Bij activiteiten in wild water weten we altijd waar het dichtstbijzijnde ziekenhuis is, en hoe daar te komen

7 27 november 2014 | jaargang 57

@tuecursor

Tweewekelijks blad van de Technische Universiteit Eindhoven Voor het laatste nieuws: www.cursor.tue.nl en volg tuecursor op

en

8 | ‘Droog’ oefenen voor

de gevaarlijkste wateren

“Bij activiteiten in wild water weten we altijd waar het dichtstbijzijnde ziekenhuis is, en hoe daar te komen.”

9 TURTLES zwaaien captain uit

Tech United-aanvoerder Robin Soetens over de succesjaren

14 Opgeruimd naar Flux

Meer mensen op minder vloeroppervlak; dat vraagt om een stevige opruimactie

16 Bliksem

in het lab

Bij EE wekken ze de bliksem die ze onderzoeken zelf op

Check out our English section on pages 21-28

2 | Vooraf

27 november 2014

CvB put uit eigen vermogen om begroting sluitend te krijgen 26 november 2014 - Het College van Bestuur gaat in 2015 twee miljoen euro onttrekken aan het eigen vermogen om de begroting sluitend te krijgen. Uit de begrotingen van de faculteiten en diensten wordt 2,5 miljoen vrijgemaakt voor ict-vernieuwing en digitalisering. Volgens het CvB maakt een combinatie van factoren het noodzakelijk om het eigen vermogen aan te spreken. Daarbij gaat het om de diverse huisvestingsprojecten, de groeiende instroom aan studenten en de investeringen die nodig zijn voor het Bachelor College en de Graduate School.

CURTOON

Nieuws | 3

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

uws van de ie n e n li n o t e h g Een greep uit ee weken. Kijk voor nol tw afgelopen s op www.cursor.tue.n meer nieuw

Twee nieuwe TU/e’ers in Jonge Akademie 25 november 2014 - Patricia Dankers en Johan van Leeuwaarden zijn benoemd tot lid van De Jonge Akademie. Samen met acht anderen horen zij tot de nieuwe talentvolle onderzoekers waarmee de KNAW haar gelederen versterkt. Beiden verheugen zich op de hierdoor geboden mogelijkheid wetenschap verder uit te dragen naar de maatschappij.

‘Mobile stores’ moeten kantine MetaForum ontlasten 25 november 2014 - De TU/e en cateraar Eurest hopen binnenkort met ‘mobile stores’ de drukbezochte kantine van MetaForum te ontlasten. Vanuit een grote caravan worden producten zoals soep of broodjes verkocht. Zo’n twaalf- tot vijftienhonderd bezoekers trekt de kantine in MetaForum gemiddeld op een dag. “Dat is héél erg veel voor zo’n relatief kleine locatie”, zegt Monique Kuyck van Dienst Interne Zaken. Een verklaring voor de toegenomen drukte, in overigens álle TU/e-kantines, zoekt ze vooral in de groeiende studentenpopulatie.

TU/ecomotive met zuinige auto Isa naar Turkije

Hoofdredacteur Han Konings

Eindredacteur Brigit Span

Redactie Judith van Gaal Tom Jeltes | Wetenschap Norbine Schalij Freke Sens San van Suchtelen Monique van de Ven

Nicole Testerink Angela Daley

Fotografie Rien Meulman Bart van Overbeeke

Coverbeeld Bart van Overbeeke

Opmaak Natasha Franc

Vertalingen Annemarie van Limpt (p.21,26) Benjamin Ruijsenaars (p.24,25)

Aangesloten bij Hoger Onderwijs Persbureau

Redactieraad prof.dr. Cees Midden (voorzitter) prof.dr. Marco de Baar Angela Stevens- van Gennip Thomas Reijnaerts (studentlid) Arold Roestenburg Anneliese Vermeulen-Adolfs (secretaris)

Redactieadres TU/e, Matrix 1.90 5600 MB Eindhoven tel. 040 - 2474020 e-mail: [email protected]

Cursor online www.cursor.tue.nl

Druk Janssen/Pers, Gennep

Advertenties Bureau Van Vliet BV tel. 023 - 5714745

Poll Onze masterstudenten hoeven straks toch niet verplicht naar het buitenland. Is die versoepeling niet echt een gemiste kans? Slechts 96 reacties kwamen binnen op dit toch veelbesproken onderwerp. Een ruime meerderheid (64,5 %) vond het niet erg dat die dwangmaatregel van de baan is.

Han Koning s

Ik denk dat het goed en moedig is om in tijden waarin de druk op onze middelen en mensen maar blijft oplopen, deze financiële beslissing te nemen. Het verschaft lucht, opent deuren naar nieuwe initiatieven, brengt onze gebouwen en processen weer up-to-date en zorgt hopelijk dat hierdoor de motor niet voortijdig overkookt. Want werkdruk is er op dit moment in overvloed aan de TU/e en het enige vloeibare dat dat nu oplevert, zijn zweetdruppels en tranen en wellicht ook wat bloed. Over twee weken wil de redactie van Cursor een overzicht geven van hoe het aan de TU/e gesteld is met de werkdruk. Dus snel verder daarmee.

In de weg In en om het Hoofdgebouw staan geweldige kunstwerken die vanwege de verbouwing (tijdelijk) een ander onderkomen moeten krijgen. Het is nog niet bekend waar ze vanaf 2018, na de renovatie, te zien zullen zijn. Einstein zei: “Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal.” Ik hoop dat de kunst­commissie de meest ‘onmogelijke’ plekken gaat voorstellen. Dat de beelden in de weg zullen staan, dat je er slechts met moeite

Norbine

Schalij

omheen kunt. Want TU/e-kunst is goed voor ons; ter inspiratie en vermaak. Zie pagina 12-13.

Zeker wel, die ervaring beschouwt het bedrijfs­ leven als een must  

7.3%

Natuurlijk, dit is de ultieme verruiming van je academisch perspectief  

14.6%

Jawel, want voor je persoonlijke ontwikkel­ ing is het onmisbaar

13.5%

33.3% 5.2% 26%

EENS

Medewerkers

Onder druk wordt alles vloeibaar. Die uitdrukking komt geregeld voorbij in managementkringen. Het betekent zoveel als dat heel veel toch mogelijk blijkt te zijn als de druk maar hoog genoeg wordt opgevoerd. Het lijkt nu ook op te gaan voor onze financiële principes. Jarenlang bleven Colleges van Bestuur braafjes af van de spaarpot van de universiteit: het eigen vermogen. Maar voor het komend jaar wordt er voor twee miljoen euro uit die koekjestrommel gesnoept om extra investeringen te doen in zaken die in de ogen van het CvB echt noodzakelijk zijn. En dat is nogal wat: de huisvestings­ projecten, een stormachtig groeiende instroom, het Bachelor College en de Graduate School, diverse belangrijke verbeterslagen in onze ict-systemen en een intensivering van onze samenwerking met het bedrijfsleven. In de begrotingsstukken staat het treffend omschreven: de kosten gaan voor de baat. Tot en met 2018 mag jaarlijks nog eens twee miljoen onttrokken worden aan ons spaarvarken. De Raad van Toezicht heeft er het groene licht voor gegeven.

NIET EENS

Colofon

Vloeibaar

Nee hoor, het nut van buitenlandervaring wordt ruim overschat Onzin, ook hier aan de TU/e doe ik inter­ nationale ervaringen op Wellicht, maar ik vrees de kosten en mogelijke studievertraging

Nu vragen we op www.cursor.tue.nl Topdrukte in alle kantines. Studenten en medewerkers zitten hutjemutje op elkaar. Daar moet snel een oplossing voor gevonden worden.

24 november 2014 - TU/ecomotive gaat volgende week naar Istanbul, om Nederland mede te vertegenwoordigen tijdens de Turkey Innovation Week. Het studententeam neemt deel op uitnodiging van de Nederlandse ambassade daar. Met het evenement wil zowel Turkije als Nederland volgens TU/ecomotive-manager Steven Nelemans laten zien wat het land op innovatief vlak in huis heeft.

Niet één, maar twee winnaars Marina van Damme-beurs 19 november 2014 - Kavitha Varathan en Chantal Tax hebben de Marina van Damme-beurs 2014 gekregen. Beiden ontvingen een beeldje en een cheque van negenduizend euro om hun plannen uit te voeren. Azar Dastouri kreeg een aanmoedigingsprijs van duizend euro. De juryleden vonden het plan van Varathan het beste, omdat het volgens hen voorziet in een maatschappelijke behoefte en bovendien van belang is voor de hele regio. De alumna wil een organisatie oprichten die vrouwen van expats helpt om hun professionele talenten zo goed mogelijk te ontplooien. Aansluitend kondigde Marina van Damme onverwachts aan ook kandidate Chantal Tax een beurs toe te kennen. Zij wil in Boston onderzoek doen naar de roosterstructuur van de zenuwbanen in de hersenen. Kavitha Varathan, Azar Dastouri, Marina van Damme en Chantal Tax

Media-aandacht verrast ‘vliegtuigbouwers’ Boutenslaan 18 november 2014 - De bewoners van een studentenflat aan de Boutenslaan zijn verrast door alle media-aandacht voor hun lustrumfeest. De enthousiaste studenten knutselden bij wijze van feestdecoratie een immens vliegtuig dat zogenaamd de flat had doorboord - maar die creativiteit viel niet bij iedereen in goede aarde. Vooral online reageerden sommige lezers dat ze de actie ongepast vonden, verwijzend naar ‘9/11’ en de ramp met de MH17, die aan het begin van dezelfde week nog landelijk werd herdacht. “Het was nooit onze bedoeling om iemand te kwetsen”, benadrukt bewoonster Lieke de Cock.

eurs b e s e p o r u E den n o r g r o issen o v d l o o p voor d i e ndigh Molecular e t s e b for Complex t te s u it r st In o v echanisme het erkster van het antivriesm Voets, medew kennis erzoek naar met die haar ond 2014 - Ilja leven. Ze wil g Grant voor er in 20 november rt ov ta S en C ed h ER standig ijgt een Systems, kr extreme om ssen onder vi ol en o ff p to ee ss tivrie waarm oleculaire an m ro ac m t e, as nieuw toegep maken, die en, ontwerpen en eer medicijn m er d on in t en d or ra eurs bed ag kunnen w atings. De b co en n se gewas euro. 1,66 miljoen European rants van de G De Starting oeld voor uncil zijn bed Research Co schappers, ntende weten nderzoeks­ jonge uitmu o n ge geld een ei beginnen. die met het en n n ku en -team programma

Meer dan helft Projectruimtegelden FOM naar TU/e 19 november 2014 - Bij drie van de zes subsidies uit de meest recente ronde van de Projectruimte van onderzoeksfinancier FOM zijn onderzoekers van Technische Natuurkunde betrokken. In totaal gaat zelfs 1,5 miljoen van de toegekende 2,3 miljoen euro naar deze TU/e-faculteit. Het geld wordt gestoken in onderzoek naar lichtbronnen op chips (Erik Bakkers en Jos Haverkort, groep Photonics and Semiconductor Nanophysics), de functie van biomoleculen (Peter Zijlstra, groep Molecular Biosensors for Medical Diagnostics) en dataopslag met magnetische wervels (Henk Swagten, groep Physics of Nanostructures).

Straatnaam en nummer voor alle campusgebouwen 19 november 2014 - Dienst Huisvesting heeft straatnamen en gebouwnummers toegewezen aan alle gebouwen op de campus. Medewerkers en studenten kunnen vanaf 15 januari 2015 een eigen gebouwnummer gebruiken met daaraan gekoppeld een straatnaam. Zo zal Flux komen te liggen aan de Groene Loper 19 en het adres voor MetaForum wordt -een nieuwe straatnaam op de campus- Groene Loper 5.

4 | Gelinkt

27 november 2014

Gelinkt | 5

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

De studie weer op de rit krijgen De TU/e: dagelijks het tweede thuis van zo’n tienduizend studenten en medewerkers. Een relatief kleine gemeenschap, met ontelbare banden tussen de leden - zakelijk en/of privé. In ‘Gelinkt’ laten we steeds twee van hen aan het woord over hun relatie met elkaar en de universiteit.

Op een dag hield Thijs Haenen, toen eerstejaars Werktuigbouwkundestudent, zijn hoofd er niet zo goed bij terwijl hij fanatiek, zeer fanatiek, rondjes fietste bij studentenwielrenclub Squadra Veloce. Hij kwam ten val en werd wakker in het ziekenhuis. De artsen maakten een medische misser en het leek in de loop van de jaren niet goed af te lopen met Thijs. Dat hij nu, in zijn vijfde collegejaar, toch zijn propedeuse haalt, komt grotendeels door studieadviseur Tanja Krijgh. “Zonder haar had ik het niet gehaald, had ik misschien wel níets gehaald.”

Ze hadden al eens eerder contact gehad, Tanja Krijgh en Thijs Haenen. De destijds eerstejaars Werktuigbouwkundestudent zat in 2010 even ‘in de gevarenzone’ vanwege het Bindend Studie Advies. “Je kwam niet uit jezelf, maar was door­ verwezen door de docentcoach, herinner ik me”, zegt studieadviseur Tanja. “Daar herinner ik me dus juist weinig van”, zegt Thijs, “maar ik weet wel dat ik door een duwtje in de rug 45 studiepunten verzamelde.” De eerstvolgende keer dat hij Tanja nodig heeft, is na zijn fietsongeluk. De achttienjarige Thijs ontdekt aan de TU/e dat wielrennen echt iets voor hem is. Na nooit eerder gesport te hebben, komt hij bij Squadra Veloce goed uit de verf. “Omdat het zo goed ging, ben ik eigenlijk boven niveau gaan rijden.

Tanja Krijgh

Op een training ging ik zo hard met een peloton mee dat het te vermoeiend werd. Ik hield mijn hoofd er niet goed bij en maakte een fout in de bocht. Ik raakte met mijn pedaal de grond en heb mezelf gelanceerd.” Hij weet nog wat hij hoort, “krassend geluid door metaal op beton”, en achteraf ziet hij in enkele plaatjes wat hij zich herinnert tot het moment dat hij wakker wordt in het Catharina­ ziekenhuis in Eindhoven. “Een: bij de coach in de auto. Twee: door de autoruit heen zie ik mijn coach aan de balie van het ziekenhuis. Drie: de scanner. Vier: de ziekenhuiskamer waar ik wacht.” Zijn helm is aan diggelen. Zijn botten lijken ongeschonden en de diagnose is een hersenschudding. Als na de nacht de dokter binnenkomt zegt die

“Ah, daar is de wielrenner. Je mag naar huis, je vader haalt je op”. Thijs kan niet uit bed komen, zijn vader moet hem in een rolstoel tillen. Twee weken na het ongeluk probeert Thijs zijn studie op te pakken. “Ik ging naar de TU/e voor tentamens. Ik kon nog niet fietsen, maar wel autorijden. Het voelde goed om er weer te zijn.”

“Ik wist niet dat er iets met mij aan de hand was” Maar in de twee jaren daarop gaat het in plaats van beter steeds slechter met Thijs. Studieadviseur Tanja Krijgh heeft het door als ze naar zijn studieresultaten kijkt. “In anderhalf jaar haalde je maar zes studiepunten. Je was al erg vaak langs geweest voor extra tentamenkansen. Voor een enkel vak al zes keer.” Ze denkt dat Thijs mentaal nog veel last heeft van de schrik van het ongeluk en is niet verrast dat hij bij haar aanklopt. “Ook mijn persoonlijke relaties hadden eronder te lijden. Vriendschappen werden onder druk gezet. Ik kreeg ruzies door onbegrip van beide kanten. Ik wist niet dat er met mij iets aan de hand was en mijn tragere begrip werd door vrienden gezien als onwil”, herinnert Thijs zich. Wielrennen doet hij weer wel, dat is juist een fijne uitlaatklep:

“dan kon ik lekker in mijn eentje zijn en de stress van me afzetten.” Tanja: “Het was duidelijk dat er emotioneel het een en ander niet goed zat. En het lukte Thijs met alle goede wil van de wereld niet zijn studie weer op de rit te krijgen.” Thijs wordt door Tanja verwezen naar een studentenpsycholoog van STU. Maar Thijs’ probleem is ook daar niet op te lossen. Inmiddels heeft hij moeite met praten en maakt hij spelfouten in zijn eigen naam. Tanja geeft hem het advies terug naar de huisarts te gaan en te bespreken of er niet toch iets meer aan de hand is. Er volgt een mri-scan van de hersenen in het ziekenhuis. Die scan redt Thijs. “Daaruit bleek dat de bovenste nekwervel was verschoven. Ze hebben hem met een apparaat weer op zijn plaats gezet. Ik heb daarvoor twee minuten ergens op moeten liggen. Tussen gaan liggen en opstaan zat een wereld van verschil.” Hij vertelt dat zijn humeur direct beter was. “En mijn gezichtsveld was breder; ik zag ook weer dingen vanuit mijn ooghoeken.”

