bijlage 4 verklarende woordenlijst en afkortingen

bijlage 4 verklarende woordenlijst en afkortingen

begrip aangepaste woning

aanleunwoning

aanpasbare woning

activerende begeleiding

activerende zintuiglijke zorg

activiteitencentrum

omschrijving Een woning die speciaal is aangepast aan de lichamelijke handicap van een bewoner en voldoet aan de eisen van integrale toegankelijkheid uit het Handboek voor Toegankelijkheid en NEN 1814: toegankelijk en bezoekbaar zonder hak- en breekwerk, tot en met het niveau van de handbewogen rolstoel. (Een aantal aangepaste woningen liggen bij voorkeur binnen een straal van maximaal 200 meter van 24uurszorg per dag bereikbare zorgpost en binnen een straal van maximaal 300 meter van levensmiddelen en openbaar vervoer.) Een woning die tegen een verzorgingshuis of verpleeghuis is aangebouwd of op geringe afstand hiervan is gelegen. (De woning is bedoeld voor ouderen die nog wel zelfstandig kunnen wonen als zij op eenvoudige wijze gebruik kunnen maken van een aantal belangrijke voorzieningen. Deze woning wordt toegewezen aan personen van 65 jaar en ouder met een sociale of medische indicatie.) Een woning die voldoet aan de eisen van aanpasbaarheid volgens het Handboek voor Toegankelijkheid en is betrekkelijk eenvoudig aan te passen aan de gevolgen van een lichamelijke handicap. (Potentieel heeft iedereen behoefte aan een aanpasbare woning.) Begeleiding waarbij iemand om leert gaan met de gevolgen van zijn aandoening of beperking en waarbij de aandoening of beperking niet als gegeven wordt beschouwd; bijvoorbeeld gedragscorrectie, het oefenen van sociale vaardigheden, ontwikkelingsgerichte dagactiviteiten; een van de zeven AWBZ-functies (bron: NIZW) Door een instelling te verlenen activerende activiteiten gericht op omgaan met de gevolgen van een ernstige zintuiglijke handicap die bestaan uit ontwikkeling en instandhouding op het vlak van cognitieve, fysieke, sociaal-emotionele mogelijkheden van de cliënt, oefenen van vaardigheden op het valk van huishoudelijke zorg, persoonlijke zorg, sociaal en psychisch functioneren, begeleiding bij opvoeding in gezien (thuiswonende kinderen), begeleiding bij trajecten naar school of werk en communicatietraining gericht op cliënt en/of cliëntensysteem. (bron: CTG). Voorziening waar haalfunctie op het gebied van welzijn zijn ondergebracht, zoals recreatieve, culturele en hobbyactiviteiten, dagopvang, fysiotherapie en gymnastiek.

ADL-clusterwoning

alarmering

alphahulp

ambulante zorg

AWBZ-functies

begeleiding

begeleiding extra

behandeling (psycho)geriatrie (verpleeghuisarts)

Aangepaste woning voor mensen met een lichamelijke handicap, met een hulppost die zij kunnen bellen voor hulp bij algemene dagelijkse levensverrichtingen, zoals wassen en aankleden; ook wel Fokuswoning genoemd. (bron: NIZW) Systeem waarmee bewoners in geval van dringende hulpbehoefte anderen kan inschakelen waarbij onderscheid gemaakt wordt in 24-uurs bereikbaarheid en 24-uurs beschikbaarheid. Een beperkte vorm van huishoudelijke verzorging (maximaal twaalf uur per week verdeeld over twee dagen) waarbij de cliënt de werkgever is van de alfahulp en een thuiszorginstelling de bemiddeling verzorgt (bron: NIZW)

Zorg die voornamelijk verleend wordt op afgesproken tijden waarbij de cliënten vanuit de eigen woon- en werkomgeving naar de hulpverlener toekomen, of waarbij de hulpverlener de cliënt in diens omgeving bezoekt. (bron: NIZW) Zorgfuncties waar vanuit de AWBZ aanspraak op gemaakt kan worden; het gaat om de functies huishoudelijke verzorging, persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, verblijf en behandeling; indicatiestelling voor deze functies wordt uitgevoerd door de rio’s. (bron: NIWZ) Het geven van (beroepsmatige) organisatorische, inhoudelijke en strategische ondersteuning (bron: NIWZ) Zie ook ondersteunende begeleiding. De “extra” component heeft betrekking op de beschikbaarheid van begeleiding, namelijk de garantie van de aanbieder dat naast planbare zorg ook oproepbare zorg wordt geleverd. Deze is bedoeld voor cliënten die door de aard van hun aandoening/stoornis en de ernst van beperkingen bij sociale zelfredzaamheid naar verwachting meerdere keren per week begeleiding moeten inroepen buiten de afgesproken vaste tijden. (bron: CTG) Behandeling van medisch-specialistische, gedragswetenschappelijke of specialistischparamedische aard gericht op herstel of voorkoming van verergering van een somatische, psychogeriatrische, of psychiatrische aandoening, een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap verleend door een instelling, of psychiater of zenuwarts. (bron: CTG)

behandeling verstandelijk gehandicapten (arts verstandelijk gehandicapten)

beperking

beschutte woning

Behandeling van medisch-specialistische, gedragswetenschappelijke of specialistischparamedische aard gericht op herstel of voorkoming van verergering van een somatische, psychogeriatrische, of psychiatrische aandoening, een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap verleend door een instelling, of psychiater of zenuwarts. (bron: CTG) Vermindering of afwezigheid (ten gevolge van een stoornis, aandoening of omstandigheden) van de mogelijkheden tot een voor de mens normale activiteit, zowel wat betreft de wijze als de reikwijdte van de uitvoering. (bron: NIZW) (Verzamelnaam voor een groot aantal verschillende functiebeperkingen. Mensen kunnen gehandicapte zijn vanwege lichamelijke, verstandelijke of zintuiglijke stoornis, medische omstandigheden of een psychische aandoening. De stoornissen, omstandigheden en aandoeningen kunnen van blijvende of tijdelijke aard zijn.) Een woning voor mensen die intensieve zorg nodig hebben waarbij het naast hulp bij Algemeen Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL) gaat om huishoudelijke activiteiten die veelal in normale (aangepaste) woningen kunnen plaatsvinden. (Het is een levensloopbestendige woning met een 2

oppervlakte van minimaal 55 m die meestal geclusterd nabij (50-150 meter) bepaalde beschikbare functies voor zorg en dienstverlening is gelegen. te vergelijken met huidige indicatie verzorgingshuis (ebis 2-3), gezinsvervangend tehuis, lichamelijke gehandicapten en Regionale Instellingen Beschermd Wonen.)

