BIJDRAGE AAN STALMANAGEMENT
De moderne paardenhouderij is een bedrijfstak. In de 21ste eeuw moeten bedrijven hun tijd zo effectief mogelijk gebruiken. Tijd is geld. Stalmanagement is tot een noodzakelijk gegeven verheven. De laatste twaalf, dertien jaar past de trainingsmolen geheel in de moderne bedrijfsvisie. Professionele stallen hebben een groot aantal paarden die allen een adequate training moeten volgen. Handmatig trainen kost arbeidsuren, dus veel personeel. ‘Een trainingsmolen ís stalmanagement’, stelt Arjen Kafoe, directeur van Equitec Trainingsmolen Service. ‘In combinatie met andere factoren, zoals fokbeleid, huisvesting, longeren en rijden, draagt de trainingsmolen bij tot de totstandkoming van een topproduct, het sportpaard.
Het begon zo’n 25 jaar geleden met een stapmolen. Een naar hedendaagse begrippen eenvoudig apparaat waar paarden met halster of nekband aan vast gebonden stonden en dagelijks hun rondjes staptraining liepen. De trainingsmolen heeft sinds die tijd een enorme ontwikkeling doorgemaakt. ‘Er is nog geen perfecte molen’, stelt Kafoe. Kafoe is technicus in hart en nieren, maar ook paardenliefhebber. Hij begon zijn loopbaan ‘in de molens’ als freelancer bij een grote trainingsmolenfabrikant. Dat ontwikkelde zich in een zeer veelzijdig dienstverband, waarin hij zich zowel met service, onderhoud en ontwerpen van aftersales bezig hield. Nederland neemt in de wereld van molenfabrikanten een prominente plaats in. De twee grootste, gerenommeerde bedrijven die in innovatie hoog scoren, hebben hun basis in Nederland en van daaruit zijn volgens Kafoe in een kettingreactie bedrijven ontstaan die trainingsmolens hebben ‘gekloond’. ‘Wereldwijd gezien zijn er circa 25 molenfabrikanten, waarvan er ongeveer tien in Nederland staan’, meent Kafoe. Zes jaar geleden startte Kafoe het onderhouds- en servicebedrijf Equitec. Het bedrijf is inmiddels uitgegroeid tot een professioneel werkende organisatie en telt zes personeelsleden. De concurrentie binnen de verschillende trainingsmolenfabrikanten is groot en net zo explosief als de groei binnen deze relatief jonge bedrijfstak. Kafoe wil daar boven staan. ‘Ik heb een servicebedrijf in de letterlijke zin van het woord. Equitec kan alle merken trainingsmolens onderhouden, verbeteren, repareren en aan de individuele wensen van de gebruikers aanpassen. We werken internationaal.’ Karakteristiek De opmerking ‘alle merken’ dient te worden gerelativeerd. De Equitecmonteurs komen de laatste tijd steeds meer trainingsmolens tegen die in technisch en constructief opzicht al gauw het predikaat onbetrouwbaar krijgen. Deze zijn een doorn in het oog van Kafoe. ‘De explosieve groei heeft blijkbaar mensen die minder verstand van techniek hebben, maar wel vlug geld willen verdienen, een kans geboden om trainingsmolens te bouwen en te verkopen’, zegt hij. ‘Deze bouwers stampen een bedrijf uit de grond en verdwijnen na korte tijd. Handel binnen de hippische wereld is karakteristiek en komt vaak tot stand door informele contacten en wederdiensten. Een aantal van de paardenhouders wil het liefst zo goedkoop mogelijk spullen voor hun paarden aanschaffen. Bij trainingsmolens is goedkoop al gauw duurkoop. Het komt geregeld voor dat we bij een één jaar oude molen worden geroepen omdat ‘hij het niet meer doet’. De eigenaar moet dan veel geld uitgeven om de molen weer veilig aan het draaien te krijgen.’ Voor Kafoe een reden om paardeneigenaren die een trainingsmolen willen aanschaffen desgewenst te adviseren. Uitgangspunt daarin is de neutrale positie van Equitec. ‘Een advies is gebaseerd op de specifieke gebruikstoepassingen en de technische mogelijkheden’,