“Er zat een andere Thijs tegenover me” “In het eerste gesprek na de behandeling zat er een andere Thijs tegenover me”, zegt Tanja.

“Alsof er een loden last van hem afgevallen was. Er was nog steeds veel emotie, maar die was positiever.” Thijs’ zorgen zijn echter niet meteen voorbij. Hij moet wennen aan een nieuw ritme, zijn aangeleerde trucjes afleren en is erg moe. Op de TU/e is bovendien ondertussen het Bachelor College ingevoerd waardoor enkele vakken die Thijs moet inhalen verdwenen zijn. Tanja heeft het er druk mee, ze moet vervangende vakken vinden. Maar vandaag, tijdens het interview, weet ze Thijs te vertellen dat de examencommissie zijn propedeuseaanvraag goedkeurt. Als studieadviseur bij Werktuigbouw­ kunde is Tanja Krijgh aanspreekpunt voor circa zeshonderd studenten, voornamelijk Bachelor Collegestudenten en bachelorstudenten oude stijl. Thijs vraagt gevat: “Die hoef je toch niet allemaal te zien? Die zijn niet allemaal zo aandachtbehoevend?” “Nee”, antwoordt ze. “Een stuk of vijf studenten hebben iets meegemaakt waar ik ze intensief mee help. Verder bestaat mijn werk uit een-op-een gesprekken en geef ik in groepen presentaties over studievoortgang en keuzeruimte.”

seerd”, reageert ze. “De impact van een advies kan ik niet altijd inschatten, ik weet soms niet wat een student met mijn adviezen doet.” Terugkijkend beseft Thijs dat het ‘niet allemaal slecht’ is geweest. “Het ongeluk heeft me tijd gegeven om te leren dat andere mensen ook begrip nodig hebben. Het is niet altijd onwil als iemand iets niet begrijpt. En vanwege mijn lege studierooster heb ik drie bestuursjaren kunnen draaien bij Squadra. Dat was ook een leerzame periode.” Een nadeel van de studievertraging is er ook: “Wel jammer dat eerstejaars naast me in collegebanken u tegen me zeggen als ik een baard laat staan.” De kapotte fietshelm gooit Thijs niet weg. Hij ligt bovenop de tv. “Het is een waarschuwing voor mezelf: let op wat je doet! Niet meer doen dan je aan kunt. Neem je grenzen in acht!” Interview | Norbine Schalij Foto | Bart van Overbeeke

“Zonder Tanja was ik niet zo ver als nu”, zegt Thijs opnieuw. “Ik had moeten stoppen. Ik had ook het hbo niet kunnen halen. Ik weet niet wat het dan was geworden.” Hij schudt zijn hoofd met betraande ogen. “Tjee, dat heb ik me nooit gereali-

Thijs Haenen

6 | Student

Clmn

27 november 2014

Aanschuiven bij

Pasta Zaprika

(een culinaire ontmoeting van zalm en paprika) Alain Starke masterstudent Innovation

Benodigdheden: 500 gram fusilli 1 courgette 2 zoete puntpaprika’s 70 gram pesto 250 ml crème fraîche 400 gram gerookte zalm

Sciences

Stemmen is belangrijker dan kiezen Vanochtend is de verkiezingstijd weer begonnen. Vanaf dan wervelen de universiteitsraad-kandidaten in gele of groene kledij over het TU/e-terrein, bepakt met posters en een herenakkoord wie welke kant van het Auditorium mag beplakken. Jaarlijks wordt er voor zo’n 1000 euro aan posters opgehangen, meestal met mooie gezichtjes en af en toe een standpunt. Al brengen ze sfeer en vergroten ze de fractiezichtbaarheid, makkelijker maken de zestig afgebeelde kandidaten (voor negen verkiesbare plaatsen) mijn keuze echter niet. Ik wil het liefste kiezen op basis van standpunten, maar de vertolking hiervan is naar mijn smaak nihil. Gesprekken maakten mij meestal niet wijzer; kandidaten repten over “verschil in aanpak”, Groep-één had het vaak over bereikte punten en de ESR poneerde veelal doelstellingen. Hoe moet ik dan kiezen? Twee weken terug noemde een UR-lid dit “een kwestie van gevoel.” Dit gevoel is meestal een afgeleide van het inzetten van rijke sociale netwerken. Het feit dat de fracties zo enorm hun best doen om hun lijsten vol te krijgen met alle studies (ESR mist EE), studentenverenigingen en sportverenigingen benadrukt het belang van vriendjes, dispuuts­ genoten en willekeurige pareltjes. Kies ik de squashende IE&IS-student? Voor mijn keuze heb ik wanhopig de kieslijst door een statistische analyse gehaald (logistische regressies zijn de shit), maar zelfs de man/vrouw-verdeling was hetzelfde (17/13 vs 16/14). Ik vond alleen dat IE&IS vaker bij ESR op de lijst staat, en dat je als ST’er meer kans hebt op een hogere kieslijst-plek (beiden p ≈ 0.05). De verkiezingstijd doet in mijn ogen geen recht aan het inhoudelijke werk dat de UR doet. Het is meer een universiteitsraad-appreciatieweek in plaats van een daadwerkelijke verkiezing, waarbij stemmen belangrijker is dan kiezen. Hopelijk krijg ik dit jaar echter ongelijk; toi toi toi! Op www.cursor.tue.nl vind je meer columns. De volgens de redactie beste column plaatsen we hier.

Bereidingswijze: Breng de fusilli aan de kook in een pan water. Snijd de courgette en paprika’s in kleine stukjes en bak deze in een wokpan gaar. Snijd ook de zalm in stukken en voeg die toe aan de groentemix. Voeg de pesto en de crème fraîche toe, en laat de saus paar minuten op laag vuur goed warm worden. Giet de pasta af, zodra deze gaar is en opscheppen maar!

TU es

Wat doe je het liefst in je vrije tijd? Roeien en uitgaan. Bij Thêta zit ik bij competitieroeien, dat is voor de fun en de feestjes. Ik ga uit in Sittard omdat ik daar nog woon. Wat had je van te voren niet verwacht van Eindhoven? Ik ken nog niet veel meer dan het Limbopad tussen het station en de TU/e. Daar komt zo snel mogelijk verandering in; ik zoek een kamer. De zolderkamer van 400 euro heb ik niet aangenomen, hopelijk komt er een ander aanbod. Als je iets aan de TU/e zou mogen veranderen, wat zou dat dan zijn? Er zouden meer plekken komen waar je kunt relaxen. Dus niet om te leren, maar om te hangen. Zoals in In Vivo, de kroeg van Protagoras en Weeghconst van Werktuigbouwkunde, maar dan overdag. Plekken met minder werksfeer, waar je makkelijker contact kunt maken. Als je jezelf terug in de tijd kon verplaatsen, waar zou de reis dan naartoe gaan en waarom? Ik wil naar het buitenland, om te werken en om andere culturen te bestuderen. Ik ben nog niet zo ver geweest, buiten Europa alleen maar naar Marokko. Ik wil graag naar de VS of Australië met m’n vriendin of met vrienden. Als je weet dat de aarde over precies een jaar vergaat, wat zou je dan allemaal nog willen doen? Tijd doorbrengen met mijn vriendin en vrienden. De wereld zien. En daarbij de toerist uithangen. Parachute springen. Kortom: plezier maken.

Roderick Verberne (18 jaar) eerstejaars student Biomedische Technologie

Foto | Bart van Overbeeke

Wat doe je op je eerste vrije dag na een drukke tentamenperiode? Ik had twee weken voor twee tentamens en dat heeft me niet uitgeput. Toen m’n Sittardse vrienden een paar dagen later ook klaar waren, was het tijd voor een feestje. Gingen we de stad in. Ik wist toen al dat ik het eerste tentamen gehaald had, dat was ook lekker. Wat is het meest opmerkelijke dat je ooit hebt aangetroffen in je kamer na een avond stappen? Dat moet je me de volgende keer vragen. Wie weet er een kamer voor mij?

Roderick mo bij de vra est erg zuchten ag over w at te doen als de aarde vergaat. Die schra pt hij dus en hij maakt er een prak tische van: Waa r kan een stu in Eindho ven lekke dent r en goedkoo p uit eten gaan? (NS)

Student | 7

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Huize Artemis in de Stratumse Rochusbuurt vormt al decennialang een knus onderkomen voor studenten. Momenteel is de TU/e met zeven van de negen bewoners sterk vertegenwoordigd, net als de mannen, die met zes in de meerderheid zijn. Cursor schoof bij vier van hen aan tafel.

aan hun lootje toegevoegd.” Zo ‘eist’ één van de bewoners dat zijn date ‘de aspiraties heeft om later een zeiljachtverhuurexploitatie-vergunningenbedrijf op een onbewoond eiland te beginnen’. Of dat gaat lukken en of de dates ook matches opleveren, moet donderdag blijken. Voor de matchmakers ligt een mooie prijs klaar.

Waar is de rest? Hard aan de studie zeker? ID-student Bram de Vogel (21): “Nou, in ieder geval niet hier. Er wordt hier veel gedaan: gewoond, geleefd en gefeest. Maar studeren gebeurt er weinig. Omdat dat namelijk niet te doen is hier. Je wordt te snel afgeleid door de luidruchtige leefgewoonten van de ander. Wie aan de studie moet, gaat meestal in MetaForum zitten.”

Wat doet die beamer boven jullie hoofd? Julius Oosting (19, Bouwkunde): “Dat is een inmiddels onmisbaar item in onze huisinventaris. De tv, dvd en spelcomputers zijn erop aangesloten, om deze eetkeuken met één druk op de knop in een ideale chillruimte om te toveren. We gebruiken die computer niet alleen hobbymatig. Iedere avond moet een onderlinge racespelcompetitie uitwijzen wie er moet afwassen.”

Trekken jullie altijd dezelfde trui aan als je gaat eten? Joris van Hout (19, medische wetenschappen en technologie): “Dat is een relikwie dat is overgebleven na ons laatste grote huisfeest, toen we ons als crew herkenbaar wilden maken. Nu gaat ie aan voor Cursor.” Van deze huisfeesten (150 genodigden in een achtertuin, voorzien van zwembad) mag traditioneel ook de buurt ‘meegenieten’. Bram: “We hopen het einde dit jaar zelf te bepalen, in plaats dat de politie dat voor ons doet, zoals afgelopen keer.” De bewoners vertonen meer territoriumgedrag. Zo is een muur ‘versierd’ met bierdoppen, die samen K1 (Kettingstraat 1) moeten vormen, zodra er genoeg bier is weggedronken. De kerstversiering fungeert als hangplek voor rondslingerende sokken. Jullie hebben deze week een date diner. Wat moeten we ons daarbij voorstellen? Remy Pelzer (22, Werktuigbouwkunde): “Iedere bewoner zoekt voor die avond een blind date voor een ander uit. Die schuiven aan voor een vijfgangendiner. We hebben vooraf geloot om te bepalen voor wie je een date moest zoeken. Sommigen hebben een checklist

Tekst | San van Suchtelen Foto’s | Bart van Overbeeke

Wil jij ook met je culinaire huisgenoten in deze rubriek? Mail dan naar [email protected]

En hoe is het in Lissabon? Studenten van de TU/e gaan steeds vaker voor hun studie naar het buitenland. Voor stage of voor het verrichten van onderzoek, omdat het verplicht is of omdat ze het leuk vinden. Cursorlezers kunnen iedere twee weken over de schouder van een TU/e-student in het buitenland meekijken.

Wat een prachtige stad is Lissabon. Portugese les is vrij moeilijk voor een simpele Hollander als ik. Voor Fransen en Italianen is het allemaal een stukje makkelijker. Nu hoor je opeens bij de ‘Noren en Denen’ als het om taalkennis gaat, maar afgelopen week heb ik te horen gekregen dat ik mijn Portugese taalcursus succesvol heb afgesloten. Ik zal jullie de ellende besparen en dit stukje gewoon in het Nederlands typen: In november een dagje strand meepakken. In je eentje op tijd zijn voor een college en je dan serieus afvragen of je wel bij het goede lokaal staat omdat iedereen standaard tien minuten te laat komt. Mensen die je marihuana proberen te verkopen wat eigenlijk doodnormale gedroogde huis- tuin- en keukenkruiden zijn, waardoor de politie niets kan doen. Levensgevaarlijke afgronden in natuurgebieden waar in plaats van een massaal Nederlands hekwerk alleen een klein bordje: met ‘pas op!’ staat. Bussen die rijden wanneer de chauffeurs zin hebben. OVERAL papierwerk in plaats van online formulieren. Bier voor 50 cent in de kroeg. Huisgenoten uit Wit-Rusland, Hongarije, Slovenië, Frankrijk en Duitsland. Even een weekendje naar Eindhoven omdat Ryanair zojuist een verbinding heeft tussen Eindhoven en Lissabon. Wennen aan drie uur achtereenvolgens college van een docent zonder pauze. Surfkampioenschap bezoeken. Bergje op. Bergje af. Onwijs aangekeken worden als toerist omdat je zomerkleding draagt bij 25 graden of hoger. Onbeperkt sushi eten voor 7 euro. ‘You can not pay by card, only cash’. Donderdag van 08:00 tot 21:00 college, daarna weekend. Metro plat door regenval (bedankt NS voor het behoeden voor deze cultuurshock). Não falo Inglès. Port. Ginjinha. ’s Avonds muziek maken met locals. Stierenvechten bezoeken. Leren surfen. Doodgegooid worden met Erasmusactiviteiten. De vaste relatie met Google translate beetje bij beetje beëindigen. Erasmus is not half a year of your life. It’s living for half a year.

Hanne masterke Dekkers Buildi studente ng Phy sics Vind jij het ook leuk om een bijdrage te leveren aan deze rubriek en ben jij dit collegejaar in het buitenland? Stuur dan een mailtje naar [email protected].

Lees alle buitenlandervaringen online op www.cursor.tue.nl

8 | Student

27 november 2014

Student | 9

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Robin Soetens

Kracht/en/veld Kajakken: Okawa

Captain van succesmachine zwaait af Interview | San van Suchtelen Foto | Bart van Overbeeke

Facts and figures Opgericht in: 2001 Beste prestatie: Sportvereniging van het jaar in collegejaar ’13-14 Bijzonderheid: Okawanen praten over ‘technisch water’ en ‘volumewater’. En freestyle kajakken is een jurysport. Aantal leden: Dikke vijftig. Een kwart daarvan is vrouw. Doel van dit jaar: Verjonging ledenbestand en aanbieden interne opleiding tot instructeur. Trainer: René Boom. Training: Met trainer: maandag 21:3023:00u. Open training: vrijdag 18:0019:30 u. Facebook.com/ESKVOkawa

Kajak, kano, we leggen het nog één keer uit. Okawanen worden niet boos als je kano zegt, maar ze zitten in een kajak. Dat is in hun eentje, met peddel met twee bladen en een spatzeil. Zelf praten ze over ‘boot’.

Wat valt er te trainen in een zwembad? Okawa doet aan wildwaterkajakken en freestyle. Vlakkebaanvaarders moeten maar naar kanovereniging Beatrix. In het zwembad van SSC wordt getraind op techniek en zijn bijzondere moves te oefenen. Denk aan cartwheel (een zijdelingse radslag met de boot), flat spin (de boot 180 graden draaien) en splitwheel (te ingewikkeld om op papier uit te leggen). De cartwheel is de lievelingsmove van bestuurslid Tom Vrancken, masterstudent Technische Informatica. De losse oefeningen plakken kajakkers achter elkaar voor een mooi dansje op het water. Hoe complexer de serie, hoe meer punten de jury bij wedstrijden zal toedelen. Okawa doet als vereniging niet mee aan wedstrijden, maar haar leden doen dat individueel wel.