brengdiensten

clusterwoning

Dienstverleningsfuncties die bij de gebruiker worden bezorgd. Voorbeelden zijn klussendienst, maaltijdvoorziening, boodschappendienst, wasserij, vraagafhankelijk vervoer, alarmopvolging, huishoudelijke hulp, hulp bij lichamelijke verzorging, activerende huisbezoeken, kapper, schoonheidsspecialiste, pedicure, gehoorspecialist, bemiddeling en verpleging. Een woning voor mensen die zorg en toezicht behoeven waarbij een cluster voor iedere bewoner een privé-gebied bevat, bestaande uit een zitslaapkamer, pantry en eigen sanitair. (Het is een aangepaste woning met een 2

coördinatiepunt

CTG

CVZ

dagactiviteiten ouderen basis

oppervlakte van 25 á 30 m en daarnaast aanvullende gemeenschappelijke voorzieningen zoals een huiskamer, keuken, bergruimte, badkamer, besloten tuin en eventueel een zorgpost. Een clusterwoning voor psychogeriatrische patiënten of voor verstandelijke gehandicapten huisvest ongeveer 6 personen; ten minste 2 clusterwoningen zijn samengevoegd of een clusterwoning is gekoppeld aan andere voorzieningen waar 24-uurszorg wordt geboden. Te vergelijken met huidige indicatie verpleeghuis, internaat verstandelijk gehandicapten en algemeen psychiatrisch ziekenhuis.) Een plaats waar de vraag naar wonen, welzijn en zorg en het aanbod van wonen, welzijn en zorg met elkaar worden gecombineerd. Uitvoeringsorgaan van de rijksoverheid dat de tarieven en budgetten van gezondheidszorginstellingen en zelfstandige beroepsbeoefenaars vaststelt. Een zelfstandige overheidsorganisatie die de uitvoering en financiering van de Ziekenfondswet en AWBZ coördineert. Dagprogramma met accent op begeleiding in groepsverband gericht op bezigheid en sociaalrecreatieve activiteiten, ook bijhouden van vaardigheden eventueel aangevuld met lichte assistentie bij persoonlijke zorg bedoeld voor oudere mensen met sterk verminderde redzaamheid (beperking bij zelfregie, persoonlijke zorg) en een duidelijke verzorgingsbehoefte en/of begeleidingsbehoefte (waaronder lichte dementie, nietaangeboren hersenletsel), waardoor cliënt op verantwoorde wijze in vertrouwde thuissituatie kan blijven wonen en wat kan bijdragen tot vermindering van de belasting van informele zorgverleners. (bron: CTG)

dagactiviteiten ouderen speciaal somatisch

Dagprogramma in groepsverband met ondersteunende en activerende begeleiding in samenhang staat met enige persoonlijke verzorging en behandeling tijdens dagprogramma met een multidisciplinaire benadering bedoeld voor zelfstandig wonende oudere mensen met uitgebreide beperkingen bij het dagelijks functioneren (persoonlijke verzorging, mobiliteit, zelfredzaamheid) kortdurend (accent op revalidatie) of langdurend (accent op tegengaan achteruitgang in functioneren) van aard waardoor cliënt op verantwoorde wijze in vertrouwde thuissituatie kan blijven wonen en wat kan bijdragen tot vermindering van de belasting van informele zorgverleners. Aanbod is gericht op ondersteuning bij dagbesteding en bij sociale activiteiten, bevorderen van herstel

levensloopbestendig gouda pagina 70 - 70begrip

omschrijving van functioneren, leren omgaan met fysieke en cognitieve beperkingen en voorkomen van achteruitgang door vroegdiagnostiek en advisering. (bron: CTG) dagactiviteiten Dagprogramma in groepsverband met intensieve ouderen speciaal ondersteunende en activerende begeleiding in psychogeriatrisch samenhang staat met enige persoonlijke verzorging tijdens dagprogramma waarbij behandeling met een multidisciplinaire benadering meer op achtergrond aanwezig is en bedoeld voor zelfstandig wonende oudere mensen met intensieve begeleidings- en verzorgingsbehoefte (sterk verminderde zelfregie door dementie, verstandelijke handicap, stabiele psychische stoornis) langdurend van aard (accent op tegengaan achteruitgang in functioneren) wat kan bijdragen tot vermindering van de belasting van informele zorgverleners. Aanbod is gericht op ondersteuning bij dagbesteding en bij sociale activiteiten, tegengaan van sociaal isolement, handhaven en bevorderen van zo zelfstandig mogelijk functioneren en voorkomen van achteruitgang in fysieke, cognitieve en sociaalemotionele vaardigheden. (bron: CTG) dagactiviteiten Dagprogramma voor personen met een ernstige lichamelijk lichamelijke handicap die als gevolg van hun gehandicapten beperkingen niet kunnen deelnemen aan gewoon werk of begeleid (begeleiding in verband met problematische integratie in de samenleving). Deze activiteiten vinden overdag plaats,buiten de woonsituatie, in groepsverband. Het dagprogramma legt naar inhoud een accent op zelfgekozen bezigheid en activering; de begeleiding kan ook gericht zijn op arbeidsmatig werken en biedt ruimte voor vaardigheidstraining. Tijdens dagactiviteit kan ook enoge persoonlijke verzorging worden geboden. (bron: CTG) dagactiviteiten Dagprogramma voor personen met een verstandelijke verstandelijk handicap die als gevolg van hun beperkingen niet gehandicapten basis kunnen deelnemen aan gewoon werk of begeleid (begeleiding in verband met problematische integratie in de samenleving). Deze activiteiten vinden overdag plaats,buiten de woonsituatie, in groepsverband. Het dagprogramma legt naar inhoud een accent op arbeidsmatige dagbesteding, activering, activering individueel belevingsgericht. Tijdens dagactiviteit zal doorgaans geen of weinig persoonlijke verzorging nodig zijn, wel is die verzorging mogelijk. (bron: CTG) dagactiviteiten Dagprogramma voor personen met een verstandelijke verstandelijk handicap met ernstig-meervoudige beperkingen. Deze gehandicapten extra activiteiten vinden overdag plaats,buiten de woonsituatie, in groepsverband. Het dagprogramma legt naar inhoud een accent op activering en activering individueel belevingsgericht. Tijdens dagactiviteit zal persoonlijke verzorging nodig zijn en enige behandeling. (bron: CTG)

