Bijlage: De belangrijkste startvragen
Wat voor soort praktijk wil je starten? Eerstelijns psychologische zorg of tweedelijns GGZ? Een solopraktijk, een groepspraktijk of een franchisepraktijk? Zie: hoofdstuk 5 en 8. Waar wil je de praktijk huisvesten? Aan huis, in een gezondheidscentrum of elders? Zie: hoofdstuk 2. Welke rechtsvorm kies je? Bij een solopraktijk meestal een eenmanszaak, bij samenwerkingsverbanden vaak een vorm van vennootschap. Zie: hoofdstuk 2. Wat is je focus en je basisboodschap? Wat voor soort hulp ga je bieden aan welk type clie¨nten? Zie: hoofdstuk 3. Hoe komen clie¨nten in jouw praktijk? Welke verwijzers wil je en hoe zorg je ervoor dat die verwijzers de juiste clie¨nten naar jou verwijzen? Zie: hoofdstuk 4.
D. Bouman, De ondernemende psychotherapeut, DOI 10.1007/978-90-313-8189-0, © 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Bijlage: De belangrijkste startvragen
Voor welk type praktijksoftware kies je? Maak een keuze uit de verschillende softwarepakketten, waarbij je vooral kijkt of die software jou nu en in de toekomst voldoende ondersteunt. Zie: hoofdstuk 7 en 8. Heb je jezelf bekendgemaakt via Algemeen Gegevens Beheer? Meld je aan bij Vektis en ontvang twee AGB-codes, zowel voor je praktijk als voor jou als zorgverlener. Vraag eventueel ook meteen een UZI-pas en -kaartlezer aan bij het UZI-register. Werk je in de tweede lijn, meld je dan ook aan bij het DIS. Zie: hoofdstuk 8. Sluit je contracten met zorgverzekeraars af, en zo ja, met welke? Zoek de websites en contactpersonen op van de verschillende zorgverzekeraars en sluit waar dat kan digitaal contracten af, of neem contact op met de contactpersonen (zie daarvoor www.nvvp.nl) en sluit schriftelijke contracten af. Vraag een Vecozo-certificaat aan, zodat jouw praktijksoftware facturen via Vecozo naar de zorgverzekeraars kunt sturen. Zie: hoofdstuk 8. Heb je de administratie goed geregeld? Bepaal of je de praktijkadministratie helemaal zelf wilt doen of een deel daarvan uitbesteedt. Zoek in elk geval een goede accountant of administrateur voor het opstellen van de jaarrekening. Zie: hoofdstuk 7.
131
Literatuur
Alphen, F. van (2008). FNV: vaklui ontvluchten bedrijven. De Volkskrant, 2 september 2008. Bezuur, N. & Mierlo, R. van (2009). De winstgevende tandartspraktijk – Praktische strategiee¨n voor de tandarts-ondernemer. Houten: Prelum Uitgevers. Boomen, T. van den & Hoeflaken, W. van (2008). Handboek Zelfstandigen 2008/2009. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds. Brink, G. van den, Jansen, T. & Pessers, D. (2005). Beroepszeer. Waarom Nederland niet goed werkt. Amsterdam: Boom/SUN. Commissie van Overleg Sectorraden (2006). Mentaal kapitaal. Den Haag. Gael, M. van (1998). Als de chirurg in eigen vingers snijdt... Over de grenzen van de psychische draagkracht van de psychotherapeut. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24, 7790. Grodzki, L. (2000). Building your ideal private practice. New York/London: W.W. Norton. Grodzki, L. (2003). Twelve months to your ideal practice – a workbook. New York/London: W.W. Norton. Grodzki, L. (2006). Triage for your practice. Psychotherapy Networker, September/October. Grodzki, L. (2007). Harnessing the winds of change. Psychotherapy Networker, July/ August. Hoof, F. van, Fotiadis, L., Vijselaar, J. & Hasker, J. (2008). Trendrapportage GGZ 2008 – deel 1, organisatie, structuur, financiering. Utrecht: Trimbos Instituut. Jarvis, J. (2009). What Would Google Do? New York: Harper Collins Publishers. Land, H. van ’t, Grolleman, J., Mutsaers, K. & Smits, C. (2008). Trendrapportage GGZ 2008 – deel 2, toegang en zorggebruik. Utrecht: Trimbos Instituut. Hilderink, I., Vink, M., Land, H. van ’t & Fotiadis, L. (2008). Trendrapportage GGZ 2008 – deel 3 kwaliteit en effectiviteit. Utrecht: Trimbos Instituut. Ko¨sters, L. (2009). Sterke groei zelfstandigen zonder personeel. CBS: Sociaal economische trends, 3e kwartaal 2009. Kroes, A. & Bosman, J.J. (2007). Handboek paramedisch ondernemen. Bergen: Diverti. Lauteslager, M. (2006). Het evidence-beest heeft kuren. Gebruik en misbruik van EBP, RCT- en EST-methodologie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 32, 347-366. Madanes, C. (1996). Geld in relaties – de verborgen rol van geld bij problemen in gezin en familie. Baarn: Intro. NVVP (2007). Strategie Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychotherapeuten. Utrecht. NVVP (2008). Kwaliteitscriteria voor de vrijgevestigde psychotherapiepraktijk. Utrecht. PCKwadraat (2009). Onderzoek – Grootschaligheid in de zorg loont niet. Zorgmarkt.nl, 12 november 2009. Romme, K. (2004). Calimeromarketing – waar kleine bedrijven groot in kunnen zijn. Schiedam: Scriptum.
D. Bouman, De ondernemende psychotherapeut, DOI 10.1007/978-90-313-8189-0, © 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Literatuur
San Giorgi, M. (2008). Voorkruipzorg logisch gevolg van marktwerking. Trouw, 24 november 2008. Scholten, M. & Tabak, L. (2009). Handboek zelfstandig ondernemen in de zorg. Bergen: Diverti. Smulders, P., Houtman, I. & Bossche, S. van den (2009). Zwaar werk en vervroegd pensioen. Economisch Statistische Berichten, 94, nr. 4572. Trommelen, J. & Visser, E. de (2009). Welzijn in tehuis los van kwaliteit. De Volkskrant, 19 december 2009. Yalom, I.D. (2001). Therapie als geschenk. Amsterdam: Uitgeverij Balans. Zevenbergen, L. (2007). En nu laat ik mijn baard staan – creatief ondernemen & sprankelend inspireren. Amsterdam/Antwerpen: Business Contact. Zichtbare Zorg GGZ/Inspectie voor de Gezondheidszorg (2009). Inzicht in kwaliteit.
133
Internet
Beroepsverenigingen: www.nvvp.nl – Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten www.psychotherapie.nl – Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie www.psynip.nl – Nederlandse Instituut van Psychologen www.nvvp.net – Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie www.lve.nl – Landelijke Vereniging van Eerstelijnspsychologen www.fgzp.nl – Federatie van Gezondheidszorgpsychologen Overheid www.minvws.nl – Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport www.belastingdienst.nl – Belastingdienst Toezicht en uitvoeringsorganen www.nza.nl – Nederlandse Zorgautoriteit www.nma.nl – Nederlandse Mededingingsautoriteit www.cbpweb.nl – College Bescherming Persoonsgegevens www.cibg.nl – CIBG, onder andere verantwoordelijk voor zorgregisters en identiteitsbeheer in de zorg www.ribiz.nl – Registratie en informatie beroepsbeoefenaren in de zorg (w.o. BIG-register) www.cbog.nl – College voor de Beroepen en Opleidingen in de Gezondheidszorg www.cvz.nl – College voor Zorgverzekeringen www.dbconderhoud.nl – Stichting DBC-Onderhoud www.disportal.nl – DBC Informatiesysteem (DIS)