Het is duidelijk een risicosport. Hoe gevaarlijk is het? “Bij activiteiten in wild water weten we altijd waar het dichtstbijzijnde ziekenhuis is, en hoe daar te komen”, zegt Tom. Okawa organiseert activiteiten op de meest exotische plaatsen binnen en buiten Europa (in 2013 reisden ze bijvoorbeeld naar de Witte Nijl in Uganda) Op de Erft in Duitsland houdt Okawa veiligheidstrainingen. Daar leren Okwanen te zwemmen op stromend water, het bergen van de boot en peddels op stromend water en het redden van drenkelingen met werplijnen. ‘Technisch water’, waar takken en rotsen in voorkomen, heeft vaak verborgen gevaren onder het wateroppervlakte. ‘Volumewater’ gaat heel hard en het grootste risico daar is dat je in een kolk terechtkomt. Alle rivieren zijn geclassificeerd van 1 t/m 6. De Dommel zit in 1, een 6 is onbevaarbaar, zelfs voor Okawanen. Tom: “Daar kom je niet levend uit.”

Waarom hoort er een skippybal bij jullie uitrusting? Tom: “Die gebruiken we voor extra drijfvermogen in de punt van de boot. Zo krijg je meer opwaartse kracht en kun je de boot hoger uit het water laten komen. Bijvoorbeeld als je een looping (een koprol met de boot, red.) doet.”

Kun je preuts zijn als kajakker? “Bij het omkleden na het kajakken staan we in onze blote kont langs de kant van de weg. Dat levert toeterende auto’s op”, zegt bestuurslid Roderik Blok, vierdejaars Werktuigbouwkunde. “We proberen ons wel te verschuilen, maar komen altijd recht uit de rivier. Er zijn trouwens verschillende strategieën. Harm kleedt zich rustig uit voor hij zijn kleren zoekt.” Tom relativeert het probleem: “Ach, als je heel ingewikkeld doet, kun je struikelen met een onderbroek aan je voeten en dat geeft dan weer zicht voor mensen die van een andere kant aankomen.” Hij weet inmiddels: ‘hoe ouder, hoe minder preuts’.

Hello... world?

Comic | Elles Raaijmakers Inkleuren | Minke Nijenhuis

Tekst | Norbine Schalij Foto’s | Bart van Overbeeke

Na drie bewogen jaren geeft aanvoerder Robin Soetens van de robotvoetballers van Tech United het stokje door aan zijn opvolgster. De masterstudent Werktuigbouwkunde kijkt terug op een drukke en leerzame tijd, vooral gekleurd door hoogtepunten. Van een stadion vol uitzinnige fans tot de twinkeling in de ogen van een gefascineerde scholier. “Het is het allemaal waard geweest.” Je zou hem in voetbaltermen een trainer/coach kunnen noemen, al beschouwt hij zichzelf liever als iemand die zich tussen, in plaats van boven zijn ploegmaten beweegt. Drie jaar lang vervulde Robin Soetens bij de voetbaldivisie van Tech United de rol van captain, woordvoerder, aanspreekpunt, coördinator en procesbewaker. Hij was een stabiele factor binnen een mix van zowel jonge honden als ervaren teamleden, en wist hier een geoliede en uiterst succesvolle overwinningsmachine van te kneden. Met twee wereldtitels in het robotvoetbal als absoluut hoogtepunt. Robin, lachend, nadat we hem vragen met welke bondscoach hij overeenkomsten heeft: “Als je me dan toch per se met een trainer wil vergelijken, dan eerder met Guus Hiddink dan Louis van Gaal. Ik ben niet de autoritaire leider die met harde hand regeert. In manier van leiden lijk ik meer op Hiddink of Phillip Cocu: rustig en duidelijk. Maar dit team is al streng genoeg voor zichzelf. We houden elkaar scherp en zijn heel direct. Tegelijker­ tijd helpen we elkaar vooruit. Als er iemand tijdelijk uitvalt, neemt een ander het snel over. Ikzelf draag technisch mijn steentje bij en bewaak de jaarplanning. Een zweep heb ik daarbij niet nodig. Als het met iemand wat minder loopt, dan hebben we het daar samen over.”

Zestien uur per week op tour langs scholen Robin had zich al aardig ingewerkt in de robotica voordat hij het captainschap op zich nam. “Tijdens mijn bachelor zocht ik uit hoe je lerende algoritmes kunt gebruiken om de robots beter over te laten spelen. Daarna ging ik mee op de promotour van Tech United langs diverse scholen. We hebben wel honderd gastlessen gegeven dat jaar, op dertig verschillende scholen. Een leuke bijbaan van zestien uur per week. Omdat de toenmalige aanvoerder ermee ophield en ik het team goed kende, vroegen ze mij om het over te nemen. Daar hoefde ik niet lang over na te denken. Vooral het bij elkaar brengen van de verschillende technische disciplines die we bij Tech United nodig hebben, sprak me aan. Ook wilde ik graag onze

passie voor robotica en techniek overbrengen op de nieuwe generatie.” Kort na zijn aantreden dook de eerste camera (van RTL) voor zijn neus op. Soetens: “Daar stond toen nog een onzekere student schutterend zijn verhaal te doen”. Al snel ging het beter en sierde Soetens zijn commentaren op met de betere voetbalclichés. Zo was hij na een krap gewonnen duel ‘tevreden over het resultaat, maar niet over het vertoonde spel’ en stelde hij na een nederlaag teleurgesteld vast dat zijn ‘ploeg teveel balverlies had geleden’. Soetens: “De parallel met het échte voetbal maakt het voor ons makkelijker de media te bereiken. Maar robotvoetbal is meer dan een spelletje, het is onderzoek waarvan de resultaten toegepast kunnen worden bijvoorbeeld in slimme auto’s, of in robots voor betere zorg. Toch is de publieksbeleving er niet minder om. Hier in Eindhoven werden de robots door vijfduizend uitzinnige fans aangemoedigd. We zijn bovendien hard bezig de kloof met het echte voetbal te dichten en streven ernaar een team van mensen te kunnen verslaan in 2050. Ik ben ervan overtuigd dat dat gaat lukken.”

Drie jaar aanvoerderschap leverde Robin een kruiwagen vol hoogte- en dieptepunten op: “De huldiging op het Stadhuisplein na het behalen van de wereldtitel. De RoboCup in eigen stad, waar duizenden mensen met ons meeleefden op de tribune. De eerste overwinning op onze grote concurrent uit China, waar we al zo vaak van verloren. Maar ook de fonkeling in de ogen van scholieren, die zich vergaapten aan onze robots, als we hun school bezochten. Kinderen die ‘straks’ misschien wel zélf deel uitmaken van Tech United.” Teleurstellingen waren er ook. Vooral rondom het selectieproces van het team dat mee mocht naar de grote toernooien. “Er moesten er altijd een paar van ons achterblijven. Dat zijn rotbeslissingen, die ik gelukkig niet alleen hoefde te maken. We hielden de thuisblijvers altijd zoveel mogelijk betrokken door tijdens de toernooien contact te houden.” De reizen zelf schaart Robin ook onder de highlights, hoewel het zeker geen vakanties zijn. “Je ziet meestal alleen het vliegveld en de hal waar het toernooi plaatsvindt. Van het land zelf kregen we tijdens de toernooidagen nooit veel te zien. Op die ene dag dat daar wél tijd voor

was, waren we meestal uitgeput.” Het internationale succes maakte het team niet lui of gemakzuchtig, bezweert Robin. “We draaien weliswaar mee in de top, maar dat succes is makkelijk te relativeren. Door het open source karakter van RoboCup maken andere teams hun achterstand snel weer goed. Dat bleek het afgelopen WK bijvoorbeeld in de halve finale, die we uiteindelijk ternauwernood wonnen, mede dankzij een ongelukkige eigen goal van de tegenstander. De gouden plak had dus zomaar ook een derde of vierde plaats kunnen zijn. We kunnen niet zomaar achterover leunen.”

“Ik kwam lijkbleek de hal binnen” Dat ligt hoe dan ook niet in zijn aard: de teugels laten vieren. Drie jaar lang stak Robin zijn hele ziel en zaligheid in het team. Dat ging met de nodige opofferingen gepaard. Een gebrek aan slaap, om maar eens wat te noemen. “Tijdens toernooien schijn ik nog wel eens lijkbleek de

hal binnen te komen. Daar maakten mijn teamgenoten natuurlijk grappen over. Dat de witbalans van de camera op hol zou slaan als ik in beeld kwam.” Zijn geliefde sport basketbal zette hij noodgedwongen op een lager pitje. Ook liep hij ruim een jaar studievertraging op. Van offers wil Robin echter niets weten: “Het is het allemaal waard geweest. Ik zie het als één grote investering. Voor het team, het onderzoek en voor mezelf. Bij Tech United heb ik misschien wel evenveel geleerd als in de rest van mijn studie. Dat neem ik extra mee richting de toekomst.” Wat die toekomst brengt, is nog niet zeker. Robin: “Ik ben in gesprek over een mogelijke promotieplek. Hopelijk gaat dat lukken.” Bij Tech United heeft Werktuigbouwkunde­ studente Lotte de Koning inmiddels het stokje overgenomen van Robin, maar ze hoeven niet bang te zijn dat ze hem nooit meer terugzien. “Dit kun je niet zomaar loslaten. Ik ben actief voor de Internationale RoboCup Federatie en blijf me ook inzetten voor het Tech United team. Maar niet meer als teamleader, het is tijd voor een nieuw gezicht.”

10 | Universiteitsberichten

27 november 2014

ALGEMEEN DIZ | Uithuizing Safety & Security uit Hoofdgebouw Safety & Security verhuist in de week van 8 december van het Hoofdgebouw naar Laplace. In die week is de bereikbaarheid (mail en telefoon) van het Security Center gewaarborgd, maar de reactietijd van het Security Center is mogelijk langer. Dit geldt uiteraard niet bij calamiteiten. De fotostudio (voor pasfoto’s campuskaart) is die week gesloten. De werkwijze voor aanvraag campuskaarten wordt medio december geautomatiseerd. Nadere informatie hierover volgt. De slagbomen staan open van 9 t/m 13 dec i.v.m. de ombouw van het systeem. Uitrijkaarten worden die week niet uitgeleverd. IEC | Verhuizing en vernieuwing bibliotheek-website Begin december verhuist de bibliotheek-website van ‘Intranet’ naar de ‘corporate TU/e website’. Deze voorgenomen migratie was aanleiding om de website grondig te vernieuwen. Behalve een nieuwe, frisse look & feel heeft de website straks ook een nieuwe navigatie­ structuur. Bovendien kan vanaf de homepage via een widget direct gezocht worden in de collectie en in de database- en tijdschriftenlijsten. www.tue.nl/bib IEC | Relocation and renewal TU/e Library website Early December the TU/e library website is moving from Intranet (w3.tue.nl) to the corporate TU/e website (www.tue.nl). This intended migration led to a thoroughly renewed website. Besides a fresh look & feel the website will also have a new navigation structure. Furthermore you can directly search the collection, database and journal lists via a widget on the homepage. www.tue.nl/library Centraal Stembureau | Verkiezingen TU/e 2014 Het elektronisch stemmen in het kader van de Verkiezingen TU/e 2014 vindt plaats op dinsdag 02 december en woensdag 03 december a.s. Naast de reguliere verkiezingsoproep - via e-mail ontvangen de betreffende kiesgerechtigden op beide dagen van stemming bovendien een e-mailbericht waarin de link naar de stemmodule is opgenomen. Deze link wordt gedurende de verkiezingsperiode tevens vermeld op diverse internetpagina’s van de TU/e. De bekendmaking van de voorlopige uitslag van de Verkiezingen TU/e 2014 vindt plaats op donderdag 04 december a.s. in de Dorgelozaal (Traverse); betreffende zitting van het Centraal Stembureau begint om 16:15 uur. De uitslag zal vervolgens zo spoedig mogelijk gepubliceerd worden op de betreffende webpagina’s. www.tue.nl/verkiezingen Elections TU/e 2014 The electronic polling for the TU/e Elections of 2014 shall take place on Tuesday, December 02, and Wednesday, December 03, 2014. Next to the regular appeal to vote (through e-mail), the enfranchised students and staff members

in a Spray Dryer Experimental and Computational Study”

UNIVERSITEITSBERICHTEN

Maandag 8 december, 16:00 uur, CZ5: promotie F. Storti MSc (BMT) Promotoren: prof.dr.ir. F.N. van de Vosse en prof.dr. F. Toschi Voorzitter: prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens Titel proefschrift: “A continuum model for platelet plug formation, growth, and deformation” Dinsdag 9 december, 16:00 uur, CZ4: promotie ir. Y. Lin (EE) Promotor: prof.dr.ir. A.H.M. van Roermund Voorzitter: prof.dr.ir. A.C.P.M. Backx Titel proefschrift: “Parallel-sampling ADC architecture for power-efficient broadband multi-carrier systems”

concerned shall also receive an e-mail message on both polling days, in which a link to the polling module is included. This link shall be added to various web pages of the TU/e during the polling period. The announcement of the provisional results of the TU/e Elections of 2014 - by the Central Electoral Committee - will take place at 04.15 pm in the Dorgelozaal (Traverse Building) on Thursday, December 04, 2014. www.tue.nl/elections.

MENS Bedankt Op donderdag 30 oktober heb ik afscheid genomen van de faculteit Electrical Engineering en van de universiteit. Ik wil mede namens mijn vrouw graag alle familieleden, vrienden, collegae en ex-collegae bedanken voor de overweldigende belangstelling. Dank voor jullie aanwezigheid, hartelijk wensen, toespraken en cadeaus. Ik kijk samen met Enne met voldoening terug op deze memorabele dag en kijk met genoegen vooruit. Rein van Asten Bureau voor Promoties en Plechtigheden | Intreerede Vrijdag 28 november, 16.00 uur, BZ: intreerede prof.ir. J.D. Bekkering (B) - hl Voorzitter: prof.dr.ir. C.J. van Duijn Titel: “Architectuur een gebruiks­ aanwijzing over sculpturaliteit, scenografie en materialiteit” Promoties Donderdag 27 november, 16:00 uur, CZ4: promotie M.A.M. Althuluth MSc (ST) Promotoren: prof.dr.ir. C.J. Peters en prof.dr.ir. M.C. Kroon Voorzitter: prof.dr.ir. J.A.M. Kuipers Titel proefschrift: “Natural Gas Sweetening Using Ionic Liquid” Donderdag 27 november, 16:00 uur, CZ5: promotie D. She MSc (EE) Promotor: prof.dr. H. Corporaal Voorzitter: prof.dr.ir. M.K. Smit Titel proefschrift: “Energy Efficient Code Generation for Streaming Applications” Maandag 1 december, 14:00 uur, CZ4: promotie H. Tavassoli Estahbanati MSc (ST) Promotor: prof.dr.ir. J.A.M. Kuipers Voorzitter: prof.dr.ir. J.C. Schouten Titel proefschrift: “Direct numerical simulation of dense gas-solid non-isothermal flows”

Maandag 1 december, 16:00 uur, CZ4: promotie S. Ghazanfari MSc (BMT) Promotoren: prof.dr. C.V.C. Bouten en prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens Voorzitter: prof.dr. P.A.J. Hilbers Titel proefschrift: “Collagen orientation evolution in native and engineered cardiovascular tissues” Maandag 1 december, 16:00 uur, CZ5: promotie M. Poluektov MSc (W) Promotor: prof.dr.ir. M.G.D. Geers Voorzitter: prof.dr. L.P.H. de Goey Titel proefschrift: “Micromechanical Modelling of the Thermo-Mechanical Behaviour of Semicrystalline Polymers” Dinsdag 2 december, 16:00 uur, CZ4: promotie P. Kochkin MSc (EE) Promotor: prof.ir. W.L. Kling Voorzitter: prof.dr.ir. P.H.N. de With Titel proefschrift: “Understanding Lightning: Experiments on meter long discharges and their x-rays” Dinsdag 2 december, 16:00 uur, CZ5: promotie Z. Fahimi MSc (W) Promotor: prof.dr.ir. P.D. Anderson Voorzitter: prof.dr. L.P.H. de Goey Titel proefschrift: “Structure and Mechanics of Physically CrossLinked Hydrogels” Woensdag 3 december, 16:00 uur, CZ4: promotie S.T. Stopinski MSc (EE) Promotoren: prof.dr.ir. M.K. Smit en prof.dr.habil. M. Malinowski Voorzitter: prof.dr.ir. P.M.J. van den Hof Titel proefschrift: “InP-based photonic integrated circuits for high-speed data readout systems” Woensdag 3 december, 16:00 uur, CZ5: promotie N.C.A. Leick - Marius MSc (TN) Promotoren: prof.dr.ir. W.M.M. Kessels en prof.dr. F. Roozeboom Voorzitter: prof.dr. H.J.H. Clercx Titel proefschrift: “Atomic Layer Deposition of Ruthenium Films Properties and Surface Reactions” Donderdag 4 december, 16:00 uur, CZ4: promotie ir. C.H.M. Baltis (W) Promotoren: prof.dr.ir. J.J.H. Brouwers en prof.dr. J.G.M. Kuerten Voorzitter: prof.dr. L.P.H. de Goey Titel proefschrift: “Nucleate boiling bubble mechanics in forced convection” Maandag 8 december, 16:00 uur, CZ4: promotie S. Pawar MSc (ST) Promotor: prof.dr.ir. J.A.M. Kuipers Voorzitter: prof.dr.ir. J.C. Schouten Titel proefschrift: “Multiphase Flow

