Bijlage 4 Hierbij ontvangt u ter informatie de ‘Prestatieafspraken TiU’.
Tilburg University - Understanding Society Prestatieafspraken
1
INHOUDSOPGAVE 1. Tilburg University: historisch perspectief en huidige context
3
2. Onderzoek
7
2.1. Hoge wetenschappelijke kwaliteit 2.2. Scherp onderzoekprofiel
3. Onderwijs
8 13
16
3.1. Onderwijskwaliteit en rendement
17
3.2. Scherp onderwijsprofiel
22
3.3. Excellentie en differentiatie
24
3.4. Versterken internationalisering
25
3.5. Verbeteren aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt
27
4. Valorisatie
29
4.1. Investeren in individuen
30
4.2. Investeren in netwerken
32
4.3. Knowledge based professionalisering en ontwikkeling
33
4.4. Bijdragen aan concrete vragen op de korte termijn
34
4.5. Aanpak 2012-2015: verankeren valorisatie in beleid en organisatie
35
5. Indirecte kosten
36
2
1. TILBURG UNIVERSITY: HISTORISCH PERSPECTIEF EN HUIDIGE CONTEXT Tilburg University werd opgericht in 1927 als Roomsch Katholieke Handelshoogeschool. In 1938 ging zij Katholieke Economische Hogeschool heten, in 1963 Katholieke Hogeschool Tilburg (KHT). In 1986 wijzigde de KHT haar naam in Katholieke Universiteit Brabant (KUB), in 2001 aangepast in Universiteit van Tilburg (UvT); het adjectief 'katholieke' is terug te vinden in de ondertitel “geïnspireerd vanuit de katholieke traditie”. In 2010 werd de internationale naam Tilburg University (TiU) de officiële naam. De universiteit is nog steeds een zogenoemde 'bijzondere universiteit'.
Tilburg University (TiU) is gespecialiseerd in mens- en maatschappijwetenschappen en de humaniora. Tilburg University is gehuisvest op een compacte en moderne campus waar thans ruim 13.000 studenten onderwijs volgen aan vijf schools: Economics and Management (TiSEM), Law (TLS), Social and Behavioral Sciences (TSB), Humanities (TSH) en Catholic Theology (TST). De zesde School, TiasNimbas Business School, verzorgt het post-experience onderwijs. Naast de schools omvat Tilburg University Netspar (Network for Studies on Pensions, Aging and Retirement) en het Instituut voor Arbeidsmarktvraagstukken (IVA). Daarnaast is Tilburg University financieel en/of personeel nauw verbonden met het op de campus gevestigde Nexus-instituut en met CentERdata. Dit complex laat de focus op de mens- en maatschappijwetenschappen zien en stelt Tilburg University in staat vrijwel steeds alle benodigde disciplines aan tafel te brengen om integrale visies te ontwikkelen op maatschappelijke vraagstukken.
Tilburg University is een research universiteit met een eigen profiel. Ze doet zowel aan vermeerdering en vernieuwing van kennis via (het doen, het publiceren en valoriseren van) onderzoek, als aan overdracht van kennis via het onderwijs. De verbinding tussen onderwijs en onderzoek is sterk aanwezig, ook in het bacheloronderwijs. Tilburg University hanteert als motto: Understanding Society. Met dit motto als basis wil zij meer inzicht bieden in maatschappelijke vraagstukken en daarmee bijdragen aan een betere samenleving. Tilburg University houdt daarbij de wetenschappelijke standaarden van onafhankelijkheid en objectiviteit hoog.
3
Ingeschreven studenten Totaal aantal studenten Bachelorstudenten Masterstudenten Premasterstudenten Nationalititeiten Opleidingen Bacheloropleidingen Masteropleidingen * waarvan Engelstalige opleidingen Diploma's BA/MA MA PHD 1)
Promovendi Internationale promovendi Promoties Personeel Totaal Wetenschappelijk personeel Professoren Financieel Totale budget Opdrachten
2010
2011
13.153 7.061 4.881 1.188 97
13.599 7.201 5.183 1.200 105
24 51 37
24 54 37
3.383 2.017
3.712 2.222
35% 111
296 fte 35% 131
1.742 fte 908 fte 196 fte
1.661 fte 986 fte 188 fte
€ 193 mln € 58 mln
volgt volgt
300 fte
1)
exclusief buitenpromovendi Tabel 1: Tilburg University in cijfers
Onderzoek Tilburg University staat een multidisciplinaire benadering in het onderzoek voor: hedendaagse problemen laten zich niet vanuit één enkel perspectief bestuderen. Daarbij gaat zij echter wel uit van een gedegen disciplinaire basis. Om in de nationale en internationale competitie voorop te kunnen lopen, laat Tilburg University de beste multidisciplinaire centra zich doorontwikkelen tot Centers of Excellence; internationale topinstituten met een bewezen excellente onderzoekskwaliteit van internationale faam. Maar ook een fors aantal van de Tilburgse disciplinaire wetenschapsprogramma’s mag worden gerekend tot de internationale top en ook zij zijn daarmee leidend in Nederland.
Onderwijs Tilburg University biedt academische opleidingen aan waarin een duidelijke verbinding wordt gelegd van het onderwijs met het onderzoek. Studenten krijgen daardoor inzicht in de meest recente kennis. Hen wordt tevens een onderzoekende en kritische, reflecterende houding bijgebracht.
4
Tilburg University bereidt haar studenten voor op een verantwoordelijke positie in de samenleving. Studenten leren de verkregen kennis op een adequate en zorgvuldige wijze in te zetten voor de samenleving. Studenten worden opgeleid tot ‘goed burgerschap’ dat wil zeggen tot het dragen van verantwoordelijkheid als hoger opgeleiden/ leidinggevenden in de samenleving. In haar onderwijs heeft Tilburg University als doel studenten te leren om op verschillende manieren eigen en andermans opvattingen kritisch te bevragen, ‘de samenleving’ te begrijpen en deze van dienst te zijn. Ze gaat daarbij uit van ‘sociale waarden’, die geworteld zijn in de christelijke en humanistische tradities van de Europese cultuur. Tilburg University hecht er steeds belang aan de onderwijskwaliteit te verhogen. De rendementen van de studieprestaties moeten hoog zijn en het percentage studie-uitval zo laag mogelijk. Tegelijkertijd wil Tilburg University geen concessies doen aan de kwaliteit van het onderwijs. Daarom investeert Tilburg University in instroomselectie, onderwijsverbetering en -intensivering. Tilburg University heeft haar inzet neergelegd in een Onderwijsvisie die zich kenmerkt door de verbinding tussen onderwijs en onderzoek, een interactieve benadering, aanspreekbare studenten en gekwalificeerde docenten in een internationale omgeving. Verhoging van de onderwijskwaliteit kan alleen als de studentenaantallen worden beheerst. Zeker bij afnemende financiële mogelijkheden is het niet mogelijk om sterk groeiende/wisselende studentenaantallen van goed onderwijs te voorzien. De infrastructuur en de onderwijsmethode laten dit niet toe en kwalitatief goede docentuur kan niet voortdurend voor andere kwantitatieve opgaven worden ingericht. Daarbij moet worden opgemerkt dat het verhogen van de onderwijskwaliteit, het onderwijsniveau èn tegelijkertijd van de rendementen eisen stelt aan de studentenpopulatie. Het zonder meer toelaten van studenten zal daarom meer en meer worden afgebouwd. Van studenten die wel zijn toegelaten, wordt vanaf de start een stevige inzet verwacht; de norm voor het Bindend Studieadvies zal verder worden opgetrokken van 42 ECTS in 2011 tot 48 ECTS in 2013. Bovendien krijgt excellentie in het onderwijs ruime aandacht. In het afgelopen decennium heeft de universiteit geïnvesteerd in verschillende initiatieven ter ondersteuning van excellentiebij studenten. Tilburg University erkent daarbij verschillende invalshoeken voor excellentie (academisch, bestuurlijk, ondernemerschapgericht en maatschappelijk). Het aandeel internationale studenten aan Tilburg University stijgt al jaren gestaag. Tilburg University is zeer verheugd over de groeiende internationale belangstelling. De groeiende groep buitenlandse studenten draagt bij aan een kwalitatief betere studentenpopulatie. Bovendien bereidt het onderwijs in een internationale omgeving goed voor op de globaliserende arbeidsmarkt.
Valorisatie Met de slogan Understanding Society ziet Tilburg University het als haar taak een wetenschappelijke bijdrage te leveren aan de maatschappij. Dat betekent, dat Tilburg University de resultaten van het
5
onderzoek waar mogelijk ook praktisch bruikbaar wil maken voor de samenleving. Die verbinding ontstaat niet vanzelf, maar dient actief te worden aangebracht door het opereren in (kennis)netwerken. Dat er evidence based “te leren valt” van onze wetenschappelijke resultaten is niet overal bekend. Maatschappelijke ogen zijn op dit gebied meer gericht op β-medisch dan op α en γ. Om die reden participeert Tilburg University in een veelheid van regionale initiatieven, waar die verbinding gestalte krijgt (o.a. Brainport, Midpoint Brabant, BCE en Starterslift). Onder de noemer van Social Innovation wordt zo in triple-helix-verband gewerkt aan de economische en menselijke kant van innovaties. Daarnaast kent Tilburg University ook een aantal eigen initiatieven, die aan deze ontwikkeling bijdragen (bv. TiasNimbas, Tranzo, Netspar, het starterscentrum, het Loket MKB, de wetenschapswinkel, de studentenorganisaties Unipartners en Integrand, het Loket Ondernemer en Recht, CentERdata en IVA).
Samenwerking binnen het hoger onderwijs Tilburg University werkt op allerlei wetenschaps- en onderwijsgebieden samen met andere instellingen. Per project/onderwerp wordt hierbij de meest passende partner gezocht. Voor een aantal projecten ligt samenwerking in regio-/Brainport-verband voor de hand, en voor andere initiatieven liggen de partners elders. Ook internationaal participeert Tilburg University in diverse verbanden, soms op universitair niveau en vaak ook op de schaal van de schools. Tilburg University wil haar schaal behouden als één van haar sterke bouwstenen voor een echte academische gemeenschap. Benchmarks laten zien, dat alle internationaal gerenommeerde universiteiten een vergelijkbare of kleinere schaal hebben in de vergelijkbare disciplines. Ook dat laat zien dat selectie nodig is.