D. Bouman, De ondernemende psychotherapeut, DOI 10.1007/978-90-313-8189-0, © 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Internet
Zorgverzekeraars www.zn.nl – Zorgverzekeraars Nederland www.vektis.nl – Dienstverlener voor zorgverzekeraars op het gebied van data, informatie, gegevensuitwisseling en administratieve processen www.agbcode.nl – Website voor het aanvragen, opzoeken of wijzigen van een AGB-code www.vecozo.nl – Veilige Communicatie in de Zorg, declaratieportaal zorgverzekeraars Clie¨nten/consumenten GGZ www.platformggz.nl/lpggz – Landelijk Platform GGZ www.eiggenwijzer.nl – Innovatieve interventies GGZ vanuit clie¨ntenperspectief Kwaliteit www.conoggz.nl – Expertisecentrum voor beroepen in de GGZ www.ggzrichtlijnen.nl – Multidisciplinaire richtlijnen in de GGZ www.zichtbarezorg.nl – Website over prestatie-indicatoren, onder andere in de GGZ www.psycarenederland.nl – Online kwaliteitssysteem van CareMetrics en UVIT www.reflectum.nl – Online kwaliteitssysteem Reflectum www.myoutcomes.com – Amerikaans online kwaliteitssysteem Burgerservicenummer www.burgerservicenummer.nl – Informatiewebsite overheid over burgerservicenummer www.uziregister.nl – Unieke Zorgverlener Identificatie (UZI) Register www.sbv-z.nl – Sectorale Berichten Voorziening in de Zorg (opvragen BSN) www.infoepd.nl – Informatiepunt BSN in de zorg en landelijk EPD Overige www.kvk.nl – Kamer van Koophandel www.praktijkinfo.nl/ggz – Snel en eenvoudig een eigen website maken www.kiesbeter.nl – Uitgebreide zoekmachine voor alle zorgaanbieders
135
Dankwoord
Het schrijven van dit boek is voor mij de afsluiting van een periode waarin ik als bestuurder actief was in de Nederlandse Vereniging van Vrijgevestigde Psychologen & Psychotherapeuten (NVVP), eerst kort als vice-voorzitter en in de jaren 2003-2009 als voorzitter. Dat waren enerverende en leerzame jaren en ik ben heel veel leden van de NVVP dank verschuldigd voor de loyale samenwerking, gericht op meer en sterkere vrijgevestigde praktijken. Ik noem met name de bestuursleden uit die periode: Johannes, Ton, Wim, Jaap, Marga, Ieke, Anneke, Marian en Elsbeth. Daarnaast dank ik mijn meelezers, die in verschillende stadia commentaar op mijn tekst hebben geleverd: Bert, Karel, Arnoud en Ieke. Het spreekt vanzelf dat ik als enige verantwoordelijk ben voor de uiteindelijke tekst. Dick Bouman
D. Bouman, De ondernemende psychotherapeut, DOI 10.1007/978-90-313-8189-0, © 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Over de auteur
Dick Bouman (1952) is klinisch psycholoog en psychotherapeut. Hij deed de School voor de Journalistiek en studeerde aansluitend Klinische psychologie aan de Rijksuniverseit Utrecht. Van 1978 tot 1988 werkte hij met zeer langdurig opgenomen chronisch psychiatrische patie¨nten in Utrecht, van 1988 tot 1993 in de sociale psychiatrie in Den Haag en vervolgens tot 2000 op de afdeling psychotherapie van een Riagg in Den Haag. Hij specialiseerde zich in de systeemtherapie en de clie¨ntgerichte psychotherapie. Sinds 2000 werkt hij in z’n eigen praktijk. Website: www.dickbouman.nl
D. Bouman, De ondernemende psychotherapeut, DOI 10.1007/978-90-313-8189-0, © 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
Register