Dinsdag 9 december, 16:00 uur, CZ5: promotie Y. Zhang MSc (ST) Promotor: prof.dr.ir. E.J.M. Hensen Voorzitter: prof.dr.ir. J.C. Schouten Titel proefschrift: “Synthesis and modification of semiconductor/ co-catalyst systems for photo(electro) chemical reactions”

STUDENT iGEM | Studenten gezocht voor iGem team 2015 Een bacterie ontwikkelen die een tumor kan detecteren? Het kan bij het iGEM team 2015! Het prestigieuze Massachusetts Institute of Technology (MIT) organiseert jaarlijks een competitie voor synthetische biologie in Boston, USA. In 2014 heeft het TU/e team een topprestatie geleverd door een gouden medaille te winnen en de beste nieuwe toepassing te ontwikkelen. In 2015 zullen we weer meedoen

aan deze ‘iGEM’ (International Genetically Engineered Machine) wedstrijd. De finale vindt plaats in september en er zullen ongeveer 250 teams aan deel nemen. Projecten binnen iGEM zijn sterk multidisciplinair en vragen om studenten met een brede wetenschappelijke interesse en een gezonde portie werklust, die het leuk vinden om in groepsverband aan een spannend project te werken op het grensvlak van moleculaire biologie, modellering, software en hardware engineering, microfluidics en embedded systems. Meld je aan voor de voorlichting! Wanneer: maandag 1 december 2014, 17.30–19.30 uur in Ceres 0.31 (inclusief pizza) Aanmelden: via [email protected] Teamsite 2014: http://2014.igem. org/Team:TU_Eindhoven De Breed Kreiken Innovatiefonds | Studiefonds voor buitenlandstudie Op zoek naar financiering voor je vervolgstudie in het buitenland? Wellicht kom je in aanmerking voor een studiebeurs uit het De Breed Kreiken Innovatiefonds. Dit Innovatiefonds is een Cultuurfonds op Naam ingesteld bij het Prins Bernhard Cultuurfonds en verstrekt buitenlandse studiebeurzen aan Nederlandse topstudenten in kunst en wetenschap. Zit je in de laatste fase van je studie, overweeg je verder te studeren aan een buitenlandse universiteit, heb je mooie studieresultaten en heeft je onderwerp een innovatief karakter? Neem dan contact op met Judith Herrewijn via innovatiefonds@ debreed.nl of via 076-5654321. >> Lees verder op pagina 20

In memoriam prof.dr.ir. Frans W. Sluijter Op vrijdag 21 november is professor Frans Sluijter, emeritus hoogleraar van de faculteit Technische Natuurkunde, na een kort ziekbed vrij plotseling overleden. Na zijn studie Natuurkunde aan de Technische Hogeschool in Delft verrichtte Frans Sluijter zijn promotieonderzoek bij de theoretische afdeling van het FOM Instituut voor Plasmafysica in Rijnhuizen te Nieuwegein, waar het eerste thermonucleair plasma-onderzoek plaatsvond. Op het werk, verricht onder leiding van professor Broer, promoveerde hij in 1966 aan de Technische Hogeschool Eindhoven. In 1970 werd hij daar aangesteld als lector en in 1980 als hoogleraar bij de vakgroep Theoretische Natuurkunde. Sluijter verrichtte in samenwerking met andere leden van de vakgroep onderzoek aan verschillende theoretische onderwerpen, waaronder voortplanting van elektromagnetische golven in geïoniseerde media van belang voor atmosferisch onderzoek. Hij stond aan de basis van de ontwikkeling van de plasmafysica in Eindhoven en was mede-initiatiefnemer van de onderzoeksschool Plasmafysica en Stralingstechnologie. Hij bekleedde verschillende gasthoogleraar­ schappen in het buitenland, onder andere in de Verenigde Staten. Van 1987 tot 1991 en van 1993 tot 1997 was hij decaan van de faculteit en in die hoedanigheid heeft hij grote invloed gehad op de vormgeving van onderwijs en onderzoek van de universiteit. Na zijn emeritaat in 2001 bleef Frans Sluijter actief, ook buiten de wetenschap. Daar bleek hij eveneens een zeer kundig en volhardend bestuurder. Hij was daarbij een beminnelijke en goede vriend. Het motto bij zijn proefschrift (Vaughan Cornish) karakteriseerde zeer goed zijn persoonlijkheid en gold voor meer dan golfverschijnselen: ‘My time was my own, and I decided to investigate these various wave phenomena’. Daan Schram, namens de faculteit Technische Natuurkunde

Mens & Mening | 11

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

TUssen de oren

Het hart heeft zijn redenen die de rede niet kent

In Cursor worden iedere twee weken studenten, docenten, labs, technische artefacten, de werkomgeving, het weten­ schappelijk bedrijf, de campus, het onderwijs en websites onder een psychologische loep gelegd door de medewerkers van TU/e-opleiding Psychology & Technology.

Illustratie | Sandor Paulus

Wie dit leest is… hoogopgeleid, of hard op weg dat te worden. En mocht je, naast je diploma, ook gezegend zijn met een leuke ambitie dan is de kans groot dat je in de toekomst geconfronteerd wordt met het dilemma: volg je je hart, of je ambitie? Slimme mensen houden van uitdagingen, maar ook van slimme mensen en vaak zijn hun ware liefdes - net als zijzelf - ook mensen van bovengemiddelde intelligentie en ambitie. Studeer of werk je aan de TU/e dan is de kans dus groot dat jij of je partner gedurende jullie carrières water bij de wijn moeten doen: óf de carrière, óf het hart moet voor langere of kortere tijd naar een lager pitje. Een mooi cv impliceert voor veel organisaties een substantieel - maanden-, zo niet jarenlang - verblijf in het buitenland. Ambities en opleidingsniveau ten spijt lukt het maar weinig meereizende partners zelf ook een carrière op te bouwen in datzelfde buitenland. Vorige week won Kavitha Varathan één van de twee Marina van Damme-prijzen. Zij wil een organisatie oprichten die partners van expats helpt om hun professionele talenten zo goed mogelijk te ontplooien. De tweede eerste prijs werd gewonnen door Chantal Tax, die met haar prijs juist een reis naar Harvard wil helpen bekostigen. Een mooi contrast tussen twee moderne vrouwen, die ieder veel in hun mars hebben, maar heel verschillende keuzes maken. Ik kijk naar beide dames en heb voor beiden groot respect. Tegelijkertijd prijs ik me gelukkig dat ik zelf niet eerder voor dit dilemma heb gestaan. Zou ik mijn lief en kinderen alleen laten om

UR-podium Het leenstelsel. Het onderwerp dat de laatste tijd weer het nieuws van de dag is voor (aankomende) studenten. De Tweede Kamer heeft dinsdag 11 november jl. groen licht gegeven waarna het wetsvoorstel naar de Eerste Kamer wordt geschoven. Als ook zij akkoord gaat dan verdwijnt aankomend collegejaar de studiefinanciering voor hbo- en wo-studenten. Maar hoe dan? En wat dan? Vragen die bij veel studenten naar voren zullen komen. Het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) verzet bergen om de middelbare scholieren op tijd voor

mijn carrière te versterken? Zou ik mijn carrière eraan geven om hem te volgen? Zou hij zijn carrière eraan geven om mij te volgen? Gebakkelei om kinderopvang en huishouden verdwijnen haast in de marge in deze emancipatiediscussie. Dualisme verwijst in de filosofie en psychologie naar de misvatting dat lichaam en geest twee gescheiden systemen zouden zijn. Zo lijken wij heden ten dage ook nog vaak naar liefde en carrière te kijken. Maar ook hier gaat het om twee communicerende vaten: de geliefde die zijn/haar partner volgt, maar ongelukkig wordt zonder zingevende carrière van zichzelf. De wetenschapper die huis en haard verlaat ter vervulling van eisen in zijn/haar up-or-out constructie, ten koste van grote spanningen thuis. Dat is een zorg, niet alleen voor de partners, maar ook hun werkgevers. Ik pleit daarom graag voor een meer holistische benadering. Een gezonde geest in een liefhebbend lichaam.

Een zorg voor partners én werkgevers

Yvonne de Kort | universitair hoofddocent Omgevingspsychologie bij Human Technology Interaction, faculteit IE & IS ‘Le coeur a ses raisons que la raison ne connaît point’ (Blaise Pascal, 1623-1662)

Moeten wij voor de kosten gaan opdraaien?

te lichten over het leenstelsel, maar de huidige generatie studenten wordt vergeten. Als huidig student heb je bijna geen voorlichting gehad over het leenstelsel en is het aan jou om de informatie op te zoeken die je nodig hebt. Zo wisten velen nog niet dat voor diegenen die nu nog studiefinanciering krijgen hun uitloopjaar waarschijnlijk niet meer wordt vergoed, waar hen dat eerst wel beloofd was. Mocht je dus bij je bachelor uitlopen, dan krijg je vanaf dat uitloopjaar te maken met het leenstelsel. Het ministerie heeft steken laten vallen en studenten moeten zowel

letterlijk als figuurlijk voor de kosten opdraaien. Gelukkig zijn daar de studenten­ organisaties die deze onduidelijk­ heden voor hun rekening willen nemen. Woensdag 12 november was de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) op de TU/e om vragen van studenten te beantwoorden. Denk aan dat uitloopjaar, maar ook aan de studiefinanciering voor de master. Er werd nog een tijd gesproken over het financieren van meerjarige masters. Maar dat is straks waarschijnlijk van de baan, en ook dat is allesbehalve tijdig gecommuniceerd.

Het ministerie jaagt het leenstelsel er doorheen. Ik laat in het midden of het wetsvoorstel goed of slecht is voor het onderwijs, maar de onzekerheden die zich voordoen moeten zo veel mogelijk weggenomen worden. Als het ministerie dat niet doet, shame on them. Maar in dat geval staat de Eindhovense Studentenraad voor je klaar!

Rebecca va n der Ven, Eindhovens e Studente nraad

12 | Focus

27 november 2014

Focus | 13

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

10

Kunst moet schuilen voor

Tekst | Norbine Schalij Foto’s | Bart van Overbeeke De kunstwerken die in en om het Hoofdgebouw staan of hangen, moeten daar in ieder geval voor de duur van de renovatie verdwijnen. Stel je voor dat bouwvakkers ze over het hoofd zien of dat er een stuk sloopmateriaal op terecht komt. De kunstcommissie heeft de zorg over tien grote werken. Waar zijn ze veilig? Een aantal kunstwerken kan niet meteen herplaatst worden en wordt voorlopig opgeslagen. Begin volgend jaar wordt gekeken waar ze een goede plaats op de campus kunnen krijgen.

Wat: ‘Vliegende amazone’ van Arthur Spronken. Staat nu buiten bij zitkuil op de noordwesthoek van het Hoofdgebouw. Gaat nergens naartoe. “De zitkuil, eigenlijk een tuin met beplantings­ bakken en dit beeld, maakt deel uit van het ontwerp van een vooraanstaand architect, Mien Ruys”, zegt Thijs Mooren van Dienst Huisvesting. “De TU/e wil het sparen en heeft het vastgelegd in haar landschapsplan vanwege de grote cultuurhistorische waarde.” Daarom is het bouwterrein er -in tweede instantie- precies omheen gelegd.

bouwvakkers

Wat: ‘Tagged’ van Luuk Bode, grafiek van 1.30 bij 1.70 m. Hangt nu op de gang bij College van Bestuur , vloer 1 HG. Gaat naar kelder van Laplace, in opslag. Het is een product van een gezamenlijk project van Grafisch Atelier Daglicht en de Kunstcommissie waarbij Luuk Bode en anderen in juni 2011 werden uitgenodigd verbouwingswanden in W-hoog (nu Gemini) te beschilderen.

Wat: ‘Nereïde op Triton’ van Nic Jonk. Staat nu in Potentiaal op de eerste verdieping, maast de receptie. Gaat naar de kelder van het Auditorium, in opslag.

PT 3

1

9

4

2

“De klassieke beelden van Nic Jonk hebben altijd ronde vormen en verbeelden scènes uit de mythologie. Naast de meer modernere en de -toentertijd- experimentele beelden in de collectie, vertegenwoordigt Jonk de klassieke stroming in de kunstcollectie van de TU/e”, zegt kunstconservator Gerard Verhoogt.

Laplace

1

5 8

AUD

8

7

MF 6

Flux

Wat: ‘Turbulentie’, beeld van Margot Zanstra. Staat nu ten noorden van Cascade maar sierde daarvoor de parkeerplaats voor N-laag. Gaat naar de nieuwe weg tussen Flux en Cyclotron. Dat is géén doodlopende weg en daar staat het beeld mooi in het zicht.

Groene Loper

Turbulentie hoort bij natuurkunde. Ten eerste verbeeldt het een natuurkundig verschijnsel en ten tweede is het ontwerp van kunstenaar en voormalig balletdanser Margot Zanstra in de werkplaats van de faculteit Technische Natuurkunde gemaakt (in 1987).

Matrix

Wat: ‘Fata morgana’, van Cees Langendorff, schilderij van 1.50 bij 1.50 m. Hangt nu op de gang bij College van Bestuur, vloer 1 HG. Gaat naar kelder van Laplace, in opslag.

Cascade

Gemini HG

9

Cyclotron

De broer van de kunstenaar, Ton Langendorff -oud-medewerker TU/e-, heeft het formeel geschonken aan de TU/e. “Het schilderij stelt niks voor, ook het blauwe kruis heeft geen betekenis. Nu ik met pensioen ben, en nog af en toe op de TU/e kom, is het fijn om het te zien. Het hangt er goed. Waar het terecht moet komen na de verbouwing? Ik vertrouw erop dat Joep Huiskamp en de Kunstcommissie er weer een mooie plek voor vinden.”

2 Wat: ‘Voorlopige Regenboogmachine (zonder theorie)’ van Gerrit van Bakel. Staat nu aan het raam op de begane grond HG. Gaat mogelijk naar Cascade, in het voorjaar van 2015. Voorlopig wordt het gedemonteerd, ingepakt en opgeslagen in de kelder van Laplace.

Wat: ‘Liggende kastanje’ van Henk Oddens. Houten sculptuur van 1.83 m lengte, op perspex sokkel. Staat nu in Potentiaal, begane grond, bij ingang. Gaat naar kelder van Laplace, in opslag. De sokkel waar de sculptuur op ligt, is ontworpen door Evelien Pieters. Zij deed dat als Bouwkundestudent in opdracht van de kunstcommissie in 2006 toen het beeld verplaatst werd van oorspronkelijke plek bij de entree van N-laag en Oddens’ sokkel van eiken bielzen niet meer goed bleek. Er is een verticale variant, ‘Staande kastanje’, in het Auditorium op de tweede verdieping.

3

4 Wat: ‘Tarim Machine’ van Gerrit van Bakel, beeld van ijzer, 4.20 m lang. Staat nu in de hal van het Hoofdgebouw, begane grond. Gaat naar de middelste loopbrug tussen Gemini Noord en Gemini Zuid. De kunstwerken van Van Bakel zijn machines die zelfstandig kunnen bewegen. De Tarim zou door het Tarimbekken ten noorden van Tibet kunnen ‘lopen’, al doet hij daar dertig miljoen jaar over. De kracht zou de machine krijgen doordat temperatuurverschillen in de woestijn de olie in de leidingen uitzet en in laat krimpen en zo een hydraulische beweging in gang zet. Voor de Regenboogmachine is een soortgelijke techniek. Hoe warmer het is, hoe hoger de regenboog reikt. Hij heeft een variabele hoogte, van 3.00 m tot 7.50 m.