dagactiviteiten zintuiglijke gehandicapten

Dagprogramma voor personen met een zintuiglijke handicap die als gevolg van hun beperkingen niet kunnen deelnemen aan gewoon onderwijs, gewoon werk of begeleid werk. Deze activiteiten vinden overdag plaats,buiten de woonsituatie, in groepsverband. Het dagprogramma legt naar inhoud een accent op zelfgekozen bezigheid en activering waaronder vaardigheidstraining. De begeleiding kan ook gericht zijn op arbeidsmatig werken. Tijdens dagactiviteit is weinig of slechts beperkte persoonlijke verzorging nodig. (bron: CTG)


dagopvang

derdelijnszorg dienstencentrum

dienstverlening domotica

eerstelijnszorg

extramuralisering

extramurale zorg front office

geïntegreerd dienstenpakket

gelijkvloerse woning

omschrijving Opvang, hulp, verzorging enzovoort overdag voor ouderen, mensen met een handicap, thuislozen enzovoort bij bijvoorbeeld dagcentra, verzorgingshuizen, dienstencentra (bron: NIZW) Zie intramurale zorg. Centrum dat informatie biedt aan ouderen, ontspanningsactiviteiten, cursussen, spreekuren, vrijwillige hulpdiensten, maaltijdvoorziening enzovoort organiseert. (bron: NIZW) Dit omvat haal- en brengdiensten en interne leveringsdiensten. Ook wel woontechnologie genoemd; het aan elkaar koppelen van diverse technische toepassingen binnenshuis waardoor een zogenaamde “slimme woning”ontstaat die meedenkt met de bewoner(s). Denk hierbij aan rookmelders, bewegingssensoren (bij inbraak, maar ook hartproblemen), valsensoren, licht dat automatisch aangaat, gordijnen die worden gesloten met afstandsbediening enzovoorts. Alle niet-gespecialiseerde voorzieningen in de gezondheidszorg en de hulp- en dienstverlening. De huisarts neemt hierbij een centrale plaats in. (bron: NIZW) 1. Het streven om buiten de muren van een intramurale instelling (waar iemand opgenomen wordt) gelijkwaardige zorg te bieden, bijvoorbeeld in de eigen woning; 2. verschuiving van intramurale zorg naar lichtere vormen van zorg, bijvoorbeeld ziekenhuiszorg in een verpleeghuis, verpleeghuiszorg in een verzorgingshuis, verzorgingshuiszorg in een aanleunwoning. (bron: NIZW) Zie ambulante zorg. Een plaats waar wijkbewoners met hun hulpvraag over wonen, welzijn en zorg terechtkunnen. Een front office is verantwoordelijk voor de actie die volgt op de hulpvraag en leidt tot invulling van de hulpvraag. Een pakket met zowel AWBZ-voorzieningen als aanvullende voorzieningen bestemd voor mensen met een beperking. te denken valt aan huishoudelijke zorg, alarmering, klussendienst, woningaanpassing en dergelijke. Deze diensten worden door uiteenlopende organisaties aangebonden. Woningen met de primaire ruimten voor wonen, slapen, koken en lichaamsverzorging op een verdieping.

gespecialiseerde begeleiding

Het omvat activiteiten op het vlak van zelfregie over het dagelijks leven waaronder begeleiding bij algemene vaardigheden waarbij de nadruk lig op handhavingsdoelen, maar activerende elementen zullen ook onderdeel zijn van het begeleid zelfstandig wonen. Het is verbonden aan een psychiatrische stoornis in samenhang waarmee langdurig beperkingen in iemands sociale redzaamheid bestaan. Begeleiding omvat activiteiten op het gebied van begeleiden bij beperkte vaardigheden die een persoon heeft (dagelijkse bezigheden regelen, besluiten nemen, plannen en uitvoeren van taken, beheerszaken regelen, communicatie, oriëntatie naar tijd plaats en persoon) en begeleiden bij de mogelijke integratie in de samenleving met extra aandacht voor ontwikkeltrajecten op het vlak van wonen, sociaal netwerk. Het bevat ook sturing ten aanzien van de organisatie van de huishouding en/of stimulering van de persoonlijke zorg in

levensloopbestendig gouda pagina 72 - 72begrip omschrijving Het verlies of de beperking van mogelijkheden om op voet van gelijkheid deel te nemen aan het maatschappelijke verkeer. hoed

directie die door de begeleider wordt uitgevoerd in directe samenhang met begeleiding en advisering van informele zorgers. (bron: CTG) gespecialiseerde verpleging Specialistische verpleegkundige hulp, zoals pijnbestrijding, bloedtransfusies, beademing en (intraveneuze) toediening van vocht, voeding en medicijnen (bron: NIZW) gezondheidscentrum Een centrum waarin onder één dak een samenwerkingsverband is van huisartsenzorg, maatschappelijk werk en wijkverpleging; soms wordt ook fysiotherapie, verloskunde, ziekenverzorging, farmacie en dieetadvies geboden. (bron: NIZW)

gezinsvervangend tehuis Hieronder vallen (verzorgings)tehuizen, leefgemeenschappen, woonvormen en internaten bestemd voor geestelijk en/of meervoudig gehandicapten, begeleid zelfstandig wonen voor de doelgroep en medische kindertehuizen/ Een gezinsvervangend tehuis geeft geen medische behandeling.

haaldiensten

handicap huishoudelijke verzorging

Het geheel of gedeeltelijk overnemen van activiteiten op het gebied van verzorging van het huishouden (met inbegrip van enige begeleiding bij die activiteiten), in verband met een somatische of psychogeriatrische aandoening of stoornis, een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke handicap, een psychiatrische stoornis of ernstig psychosociaal probleem, leidend tot disfunctioneren van de verzorging van het huishouden of van de leefeenheid waartoe de verzekerde behoort. (bron; CTG)

huishoudelijke verzorging (2)

Het bepalen van de aard en mate van zorgbehoefte door regionale indicatiecommissie.