aanbodgestuurd 53 aansprakelijkheid 30 aanvaardbare prijs 85 aanvullende verzekering 21 acceptatieplicht 10 activiteiten, variatie 64 administratie 94 administratieve belasting, DBC 120 adverteren 58 adviseurs, cirkel van 27 afscheid nemen 52 afsluiten van therapie 52 aftrekposten, belasting 97 AGB-code 116 agenda 95 Algemeen GegevensBeheer, zie AGB 116 altruı¨sme 91 ambulante zorg 14 angst 101 AOW 109 AOW-leeftijd 127 arbeidsongeschiktheidsverzekering 108 AWBZ 20, 113 basisboodschap 36, 43, 49 basishouding 75, 81 basisovertuigingen, geld 88 basispakket 10, 21, 86, 115 bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering 108 bee¨indigen praktijk 111 begin- en eindmeting 79 begroting 92 behandelduur, DBC 122 behandelprotocollen 78 behandeltijd 55 bejegening 81 belang clie¨nt/consument 19 belasting 96
belastingaftrek 97 Belastingdienst 28, 96 Belastingdienst, eisen 96 beroepsaansprakelijkheidsverzekering 108 beroepscode 111 Beroepscode psychotherapeuten 23 beroepscodes 81 beroepsverenigingen 16 beroepsverenigingen, zoekmachines 58 beroepszeer 9 betaling, DBC 121 betalingsvoorwaarden 106 betrokkenheid 55 bezuinigen 103 BIG-registratie 17 bijeenkomsten met collega’s 50 boekhouding 95 boosheid 101 BSN 123 BTW 97 bureaucratisering 9 burgerservicenummer, zie BSN 123 bv 30 Calimeromarketing 53 centrale sturing 10 certificaat, Vecozo 117 Checklist Praktijkmanagement 62 clie¨nten, kijk op kwaliteit 85 clie¨nteninformatie 105 clie¨ntennetwerk 51 clie¨ntgerichtheid 40, 54 clie¨nturen 98 College Tarieven Gezondheidszorg 10 competentie 69 concurrentie 85 concurrentie in de zorg 19 conditie, lichamelijk 129
D. Bouman, De ondernemende psychotherapeut, DOI 10.1007/978-90-313-8189-0, © 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
139
Register
continuı¨teit 55 contract met zorgverzekeraar 114 contracten 85 contracteren 20 contracteren, digitaal 118 controle 56 controle op verzekeringsrecht, zie COVcheck 117 COV-check 117, 123 DBC 20, 92, 94, 95, 100, 104, 114, 116, 117, 119, 120 DBC Informatiesysteem (DIS) 122 debiteuren 104 debiteurenrisico 115 declarabele uren 99 declareren 118 diagnose-behandelcombinatie, zie DBC 20 dienstverband 28 digitaal contracteren 118 digitalisering 38 DIS, zie DBC-Informatiesysteem 122 diversifie¨ren 64 Dodo-verdict 76 doelstellingen 44 domeinnaam 59 doorzetten 25 dossier 81, 95 dossierbeheer 111 drempelverlaging 50 DSM-classificaties 120 eclectisch 77 e-consult 57 eenmanszaak 29 eerstelijns psychologische zorg 38, 114 eigen bijdrage 119, 120 eigen verantwoordelijkheid 11, 92 eigen woning 30 eindmeting en begin- 79 emotionele uitputting therapeut 126 erkenning als GGZ-instelling 70 etalage 57 evaluatie door clie¨nt 80 evidence based 77 excelleren 69 expertise 33 externe validering 78 extramuralisering 14
factoring 104 factuur 95 feedbacksystemen 79 feminisering 17 financieel praktijkmanagement 90 financie¨le planning 92 fiscale oudedagsreserve 110 flexibiliteit 54 focus 32, 43 franchise 72 freelancen 28, 72 Freud 16 fysieke omgeving 83 gebruiksvriendelijkheid 80 geld 10, 26, 44, 88 geld verdienen 91 gezagsverhouding 28, 73 gezondheidscentra 72 GGZ-instelling, erkenning als 70 goodwill 110 groepspraktijk 29, 71 Handelsregister 29 hobby 61 homepage 57 huisartsenbrief 49 huisvesting 40 huisvesting praktijk 30 hulpaanbod 46 hulpbronnen 84 hulpverleners in loondienst 70 ideale clie¨nt 39, 47 identiteit clie¨nt 123 incasso 104 individualisering 38 informatie 83 informatieplicht 81 informatie-uitwisseling 56 inkomen, voorbeeld 98 inkomensafhankelijk tarief 102 inkomsten 92 inkomsten vergroten 103 inkomstenbronnen 20 integratie methoden 76 interactieve website 57 internet 56 intervisie 82, 128 introductie 42 introductie van jezelf 36