6

5

Wat: Dining Philisophers, object van Bas van Vlijmen in hout en staal. Staat nu in de University Club. Gaat naar een van de (voormalige Evoluon)vitrines in Metaforum op vloer 4, 6 of 7. Het beeld is de fysieke uitdrukking van het in informatica-kringen bekende Dining Philosophers-probleem, bedacht door professor E.W.Dijkstra, oud-medewerker TU/e. Het beeld is mogelijk gemaakt met behulp van visualisatietechnieken van hoogleraren Jack van Wijk en Jan Friso Groote (Technische Informatica).

7 Wat: ‘De technische student’ van Ludwig Oswald Wenckebach. Staat nu voor de ingang van het Hoofdgebouw. Gaat oversteken naar het grasveld aan de andere kant van de vijver, voor Matrix. ‘De student’ is het eerste kunstwerk dat op de campus verscheen. In 1959 maakte Wenkebach op verzoek van vriend en architect S.J. van Embden dit beeld, zodat deze het cadeau kon doen aan zijn opdrachtgever Technische Hogeschool Eindhoven.

14 | Uitgelicht

27 november 2014

Opgeruimd naar Flux

Vanaf half december nemen de faculteiten Electrical Engineering en Technische Natuurkunde hun intrek in het nieuwe gebouw Flux. Iedereen moet hier wat aan ruimte inleveren en dat betekent: opruimen! Dat geldt met name voor alle documenten die zich in de loop van vijftig jaren opgestapeld hebben. Een deel hiervan is de afgelopen maanden gedigitaliseerd, een nog groter deel is rechtstreeks de papierbak ingegaan.

Lege archiefkasten, volle papierbakken, palletboxen gevuld met oude monitors en lege dozen. Wie deze weken door de gangen van onder meer Potentiaal en het TNO-gebouw loopt, kan er niet omheen dat de verhuizing naar Flux aanstaande is. In aanloop hiernaartoe is er de afgelopen maanden een ongekende opruim­ golf door de faculteiten EE en TN gegaan. In een paar maanden tijd zijn honderdduizenden documenten omgezet naar 150 gigabyte. Dit alles in het kader van het project Archiveren en Digitaliseren. Vooral de secretaresses, verantwoordelijk voor de archieven van de capaciteitsgroepen, moesten flink aan de bak. Bij het doorploegen van de papieren erfenis van jaren, soms decennia, kregen ze hulp van zogeheten DigiCoaches. Dit groepje door het Informatie Expertise Centrum getrainde studentassistenten hielp mee bij de selectie van de documenten, waarna ze de nietjes en paperclips verwijderden, de boel door de scanner haalden en het op online platform SharePoint plaatsten.

De twaalf DigiCoaches worden aangevoerd door Cees Wagemaker

“Wat voor anderen een parel is, is voor mij een kraal” Het zijn de ultieme verzamelplaatsen van papier: de secretariaten. Haalden de TN-secretaresses tijdens een recente verhuizing nog de bezem door hun secretariaten, voor hun EE-collega’s in Potentiaal was daarvoor decennialang geen echte noodzaak. Dat geldt ook voor Marja de Mol, secretaresse van de capaciteitsgroep Electronic Systems, nu nog gevestigd in Potentiaal.

Streamer

Eén kast per secretariaat, luidt de richtlijn voor Flux. Dat betekende werk aan de winkel voor De Mol die samen met collega Rian van Gaalen een recordaantal van vierentwintig kasten beheerde. “We hebben een

geweest om goed op te schonen. Kasten zijn geduldig.”

“Het begint vaak met een angstig gevoel”

Met zo min mogelijk papier naar een nieuw gebouw, die opdracht kreeg Henk van Capelleveen, coördinator van het project Archiveren en Digitaliseren, mee. Nu het project op zijn einde loopt, lijkt de missie geslaagd: zo’n vijf procent van de totale papierstroom van de faculteiten EE en TN is fysiek bewaard gebleven. De rest is gedigitaliseerd of direct vernietigd. “Een gebouw is als een harde schijf: die ruim je pas op als hij vol is”, aldus Van Capelleveen, die als consultant op het gebied van het nieuwe werken betrokken is bij de verhuizing naar Flux. Hij doelt daarmee vooral op gebouw Potentiaal, sinds 1963 de thuisbasis van de faculteit EE. “Sinds de bouw van Potentiaal is er nooit de noodzaak

Kasten vol 5,25-inch floppydisks, bandrecorders en meterslange verslagen Vier miljoen documenten gingen door hun handen. Bijna een miljoen daarvan haalden ze door de scanner. Inmiddels zijn de DigiCoaches bezig met de laatste loodjes.

Tekst | Freke Sens Foto’s | Bart van Overbeeke

Niet alles liep volgens planning. “Tegen de vernietiging van de stageverslagen bleek veel weerstand te bestaan. Die hebben we allemaal moeten digitaliseren. Dat heeft veel tijd gekost omdat een groot deel ervan met nietjes of lijm aan elkaar zat.” Ook het aanvankelijke plan om alle digitale documenten op online platform SharePoint te zetten, ging niet door. “Veel documenten bleken nauwe­lijks gebruikt te worden. Om SharePoint overzichtelijk te houden, worden die documenten op de S-schijf of G-schijf van de capaciteitsgroepen opgeslagen.”

“Kasten zijn geduldig” Wie verwacht dat een technische universiteit vooroploopt in digitaal werken, komt bedrogen uit. “Hoe groter de organisatie, hoe minder ver ze daarin zijn. Door haar omvang loopt de TU/e onvermijdelijk achter”, aldus Van Capelleveen, die vaker soortgelijke projecten begeleidde.

“Wie levert nu zijn kamer in?”

“Wat de TU/e wel allang doet, is digitaal werken, maar digitaal samenwerken gebeurt nog te weinig.” Het opruimen van documenten wordt uiteindelijk vaak als positief ervaren. “Het begint vaak met een angstig gevoel. Dat ebt langzaam weg als er met opruimen begonnen is. Dan volgen gevoelens van opluchting en overzicht.” Dat geldt

niet voor iedereen. “Er zijn een paar hoogleraren die nog tegensputteren. Maar je zou geen goede universiteit zijn zonder mensen die eigenwijs zijn.” In Flux is anderhalve plank per medewerker beschikbaar. “Dat klinkt weinig, maar voor een vakgroep komt dat al gauw op tien kasten uit.” Sommige hoogleraren

hebben sterke argumenten waarom zij niet met anderhalve plank toekomen. “Bijvoorbeeld degenen die hun colleges voorbereiden met een hoop boeken op tafel. Dat zijn grijze gebieden, maar daar komen we wel uit. We moeten ons ook de tijd gunnen om alle veranderingen goed te regelen. Maar als je aan alle wensen tegemoet komt, heb je twee nieuwe gebouwen nodig.”

Uitgelicht | 15

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Werken waar je maar wilt en wanneer je maar wilt. Met zijn transparante architectuur, verstelbaar meubilair en minimale papiervoorraad biedt Flux die mogelijkheid. Alfons Bruekers, directeur bedrijfsvoering van de faculteiten EE en TN, geeft alvast het goede voorbeeld. Royale werkkamers vol met kasten, de garantie dat er altijd wel een ruimte vrij is om te vergaderen; na de verhuizing naar Flux is het verleden tijd. Daarvoor in de plaats

(Innovation Sciences) en Wouter Jansen (Human-Technology Interaction). Wagemaker is verantwoordelijk voor het team dat samen met de secretaresses selecteert wat gescand moet worden en wat direct de papierbak in kan. Het team van Jansen scant de documenten, brengt ze terug naar de secretariaten waar steekproefsgewijs gecontroleerd wordt of de digitale versies goed vindbaar zijn en geeft secretaresses en andere medewerkers zo nodig een spoedcursus SharePoint. Honderden kasten doorlopen, duizenden documenten scannen, archiefrichtlijnen erop naslaan; heel spannend klinkt het niet, maar volgens Jansen en Wagemaker viel dat honderd procent mee. Jansen: “Kasten vol met 5,25-inch floppy-

disks, bandrecorders en dingen waarvoor geen apparatuur meer is om ze uit te lezen. Of een bakelieten telefoon waarvan iemand jaren geleden heeft gedacht: misschien hebben we daar ooit nog iets aan. Dat zijn leuke dingen.” Wagemaker: “De eerste geprinte verslagen op rollen papier van vijf meter lang. Handgeschreven verslagen op kalkpapier die je niet kunt scannen zonder dat de pagina’s zwart worden. Of verslagen uit de jaren zeventig waarin alle grafiekjes en plaatjes met de hand getekend zijn.”

jongere generaties zien het nut in van digitalisering. Vanwege de brandveiligheid en het gemak. Via SharePoint zijn documenten ook thuis of vanaf een telefoon te bekijken. Voor de oudere, paperbased generatie is het lastiger. Voor hen betekent een kast vol met documenten en boeken kennisvergaring.”

De reacties op hun werkzaamheden liepen uiteen. Jansen: “Vooral

Op een gegeven moment waren ze stapels afstudeerverslagen aan het

De Mol: “Pas tijdens het opruimen realiseerde ik me hoeveel papier er in een kast gaat. In mappen, op stapels, in dozen. Dat zijn ik weet niet hoeveel kilo’s die allemaal op het fundament van het gebouw rusten. Daar heb ik me wel eens zorgen over gemaakt.”

“Het was fijn dat we archiefrichtlijnen hadden. Ik kan niet altijd bepalen hoe belangrijk iets voor een ander is. Wat voor anderen een pareltje is, is voor mij een kraal.” Hoewel de praktische omschakeling van papier naar digitaal gemaakt is, is de mentale omslag nog niet helemaal voltooid. De Mol: “We zijn in de zomer al op digitaal werken overgestapt, maar het staat nog in

“Wie wil die rommel nu hebben?!”

doorwerken. “’Wie wil de rommel nu hebben?’, riep iemand van ons. Juist op dat moment kwam een hoogleraar voorbij. Die begon gepassioneerd te vertellen over het belang van die verslagen omdat ze de kennis bevatten waarop we nu voortborduren.” Na ruim vier maanden zit hun werk er bijna op. Laatst gingen ze alle dertig secretariaten nog eens langs. Wagemaker: “We zagen al die lege kasten staan. Zo hoort het, dacht ik toen.”

aantal hoogleraren gehad die nogal veel bewaarden. Bovendien hadden we de ruimte. In dit gebouw waren geen grenzen aan de belastbaarheid.” In de zomervakantie kregen ze vier DigiCoaches over de vloer. Samen doorliepen ze alle kasten, selec­ teerden ze wat bewaard moest blijven en verwijderden ze nietjes en plastic. “Die jongens waren net begonnen en zaten vol energie. De eerste dagen ging ik naar huis met mijn tong op mijn schoenen”, aldus De Mol. “Het was bijna veertig graden, een enorme troep, maar zij gingen maar door. In drie weken tijd hebben ze ruim vijftig papierbakken gevuld. De man van de expeditie kon het nauwelijks bijbenen.”

“Zoveel kilo’s papier op het fundament van het gebouw” De secretaresses waren niet zozeer verrast door het aantal kasten, maar vooral door de inhoud ervan.

komen glazen wanden, brede trappen en enorme vides met flexplekken. “Je ziet elkaar veel meer, letterlijk en figuurlijk. Toevallige ontmoetingen en het gemak waarmee kennis wordt uitgewisseld nemen toe”, aldus Henk van Capelleveen. “De manier van werken zal veranderen door de omgeving, de technische mogelijkheden en mensen die het goede voorbeeld geven.”

“Wij werken helemaal kantoorloos” Eén van die voortrekkers is Bruekers. Naar eigen zeggen is hij straks degene die het meest digitaal is. “Ik ben één van de weinigen, samen met de decanen en de adjunct-directeur bedrijfs­ voering, die in Flux geen eigen kantoor heeft. Wij werken helemaal

Uiteindelijk is zo’n tachtig procent van de totale kastinhoud vernietigd.

kantoorloos. Ik heb in mijn hoofd dat ik al mijn werkafspraken bij de andere persoon op de kamer doe. Dagelijkse taken wil ik over verschillende plekjes verdelen, zoals in kleine bespreekkamertjes. ‘Wie levert nou zijn kamer in?’, is de eerste reactie van veel mensen. Maar nu heb ik nog twee kamers, één in elke faculteit, waar ik effectief maar een klein deel van mijn tijd zit. Het equivalent van die ruimte komt in Flux beschikbaar voor promovendi.” “Als je maar de vrijheid neemt om anders na te denken over wat je waar doet, dan blijkt een gebouw veel meer mogelijkheden te hebben dan je denkt”, vindt Bruekers. Overigens wordt het nieuwe werken niet afgedwongen; voorlopig is er in Flux de ruimte om alle zeven­ honderd medewerkers een vaste werkplek te bieden.

de kinderschoenen. Helemaal zonder papier zal denk ik niet gaan.” Ondanks de zeeën van ruimte die ze in Flux zal missen, kijkt De Mol uit naar een nieuw gebouw. “Verstopte afvoerputjes, lekkende wc’s, sleutels die afbreken, deuren die niet meer dicht- of opengaan, muizen, wespen en de jaarlijkse klustervliegen. Dit gebouw is op.”

Op 8 december, ruim 21 maanden nadat op de plek van het vroegere N-laag gestart werd met de bouw, nemen de eerste bewoners hun intrek in Flux. De verhuizing zal tot eind maart in beslag nemen. Vanuit Potentiaal, Corona, het TNO-gebouw, Fontysgebouw S2, Laplace en Cascade verhuizen 700 medewerkers (450 van EE en 250 van TN) naar de nieuwbouw. Daar komen nog eens 1.350 studenten (850 van EE en 500 van TN) bij. Zij hebben in Flux de beschikking over 26.000 vierkante meter vloeroppervlakte. Dat staat gelijk aan 4 voetbalvelden. Het 10 verdiepingen hoge gebouw telt 160 kantoren, 25 laboratoria, 9 onderwijsruimten, een collegezaal, een supermarkt, een restaurant en 10 koffiehoeken. Op elke etage komt een vitrine met daarin het wetenschappelijk erfgoed van de twee faculteiten te staan.

Facts & figures

Het oudste originele document dat de DigiCoaches tegenkwamen dateert van 1962. Het is een handgeschreven stageverslag over deltamodulatie van A. van Balen uit de sectie Rekenmachines.

Project Archiveren en Digitaliseren 4 miljoen documenten gingen door de handen van de DigiCoaches 5 procent daarvan is fysiek bewaard 20 procent is gescand en daarna vernietigd 75 procent is direct de prullenbak ingegaan 150.000 documenten zijn in SharePoint gezet

16 | Onderzoek

27 november 2014

Onweer in het lab Ik heb er toch aandacht aan besteed in mijn proefschrift, omdat ik de discussie hierover wil openen.” Door talloze vonken te maken, en telkens een foto te maken op een iets ander moment in het ontlading, creëerde Kochkin een soort film van het proces. Iedere foto heeft een belichtingstijd van minder dan een miljoenste van een seconde. Nooit eerder zijn meterslange vonken volgens hem op die manier in beeld gebracht. “De camera stond op drie meter van de ontlading. We hebben heel goed moeten nadenken over een constructie om te voorkomen dat de camera door de ontlading geraakt wordt. Want dan ben je één klap zestigduizend euro armer. We hebben hier gelukkig veel verstand van hoe je een dergelijke opstelling moet ontwerpen in de buurt van hoogspanning.”

Pavlo Kochkin bij zijn nagebootste onweerswolk.

Bliksem is méér dan een lichtflits. Bij onweer blijken gamma- en röntgenstraling vrij te komen, en misschien zelfs neutronen. Promovendus Pavlo Kochkin bootste bliksem na in het hoogspanningslab van de TU/e, en stuurde een röntgendetector mee in een Airbus om te zien wat er precies gebeurt als we door een onweersbui vliegen. Er gebeuren mysterieuze dingen boven ons hoofd. Al begin jaren negentig van de vorige eeuw zag een satelliet van NASA -gebouwd om de ruimte af te speuren op zoek naar gammaflitsen- tot ieders verbazing korte uitbarstingen van dergelijke straling, maar dan afkomstig van de aarde. Terrestrial Gamma-Ray Flashes werden ze genoemd; ‘aardse’ gammaflitsen dus, hoewel al snel duidelijk werd dat ze niet van het oppervlak van de aarde kwamen, maar hoog in de atmosfeer werden opgewekt tijdens onweersbuien. Opvallend genoeg bleken de gammaflitsen altijd vooraf te gaan aan de bliksem. Inmiddels is bekend dat bij bliksem ook röntgenstraling ontstaat. Zowel gamma- als röntgenstraling bestaat uit fotonen met een veel hogere energie dan de lichtdeeltjes die wij waarnemen als zichtbaar licht. Beide vormen van straling zouden in principe schadelijk kunnen zijn voor bijvoorbeeld passagiers en apparatuur van vliegtuigen. “Piloten proberen onweer al zo veel mogelijk te vermijden vanwege het risico op ijsvorming, turbulentie en het gevaar door de bliksem getroffen te worden”, vertelt Pavlo Kochkin,

promovendus bij Electrical Energy Systems. “Maar blootstelling aan straling kan een extra reden zijn om voorzichtig te zijn met onweer.”