Verbeteropgave 2012-2015 De permanente aandacht binnen Tilburg University voor kwaliteit van onderzoek en onderwijs in de afgelopen jaren betekent niet dat er de komend periode niets hoeft te gebeuren. Als lerende organisatie rekent Tilburg University het tot haar verantwoordelijkheid om te blijven werken aan verbetering. In het komende decennium zet Tilburg University in op intensivering van onderwijs en vergroten van studierendement, op versterking en focussing van het disciplinaire en multidisciplinaire onderzoek, en op verankering van valorisatie in organisatie en beleid. Deze verbeteropgaven en de aanpak om deze te realiseren, worden beschreven in de volgende hoofdstukken. Tilburg University acht realisatie van de genoemde doelstellingen voor 2016 uitvoerbaar wanneer zij daarvoor de middelen krijgt die in het kader van de prestatieafspraken beschikbaar zijn. Voor verdere doorgroei en ontwikkeling zijn echter meer (overheids)investeringen in onderwijs en onderzoek een voorwaarde.
6
2. ONDERZOEK Tilburg University is actief op het terrein van de α- en γ-wetenschappen met als motto Understanding Society. Binnen dit brede domein heeft Tilburg University een eigen onderzoeksportfolio opgebouwd. De ontwikkeling van het portfolio is een permanent en dynamisch proces. Tilburg University staat voor een aanpak waarin de inhoud van het portfolio en de kwaliteit ervan, primair de verantwoordelijkheid zijn van onderzoekers; zij zijn als professionals op hun terrein leidend in dat proces. Wel stelt Tilburg University kaders waarbinnen de ontwikkeling van het onderzoek plaatsvindt en formuleert de (kwaliteits)eisen waaraan het onderzoek moet voldoen.
Wetenschappelijke kwaliteit Centraal in de aanpak staat een scherp kwaliteitsbeleid als kader voor het wetenschappelijke onderzoek. Alleen onderzoek dat wetenschappelijk aan de maat is, krijgt binnen Tilburg University de ruimte zich verder te ontwikkelen. Logischerwijs doorloopt een onderzoekslijn een aantal fasen: een aanloopfase waarin onderzoekers de kans krijgen een onderzoekslijn op te zetten en een onderzoeksgroep en structuur op te bouwen, een moment waarop de kwaliteit van het onderzoek zich moet bewijzen, en daarna – afhankelijk van de resultaten – een fase waarin onderzoekers hun lijn verder kunnen ontwikkelen/consolideren, dan wel de opdracht krijgen om aanpassingen aan te brengen, of om het onderzoek af te bouwen. Tilburg University legt daarbij de lat hoog. Alleen onderzoek dat in evaluaties een score van ten minste 4 uit 5 scoort, mag doorgaan. Voor de zogenoemde Centres of Excellence geldt dat deze binnen hun veld tot de top 3 van Europa moeten behoren, of een aanzienlijke kans hebben om hier binnen afzienbare tijd toe te behoren.
Maatschappelijke inbedding Het tweede element in deze aanpak is de rol die de maatschappelijke inbedding van het onderzoek speelt. Het motto Understanding Society geeft aan dat Tilburg University belang hecht aan de maatschappelijke invalshoek van het onderzoek. Deze invalshoek krijgt in theorie op drie manieren vorm. Tilburg University werkt permanent aan vernieuwende concepten waarin deze drie, hieronder beschreven, manieren op een vruchtbare wijze met elkaar worden verbonden.
Maatschappij als onderwerp van onderzoek: Dit thema is intrinsiek verbonden met het domein waarin het Tilburgse onderzoek zich afspeelt: α- en γwetenschappen. De maatschappij, de culturele, sociale, juridische en economische structuren daarin, en de mensen die de maatschappij maken, zijn in deze disciplines direct onderwerp van onderzoek.
7
Evenwicht tussen fundamenteel onderzoek en onderzoek met een maatschappelijke toepassingshorizon: Ondanks de intrinsieke link is het niet geheel vanzelfsprekend dat de resultaten van het onderzoek hun weg vinden naar diezelfde maatschappij, die daarmee haar voordeel zou kunnen doen. Tilburg University staat voor een onderzoeksportfolio waarin een evenwicht is tussen fundamenteel onderzoek, waarin de grenzen van de wetenschappelijke kennis worden opgezocht en verlegd, en onderzoek waarin directer aansluiting wordt gezocht met concrete maatschappelijke vragen die op de korte of middellange termijn om antwoorden vragen (zie ook hoofdstuk 4).
Kennisoverdracht Tevens hecht Tilburg University er belang aan dat onderzoekers inspanningen plegen om hun resultaten, of die nu van fundamentele aard zijn of een duidelijker toepassingsmogelijkheid hebben, te vertalen naar de maatschappij. Daarbij kan het enerzijds gaan om een vertaling naar een professionele, zakelijke context, waarin de resultaten benut kunnen worden bij de ontwikkeling van nieuwe producten of diensten. Anderzijds gaat het ook om benutting van wetenschappelijke kennis en inzichten in het maatschappelijk debat.
2.1
Hoge wetenschappelijke kwaliteit
Basis voor alles wat aan Tilburg University gebeurt is de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek. Om deze kwaliteit te kunnen blijven waarborgen, voert Tilburg University een kwaliteitsbevorderend beleid langs een aantal lijnen: promotiebeleid, tenure track-systeem, hoogleraarsbenoemingen, onderzoeksvisitaties en vier-uit-vif-beleid, actieve deelname aan nationale en Europese competitieve subsidie-instrumenten en ontwikkeling van Centers of Excellence.
2.1.1
Aanpak
Promotiebeleid Excellent onderzoek begint bij excellente onderzoekers. Tilburg University hecht daarom veel waarde aan de kwaliteit van de promotieopleiding; deze is in Tilburg dan ook hoog. Er is de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van kwalitatief hoogwaardige Graduate Schools. Dit heeft er onder meer toe geleid dat twee van de vier Graduate Schools een toekenning hebben gekregen binnen het NWOGraduate Programme: CenTER Graduate School (TiSEM) en de Tilburg Graduate Law School (TLS). De kwaliteit van de promotieopleiding is uiteraard mede afhankelijk van de kwaliteit van de promovendi die daarin instromen. Gelukkig is Tilburg University doorgaans in de gelukkige omstandigheid dat zij daarvoor streng kan selecteren: gemiddeld zijn er voor een beschikbare promotieplaats 10 à 15 belangstellende kandidaten, vaak afkomstig uit alle delen van de wereld.
8
Tenure Track systeem Tilburg University staat op het standpunt dat talentvolle onderzoekers de ruimte moeten krijgen om hun onderzoek te ontwikkelen. Daartoe heeft Tilburg University in 1996 als eerste in Nederland het tenure track-systeem ingevoerd; aanvankelijk binnen Tilburg School of Economics and Management, maar inmiddels is dit systeem TiU-breed uitgerold. Startende wetenschappers komen via een tenure track binnen. Via duidelijke criteria, transparante prestatieafspraken op onderzoek en onderwijs, en duidelijke begeleiding, wordt binnen zes jaar helder welke wetenschappers een vaste plek verdienen. Ervaring leert dat 60 procent van de tenure trackers bevorderd wordt tot minimaal assistant professor (UD). De overige 40 procent wordt met ondersteuning naar een andere baan begeleid. Ook deze laatste groep vindt bij andere instellingen gretig aftrek. Dit beleid heeft duidelijk zijn vruchten afgeworpen en zijn bestaansrecht bewezen.
Beleid hoogleraarsbenoemingen Tilburg University kent geen leerstoelenplan; bevordering tot hoogleraar vindt plaats op basis van een strenge beoordeling van onderzoeksprestaties (en onderwijs- en bestuurlijke kwaliteiten) van individuele onderzoekers. De beoordelingscommissie laat zich daarbij adviseren door drie internationale referenten. Op deze manier weet Tilburg University goede wetenschappers aan zich te binden.
Vrouwen aan de top Tilburg University wil ook door diversiteit kwaliteit bevorderen, en stimuleert daarom de toename van het aantal vrouwen in hogere functies. Tilburg University heeft zich aan deze diversiteitsdoelstelling gecommitteerd door het charter Talent naar de Top te ondertekenen.
Actieve deelname aan nationale en Europese competitieve subsidie-instrumenten Tilburg University stimuleert actieve deelname van haar onderzoekers in alle belangrijke nationale en internationale subsidieregelingen, met name NWO-Vernieuwingsimpuls, ERC-Grants en KP7. Ter ondersteuning en stimulering van onderzoekers die een aanvraag willen indienen, werkt Tilburg University met een interne (advies)commissie die conceptaanvragen beoordeelt. Ook biedt Tilburg University onderzoekers die uiteindelijk na indiening hoog scoren maar hun aanvraag vanwege beperkte middelen niet gehonoreerd zien, een tegemoetkoming voor de inspanning die met de voorbereiding van de aanvraag was gemoeid.
Onderzoeksvisitaties en vier-uit-vijf-beleid Net als alle onderzoek in Nederland worden de onderzoeksprogramma’s van Tilburg University elke zes jaar door een internationale commissie van wetenschappers beoordeeld. Tilburg University geeft er daarbij de voorkeur aan dat deze visitaties in landelijk verband plaatsvinden, zodat vergelijking tussen de
9
verschillende onderzoeksprogramma’s mogelijk is. Voor een retrospectief en prospectief beeld van deze onderzoeksvisitaties vindt drie jaar na een beoordeling ook een mid term review plaats. Tilburg University hanteert het vier-uit-vijf-kwaliteitsbeleid. Van onderzoeksprogramma’s die lager dan een vier scoren, wordt verwacht dat er op zeer korte termijn een actieplan komt om de kwaliteit op het vereiste niveau te brengen, dan wel dat het programma niet wordt gecontinueerd. Alle onderzoeksprogramma’s die een score lager dan vier hebben behaald worden dus grondig gereorganiseerd of afgebouwd.
Centers of Excellence Tot slot zet Tilburg University in op de ontwikkeling van Centers of Excellence. Sinds 2003 heeft Tilburg University de ontwikkeling van multidisciplinaire onderzoeksinstituten gefaciliteerd. In het Strategisch Plan 2010-2013 heeft Tilburg University zich voorgenomen een aantal multidisciplinaire onderzoekscentra te laten doorontwikkelen tot een universitair Center of Excellence, met bijbehorende vervolgfinanciering. Alleen multidisciplinaire onderzoeksinstituten die op hun onderzoeksterrein tot top 3 van Europa behoren, komen in aanmerking voor de status van Center of Excellence. De uiteindelijke keuze hiervan ligt in handen van een externe beoordelingscommissie die speciaal voor deze beoordelingen wordt samengesteld. Op dit moment hebben twee onderzoeksinstituten de status van Center of Excellence verkregen: Netspar en Intervict.
