Bijlage 2 JAARVERSLAG BESTUUR VVR JANUARI 2015 - OKTOBER 2015 I
INLEIDING
Dit Jaarverslag heeft betrekking op de periode van januari 2015 tot 1 oktober 2015 in plaats van – zoals gebruikelijk – over de periode van oktober - oktober. Het jaar 2014 was een bijzonder jaar. Door het Lustrumcongres in november is daarvoor en daarna een Algemene Ledenvergadering gehouden (op 26 juni 2014 en 29 januari 2015) waarin ook verslag van activiteiten werd gedaan. Dit heeft er toe geleid dat tot 1 januari 2015 al verslag is gedaan Voor 2015 zit onze Vereniging weer in een ‘normaal’ schema van vergaderingen: een ALV in het najaar. Ondanks dit normale vergaderschema is 2015 voor de VVR Clara Wichmann allerminst een routineus jaar, hetgeen al was aangekondigd op de ALV van 29 januari jl.. Niet alleen heeft de VVR zich in 2015 bezig gehouden met vele en interessante onderwerpen. Het heeft ook te maken met een modernisering van de organisatie van onze Vereniging. Na deze make-over zal de VVR Clara Wichmann weer voor jaren voldoende toegerust zijn om de vele onderwerpen ook daadwerkelijk aan te pakken. II BESTUUR Op 29 januari jl. konden wij melden dat alle bestuursleden aanbleven. Wel heeft Cathrijn Haubrich aangegeven bereid te zijn als secretaris aan te blijven totdat een nieuwe secretaris was gevonden. Het bestuur is zelfs uitgebreid met een nieuw lid toe: Ines Orobio de Castro, die bij acclamatie door de ALV in het bestuur benoemd. Het bestuur bestond in 2015 derhalve uit acht leden: Mieke van der Burg, voorzitter, Cathrijn Haubrich, secretaris, Marina van de Vijver, penningmeester, Marjan Wijers, Riek Vilters, Joke Swiebel, Leo Klijn en Ines Orobio de Castro. III ACTIVITEITEN Bijgevoegd is de activiteitenlijst van het bestuur. Hieronder volgt de beschrijving van de belangrijkste activiteiten van 2015 tot nu toe. III. a Gat zwangerschaps- en bevallingsuitkering 2004-2008 Na de positieve uitspraak van het CEDAW (toezichthoudend orgaan van het VN- Vrouwenverdrag) in februari 2014, heeft de Nederlandse regering te kennen gegeven niet over te gaan tot een compensatie voor de gedupeerde vrouwen. Niet voor de zes klagers en evenmin voor de overige gedupeerde vrouwen die in de periode van 2004-2008 geen zwangerschapsuitkering hebben ontvangen. We gaan door met de volgende acties samen met de FNV-vrouwen en PPF: 1. Bezwaar/beroep aantekenen tegen het ‘besluit’ van minister SZW om de uitspraak van het CEDAW naast zich neer te leggen; deze zaak komt 6 november as.; 2. Het alsnog indienen van aanvragen bij het UWV door de gedupeerde vrouwen. heeft voor één klaagster een positief resultaat opgeleverd, Voor drie anderen niet. Na afwijzing van bezwaar is/wordt beroep ingesteld; 3. In het Jaarverslag 2014 van het College voor de Rechten van de Mens is kritiek geuit op de regering vanwege het negeren van de CEDAW uitspraak. Helaas wordt het Jaarverslag dit jaar niet in de Kamer behandeld.. Wellicht is reuring teweeg te brengen bij de begrotingsbehandeling SZW of BUIZA mogelijk als we goede publiciteit krijgen. 4. Er wordt nu publiciteit gezocht, in ieder geval via de Volkskrant. Wij gaan ervanuit dat de aanhouder wint! De nu al meer dan acht jaar durende procedures hebben veel geld en energie gekost. Diverse organisatie en mensen hebben in geld en in natura bijgedragen. Om door te kunnen gaan is een actie opgezet om geld te doneren. Deze heeft al enige honderden euro’s opgeleverd! III. b Huishoudelijke - en dienstverlening, deeltijders aan huis De afgelopen jaren heeft de rechtspositie van deeltijders aan huis veel in de politieke belangstelling gestaan, met name naar aanleiding van het rapport van de Commissie Kalsbeek. De VVR heeft zich niet onbetuigd gelaten. Het heeft uiteindelijk tot een klein stapje in de goede richting. 1
Alle ontwikkelingen en nieuwe jurisprudentie zijn aanleiding om het boek “Een baan als alle andere?!’ van Leontien Bijleveld en Eva Cremers te actualiseren in de vorm van een ‘addendum’. Dit addendum verschijnt eind november van dit jaar en zal tijdens een expertmeeting op 26 november worden gepresenteerd. III. c Wetsvoorstel herziening partneralimentatie In juni is bij de Tweede Kamer het initiatief wetsvoorstel herziening partneralimentatie door drie Tweede Kamerleden ingediend (PvdA, D66 en VVD), Daarin wordt een forse beperking van de duur van partneralimentatie voorgesteld. Reden voor de VVR om een seminar hierover te organiseren op 18 september. De grote opkomst en de diversiteit van de deelnemers maakte het tot een zeer geslaagde bijeenkomst dat zeker een vervolg zal krijgen, nadat het advies van de Raad van State is verschenen en de indieners daarop hebben gereageerd. Hierbij zal samenwerking worden gezocht met andere vrouwenorganisaties, zoals Vrouwen van Nu. NVR en Atria. Natuurlijk houdt de VVR contact met de expertgroep vanuit de Ned. Vrouwen Raad (NVR), waarin ook de VVR vertegenwoordigd is. III. d Genderregistratie Op 13 maart is door ons lid Marjolein van de Brink (universiteit Utrecht) het onderzoek van de Universiteit van Utrecht gepresenteerd getiteld “M/V en verder – sekseregistratie door de overheid en de positie van transgenders (Marjolein van den Brink en Jet Tigchelaar), Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van V&J. Dit sloot naadloos aan bij het onderwerp van ons zeer geslaagde lustrumcongres in november 2014,“Recht zonder M/V”. Uiteraard hebben diverse VVR-leden deze presentatie op 13 maart bijgewoond. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de vaste Kamercommissies OC&W en V&J overleggen gevoerd met de ministers Bussemaker (emancipatie) en Van der Steur (veiligheid en justitie) op 18 juni 2015 over nut en noodzaak van sekseregistratie. Begin juni heeft de VVR in een brief geschreven aan de TK-leden waarin zij er voor heeft gepleit de Staatscommissie Familierecht te belasten met het beantwoorden van de vraag hoe in het Nederlandse rechtssysteem het registreren van sekse zou kunnen worden afgeschaft. In ieder geval hoe sekseregistratie minder dwingend zou kunnen worden gemaakt, bijvoorbeeld door die registratie niet langer verplicht te stellen. Tevens is nog een persbericht uitgegaan (zie website). De minister V&J heeft toegezegd en overheidsbreed onderzoek te laten doen naar het registeren van het geslacht. Waar is het relevant, waar niet en hoe kan daar een nieuwe vorm voor uitgewerkt worden? Binnenkort stuurt hij een onderzoeksplan hiervoor aan de Kamer. III. e Wetsvoorstel Regulering prostitutie en strafbaarstelling Na een lange tijd stilte heeft de minister V&J in april 2015 aangegeven dat hij het in de EK aangehouden wetsvoorstel, aan de hand van de Novelle verder wil behandelen. Inmiddels wordt de Novelle – waarop de VVR kritisch heeft gereageerd - medio oktober plenair behandeld in de TK. Daarnaast is er een initiatief-wetsvoorstel ingediend door CU, PvdA en SP dat ook medio oktober as zal worden behandeld. Hierin is de strafbaarstelling van klanten opgenomen indien zij weten of hadden moeten weten dat sprake is van uitbuiting en mishandeling van sekswerkers die slachtoffer zijn van mensenhandel. Op beide wetsvoorstellen heeft de VVR een reactie geschreven en ingediend. Verder werkt de VVR mee aan een expertmeeting die de NVR organiseert op 12 oktober 2015 over het Nederlands prostitutiebeleid in een Europese context. En dat tegen de achtergrond van de Istanbul Conventie over huiselijk geweld die inmiddels ook door Nederland geratificeerd is. Tenslotte zijn er nauwe contacten met PROUD, de belangenorganisatie van sekswerkers en Sexpertise, Platform Positieverbetering Prostituees. III. f Schaduwrapportage CEDAW. Inmiddels is de voorbereiding van de CEDAW Schaduwrapportage gestart naar aanleiding van de zesde Regeringsrapportage die eind 2014 is verschenen. De VVR levert hieraan – zoals gebruikelijk - een flinke bijdrage. Anngezien Nederland volgend jaar voorzitter van de EU is, heeft de regering het CEDAW verzocht om enig uitstel. Op 21 mei heeft de VVR-werkgroep SER onderwerpen geïnventariseerd die ingebracht kunnen worden, evenals de werkgroep migratierecht (16 juni 2015). Ook over de ontwikkelingen in het familierecht zal de VVR de nodige thema’s (verder) inbrengen. Dat geldt ook voor het thema seksueel en huiselijk geweld. III. g Studerende moeders Door de VVR is in april aan de TK een brief geschreven over de praktische problemen die studerende moeders als obstakels tegenkomen om naast hun moederschap hun studie te kunnen voltooien. Het huidige systeem houdt op geen enkele manier rekening met de specifieke problemen die een studerende moeder ervaart. Minister Bussemaker stelt zich op het standpunt dat het aan de onderwijsinstellingen zelf en gemeenten is om nadere regelgeving ter bescherming van studerende moeders op te stellen. Er is een notitie over deze problematiek in de maak (door VVR) De minister blijkt helaas niet erg gevoelig voor de argumenten in die zin dat er voldoende mogelijkheden zijn en oplossingen op lager bestuurlijk niveau, de gemeenten.