“Als de röntgens een bundel vormen, wil je daar liever niet door geraakt worden” Hoe schadelijk de straling is, hangt af van de energie van de fotonen en in welke richtingen ze worden uitgezonden, legt Kochkin uit. “Als röntgenstraling in alle richtingen gelijkmatig wordt uitgezonden, kan het niet zoveel kwaad, maar als de röntgens een soort bundel vormen, dan wil je daar liever niet door geraakt worden.” Reden genoeg dus om uit te zoeken hoe en waar de straling nu precies ontstaat. Omdat bekend was dat ook bij het opwekken van lange vonken in het lab röntgenstraling vrijkomt, heeft de Oekraïner de afgelopen jaren in

het hoogspanningslab van Electrical Engineering zelf ‘bliksem’ gemaakt en van dichtbij bestudeerd. “Wij hebben een zogeheten Marxgenerator waarmee je heel korte spanningspulsen van een paar megavolt kunt maken. Hiermee kunnen we vonken van meer dan een meter opwekken. Die vonken heb ik geanalyseerd met een speciale hogesnelheidscamera en röntgendetectoren. Als je op die manier kijkt naar de vonken, blijken ze verbazingwekkend veel te lijken op bijzondere ontladingsfeno­ menen in de atmosfeer, de mysterieuze sprites die boven onweerswolken te zien zijn.” De vonken in het lab zijn alleen zo’n tienduizend keer kleiner dan in de atmosfeer, en ontstaan bovendien bij een veel hogere druk en temperatuur. “Dat maakt de vergelijking wel controversieel”, zegt Kochkin. “Het ontstaan van dergelijke ontladingen in de atmosfeer wordt namelijk juist verklaard door de lage druk en temperatuur daar. Sommigen zeggen daarom dat de ontstaans­ processen van sprites onmogelijk hetzelfde kunnen zijn als die van de vonken in het laboratorium.

Door de foto’s te vergelijken met de signalen van de röntgendetectoren, kon Kochkin het ontstaansmoment van de straling exact achterhalen. En dat is -zoals de satellietmetingen al suggereerden- inderdaad vlak voordat de echte vonk ontstaat. In de aanloop naar de vonk ontstaan vanuit de negatieve elektrode eerst zogeheten streamers, dunne plasmakanaaltjes met geïoniseerd gas die als het ware als wegbereiders fungeren voor de uiteindelijke ontlading (zie de afbeeldingen). Als de streamers in de buurt komen van de positieve elektrode, ontmoeten ze daar soortgenoten die de omgekeerde weg bewandelen.

Metingen doen aan bliksem ‘in het wild’ Vlak voordat de positieve en negatieve streamers elkaar raken, ontstaan hiertussen enorm sterke elektrische velden. Daardoor worden elektronen in het plasma versneld en vervolgens door botsingen met ionen zodanig afgeremd dat ze röntgenstraling gaan uitzenden. Dat hele proces duurt maar een miljardste van een seconde. Zodra de streamers elkaar raken, ontstaat er namelijk een geleidend kanaal tussen de elektrodes. Hierdoor ontladen die zich in één klap: dat is de ‘bliksem’ die we kennen. Vlak voor die ontlading wordt dus gedurende een heel kort moment een grote dosis röntgenstraling uitgezonden.

Onderzoek | 17

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Tekst | Tom Jeltes Foto | Bart van Overbeeke

Sluitstuk

In de rubriek Sluitstuk vertellen afstudeerders over hun afstudeeronderzoek. Wil je ook in deze rubriek, mail dan naar [email protected].

Het bovenstaande spektakel speelt zich allemaal af in het lab. Dit voorjaar kregen Kochkin en collega’s echter een unieke kans om metingen te doen aan bliksem ‘in het wild’. Vliegtuigfabrikant Airbus voert regelmatig testvluchten uit onder extreme weersomstandig­ heden. Hiervoor wordt een systeem gebruikt, ILDAS, waarmee de impact van bliksem op het vliegtuig kan worden bepaald. “Mijn begeleider, Lex van Deursen, heeft sensoren ontwikkeld voor ILDAS. In april is dat systeem tijdelijk uitgebreid met twee röntgendetectoren. Daarmee zijn acht testvluchten gemaakt waarin we 62 blikseminslagen hebben vastgelegd.” Om de resultaten van de test­ vluchten uit te werken, blijft de Oekraïner na het behalen van zijn doctorstitel -op 2 december- nog een jaar als postdoc bij Electrical Energy Systems. Naast het geduldig analyseren van de gigabytes aan meetgegevens heeft hij inmiddels ook een nieuw experiment opgestart, vertelt hij enthousiast. “Ik ga een stoomwolk elektrisch opladen met een plasma om zo een onweerswolk na te bootsen. Die wolk wil ik boven een scintillator hangen, dat is een detector waarmee je ook kosmische straling kunt detecteren.” De aanstaande doctor is dus nog lang niet klaar met bliksem. Er valt dan ook nog veel te onderzoeken. Onlangs rapporteerde een Russische groep dat ze neutronen gezien hadden in een ontlading die lijkt op die van Kochkin. “Dat hebben wij niet kunnen reproduceren, maar dat kan ook aan ons liggen. Wij hebben in tegen­ stelling tot die Russen weinig ervaring met neutronen. Aan de andere kant heeft niemand een idee hoe die neutronen dan ontstaan.” Ondertussen is er veel belang­stel­ling voor het Eindhovense bliksemonderzoek. “Ik word inmiddels overal uitgenodigd om te spreken op conferenties. Wij zijn ook redelijk uniek als elektrotechnisch ingenieurs tussen alle atmosfeerwetenschappers.”

Het ontstaan van ‘bliksem’ in het lab, door Pavlo Kochkin vastgelegd met een hogesnelheidscamera. De belichtingstijd varieert van ca. 150 nanoseconden (foto uiterst links, ontstaan van streamers nabij de negatieve elektrode) tot 1000 nanoseconden (foto uiterst rechts, waarin de ontlading zichtbaar is). Afstand tussen de elektrodes is 1 meter.

Robert-Jan van der Vorm. Foto | Rien Meulman

Minder meten voor een mooier MRI-beeld

Door de vele vernieuwingen op MRI-gebied is er medisch steeds meer mogelijk, van directe bestraling van tumoren tot gedetailleerde diagnose. De recent afgestudeerde BMT’er Robert-Jan van der Vorm paste MRIversnellingstechnieken toe om een helder beeld te krijgen van de halsslagader en eventuele vernauwingen hiervan. Bij MRI denken de meeste patiënten al snel aan een claustrofobisch onderzoek. Heel lang zo stil mogelijk liggen in een lawaaierige donkere tunnel. Toch is dit in steeds meer gevallen een verouderd beeld: de apparaten worden ruimtelijker en ook het onderzoek kan steeds sneller. Dat laatste is niet alleen prettig voor de patiënt, het kan in bepaalde gevallen ook betere MRI-plaatjes opleveren, zo leert het afstudeerproject van BMT’er Robert-Jan van der Vorm. Hij gebruikte een speciale MRI-techniek om aderen in de halsregio gedetailleerd zichtbaar te maken, een beruchte plek voor vaatvernauwing. Zogenaamde plaques -ophopingen van cholesterol, calcium en vezelig weefsel- zorgen voor aderverkalking. Van die verkalkte plaque kan makkelijk een stukje losschieten en dat geeft risico op een beroerte. Van der Vorm: “Door een contrastmiddel in de bloedbaan te spuiten, kun je via MRI zien hoe dit zich door de plaque en het omringende weefsel verspreidt. Het probleem is alleen dat het scannen van de hals zo’n veertig seconden duurt, terwijl de toename van het contrastmiddel al na tien seconden voorbij is. Maar je wilt juist kunnen scannen op het moment dat de vloeistof de plaque binnenkomt om te zien hoe het zich verdeelt. Hoe meer contrastmiddel, hoe meer signaal je daar meet. De resulterende signaalintensiteit/tijdcurve zegt veel over de toestand en ontwikkeling van de plaque en aderen. Het is daarvoor belangrijk dat de tijdsresolutie zo goed mogelijk is en daarvoor zijn versnellingstechnieken noodzakelijk.” De MRI-scan per volume moet dus sneller, en Robert-Jan legt uit dat dat op twee manieren kan: door sneller of minder te meten. Aangezien sneller meten bijna de limiet bereikt heeft, focuste hij zich op de signaalverwerking van zogenoemde ‘incomplete metingen’. “Je scant slechts een gedeelte van de data en maakt een reconstructie van hetgeen je niet hebt gemeten. Met wiskundige trucjes kun je informatie vinden in de meting en daarmee het complete beeld terughalen. MRI-versnelling is een hot topic. Het is heel bijzonder om in zo’n relatief nieuw vakgebied te pionieren en op de grens van wat kan bezig te zijn.” En hij verbaasde uiteindelijk zichzelf; waar hij dacht dat hij de tijdsresolutie met maximaal een factor twaalf zou kunnen verbeteren, haalde hij zelfs een versnelling van zestien keer. Volgens hem kan het nog sneller, omdat kennis uit steeds meer vakgebieden wordt gecombineerd om incomplete data te verwerken. Robert-Jans methode -een samenspel tussen een specifieke manier van scannen en reconstructie- gaat door een samenwerking met het AMC ook daadwerkelijk toegepast worden. Hoewel hij recent afstudeerde, gaat hij daarmee de komende maanden met radiologen en klinisch fysic aan de slag. En daarna wacht nog een kort onderzoeksproject op het vlak van de neuroMRI in Lausanne - “ik ben benieuwd wat voor invloed een groot onderzoeksbudget heeft op het onderzoek daar”. Maar hoe gepassioneerd Robert-Jan ook over zijn werk vertelt, hij ziet zijn toekomst niet in de academische wereld. Op zoek naar een nieuwe uitdaging is hij al aan het solliciteren als strategieconsultant, zodat hij bij terugkomst uit Zwitserland meteen aan de slag kan. Tekst | Nicole Testerink

18 | Onderzoek

27 november 2014

4 brandende vragen

Onderzoek | 19

Kijk voor nieuws op www.cursor.tue.nl

Remco Lancee | Scheikundige Technologie

Yi Zhang | Scheikundige Technologie

Vergassen van biomassa

Zonlicht opslaan in waterstof 1 | cover Op de omslag is het reactiemechanisme weergegeven van fotokatalytische waterstof­ productie uit water, met behulp van ‘sacrificial reagent’ (een organische stof die bij de vorming van waterstof wordt verbruikt, red.). Ik heb een cartoon getekend om dit proces te illustreren. Het is een soort veldslag waarin de katalysator een ‘engel’ is die elektronen beschermt en verplaatst, zodat waterstof gevormd kan worden.

1

2 | feestjes

op Wa er van v o c de hrift? c s f e je pro we t zien

Zonlicht is een gratis beschikbare bron van energie. Het is aantrekkelijk om energie uit zonlicht direct om te zetten naar brandstoffen zoals waterstof. Dat kan in een proces dat fotokatalytische watersplitsing wordt genoemd. Deze reactie is echter thermodynamisch ongunstig en heeft een laag rendement. Mijn onderzoek draaide om het maken en aanpassen van zogeheten foto(elektro)katalysatoren om het rendement van deze reactie te verhogen. Ik heb bijvoorbeeld gekeken hoe je de lichtabsorptie kunt bevorderen en de ladingsoverdracht kunt versnellen.

3 | onmisbaar

2

Mijn eerste begeleider, professor Emiel Hensen, heeft me bij het hele onderzoek bijgestaan. De techniek plasma-geassisteerde atoomlaagdepositie, die beschikbaar is in de cleanroom van de TU/e, is belangrijk geweest voor mijn onderzoek, en de hulp van mijn copromotor Adriana Creatore (van Technische Natuurkunde) was ook onmisbaar.

Ho op f e leg j waa eestj e e r je ond s uit e ove r ga rzoek at?

4 | samenleving Het energievraagstuk wordt steeds urgenter omdat fossiele brandstoffen opraken. Zonneenergie vormt een veelbelovend alternatief voor conventionele energiebronnen, maar manieren om efficiënt van die zonne-energie gebruik te maken, zijn nog volop in ontwikkeling. Mijn onderzoek heeft geleid tot een katalytisch model om zonne-energie om te zetten in een schone brandstof -waterstof- met behulp van goedkope en eenvoudige materialen en apparatuur.

3 Welke persoon, techniek of apparaat is onmisbaar geweest voor je onderzoek?

De vierkanten en de pijlen op de omslag van mijn proefschrift zijn een symbolische weergave van het indirecte biomassa-vergassingsproces waaraan ik gewerkt heb. Op de achtergrond staan bladeren, die de biomassa symboliseren.

2 | feestjes Het onderzoek richt zich op het natuurlijke mineraal olivijn, wat gebruikt wordt bij het vergassen van biomassa. Ik heb onderzocht hoe dit materiaal zich gedraagt en onder welke condities dit mineraal optimaal werkt, zodat het proces het meest efficiënt bedreven kan worden.

3 | onmisbaar

4 eft



1 | cover

e Wat h

en

g levin

m de sa

uw aan jo

werk?

(Onder redactie van Tom Jeltes) Foto’s | Bart van Overbeeke

XPS (X-ray Photoelectron Spectroscopy) is een oppervlaktegevoelige karakteriseringstechniek die snel gedetailleerde informatie over je samples kan geven. Deze techniek heb ik daarom bijna wekelijks gebruikt.

4 | samenleving Door middel van het vergassingsproces wordt biomassa, zoals hout of gras, nuttig gebruikt als hernieuwbare energiebron. Door verder onderzoek te doen wordt dit proces economisch steeds aantrekkelijker, waardoor biomassavergassing uiteindelijk een significante bijdrage kan leveren aan de Nederlandse energieproductie.

Mamoun Althuluth | Scheikundige Technologie

Aardgas verzoeten 1 | cover Op de omslag zien we de chemische structuur van een nieuw oplosmiddel, een ionische vloeistof. Zulke stoffen zouden een goed alternatief kunnen zijn voor de conventionele oplosmiddelen die momenteel worden gebruikt in installaties (absorptiekolommen) om aardgas te verzoeten. Ionische vloeistoffen zijn gesmolten zouten opgebouwd uit grote organische kationen (positief geladen ionen, red.) en organische of voornamelijk anorganische anionen (de negatief geladen ionen).

2 | feestjes Mijn onderzoek was vooral gericht op het verwijderen van zure gassen, zoals koolstofdioxide, uit aardgas (methaan) met behulp van nieuwe oplosmiddelen (de genoemde ionische vloei­ stoffen). Dat is niet alleen nuttig vanuit het oogpunt van milieuvervuiling, maar ook omdat de aanwezigheid van zure gassen leidt tot corrosie in pijpleidingen en apparatuur.

3 | onmisbaar De zogeheten Cailletet-apparatuur was onmisbaar voor mijn onderzoek, omdat je hiermee heel nauwkeurig fase-evenwichten kunt meten. De persoon die onmisbaar was, is mijn eerste promotor Cor Peters, net als mijn tweede promotor Maaike Kroon, die me gedurende het hele project heeft bijgestaan en aangemoedigd.

4 | samenleving Binnen een paar jaar zou het belang van mijn onderzoek voor de maatschappij aangetoond kunnen worden. Als deze technologie wordt toegepast in de industrie, zal dit ervoor zorgen dat er minder vervuilende stoffen worden uitgestoten en minder geld wordt verspild.