2.1.2
Resultaten en ambities
Dat dit scherpe kwaliteitsbeleid zijn vruchten afwerpt, blijkt uit diverse indicatoren.
Promoties Sinds 2007 is het aantal promoties aan Tilburg University toegenomen van 83 tot 131 per jaar; een stijging van bijna 60 procent. 140 120
100 80 60 40 20 83
85
85
111
131
2007
2008
2009
2010
2011
0
Figuur 1: Ontwikkeling promoties Tilburg University 2007 t/m 2011
10
De verwachting is dat deze stijgende lijn in de toekomst, bij ongewijzigd (financieel) beleid, door blijft zetten. Een groei naar 140 promoties in 2015 is daarbij haalbaar.
Indicator
2011
Aantal promoties per jaar
2015 131
140
Tabel 2: Aantal promoties per jaar
Internationale onderzoeksrankings De kwaliteit van het Tilburgse onderzoek blijkt ook uit een aantal onderzoeksrankings, waarvoor universiteiten wereldwijd met elkaar worden vergeleken, zoals Times Higher Education, QS, Sjanghai en Taiwan, in het bijzonder de discipline rankings voor Business Research, Economic Research, Economics & Business, Social Sciences en Arts & Humanities geven hierbij relevante informatie. In de afgelopen drie jaar is de positie van Tilburg University gestegen op deze specifieke rankings al neemt de concurrentie sterk toe.
Ranking
Wereld 2011
Europees 2011 107
THE World University Ranking 256 QS World University Ranking 402 QS World University Ranking – Economics & Econometrics 86 QS World University Ranking – Statistics & Operational Research 110 QS World University Ranking – Accounting & Finance 128 QS World University Ranking – Sociology 142 Sjanghai (ARWU) Economics & Business top 100 58 Sjanghai (ARWU) Social Sciences top 100 88 Taiwan Social Sciences top 300 128 Social Sciences Research Network (SSRN) Economic departments 1 Social Sciences Research Network (SSRN) Law Schools 6 Dallas World Ranking Business Research 38 Tilburg World Ranking Economic Research 24 Tabel 3: Tilburg University - wereldpositie en Europese positie op een aantal onderzoeksrankings 2011
178 33 38 41 54 9 15 36 1 1 3 4
Daarnaast blijkt de kwaliteit uit een aantal kwaliteitgerelateerde prestatie-indicatoren dichter bij huis. Tilburg University stimuleert haar onderzoekers actief deel te namen in de Vernieuwingsimpuls en de ERC-Grants. Ook zijn Tilburgse onderzoekers zeer actief binnen Europese/KP7-onderzoeksconsortia, m.n. binnen de thema’s ICT, Social Sciences and Humanities, Energy en Security.
In tabel 4 zijn de prestaties opgenomen voor de periode 2007-2011, en de streefwaarden voor de totale periode 2007-2015.
11
Indicator Aantal talentsubsidies nationaal (NWO-Vernieuwingsimpuls)
Aantal ERC-Grants (Starting Grants, Advanced Grants)
2007-2011
2007-2015
5 Vici
9 Vici
8 Vidi
15 Vidi
19 Veni
30 Veni
1 Starting Grant
5 Starting Grants
1 Advanced Grant
3 Advanced Grants
Aantal contracten Kaderprogramma’s (KP6 en KP7)
31 KP7-contracten
40 KP7-contracten + H2020contracten
Tabel 4: Prestaties Tilburg University in competitieve subsidieprogramma’s 2007-2011 en 2007-2015
Tilburg University is ook actief in verscheidene nationale en internationale onderzoeksconsortia. Meest prestigieus is het SHARE-project waarin het Maatschappelijk Topinstituut Netspar en CentERdata participeren. Met het SHARE-project hebben zij in het zevende kaderprogramma reeds 2,4 miljoen euro verkregen. In 2011 heeft het SHARE-consortium bovendien als eerste in Europa de status van European Research Infrastructure Consortium (ERIC) verkregen.
2.1.3
Aanpak 2012-2015
Om de voorgenomen 140 promoties te realiseren zet Tilburg University de komende jaren in op verbetering van de begeleiding van promovendi. Dat krijgt onder andere vorm door de afspraak om altijd te werken met twee begeleiders. Ook zullen buitenpromovendi, waarvan Tilburg University er traditioneel relatief veel heeft, ondanks hun externe status nauwer betrokken worden bij de activiteiten in de Graduate Schools.
Om de genoemde streefwaarden te behalen zet Tilburg University zijn huidige kwaliteitsbeleid voort. Het
vier-uit-vijf-kwaliteitsbeleid blijft ook de komende jaren leidend bij de bestuurlijke afhandeling van onderzoeksvisitaties. Het uitgangspunt is dat Tilburg University inzet op excellente resultaten in bij voorkeur landelijke onderzoeksvisitaties.
Tilburg University streeft ernaar met de Centres of Excellence tot de top 3 van Europa te behoren. Het beleid rondom Centers of Excellence wordt in de komende periode gecontinueerd. Het is niet de verwachting dat alle huidige multidisciplinaire onderzoekscentra kunnen doorgroeien tot een Center of Excellence. Tilburg University verwacht dat nog maximaal drie instituten deze status kunnen verwerven, wat het totaal op vijf zal brengen.
12
2.2
Scherp onderzoeksprofiel
Tilburg University heeft een scherp onderzoeksprofiel in de α- en γ-wetenschappen, dat zowel wetenschappelijke kwaliteit en actualiteit weerspiegelt, als een link heeft met maatschappelijke vragen. Het portfolio ontwikkelt zich binnen een matrix van disciplinaire onderzoeksprogramma’s, geschraagd door het strikte kwaliteitsbeleid zoals geschetst in 2.1, en multidisciplinaire instituten waarin de verbinding met de maatschappelijke omgeving tot uitdrukking komt.
2.2.1
Aanpak
Tilburg University is in tegenstelling tot de meeste andere Nederlandse universiteiten al een gespecialiseerde universiteit. De focus van het onderzoek ligt op de maatschappij- en gedragswetenschappen en de humaniora. Het onderzoeksprofiel wordt gevormd door een matrix van disciplinaire onderzoeksprogramma’s en multidisciplinaire instituten. Deze matrix is ontstaan via het eerder beschreven beleid gebaseerd op de combinatie van wetenschappelijke kwaliteit en maatschappelijke inbedding. Tilburg University heeft in de periode 2006-2013 in totaal 15,5 miljoen euro geïnvesteerd in de multidisciplinaire instituten. Voorwaarde was dat deze instituten een derde van hun middelen buiten de instelling verwierven. De matrixaanpak heeft het grote voordeel dat onderzoekers een stevige verankering hebben in de funderende monodisciplines, maar tegelijkertijd in multidisciplinair verband (kunnen) werken, om zo recht te doen aan de complexiteit van maatschappelijke vraagstukken.
2.2.2
Resultaten en ambities
Disciplinaire onderzoeksprogramma’s De afgelopen zes jaar hebben de volgende onderzoeksprogramma’s van Tilburg University een score van 4,5 of hoger (uit 5) gescoord bij hun onderzoeksbeoordelingen:
TiSEM
Finance
2001-2007
5
TiSEM
Econometrics
2001-2007
5
TiSEM
Organization
2001-2007
5
TiSEM
Marketing
2001-2007
5
TiSEM
Microeconomics
2001-2007
5
TLS
Tilburg Institute for Interdisciplinary Studies of Civil law and Conflict Resolution
2003-2008
5
TSB
Latent Variable Models
2003-2009
5
TSB
Developmental Psychology (Conscious & Unconscious Processing)
1998-2004
5
13
TSB
Social & Cultural Dynamics
2001-2007
5
TSH
Making Sense (Linguistic Architecture/Language, Knowledge & Interaction)
2006-2009
5
TLS
Tilburg Institute for Law, Technology and Society
2003-2008
4,75
TLS
Tilburg Law and Economics Center
2003-2008
4,75
TSH
Communication & Cognition (Discourse Studies/Multimodality & Cognition) 2006-2009
4,75
TiSEM
Accounting
2001-2007
4,5
TiSEM
Computerized Information Systems
2001-2007
4,5
TiSEM
Operations Research
2001-2007
4,5
TiSEM
Macroeconomics
2001-2007
4,5
TLS
Center for Company Law
2003-2008
4,5
TSB
Relational Perspectives on Adaptive organizations
2001-2006
4,5
Tabel 5: Onderzoeksprogramma’s met een score van 4,5 of hoger (uit 5) bij onderzoeksbeoordelingen
Multidisciplinaire onderzoeksinstituten Naast deze disciplinaire programma’s heeft Tilburg University op dit moment twaalf multidisciplinaire instituten.
Netspar
Network of Pensions, Aging and Retirement
Intervict
International Victimology Institute Tilburg
Tilec
Tilburg Law and Economics Center
Tiber
Tilburg Institute for Behavioral Economics Research
Babylon
Center for Studies of the Multicultural Society
CoRPS
Center of Research on Psychology in Somatic Diseases
TiLPS
Tilburg Center for Logic and Philosophy of Science
CIR
Center for Innovation Research
EBC
European Banking Center
Reflect
Research Institute for Flexicurity, Labor Market Dynamics and Social Cohesion
TICC
Tilburg center for Cognition and Communication
TSC
Tilburg Sustainability Center
Tabel 6: Multidisciplinaire onderzoeksinstituten
Al deze multidisciplinaire instituten worden eveneens ieder drie jaar extern geëvalueerd. Hun voortbestaan is ook slechts mogelijk als zij voldoen aan het vier-uit-vijf-beleid.
14
2.2.3
Aanpak 2012-2015
Het vernieuwen en afbouwen van onderzoeksprogramma’s is een dynamisch proces waarbij Tilburg University voortdurend inspeelt op in- en externe ontwikkelingen in Nederland, Europa en daarbuiten. Dat is ook onze reputatie. De werkwijze zoals in dit hoofdstuk beschreven zal ook in de komende jaren worden voortgezet. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat de context voor groei beperkt is. De middelen bij NWO waarvoor Tilburg University zich redelijkerwijs kan kwalificeren, nemen af. De mogelijkheden in Europa worden bemoeilijkt door de grote matchingsverplichtingen die daaraan gekoppeld zijn.