140
De ondernemende psychotherapeut
introductiebijeenkomsten 50 investeren 94 investeren in jezelf 69 invoegen 75 isolement 67 isolement, professioneel 128 jezelf onderscheiden 69, 83 juridisch ondernemerschap 28 Kamer Gezondheidszorgpsycholoog 86 Kamer Psychotherapeut 86 Kamer van Koophandel 29 Kamer van Koophandel, inschrijving 96 kansen op de markt 26 karakter van je praktijk 99 kennissen 69 keuzemenu, voorbeeld 65 keuzemogelijkheden 64 keuzevrijheid 20 keuzevrijheid clie¨nten 85 klachten, financie¨le zaken 102 klagen, ondernemers 26 kleine ondernemersregeling 98 klinische praktijk 77 korting 102 kosten 92, 99 kostenmaatschap 29 kwaliteit 38, 74 kwaliteit, kijk op 84 kwaliteit toevoegen 128 kwaliteit van zorg 11, 20 kwaliteitseisen 115 latente psychische problematiek 15 leefstijl 38 leeftijd therapeut 17 (leer)therapie 128 levensproblemen 15 liefde 101 lijfrente 110 logistiek 40 luisteren 75 maatschap 29 maatschappelijk verantwoord ondernemen 41, 45 maatschappelijke erkenning 16, 21 maatschappelijke ontwikkelingen 37 magneetmarketing 48 mannelijke eigenschappen 24
mannelijke inbreng 17 marketing 49 marketing by attraction 48 marketingvoordelen 53 marktanalyse 43 marktwaarde 100 marktwerking 10, 86 maximumtarieven tweedelijns GGZ 99 medicalisering 16 medisch model 76 meer werken 61 meesterschap 69 methoden 76 minder werken 61 missie 42, 43 MKB-vrijstelling 97 multidisciplinaire richtlijnen 77 MyOutcomes 80 naturapolis 119 Nederlandse Zorgautoriteit 19 netwerk 67 netwerk, clie¨nten 51 netwerk uitbreiden 68 netwerk uitbreiden, clie¨nten 84 netwerksamenleving 56 nieuwe zorgstelsel 12 nieuwsbrief 84 nota 18, 20, 115 NZa, zie Nederlandse Zorgautoriteit 19 omgaan met jezelf 127 ondernemerschap 8 ondernemerschap, juridisch 28 ondernemerscriteria 28 ondernemerskwaliteiten 24, 25 onderscheiden, jezelf 69, 83 ondersteuning 27, 84, 128 online DBC-registratie 105 online kwaliteitssystemen 79, 80 online netwerk 68 ontwikkelingen, maatschappelijke 37 open space 56 opfriscursussen 83 opleidingen 86 opleidingsplaatsen 86 optimistisch 25, 26 overhead 53 overheid, kijk op kwaliteit 85 overlijdensrisicoverzekering 109 overvloed 25
141
Register
pand, verzekeringen 108 passie 33 pensioen 109 personeel 39, 44, 70 personeel, verzekeringen 108 personeelsbeheer 71 persoonlijke goodwill 110 persoonlijke ontwikkeling therapeut 125 persoonlijke risico’s, verzekeringen 108 persoonlijke succesfactoren 41 planning 40 plezier in je werk 127 pragmatisch 25 praktijk als hobby 61 praktijk bee¨indigen 111 praktijk huren 31 praktijk kopen 31 praktijk verkopen 110 praktijkbeschrijving 43 praktijkgoodwill 110 praktijkmanagement, checklist 62 praktijkplan 42 praktijkrisico’s, verzekeringen 108 praktijksoftware 95, 116 praktijkvoering 81 prestatiecurve 79 prestatie-indicatoren 78 preventie 38 privacy 82 privacy, DBC 121 product 39 professioneel isolement 128 professionele praktijk 62 profileren op resultaten 66 promotiemarketing 48 PsyCareNederland 80 psychisch zwaar werk 127 psychische besmetting therapeut 127 psychische problematiek, latent 15 psychische problemen therapeut 126 psychotherapeut 7 push-marketing 48 RCT 78 rechtsbijstandverzekering 108 rechtspersoonlijkheid 29 rechtsvorm 29 Reflectum 80 register psychotherapeuten 17 rendement 33, 40 restitutiepolis 119
