5 december 2010) Productschap Margarine, Vetten en Oliën
11
3 Stimulering elektriciteitsopwekking met hernieuwbare brandstoffen Subsidie Duurzame Energie (SDE) sinds 2008
• • •
Financiële steun onrendabele top Gesloten vast budget Duurzaamheidscriteria (op termijn NTA8080?)
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
12
3 Stimulering elektriciteitsopwekking met hernieuwbare brandstoffen
Heden subsidie op projecten op basis van:
• •
Gebruikt frituurvet, dierlijk vet, glycerine Maar géén plantaardige oliën en vetzuren
Toekomst;
•
Geen uitsluiting vloeibare biobrandstoffen die voldoen aan RED duurzaamheidscriteria (RED art 17.8)
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
13
4 Wereldproductie vetten en oliën
•
50 45 40 35
x miljoen ton Wereldproductie van sojaolie palmolie raapolie zonnebloemolie overige plantaardige vetten en oliën dierlijke vetten (incl. visolie)
grafiek
plantaardige en dierlijke vetten en oliën
30 25 20 15 10 5 0 Bron: Oil World, Hamburg
1996
2008 Productschap Margarine, Vetten en Oliën
14
4 Ontwikkeling wereldproductie oliën en vetten Wereldproductie van plantaardige en dierlijke vetten 155
x miljoen ton
150 145 140 135 130 125 120 115 110 105 100 95 90 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Bron: Oil World, Hamburg
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
15
4 Belangrijke productielanden
24 20
x miljoen ton China Maleisië EU-27 Argentinië
Belangrijkste productie landen van plantaardige en dierlijke vetten en oliën Verenigde Staten Indonesë Brazilië India
16 12 8 4 0 Bron: Oil World, Hamburg
1996
2008 Productschap Margarine, Vetten en Oliën
16
4 Belangrijke exportlanden
18 16 14 12
Belangrijkste exporteurs van plantaardige en dierlijke vetten en oliën
x miljoen ton Maleisië Indonesië Argentinië Brazilië Verenigde staten
10 8 6 4 2 0 Bron: Oil World, Hamburg
1996
2008 Productschap Margarine, Vetten en Oliën
17
4 Belangrijkste importeurs
12 10 8
x miljoen ton
Belangrijkste importeurs van plantaardige en dierlijke vetten en oliën
China EU-27 India Verenigde Staten
6 4 2 0 Bron: Oil World. Hamburg
1996
2008 Productschap Margarine, Vetten en Oliën
18
4 Binnenlandse afleveringen NL Binnenlandse afleveringen van vetten en oliën in 1996 Techniek 15%
Levensmiddelen industrie 47%
Techniek 22%
Levensmiddelen industrie 52%
Diervoederindustrie 22%
Diervoederindustrie 38% Bron: MVO
Binnenlandse afleveringen van vetten en oliën in 2008
(incl. Energietoepassingen)
Bron: MVO
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
(incl. Energietoepassingen)
19
4 EU productie plantaardige oliën 2008 EU productie plantaardige oliën, 2008 15,4 miljoen
Zonnebloem olie 13%
andere oliën 3%
Olijfolie 15%
Raapzaad olie 52%
Soja olie 17% source: Oil World, 2009
Product Board for Margarine, Fats and Oils
20
4 olie import en export NL 2008 Import
Export
Andere Other landen countries 2,6% VS 1% 35,2%
European Union 20%EU Other European 22,6% countries 3%
Totaal Total € 5,7 € 3,4 miljard billion
America 44%
Andere Europes e landen 5,9%
Asia 32%
VS 1,2%
Other countries Afrika 1,3% 3% Asia 2% Andere Europes Africa 3% e landen 4,9%
Other European countries 5%
Andere landen 1,1%
Total Totaal € 3,1 € 4,5 billion miljard
European EU Union 91,5% 87%
Azie 33,7%
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
21
4 Prijsontwikkeling plantaardige oliën Price crude vegetable oils, 2000 - 2009 €/100 130
Palm oil, cif R'dam
120
Rape oil, Dutch, ex mill 110
Soybean oil, Dutch, ex mill 100
Sunflow eroil, cif R'dam
90 80 70 60 50 40 30 20 1
2
3
4
2000
1
2
3
2001
4
1
2
3
2002
4
1
2
3
2003
4
1
2
3
4 1
2
3
2004 2005 quarter/year
4
1
2
3
2006
4
1
2
3
2007
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
4
1
2
3
2008
4
1
2
3
4
2009
22
4 Prijsontwikkeling dierlijke vetten Prijsverloop van dierlijke vetten 850
euro/1.000 kg
800
gesmolten rundvet
750
gesmolten varkensvet
700
bleachable fancy tallow
650 600 550 500 450 400 350 300 250 2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
2008
2009
23
Op de hoogte blijven?: MVO Nieuwsbrief Biobrandstoffen http://www.mvo.nl/Kernactiviteiten/Duurzaamheid/Bio brandstoffen/Nieuwsarchief/tabid/178/language/nlNL/Default.aspx Frank Bergmans
[email protected] Tel. 070-3195150
Productschap Margarine, Vetten en Oliën
24