Op dit moment wordt van universiteiten gevraagd bij te dragen aan het nationale beleid op het gebied van de topsectoren. Ook worden universiteiten gevraagd aansluiting te zoeken bij de Grand Challenges die de EU heeft geformuleerd. Graag zet Tilburg University haar unieke expertise hiervoor in.
Aansluiting topsectorenbeleid Het topsectorenbeleid van het ministerie van EL&I is sterk gericht op de β- en medische wetenschappen, waarbij Tilburg University vanuit haar onderzoeksprofiel beperkt aansluiting heeft. Wel onderzoekt Tilburg University mogelijkheden om, met name via de aanpak van NWO, te participeren in de topsectoren. Ook steunt Tilburg University in dat kader de Nationale Sociale Infrastructuur Agenda. Door social innovation kunnen de α- en γ-wetenschappen een onmisbare bijdrage leveren aan alle sectoren van het topsectorenbeleid. Deze bijdrage vanuit de α- en γ-wetenschappen acht Tilburg University essentieel voor het welslagen van veel van de technische innovaties. Tilburg University heeft daarom op dat punt een concreet aanbod gedaan aan de minister van EL&I om deze visie in te brengen in de topsectoren-aanpak.
Aansluiting Grand Challenges In 2014 gaat het nieuwe Europese onderzoeksprogramma Horizon 2020 van start. Tot die tijd zal Tilburg University actief blijven participeren in KP7. Tilburg University wil met zijn onderzoekszwaartepunten, Centers of Excellence en multidisciplinaire onderzoekscentra aansluiten bij de grand challenges. Voor Tilburg University zijn twee grand challenges in het bijzonder relevant: The health, demographic change and well-being challenge en Inclusive, innovative and secure societies. Tilburg University zet actief in op verwerving van subsidies binnen deze grand challenges. Doelstelling is dat alle multidisciplinaire onderzoekscentra en Centers of Excellence in 2015 actief zijn in minstens een van deze challenges of serieuze pogingen hebben gedaan hieraan een bijdrage te leveren. Om de aansluiting zo groot mogelijk te maken, wil Tilburg University actief participeren in de groepen die de Calls for Proposals voorbereiden.
15
3.
ONDERWIJS
Het onderwijs aan Tilburg University heeft een hoog academisch gehalte. Er is er een sterke verbinding tussen onderwijs en onderzoek. Dit betekent dat aan Tilburg University het onderwijs wordt verzorgd door docenten die ook zelf wetenschappelijk onderzoek verrichten. Dit geeft de studenten kennis van en inzicht in de meest recente stand van zaken op hun gebied(en). Daarbij wordt aan de studenten vanaf het begin van de opleiding een onderzoekende, kritische en reflecterende houding bijgebracht. Dit gebeurt door studenten niet alleen de actuele stand van zaken van de wetenschap binnen het gekozen vakgebied aan te leren, maar ook door hen expliciet de methoden, vaardigheden en attituden aan te leren om kritisch te reflecteren over dit vakgebied. Verder is in de opleidingen een multidisciplinair perspectief ingebouwd. Bovendien bereidt Tilburg University haar studenten voor op een verantwoordelijke positie in de samenleving. Studenten leren de verkregen kennis op een adequate, zorgvuldige en kritische wijze in te zetten voor de samenleving. Studenten worden opgeleid tot ‘goed burgerschap’, dat wil zeggen tot het dragen van verantwoordelijkheid als hoger opgeleiden/leidinggevenden in de samenleving. In haar onderwijs heeft Tilburg University als doel studenten te leren om op verschillende manieren eigen en andermans opvattingen kritisch te bevragen, ‘de samenleving’ te begrijpen en deze van dienst te zijn. Ze gaat daarbij uit van ‘sociale waarden’, die geworteld zijn in de christelijke en humanistische tradities van de Europese cultuur.
Tilburg University heeft de ambitie de studierendementen te verhogen en het percentage studie-uitval zoveel mogelijk te verlagen. Tilburg University wil dit realiseren door de kwaliteit en het niveau van het onderwijs te verhogen. Door het onderwijs uitdagender en intensiever te maken wil Tilburg University de studenten tot een meer actieve studiehouding aanzetten en hen stimuleren het beste uit hun mogelijkheden te halen. Dit gebeurt langs drie wegen. Ten eerste wil Tilburg University het academisch gehalte van het onderwijs verder verhogen. Dit gebeurt door de verbinding tussen onderwijs en onderzoek, zowel via de docentuur als via de inhoudelijke opbouw van het onderwijs, verder te versterken. Ten tweede zal het onderwijs intensiever worden. Ten derde worden maatregelen genomen om de studentenaantallen en de kwaliteit van de instroom te beheersen.
Tilburg University wil op langere termijn nog sterker investeren in kleinschalig en interactief onderwijs. Dit past bij een research universiteit, omdat de verbinding met onderzoek essentieel is voor inhoud en vorm van het gegeven onderwijs. Dat betekent niet alleen, dat het onderwijsaanbod intrinsiek een verbinding legt met actuele onderzoeksresultaten, maar ook, dat de student gedurende de studie zelf deel neemt aan en ervaring opdoet met onderzoek. Het model geeft daarnaast invulling aan het begrip
16
academische gemeenschap, omdat de student niet als consument, maar als participant in het proces van leren en onderzoeken wordt beschouwd.
3.1
Onderwijskwaliteit en rendement
Kwaliteit van het onderwijs is bij Tilburg University een van de belangrijkste issues. Goed onderwijs is de resultante van een optimale combinatie van studenten, docenten, onderwijsprogramma’s en faciliteiten. Tilburg University vindt het belangrijk dat studenten gedurende hun studie ruimte krijgen zich breed te ontwikkelen, maar bevordert daarnaast ook het studierendement. Tilburg University streeft naar maximaal c+1, waarbij de uitloop bij voorkeur wordt benut voor academische vorming “on top of”of voor andere activiteiten waarmee studenten zich kunnen onderscheiden.
3.1.1
Aanpak
Tilburg University werkt op verschillende manieren aan kwaliteitsverbetering in het onderwijs. Dat begint met het werven van gekwalificeerde en gemotiveerde studenten die bereid zijn zelf flink te investeren in hun opleiding. Tilburg University verwacht veel van deze studenten, maar zij krijgen daar ook wat voor terug. Het onderwijs aan Tilburg University wordt verzorgd door docenten die vakinhoudelijk en didactisch sterk zijn. Zij verzorgen onderwijs waarin studenten worden uitgedaagd zich intensief te verdiepen in de inhoud van hun vakgebied. Ook wordt studenten vanaf het begin van de opleiding een onderzoekende, kritische en reflecterende houding bijgebracht. Het onderwijs worden ondersteund door goede faciliteiten. Studenten kunnen rekenen op een goede begeleiding en (niet-vrijblijvende) monitoring van hun studieprestaties. Concreet zet Tilburg University een aantal instrumenten in om de onderwijskwaliteit te versterken.
Numerus fixus en decentrale selectie Voor een aantal grote opleidingen (Psychologie, Economics en International Business Administration) geldt een numerus fixus. Voor deze opleidingen wordt ook decentraal geselecteerd.
Bindend studieadvies Tilburg University hanteert al sinds 2004 het bindend studieadvies (BSA). Aanvankelijk gold daarvoor een norm van 36 ECTS; met ingang van 1 september 2011 geldt daarvoor universiteitsbreed een norm van 42 ECTS. Uitgangspunt is dat studenten die de norm hebben gehaald, geschikt zijn voor de studie en deze ook zullen afronden. Studie-uitval in het 2e en 3e jaar is op Tilburg University dan ook gering. Het BSA wordt op dit moment geëvalueerd. Een monitoringgroep onder leiding van de Rector Magnificus volgt de effecten van de verhoging van de BSA-norm en de intensivering van het onderwijs, en gebruikt
17
deze bij de besluitvorming over de verdere verhoging van de BSA-norm met ingang van het komende of daarop volgende studiejaar.
Onderwijskwalificaties Met ingang van 1 januari 2010 zijn alle nieuw aangestelde (universitair) docenten met een aanstelling van > 0,6 fte verplicht een basiskwalificatie onderwijs te behalen. Ook zittende docenten met een minder goede beoordeling zijn verplicht een onderwijskwalificatietraject te volgen. Tilburg University kiest er niet voor alle docenten tot een BKO-toets te dwingen; voor goede docenten heeft dit onvoldoende toegevoegde waarde.
Uitwisseling en peer review in het onderwijs Faculteiten organiseren onderwijslunches/middagen voor hun docenten waar ervaringen en best practices worden uitgewisseld. Een in december 2011 georganiseerde TiU-brede onderwijsmiddag, voor en door docenten, was een groot succes en wordt jaarlijks gecontinueerd. Ook wordt binnen Tilburg University geëxperimenteerd met peer review in het onderwijs: docenten zijn aanwezig bij elkaars onderwijs en voorzien elkaar van feedback.
Onderwijsintensivering Ter ondersteuning van de ambities op het punt van onderwijsintensivering zijn de afgelopen jaren extra middelen beschikbaar gesteld via het Fonds Beleidsinitiatieven. Met behulp van deze extra middelen is een groot aantal projecten gerealiseerd met name in (het eerste jaar van) de bachelorprogramma’s.
3.1.2
Resultaten en ambities
De situatie met betrekking tot onderwijskwaliteit en rendement laat zich beschrijven aan de hand van een aantal indicatoren, die tevens de ambitie van Tilburg University voor de komende jaren weergeven.
NVAO-accreditatie Alle onderwijsprogramma’s van Tilburg University zijn van goede kwaliteit en positief beoordeeld door de NVAO en – in geval van TiSEM en TiasNimbas – ook door de AACSB. Tilburg University verwacht in het najaar van 2012 de instellingsaccreditatie te verkrijgen. Het keurmerk dat tot uitdrukking brengt dat de Tilburg University een doeltreffend systeem van kwaliteitszorg heeft, waarmee zij de kwaliteit van haar opleidingen kan garanderen.