resultaten, profileren op 66 resultatenrekening 92 retourbericht 117 Riagg 21 risicoverevening 10, 85 Routine Outcome Monitoring 79 samenwerking 72, 101 scenario’s, geld 89 schaalvergroting 9 schuldgevoel 101 SMART-principe 44 snelheid 54 sociale kaart 51 sociale relaties therapeut 126 solopraktijk 71 sparen 110 specialismen 54 specialistische psychologische zorg 38 stand alone-programma 95 starten 94 startersaftrek 97 stichting 30 strategie 40 stress 15 succesfactoren, persoonlijke 41 succesfactoren, zakelijke 39 supervisie 128 tarief 99, 115 tarief verhogen 102 tekstverwerker 95 telefonisch spreekuur 50 terugkomdagen 83 tevredenheid 12 themamiddagen 84 therapeutische relatie en geld 105 therapie afsluiten 52 tijdklassen, DBC 121 toegankelijkheid zorg 85 toegevoegde waarde 83 toezicht 19 topsport 128 transparantie 11, 74, 78 transparantie, DBC 120 trends 37, 84 tweedelijns GGZ 114 tweedelijns psychologische zorg 38 tweedeling 11 typen relaties 67
142
De ondernemende psychotherapeut
uitgaven 92 uitgaven beperken 103 uitgaven GGZ 14 uurtarief 99 UZI-register 123 vaktherapeuten 70 VAR, zie Verklaring arbeidsrelatie 28 variatie in activiteiten 64 vasthoudend 25 vaststellen tarief 99 Vecozo 117 Vektis 116 vennootschap onder firma 29 vennootschap, openbare 29 vennootschap, stille 29 verbeterplan 82 vergoedingen, eisen 70 vergrijzing 17, 38 Verklaring arbeidsrelatie 28, 72 verkopen praktijk 110 verlengde arm 21 verplichte verzekeringen 107 vertrouwen 25, 55, 56 verwijsrelatie 51 verwijssysteem 49 verwijzen 52 verwijzersnetwerk 51 verwijzingen genereren 49 verwijzingen vragen 52 verzekerde zorg 18, 91 verzekeringen 107 verzekeringsrecht, controle op, zie COVcheck 117 vijf D’s 41 visie 34, 43 visitatie 82 volksverzekeringen 107 voor- en nametingen 84 voordelen instelling 60 voordelen kleine praktijk 60 voorkruipzorg 10 voorlichting 83 vraag naar GGZ 14 vraaggestuurd 53 vragenlijsten 79 vrijwillige verzekeringen 108
vrouwelijke eigenschappen 23 vrouwenberoep 17 waarde toevoegen 83 wachtlijst 47 wanbetalers 104 WBP 81 web based-applicatie 95 website 57, 84 website maken 57 werelden 68 werkdruk 15 werkrelatie 75, 91 Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen 109 Wet BIG 81 Wet marktwerking gezondheidszorg 19 Wet personenvennootschappen 29 wetenschappelijk onderzoek 77 wetten 81 WGBO 81 WKCZ 81 workshops 84 zakelijke doelstellingen 100 zakelijke succesfactoren 39 zelf betalen 91 zelf betalende clie¨nten 21 zelfopvatting, hulpverlener 18 zelfstandige zonder personeel 8, 28 zelfstandigenaftrek 97 Ziekenfondswet 20 zoekmachines 58 zorg voor jezelf 128 zorgaanbod 11 zorgconsumptie, toename 15 zorginkoopmarkt 19 zorgstelsel 18 zorguitgaven 22 zorgverleningsmarkt 19 zorgverzekeraars, kijk op kwaliteit 85 zorgverzekeringsmarkt 19 Zorgverzekeringswet 21, 107, 113 Zvw, zie Zorgverzekeringswet 21, 113 zwaar werk 126, 127 zzp, zie zelfstandige zonder personeel 8