20 | Universiteitsberichten (vervolg)

27 november 2014

DIVERSEN Vredescentrum | Symposium Maandagavond 1 december, aanvang 19.30 uur, in zaal 2, Auditorium is er een symposium met als titel ‘Vredesmissies van de VN’. Als eerste spreker zal optreden: em.prof. Neri Sybesma-Knol, VU-Brussel. Zij was sterk betrokken bij het reilen en zeilen van de Verenigde Naties. Ze was voorzitter van de VVN, de Vereniging voor de VN. Ook zal deze avond spreken: Bram van Ojik, voorzitter Tweede Kamerfractie GroenLinks. Hij was destijds betrokken bij Ontwikke­ lingssamenwerking en in dienst bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Het handhaven of afdwingen van vrede gaat vaak gepaard met geweld. Is dit aanvaardbaar? Ingrijpen of afzijdig blijven? Discussie is zeer welkom. Nadere inlichtingen: prof. Piet Schram [email protected] (06-83 079 707) Startup Weekend Eindhoven On the 28th 29th and 30th of November Startup Weekend Eindhoven will be held in the Conference Center of the High Tech

UNIVERSITEITSBERICHTEN (VERVOLG)

Campus. Startup Weekend is an international event which has been held 1000+ times in 120+ countries. During the event participants can experience what it takes to found a company. Tickets and more information is available here: www.up.co/communities/ netherlands/eindhoven/ startup-weekend/3559 We are looking for volunteers who want to collaborate with the

organizing team of Startup Weekend Eindhoven to make this fifth edition of the event in Eindhoven the best one yet. If you are interested please send an email to: eindhoven [email protected] Gemeente Eindhoven | Stembureauleden gezocht Op 18 maart 2015 zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten en de Waterschappen. De gemeente

Advertentie

Eindhoven is op zoek naar enthou­ siaste mensen die willen helpen op één van de 116 stembureaus in onze stad. Als stembureaulid zorg je ervoor dat de kiezers hun stem kunnen uitbrengen. Je zorgt voor een juiste gang van zaken binnen het stembureau volgens de Kieswet (zoals de controle van stempassen en het omgaan met volmachten). ’s Avonds help je bij het tellen van de stemmen. De stembureaus zijn open van 7.30 tot 21.00 uur. Daarna begint het tellen van de stemmen. Wanneer: woensdag 18 maart 2015 Waar: verschillende stembureaus in de stad Vergoeding: 170 euro en een lunch Hoe: vóór 1 december een ingevuld aanmeldingsformulier mailen naar [email protected] Het Nieuwe Instituut | (Hoog)straatgesprekken Drie finalisten van de Prix de Rome Architectuur 2014 laten zien hoe zij de toekomst van de Rotterdamse Hoogstraat als levendige stadsstraat zien. De serie is gestart op 26 november met Tim Prins, gevolgd door XML op 3 december en winnares Donna van Milligen Bielke op 10 december. De lezingen worden georganiseerd

in samenwerking met de Rotterdamse Academie van Bouwkunst, die onder de titel ‘Streetwise - de straat als sociale ruimte’, een tweejarig themaproject wijdt aan de straat. Het Mondriaan Fonds, organisator van de Prix de Rome, ondersteunt de reeks. Gratis toegang voor studenten. www.hetnieuweinstituut.nl

7 27 November 2014 | year 57

Biweekly magazine of the Eindhoven University of Technology For the latest news: www.cursor.tue.nl/en and follow @TUeCursor_news on

Mobile store to relieve MetaForum cafeteria

Executive Board draws on equity to balance budget

Ook een bericht plaatsen op deze pagina? Mail het bericht (maximaal 100 woorden) dan naar [email protected].

26 November 2014 - In 2015, the Executive Board will use two million euros of its equity to balance the budget. Another 2.5 million euros from the budgets of departments and services will be earmarked for ICT innovation and digitalization. According to the Executive Board, it’s a combination of factors that has forced the board to draw on its equity. These factors include several housing projects, the growing number of students, and investments for the Bachelor College and Graduate School. The university also wants to reinforce collaboration with the industry, and wants to attract national and internationals funds. On top of that, the Impulse Program is costly and progressive digitalization and improvement of ICT processes and systems call for extra investments, too.

and Chantal Ta a van Damme x have been aw Grant at TU/e. thousand-euro Both women re arded the 2014 check to carry ceived a statue out their plans tte and a nine The jury felt Va fro m Van Damme rathan’s plan was the best, herself. importance to because it mee the entire regi ts a social need on. The alumna partners that he , and is of wants to found lps them to de an organizatio ve lop their profes After Varathan n for expatsional talents had been awar to the best of th ded the check, Chantal Tax w eir abilities. Va as to receive th n Damme unex e pectedly anno grant as well. unced She’ll be goin g to Boston to re search lattice structures in th e nerves. Van Damme, who usually doesn’ t interfere with the choice of the winner, ad mitted she was fascinated by Tax’ plan, and by the personal in vitation she’d received from a professor at Harvard Medic al School. “It would be a shame if she had to decline. ”

How do you make a lithography system that goes to the limit of what is physically possible? At ASML we bring together the most creative minds in science and technology to develop lithography machines that are key to producing cheaper, faster, more energy-efficient microchips. Our machines need to image billions of structures in a few seconds with an accuracy of a few silicon atoms. So if you’re a team player who enjoys the company of brilliant minds, who is passionate about solving complex technological problems, you’ll find working at ASML a highly rewarding experience. Per employee we’re one of Europe’s largest private investor in R&D, giving you the freedom to experiment and a culture that will let you get things done. Join ASML’s expanding multidisciplinary teams and help us to continue pushing the boundaries of what’s possible.

www.asml.com/careers /ASML

@ASMLcompany

uri, Marina va

n Damme and

Clmn Eindhoven, 8:35 am, two bike flows: Witte Dame-Piazza-Station-TU/e and, from right to left, TU/e-Station-Piazza-Witte dame. You better decide carefully which route to follow, and the type of Eindhovener you’ll be: the designer or the engineer. The question is: will these two parallel lines ever meet? I have a daily morning dream, while lazily biking to my office along the ‘engineer route’. I imagine a certain Ms Designer crossing the street, chatting with Mr Engineer at the traffic light and, why not, falling in love with him. How would a love story like that go? Before drawing any pessimistic conclusions, let’s have a look at our protagonists. Ms Designer: short blonde hair, straightened fringe, black bowler hat, glasses stolen from Steve Urkel, jersey maxiskirt, sneakers, and a canvas bag with some arresting and unconventional meta-quotes as ‘quote painted on canvas’ or ‘c’eci n’est pas une citation’. Our designer doesn’t know Albert Heijn, as she doesn’t need to. She eats art: a Rothko’s #61 for breakfast, knotted chairs for lunch, and a couple of Duchamp’s wheels for dinner. Ms Designer reads Baudelaire, Mallarmé and the highlights of the Ikea catalogue. Natlab-goer during the week, she spends her Friday nights at secret parties at secret locations with secret people, or at TAC,

25 November 2014 - Soon, TU/e and Eurest Catering hope to be able to unburden the busy MetaForum cafeteria with the help of a mobile store. A large trailer will be selling products like soup and sandwiches. The MetaForum cafeteria caters to twelve to fifteen hundred visitors every day on average. “That’s an awful lot for a location that small”, says Monique Kuyck, head of Operational Services at Internal Affairs. Kuyck says the increased crowds, at all TU/e cafeterias by the way, are mostly a result of the growing student population.

Street name and number for all campus buildings

Not one, but Marina van two winners Damme Gra 20 November nt 2014 - Kavitha Varathan Marin

Kavitha Varath an, Azar Dasto

and tuecursor on

19 November 2014 - The Organisation Real Estate Management (DH) has given each building on campus street names and building numbers. Starting January 15, staff and students will be able to use their own building number and street name. Flux, for example, will come to be located at De Groene loper 19, and the address for MetaForum will be Groene Loper 5. Cascade is the only building with no street name as yet. By early January, Den Dolech will no longer be used as an address for Hoofdgebouw, and further down campus grounds a new street name will see the light: De Groene Loper.

More news on www.cursor.tue.nl/en

Chantal Tax

Can parallel lines meet? discussing the Russian translation’s faithfulness to the latest Coen Brothers film. Now for our charming prince engineer. A few hairs left, T-shirt of an unknown outdoor festival of last summer, high-water pants, velvet socks and vintage moccassins. The engineer knows how to confuse you. When you think you are getting to know him better, he stops spending his sundays at Media Market to try out new 3D printing technologies, and instead starts chewing gum at Baltan Laboratories. Bedside table books: none. Kindle is the way to go, along with thousands of PDFs filling the memory and which, by the way, will never be read. When it comes to leisure... the Engineer patiently passes. If it’s true that birds of a feather go together, at least as far as the love story thing is concerned, this case is closed. But joking aside, the coexistence of such different worlds is something we all should benefit from, and more often. It’s no secret that the reconciliation of creativity and logic is the main catalyst for innovation and social development. We are on the right track, though: it’s just a matter of more crossings of parallel bike routes.

Valentina Bon at Biomed ito, PhD candidate ical Engine ering

22 | Zoom in

27 November 2014

See for more news www.cursor.tue.nl/en

Floor Not Included:

The search for housing in Eindhoven Text | Angela Daley

Like most universities in the Netherlands, TU/e is motivated to broaden its appeal and attract ever-increasing numbers of international students to its campus each year. As the world shrinks and students flow across borders in hopes of furthering their academic careers abroad, more and more students are flowing into places like Eindhoven. How do these students find a place to live? And what’s the process like for the average international student looking for a room to call their own? For international students (and local students, too, actually), finding housing comes down to striking a balance between quality, cost and, of course, availability. The first stop in their search is generally the options offered by the university itself through their arrangement with housing corporation Friendly Housing of Vestide. These spots are generally econo­ mical and fall within the budget of the average student. However, international students quickly realize that finding a room is competitive, the wait can be long, and that they may already be far behind their Dutch peers. Kevin Steijn (18), from the Computer Science and Engineering Department is Dutch but grew up in Switzerland and says most internationals are already behind in the housing race when they get accepted to TU/e. “Someone in Holland could say two years ahead, ‘Oh I want to go to Eindhoven’ and then they put their name on the waiting list. They know about it, but international students don’t. They have an advantage.” Ian van Eenennaam (28), came to Eindhoven from Curacao six years ago and recently finished a master’s degree in the Industrial Engineering and Innovation Sciences. He found his first room through a friend.

“A lot of people freak out when they arrive” “I was in luck because I knew a girl here already and she had a friend who was moving out of his room. If you don’t have a contact like I did then it can be very difficult for a foreigner to find a room. Once you’re here, there are a lot of websites where you can search and then it becomes easier. But when you’re abroad it’s harder to know what to trust and what to use.”

You’re an international student and you’ve just gotten your acceptance to TU/e. Yippee! A bright academic future lies before you in the dynamic and diverse city of Eindhoven. But, oh wait, there’s one small catch - where, oh where, will you rest your weary head each night after a day of learning? Welcome to Holland, one of the smallest and most denselypopulated countries on Earth and that means you’ve just landed in a brutal rental market where finding a place to live can almost feel like searching for the proverbial needle in a haystack.

International students may also find that the quality of their first place in Holland is not what they expected. Mexican master’s student Amado Garza (27), of the Computer Science and Engineering Department opted to find private housing but says many of his friends got their places through the public (and thus cheaper) housing options and were shocked by their new digs. “That’s why a lot of people freak out when they arrive. They get to their new house and find that there are eight rooms, one big kitchen, and only one toilet for all of these people to share.” Albanian Deni Vangeli (25), a recent graduate from the Computer Science and Engineering Department, would like to see vast improvements in the housing situation. “Many TU/e international students are living in sub-standard conditions. Many students say that they live in extremely small rooms because they can’t afford a better one. The real question is: should a 6m square room, transformed into a bedroom from a bathroom, be allowed to be rented? I mean are there any minimal requirements for a room to be considered habitable here? Sometimes money-making greed reaches some core areas of the student life that it really shouldn’t.”

Instemming: Internationals need not apply? One of the biggest hurdles to acquiring affordable housing for international students is the Dutch tradition of instemming or ‘voting someone in’. It’s customary in the Netherlands that only one student in a house has a contract with the home’s owner. The landlord, then, is not involved in selecting additional housemates but rather leaves this process to the people already living in the house. It goes something like this: a room opens up in a house with, for example, five students already living there. These students then advertise their open room by posting flyers around campus or on a website such as kamernet.nl

(a common way for students to find housing in NL) and invite all interested parties to apply. Because affordable, attractive housing is scarce, anywhere from five to 40 (or more!) potential housemates might reply in hopes of nabbing the spot. An initial selection is made and the lucky ones are invited to view the room and meet the other housemates. In the end, the original housemates will ‘vote in’ the person they think will be the best fit. It can be a competitive and daunting experience and one that international students often get locked out of, explains Amado Garza, “It’s very difficult to get through. I sent a lot of messages to these houses. About 60% didn’t even answer me. Some answered and said ‘We’re not interested in international people. We want a Dutch person to live here.’

Going the private route Deni Vangeli agrees that this Dutch custom is one of the most frustrating for international students. “Is it justified the fact that a bunch of random college students, who do not own the house where they live, decide on another student’s life with such important decisions? Or should a more formal regulation

take place in a more structured way, involving, for example, the landlord or some other trusted entity?” Some international students skip the long waits for public housing and search for accommodations through the many private housing companies. They get faster service and generally fresher, cleaner and more update facilities but it all comes at a cost, explains Garza. “I didn’t use the university services to find my housing when I first arrived. We - a friend and I - did our own research with regular agencies that don’t have an association with the university. But usually those come with this hefty fee. You have to pay the deposit, first month and the charge for the agency itself which is also one month’s rent. It’s really expensive. And then there are things you don’t expect with some of these houses like ‘Wait, I have to pay for the floor or you’ll take it with you? What?!” Kevin Steijn has put a lot of thought into his housing situation and is considering more daring options. “It’s a lot more interesting to think about buying something here right now. Interest rates are low and if you have the capital, then you can buy a house. The math comes down to that, if you buy, you can live for the same price you would pay if you rented a place. The hope is that you’d break even after living in the

house for a few years and then hopefully the market would go up and you can sell.” The university hopes to make things easier for international students in the near future by offering housing options right on campus. Plans have been made for the construction of a student housing tower between Potentiaal and the sports center. Work will commence in early 2015 and should be completed by mid-2016. The new tower will contain approximately 300 living spaces. Also, the seventeen-story TU/e building Potentiaal will be transformed into a residential tower with three hundred housing units. Construction work is scheduled to be completed by the end of 2016. TU/e and construction group Dura Vermeer have entered into a fifty-year agreement. The contract states that the construction company will realize and exploit housing for people associated with TU/e Science Park, both students and young, foreign researchers. For international students, finding housing in Eindhoven can be a complicated process but Ian van Eenennaam advises those searching for that ideal spot to jump in and not worry too much about the process. “I think as a foreigner you shouldn’t be afraid to come to the Netherlands and find out that you want something else. Don’t be afraid to grab the first thing. If you don’t like it, you can change. You’ll never get the real impression of what life here will be like from behind your computer.”

Home hunting help Need some help finding those perfect digs? Here are some tips: • Start with your social network. Tell friends, acquaintances, professors, Facebook, and pretty much anyone who will listen that you need a room. Just like with the rest of life, getting things done is often about who you know. • Explore the many websites offering housing including: • www.kamernet.nl • www.eindhoven2stay.com • www.vestide.nl • www.friendlyhousing.nl • www.pararius.com • www.funda.nl • www.marktplaats.nl - Consider non-traditional options such as renting a room in a private family home. You might even be able to get an extra cheap rent in exchange for a few hours of childcare. - Check the notice boards on campus and in local supermarkets. - Explore the ads in local newspapers for free rooms and/or rentals. Don’t forget to look in the tiny local papers in surrounding villages if you’re willing to live a bit further afield. Amado Garza. Photo | Bart van Overbeeke

Zoom in | 23

24 | Research

27 November 2014

A thunderstorm

in the lab

Pavlo Kochkin in a simulated thundercloud.

Lightning is more than just a flash of light. A thunderstorm appears to release gamma rays and X-rays, and perhaps even neutrons. PhD candidate Pavlo Kochkin imitated lightning strikes in the TU/e high-voltage lab, and sent along an X-ray detector in an Airbus so as to see what happens exactly when we fly through a thunderstorm. Mysterious things are going on above our heads. As early as the 1990s a NASA satellite -built to explore space to look for gamma ray flashes - saw short outbursts of such radiation, which, to everybody’s surprise, originated from the earth. Terrestrial Gamma-Ray Flashes they were called, which means ‘earthly’

gamma ray flashes, although it soon became clear that they did not come from the surface of the earth, but were generated high up in the atmosphere during thunderstorms. What was remarkable was that these gamma ray flashes always preceded the lightning. In the meantime it has become

known that also X-rays are generated during lightning. Both gamma rays and X-rays consist of photons with a much higher energy than the light particles we perceive as visible light. In principle, both forms of radiation could be harmful to passengers and equipment in airplanes, for instance. “Pilots already try to avoid thunderstorms as much as possible because of the risk of icing, turbulence and the risk of being hit by lightning”, says Pavlo Kochkin, PhD candidate at Electrical Energy Systems. “Exposure to radiation can be an extra reason to be careful when there’s a thunderstorm.”