Het omvat activiteiten op het gebied van huishoudelijke werkzaamheden gerelateerd aan beperkingen, zoals schoonmaken van woonruimte, slaapruimte, sanitair, keuken (dagelijks of wekelijks onderhoud), verzorgen van textiel (wassen, strijken) en onderhoud van kleding en schoeisel, assistentie bij zorg voor de voeding (voorbereiden, serveren, afwassen en opruimen), bed opmaken, beperkte verzorging van huisdieren én hulp bij de organisatie van de huishouding in verband met ziekte en beperkingen, zoals planning van huishoudelijke zorg (wie doet wat), aandacht voor hygiëne in huis, advies en hulp bij het kopen van levensmiddelen en het beheer van de levensmiddelenvoorraad, noodzakelijke opvang van thuiswonende kinderen. Het bevat ook enige instructie en voorlichting die direct verbonden is met verzorgende activiteiten, bijvoorbeeld sturing of stimulering bij het deels zelf uitvoeren van activiteiten, en advisering van informele verzorgers. (bron: CTG) informatiepunt

Dienstverleningsfuncties die de gebruiker moet afhalen. Het gaat dan om bijvoorbeeld recreatieve, bewegings-, culturele en religieuze activiteiten, dagbesteding, educatie, restaurant/café, internet, winkel, kapper, schoonheidsspecialiste, wasserij, spreekuur, voorlichting, informatie, zorgbemiddeling, begeleiding en ondersteuning, revalidatie, dagopvang. Samenwerkingsverbanden van twee of meer huisartsenpraktijken in eenzelfde gebouw. (bron: NIZW) indicatie Loket van waaruit voorlichting en informatie over wonen,


omschrijving integrale toegankelijkheid Toegankelijkheid is de kwaliteit van de gebouwde omgeving die mensen in staat stelt voorzieningen zoals woningen, werkplekken, winkels en dergelijke te bereiken en te gebruiken. Bij integrale toegankelijkheid gaat het erom de verschillende behoeften van mensen op een vanzelfsprekende wijze in te integreren in voorzieningen die bruikbaar zijn voor iedereen. Het Handboek voor Toegankelijkheid is daarbij het hulpmiddel en levert richtlijnen.

Intramurale voorziening waarbinnen verzorging, verpleging of begeleiding in verband met lichamelijke, verstandelijke, en/of zintuiglijke aandoening wordt verleend. intramurale voorziening

interne leveringsdiensten

(Woon)instellingen die dagen nachtzorg, hulpverlening en begeleiding bieden; instellingen in de gehandicaptenzorg, ziekenhuiszorg, verpleeghuiszorg en geestelijke gezondheidszorg; bieden 24-uurszorg aan mensen die intensieve zorg en begeleiding nodig hebben. (bron: NIZW) intramurale zorg

Samenwerking tussen ongelijksoortige organisaties die op elkaar aansluiten qua productcombinaties/marktcombinaties, vaak gericht op een specifieke doelgroep.

Zorg die dagen nachtbegeleiding biedt voor personen die intern zijn; het is zowel gezondheidszorg, huisvesting als hulpverlening / begeleiding. (bron: NIZW) levensloopbestendige woning

loketontwikkeling Een logistiek concept dat ervoor zorgt dat de informatievoorziening aan patiënten en consumenten zo effectief en efficiënt mogelijk verloopt. Het gaat hier om informatievoorziening over bouwen, wonen, zorg, welzijn en hulpmiddelen. Voorziening voor mensen die niet in staat zijn zelf een warme maaltijd te verzorgen, waarbij de warme maaltijd thuisbezorgd wordt. nultredenwoning

mantelzorg

Een nultredenwoning is een woning die zonder trappen van buiten af bereikbaar is en waarbij de zogenaamde ‘primaire ruimtes’ (de keuken, het sanitair, de woonkamer en minimaal één slaapkamer) zich op dezelfde woonlaag bevinden. Drempels in de woning zijn laag of ontbreken. (bron: VROM) ondersteunende begeleiding

Begeleiding waarbij de aandoening of beperking van iemand als gegeven wordt beschouwd en die gericht is op ondersteuning bij de dagindeling en bevordering van deelname aan de maatschappij; bijvoorbeeld hulp bij het structureren van de dag, bij het beheren van geld of begeleiding bij

dienstverlening, zorg, vervoer en dergelijke (inclusief ouderenadvisering) en hulpvraagverduidelijking gebeurt. internaat

Dienstverleningsfuncties die de instelling binnen het gebouw aan de bewoners levert. Het gaat om kapper, schoonheidsspecialiste, pedicure, gehoorspecialist, café/restaurant, winkel, persoonlijke begeleiding en ondersteuning, verpleging, behandeling, dagen nachtopvang. ketenbenadering Een woning die voldoet aan de eisen van het consumentenkeurmerk Woonkeur. Dit programma van eisen omvat naast eisen van aanpasbaar bouwen ook eisen van veiligheid en woongemak waardoor een bewoner zo lang mogelijk zelfstandig kan blijven wonen in elke levensfase, met en zonder beperking. maaltijdvoorziening Verzorging, begeleiding en ondersteuning van mensen in de thuissituatie door familieleden of vrienden. (bron: NIZW)


omschrijving dagbesteding buitenshuis; een van de zeven AWBZ-functies (bron: NIZW) open eettafel