© Equitec 2008
Pagina 1 van 5
BIJDRAGE AAN STALMANAGEMENT
licht Kafoe toe. ‘Ik heb het meegemaakt dat we bij een trainingsmolen geroepen werden, omdat er in de besturingskast constant storingen werden gesignaleerd. De manegehouder wist goed met de geavanceerde apparatuur om te gaan, maar zijn klanten niet. We hebben een voorstel gedaan om het computergestuurde gedeelte in een kast te plaatsen waar hij alleen een sleutel van zou hebben. De klanten konden dan over een eenvoudige handbediening beschikken. De eigenaar heeft uiteindelijk voor het laatste gekozen. De molen stond er net een jaar.’ Het klantenbestand van Equitec bestaat voor het merendeel uit mensen die hun trainingsmolen(s) jaarlijks aan een onderhoudsbeurt onderwerpen. Over de betreffende molen ‘Die molen, dat was alles voor ze’ wordt een keuringsrapport opgesteld. Kafoe en ‘zijn’ monteurs kunnen via dat keuringsrapport in een oogopslag zien in welke staat de molen verkeert’ Aan de hand van het keuringsrapport bespreekt de Equitecmonteur met de klant welke reparatiewerkzaamheden noodzakelijk zijn om de bedrijfszekerheid en den veiligheid te kunnen garanderen. Indien de klant en Equitec op één lijn zitten, biedt Equitec 100 procent garantie op reparaties, verbeteringen of aanpassingen. De nadruk ligt op kwaliteit, het gebruiksdoel en veiligheid. Dat wil niet zeggen dat oplossingen altijd duur zijn; vaak is eenvoud het sleutelwoord. Uit de praktijk blijkt dat paardenhouderijen die een onderhoudscontract hebben tussendoor nauwelijks een beroep op Equitec hoeven te doen. Kafoe vraagt zich echter wel af wat de rol van verzekeringsmaatschappijen in het gebruik van trainingsmolens voor paarden is. ‘Stallen hebben vaak kapitale dieren, ook van andere eigenaren, in huis en als je dan soms ziet in welk slecht geconstrueerde en onderhouden molens deze paarden worden gezet, dan zet ik daar toch vraagtekens bij. Stellen die verzekeringsmaatschappijen geen eisen aan trainingsmolens?”
De naar hedendaagse begrippen eenvoudige stapmolen, die zo’n 25 jaar geleden werd geïntroduceerd. Het principe van deze molen is ook nog nu voor veel paardenhouders functioneel.
© Equitec 2008
Pagina 2 van 5
BIJDRAGE AAN STALMANAGEMENT
Mark van Dijck, springruiter
Interval De trainingsschema’s van ‘Wij hebben geen trainingsmolen, maar dat paarden kunnen onderling wil niet zeggen dat er in de toekomst geen enorm van elkaar verschillen. komt. Voor één, twee- en driejarige Dat heeft te maken met de paarden is het een uitkomst, want beweging discipline waarin het paard is ontzettend belangrijk. Alle paarden wordt uitgebracht en het worden minstens twee uur per dag in de persoonlijke inzicht van de weide gezet en daarnaast besteden we veel paardeneigenaar en trainer. tijd aan longeren. We hebben een Equitec heeft de grootste longeercirkel met een schutting van 1.80 trainingsmolen ter wereld in hoogte. Voor de hengsten is het vaak moeilijk om mensen te onderhoud. Het gevaarte met vinden die deze paarden aankunnen. Longeren geschiedt altijd een diameter van 43 meter met hulpmiddelen, zoals bijzetteugels of een gogue. Ik vind dat staat in Duitsland. De eigenaar vermindering van arbeidsdruk geen argument is om een weet precies wat hij wil en trainingsmolen aan te schaffen. Paarden op een veilige wijze in en hanteert een uit de molen zetten, is ook arbeidsintensief. Een trainingsmolen besturingsprogramma meteen beantwoordt wel