18
Docentkwaliteit In tabel 7 is weergegeven het aandeel docenten met een basiskwalificatie onderwijs: Indicator - docenten
2011
Aandeel docenten (WP) met een basiskwalificatie onderwijs op
2015 4,5%
15%
het totaal aantal docenten (WP) Tabel 7: Kwaliteit docenten
Onderwijsintensiteit Een indicator voor de intensiteit van het onderwijs is het aantal contacturen/gestructureerde uren, zoals gedefinieerd door OCW/ReviewCommissie. Deze indicator laat het volgende beeld zien:
Indicator Gemiddeld aantal contacturen per week in het eerste jaar van
2011
2015 12,8
13,3
9,8
10,0
de bacheloropleidingen bij 30 onderwijsweken Gemiddeld aantal contacturen per week in het eerste jaar van de bacheloropleidingen bij 40 onderwijsweken Tabel 8: Contacturen
Tilburg University is van mening dat het aantal contacturen maar ten dele iets zegt over de kwaliteit en intensiteit van het onderwijs. In haar onderwijsvisie (2012) beschrijft Tilburg University haar ideale onderwijs, dat door onderzoek wordt gedreven, interactief is en de studenten voorbereidt op een globaliserende arbeidsmarkt. Deze visie dient als vertrekpunt voor de aanpak in de komende jaren gericht op verdere intensivering van het onderwijs (zie 3.1.3). Daarbij spelen andere elementen een rol dan eenvoudigweg het verhogen van het aantal contacturen.
Uitval, studieswitch en diplomarendement De vraag of Tilburg University erin slaagt een optimaal samenspel te realiseren tussen de verschillende variabelen die gezamenlijk de onderwijskwaliteit bepalen, kan worden beantwoord aan de hand van een drietal “output”indicatoren (zie tabel 9): uitval na het eerste jaar, switch na het eerste jaar, en diplomarendement na vier jaar. Tilburg University vindt ‘diplomarendement’ de belangrijkste; daar wordt dan ook in het bijzonder op gestuurd.
19
Indicator – output Aandeel van het totaal aantal voltijd eerstejaars
2010
2015
24,4%x
24,0%
13,0%
11,0%
59,7%
65,0%
2020 20,0%
bachelorstudenten dat na een jaar niet meer bij TiU staat ingeschreven (bron 1 cijfer HO) Aandeel van het totaal aantal voltijd eerstejaars bachelorstudenten dat na een jaar overstapt naar een andere studie bij dezelfde instelling (bron 1 cijfer HO) Aandeel van de voltijd bachelorstudenten dat zich na het
70,0%
eerste studiejaar opnieuw bij TiU inschrijft (herinschrijvers), dat in de nominale studietijd + 1 jaar (C+1) bij TiU het bachelordiploma behaalt (bron 1 cijfer HO) Tabel 9: Uitval, studieswitch en diplomarendement
Studentenoordeel Een andere indicator voor kwaliteit van de opleiding is het oordeel van studenten over hun opleiding: Indicator Gemiddelde score studentenoordeel over de opleiding(en) in
2011
2015 3,9
4,0
het algemeen (bron: NSE) Tabel 10: Studentenoordeel
3.1.3
Aanpak 2012-2015
Om de ambities voor 2015 zoals geformuleerd in 3.1.2 te realiseren wordt het gevoerde beleid de komende jaren voortgezet en op punten verder uitgewerkt.
Studievoorlichting en studiekeuzegesprekken Tilburg University kiest voor een goede en realistische studievoorlichting en strakker verwachtingenmanagement vooraf, zodat studenten goed voorbereid en weloverwogen aan de studie beginnen. Hierbij wordt voor iedere studie een digitale zelfselectietest ontwikkeld. Studenten wordt dringend geadviseerd hieraan deel te nemen. Onderdeel van de voorlichtingsactiviteiten zijn verder studiekeuzegesprekken. In deze gesprekken wordt op de student toegesneden informatie verschaft en kan de toekomstige student zijn verwachtingen van de studie toetsen en eventueel bijstellen. Tilburg University maakt een keus voor op de opleidingen toegespitste modellen van studiekeuzegesprekken. In beginsel zal daarbij met alle studenten die zich
20
aanmelden een studiekeuzegesprek worden gevoerd. In september 2014 is het pakket studiekeuzegesprekken dat Tilburg University aanbiedt gereed.
Numerus fixus en decentrale selectie Met ingang van het collegejaar 2013-2014 gaan numerus fixus en decentrale selectie ook gelden voor de opleidingen in het rechtendomein, waarna de andere “grote-aantallen-opleidingen” in het economische domein zullen volgen. Tilburg University streeft naar beheersing van het aantal studenten op 12.000.
Voorbereidende summer schools Voor de studies met de hoogste uitvalpercentages worden voorbereidende summerschool-classes ontwikkeld. Hierdoor zal het aantal uitvallers ten gevolge van een verkeerde studiekeus verminderen. Dit effect zal zichtbaar worden in de vermindering van het aantal negatieve BSA’s.
Ophogen BSA-norm In principe is besloten om met ingang van het studiejaar 2013-2014 de BSA-norm verder te verhogen naar 48 ECTS. De evaluatie, die daartoe besluitvorming voorbereidt, loopt thans.
Studievoortgangsgesprekken De studieprestatie van studenten worden – ook in het tweede en derde jaar – nauwkeurig gevolgd. Wanneer studenten onder de norm presteren (minder dan 20 ECTS in het eerste semester), worden ze opgeroepen voor een gesprek.
Onderwijskwaliteit docenten Tilburg University schenkt de komende tijd op de volgende wijze aandacht aan kwaliteit van docenten. Het beleid ten aanzien van basiskwalificatie onderwijs wordt voortgezet. Tilburg University zal deze benadering afstemmen op de eisen van haar onderwijsvisie. Verder wordt gewerkt aan modules voor een seniorkwalificatie; daarbij worden onder andere vormen van peer review van docenten ontwikkeld en toegepast. Ook hebben docenten de mogelijkheid deel te nemen aan een leergang onderwijskundig leiderschap. Tot slot is een werkgroep waardering voor onderwijs een verkennend onderzoek gestart naar wat onder een topdocent verstaan kan worden en welke mogelijkheden er zijn een dergelijke docent (extra) te belonen.
Onderzoeksgedreven en activerend onderwijs De diverse onderwijsintensiveringsprojecten worden de komende jaren voortgezet en waar nodig uitgebreid. Tilburg University investeert in 2014 een tweede tranche middelen in deze
21
intensiveringsprojecten. Verdere intensivering van het onderwijs vindt plaats binnen de onderwijsvisie. De manier van werken die voortvloeit uit deze onderwijsvisie zal in 2015 universiteitsbreed zijn ingevoerd, uiteraard mits de voorwaardelijke financiering en toekenning uit het selectieve budget voor Tilburg University beschikbaar komen. De onderwijsvisie gaat uit van een merendeel van de lessituaties in groepen waar regelmatig persoonlijk contact tussen student en docent nodig en mogelijk is. Dit stelt eisen aan groepsgrootte, aanspreekbaarheid van de student, de voorbereiding van de colleges/werkgroepen door de student aan de hand van vooraf opgegeven studiemateriaal, de vaardigheden van de docent om interactief les te geven en inrichting van collegezalen. Er wordt zoveel mogelijk gedoceerd via interactieve dialoogcolleges. Uitgangspunt is dat de studenten de stof (literatuur e.d.) voorbereiden, bijvoorbeeld aan de hand van vragenlijsten. Tijdens het college is de docent met de studenten in gesprek over de aangeboden stof en de betekenis ervan, al dan niet na een korte inleiding. Het is niet zinvol het college onvoorbereid bij te wonen, want de voorbereidingsstof wordt bekend verondersteld. Voorbereiding en colleges zijn op deze manier onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het onderwijs vindt zoveel mogelijk plaats in vaste groepen. De omvang van deze groepen wordt in principe beperkt tot max. 100 studenten (streven is 80). Buiten de colleges communiceren studenten met docenten niet via e-mail: docenten hebben office hours. Er wordt in iedere lessituatie uitgegaan van de aanspreekbaarheid van de student. De student heeft in kleinere colleges/werkgroepen zijn naam leesbaar voor zich staan, zodat een persoonlijke sfeer van aanspreken en uitwisseling wordt ondersteund. Docenten streven ernaar iedere student een paar keer per semester in de interactie te betrekken. Onderwijs wordt verzorgd door 'assistant/associate/full professors', die zelf ook onderzoek doen, en die bedreven/getraind zijn in de interactieve benadering. De BKO wordt aan deze wijze van doceren aangepast. Het onderwijs is gebaseerd op de laatste stand van zaken in het onderzoek. Tilburg University wil op langere termijn het aanbod van collegezalen aanpassen, met een nadruk op zalen voor 80-100 studenten in de Tias-opstelling. Bij renovaties en nieuwbouw van gebouwen wordt dit waar mogelijk gerealiseerd.
3.2
Scherp onderwijsprofiel
Het onderwijsportfolio van Tilburg University heeft een duidelijke α/γ-focus. Verdere focussing is niet aan de orde. Net zoals dat geldt voor het onderzoek, geldt ook voor de ontwikkeling van het onderwijsportfolio dat het een permanent proces is, waarbij het bestaande aanbod wordt getoetst aan een aantal criteria.
22
3.2.1
Aanpak
Tilburg University streeft naar een inhoudelijk samenhangend onderwijsportfolio. Daarbij vindt Tilburg University het van belang dat opleidingen aansluiten op het onderzoeksportfolio, dat het onderwijsaanbod transparant is en van hoge kwaliteit, en dat opleidingen een kwantitatief en kwalitatief voldoende studenteninstroom realiseren.
3.2.2
Resultaten en ambities
In het studiejaar 2011-2012 heeft Tilburg University een aanbod van 24 bachelor- en 54 masterprogramma’s. Bij de verdere ontwikkeling van het onderwijsportfolio staan twee elementen centraal: meer brede invulling van bacheloropleidingen, zodat studenten zich kunnen oriënteren op meer facetten van het vakgebied, en een sterke internationaliseringscomponent binnen de opleidingen.
3.2.3
Aanpak 2012-2015
Brede bachelors Op dit moment worden stappen worden gezet naar het samenvoegen van twee (facultaire) bacheloropleidingen om te komen tot een bredere multidisciplinaire bachelor. Verder wordt onderzocht of het haalbaar is kleinere en enigszins verwante bacheloropleidingen te integreren tot bredere bachelors.