opplussen

ouderen ouderenwoning

Pact van Savelberg

persoonlijke verzorging

persoonlijke verzorging extra

politiekeurmerk veilig wonen

regionaal manifest

regiovisie zorg reguliere woning rollator toegankelijk rolstoeltoegankelijk

Voorziening voor mensen die niet in staat zijn zelf een warme maaltijd te verzorgen, waarbij de maaltijd genuttigd wordt in een special daarvoor bestemde gemeenschappelijke eetzaal. Het aanpassen van bestaande woningen en woongebouwen, zodat ze toegankelijk, bruikbaar en veilig zijn voor bewoning door ouderen en mensen met een lichte functiebeperking. Bijvoorbeeld weghalen drempels, verhogen galerij- en balkonvloeren. Personen van 55 jaar en ouder. Een woning bestemd of geschikt gemaakt voor ouderen. In principe een gelijkvloerse driekamerwoning. De woning wordt toegewezen aan personen van 55 jaar en ouder zonder sociale of medische indicatie. Overeenkomst die provincie, gemeenten, aanbieders en vragers in de regio Midden-Holland op 26 april 2004 met elkaar hebben gesloten om de regio levensloopbestendig te maken. Het ondersteunen bij of het overnemen van lichaamsgebonden zorg, zoals wassen, aankleden, hulp bij eten en drinken of bij toiletgebruik; een van de zeven AWBZ-functies (bron: NIZW) De “extra” component heeft betrekking op de beschikbaarheid van persoonlijke verzorging, namelijk de garantie van de aanbieder dat naast planbare zorg ook oproepbare zorg wordt geleverd. Deze is bedoeld voor cliënten die door de aard van hun chronische ziekte en beperkingen naar verwachting meerdere keren per week persoonlijke verzorging moeten inroepen buiten de afgesproken vaste tijden. (bron: CTG) Landelijk keurmerk voor bestaande en nieuwe woningen waarbij het accent ligt op de veiligheid van de bewoner ten opzichte van anderen. Er moet worden voldaan aan een eisenpakket op de onderdelen woning, woongebouw en woonomgeving. Manifest in de regio Midden-Holland waarin het woon-, welzijns- en zorgaanbod op basis van regionale behoefte centraal staat. Referentiekader waarin het zorgaanbod op basis van regionale zorgbehoefte centraal staat. Een woning waarop voor toewijzing geen leeftijdscriterium en/of zorgindicatie van toepassing is. Een woning die geschikt is om met een rollator te bewonen. Een woning die geschikt is om met een rollator te bewonen. Ook wel miva-woning genoemd.

semi-murale zorg

servicewoning

Zorg bedoeld voor personen voor wie ambulante zorg ontoereikend is en (24-uurs)opname niet of niet meer noodzakelijk; hiertoe worden gerekend alle tijdelijke woonvoorzieningen, crisis- en opvangcentra en alle instellingen voor deeltijdbehandeling, dagopvang en dagverpleging (bron: NIZW) Een woning die lijkt op een wooncentrum maar het complex waarin de woning ligt is veel grootschaliger (meer dan 100 woonruimten. Een huishouden woont zelfstandig meer kan gebruik maken van de door de beheerder aangeboden zorgen dienstverlening en van een of meer gemeenschappelijke ruimten. De servicewoning wordt toegewezen aan personen


omschrijving van 65 jaar en ouder met een sociale of medische indicatie. sociaal pension Een voorziening van waaruit woonruimte, verzorging en begeleiding wordt geboden, gericht op thuislozen met over het algemeen een psychiatrische achtergrond; er wordt een redelijke mate van zelfstandigheid en sociale redzaamheid verwacht. (bron: NIZW) thuiszorg Eerstelijnszorgvoorziening die verpleging en verzorging in de thuissituatie biedt aan chronisch zieken, mensen met een handicap, ouderen en mensen die daar tijdelijk behoefte aan hebben, en die vaak kraamzorg, ouderen kindzorg, voedingsvoorlichting en dieetadvisering, praktische dienstverlening zoals maaltijdvoorziening, mantelzorgondersteuning, uitleen van verpleegartikelen en hulpmiddelen, preventie en voorlichting levert. (NIZW) urgentieverklaring Woningzoekenden met een urgentieverklaring kunnen ook op het gepubliceerde woningaanbod reageren en hebben daarbij voorrang voor zover de woning waarop zij reageren binnen hun zoekprofiel past. Indien er meerdere urgent woningzoekenden op dezelfde woning reageren heeft degene aan wie het eerst een urgentieverklaring verstrekt is voorrang. Voor een drietal categorieën woningzoekenden wordt een uitzondering gemaakt en wordt toch éénmaal een binnen het zoekprofiel passend woningaanbod gedaan, waaronder: __woningzoekenden die niet in staat blijken – of geacht worden – zelfstandig woonruimte te vinden binnen het gepubliceerde woningaanbod, bijvoorbeeld sommige ouderen; __woningzoekenden voor wie passend woningaanbod bijzonder schaars is, bijvoorbeeld grote gezinnen en gehandicapten. verblijf

verpleeghuis

verpleegplaats

Het tijdelijk of permanent wonen in een instelling voor mensen die vanwege een aandoening of beperking niet (meer) thuis kunnen wonen; een van de zeven AWBZfuncties (bron: NIZW) Voorziening voor veelal oudere patiënten die geen voortdurende specialistische hulp nodig hebben, maar wel als gevolg van een of meer functiestoornissen (tijdelijk) niet meer zelfstandig kunnen functioneren en voortdurende verpleegkundige zorg in aansluiting op een medische behandeling behoeven (bron: NIZW) Een verpleegplaats is een onzelfstandige woonvorm in een verpleeghuis voor personen met een lichamelijke aandoening (somatisch) of ouderen die geestelijk hulpbehoevend zijn (psychogeriatrisch). Toewijzing gebeurt door het Regionaal Indicatie Orgaan MiddenHolland op basis van richtlijnen van de AWBZ.