de behoefte aan stapwerk. Ruiters besteden te hoogt percentage aan weinig tijd aan stappen onder het zadel. De meeste paarden intervalmomenten. De paarden komen daarin te kort.’ moeten veel ‘schakelen’ en het tempo wordt geregeld flink opgevoerd. Kafoe: ‘De trainingsmogelijkheden met en in een molen worden nog te weinig volledig benut. Ik ken een exclusieve trainingsmolen met twee loopcirkels. De buitenste cirkel is uitgevoerd als gewone hoefslag: de binnenste cirkel bestaat uit een waterbak waarin de paarden tot aan hun borst in het water worden getraind. Op deze wijze wordt meer Johan Heins, voormalig Europees kampioen en bondscoach spierkracht ontwikkeld. springen Specifieke training in een molen, met of zonder ‘Ik zou niet meer hulpmiddelen vraagt echter zonder een stapmolen veel inzicht van de trainer kunnen. De eerste en een goede veterinaire schafte ik in 1982 aan; begeleiding.’ dat was er één waar de ‘Het basisprincipe van een paarden met het halster trainingsmolen is gebaseerd aan werden op lopen, lopen en nog eens vastgebonden. Nu lopen’, besluit Kafoe. ‘De gebruiken we een meeste paarden vinden het molen met leuk. Als de compartimenten. De paardeneigenaar het goed molen heeft een diameter van vijftien meter en kan op draf en galop doet, ziet hij het ook als een worden ingesteld, maar die gebruiken we niet. Ik vind de diameter te onderdeel van hun klein. De paarden komen minstens twee maal per dag in de molen. opvoeding. Dat zal het ’s Morgens drie kwartier tot een uur en na het rijden circa 30 gebruik van de minuten. Als de veulens gespeend zijn, gaan ze al in de stapmolen; trainingsmolen geen het programma uiteraard aangepast aan hun leeftijd. Een molen mag problemen opleveren. Ik niet in plaats van training worden gebruikt, maar heeft een ken een tweespanmenner toegevoegde waarde. Als je de veterinaire keuring van een paard bij die zijn paarden dagelijks in aanschaf als uitgangspunt neemt, blijkt dat hij nooit minder wordt, de molen zet. Ik was ter eerder beter. Veel beweging voorkomt problemen. In de natuur lopen ze ook twintig uur per dag om hun kostje bij elkaar te scharrelen. © Equitec 2008
Pagina 3 van 5
BIJDRAGE AAN STALMANAGEMENT
plekke om een storing te verhelpen en toen de molen weer kon draaien, zei hij: ‘Wacht even, ik ga even de paarden halen. Ze hebben een dag niet in de molen gestaan.’ ‘Toen de paarden de trainingsmolen in het vizier kregen, gingen ze zo ontzettend te keer. Die molen, dat was alles voor ze.’ Drijfhekken Info: Equitec Technical Service Tel. 0486-414444 www.equitec.nl
Professionele bedrijven kunnen vaak niet zonder geavanceerde apparatuur in een besturingskast; voor anderen is eenvoud het sleutelwoord
Deze trainingsmolen is uitgerust met zwaar gepatenteerde SafeGuard drijfhekken van de firma Belebro. Het hek bestaat uit onder meer buigzame kunststof staven die de risico’s bij trappen of slaan tot een minimum beperken. Equitec mag als enige ‘tussenpersoon’ deze hekken in reeds bestaande trainingsmolens plaatsen.
Aandrijving Arjen Kafoe geeft bij de aandrijving van een trainingsmolen de voorkeur aan een Vsnaar. ‘Een kettingaandrijving kan niet slippen en zal dus altijd blijven doorgaan, ook als er iets met een paard gebeurt. Een V-snaaraandrijving is beter in staat calamiteiten op te vangen. Daarnaast biedt de laatste optie technische gezien meer voordelen.’
‘Handel binnen de hippische wereld is karakteristiek’
Bron: Hoefslag Tekst: Marjet Bosma Datum: december 2002
© Equitec 2008
Pagina 4 van 5
© Equitec 2008
Pagina 5 van 5