Nieuwe en afgebouwde opleidingen Nieuwe opleidingen 2009-2013 Leraar Voorbereidend Hoger Onderwijs in Algemene Economie. Filosofie, Maatschappijleer, Nederlands, Wiskunde en Management en organisatie (ma) Liberal Arts and Sciences (ba) Medische Psychologie (ma) Religie in Samenleving en Cultuur (ba) Victimologie (ma)
Opgeheven opleidingen 2009-2013 Accountancy, samengevoegd met Accounting (ma) Christendom en Islam (ma) Deeltijdopleiding Rechtsgeleerdheid (ba + ma) Financial Management (ma) en Investment Analysis (ma), samengevoegd tot Finance Informatiemanagement (ba) International Business (ba) International Economics and Finance, samengevoegd met Economics (ma)
23
Milieurecht (ma) Nederlands strafrecht in Europa (ma) Sociaal Recht en Sociale Politiek (ma) Theologie en Religiewetenschappen (ba) Vrijetijdswetenschappen (ba, ma) overgedragen naar NHTV Zorg, Ethiek en Beleid (ma), per 1 september 2013 overheveling naar UvH
3.3
Excellentie en differentiatie
Tilburg University wil uit al haar studenten het beste halen en erkent tegelijkertijd dat studenten verschillen qua niveau, belangstelling, leerstijl en ambitie. Tilburg University houdt rekening met deze verschillen. Voor gemotiveerde studenten die meer uit hun studie willen halen, ontwikkelt Tilburg University aanvullende programma’s.
3.3.1
Aanpak
Op dit moment biedt Tilburg University de volgende programma’s voor excellente studenten:
Programma
Facultair, universitair
Omvang
Aantal studenten 2011-2012
Sirius/geaccrediteerd
Outreaching
universiteitsbreed
30 ECTS, on top of
94
Honours programma
universiteitsbreed
24 ECTS, on top of
59
Topklas
TLS
42 ECTS, on top of
45
Excellentie programma
TSB
24 ECTS, on top of
19
CentER honors programma
TiSEM
10 ECTS, on top of
27
KNAW-assistenten
TSH
8 uur studentassistentschap
12
BCE-onderwijs
universiteitsbreed
min. 15 ECTS, on top of
69
Liberal Arts en Sciences
TSH, minoren universiteitsbreed
180 ECTS
Extended masters
TSB
30 ECTS, on top of
Sirius-subsidie
KNAW-subsidie, gedurende 2011-13
211
Geaccrediteerde opleiding
29
Geaccrediteerde opleiding
Joint / Dual Degree Programma’s Research Masters
Tabel 11: Overzicht Excellentieprogramma’s NB. Tellingen worden nog gecompleteerd
24
Ook biedt Tilburg University in samenwerking met Orion en het voortgezet onderwijs een doorlopend leerlijn voor topscholieren. Daarnaast kent Tilburg University een aanbod op het gebied van ondernemerschapsonderwijs voor studenten die overwegen een eigen bedrijf op te zetten.
3.3.2. Resultaten en ambities Indicator Aandeel studenten in excellentietrajecten (waaronder honours-programma’s) van totaal aantal studenten
2011
2015
4% (onder
5%
voorbehoud)
Tabel 12: Excellentieprogramma’s
Tilburg streeft naar uitbreiding van het aantal programma’s met een Sirius-kwalificatie, maar gaat niet uit van een substantiële groei van de deelname binnen de programma’s. Voor een aantal programma’s gelden toelatingseisen; door in te zetten op groei zouden deze eisen onder druk komen te staan, waarmee het excellerende aspect geweld aan wordt aangedaan. Bovendien leert een benchmark dat topuniversiteiten excellente programma’s terecht als een contradictio in terminis beschouwen.
3.3.3
Aanpak 2012-2015
De aanpak op het terrein van de excellentieprogramma’s wordt voortgezet. Het Honours-programma krijgt met ingang van september 2012 een andere invulling met een aantal modules die specifiek zijn georiënteerd op de Europese geschiedenis en cultuur. Gestreefd wordt verder naar indaling van met name het nieuwe Honoursprogramma in de reguliere bachelors. Het programma Outreaching wordt na afloop van de subsidieperiode gecontinueerd; naar alternatieve financiering wordt gezocht. Voor Liberal Arts worden de mogelijkheden voor uitbouw tot een University College verkend, samen met andere Engelstalige excellente bachelorprogramma’s. Samenwerking met Orion en het voortgezet onderwijs wordt voortgezet.
3.4
Versterken internationalisering
Complexe maatschappelijke vraagstukken vragen om analyses en oplossingen waarbij men verder kijkt dan de eigen landsgrenzen. Het hedendaagse onderwijs dient daarom plaats te vinden in een internationale omgeving. Tilburg University creëert deze omgeving op haar eigen campus. Daarnaast stelt zij haar studenten in staat tot het volgen van onderwijs bij internationale, zorgvuldig geselecteerde buitenlandse partners.
25
3.4.1
Aanpak
Engelstalig onderwijs Tilburg University kende de afgelopen periode een groeiend aantal Engelstalige opleidingen, zowel in het bachelor- als in het mastersegment. Tilburg University streeft naar internationalisering die verder gaat dan het aanbieden van opleidingen in de Engelse taal. Uitgangspunt is dat internationalisering bijdraagt aan de kwaliteit van het totale programma en zichtbaar is in leerdoelen, onderwijsmethoden, staf en faciliteiten.
Werving van buitenlandse studenten Tilburg University zet sterk in op de werving van buitenlandse studenten. Door haar grote Engelstalige aanbod in combinatie met haar sterke reputatie op een aantal onderzoeksterreinen is Tilburg University een aantrekkelijke universiteit voor internationale studenten.
Buitenlandervaring Nederlandse studenten Mobiliteit heeft niet alleen een aanzienlijke impact op iemands internationale competenties, zoals kennis van andere landen, samenwerken met mensen van andere culturen, maar ook algemene competenties, zoals probleemoplossend vermogen, analytisch vermogen, initiatief en aanpassingsvermogen. Nederlandse studenten worden dan ook sterk gestimuleerd om gedurende hun opleiding een tijd in het buitenland door te brengen.
3.4.2
Resultaten en ambities
Indicator Aantal bachelorprogramma’s aangeboden in het Engels Aantal masterprogramma’s aangeboden in het Engels
2011
2015 4
6
37
Geen substantiële stijging voorzien
Aandeel studenten met een vooropleiding behaald in het
35%
40%
6,6%
10,0%
buitenland, in Engelstalige bacheloropleidingen Inkomende en uitgaande studenten in kader van uitwisseling, als percentage van totaal aantal inschreven studenten Tabel 13: Indicatoren Internationalisering
3.4.3
Aanpak 2012-2015
Voor haar internationale opleidingen zal Tilburg University in 2018 bij de tweede instellingsaccreditatie het NVAO-keurmerk Internationalisering aanvragen. Tilburg University zal de netwerken van topinstellingen rond haar specialismen uitbouwen en versterken. Deze netwerken zullen benut worden
26
voor intensieve samenwerking op zowel onderwijs als onderzoek. Binnen de hechte samenwerkingsverbanden zijn staf- en studentenmobiliteit vanzelfsprekend. Iedere opleiding zal studenten de mogelijkheid bieden een deel van de studietijd in het buitenland door te brengen. De periode in het buitenland is een volwaardig onderdeel van het curriculum, waarvoor minstens gelijke kwaliteitseisen gelden als voor de TiU-opleidingen. In de onderwijsvormen zal de samenwerking tussen Nederlandse en niet-Nederlandse studenten extra aandacht krijgen. Ook studenten die niet naar het buitenland gaan verwerven zodoende internationale competenties. Tilburg University zal internationale joint (dan wel dual) degree programmes aanbieden in samenwerking met goede buitenlandse partnerinstellingen. Voor studenten ontstaat hierdoor de mogelijkheid om een vastgesteld deel van een opleiding te volgen bij de partnerinstelling. De student krijgt zijn academische vorming en vaardigheden vanuit meerdere (internationale) academische invalshoeken. Gezien deze factoren zullen de beoogde eindkwalificaties van een gezamenlijk internationaal programma qua niveau en oriëntatie meer dan gemiddeld voldoen aan de actuele eisen die in internationaal perspectief vanuit het beroepenveld en vakgebied worden gesteld aan de inhoud van de opleiding. Juist door de extra uitdaging en belasting van een dergelijk programma voor de student, beschouwt Tilburg University deze internationale opleidingen als excellentietrajecten.
3.5 Verbeteren aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt Tilburg University vindt het belangrijk dat studenten tijdens hun opleiding ook mogelijkheden krijgen om zich in het bijzonder voor te bereiden op de stap naar de arbeidsmarkt en op hun latere positie in de samenleving. Overigens vinden TiU-studenten over het algemeen snel na hun afstuderen een baan die aansluit op hun studie.
3.5.1
Aanpak
Extended masters Sinds 2008 experimenteert Tilburg University met zgn. extended masters. Centrale doelstelling van de extended master is studenten de kans te bieden in een organisatie concrete werkervaring op te doen, de empirische basis van hun master-thesis te verstevigen en de tijdens hun studie onderwezen theorieën en methoden toe te passen op praktijkproblemen. Studenten die de extended mastervariant volgen, voeren hun master thesis-onderzoek uit in een organisatie waar zij vanaf het tweede semester van het masterjaar gedurende een geheel kalenderjaar werkzaam zijn als junior trainee. De extended master duurt dus anderhalf jaar. De student ontvangt daarvoor meestal een vergoeding, en wel van de stageverlenende instelling.
27
Career Services Student Career Services biedt studenten dienstverlening ter voorbereiding op de loopbaan. Het gaat hier om trainingen, workshops, individuele gesprekken en informatie over alles wat met (de overgang naar) de arbeidsmarkt te maken heeft, bijvoorbeeld sollicitatietrainingen en trainingen presentatietechnieken. Daarnaast is per School dienstverlening georganiseerd meer gericht op inhoudelijke begeleiding binnen het vakgebied en beroepenveld. Tilburg University heeft onlangs een benchmark laten uitvoeren en op basis daarvan een toekomstig profiel voor Career Services geformuleerd.
3.5.2
Resultaten en ambities
De strategische relaties met (potentiële) werkgevers die voortkomen uit de extended masters, zorgen voor continue feedback over het type en het niveau van kennis en vaardigheden dat organisaties van afgestudeerden verwachten. Het feit dat het mogelijk is om relatief eenvoudig organisaties op deze manier te binden, maakt duidelijk dat afgestudeerden aantrekkelijk zijn voor de arbeidsmarkt.
