Bijlagen Bijlage 1 Figuur B 1.1 Schematische weergave van de belangrijkste naoorlogse kostwinnersbepalingen in de sociale verzekeringen Werknemersverzekeringen
Kring van verzekerden
WW (1952)*
WAO (1967)
ZW (1930)
Werknemers
Werknemers
Werknemers
• Uitgezonderd deeltijd • Uitgezonderd deeltijd • Uitgezonderd deeltijd huishoudelijk huishoudelijk huishoudelijk personeel in personeel in personeel in particuliere particuliere particuliere huishouding huishouding huishouding • WWV (1965-1987): uitsluiting gehuwde vrouw niet-kostwinster Verzekerd risico
Werkloosheid
Arbeidsongeschiktheid
Toegangsvoorwaarden
• Voltijdse beschikbaarheid Zorg voor jonge kinderen levert in het algemeen een grond op voor een uitzondering van deze regel
Vormgeving (hoogte en duur)
• 1969-1987 • 1949-1965 Differentiatie Minimumdagloonuitkeringspercentages bepalingen Alleen voor • 1969-1987 kostwinners Minimumdagloonbepalingen Alleen voor kostwinners
Ziekte
Financiering * Jaartal heeft betrekking op inwerkingtreding van de wet Bron: Eigen bewerking op basis van: Asscher-Vonk 2001b; Asscher-Vonk et al. 1973; Asscher-Vonk et al. 1974 en Driouichi 2004.
nwo-koopmans-def-prom.indd 240
29-10-2007 15:10:16
Bijlagen —
241
Volksverzekeringen
Kring van verzekerden
Verzekerd risico
AOW (1957)
AWW (1959-1996)
AAW (1976-1998)
Ingezetenschap
Ingezetenschap
Ingezetenschap
• Tot 1985 • Tot 1989 Gehuwde vrouw geen Alleen weduwe recht zelfstandig recht op op uitkering ouderdomspensioen
• 1976-1979
Ouderdom
Arbeidsongeschiktheid
• Eisen betreffende zorg • 1979 voor kinderen, leeftijd Invoering van en gezondheid entree-eis
Toegangsvoorwaarden
Vormgeving (hoogte en duur)
• Tot 1985 Onderscheid gehuwden (100%) en ongehuwdenpensioen (70%) • 1988-2015 AOW-toeslag
Financiering
• Tot 1985 vrouw niet premieplichtig
nwo-koopmans-def-prom.indd 241
Overlijden mannelijke kostwinner
Uitsluiting gehuwde vrouw
• Tot 1985 vrouw niet premieplichtig
29-10-2007 15:10:16
242
— De beheersing en verdeling van het zorgrisico
Bijlage 2 Figuur B.2.1 Schematische weergave veranderingen Werkloosheidswet Toegang
Duur
Hoogte
Werkloosheidsverzekering Stb. 1949, no. J 423
Referte-eis 78 dagen
Maximaal 13 weken Indien geen recht op wachtgeld maximaal 21 weken
Loongerelateerd Differentiatie uitkeringsstructuur (60%, 70%, 80% dagloon)
Wachtgeldverzekering
Referte-eis 156 dagen in Maximaal 8 weken 12 maanden
Werkloosheidswet 1952
Loongerelateerd (80% dagloon)
Wijzigingen 1965 Maximaal 26 weken
WW Stb. 1964, no. 484
Referte-eis 78 dagen en zes weken aaneengesloten
WWV Stb. 1964, no. 485
Maximaal 2 jaar Referte-eis 78 dagen en zes weken aaneengesloten Uitsluiting van gehuwde vrouw (niet- kostwinster)
80% dagloon Uniformering uitkeringsstructuur 75% dagloon
Stelselherziening van de werkloosheidswet 1987 (nWW) WW Stb. 1986, no. 566
26 uit 52-wekeneis
Maximaal 0,5 jaar
Verlengde WW-uitkering
3 uit 5-jareneis (duurvoorwaarde)
70% dagloon Maximaal 4,5 jaar Afhankelijk van werkelijk en fictief arbeidsverleden
Vervolguitkering
nwo-koopmans-def-prom.indd 242
Personen < 57,5 jaar: maximaal 1 jaar Personen > 57,5 jaar: maximaal 3,5 jaar
70% dagloon
70% wettelijk minimumloon
29-10-2007 15:10:16
Bijlagen —
Toegang
Duur
Hoogte
WW Stb. 1994, no. 955 Kortdurende uitkering
26 uit 39-wekeneis
Maximaal 0,5 jaar
70% wettelijk minimumloon
Loongerelateerde uitkering
26 uit 39-wekeneis 4 uit 5-jareneis
70% dagloon Maximaal 5 jaar Afhankelijk van werkelijk en fictief arbeidsverleden
243
Wijzigingen 1995
Personen < 57,5 jaar: maximaal 2 jaar Personen > 57,5 jaar: maximaal 3,5 jaar
Vervolguitkering (afgeschaft per 1 januari 2004)
70% wettelijk minimumloon
Wijzigingen 2005 WW Stb. 2004, no. 594
