BIM .... Efficiency, Kwaliteit en Euro,s BIM …. Een kwestie van volharding BIM …. Nieuw elan in een veranderende bouw & installatie wereld
Even voorstellen…… • • • • • • • •
Aart van Gelder Lid MAR TVVL BIM adviseur Uneto-Vni Lid Bouw Informatie Raad ARTA consultancy –BIM support Commissaris ASVB bouw Commissaris 2BA B&I datapool Voorzitter Stichting WOI
Wandelen door BIM land…… • • • • • • •
BIM voorgeschiedenis Wat is BIM? BIM spelersveld Waarom BIM toepassen? Waar staan we nu? BIM ontwikkelingen BIM toekomst
•
Bijlage : Bronvermelding rapporten en contact gegevens
BIM …voorgeschiedenis
BIM voorgeschiedenis • • • • • • • • •
75 “Building Descript System” BDS Ch Eastman/USA 80 Product Information Model PIM Europa/Finland/UK 80 Building Products Model USA BPM USA 80 Architecten PC tekenen in layers 86 Building Modeling/R.Aish/USA 82 Autodesk en Archicad opgericht 85 Bentley opgericht 90 CAD tekenen (DWG files) 92 Building Information Model BIM NL/Nederveen&Tolman/TUDelft • 00 Building Graphics Modeling/ BGM • 02 Autodesk neemt Revit over • 05 BIM in NL / architecten koplopers
Development of BIM definition Bron: Development BIM definition 1975-2013/ M.S.Fathi
BIM voorgeschiedenis NL….. “Wie het verleden niet kent, zal de toekomst nooit begrijpen” • Jaren 80/90 (volharding) Info Centrum Uneto- ETIM model- Artikel classificaties • Jaren 90/00 (acceptatie) Instalnet/G@bi- artikelbestanden en beheer data pool “Modelling Multiple Views on Buildings”/Nederveen /Tolman/BIM • Jaren 00/10 (terugval en vernieuwing) Bouwfraude-Cultuurshock-Trendbreuk Regieraad- PSIbouw-BIR-Opdrachtgevers platform Meerdere Objecten bibliotheken (STABU-2BA-CHEOBS-Prorail) 2BA-3D-BIM-Duurzaamheid-DBFMO-PPS-LLC-LBC-ICT in de bouw • Jaren 10/15 (volharding en acceptatie) BIM gebruik-Open standards- B&I data pool-BIMbreed-Maintance EIM RT-UOB-CB-NL-BIMGebouwdossier
WAT IS BIM ?
oed in.... Automotive
Vliegtuigbouw
BIM is al jaren gemeengoed in de…..
. s
Staalbouw
Scheepsbouw
BIM ….wat is het niet? • • • • • • •
3D CAD applicatie software Revit,Bentley,Archicad of anderzins Alleen maar IT 1 model of data bestand Perfect en/of compleet Vervanging van mensenwerk
BIM… wat is het wel?
• • • • • •
Bouwwerk Information Model(ing) Virtueel bouwen Bouwwerk Information Management BIMmen iBIM BIMbreed- BIM@ketenintegratie
BIMbreed • BIM is een Bouwwerk Informatie Model, gemaakt en toegepast bij een werkmethodiek van integraal ontwerpen, bouwen en onderhouden van een bouwwerk.
• Het informatie model omvat alle relevante informatie van het bouwwerk (geintegreerd) gedurende de gehele levenscyclus van het bouwwerk vastgelegd in een of meerdere databanken en waarmee alle betrokken bouwpartners informatie digitaal met elkaar kunnen uitwisselen. • Op basis van deze integrale informatie wordt de samenstelling van het bouwwerk in 3D gevisualiseerd en toegepast om het bouwwerk te ontwerpen, engineeren, bouwen en onderhouden. • Het BIM model kan verrijkt worden met software applicaties op gebied van rekenen en tekenen, planning ,budgettering, logistiek en onderhoud.