Career Service levert een belangrijke bijdrage aan de reputatie van Tilburg University bij studenten, werkgevers en andere doelgroepen. Career Services zorgt voor de employability van studenten nationaal en internationaal - door het bieden van hoge kwaliteit aan service, evenementen, informatie, advies, coaching. Tevens biedt CS één loket voor werkgevers met een dienstenpakket waardoor deze tailormade met de universiteit, departementen, services en studenten in contact kunnen komen. CS organiseert de contactmomenten tussen student, werkgever en departementen met een variëteit aan activiteiten – van individuele coaching tot grote evenementen, van sectoranalyse tot carrièreplein. Tilburg University ziet CS als een samenwerkingsverband van studenten, opleidingen, diensten en werkgevers.
3.5.3
Aanpak 2012-2015
Het experiment met extended masters zal worden voortgezet en uitgebreid. Om een goede koppeling met de arbeidsmarkt te realiseren zal Tilburg University haar eenheid Career Services verder professionaliseren met als doel afgestudeerden op (nog) betere plekken op de banenmarkt onder te brengen.
28
4.
VALORISATIE
Tilburg University is een universiteit die midden in de maatschappij staat en wil staan. Het motto van Tilburg University luidt niet voor niets: Understanding Society. Dit motto zegt ook alles over de manier waarop de universiteit zich tot haar maatschappelijke omgeving wil verhouden. Tilburg University kent een grote diversiteit aan valorisatieactiviteiten; daar gaat veel kracht vanuit. De afgelopen jaren is, ook (inter)nationaal, de valorisatiediscussie steeds meer verschoven van het louter meten van economische impact aan de hand van octrooien, patenten en aantal spin-offs (outputgerichte indicatoren) naar een definitie van valorisatie die ook inspeelt op de maatschappelijke benutting van wetenschappelijke kennis (procesgerichte indicatoren). Tilburg University hanteert de volgende definitie:
Kennisvalorisatie is het proces van waardecreatie uit kennis, door kennis geschikt en/of beschikbaar te maken voor economische en/of maatschappelijke benutting en te vertalen in concurrerende producten, diensten, processen en nieuwe bedrijvigheid. Kennisvalorisatie is een complex en iteratief proces, waarbij interactie tussen kennisinstellingen en bedrijfsleven of maatschappelijke instellingen in alle fasen, ook in de kennisontwikkelingsfase, van belang is. (definitie Landelijke Commissie Valorisatie)
Daarbij zijn uitgangspunten: -
Valorisatie is niet steeds te meten en vergelijken door simpele tellingen. Tellingen alleen geven namelijk onvoldoende inzicht in de verschillende waarden die worden gecreëerd.
-
Er is een combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve gegevens nodig om een gefundeerd oordeel over valorisatie-effecten te vormen.
-
Iedere situatie is uniek en afhankelijk van de context. Daarom is het vergelijken van prestaties tussen verschillende situaties niet zinvol of relevant.
Tilburg University wil via valorisatie bijdragen aan welvaart en welzijn, aan economische en maatschappelijke ontwikkeling van de samenleving, zowel op internationaal, nationaal, regionaal als lokaal niveau. Tilburg University geeft haar valorisatieactiviteiten vorm langs verschillende dimensies: 1. Bijdrage aan duurzame verankering van (wetenschappelijke) kennis in de maatschappij door te investeren in individuen en netwerken 2. Bijdrage aan knowledge based professionalisering en ontwikkeling op de middellange termijn 3. Bijdrage aan concrete maatschappelijke vragen of kwesties op de kortere termijn
Tilburg University heeft verschillende vormen van oudsher beschikbaar en/of ontwikkeld om valorisatie vorm te geven. Valorisatie vindt plaats via onderwijs, publicaties, ondernemerschap,
29
symposia/congressen, mediaoptredens, verschillende samenwerkingen en allianties. De verschillende valorisatievormen laten zich van elkaar onderscheiden, maar gaan vaak samen en kunnen in elkaar overlopen. Vertrekpunt voor al deze vormen is het (fundamenteel) wetenschappelijk onderzoek in disciplinaire onderzoeksprogramma’s en multidisciplinaire instituten.
4.1
Investeren in individuen
Tilburg University draagt bij aan verankering van wetenschappelijke kennis in de maatschappij. Daartoe investeert Tilburg University in de ontwikkeling van individuen en faciliteert zij individuen die als linking pin tussen wetenschap en maatschappij fungeren.
Academisch onderwijs De belangrijkste valorisatieactiviteit is het reguliere academisch onderwijs dat Tilburg University verzorgt: het opleiden van jonge mensen, die als hoogontwikkelde kennisdragers en wereldburgers een rol vervullen in de maatschappij. Dankzij de academische vorming en het inzicht in actuele wetenschappelijke kennis die zij in het bachelor- en masteropleiding verwerven, brengen zij deze kennis binnen in de professionele setting waarin ze terecht komen. Dat gebeurt overigens ook al vòòr het afstuderen tijdens stages en (afstudeer)projecten. Tilburg University stimuleert dat studenten hun afstudeeronderzoek uitvoeren in een bedrijf of organisatie, buiten de universiteit.
Faciliteren van ondernemende studenten Tilburg University faciliteert studenten en pas afgestudeerden die een eigen bedrijf willen opzetten en/of een vinding naar de markt willen brengen. Daartoe is in 2009 het Brabant Center for Entrepreneurship (BCE) opgericht. Het BCE is een samenwerkingsverband tussen Tilburg University en TuE en heeft tot doel het ondernemerschap binnen het academisch onderwijs te stimuleren, en studenten klaar te stomen voor het ondernemersvak. Ook via de Summerschool van Tilburg University wordt ondernemerschapsonderwijs gegeven. Als studenten of afgestudeerden zelf willen gaan ondernemen, kunnen ze begeleiding krijgen via de Stichting Starterslift (zie hierna), waarvan Tilburg University in 2006 mede aan de wieg stond. Ook kunnen zij sinds 2008 hun bedrijf starten in de beschermde omgeving van het TiU-ondernemerscentrum.
Faciliteren van duale concepten Tilburg University investeert daarnaast ook op andere manieren in individuen die op een structurele manier fungeren als linking pin tussen wetenschap en maatschappij. Tilburg University kent daartoe verschillende “duale concepten”: duale promotietrajecten: science practitionars, buitenpromovendi;
30
hoogleraren of andere onderzoekers met professionele nevenfuncties: science practitionars, bijzonder hoogleraren, deeltijdhoogleraren, onderzoekers met structurele adviesfuncties.
4.2
Investeren in netwerken
Tilburg University wil graag bijdragen aan verankering van wetenschappelijke kennis in de maatschappij. Daartoe investeert Tilburg University in (regionale) netwerken, waarin de universiteit langlopende relaties aangaat met andere kennisinstellingen, bedrijven, organisaties en overheden, die tot doel hebben gezamenlijke kennisontwikkeling en uitwisseling tot stand te brengen
(Inter)nationaal - multidisciplinaire instituten In de planperiode voorafgaand aan het huidige strategische plan en in de lopende planperiode heeft Tilburg University multidisciplinaire onderzoekscentra ontwikkeld rondom wetenschappelijk en maatschappelijk aansprekende thema’s, zoals pensioenen, arbeidsmarkt, zorg, innovatie, duurzaamheid (zie ook hoofdstuk 2). Deze instituten hebben, naast het reguliere wetenschappelijke werk, de opdracht te komen tot aantoonbare en daadwerkelijke valorisatie en hieruit een deel van hun inkomsten te verwerven. In de meeste gevallen is deze missie geslaagd.
Regionaal - deelname in Starterslift In 2010 heeft de Stichting Starterslift (Starterslift) ten behoeve van Tilburg University, Avans Hogeschool (Avans) en de NHTV internationale hogeschool Breda (NHTV) het Valorisatieplan West- en MiddenBrabant (VPWMB) ontwikkeld en gefinancierd. Dit programma is mede door het ministerie van EL&I en de Provincie Noord-Brabant gesubsidieerd. Het VPWMB heeft een looptijd van zes jaar (einddatum december 2016) en een budget van M€ 15. Doelstelling van het VPWMB is het realiseren van nieuwe bedrijvigheid en daarmee werkgelegenheid in de regio West- en Midden-Brabant en het bouwen van een blijvende structuur die ook na de projectperiode leidt tot nieuwe bedrijvigheid.
Het VPWMB bestaat uit vier pijlers: stimuleren van ondernemerschap (ondernemerschapsonderwijs), begeleiden van startende ondernemingen (Starterslift), realiseren van nieuwe bedrijvigheid en het ondersteunen van groeiende ondernemingen. De pijlers ‘ondernemerschapsonderwijs’ en het ‘begeleiden van startende ondernemingen’ zijn reeds bestaande activiteiten die in het kader van het VPWMB worden geoptimaliseerd en uitgebreid. De pijler ‘realiseren van nieuwe bedrijvigheid’ (zijn vorm krijgend in een Transfer Office) is een nieuwe activiteit. Het Transfer Office gaat zich richten op het vercommercialiseren van producten, diensten en concepten die binnen de deelnemende kennisinstellingen zijn ontwikkeld, en heeft inmiddels zijn beslag gekregen onder de naam Univentures.
31
Voor startende studentondernemers heeft Tilburg University in 2007 een Ondernemerscentrum op de campus ingericht.
Regionaal - deelname in Brainport Sinds 2009 is Tilburg University aangesloten bij Brainport. De samenwerking is gericht op het inbrengen van de TiU-disciplines binnen het technische domein (bijv. onderwijs- en arbeidsmarktvraagstukken onder de naam TOA\Werken in Brainport). Inmiddels zijn meer projecten in voorbereiding op het gebied van handelsrelaties met de BRIC-landen en veiligheid en technologie. Op weg naar 2015 wordt deze samenwerking in Brainportverband samen met de deelnemende universiteiten (Eindhoven, Maastricht en Tilburg) verder uitgebouwd. Naast de samenwerking in de Taskforce Organisatie en Arbeidsmarkt werkt Tilburg University samen met Brainport in het Europa Instituut voor Techniek en Veiligheid. Tevens worden de werkzaamheden van het Brabant Center of Entrepreneurship gedeeld en waar mogelijk gecombineerd met de Universiteit Maastricht. Verder wordt binnen Brainport gewerkt aan gezamenlijke ontwikkeling van projecten gerelateerd aan de topsectoren en de grand challenges. Bij dit alles is de agenda Brainport 2020 leidend.