verpleging

verpleging extra

Het herkennen, analyseren, advies en bijstand verlenen ten aanzien van feitelijke of dreigende gevolgen van lichamelijke en / of geestelijke ziekteprocessen, handicaps, ontwikkelingsstoornissen voor het functioneren van iemand en het uitvoeren van daarmee samenhangende verpleegtechnische handelingen; tevens de beïnvloeding van mensen ter instandhouding en bevordering van hun gezondheid; een van de zeven awbz-functies (bron: NIZW) De “extra” component heeft betrekking op de beschikbaarheid van verpleging, namelijk de garantie van de aanbieder dat


omschrijving naast planbare zorg ook oproepbare zorg wordt geleverd. Deze is bedoeld voor cliënten die door de aard van hun chronische ziekte naar verwachting dagelijks of meerdere keren per week verpleging moeten inroepen buiten de afgesproken vaste tijden. (bron: CTG) verzorgd wonen

verzorgingshuis

verzorgingsplaats

24-uurszorg 24-uurszorg met toezicht 55plus-woning vraagsturing

vrijwillige thuiszorg welzijn welzijnsinstelling

Nultredenwoningen waarbij (de mogelijkheid tot het verkrijgen van) extramurale verzorging, verpleging en begeleiding en hotel- en welzijnsdiensten onlosmakelijk onderdeel uitmaken van het geboden arrangement. Zorg is op afroep mogelijk. Extra m2 ruimte in de woning voor verzorging en de directe fysieke nabijheid van zorgvoorzieningen en diensten (al dan niet binnen het complex) zijn specifieke kenmerken van deze vorm van wonen; niet zelden gaat het om geclusterde vormen van wonen. (bron: VROM) Voorziening die aan ouderen duurzame huisvesting met gehele of gedeeltelijke verzorging verschaffen; veel verzorgingshuizen hebben een verpleegafdeling en verzorgen reikwijdtezorg; bij de meeste verzorgingshuizen zijn ook zelfstandige woningen (aanleunwoningen) of flats (serviceflats) gesitueerd. (bron: NIZW) Een verzorgingsplaats is een onzelfstandige woonvorm in een verzorgingshuis. De huisvesting gaat gepaard met gehele of gedeeltelijke verzorging tegen betaling van vastgestelde verzorgingsprijs. Voor de toewijzing moet men in het bezit zijn van “een tot opname verstrekkend advies” van het Regionaal Indicatie Orgaan Midden-Holland op basis van de richtlijnen van de AWBZ. In principe komen allen personen van 65 jaar en ouder in aanmerking voor opname. Zorg die dag en nacht geboden wordt, zowel in de thuissituatie als in een zorginstelling. (bron: NIZW) Permanente, onplanbare langdurige, continue zorg voor mensen met een ernstige psychogeriatrische of somatische aandoening. (bron: NIZW) Een ouderenwoning of woning in een wooncentrum. De individuele vraag staat centraal. Dit betekent dat de werkelijke vraag van burgers richtinggevend moet zijn en niet het bestaande gemakkelijk te leveren aanbod. Deze vraag kan aan de hand van bijvoorbeeld behoefteonderzoek gepeild worden. Verzorging, begeleiding en ondersteuning van mensen in de thuissituatie door vrijwilligers. (bron: NIZW) Zie dienstverlening. Instellingen die meerdere werksoorten uitvoeren in de welzijnssector en daarnaast ook beheersmatige of ondersteunende functies; eventueel combineren met zorginstellingen (bron: NIZW)

Werkgroep Aangepaste Huisvesting

wijkcentrum

Een multidisciplinaire werkgroep die zich in Gouda bezighoudt met de advisering over toewijzing van rollator en rolstoel toe- en doorgankelijke woningen aan mensen met een medische urgentie. De volgende instanties zijn naast de gemeente in de werkgroep vertegenwoordigd: Stichting Woonwinkel, Bureau Zorgtoewijzing, SGSH, Vierstroom en GGD MiddenHolland. Multifunctionele accommodatie, waarin groepen, verenigingen en organisaties sociaal-culturele activiteiten aanbieden of anderszins een bijdrage leveren aan het gemeenschapsleven


omschrijving of de leefbaarheid in een wijk of dorp (bron: NIZW) woning Een zelfstandige woning die voor particuliere bewoning geschikt is, voorzien van een eigen toegang vanaf de openbare weg of een gemeenschappelijke ruimte (portiek, galerij, trappenhuis) die toegang biedt tot de woonruimte en beschikt over toilet en keukeninstallatie die bestemd is voor de bereiding van complete maaltijden. woning in wooncentrum Een woning in een kleinschalig complex van zelfstandige woningen voor ouderen met een gemeenschappelijke ruimte. er is enige mate van dienstverlening maar in principe geen complexgewijs overeengekomen zorg. (De woning wordt toegewezen aan personen van 55 jaar en ouder zonder sociale of medische indicatie.) woning in Een woning in een complex van zelfstandige woonzorgcomplex woningen met een bouwwijze die gericht is op beschermd wonen, met een complexgewijs overeengekomen zorgen dienstenarrangement, maar met wel een consequente scheiding tussen wonen, zorg en welzijn. (Het huishouden heeft zelf de regie in handen. Te vergelijken met huidige indicatie verzorgingshuis (ebis 1) en aanleunwoningen.) woningaanpassing Ingreep van bouw- of woontechnische aard die gericht is op het opheffen of verminderen van ergonomische beperkingen die een gehandicapte ondervindt bij het normale gebruik van zijn woonruimte. woningcorporatie Woningbouwverenigingen en woningbouwstichtingen die tot taak hebben woningen te verhuren, te beheren en/of te bouwen uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting. (bron: NIZW) woonkeur Landelijk keurmerk voor nieuwbouwwoningen waarbij het accent ligt op gebruikskwaliteit, veiligheid en toekomstwaarde. Er moet voldaan worden aan een eisenpakket op de onderdelen woning, woongebouw en woonomgeving. woonprogramma Een programma van eisen en wensen voor de bouwwijze, prijs, plattegrond en uitrusting van woningen. woonruimte woontussenvoorziening Extra gemeenschappelijke voorzieningen bij een wooncomplex voor ouderen, zoals een recreatieruimte, huismeester, wasserette en logeerkamer. woonzorgarrangement Een combinatie van diensten op het gebied van wonen, zorg en welzijn, die zowel in een intramurale als in een extramurale omgeving geleverd wordt. (bron: NIZW) woonzorgwoning Een geclusterde of beschutte woning of woning in een woonzorgcomplex.