• BIM is een (project)management methodiek voor ontwerp,uitvoering en onderhoud van projecten
BIMbreed
BIMbreed..is nog ver weg
BIM….Spelersveld
BIM spelersveld…groot en divers • • • •
• • •
Opdrachtgeversplatform RWS-RVB-DEF-PRORAIL-GG-AEDES Branche organisaties BNA-NLING-BNL-UNETOVNI-FME Bouw Informatie Raad Opdrachtgeversplatvorm-5 Branche org. Kennisinstituten ISSO-CROW-GEONOVUM-STABU-2BA-TNO KETENSTANDAARD-BIMLOKET-SBRCURnet BuildingSMART Gebruikers Architecten-Adviseurs-Installateurs-Bouwers Fabrikanten/Leveranciers/Groothandel FEDET-HIBIN-VNTB-VBI CAD software leveranciers Stabiplan-Cadac-Itannex-DDS-Arkey-Magicad
Bouw Informatie Raad • • • • • • •
Regie BIM implementatie NL Acceleratie BIM in NL BIM leidraad BIMloket (open standards) BIM opleidingen (HBO-MBO) BIM kenniskaarten Nat BIM Protocol (checklist BIM contracten) • Open Standards COINS-VISI-CB-NL • Onderzoek BIM maturity/ TU Twente/juni 2014 • BIM praktijk congres (jaarlijks)
Architecten • • • • • • • •
76% gebruikt BIM* 28% vindt zich koploper* 35% in de achterhoede* 8% BIM alleen voor intern gebruik* BIM ontwerp (3D0 en marketing tool Digitaal ontwerpen Weinig BIM overleg met ketenpartners Branche Innovatie Contract TNO-BNA-BNL-UNETOVNI • BNA en TVVL/integraal ontwerpen kenniskaarten • Koplopers arch. Buro,s RAU, ONL * Bron : BNA verdiepingsonderzoek /2015
Bouwers • Bouwers BIM gebruik NL 58%*
• 5% gebruikt altijd BIM* • 22% gebruikt BIM bij >50% vd projecten* • Geen gedragen BIM strategie van uit de branche BNL • Ontwikkelen BIM tools laat men aan de markt
• Gezamenlijke B&I data pool komt niet van de grond (van,voor en door de branche) * Bron ABNAMRO rapport “Bimen in de bouw/jan 2015
Adviseurs* • • • • • • • •
44% BIM gebruik (level1/2) bij 0-20% projecten 12% BIM gebruik (level1/2)bij 20-40% projecten BIM breed toegepast Koplopers/goede volgers Sterk wisselend beeld Internationaal Strategische criteria < processen en procedures
* Bron : EIB Monitor Bouwketen/D.Holtackers juli 2014
Installateurs • Nederland BIM koploper in EU(W)* • Installaties ector aan kop ontwikkelen BIMbreed tools (ETIM RT ,UOB, BIMGebouwdossier • Install. sector gedragen BIM strategie • Installateurs scoren laag BIM gebruik NL (E 33%) (W 56%)** • Installateurs maken forse inhaalslag • 7% installateurs is in 2015 gestart met BIM
* Bron :European Mech.Install.monitor/UPS/ juni 2015 ** Bron: Bouwkennis/UPS Marketing/juli 2015
Waarom BIM TOEPASSEN….?
Waarom BIM toepassen…? • Kwaliteitsverbetering • Minder overdracht momenten • Data : 1x invoeren / hergebruik uniforme uitwisseling in keten • Hogere efficiency, meer euro,s • Effectievere voorbereiding • Verlaagt faalkosten/clashcontrol • Duurzaam en lean bouwen • Integraal Design, Constuct & M • < Total cost of ownership • Kortere doorlooptijd • Opmaat naar ketenintegratie/ betere samenwerking
Waarom BIM toepassen…?
BIM randvoorwaarden • • • • • • • • • •
1 taal Open standaarden !! Uniforme afspraken stelsels Interoperabiliteit software!! Ketenintegratie Breed branche overleg BIM Kennis deling Transparantie & vertrouwen Andere manier van (samen)werken(cultuurverandering) Van ,voor en door de branche/zonder winst oogmerk
Bezint eer ge begint bedenk wel dat ………….. • • • • • • • • •
BIM strategie issue directie Kost gaat voor de baat Investeringen (sw/hr) Personeel opleiden Andere competenties Cultuuromslag- Gedrag Organisatie veranderingen Andere wijze (samen)werken Lange weg naar succes
Zo erg is het nu ook weer niet…..