Gedeeltelijke afschaffing Grotere rol feitelijk verzorgingsforfait arbeidsverleden
Wijzigingen 2006 WW Stb. 2006, no. 167 Stb. 2006, no. 303 Basisuitkering
Verlengde uitkering
nwo-koopmans-def-prom.indd 243
26 uit 36-wekeneis
Maximaal drie maanden
75% dagloon eerste twee maanden 70% dagloon derde maand
26 uit 36-wekeneis 4 uit 5-jareneis
Maximaal 35 maanden
70% dagloon
29-10-2007 15:10:16
244
— De beheersing en verdeling van het zorgrisico
Figuur B 2.2 Schematische weergave veranderingen Ziektewet Toegang
Duur
Hoogte
Ziektewet 1930 Ziektewet Stb. 1913, no. 204 Stb. 1929, no. 329
Inkomensderving wegens 26 weken 1947: uitbreiding naar ziekte 52 weken 1967 Inkomensderving wegens gebrek 1967 Afschaffing loongrenzen
80% dagloon 1985: verlaging tot 75% dagloon 1986: verlaging tot 70% dagloon
Wet terugdringing ziekteverzuim (TZ) 1994 TZ Stb. 1993, no. 750
Gedurende eerste zes weken loondoorbetalingsplicht werkgever
52 weken
70% dagloon
Wet uitbreiding loondoorbetalingsplicht bij ziekte (WULBZ) 1996 WULBZ Stb. 1996, no. 134
Loondoorbetalingsplicht 52 weken 52 weken werkgever
70% dagloon
Wet verlenging loondoorbetalingsverplichting bij ziekte (WVLBZ) 2004 WVLBZ Stb. 2003, no. 555
nwo-koopmans-def-prom.indd 244
2 jaar
70% dagloon tweede ziektejaar geen wettelijke minimumloongarantie Bovendien over twee ziektejaren (inclusief bovenwettelijke aanvullingen) maximaal 170% dagloon
29-10-2007 15:10:16
Bijlagen —
245
Figuur B 2.3 Schematische weergave veranderingen wettelijke regelingen arbeidsongeschiktheid Toegang
Duur
Hoogte
Ongevallenwet (OW) 1903 en Invaliditeitswet (IW) 1913/1919 Tot 65e jaar
OW Stb. 1901, no. 1
Risque professionel Arbeidscapaciteit Werklieden in verzekeringsplichtige bedrijven
IW Stb. 1913, no. 205 Stb. 1919, no. 623
Half jaar Risque social Verdiencapaciteit Werknemers die meer dan ƒ 1200 per dag verdienden
Bij volledige arbeidsongeschiktheid 70% laatstverdiende loon
Vaste bedragen
Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) 1967 WAO Stb. 1966, no. 84
Risque professionel en risque social Verdiencapaciteit Alle werknemers
Tot 65e jaar
Bij volledige arbeidsongeschiktheid 70% dagloon
Algemene Arbeidsongeschiktheidswet (AAW) 1976-1998 AAW Stb. 1975, no. 674
Alle ingezetenen tussen 15 en 65 jaar
Herziening in jaren tachtig en stelselherziening 1987 Stb. 1986, no. 561
1987 schrappen verdisconteringsartikel
1984 afschaffing minimumdagloonbepalingen 1985 Verlaging uitkeringspercentages
Regelingen jaren negentig Wet terugdringing beroep op de arbeidsongeschiktheidsregelingen (Wet TBA) Stb. 1993, no. 412
nwo-koopmans-def-prom.indd 245
Loondervingsuitkering: afhankelijk van leeftijd Vervolguitkering: Tot 65e jaar
Loondervingsuitkering: loongerelateerd Vervolguitkering: minimumloon en leeftijdsgerelateerde aanvulling
29-10-2007 15:10:16
246
— De beheersing en verdeling van het zorgrisico
Figuur B 2.3 Vervolg Toegang
Duur
Hoogte
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (Wet WIA) 2005 In beginsel onbeperkt, maar afhankelijk van de vijfjaarlijkse herkeuring
70% laatstverdiende dagloon Tijdelijke verhoging van het uitkeringspercentage naar 75% dagloon
Werknemers 35-80% Werkhervatting arbeidsongeschikt Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) 26 uit 36-wekeneis
Leeftijd c.q. arbeidsverleden Maximaal 5 jaar
Gerelateerd aan het laatstverdiende loon; 70% van het verschil tussen maandloon en nieuw loon
WGA loonaanvulling
Na afloop van WGA uitkering of indien men niet voldoet aan wekeneis voor WGA Inkomenseis; meer dan 50% verdiencapaciteit
In principe tot 65e levensjaar
70% van het verschil tussen maandloon en de resterende verdiencapaciteit
WGA vervolguitkering