2
IV Overige activiteiten van het bestuur Project ‘Nieuwe wegen’ Op de Algemene Ledenvergadering van 29 januari werd onder leiding van Robert Jan Pabon (Pabon Communicatie) gesproken over de kansen van de VVR Clara Wichmann om in de komende jaren succesvol te blijven opereren. Haar bestaansrecht staat niet ter discussie. De VVR is uniek in het emancipatieveld. Niet alleen benadert de VVR emancipatie-thema’s vanuit de juridische hoek, ook en vooral is de VVR in staat gebleken met een lange adem emancipatie-onderwerpen voor jaren op de kaart te zetten én te houden. Bovendien is er nog veel werk te doen ter verbetering van de rechtspositie van vrouwen Het feit dat in Nederland gelijke rechten van vrouwen en mannen wettelijk veel al is geregeld, wil nog niet zeggen dat het in de praktijk ook zo uitpakt. Bovendien is in sommige sectoren de rechtspositie van betrokkenen alles behalve goed geregeld, zoals bijvoorbeeld bij deeltijders aan huis en sekswerkers. Dit treft juist vaak groepen vrouwen, , die om verschillende redenen niet altijd even goed voor zichzelf kunnen opkomen. Het probleem is dat het werk van de VVR neer komt op een kleine groep die daardoor dreigt overbelast te raken. Bovendien is het kwetsbaar. Wat gaan we hieraan doen? Op 29 januari blijken er in de ledenvergadering 2 stromingen te zijn: 1 Ga voort op het huidige stramien. Dat heeft in het verleden goed gewerkt en kan ook in de toekomst werken, mits VVR-leden maar persoonlijk worden benaderd om een bepaald onderwerp uit te diepen; 2 Zoek nieuwe wegen en nieuwe methodes, die juist nieuwe en jonge leden zullen aantrekken. Er werd ter plekke een Commissie Nieuwe Wegen gevormd, onder leiding van Riek Vilters, met de opdracht in april 2015 aan het bestuur te rapporteren. Op basis van deze rapportage heeft het bestuur besloten tot nader onderzoek, waarbij met name onderzoek moeten worden gedaan naar de mogelijkheden van samenwerking met andere verwante organisaties, betere PR en het generen van meer inkomsten en leden om te komen tot een efficiëntere en effectiever organisatie. Werkgroepen en projectgroepen Van de vier werkgroepen functioneert de Werkgroep Sociaal en Europees recht het beste. Deze komt zo’n drie/vier keer per jaar bijeen ter bespreking van een bepaald thema. Veelal worden sprekers uitgenodigd. Het afgelopen jaar heeft Alexandra Timmer een presentatie gegeven over “Straatsburg en Stereotypen: Gelijke Behandeling en de Jurisprudentie van het EHRM”. Leontine Bijleveld heeft een uiteenzetting gegeven over de in voorbereiding zijnde Schaduwrapportage VN Vrouwenverdrag, en vervolgens zijn onderwerpen geïnventariseerd. In oktober is een aantal belangrijke wijzigingen in de Wet Arbeid en Zorg en de Wet Aanpassing Arbeidsduur aan de orde geweest. De werkgroep Migratierecht is een keer bijeengeweest om eveneens de inbreng voor de Schaduwrapportage te bespreken. Opvallend is dat deze werkgroep voor ongeveer de helft uit niet leden bestaat. De werkgroep Seksueel en Huiselijk geweld tracht - met instemming van het bestuur – een werkverband aan te gaan met het Landelijk Advocaten Netwerk voor Geweld en Zeden Slachtoffers (LANGZS) tot een gezamenlijke bijeenkomst heeft het dit jaar nog niet geleid. De werkgroep familierecht is nooit echt van de grond gekomen. Wel is op 18 september een geslaagd seminar georganiseerd over herziening van partneralimentatie. Dit krijgt een vervolg. Binnengekomen vragen Zoals ieder jaar zijn weer veel vragen binnengekomen. In 2014 was er een ware hausse van aanvragen van vrouwen in nood met name op het gebied van personen- en familierecht, in 2015 is de stroom minder. De vragers worden doorgaans verwezen naar advocaten of