BIM levels groeien van little bim naar BIG BIM Level 0 Documenten Bestek/tekeningen • Level 1 Objecten 3D-CAD • Level 2 Samenwerking met ketenpartners /data bases • Level 3 Integratie, Life cycle Building Information Management Level 0 en 1 : little bim , level 2 en 3 : BIG BIM
BIM levels
BIM WAAR STAAN WE NU ?
BIM gebruik in Europa/USA* • • • • • • • • • • •
Finland Zweden Denemarken UK Duitsland Frankrijk Nederland USA Japan Z-Korea Australie
50% (level2/3) 30% (level 2/3) 25% 35% (level 2/3) 36% 38% 29% (level 2/) 79% 43% (level 2/3) 52% (level2/3) 71% (level2/3)
*bron BuildingSmart McGraw Hill /2014
BIM adoptie in NL 2015* • • • • • • •
29% van de projecten zijn BIM projecten 76% van de architecten gebruikt BIM 58 % van de bouwers gebruikt BIM 56% van de W installateurs gebruikt BIM 33% van de einstallateurs gebruikt BIM 30% van de niet BIM gebruikers start 2015/2016 25% van alle partijen gaat BIM NIET gebruiken
• Fabrikanten/Leveranciers vinden hun rol en positie onduidelijk in het in BIM proces • FME in overleg met producenten/leveranciers over toepassen van BIM/ETIM/ETIM RT/UOB • HIBIN gaat standaards ETIM en Sales@in de bouw toepassen
*bron: Bouwkennis/UPS Marketing Consultancy/ juli 2015
BIM gebruik NL (B-E-W) 72% van de markt partijen maakt in een of andere vorm gebruik van BIM bron : Rapport “BIMmen in de bouw.ABN-AMRO dd jan 2015
BIM gebruikers ervaringen* • 85% BIM heeft pos effect op samenwerking, voorbereiding, uitvoering en eindresultaat v.h. project • 60% door BIM betere onderscheiding concurrenten • 50% BIM vergroot markt aandeel • 65% BIM beter imago bedrijf • 32% BIM is breed toepasbaar in alle bouw sectoren • 25% BIM meest geschikt voor kantorenbouw • 23% BIM alleen geschikt voor nieuwbouw • Voordelen pas na langere periode zichtbaar • 27% van alle partijen vindt baten > kosten • 58% van de heavy users vindt baten > kosten •
Bron : Rapport “BIMmen in de bouw” ABNAMRO dd jan 2015
BIM knelpunten* bron Bouwkennis rapport juli 2015
BIM knelpunten • onvoldoende toepassing open standaarden • Interoperabiliteit SW pakketten onvoldoende • BIM pakketten niet altijd uitwisselbaar (B-E-W) • Standaardisatie objecten nog in ontwikkeling(UOB) • Verwachte output BIM model(LOD,s) (BIM uitvraag)
Open standaarden
Open standaarden 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
IFC ETIM S@lesindebouw CB-NL COINS VISI Nat Bim Protocol NL-sFb GB-CAS NLCS IMGeo CityGML
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
Industry Foundation Classes (int) Europees Technisch Info Model(int) Berichten standaard (XML) Concepten bibliotheek(semantiek) Integratie processen & systemen Communicatie afspraken projecten Juridische en operationele afspraken Classificatie bouwdelen en systemen Info 2D CAD tekeningen CAD standaard GWW sector 3D geo informatie uitwisseling International GIS standaard
Open standaarden……… zijn de verborgen dienaars voor de gebruikers
Standpunt gebruikers is simpel : • • • •
Zit onder de motorkap… Boeit ons niet echt…….. Moet gewoon werken…. De auto moet rijden…….
HELAAS WERKT HET NIET ZO WANT ER IS WEL EEN PROBLEEM
Open standaarden • • • • • •
Probleem Nog onvoldoende toepassing OS Geen interoperabiliteit (CAD sw) Onvoldoende standaard product data van (bouw)fabrikanten Nog geen standaard Uniforme Objecten Bibliotheek (UOB) Vrijwel nog geen Branche overleg bouw en fabrikanten Geen bouw data pool met content
Dit lost niets op
Open standaarden Oplossing • Branche overleg met fabrikanten inzake ETIM RT produkt data (pending)(FME)
• CAD sw lev “plug in” gebruiken voor de Uniforme Objecten Bibliotheek • Bouwers/BNL kies voor een gezamenlijke Bouw & Installatie data pool van, voor en door de branche • Gebruikers dwing Uw klant wens af bij Fabrikanten en CAD leveranciers!!