zorg bij calamiteit

zorg op afroep

zorg op afspraak zorgcentrum

Vergelijkbaar met zorg op afroep/onplanbare zorg. Zorg als opvolging van een signaal als een calamiteit zich voordoet. Initiatief ligt bij cliënt. Ofwel onplanbare zorg. Tijd en plaats bij het inroepen van deze vorm van zorg zijn niet van tevoren bekend. De aard van de zorg is meestal kortdurend, maar moet wel geleverd worden. Ofwel planbare zorg. Tijd en plaats van deze vorm van zorg kunnen van tevoren worden afgesproken. Voorziening die gecombineerde huisvesting en verzorging biedt voor ouderen; hierdoor vervalt de noodzaak om te verhuizen met het toenemen van de zorgbehoefte; combinatie


omschrijving van de huidige verzorgings- en verpleeghuizen en in de toekomst de enige intramurale vorm van ouderenhuisvesting (bron: NIZW) zorgcoördinatie

zorgdakwoning zorgindicatiewoning zorginstellingen

zorgkantoor

zorgverzekeraar

zorgkruispunt

zorgsteunpunt

afkorting ADL/adl AWBZ CVZ CTG hoed ISV IWZ NIZW oud. pg. oud. som. oud. zorg

Het op uitvoerend niveau samenstellen en in stand houden van een op de individuele zorgvrager toegesneden pakket van verschillende soorten zorg, hulp en diensten (bron: NIZW) Een woning waarbij een huishouden ook begeleiding van zorginstelling krijgt. Een woning bestemd voor ouderen met een zorgindicatie (aanleunwoning of servicewoning.) Instellingen die meerdere werksoorten uitvoeren in de zorgsector en daarnaast ook beheersmatige of ondersteunende functies vervullen. (bron: NIZW) Organisatie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van en controle op AWBZ-gefinancierde zorg en voor toekenning van persoonsgebonden budgetten; taken zijn het contracteren van zorginstellingen, innen van eigen bijdragen van verzekerden en deelnemen aan overleg (onder meer met zorggebruikers en zorgaanbieders) over het gewenste zorgaanbod in de regio; zijn betrokken bij afspraken over indicatiestelling, zorgtoewijzing en oplossingen voor wachtlijsten; per regio is een zorgverzekeraar aangewezen als zorgkantoor (bron: NIZW) Zowel particuliere ziektekostenverzekeraar als ziekenfonds; voert onder meer de ZFW en de AWBZ uit. (bron: NIZW) Een plek van waaruit zorgen dienstverlening wordt gedistribueerd over de wijk. Hier is ook het informatiepunt en er is een ruimte voor dagopvang en tijdelijke opname. In samenwerking met een zorginstelling kan een wijkziekenboeg worden ingericht. Een plek met zorg en eventueel dienstverlening op loopafstand van cliënten. Dit zijn eenvoudige zorgvoorzieningen. Behalve een plek voor personeel, de ruimte ook een plek voor ontmoeting en maaltijden omvatten.

betekenis algemeen dagelijkse levensverrichtingen Algemene Wet Bijzonder Ziektekosten. De volksverzekering die langdurige zorg aan alle burgers moet garanderen. College voor zorgverzekeringen College tarieven gezondheidszorg Huisartsen onder een dak. Investeringsfonds Stedelijke Vernieuwing Innovatieprogramma Wonen en Zorg Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn ouderen, categorie psychogeriatrie ouderen, categorie somatiek ouderen, categorie verzorgingshuis

verst. bep. lich. bep. psych. bep. PGB

mensen met verstandelijke functiebeperking mensen met lichamelijke functiebeperking mensen met psychische functiebeperking Persoonsgebonden Budget. Directe koppeling van de benodigde hulpverlening aan een cliënt aan de daarvoor

levensloopbestendig gouda pagina 79 - 79

benodigde financiële middelen. PVB Persoonsvolgend Budget. SEV Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting VROM Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport WBO WoningBehoefte Onderzoek WVG Wet Voorzieningen Gehandicapten ZFW Ziekenfondswet


bijlage 5 toelichting op overeenkomst 2.2 de uitgangspunten In de nota Visie op levensloopbestendig Gouda is onder meer beschreven wat een levensloopbestendige wijk is, waarom een dergelijke wijk nodig is en hoe deze er globaal uitziet. Aan de hand van een inventarisatie is in de nota aangeven wat de opgave voor Gouda is. Op basis van een recente bevolkingsprognose (2004), gebaseerd op het woningbouwprogramma zoals bekend in november 2003, zijn de opgaven ofwel ambities voor dit convenant opnieuw doorgerekend. Partijen zijn zich ervan bewust dat de omstandigheden die nu gelden kunnen wijzigen en dat deze wijzigingen van invloed kunnen zijn op de geformuleerde intentie, ambities, voorwaarden en afspraken. In tegenstelling tot de gemeente die als regisseur van het totale lokale proces optreedt, voert het zorgkantoor alleen regie over het onderdeel zorg. De gemeente zorgt als regisseur van het lokale proces in eerste instantie voor de afstemming tussen het convenant en het Pact van Savelberg. Het staat partijen die het lokale convenant ondertekenen, vrij om bij uitvoeringsprojecten ook met andere partijen dan de ondertekenaars afspraken te maken als dit nodig is voor het bereiken van de ambities. 2.3 de intentie Met deze intentie spreken partijen naar elkaar toe uit dat zij zich gezamenlijk verantwoordelijk voelen en het noodzakelijke zullen doen om ervoor te zorgen dat ouderen en mensen met een functionele beperking zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren. 2.4 de ambities De ambities die partijen hebben geformuleerd zijn richtinggevend. Partijen zullen pragmatisch met deze ambities omgaan. Dit betekent dat daar waar zich in de ene wijk geen kansen en in de andere wijk wel kansen voordoen, hierop van de wijkambities kan worden afgeweken, mits dit past binnen de ambities voor de gehele stad. Een zorgkruispunt of zorgsteunpunt kan meerdere verschijningsvormen hebben. Het kan bijvoorbeeld om een zorgcentrum, een geclusterde woonvorm, of een gezondheidscentrum gaan. Het kruispunt is in beginsel gevestigd in een zorgcentrum. In de praktijk zal het zo zijn, dat er in iedere wijk zorg geleverd wordt maar niet altijd letterlijk vanuit een zorgkruispunt of zorgsteunpunt in de wijk. Dit laatste hangt namelijk ook af van de omvang van de vraag naar zorg die er binnen een zone of wijk is. (Welzijns)activiteitencentra kunnen ook diverse verschijningsvormen hebben. Niet alleen buurthuizen en wijkcentra, al dan niet multifunctioneel, maar ook dagactiviteitencentra en recreatiezalen kunnen een dergelijke functie vervullen. In iedere wijk wordt 24-uurs zorg geleverd. In ieder geval is zorg op afroep en op afspraak beschikbaar. Daar waar mogelijk is ook intern geleverde zorg aanwezig. Binnen een woonzorgzone gaat dan om zowel planbare als onplanbare zorg en buiten een woonzorgzone om alleen planbare zorg. In ieder zorgkruispunt is een front office aanwezig. Hierin worden vragen over wonen, welzijn en zorg afgehandeld of doorgeleid naar coördinatiepunten of andere informatiepunten.