Regionaal - deelname in Midpoint Tilburg University speelt een actieve rol spelen in de ontwikkeling van het regionale innovatie ecosysteem en stelt daarvoor haar kennis beschikbaar. Dit voornemen krijgt vorm door de participatie van Tilburg University in Midpoint Brabant, de economische ontwikkelingsorganisatie van Midden Brabant. Het programma van Midpoint Brabant is gebaseerd op samenwerking tussen plaatselijke overheden (gemeenten), onderwijs- en kennisinstellingen en bedrijfsleven. Midden Brabant profileert zich als dé regio die Social Innovation tot het hart van economische en maatschappelijke ontwikkeling verklaart. Tilburg University levert op aanvraag vanuit de sector, kennis voor de projecten van Midpoint Brabant, die zich ontwikkelen rondom thema’s als zorg, logistiek, en leisure.
Als onderdeel van de activiteiten in Midpoint-verband is TiSIL opgericht: Tilburg Social Innovation Lab. Daarin werkt Tilburg University samen met Avans, Fontys en NHTV aan de ontwikkeling van de regio als de regio van Social Innovation. Dit doet TiSIL aan de hand van het inrichten van lokale Living Labs voor maatschappelijke experimenten. Daar waar de expertisecentra een internationale uitstraling moeten hebben, richt het TiSIL zich vooral op de regionale ontwikkeling. TiSIL heeft tot doel tot eind 2014 ten minste acht projecten afgerond / in portefeuille te hebben
Tevens brengt Tilburg University, via het netwerk van Midpoint Brabant en het concept van regionale Living Labs, de kennis naar de regio en zorgt voor een stevige internationale inbedding. Tilburg University sluit daarmee aan bij de grand challenges zoals geformuleerd door de EU in Horizon 2020, en kan ook een
32
rol spelen in het topsectorenbeleid. Vanuit Midpoint wordt de samenwerking met de Brainport-regio verder uitgebouwd. Voor Social Innovation en BCE wordt ook de samenwerking met Maastricht University in Brainportverband verkend.
4.3
Knowledge based professionalisering en ontwikkeling
Tilburg University draagt bij aan ontwikkeling en professionalisering in bedrijven en organisaties. Daartoe ontplooit zij verschillende activiteiten waarin zij beschikbare kennis toegankelijk maakt voor en overdraagt aan professionele kennisvragers.
Executive/post-expercience onderwijs Tilburg University verzorgt executive/post-experience onderwijs, dat doel heeft bij te dragen aan “een levenlang leren” van (hoogopgeleide) professionals. Belangrijk kanaal daarvoor is TiasNimbas, de business school van Tilburg University en de Technische Universiteit Eindhoven. TiasNimbas biedt een breed portfolio van postinitiële opleidingen (al dan niet in company) voor professionals, managers en leiders, waarin recente theoretische inzichten worden verbonden aan praktische relevantie. Naast onderwijsprogramma’s heeft TiasNimbas ook een aantal competence centers opgezet. Binnen deze centers werken onderzoekers samen met het bedrijfsleven (zoals Philips, DSM, AMVEST, PGGM, PWC) om de uitwisseling van theorie en praktijk te stimuleren.
Andere vormen van toegankelijk maken van kennis voor professionals Daarnaast ontwikkelt en benut Tilburg University andere kanalen, of draagt zij bij aan activiteiten van derden, waarmee wetenschappelijke kennis toegankelijk wordt gemaakt voor professionals. Vrijwel alle onderzoekers dragen op individuele basis bij aan vakpublicaties op hun wetenschapsgebied. Ook dragen zij bij aan media/kanalen die door de schools of door derden worden ontwikkeld Zo is in het najaar 2009 de UvT Sociëteit van start gegaan. Doel van de UvT Sociëteit is het verbinden van de werelden van openbaar bestuur, politiek, bedrijfsleven en wetenschap. Voor elke bijeenkomst worden 40 tot 50 gasten uitgenodigd rond een actueel maatschappelijk vraagstuk. De deelnemers kunnen daarover vrijelijk van gedachten wisselen vanuit hun kennis en ervaring als bestuurder, beleidsmaker of wetenschapper.
33
4.4 Bijdragen aan concrete vragen op de korte termijn Tilburg University draagt bij aan de oplossing en duiding van concrete maatschappelijke vragen op de korte termijn.
Contractonderzoek, advies en consultancy Via verschillende kanalen voert Tilburg University op verzoek van kennisvragers gericht contractonderzoek en adviesopdrachten uit. Behalve in de eerder genoemde schools en instituten gebeurt dat met name via: CentERdata: CentERdata is een zelfstandig instituut dat gelieerd is aan Tilburg University. De belangrijkste activiteiten zijn het verzamelen van data via internet met behulp van panels en het uitvoeren van toegepast economisch en methodologisch onderzoek. CentERdata participeert in een aantal internationale onderzoeksprojecten en werkt in opdracht van wetenschappelijke organisaties, overheid en non-profit instellingen. IVA Beleidsonderzoek en advies: Met toegepast wetenschappelijk onderzoek, advies en implementatie levert IVA een bijdrage aan de antwoorden op vragen van organisaties over actuele maatschappelijke ontwikkelingen. IVA behandelt met name vraagstukken op het gebied van onderwijs, zorg & welzijn, veiligheid & criminaliteit, cultuur, arbeid en organisatie. Centre for Knowledge Transfer: Het Center for Knowledge Transfer (CKT) geeft invulling aan valorisatie door wetenschappelijke kennis via studenten in te zetten voor maatschappelijke organisaties, voor het MKB, voor startende ondernemers en voor het grootbedrijf (middels de Career Portal). In toenemende mate betrekt het CKT ook wetenschappers bij de dienstverlening. Daarnaast maakt het CKT kennis beschikbaar voor het brede publiek door het uitdragen van onderzoeksresultaten via rapporten, expertmeetings en symposia.
Duiding van en antwoorden op actuele maatschappelijke issues en vragen Wetenschapscommunicatie neemt binnen Tilburg University een belangrijke plek in. Tilburg University heeft een aantal instrumenten ontwikkeld om de uitkomsten van onderzoek naar het bredere publiek te brengen zoals de Tilburg Research en thematisch ingerichte webdossiers. Tevens is er de Mediatop, waarin jaarlijks een prijs wordt toegekend aan de onderzoeker die zich het meest heeft geroerd in het publieke debat, een stimulator voor wetenschapscommunicatie. In 2011 is Tilburg University door Elsevier uitgeroepen tot de best communicerende universiteit van Nederland.
34
4.5
Aanpak 2012-2015: verankeren valorisatie in beleid en organisatie
Valoriseren in de α/γ-gammawetenschappen is geen rechtlijnig proces. Er zijn vele manieren waarop maatschappelijke en economische impact kan worden gegenereerd. Op Tilburg University wordt er dan ook, zoals blijkt uit dit hoofdstuk, op verschillende niveaus en manieren aan valorisatie gewerkt, en veel initiatieven zijn op hun gebied redelijk tot zeer succesvol. Er is een aantal zeer goed functionerende netwerken die een stevige basis vormen voor andere valorisatieactiviteiten. Ook is de manier waarop Tilburg University inzet op economische valorisatie uniek voor de α/γ-wetenschappen. De grote rol van Tilburg University in het maatschappelijk debat is evident.
Deze duizend bloemen duiden echter ook op een pioniersfase. Tilburg University wil valorisatie in de komende periode een ontwikkelingsfase verder brengen, en zet in op het (verder) verankeren van valorisatie in beleid en organisatie. De afgelopen periode is daarvoor al een basis gelegd, onder andere op het terrein van HRM. Zo zijn in 2011 bestaande UFO-profielen voor het wetenschappelijk personeel uitgebreid met een valorisatiecomponent, en zijn nieuwe functieprofielen gecreëerd (o.a. Business Developers), waarop recentelijk een aantal nieuwe medewerkers is aangesteld.
De komende jaren zal deze ontwikkeling worden voortgezet. Op dit moment loopt een onderzoek dat moet uitmonden in een advies over de manier waarop valorisatie binnen Tilburg University beter georganiseerd kan worden. Daarop volgend zal gewerkt worden aan een betere interne positionering van het beleidsterrein valorisatie, het formuleren van gezamenlijke doelstellingen en het ontwikkelen – ook in landelijk verband – van bruikbare prestatie-indicatoren. Ook is Tilburg University ervan overtuigd dat er dankzij de vele initiatieven de komende jaren een multipliereffect te bereiken is door intern best practices uit te wisselen en door netwerken beter op elkaar te laten aansluiten. Ook financieel zal Tilburg University extra inzetten op valorisatie. Eind 2015 besteedt Tilburg University een bedrag ter grootte van ten minste 2,5 % van de publieke onderzoeksmiddelen aan valorisatie. De te hanteren definities rondom dit thema worden op grond van het Hoofdlijnenakkoord de komende jaren nog ontwikkeld en het formuleren van een scherpere ambitie op dit punt heeft daarom een koffiedikkarakter.
35
5.
INDIRECTE KOSTEN
Tilburg University stelt zich ten doel indirecte kosten te verminderen.
Volgens het meest recente benchmarkonderzoek van Berenschot bedroeg de generieke overheadformatie van Tilburg University eind 2010 390,7 fte ofwel 21,8% van de totale formatie. Daarmee zat Tilburg University boven het gemiddelde van de Nederlandse universiteiten van 19,9%. Tilburg University heeft in 2011 een bezuinigingsplan opgesteld waarmee de generieke overheadformatie bij de schools en servicedepartementen vanaf 2016 structureel met minimaal 40 fte zal worden verminderd. Deze taken zullen niet worden uitbesteed, maar worden geschrapt, waardoor vanaf 2016 meer dan M€2 per jaar zal worden bespaard op de indirecte personeelskosten. Behalve de generieke overheadformatie zal ook de formatie voor de onderwijs- en onderzoeksondersteuning worden teruggebracht. Vanaf 2016 zal dit een besparing van meer dan M€1 per jaar opleveren. Naast de bezuinigingen op de indirecte personeelskosten zal Tilburg University de komende jaren ook substantiële bezuinigingen op de overige lasten (m.n. inkoop en huisvesting) doorvoeren.
36