Samen om tafel
BIM ..ontwikkelingen
BIM ontwikkelingen (1) • • • • • • • • • •
Van Bouw Information Model(ing) naar Bouw Information Mgt ETIM Bouw standaard beschikbaar (jan 2015) ETIM Rekenen & Tekenen (parameters) beschikbaar (nov 2015) Project” Uniforme Objecten Bibliotheek “ in uitvoering (mrt 2016) Gedeeltelijke standaardisatie CAD software leveranciers (UOB) Oprichting BIM loket (april 2015) (beheer open standaards) Dutch Revit Standaard (DRS)/onderhoud standaard/BCF/COBIE Fusie ETIM en S@lesindebouw (Ketenstandaard)(mei 2015) BIM project beheer&onderhoud/ Gebouwdossier gestart (apr 2015) Acad. Ziekenhuizen stellen BIM eisen (CE/Gebouwdossier)
BIM ontwikkelingen (2) • • • • • • • •
Combi bedrijven geen gedeelde visie over B & I data pool Fabrikanten blijven achter aanleveren standaard product content FME werkgroep digitalisering opgericht (fabrikanten)(ETIM) Branche regie Bouw fabrikanten vrijwel nihi BIM leidraad (BIR), RVB BIMnorm, ISSO publicatie BIM processing BIM opleiding MBO-HBO-UO BIM (engineer,regiseur/coordinator) Opdrachtgevers schrijven >meer BIM voor bij aanbestedingen BIR en BIMloket bijeenkomst 9 febr 2016 RVD start overleg OG / heldere BIM uitvraag (info behoefte) RWS start overleg OG/ON impact • RVD BIM norm wordt herzien • RVD en Uneto-Vni overleg inzake BIMgebouwdossier
BIM gebruik toekomst* • 30 % werkt in de bouw kolom niet met BIM Van deze groep start 20% in 2015 met BIM • 5% start in 2016 met BIM • 21% start na 2017 • 33% gaat nooit BIM gebruiken • 21% weet niet/geen mening
*Bron : ABNAMRO Rapport ”Bimmen in de bouw/jan 2015
BIM toekomst 2020 • • • • • • • • • • • • •
BIMbreed stap voor stap toepassen BIMGebouwdossie meerjarig onderhoud/COBIE standaard BIM facilitair/vastgoedbeer/asset management Gezamenlijke bouw en installatie data pool Uniforme Objecten Bibliotheek operationeel BIM industrieel bouwen/3D printing/prefab/ BIM integratie in ERP BIM tool data mgt/inventarisatie/analyse/monitoring Keurmerk data /validatie BIMloket beheer en onderhoud openstandaarden BIM koppeling sensortechnologie en monitoring Invloed wet & regelgeving/EU productvernatwoordelijkheid WABO en omgevingswet (2017)
Tot slot • BIM gewoon DOEN ! • BIM een kwestie van Visie/Geloof Passie/Liefde Volharding/Hoop • En een hoger resultaat
Bron vermelding rapporten en contact gegevens • • • • • • • • • • •
BouwKennis/UPS Marketing consultancy BIM rapport dec 2013 BouwKennis/UPS Marketing consultancy BIM rapport juli 2015 ABNAMRO/Bouwkennis rapport “Bimmen in de bouw” jan 2015 BNA rapport Verdiepingsonderzoek BIM/juni 2015 European Architectual Barometer report/Q4/2015 (UK,BE,IT,DE,NL,SP) McGraw Hill Constr. Business Value of BIM Global Markets/2014 McGraw Hill Constr. Business Value of BIM for Owners/2014 BIR Maturity BIM onderzoek/TU Twente/maart 2014 NBS National BIM Report 2015/Newcastle/UK Development of Building Information Model/A Latiffi/M.S Fathi(1975-2013) “BIG BIM, little bim”/Finith Jernigan/Site Press/2008
- Mob 06 53 25 34 96
ARTA BV Ameroever 4926 ED Lage Zwaluwe
TEL 0168 48 6039 MOB 06 53 25 34 96 Email
[email protected] www.arta-consultancy.nl