“When the X-rays form a beam, you wouldn’t want to be hit by that” How harmful the radiation is, depends on the energy of the photons and on the directions in which they are emitted, Kochkin explains. “When X-rays are emitted

evenly in all directions, they can’t have such a big impact, but when they form a beam, you wouldn’t want to be hit by that.” Reason enough, then, to find out how and where the radiation is generated exactly. As it was known that X-rays are also released when long sparks are drawn in the lab, the Ukrainian created ‘lightning’ himself in the high-voltage lab of Electrical Engineering in the past few years, studying this phenomenon at close range. “We have a so-called Marx generator that makes it possible to create very short voltage pulses of a few megavolt. This allows us to

The genesis of ‘lightning’ in the lab, recorded by Pavlo Kochkin with a high-speed camera. The exposure time varies from ca. 150 nanoseconds (photo at extreme left, genesis of streamers near the negative electrode) to 1000 nanoseconds (photo at extreme right, in which the discharge is visible). The distance between the electrodes is 1 meter.

Research | 25

See for more news www.cursor.tue.nl/en

draw sparks of more than a meter. I analyzed those sparks by means of a special high-speed camera and X-ray detectors. If you look at the sparks that way, they turn out to have a striking similarity to special discharge phenomena in the atmosphere, the mysterious sprites that can be seen above thunderclouds.” However, the sparks in the lab are some ten thousand times smaller than those in the atmosphere, and in addition they are generated at a much higher pressure and temperature. “That does make the comparison controversial”, Kochkin admits. “After all, the genesis of such discharges in the atmosphere is explained precisely by the low pressure and temperature reigning there. For that reason some people say that the origin of sprites cannot possibly be the same as those of the sparks in the laboratory. Nevertheless I have devoted attention to this in my in PhD thesis, because I want to open the discussion about this topic.” By drawing countless sparks, while always making photos at slightly different moments during the discharge process, Kochkin created a kind of film of the process. Each photo has an exposure time of less than one-millionth of a second. Never before have meter-long sparks been made visible in that way, he believes. “The camera was positioned three meters away from the discharge. We have had

to consider the construction very carefully indeed in order to prevent the camera from being hit by the discharge. For that would set you back sixty thousand euros in one fell swoop. Fortunately we have extensive expertise in designing such a constellation in the proximity of high voltage.” By comparing the photos with the signals of the X-ray detectors, Kochkin could find out the precise moment of genesis of the radiation. And indeed -as suggested by the satellite measurements- this was just before the real spark is generated. In the run-up to the spark you first get so-called streamers emerging from the negative electrode, thin plasma channels with ionized gas which appear to function like trailblazers for the eventual discharge (see pictures). When the streamers get in the proximity of the positive electrode, they meet specimens of the same sort that travel the reverse route. Just before the positive and negative streamers hit each other, enormously strong electric fields are generated between them. As a result, the electrons in the plasma are accelerated and subsequently slowed down by collisions with ions in such a way that they begin to emit X-rays. That whole process lasts no more than a billionth of a second. As soon as the streamers hit each other, a conductive channel

between the electrodes is created. As a result, they are discharged in one blow: that is the ‘lightning’ that we know. So just before that discharge, a large dose of X-radiation is emitted for a very brief moment.

Conducting measurements of lightning ‘in the wild’ The spectacle described above takes place entirely inside the lab. This spring, though, Kochkin and some colleagues got a unique opportunity to conduct measurements of lightning ‘in the wild’. Airplane manufacturer Airbus regularly carries out test flights under extreme weather conditions. For this purpose they use a system, ILDAS, which makes it possible to determine the impact of lightning strikes on the airplane. “My PhD thesis supervisor, Lex van Deursen, has developed sensors for ILDAS. In April that system was expanded temporarily by two X-ray detectors. Altogether eight test flights were made during which we have recorded 62 lightning strikes.” In order to elaborate the results of the test flights, the Ukrainian will after obtaining his PhD degree - on December 2 - continue at Electrical Energy Systems as a postdoc for another year. In addition to the painstaking analysis of the gigabytes of measurement data, he has meanwhile also started a new experiment, as he explains with great enthusiasm. “I’m going to charge a cloud of steam electrically with a plasma in order to imitate a thundercloud. I then want to suspend that cloud over a scintillator, which is a detector that is used to detect cosmic radiation as well.” The doctor-to-be has far from finished his work with lightning, then. Indeed, there is still so much to be researched. Recently a Russian group reported that they had seen neutrons in a discharge that is similar to the one Kochkin created. “We have not been able to reproduce that, but this may be due to us. Unlike those Russians we have little experience with neutrons. On the other hand, nobody has any idea how those neutrons are generated then.” Meanwhile the Eindhoven research of lightning has aroused extensive interest. “I get invited everywhere now to speak at conferences. We are in fact reasonably unique as electrical engineers among all the scientists studying the atmosphere.” Text | Tom Jeltes Photos | Bart van Overbeeke / Pavlo Kochkin

26 | Research

27 November 2014

Brainmatters

4 burning questions 1 ’s on What f your o r e ov ? the c ation t r e s dis

2 Wh a peo t do yo ple u te a whe t par ll ties n abo ut y they a sk our rese arch ?

4

3 What person, technology, or device has been essential for your research?



Remco Lancee | Chemical Engineering

Gasification of biomass

1 | cover The squares and arrows are a schematic representation

3 | essential XPS (X-ray Photoelectron Spectroscopy) is a surface

of the indirect biomass gasification process, which I studied during my PhD project. The leaves in the background symbolize the biomass itself.

2 | parties My research project focused on the naturally occurring

mineral olivine, which is used in the gasification of biomass. I have investigated how this material behaves in the gasification process, and the conditions under which the mineral has an optimal performance.

Yi Zhang | Chemical Engineering

People | 27

See for more news www.cursor.tue.nl/en

sensitive characterization technique that can yield detailed chemical sample information very fast. For that reason, I used XPS pretty much on a weekly basis.

4 | society benefit Through gasification, biomass (e.g. grass or wood) can be used efficiently as a renewable energy source. Further research and development of this process will make it more economically feasible. Eventually, biomass gasification will come to constitute a signifi­ cant part of the energy production in the Netherlands in the future.

Storing sunlight in hydrogen

does How efit n e b ty socie ur work? yo from

In the section Brain Matters, faculty of the TU/e program Psychology & Technology take a closer, psychological look at students, teaching staff, labs, technical artifacts, the workplace, university, campus, education, and websites.

The heart has its reasons that reason does not know Illustratie | Sandor Paulus

Whoever reads this is… highly educated, or soon to be so. And if, next to your diploma, you are also gifted with ambition, chances are that at some point in your life you will be confronted with the dilemma of following your heart or following your ambitions. Intelligent people love to be challenged, but they also love intelligent people and often their true loves are -just as themselves- persons of above-average intelligence and ambition. So if you are studying or working at TU/e, you or your partner may in the future have to compromise between your relationship or your careers. For most organizations a strong résumé entails a substantial -months if not years-long- stay abroad. Ambitions and education levels notwithstanding, only rarely do ‘trailing spouses’ succeed at also building a career of their own in that particular region. Last week Kavitha Varathan won one of the two Marina van Damme prizes that were awarded. She hopes to start an organization for partners of expats to help them develop their professional talents to their full potential. The other first prize went to Chantal Tax, who plans to finance a 6-month stay at a prestigious group at Harvard. A striking contrast between two progressive women, both with great potential, yet making very different choices in their lives. I watch both women and admire and respect them equally. At the same time I consider myself fortunate not having been faced with this dilemma (yet). Would I be willing to leave my love

and children behind to pursue my career? Would I have risked my career if he had asked me to follow him? Would he have risked his for mine? All of a sudden discussions about childcare and cleaning the house seem almost petty in this emancipation debate. Dualism in philosophy and psychology refers to the misconception that body and mind exist as two separate systems. Is this perhaps also the way we consider love and career these days? But here too we are dealing with communicating vessels: the lover following his/her partner but missing out on a meaningful career of his/her own; the scientist leaving family and home behind to fulfil the requirements of his/her up-or-out contract. This presents a genuine burden to both partners, and an actual risk also to their employers. I would therefore like to advocate a more holistic approach; a sound mind in a loving body.

Discussions about childcare seem almost petty

Yvonne de Kort | associate professor environmental psychology ‘Le coeur a ses raisons que la raison ne connaît point’ (Blaise Pascal, 1623-1662)

1 | cover The cover shows the reaction mechanism of photocatalytic 3 | essential My first supervisor, Prof. Emiel Hensen, has guided hydrogen production from water with sacrificial reagent (an organic compound which is used up in the reaction, ed.). I drew a comic to illustrate it: it’s a battle where the catalyst is the ‘angel’ to save and transfer electrons to produce hydrogen.

me throughout the entire process. Plasma Assisted-Atomic Layer Deposition in the clean room of TU/e has been an important technique in my research, and the help from my second promoter dr. Adriana Creatore (Applied Physics) has also been indispensable.

2 | parties Sunlight is a free and abundant energy resource. It is appealing to convert sunlight energy directly to fuels such as hydrogen, which is called photocatalytic water splitting. However, this reaction is thermodynamically unfavorable and suffers from low efficiency. My study focused on synthesizing and modifying photo(electro)catalyst systems in order to improve their efficiency. For instance, I looked at enhancing the light absorption and accelerating the charge transfer.

4 | society benefit Energy issues become more urgent due to

the depletion of fossil fuels, and solar energy is a promising alternative to replace the conventional energy resources. How to efficiently use solar energy is still under development. My study led to a catalyst model for solar energy conversion into clean fuel, hydrogen, based on using simple and cheap materials and equipment.

Mamoun Althuluth | Chemical Engineering

Sweetening natural gas

1 | cover The cover shows the chemical structure of a novel solvent 3 | essential ‘The Cailletet equipment’ was indispensable for my (ionic liquid) that could be a good alternative solvent for the conventional solvents that are currently used in natural gas sweetening plants (absorption columns). What are ionic liquids? Ionic liquids are molten salts composed of bulky organic cations, and organic or mostly inorganic anions.

study, because it enables high-accuracy measurements of phase equilibria. The person who has been indispensable for my research project is Prof. Cor Peters, and Prof. Maaike Kroon as - she has assisted and encouraged me throughout the project.

2 | parties

4 | society benefit Within the next couple of years my disser­

My research project focused on the removal of acid gases (e.g., carbon dioxide) from natural gas (methane) using new solvents (ionic liquids). It’s important not only because of environmental issues (pollution), but also because the presence of acid gases leads to corrosion in equipment and pipelines.

tation could prove beneficial to society. If the technology is picked up by the industry, the environment will suffer from pollution less, and it’s more economical at that.

And how are things in Berkeley? More and more TU/e students go abroad for their studies to follow courses, internships or a doctorate path. What is it like to find your way in a new country? Students tell their stories.

The land of the free, and of unlimited opportunities. The country where bigger is almost always better: the United States. I’m spending a semester at IC Berkeley in California on the beautiful West Coast. A look behind the scenes of one of the best universities in the United States. American life is, in many ways, comparable to that in The Netherlands. Nevertheless, there are some interesting differences, food probably being the most famous. Eating out is popular here. The popular burger restaurant In ‘n Out is highly recommended: it offers menus based on no less than two dishes: hamburgers and cheeseburgers. Americans eat relatively unhealthy, witness one of their staple dishes macaroni and cheese. It’s without a doubt one of the most disgusting things I’ve ever eaten. Fortunately, Californians have somewhat healthier dining preferences, and the options in Berkeley alone are endless, and include Caribbean, Ethiopian and even Nepalese food. Student life in the United States also differs in some ways. UC Berkeley has a strong sense of community. Lots of students are politically involved. Recently there was a protest against an announced tuition increase, which resulted in over a hundred students occupying a building on campus for two nights. Also noteworthy are Berkeley’s ceremonies, attended by over 3,000 students. Ceremonies include convocation (opening of the academic year) and the bonfire before the football game against Stanford, at which the Stanford flag is ritually burned. Some of my other findings: when someone says “How are you doing?” it is meant as a greeting and you’re not expected to answer the question; everyone is a fan of local football team the Golden Bears; you can practice any possible sport here - including quidditch, and Americans generally have no idea what European languages sound like, so you can easily speak German very badly for over an hour without most of them noticing you’re not really German. Greetings from Berkeley and... Go Bears!

OperatKoen Bres io s Logisnts Manageerms ics stu ent & dent Would you also like to write an article about your time abroad? Please send an email to [email protected].

Read more stories online: www.cursor.tue.nl/en

day and Wednes y a d s e u T mhuis Monday , 0-21:45h, Fil :0 0 2 r, e b m Dece pus s, TU/e cam o o D e rt a w D De Z to kill for 3

2

1

3

don’t TU/e and Eindhoven so you Cursor collects all events at , and nts eve ic athletic and academ have to. Symposiums, films, notify can You nl. ue. or.t urs w.c at ww to parties: you can find them all ail em an d sen website, please e us of new events through our her will ine gaz Ma sor Cur do so. [email protected] if you want to ing happenings. publish a selection of upcom

ame in City: a d

ring reunite to b Frank Miller graphic novels d an ez gu ri y’ Robert Rod ally stunning ‘Sin Cit er two of Miller’s Miller’s visuscreen. Weaving togethtown’s most hard back to the es with new tales, the me of its more classic stori ns cross paths with so boiled citize habitants. notorious in ls utch subtite glish with D ro / others 8,00 euro En e: ag u g n 0 eu Event la Students 4,0 Entrance fee:

S

4

3

Wednesday December, 12:4 0-13:35h, Blauwe Zaal, A uditorium, TU /e Happ

iness, The in terplay between gen es and envir onment

December, Thursday , Filmhuis 13:15-17:00h , oos De Zwarte D s TU/e campu

ys

EnergyDa

d nt energy an t of the preseintroduce and ec p as c ifi on a spec several experts will plain in detail s ays focuses The EnergyD ssion. This EnergyDay’. It is the intention to ex cu d is in d this matter. w e re climat ct ‘Offsho the different views on je b su e th s and discuss aspects, fact the various age: English Event langue: none fe ce Entran

9

Dinsdag decembe r,20:30-2 Markt 10, 3:00u, De Eindhove n Wildeman Pub

Happiness is no live in one of th t obvious. The Dutch for ex but also score e happiest countries in th ample Bartels, profeshigh on depression rankin e world, discusses the sor in Genetics and Wellbeigs. Meike nature and nu ng, rture side of ha ppiness. Event language Entrance fee: : English none

quiz Wil

10

Woensdag december, 12:40-13:35u, Bla uwe Zaal, Auditorium, TU/e

De geplaagde mens, infe ctieziekten in een wereld zonder gren zen

verbeeke Bart van O graphy. r e h p ra g to to TU/e’s pho r the poetry in phoveals the core searches foes and sound he re gether with With imag gical processes. To ijk, this results of technolowriter Enith Vlooswnopoetry. texts from ing exhibition Tech in the strik e: none Entrance fe

/e campus

slab TU 11 December, 20:20h#1, Ga 5

dhoven

es presentations that takand me is an open podium for Co It . . es at’ ag ch im it 20 ‘ch for ing m ry by show anish ter Pecha Kucha is a Jap d 40 seconds. 12 speakers tell their sto auty and admire designs that make exactly 6 minutes an ous ideas, immerse yourself in pure be be surprised by deliri you jealous. Entrance fee: none

18

oetry

Voertaal evenement: Nederla nds Entreekosten: geen

Pecha Kucha Ein

ay ntil Thursd u g in o g n O December, , TU/e campus gebouw hall Hoofd

Technop

Ebola, de Mexicaanse griep, Aids … keer op keer worden we verrast doo en bacteriën. Epidemioloog r virussen Roel Coutinho vertelt op basis van jarenlange ervaring over de ingewikkelde strijd van de mens tegen infectieziekten.

Thursday

,

de

man Leuke pu met foto- bquizavond voor te avond uit en muziekronde. E ams van 2 tot 5 pe dinsdag e! Inschrijven op de en gezellige, goed rsonen. Algemen e n woensd a k ag een qu vond bij de quizm ope en bovendienkennisquiz aster van iz avond! le Voertaal e a f 19.45 uu erzame r. Iedere Entreekos venement: Nederl ands ten: 3,00 pp