juridisch adviseurs uit het ledenbestand van onze Vereniging Clara Wichmann. Een enkele keer wordt een hulpvraagster doorverwezen naar een andere instantie zoals Femmes for Freedom (FFF). (zie onder III. c). Nieuwsbrieven en website In de periode waarop dit jaarverslag betrekking heeft, zijn er weer drie Nieuwsbrieven verzonden. Deze worden per mail aan alle leden verzonden en vervolgens op de website geplaatst op het ledengedeelte. Samenwerking en Netwerken PPF Regelmatig vindt inhoudelijk overleg plaats tussen beide voorzitters en soms met (vertegenwoordigers van) beide besturen. Ook nauwere samenwerking is besproken en deze gesprekken zullen het komend jaar voortgezet worden. NVR, Atria, Proud en Sexpertise 3
Met de NVR is regelmatig contact, evenals met Atria. De VVR neemt deel aan een NVR-expertgroep over het voorstel om partneralimentatie te beperken. Verder verzorgt de VVR een workshop tijdens de expertmeeting van de NVR over het Nederlands prostitutiebeleid in een Europese context op12 oktober 2015. Tenslotte is de VVR vertegenwoordigd in het platform SWexpertise en onderhoudt zij nauwe contacten met de belangenvereniging van sekswerkers PROUD. Het bestuur van de VVR
1 oktober 2015
Bijlage: Activiteitenoverzicht 1 januari - 15 oktober 2015
4
ACTIVITEITENOVERZICHT van 1-1-2015 tot 01-010-2015
Activiteiten in 2015 • 29 januari 2015 • 4 februari 2015 • • • • •
5 maart 2015 13 maart 2015 27 maart 17 april 2015 april 2015
•
21 mei 2015
• •
3 juni 2015 12 juni 2015
•
15 juni 2015
•
16 juni 2015
• •
17 juni 2015 18 juni 2015
•
27 juni 2015
•
7 augustus 2015
• • •
18 sept. 2015 24 sept. 2015 1 oktober 2015
Algemene Leden Vergadering (restant van ALV op 26 juni 2014) Bijeenkomst Werkgroep SER over Straatsburg en Stereotypen: Gelijke Behandeling en de Jurisprudentie van het EHRM AO Tweede Kamer over studerende moeders Bijgewoond presentatie resultaten onderzoek Marjolein v.d. Brink Bijgewoond art. 1 lezing Expertmeeting NVR/WOUW over verkorting duur partneralimentatie Schriftelijke inbreng Internetconsultatie Strategisch Plan 2016-2019 van het college voor de Rechten van de Mens Werkgroep SER bijeenkomst over inbreng schaduwrapportage VN Vrouwenverdrag t.b.v. CEDAW Brief aan Tweede Kamer (VC V&J, VC OCW) over sekseregistratie Bijgewoond bijeenkomst All Inclusive en afscheid Laurien Koster voorzitter CRM Bijeenkomst Werkgroep Migratierecht, het Netwerk VN-Vrouwenverdrag en Everaert Advocaten over inbreng schaduwrapportage VN-Vrouwenverdrag t.b.v. CEDAW Expertmeeting in samenwerking met Fairwork en Comensha over belangrijke kwesties inzake mensenhandel en vrouwen en of de Regeringsrapportage VN-Vrouwenverdrag daaraan in voldoende mate aandacht besteedt. Persbericht over sekseregistratie uitgegaan AO over Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegeven (GBA) nav onderzoek naar sekseregistratie door de overheid en de positie van transgenders van Universiteit Utrecht Festival ‘Gelijke=Anders festival’ te Amsterdam (Pakhuis de Zwijger). Dutch Gender Platform (WO=MEN) stuurt dit project aan Expertmeeting NVR/WOUW over verkorting duur en hoogte van Partneralimentatie Bijeenkomst ‘Is partneralimentatie te Amsterdam Prinsjesdagborrel Atria Brief naar TK over WV strafbaarstelling
Overige geplande activiteiten in 2015 • • • •
12 oktober 2015 5 nov. 2015 oktober 2015 oktober 2015
•
26 november2015
NVR symposium over prostitutiebeleid in Europees perspectief ALV VVR Plenaire behandeling WV regulering prostitutie Plenaire behandeling Initiatiefwetsvoorstel Strafbaarstelling mishandeling van sekswerkers die slachtoffer zijn van mensenhandel Expertmeeting te Leiden en presentatie addendum ‘Een baan als alle andere?!’
5