In principe tot 65e Na afloop van WGA uitkering of indien men levensjaar niet voldoet aan wekeneis voor WGA Inkomenseis: minder dan 50% verdiencapaciteit
Wet WIA Stb. 2005, no. 572 Inkomensvoorziening voor volledig arbeidsongeschikten (IVA)
nwo-koopmans-def-prom.indd 246
Werknemers die duurzaam en volledig arbeidsongeschikt zijn
Percentage van het minimumloon, afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidspercentage
29-10-2007 15:10:16
Bijlagen —
247
Figuur B 2.4 Schematische weergave veranderingen Ouderdomswet Toegang
Hoogte
Duur
Invaliditeitswet 1913/1919 IW Stb. 1913, no. 205 Stb. 1919, no. 623
ƒ 104 per jaar Werknemers in loondienst die minder dan ƒ 200 per jaar ƒ 2 per week verdienen
Pensioengerechtigde leeftijd 70 jaar
Ouderdomswet 1919 OW Stb. 1919, no. 628
ƒ 3 per week
Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar
Flat-rate uitkeringen Gehuwden (100%) en ongehuwdenpensioen (70%)
Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar
Algemene Ouderdomswet (AOW) 1957 AOW Stb. 1956, no. 281
Alle ingezetenen tussen 15 en 65 jaar M.u.v. gehuwde vrouw
Verzelfstandiging en gelijke behandeling AOW 1985/1987 AOW Stb. 1985, no. 180 Stb. 1986, no. 563
Alle ingezetenen tussen 15 en 65 jaar
Flat rate uitkeringen Gehuwden en ongehuwde samenwonenden 50% minimumloon Alleenstaanden 70% minimumloon Alleenstaanden met kind < 18 jaar 90% minimumloon
Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar
Voorstel afschaffing toeslagen AOW
nwo-koopmans-def-prom.indd 247
Afschaffing toeslagen per 2015
29-10-2007 15:10:17
248
— De beheersing en verdeling van het zorgrisico
Figuur B 2.5 Schematische weergave veranderingen zwangerschaps- en bevallingsverlof Toegang
Duur
Hoogte
Werkneemsters, m.u.v. ongehuwde vrouwen en huispersoneel
12 weken
100% dagloon
AW 1889
4 weken
Nvt
AW 1919
8 weken
Nvt
AW 1995 Stb. 1995, no. 598
10 weken
Nvt
16 weken
100% dagloon
Ziektewet 1913-1930 (ZW) ZW Stb. 1913, no. 204 Stb. 1929, no. 329 Arbeidstijdenwet (AW)
Veranderingen 1990
Veranderingen 1998 WAZ Stb. 1997, no. 176
Kring van rechthebbenden uitgebreid naar zelfstandigen, meewerkende onderneemsters en freelancers
Wet arbeid en zorg (WAZO) 2001 WAZO Stb. 2001, no. 567
nwo-koopmans-def-prom.indd 248
Wettelijk recht op verlof in verband met zwangerschap en bevalling
29-10-2007 15:10:17
Bijlagen —
249
Figuur B 2.6 Schematische weergave veranderingen ouderschapsverlof Toegang
Duur
Hoogte
Werknemers langer dan een jaar in dienst Recht op ouderschapsverlof bestaat totdat een kind de leeftijd van 4 jaar heeft bereikt
13 maal de arbeidsduur per Wettelijk onbetaald week Aaneengesloten opnemen in periode van zes maanden Aantal uren per week bedraagt ten hoogste de helft van de arbeidsduur per week
Recht op ouderschapsverlof bestaat totdat een kind de leeftijd van 8 jaar heeft bereikt
Wettelijk onbetaald Spreidingsmogelijkheid geïntroduceerd Geclausuleerd recht op verlof langer dan zes maanden of meer uren verlof per week dan de helft van de arbeidsduur per week
Ouderschapsverlof 1991 Wet op ouderschapsverlof Stb. 1990, no. 562
Ouderschapsverlof 1997 Wet op ouderschapsverlof Stb. 1997, no. 266
Wet arbeid en zorg (WAZO) 2001 Wet Arbeid en Zorg Stb. 2001, no. 567
Fiscale stimuleringsregeling ouderschapsverlof Stb. 2000, no. 569
Splitsing van het ouderschapsverlof in maximaal drie delen (geclausuleerd en driekwart dwingend recht)
Wettelijk onbetaald
Fiscale faciliteit voor werkgevers om tijdens het ouderschapsverlof het loon door te betalen
Veranderingen 2006 Levensloopregeling Afschaffing fiscale stimuleringsregeling ouderschapsverlof Invoering ouderschapsverlofkorting
nwo-koopmans-def-prom.indd 249
29-10-2007 15:10:17