Deze ambities komen overeen met de IWZ-kengetallen. Voor de onderverdeling naar doelgroepen is gebruik gemaakt van Tympaankengetallen uit het Pact. De capaciteit voor regionale specialistische verpleegzorg komt hierboven op. In iedere levensloopbestendige wijk dient ook eerstelijnszorg aanwezig te zijn. Deze (basis)ambities zijn op basis van een bevolkingsprognose (2004) vertaald naar zowel stad- als wijkniveau. 2.5 de voorwaarden Bij de verwezenlijking van de ambities zoals verwoord in 2.4 gelden een aantal voorwaarden. 2.6 de afspraken Partijen hebben naast algemene afspraken en afspraken die voor de gehele stad gelden, ook afspraken per wijk en partij gemaakt. De eerste twee soorten afspraken zijn in het convenant zelf opgenomen, de laatste twee in een bijlage die onlosmakelijk deel uit maakt van het convenant. 2.7 voorbeeldprojecten en experimenten In deze paragraaf is vastgelegd voor welke woonzorgzones partijen voorbeeldprojecten en experimenten zullen initiëren in de periode 2004-2007. Voorbeeldprojecten zijn projecten die nog nooit eerder zijn uitgevoerd en een leereffect voor toekomstige projecten beogen. Deze projecten passen in beginsel binnen bestaande wet- en regelgeving en beleidskaders. Experimenten zijn bedoeld om nieuwe instrumenten te ontwikkelen en te testen. Het zijn projecten waarin van bestaande wet- en regelgeving en beleidskaders kan worden afgeweken. 2.8 financiering en stimuleringssubsidiëring In deze paragraaf leggen partijen eventuele afspraken over rond financiering en subsidiëring van projecten vast. De gemeentelijke programmabegroting 2003-2006 bevat in de programma’s “samenleving met samenhang” en bouwen met maat” bescheiden financiële middelen die de gemeente kan inzetten voor Levensloopbestendig Gouda. In het programma “bouwen met maat” is jaarlijks _ 61.646 beschikbaar voor woontussenvoorzieningen bij ouderenwoningen. Van dit budget is ongeveer _ 51.166 per jaar vrij besteedbaar voor de realisatie van nieuwe extra bouwkundige woontussenvoorzieningen. Daarnaast is er in dit programma jaarlijks _ 15.655 beschikbaar. Daarnaast is er in 2004 eenmalig _ 146.800 beschikbaar voor activiteiten op het gebied van wonen binnen Levensloopbestendig Gouda. Om vooral het opplussen een extra impuls te geven, wordt dit eenmalige budget in eerste instantie ingezet voor het opplussen van ouderenwoningen en in tweede instantie voor woontussenvoorzieningen. In het programma “samenleving met samenhang” is voor 2004 _ 635.092 voor ouderenbeleid, _ 238.592 voor gehandicaptenbeleid en € 907.618 voor integrale indicatiestelling opgenomen. De hoogte van deze budgetten worden jaarlijks vastgesteld. Daarnaast is er in 2004 € 90.000 beschikbaar voor de uitwerking van de loketvisie (zorg, welzijn en zorggerelateerd wonen). Tenslotte voert de gemeente is de Wet voorzieningen gehandicapten uit. 2.9 de organisatie In deze paragraaf is de organisatiestructuur van het lokale proces Wonen, Welzijn en Zorg op Maat voor zover het overleg met elkaar betreft, op hoofdlijnen beschreven. Iedere organisatie kent daarnaast uiteraard zijn eigen organisatiestructuur.


2.10 de monitoring De afspraken die partijen maken wordt jaarlijks gevolgd en zonodig bijgesteld en aangevuld. De ambities worden per tijdvak geactualiseerd. De gemeente bereidt als regisseur de stukken van het bestuurlijk overleg voor. Dit gebeurt door een kerngroep die bestaat uit beleidsmedewerkers, in beginsel één voor wonen, één voor welzijn en één voor zorg. De kerngroep legt conceptstukken voordat de behandeling ervan plaatsvindt, voor aan een klankbordgroep indien het bestuurlijk overleg daartoe besluit. Ook kan het bestuurlijk overleg een werkgroep instellen om een bepaald onderwerp verder uit te laten werken. In tegenstelling tot een klankbordgroep die reageert op stukken, vervaardigen alle leden van een werkgroep gezamenlijk stukken. Indien in het bestuurlijk overleg overeengekomen leveren partijen de benodigde informatie aan de kerngroep en/of werkgroep. 2.11 geschillen In deze paragraaf is vastgelegd wat er gebeurt als een partij meent dat er een geschil bestaat. 2.12 tussentijdse opzegging Deze paragraaf regelt dat een partij ook tussentijds de overeenkomst kan opzeggen. 2.13 de aard en geldigheid In deze paragraaf is de aard en geldigheid van het convenant vastgelegd.

bijlage 4 verklarende woordenlijst en afkortingen

Recommend Documents